Από τον σιλεσιανό θρήνο στον θρίαμβο στη Μαζοβία!

Μετά το 2004, τα ματς της εθνικής τα παρακολουθώ με μάλλον μπλαζέ διάθεση. Κάτι οι πολλοί και διάφοροι που χρόνια τώρα ψωμίζονται από την ιστορία του «πειρατικού», κάτι το αντιποδόσφαιρο στο οποίο επέμενε η εθνική Ελλάδας (με αποκορύφωμα το προηγούμενο Ευρωπαϊκό), δεν ήθελε και πολύ να με κουράσει αυτή η ιστορία υπερπροβολής, διανθισμένη όπως ήταν με μπόλικο εθνικισμό. Φέτος, η διάθεσή μου κάπως άλλαξε. Από τη μία η τραγική κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και οι κίνδυνοι που την απειλούν, από την άλλη οι μάλλον φιλότιμες προσπάθειες της ομάδας σε τούτο το Ευρωπαϊκό, και μάλιστα σε κλίμα όχι ιδιαίτερης συμπάθειας προς την Ελλάδα, όπως, ίσως όχι συμπτωματικά, μαρτυρούν και οι εχθρικές διαιτησίες που είχε συναντήσει ως τώρα στην πορεία της. Έτσι, στήθηκα μπροστά στον υπολογιστή για να δω το ματς με τους Ρώσους (τα γαλλικά, βελγικά και γερμανικά κανάλια ελεύθερης πρόσβασης προτίμησαν όλα να δείξουν το Τσεχία-Πολωνία) με μοναδική επιθυμία τη νίκη της εθνικής, γνωρίζοντας ότι κάτι τέτοιο άγγιζε τα όρια του αδύνατου. Δεν με ένοιαζε αν θα παίζαμε καλό ποδόσφαιρο. Το θεωρούσα ανέφικτο απέναντι στους Ρώσους, των οποίων το έμψυχο δυναμικό είναι κλάσεις ανώτερο του δικού μας. Νίκη, λοιπόν, ακόμη και με άμυνα-ταμπούρι κι «ηρωϊσμούς». Και να που το θαύμα επαναλήφθηκε. Με τη γνωστή συνταγή (και κάποιους γνωστούς πρωταγωνιστές). Το θέαμα δεν ήταν απαραίτητα ωραίο. Αλλά το αίσθημα της νίκης έφερνε μια γλυκιά ικανοποίηση και, πρόσκαιρα τουλάχιστον, μπορούσες να ξεχάσεις όλα τα υπόλοιπα. Ποδοσφαιρικά και μη.

Ι. Το αγωνιστικό μέρος

Η τραγωδία στη Σιλεσία: Κι όμως, όλα είχαν στραβώσει στο προηγούμενο παιχνίδι της εθνικής. Αντιμέτωπος με τις αναγκαστικές απουσίες των Παπασταθόπουλου και Αβραάμ Παπαδόπουλου, ο Σάντος έκανε περισσότερες αλλαγές στο αρχικό σχήμα απ’ ό,τι έπρεπε και οδηγήθηκε σε αδόκιμες επιλογές. Παρασυρμένος από τον μύθο των αμυντικών χαφ που μετατρέπονται σε τέλειους κεντρικούς αμυντικούς (μύθος που είχε ίσως κάποια βάση την εποχή που οι ομάδες αγωνίζονταν με λίμπερο) παρέταξε κεντρικό αμυντικό δίδυμο Κατσουράνη-Κυριάκου Παπαδόπουλου, αφήνοντας ως μοναδικό αμυντικό χαφ τον Μανιάτη, έναν ποδοσφαιριστή που δεν είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένος με τη θέση αυτή. Τα αποτελέσματα φάνηκαν γρήγορα στο παιχνίδι της Σιλεσίας. Το αμοντάριστο αμυντικό δίδυμο και ο τραγικός κυριολεκτικά Χολέμπας (που φέρει σημαντική ευθύνη στο πρώτο γκολ και τεράστια στο δεύτερο, όταν ο Γίρατσεκ του παίρνει κυριολεκτικά την ταυτότητα) έδωσαν στους Τσέχους τη δυνατότητα να προηγούνται με 2-0 μόλις στο 6′ (Βρότσουαφ: Ελλάδα-Τσεχία 1-2, 53′ Γκέκας – 3′ Γίρατσεκ, 6′ Πίλαρζ). Κάποια στιγμή, η εθνική συνήλθε από το σοκ, ισορρόπησε το παιχνίδι κι επιδίωξε να αντιδράσει, παίζοντας ωστόσο ανορθόδοξα. Ακόμη κι έτσι, θα μπορούσε να πάει στα αποδυτήρια με ένα γκολ, αν ο επόπτης δεν έβλεπε ανύπαρκτο οφσάιντ στο γκολ του Φωτάκη. Το β΄μέρος ανήκε στην Ελλάδα, που μπήκε γρήγορα στο ματς μετά την απίστευτη γκάφα του Τσεχ, την οποία δεν άφησε ανεκμετάλλευτη ο Γκέκας. Ωστόσο η υπεροχή της δεν συνοδεύτηκε από στρωτό ποδόσφαιρο. Τα γνωστά γεμίσματα κι οι καμινάδες δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα. Τη χαριστική βολή την έδωσε ο ίδιος ο Σάντος βγάζοντας τον Φορτούνη και περνώντας τον Μήτρογλου. Παίζοντας με μπόλικους επιθετικούς, αλλά χωρίς κανένα σχεδόν δημιουργικό μέσο, η εθνική έχασε την όποια σύνδεση μεταξύ των γραμμών της και θύμισε την Ισπανία άλλων εποχών που προσπαθούσε μάταια να γυρίσει παιχνίδια αγωνιζόμενη με έξι επιθετικούς.

Λίγο αργότερα, στη Βαρσοβία, η Πολωνία μπήκε γερά στο παιχνίδι με το ρωσικό φαβορί, προσπαθώντας να τα παίξει όλα για όλα. Έχασε τις περισσότερες ευκαιρίες και αντέδρασε σωστά μετά το γκολ που δέχθηκε από τον Τζαγκόγιεφ (στο μοναδικό εικοσάλεπτο που η Ρωσία έπαιξε σύμφωνα με τις δυνατότητές της), ισοφάρισε με γκολάρα του Μπλαστσυκόφσκι και κατάφερε να συγκρατήσει στη συνέχεια την αναμενόμενη ρωσική αντίδραση. Τελικό αποτέλεσμα η ισοπαλία (Βαρσοβία: Πολωνία-Ρωσία 1-1, 57′ Μπλαστσυκόφσκι – 37′ Τζαγκόγιεφ), που εκείνη την ώρα φάνηκε να αφήνει ικανοποιημένες και τις δύο ομάδες. Η Ιστορία θα έδειχνε αν είχαν δίκιο (κι ειδικά οι Ρώσοι που μπήκαν χαλαρά και με πνεύμα ευγένειας προς την οικοδέσποινα σ’ ένα ματς που ήταν δικό τους, βάσει του δυναμικού των δύο ομάδων).

Μετά από αυτό, τα πράγματα ήταν απλά για την εθνική μας όσον αφορά τους υπολογισμούς. Δεν εξαρτιόταν από κανέναν άλλο, παρά μόνον τον εαυτό της. Μια νίκη θα χάριζε την πρόκριση στα προημιτελικά. Μόνο που ο αντίπαλος ήταν η πιο φορμαρισμένη, ίσως, ομάδα του Ευρώ, αυτή που είχε φορτώσει με τριάρα σε πρόσφατο φιλικό ολόκληρη Ιταλία. Μια ομάδα με εξαιρετικές μονάδες. Τέλος, μια ομάδα απέναντι στην οποία η εθνική μας είχε τη χειρότερη δυνατή προϊστορία (ήττες σε δύο τελικές φάσεις ευρωπαϊκού, το 2004 και το 2008).

Το έπος της Βαρσοβίας: Καθώς ο Παπασταθόπουλος εξέτισε την ποινή του, ο Σάντος είχε τη δυνατότητα να επιστρέψει σε μια πιο φυσιολογική ενδεκάδα. Κανονικό κεντρικό αμυντικό δίδυμο (Παπασταθόπουλος-Κυριάκος Παπαδόπουλος), ο Τζαβέλλας αντί του Χολέμπας στο αριστερό άκρο της άμυνας, δίδυμο Κατσουράνη-Μανιάτη στα αμυντικά χαφ. Όσο για την τακτική, εφαρμογή του παλιού γνωστού τρόπου με τον οποίο η εθνική επιχειρεί να αποσπάσει αποτελέσματα από θεωρητικά ανώτερους αντιπάλους: μαζική άμυνα στο μισό γήπεδο κι ελπίδα να κάτσει η μαγική αντεπίθεση που θα μας κάνει να κλέψουμε το ματς. Στο α’ ημίχρονο, η ρωσική υπεροχή είναι σαρωτική: δεκαπλάσιες τελικές, κατοχή που αγγίζει το 80-20. Όλα θυμίζουν το παιχνίδι του 2010 με τους Αργεντινούς. Με μία μεγάλη διαφορά. Στις καθυστερήσεις του πρώτου μέρους θα γίνει η φάση που πρόκειται να αλλάξει τον ρου της πρόκρισης. Κακό κοντρόλ του Ιγκνιάσεβιτς, ο Καραγκούνης ξεχύνεται στον κενό χώρο και κεραυνοβολεί τον Μαλαφέγιεφ.

Μπορούμε να φανταστούμε τι αντίκτυπο πρέπει να είχε αυτό το, εντελώς αντίθετο προς την εικόνα του αγώνα, γκολ σε μια ομάδα της οποίας η ψυχολογία αποτελεί παραδοσιακά το αδύνατο σημείο! Το είδαμε άλλωστε και στο γήπεδο. Στο β’ μέρος η Ελλάδα ισορροπεί το ματς κατά δύναμη, κρατά περισσότερο τη μπάλα (τεράστια η συμβολή του συγκλονιστικού Σαμαρά, σημαντική η βοήθεια του Σαλπιγγίδη), δημιουργεί κινδύνους για τη ρωσική εστία. Φτάνει μια ανάσα από το να καθαρίσει το παιχνίδι με το φάουλ του Τζαβέλλα που καταλήγει στο δοκάρι (71′). Ο Άντβοκαατ επιχειρεί να αλλάξει την πορεία του αγώνα περνώντας όλους τους επιθετικούς του: Παβλιουτσένκα, Παγκρημπνιάκ. Ο Σάντος περνά κορμιά που θα γεμίσουν τον χώρο. Η ρωσική πίεση εντείνεται, ακόμη κι αν δεν συνοδεύεται πάντα από ορθολογική ανάπτυξη. Η φαλτσαριστή κεφαλιά του Τζαγκόγιεφ που περνά ελάχιστα άουτ σπάει καρδιές. Τα λεπτά περνούν. «Ηρωϊκή» άμυνα-ταμπούρι, καθυστερήσεις με κάθε τρόπο (θεατρικό και μη). Αλλά, να, στο τέλος το αποτέλεσμα που μοιάζει με θαύμα έρχεται. Μια νίκη-πρόκριση εντελώς κόντρα στα προγνωστικά. Η δεύτερη μεγαλύτερη διάκριση μετά το 2004. Και η Ιστορία του ποδοσφαίρου γράφεται σε μεγάλο βαθμό από τις νίκες (Βαρσοβία: Ελλάδα-Ρωσία 1-0, 45’+2′ Καραγκούνης).

Την ίδια ώρα, στη Σιλεσία, το ρωσικό δράμα ολοκληρώνεται. Σ’ ένα παιχνίδι που οι Πολωνοί πάσχισαν πραγματικά να το κερδίσουν μόνο στο α’ μέρος, και πάλι δίχως να δημιουργήσουν μεγάλες ευκαιρίες, η Τσεχία απέδειξε την υπεροχή της με γκολ του Γίρατσεκ, ύστερα από ασίστ του Μπάρος (72′). Ένα επικίνδυνο σουτ του Μπλαστσυκόφσκι στο τέλος ήταν το μόνο που μπόρεσαν να κάνουν οι Πολωνοί για να δώσουν κάποια ελπίδα περισσότερο στους Ρώσους παρά στους εαυτούς τους (Βρότσουαφ: Τσεχία-Πολωνία 1-ο).

Τι να πεις λοιπόν για τους Ρώσους, ομάδα που ακόμη και τώρα εξακολουθώ να πιστεύω ότι καταλεγόταν ανάμεσα στις τρεις καλύτερες αυτού του ευρωπαϊκού, από άποψη ποιότητας έμψυχου δυναμικού; Μάλλον ότι η υπόθεση προσωπικότητα και νοοτροπία μεγάλης ομάδας είναι καθοριστικής σημασίας για ένα εθνικό συγκρότημα. Εκτός από τον Τζαγκόγιεφ, που είναι Αλανός πολεμιστής, κανείς άλλος δεν ματώνει τη φανέλα. Που ήταν ο Αρσάβιν όταν τα πράγματα ζόριζαν; Η Ρωσία καταφέρνει να αποκλειστεί από μια ομάδα της οποίας της είχε πάρει τα σώβρακα, συντρίβοντάς την με 4-1, και από μια άλλη η οποία την νίκησε παίζοντας άμυνα χαρακωμάτων. Πώς να το κάνουμε, θέλει κάποιο ταλέντο για να το πετύχεις αυτό…

II. Και τα υπόλοιπα

Α. Η ανάλυση: Σε άρθρο του με τίτλο «Ελλάδα: τρεις λόγοι για τους οποίους μπορεί να πιστεύει στην πρόκριση«, ο Πατρίκ Υρμπινί του Φρανς Φουτμπώλ προσπαθεί να τεκμηριώσει την άποψή του ότι η Ελλάδα έχει ουσιαστικές πιθανότητες πρόκρισης στα προημιτελικά (τεύχος 12ης Ιουνίου, σελ. 32-33). Ένας προφήτης που δικαιώνεται, επομένως. Οι τρεις κατά Υρμπινί λόγοι είναι, συνοπτικά, οι εξής: (1) ο τρόπος παιχνιδιού της Ελλάδας, αν και κάπως αναχρονιστικός και οπωσδήποτε όχι θεαματικός, είναι μοναδικός και αποτελεσματικός, (2) το κουτσάρισμά της είναι επίσης αποτελεσματικό, (3) διαθέτει στις τάξεις της ποδοσφαιριστές όπως ο Δημήτρης Σαλπιγγίδης.

Αφήνουμε στην άκρη τον δεύτερο (κυρίως) και τρίτο λόγο, που δεν είναι άσχετοι με το ότι το κείμενο γράφτηκε μετά το εναρκτήριο ματς της διοργάνωσης, για να εστιάσουμε την προσοχή μας στον πρώτο. Ποια χαρακτηριστικά διακρίνει ο συντάκτης του ΦΦ στο παιχνίδι της εθνικής; Άμυνα χαμηλά, στο δικό της μισό του γηπέδου (με αμυντικό χαφ που μετατρέπεται συχνά σε τρίτο κεντρικό αμυντικό), κάλυψη των ελεύθερων χώρων, μεγάλη συγκέντρωση παικτών γύρω από το επίκεντρο της φάσης, επιβολή αργού ρυθμού και προσπάθεια εκμετάλλευσης κάποιων αντεπιθέσεων. Όσον αφορά το τελευταίο, η εθνική Ελλάδας, μολονότι δεν διαθέτει ούτε την εκρηκτικότητα της Ρωσίας ούτε το παιχνίδι από τα άκρα της Πορτογαλίας, μπορεί να ολοκληρώσει με επιτυχία φάσεις αντεπίθεσης διότι στην κρίσιμη στιγμή αποφεύγει την περιττή ενέργεια (ντρίμπλα, μεταβίβαση, κούρσα). Γενικά, γνωρίζει να θέτει προβλήματα στον αντίπαλό της και, προσαρμοζόμενη, να αντιμετωπίζει επιτυχώς  αυτά που τις θέτει εκείνος. Τέλος, έχει αναγάγει σε επιστήμη την εξής ακολουθία: αναμονή, αναζήτηση της κατάλληλης στιγμής, πρόκληση του σφάλματος του αντιπάλου κι εκμετάλλευσή του. Très bien dit!

Το συγκινητικό χρονογράφημα: Είναι αυτό του Λωράν Καμπιστρόν, στο ίδιο τεύχος του Φρανς Φουτ (σελ. 16). Το παραθέτω:

«Υπό φυσιολογικές συνθήκες, δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ. Για να βρεθούν αντιμέτωπες στη Βαρσοβία η Γαλλία κι η Ελλάδα, στο πλαίσιο αυτού του Ευρωπαϊκού, θα πρέπει η μεν πρώτη να τερματίσει επικεφαλής του ομίλου της και να περάσει στον προημιτελικό της, η δε δεύτερη να τερματίσει δεύτερη στον δικό της όμιλο και στη συνέχεια να αποκλείσει τον πρώτο του ομίλου του θανάτου (Γερμανία, Ολλανδία, Πορτογαλία, Δανία). Με άλλα λόγια υπάρχουν τόσες πιθανότητες να διεξαχθεί στη Βαρσοβία, την Πέμπτη 28 Ιουνίου, ένας τέτοιος αγώνας όσες και να συναντήσετε ένα νηφάλιο Πολωνό οπαδό σε κάποιο από τα στέκια του δύο ώρες μετά από ματς της εθνικής του. Ωστόσο, δεν μπορεί κανείς να μη φανταστεί μια τέτοια αναμέτρηση. Εντός και εκτός του αγωνιστικού χώρου. Ας πάρουμε τον Φρανκ Ριμπερύ, το αστέρι των Μπλε, και τον Γιώργο Καραγκούνη, τον αρχηγό της εθνικής Ελλάδας. Ας φανταστούμε ότι το πρωί του ημιτελικού αποφασίζουν, με σκοπό την περισυλλογή και την αυτοσυγκέντρωση, να βρεθούν μπροστά στο άγαλμα του Νικόλαου Κοπέρνικου, το οποίο βρίσκεται κοντά στην είσοδο του Μεγάρου Στάσιτς της Εταιρίας Επιστημών, επιλογή στην οποία τους οδήγησε η απεριόριστη αγάπη τους για την αστρονομία. Οι δύο άντρες θα ανταλλάξουν απόψεις για τη θέση του ήλιου στο σύμπαν και, στη συνέχεια, θα εξετάσουν ένα από τα αγαπημένα θέματα των ποδοσφαιριστών στον επίγειο κόσμο: τα πριμ.

Ριμπερύ: Λοιπόν, Γιώργο, πόσα θα πάρετε εσείς για την πρόκριση στα ημιτελικά;

– Δεν έχω ιδέα. Ξέρεις, στην Ελλάδα υπάρχει κρίση. Οπότε, αγωνιζόμαστε κυρίως για να ξαναδώσουμε ελπίδα στον κόσμο κι από αγάπη για τη φανέλα.

– Για τι πράγμα;

– Για τη φανέλα, το εθνόσημο! Αυτό μας έκανε να κερδίσουμε το 2004. Κι εσείς; Φαντάζομαι ότι θα είχατε την αξιοπρέπεια να μη ζητήσετε τίποτε μετά από εκείνες τις ιστορίες στην Κνύσνα, έτσι δεν είναι; [αναφορά στο γνωστό περιστατικό στην Κνύσνα της Ν. Αφρικής, κατά τη διάρκεια του Μουντιάλ του 2010, όταν οι Γάλλοι διεθνείς αρνήθηκαν να βγουν από το πούλμαν για να προπονηθούν, σε «ένδειξη συμπαράστασης» προς τον αποπεμφθέντα Ανελκά]

– Έ… όχι, αλλά επειδή έχουμε καλό πρόεδρο, μας υποσχέθηκε 150.000 ευρώ για τον ημιτελικό και 320.000 αν κερδίσουμε στον τελικό. Έι, τι τρέχει, σου συμβαίνει κάτι; Δείχνεις έκπληκτος.

– Όχι, αλλά όταν σκέφτομαι όλους αυτούς τους ανθρώπους στην πατρίδα μου που δεν έχουν λεφτά για τα εισιτήρια του λεωφορείου, μου φαίνεται παράξενο να ακούω ότι άλλοι, στη χώρα σου, πληρώνονται μια περιουσία απλώς για να βγουν από το λεωφορείο.

– [Μακρά παύση]… Έ, τελικά, ξέρεις την απόσταση μεταξύ Κρόνου και Δία;

– Όχι. Αλλά πρέπει νάναι μεγάλη. Ιδίως άμα ταξιδεύεις με λεωφορείο.»

Και διαβάζοντας τις γραμμές αυτές, ένα μεσημέρι σε κάποια πόλη του Βορρά, ο Ρογήρος ένιωσε δάκρυα στα μάτια του. Κι αναρωτήθηκε αν θα έπρεπε να νιώθει ντροπή που ήταν τόσο αφελής ώστε να συγκινηθεί από το απλοϊκό χρονικό ενός Γάλλου αθλητικογράφου ή περήφανος που για μια στιγμή πέταξε τη στολή του μεθοδικού και ορθολογικού στρατιώτη της καθημερινότητας. Όσο για τη συνάντηση Ριμπερύ και Καραγκούνη, αυτή είναι πολύ πιο πιθανή απ’ ό,τι ήταν μέχρι χτες…

Το κοινό περί δικαίου αίσθημα

 

Παρακολουθήσαμε έναν από τους χειρότερους τελικούς Παγκοσμίου Κυπέλλου. Ευτυχώς, όχι τον χειρότερο (αυτός ο τίτλος δύσκολα διεκδικείται από τον άχρωμο και άοσμο τελικό Βραζιλίας-Ιταλίας το ’94). Ο φετινός τελικός είχε ένταση και αγωνία και, από το β΄μέρος και πέρα, κάποιες φάσεις που θα μπορούσαν να έχουν κρίνει νωρίτερα το αποτέλεσμα. Δυστυχώς παρακολουθήσαμε και τον πιο σκληρό και βρόμικο τελικό ΠΚ κι αυτό αποτελεί αποκλειστική ευθύνη των Ολλανδών και του διαιτητή. Διότι, ο ανεπαρκέστατος Γουέμπ υπήρξε καθοριστική μορφή του αγώνα.

Ευτυχώς υπάρχει και η παρηγοριά και δεν είναι διόλου αμελητέα. Τουλάχιστον στο τέλος επικράτησε η καλύτερη ομάδα. Ευτυχώς! Γιατί δεν θα ήταν καθόλου απίθανο από κάποια αντεπίθεση ή σε τίποτε πέναλτυ να κέρδιζε στο τέλος η μικτή καρατέκα και κικμπόξερ με τις πορτοκαλί φανέλες. Αυτό λοιπόν που θα προτιμήσουμε να συγκρατήσουμε από το φινάλε της διοργάνωσης είναι ότι αποδόθηκε δικαιοσύνη: τόσο με την κατάκτηση του τροπαίου από ομάδα που έπαιζε ποδόσφαιρο και μάλιστα επιθετικό και σ’  όλους τους αγώνες της έδειξε καλύτερη από τους αντιπάλους της, ακόμη κι αν συνάντησε δυσκολίες, όσο και με την ανάδειξη του Ντιέγκο Φορλάν ως καλύτερου ποδοσφαιριστή της διοργάνωσης. Δίκαιη επιβράβευση ενός παίκτη που είχε σπουδαία απόδοση σε όλους τους αγώνες και, κυρίως, έθεσε τις μεγάλες ατομικές αρετές του στην υπηρεσία του συνόλου.

Ο πιο βρόμικος τελικός; Οι ενδεκάδες και η τακτική των δύο φιναλίστ δεν έκρυβαν την παραμικρή έκπληξη. Η Ισπανία με την τριάδα Τσάβι, Ινιέστα, Αλόνσο και το επιθετικό δίδυμο Βίγια, Πέδρο μπήκε στον αγωνιστικό χώρο με τη συνηθισμένη νοοτροπία της, παίζοντας επιθετικά και προσπαθώντας να επιβάλει το στυλ παιχνιδιού της στην αντίπαλο. Όχι τυχαία, στα πρώτα 11΄ έχει κάνει ήδη τρεις ευκαιρίες. Η Ολλανδία από την άλλη μπήκε με εντελώς αμυντικούς προσανατολισμούς: έξι παίκτες με αποκλειστικά αμυντικά καθήκοντα και με στόχο την εξουδετέρωση της ισπανικής υπεροχής και επιθετικότητας με κάθε μέσο, νόμιμο και παράνομο. Σε αντίθεση π.χ. με την Παραγουάη που είχε επιλέξει να δυσκολέψει την Ισπανία πρεσάροντάς την πολύ ψηλά, στον ισπανικό χώρο άμυνας, οι Ολλανδοί του Φαν Μαρβέικ επέλεξαν να δώσουν γήπεδο στη Ρόχα και να ασκούν πίεση μόνο στον δικό τους χώρο άμυνας. Φιλοδοξία; Να τους δοθεί η ευκαιρία με κάποια αντεπίθεση κι ενώ η ισπανική άμυνα θα απουσιάζει να «κλέψουν'» το αποτέλεσμα. Ή. έστω, να πάνε τον τελικό στα πέναλτυ και να επικρατήσουν εκεί. Επισημαίνουμε ότι, ενώ οι Γερμανοί την Τετάρτη ακολούθησαν την αμυντική τακτική τους αδέξια, σχεδόν απρόθυμα, σαν να κάνουν κάτι που είναι έξω από τη φύση τους, οι Ολλανδοί ήταν απολύτως προσηλωμένοι στο κατενάτσο τους. Και πάλι: το παλιό κλασσικό ιταλικό κατενάτσο ήταν μια αμυντική τακτική πολύ πιο σύνθετη, που προϋπέθετε αμυντικούς παίκτες με υψηλή τεχνική κατάρτιση και κυρίως δεν είχε ούτε κατά διάνοια τον αντιαθλητικό χαρακτήρα του παιχνιδιού της χτεσινής Ολλανδίας. Το οποίο έχει μεγαλύτερη σχέση με πολεμικές τέχνες παρά με ποδόσφαιρο. Για να γίνει όμως αυτή η επίδειξη χρειαζόταν κι ένας σύμμαχος, τον οποίο οι Ολλανδοί βρήκαν στο πρόσωπο του Άγγλου διαιτητή Χάουαρντ Γουέμπ.

Ο χειρότερος διαιτητής τελικού: Αν Έλληνας διαιτητής είχε παίξει ένα ντέρμπυ του ελληνικού πρωταθλήματος με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που σφύριξε ο Γουέμπ τον τελικό του ΠΚ, τότε όλοι οι δημοσιογράφοι θα ζητούσαν να καεί στην πυρά. Μεταξύ αυτών θα καταλέγονταν οπωσδήποτε και οι αθλητικογράφοι-«πράκτορες της Ιντέλλιτζενς Σέρβις» που έχουν γράψει τόσους ύμνους για τον εν λόγω διαιτητίσκο (πρέπει μήπως να θυμηθούμε την αγιογραφική παρουσίαση της διαιτησίας του στον τελικό του Τσάμπιονς Ληγκ;). Ο Γουέμπ ανέχτηκε προκλητικά το βρόμικο παιχνίδι των Ολλανδών. Αν εφήρμοζε πιστά τους κανονισμούς θα έπρεπε να έχει αποβάλει τουλάχιστον τρεις από το α΄ ημίχρονο κιόλας. Βέβαια, αν είχε δείξει την πρώτη κόκκινη όταν έπρεπε ή έστω στην επόμενη φάση, τότε κατά πάσα πιθανότητα κι οι Ολλανδοί θα σταματούσαν να παίζουν κατς. Όσο όμως έβλεπαν ότι χαίρουν ασυλίας συνέχιζαν. Θέλετε την ταπεινή μου γνώμη; Η στάση του Γουέμπ καταδεικνύει ανοχή και συνενοχή προς τον πολιτισμικά συγγενή. Γιατί, δεν πρέπει να έχετε αμφιβολίες, αν στη θέση της Ολλανδίας βρισκόταν μια λατινοαμερικάνικη ομάδα ο Γουέμπ θα είχε αποβάλει τόσους παίχτες της που ο αγώνας θα είχε διακοπεί πριν από το τέλος του α΄ ημιχρόνου. Και βέβαια, η σκανδαλώδης ανοχή του στο αντιαθλητικό παιχνίδι των Ολλανδών τον οδηγεί στο τέλος σε τερατώδεις συμψηφισμούς (χαρίζει τη δεύτερη κίτρινη=κόκκινη στον Πουγιόλ, σφυρίζει υπέρ των Ισπανών σε κάποιες δευτερεύουσες φάσεις κ.λπ.) για τους οποίους στήνουμε στον τοίχο τον μέσο Έλληνα διαιτητή. Με απλά λόγια: ο Άγγλος ρέφερυ έχασε εντελώς τον έλεγχο του παιχνιδιού και είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνος για το κακό και ελάχιστα ποδοσφαιρικό θέαμα που παρακολουθήσαμε.

Το ημίχρονο του ξύλου: συνήθως σε μια ανασκόπηση παραθέτουμε τις καλύτερες ευκαιρίες που δημιούργησαν οι ομάδες. Για το χτεσινό α΄ ημίχρονο πρέπει να περιοριστούμε σε περιγραφή αντιαθλητικών μαρκαρισμάτων.

– Με το καλημέρα, ο Φαν Πέρσι μαζεύει από πίσω τα πόδια του Μπουσκέτς. Ο Γουέμπ δεν δείχνει την κίτρινη που όφειλε να έχει βγάλει. Στο 14΄ το ίδιο «λουλούδι» υποτροπιάζει κλαδεύοντας ακόμα πιο σκληρά τον Καπντεβίλα. Επιτέλους ο Άγγλος βγάζει μια κάρτα. Βάσει των κανονισμών, ο Φαν Πέρσι θα έπρεπε να έχει αποβληθεί με δύο κίτρινες. Η ανοχή του Γουέμπ, αποθρασύνει τους πλέον σεσημασμένους καρατέκα των Οράνιε.

– Στο 21΄ ο Φαν Μπόμμελ (ποιός άλλος) κάνει δολοφονικό τάκλιν με τα δύο πόδια κι από πίσω στον Ινιέστα. Πρόκειται για τον ορισμό της απευθείας κόκκινης. Για όλο τον κόσμο, εκτός από τον Γουέμπ, που αρκείται στην κίτρινη.

– Στο 28΄ ένα άλλο γνωστό καλό παιδί, ο Ντε Γιονκ δίνει εκτός διεκδίκησης κλωτσιά κικμπόξερ και σκαριά στο… στήθος του Αλόνσο. Πλέον έχουμε ξεφύγει εντελώς από το ποδόσφαιρο. Στο τεραίν του Σόκκερ Σίτυ έχουν περάσει ο Μπρους Λη, ο Βαν Νταμμ κι ο Σταλλόνε. Ο Γουέμπ το βρίσκει εντελώς φυσικό. Έ, ίσως λίγο πιο σκληρό απ`ό,τι πρέπει (εξ ου και η κίτρινη), αλλά τί τα θέλετε; Δεν λέτε ότι το ποδόσφαιρο είναι αντρικό σπορ»;  Φυσικά, υπό τις συνθήκες αυτές, οι φάσεις είναι ελάχιστες. Όσες πρόλαβαν να κάνουν οι Ισπανοί μέχρι το 11΄, πριν αρχίσει το ξύλο να πέφτει βροχή. Από την πλευρά των Οράνιε υπάρχει μόνο ένα σουτ του Ρόμπεν που αποκρούει σε κόρνερ ο Κασίγιας στις καθυστερήσεις του α΄μέρους.   

Κι αυτό της μετριότητας: Στο δεύτερο ημίχρονο παίζεται επιτέλους λίγο περισσότερο ποδόσφαιρο. Όσο τέλος πάντως αφήνει η διαιτητική ανεπάρκεια του Γουέμπ. Οι Ισπανοί χάνουν δύο μεγάλες ευκαιρίες: στο 69΄ μετά από μπάσιμο και σέντρα του Νάβας (ο οποίος είχε αντικαταστήσει στο 60΄ τον Πέδρο) και σουτ στην κίνηση του Βίγια που σώζει σε κόρνερ ο Φαντ ντερ Βιλ. Και στο 77΄, όταν μετά από κόρνερ του Τσάβι ο Ράμος πιάνει αμαρκάριστος κεφαλιά άουτ. Δύο ευκαιρίες δημιουργούν και χάνουν με τις αντεπιθέσεις τους και οι Ολλανδοί: στο 61΄, όταν ο Σνάιντερ βγάζει μόνο του τον Ρόμπεν που πλασάρει, αλλά σώζει με το πόδι ο Κασίγιας, και στο 82΄, όταν ο Ρόμπεν φεύγει ολομόναχος, αλλά ο Πουγιόλ τον συγκρατεί με φάουλ. Ο Ολλανδός συνεχίζει, πλην όμως λογω του φάουλ του Καταλανού σέντερ μπακ δεν έχει πια τις δυνάμεις και την ισορροπία που χρειάζεται κι ο Κασίγιας τον σταματά. Στη φάση αυτή ο Πουγιόλ πρέπει να πάρει κίτρινη κάρτα που θα ήταν η δεύτερη κι επομένως κόκκινη. Με τη λογική συμψηφισμού που συναντάμε στους μετριότερους των Ελλήνων διαιτητών, ο Γουέμπ θα του χαριστεί! Όταν έχεις αφήσεις ατιμώρητες τρεις εν ψυχρώ δολοφονίες διστάζεις να τιμωρήσεις τον διαρρήκτη! Μετά από όλα αυτά, το ματς οδηγείται μοιραία στην παράταση.

Παράταση και ισπανική λύτρωση: Πάντα σε παρατάσεις η κούραση των παικτών δημιουργεί περισσότερους κενούς χώρους και δυνατότητες για ευκαιρίες. Σχεδόν όλες θα είναι ισπανικές. Στο 95΄ ο Ινιέστα βγάζει μόνο τον Φάμπρεγκας (που έχει περάσει στο παιχνίδι αντί του Αλόνσο λίγο πριν τη λήξη του κανονικού αγώνα), όμως το πλασέ του παίκτη της Άρσεναλ το αποκρούει ο Στεκέλενμπυρχ με το πόδι. Στο 98΄ ο Ινιέστα μπαίνει μόνος στην ολλανδική περιοχή, καθυστερεί και κόβεται την τελευταία στιγμή από τον Φαν Μπρόνκχορστ. Δύο λεπτά αργότερα, διαγώνιο σουτ του Νάβας κοντράρει (πάλι) στον Φαν Μπρόνκχορστ και καταλήγει στην εξωτερική πλευρά των δικτύων του Στεκέλενμπυρχ. Στο 109΄, συμβαίνει επιτέλους αυτό που θα έπρεπε να έχει γίνει από το πρώτο εικοσάλεπτο: μια αποβολή Ολλανδού παίκτη. Το «θύμα» δεν ήταν κάποιος από τους βασικούς υποψήφιους. Την πληρώνει με δεύτερη κίτρινη (δικαιολογημένη) ο Χάιτινκα που κατεδαφίζει τον Ινιέστα ενώ ξέφευγε προς την ολλανδική περιοχή. Και λίγο πριν το τέλος έρχεται η λύτρωση για τους καλύτερους Ισπανούς: ο Φάμπρεγκας βγάζει τον Ινιέστα που μπάινει στην περιοχή, κοντρολάρει, αποφεύγει το τάκλιν του Φαν ντερ Φάαρτ και στέλνει τη μπάλα στα δίχτυα (116΄, 1-0). Οι Ολλανδοί διαμαρτύρονται για οφσάιντ του σκόρερ, αλλά δεν έχουν καθόλου δίκιο. Βέβαια, στο ξεκίνημα της φάσης, υπάρχει ένα φάουλ πάνω στον Ελία που, ως συνήθως, ξέφυγε από τον «γίγαντα της διαιτησίας» Χάουαρντ Γουέμπ. Τίποτε δεν μπορεί να αλλάξει μέχρι το τέλος [Ισπανία-Ολλανδία 1-0 παράταση, κανονικός αγώνας 0-0, Γιοχάνεσμπουργκ]. 

Στην πρώτη συμμετοχή της σε τελικό ΠΚ, η Ισπανία κατακτά και το πρώτο της τρόπαιο. Γίνεται η πρώτη ευρωπαϊκή ομάδα που κερδίζει ΠΚ εκτός της Γηραιάς Ηπείρου και η πρώτη ομάδα που σηκώνει το κύπελλο μολονότι είχε χάσει τον εναρκτήριο αγώνα της στα τελικά. Επίσης, είναι μόλις η τρίτη ομάδα που κερδίζει στη σειρά Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα και ΠΚ, μετά τη Γερμανία (με την ίδια σειρά, ΄72 και ΄74) και τη Γαλλία (με αντίστροφη σειρά, ΄98 και 2000). Η επικράτησή της είναι σύμφωνη με το κοινό περί δικαίου αίσθημα, μια και η ομάδα ήταν καλύτερη από όλες τις αντιπάλους της, παίζοντας σαφώς επιθετικό ποδόσφαιρο. Δεν είναι τυχαίο ότι στην επιθετική της ανάπτυξη είχαν ουσιαστική συμμετοχή τουλάχιστον 8 παίκτες της ενδεκάδας (κι αν προσθέσουμε τα στημένα οι 10). Είναι μια πρωταθλήτρια κόσμου που δεν επιδέχεται αμφισβήτηση κι αυτό είναι ήδη σημαντικό.

Δεν θα μπορούσαμε να πούμε τα ίδια και για τη φιναλίστ Ολλανδία.

Η «Μαύρη Βίβλος» των Οράνιε: Η εμφάνιση της Ολλανδίας του Φαν Μαρβέικ έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον θρύλο του επιθετικού, θεαματικού και «καθαρού» ολλανδικού ποδοσφαίρου. Στην πραγματικότητα, αυτό που διαψεύστηκε ήταν απλά η εξιδανικευμένη εικόνα των Οράνιε. Άλλωστε, από την αρχή της διοργάνωσης ο Ρογήρος είχε εξηγήσει γιατί η Ολλανδία δεν καταλέγεται πλέον στις ποδοσφαιρικές συμπάθειές του. Δυστυχώς, η φετινή ομάδα ξεπέρασε κατά πολύ τα ήδη απαράδεκτα στάνταρ αντιαθλητικού παιχνιδιού στα οποία κινείται την τελευταία δεκαπενταετία. Είναι ίσως η ευκαιρία να θυμίσουμε μερικά αμφιλεγόμενα χαρακτηριστικά του ολλανδικού ποδοσφαίρου.

– η αλαζονεία: σταθερό χαρακτηριστικό του ολλανδικού ποδοσφαίρου, όσο κι αν οι ίδιοι μιλάνε για σιγουριά και αυτοπεποίθηση. Πρόκειται ίσως για παράγοντα που στάθηκε καθοριστικός στις απώλειες των τίτλων του ΄74 και του ΄78, όταν, τουλάχιστον στην πρώτη περίπτωση, η Ολλανδία ήταν η ομάδα με τις περισσότερες δυνατότητες. Ειδικά στη Γερμανία, η ομάδα του Κρόυφ και του Νέσκενς έπαιξε τον τελικό με την απόλυτη βεβαιότητα ότι θα επικρατήσει (το «τρόπαιο» το είχαν γιορτάσει ήδη από τα αποδυτήρια). Ωστόσο απέναντί τους είχαν τη διοργανώτρια χώρα, από τους παίκτες της οποίας δεν έλειπε ούτε το ταλέντο ούτε η προσωπικότητα και η νοοτροπία του νικητή.

– «φραγκοφονιάδες«: κατά παράδοση, οι Ολλανδοί διεθνείς σπαταλούν αρκετές δυνάμεις για να προστατέψουν τα ατομικά εμπορικά συμφέροντά τους. Αθέμιτο; Φυσικά και όχι, μόνο που σε ορισμένες περιπτώσεις η πρακτική αυτή καταλήγει σε απίστευτα αποτελέσματα. Όπως η μεγάλη κόντρα ομοσπονδίας και Κρόυφ λίγο πριν το ΠΚ της Γερμανίας το ΄74. Η KNVB έχει ως προμηθεύτρια αθλητικού υλικού την αντίντας, ενώ ο Κρόυφ έχει συμβόλαιο με την πούμα και αρνείται πεισματικά να φορέσει εμφάνιση όπου θα φαίνεται το σήμα ανταγωνίστριας εταιρίας. Η λύση είναι λιγάκι κωμική: μια και ο Κρόυφ θα αγωνιστεί στο ΠΚ εκείνο με… διαφορετική εμφάνιση από αυτή των συμπαικτών του (χωρίς σήμα εταιρίας και με δύο ρίγες αντί των τριών της αντίντας).

– έριδες και κακό εσωτερικό κλίμα: Τα εγώ των διεθνών Ολλανδών σπανίως συνυπάρχουν αρμονικά, με συνέπεια να δημιουργούνται συχνά κλίκες (αναλόγως όχι μόνο προσωπικής φιλίας αλλά και του συλλόγου κατάρτισης και προέλευσης – αυτοί του Άγιαξ κόντρα σ’ αυτούς της Φέγιενορντ ή της Αϊντχόφεντ – ή ακόμη και της φυλής!). Θυμίζουμε το περιστατικό του ΄96, όταν ο Ντάβιντς εκδιώχθηκε από την αποστολή του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος ύστερα από προσβλητικές δηλώσεις που είχε κάνει για τον κόουτς Χίντινκ. Αιτία της σύγκρουσης, μια ιστορία πριμ, όχι όμως τόσο μπανάλ όσο φανταζόμαστε. Στην εθνική Ολλανδίας, ακολουθώντας το παράδειγμα του Άγιαξ, το πριμ ήταν διαφορετικό ανάλογα με… το χρώμα του δέρματος του ποδοσφαιριστή!

Πρέπει να παραδεχτούμε ότι φέτος ο Φαν Μαρβέικ παρουσίασε μια από τις πειθαρχημένες εθνικές Ολλανδίες όλων των εποχών. Για να το πετύχει, όμως, πέρα από τη μακροχρόνια δουλειά του για τον σκοπό αυτό, χρειάστηκε: 1. να καταστείλει την εξέγερση μερικών από τα αστέρια της ομάδας που ήθελαν να τον αναγκάσουν να βγάλει από την ενδεκάδα τον υπερπολύτιμο και ομαδικό Κέυτ προκειμένου να χωρέσει στην ενδεκάδα ο Φαν ντερ Φάαρτ, 2. να συγκρατήσει όσο ήταν δυνατό τις εκρήξεις του Φαν Πέρσι, χωρίς πάντως να τον βγάλει από τη βασική ομάδα, παρά τις μέτριες έως άθλιες εμφανίσεις του και την απαράδεκτη αντίδρασή του (α λα Ζάχοβιτς) όταν αντικαταστάθηκε στο τέλος του ματς με τη Σλοβακία, αντίδραση που συνοδεύτηκε από απίστευτες δηλώσεις («και γιατί να μη βγάλει καλύτερα τον Σνάιντερ;»). Τα περιστατικά αυτά αποδεικνύουν πόσο εύθραυστη ήταν η ισορροπία στις τάξεις των Οράνιε. 

– το τέλος του θρύλου του επιθετικού ποδοσφαίρου: αν στο μυαλό μας συνδυάζουμε την Ολλανδία με το ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο της ομάδας του Ρίνους Μίχελς στη δεκαετία του ’70, είμαστε αναγκασμένοι να διαπιστώσουμε ότι η φετινή Ολλανδία δεν έχει την παραμικρή σχέση με την ενδοξότατη πρόγονό της. Η μετάλλαξη σε ένα ακραιφνώς αμυντικό και σκληρό στυλ παιχνιδιού δεν είναι φυσικά αποκλειστικά υπόθεση της διετίας Φαν Μαρβέικ. Έχει ξεκινήσει από τη δεκαετία του ’90 και τον Άγιαξ του Φαν Χάαλ. Αρκεί να θυμηθούμε τον τελικό Άγιαξ-Μίλαν 1-0 το ’95, όταν η ολλανδική ομάδα παρατάσσεται με αμυντική διάταξη, προσπαθώντας να κλέψει το ματς με κάποια αντεπίθεση (όπως και θα συμβεί με το γκολ του Κλάυφερτ στο τέλος). Οι ουσιαστικές ευκαιρίες εκείνου του παιχνιδιού ήταν όλες μιλανέζικες. Από ολλανδικής πλευράς, απολαμβάνουμε ένα ρεσιτάλ πάσας προς τον τερματοφύλακα μεταξύ Φρανκ Ντε Μπουρ και Φαν ντερ Σαρ.

Φυσικά η Ολλανδία του 2010 είναι απείρως πιο αμυντικογενής από τον Άγιαξ του Φαν Χάαλ. Μόνο οι τρεις μεσοεπιθετικοί και ο φουνταριστός συμμετέχουν στην επιθετική ανάπτυξη. Από τους δύο αμυντικούς χαφ, ο μεν Φαν Μπόμελ έχει τη ευθύνη της σύνδεσης των γραμμών άμυνας κι επίθεσης της ομάδας, αλλά βασική του αποστολή είναι η με κάθε μέσο καταστροφή της ανάπτυξης του αντιπάλου. Ο Ντε Γιονκ έχει αμιγώς ανασταλτικά καθήκοντα. Τα πλάγια μπακ είναι περιορισμένα στον χώρο άμυνας και σχεδόν ποτέ δεν περνάνε τη γραμμή του κέντρου. Στον χτεσινό τελικό το αμυντικοστρεφές άγγιξε την ολοκλήρωση: ο Κέυτ θυσιάστηκε μαρκάροντας διαρκώς τον Σέρχιο Ράμος και προσπαθώντας να συγκρατήσει τις επελάσεις του, ο Σνάιντερ προσπαθούσε να παρενοχλεί τις μεταβιβάσεις του Πικέ προκειμένου να διακόψει τη μεταφορά της μπάλας προς τον χώρο επίθεσης των Ισπανών. Όλα αυτά είναι ωραία και καλά αν ο αποκλειστικός στόχος είναι τα αποτελέσματα, δεν αρκούν όμως για να κερδίσουν συμπάθειες, κατά μείζονα λόγο όταν ο αμυντικός προσανατολισμός συνδυάζεται με το πιο αντιαθλητικό παιχνίδι που έχω δει ποτέ σε ΠΚ. Το γεγονός ότι την πορτοκαλί φανέλα φόρεσαν ο Κρόυφ, ο Νέσκενς, ο Ρεπ ή ο Φαν Μπάστεν δεν αρκεί για να παρέχεται συνεχώς ασυλία σε ένα σύνολο που έχει ως βασικό στόχο την καταστροφή του ποδοσφαίρου του αντιπάλου.

Η ευχάριστη βραδιά του μικρού τελικού: Αν οι μεγάλοι τελικοί είναι παραδοσιακά αγώνες με ένταση, νευρικότητα και θέαμα μέτριο ή ακόμη χειρότερο, οι μικροί τελικοί είναι σχεδόν πάντα θεαματικά και ευχάριστα παιχνίδια, ακριβώς γιατί πρόκειται για ματς χωρίς σκοπιμότητες και άγχος. Ο αγώνας του Πορτ Ελίζαμπεθ επιβεβαίωσε τον κανόνα. Άλλωστε, αποφεύχθηκε ο συνήθης κίνδυνος των μικρών τελικών, δηλαδή η χρησιμοποίηση όσο περισσότερων αναπληρωματικών είναι δυνατό. Η Ουρουγουάη, έχοντας τις επιστροφές τραυματιών (Λουγκάνο) και τιμωρημένων (Φουσίλε, Σοάρες), παρατάχθηκε με την καλύτερη σύνθεσή της. Ο Ταμπάρες έφερε τον Φουσίλε στο δεξί άκρο, αφήνοντας στο αριστερό τον Μαρτίν Κάσερες που τα είχε πάει καλά στον ημιτελικό. Προώθησε στο κέντρο τον Μάξι Περέιρα (στα δεξιά), φέρνοντας τον Πέρες στον άξονα. Τέλος, με την επιστροφή του Σοάρες, ανασυστάθηκε και το επιθετικό τρίο με τους Φορλάν και Καβάνι. Η Γερμανία είχε περισσότερες αλλαγές προσώπων, δύο εκ των οποίων αναγκαστικές (ο άρρωστος Λαμ κι ο τραυματίας στη μέση Κλόζε, ο οποίος έχασε την ευκαιρία να κυνηγήσει το ρεκόρ γκολ του Ρονάλντο). Ο Λεβ τροποποίησε το σύστημά του: ένας μόνο καθαρόαιμος επιθετικός (Κακάου), υποστηριζόμενος από δύο ακραίους (Μύλλερ και Γιάνσεν). Μεταφορά του Έζιλ στον άξονα και κάλυψη των άκρων στη μεσαία γραμμή από Σβάινστάιγκερ και Χεντίρα.  

Η Γερμανία άρχισε να επιβάλλει τον ρυθμό της γύρω στο δεκάλεπτο (κεφαλιά του Φρήντριχ στο δοκάρι, 9΄) και άνοιξε το σκορ στο 19΄ μετά από φοβερό μακρινό σουτ του Σβάινστάιγκερ που απέκρουσε ο Μουσλέρα χωρίς να συγκρατήσει τη μπάλα. Ο επερχόμενος Μύλλερ τελείωσε τη φάση χωρίς δυσκολίες, φτάνοντας τους Βίγια και Σνάιντερ στην πρώτη θέση των σκόρερ με 5 γκολ (1-0). Η πάντα αγωνιστική Ουρουγουάη θα ισοφαρίσει σε λιγότερα από 10΄: εξαιρετικό κλέψιμο από τον Πέρες, πάσα στον Σουάρες ο οποίος βγάζει μόνο τον Καβάνι που πλασάρει αριστοτεχνικά (1-1, 28΄). Η μεγάλη ευκαιρία του α΄ ημιχρόνου θα είναι λατινοαμερικάνικη, αλλά ο Σουάρες σουτάρει λίγο άουτ (41΄). Το β΄ μέρος ξεκινά με τον ίδιο τρόπο (ευκαιρία των Ουρουγουανών που χάνει ο Σουάρες) και στο 51΄ η Σελέστε μπαίνει μπροστά στο σκορ. Εκπληκτική ενέργεια του Αρέβαλο (κλέψιμο, δύσκολο κοντρόλ, 1-2 κι έπειτα σέντρα στην περιοχή) που βρίσκει τον Φορλάν. Το αστέρι των Τσαρρούας πιάνει ένα υπέροχο σκαστό βολέ που στέλνει τη μπάλα στα δίχτυα του Μπουττ (1-2) και τον εαυτό του στα 5 γκολ και την πρώτη θέση των σκόρερ του ΠΚ μ’ όλη την παλιοπαρέα. Αντί, όμως, να προσπαθήσει να διαφυλάξει το σκορ, η Ουρουγουάη δεν θα κλειστεί και θα το πληρώσει γρήγορα. Σέντρα του Μπόατενγκ, τραγική έξοδος του Μουσλέρα που βρίσκει αέρα κι ο Γιάνσεν με γυριστή κεφαλιά ισοφαρίζει (2-2, 56΄). Η Σελέστε θα αντέξει ως το 65΄ περίπου. Μετά από το σημείο αυτό είναι τόσο κουρασμένη που οι Γερμανοί παίρνουν τον απόλυτο έλεγχο του παιχνιδιού και χάνουν διαρκώς ευκαιρίες. Το γκολ της νίκης θα το πετύχουν στο 81΄, μετά από κόρνερ και σύγχυση στην περιοχή των Ουρουγουανών, χάρη σε κεφαλιά του Χεντίρα (3-2). Ακόμη και με τις ελάχιστες δυνάμεις που της απέμεναν η Σελέστε θα ψάξει την ισοφάριση: στο τρίτο λεπτό των καθυστερήσεων κερδίζει ένα φάουλ σε εξαιρετικά ευνοϊκή θέση. Ο μέγας Φορλάν θα βάλει όλη τη μαεστρία του, αλλά το δοκάρι θα αρνηθεί να ικανοποιήσει το αίτημα για παράταση! Ακόμη κι έτσι, ήταν ένας θεαματικός αγώνας με δύο ομάδες που παίζουν επιθετικά και κυνηγούν το γκολ [Γερμανία-Ουρουγουάη 3-2 (1-1)]. Δύο ομάδες που δίκαια κέρδισαν τις εντυπώσεις. Και παράλληλα ένας αγώνας σύμβολο της αναγνώρισης και της καταξίωσης του ποδοσφαιριστή που θεωρούμε ότι υπήρξε πράγματι ο καλύτερος του νοτιοαφρικανικού Μουντιάλ, άσχετα αν η ομάδα του τερμάτισε τέταρτη.

Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Νότιας Αφρικής τελείωσε, όχι όμως και η ζωή του ιστολογίου. Απομένουν αρκετά πράγματα για να συζητήσουμε, όπως επίσης κι ένας απολογισμός της διοργάνωσης από διάφορες απόψεις. Κι έπειτα; Τελικά ΠΚ, καλά να είμαστε όλοι, θα ξανάχουμε σε 4 χρόνια. Πολύς καιρός. Ευρωπαϊκό σε δύο. Και πάλι ο χρόνος που μεσολαβεί δεν είναι λίγος. Ποδοσφαιρική επικαιρότητα θα συνεχίσει να υπάρχει. Και η σκέψη μετατροπής του βήματος αυτού σε «διαρκές» ποδοσφαιρικό ιστολόγιο, που θα ανανεώνεται εκ παραλλήλου με το ιστορικής θεματολογίας «Ιστολόγιο του Ρογήρου», μου φαίνεται εξαιρετικά δελεαστική. Σε κάθε περίπτωση και παρά την κούραση που συνεπαγόταν η ενημέρωση ενός δεύτερου ιστολογίου σε μια ιδιαίτερα βεβαρημένη χρονική περίοδο από άποψη φόρτου εργασίας, το εγχείρημα μου προσέφερε ιδιαίτερη χαρά. Κυρίως χάρη στη, μικρή ίσως αλλά πάντως εκλεκτή, παρέα που δημιουργήθηκε! Ένα μεγάλο ευχαριστώ λοιπόν σε όλους τους σχολιαστές και τους αναγνώστες αυτού του ιστολογίου! Η διαμόρφωση του χαρακτήρα του οφείλεται πρωτίστως σ’ αυτούς. Και τί άλλο; Συνεχίζουμε! Αρκεί να μη χρειαστεί να σπαταλήσουμε όλες μας τις δυνάμεις συζητώντας για τιτανομαχίες Μποροβήλου-Τσακίρη-Κανελλόπουλου ή για το νέο «αλβανικό έπος»…              

Το παιχνίδι των προγνωστικών, η παράγκα κι ο ονειρεμένος τελικός

 

Μόλις συνειδητοποιώ ότι οι τίτλοι των ποστ μου έχουν αρχίσει να θυμίζουν τίτλους ταινιών του Γκρήναγουέυ που αποφασίστηκαν κατόπιν διαβούλευσης με τον Γιώργο Γεωργίου. Παραβλέποντας το ανησυχητικό σύμπτωμα αυτό, παίρνω θέση μάχης μαζί σας μπροστά στην τηλεόραση, μια και αρχίζουν επιτέλους τα νοκ άουτ παιχνίδια του Μουντιάλ. Έχοντας παρακολουθήσει ολόκληρη τη φάση των ομίλων και μελετώντας λίγο πιο προσεχτικά το πρόγραμμα των αγώνων, μπορούμε πια να διακινδυνεύσουμε πιο μακροπρόθεσμα προγνωστικά για το ΠΚ της Νότιας Αφρικής.

Μερικές βασικές διαπιστώσεις:

1. Υπάρχει η δυνατότητα για να παρακολουθήσουμε τον τελικό που όλοι μας ονειρευόμαστε και ποτέ δεν έχουμε αξιωθεί να δούμε σε ΠΚ, δηλαδή μια τιτανομαχία Αργεντινής-Βραζιλίας. Θα μου πείτε ότι αυτό θα μπορούσε να έχει συμβεί και το 2006, όμως μια τελική φάση που διοργανώνεται σε ευρωπαϊκό έδαφος δεν μπορεί ως εκ της φύσεώς της να αποτελέσει το πεδίο μάχης των δύο υπερδυνάμεων της Λατινικής Αμερικής.

2. Είναι πολύ πιθανό να παρακολουθήσουμε εντελώς «λατινικούς» ημιτελικούς, δηλαδή κατά τα 3/4 νοτιοαμερικάνικους και με μοναδική εκπρόσωπο της Γηραιάς Ηπείρου την πρωταθλήτρια Ισπανία. Βάσει προγράμματος, η αξιόπιστη φετινή Ουρουγουάη συγκεντρώνει σοβαρές πιθανότητες να είναι η προσκεκλημένη-έκπληξη των ημιτελικών.

3. Το πρόγραμμα των νοκ άουτ παιχνιδιών μοιάζει να έχει φτιαχτεί (ή μήπως πράγματι έχει καταρτιστεί επί τούτου) για να εξασφαλίσει μια άνετη πορεία στη Βραζιλία (πρωτίστως) και στην Αγγλία (δευτερευόντως). Είναι τόσο τυχαίο αυτό; Όχι απαραίτητα αν υπολογιστεί ότι οι δύο αυτές ομάδες θεωρούνται ότι έχουν τη μεγαλύτερη εμπορική αξία: η μεν Βραζιλία γιατί με τον θρύλο του jogo bonito έχει καταχωριστεί στη συλλογική συνείδηση ως η ομάδα που παίζει το πιο θεαματικό ποδόσφαιρο, η δε Αγγλία διότι φίλοι μου ζούμε σ’ ένα κόσμο που ελέγχεται επικοινωνιακά από τον αγγλοσαξονικό παράγοντα, οπότε ακόμα κι η εμφάνιση έντεκα ξυλοκόπων με φανέλες τις εθνικής Αγγλίας θα αναμενόταν με δέος από τη μισή Υφήλιο. Φυσικά, οι Άγγλοι φρόντισαν να χάσουν το πλεονέκτημα που τους παρείχε το πρόγραμμα χάνοντας την πρωτιά στον όμιλό τους και πέφτοντας στο εφιαλτικό κάτω ταμπλώ της διοργάνωσης. Το προνόμιο θα το καρπωθούν οι Αμερικανοί με τις όποιες δυνατότητές τους.

Οι σοβαροί Βραζιλιάνοι, όμως, δεν πέταξαν την πρωτιά του ομίλου στα σκουπίδια κι έτσι ο δρόμος τους προς τον τελικό φαίνεται ο ευκολότερος δυνατός για Μουντιάλ. Στο δικό τους ταμπλώ δεν υπάρχει καμία μεγάλη ομάδα, μόνο μια μεγαλομεσαία (η Ολλανδία) την οποία θα συναντήσουν λογικά, αφού αποκλείσουν τους Χιλιανούς, στα προημιτελικά (όπως και το ’94, χρονιά της τέταρτης βραζιλιάνικης κατάκτησης). Αν περάσουν τους Οράνιε, οι Βραζιλιάνοι θα αντιμετωπίσουν στα ημιτελικά κατά πάσα πιθανότητα την Ουρουγουάη (εναλλακτικά τις ΗΠΑ), δηλαδή έναν θεωρητικά εύκολο για τα δόντια τους αντίπαλο. Μπορεί η παρέα του Φορλάν να μας εντυπωσίασε με την τακτική της ωριμότητα μέχρι τώρα, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η τελευταία στιγμή δόξας της Ουρουγουάης σε τελικά ΠΚ ήταν το 1970, δηλαδή στα χρόνια του Μαζούρκιεβιτς και του παλιόφιλου Χούλιο Λοσάδα.

Προς επίρρωση των ανωτέρω δείτε πώς έχει ακριβώς το πρόγραμμα για το ταμπλώ της Βραζιλίας:

Ουρουγουάη-Ν. Κορέα και ΗΠΑ-Γκάνα (οι νικητές παίζουν μεταξύ τους προημιτελικό) και

Ολλανδία-Σλοβακία και Βραζιλία-Χιλή (ομοίως, οι νικητές θα κοντραριστούν μεταξύ τους στα προημιτελικά).

Αντιθέτως ο δρόμος του άλλου φιναλίστ (κατά τη δική μου πρόβλεψη, της Αργεντινής) είναι γεμάτος ιδρώτα κι αίμα, μια και στο κάτω ταμπλώ συνωστίζονται τρεις πρώην τροπαιούχοι (Αργεντινή, Γερμανία, Αγγλία), η πρωταθλήτρια Ευρώπης (Ισπανία), συν η επικίνδυνη Πορτογαλία, το πολύ ταλαντούχο Μεξικό και δύο από τις υποψήφιες για να κάνουν την έκπληξη (Παραγουάη και Ιαπωνία), Δηλαδή, η Αργεντινή, για παράδειγμα, για να φτάσει στον τελικό θα πρέπει: να κάμψει την αντίσταση του τεχνικού και γρήγορου Μεξικού το οποίο τόσο την είχε δυσκολέψει το 2006, να παίξει προημιτελικό με την πολύ ισχυρή Γερμανία, την οποία δεν κατάφερε να περάσει το 2006 (ή, έστω, εναλλακτικά την Αγγλία) και να φτάσει να παίξει ημιτελικά πιθανότατα με τους πεινασμένους για διάκριση και σαφώς ισχυρούς Ισπανούς!

Όπως αντιλαμβάνεστε ο δρόμος της Αλμπισελέστε και αυτός της Σελεσάο δεν έχουν τον ίδιο βαθμό δυσκολίας. Κι αν ακόμα ξεπεράσει όλα τα εμπόδια, η Αργεντινή (ή η Γερμανία ή η Ισπανία) θα φτάσει στον τελικό έχοντας απωλέσει πολλές δυνάμεις και πιθανώς παίκτες λόγω τιμωριών (αν και με την αλλαγή του συστήματος ο κίνδυνος απώλειας παίκτη λόγω κιτρίνων καρτών ελαττώνεται σημαντικά: τα κοντέρ θα μηδενισθούν μετά τους προημιτελικούς).

Δείτε το πρόγραμμα και για το ταμπλώ της Αργεντινής:

Αργεντινή-Μεξικό και Γερμανία-Αγγλία (οι νικητές σε μεταξύ τους προημιτελικό) και

Παραγουάη-Ιαπωνία/ Ισπανία-Πορτογαλία 

Κι αφού τα είπαμε όλα αυτά και βγάλαμε από τώρα ως και τους φιναλίστ, θυμηθείτε ότι σχεδόν ποτέ τα προγνωστικά δεν επιβεβαιώνονται 100% στην πράξη. Κάποιο μεγάλο φαβορί θα πάθει τη ζημιά στην πορεία, κάποια ομάδα έκπληξη θα βρεθεί στα ημιτελικά ενώ δεν την περίμενε κανείς. Οπότε η αγωνία μας παραμένει αμείωτη. Ας περάσουν τώρα στη σκηνή οι αληθινοί πρωταγωνιστές!

Θερμοπύλες ή κωμωδία;

 

Και τώρα;  Πρέπει να γελάμε ή να κλαίμε; Να χαιρόμαστε ή να λυπούμαστε; Να είμαστε περήφανοι ή να ντρεπόμαστε; Όλα μαζί ή τίποτε από αυτά;

Καταρχήν και καταρχάς, επειδή πρόκειται για ποδόσφαιρο, δεν υπάρχει λόγος ιδιαίτερης στεναχώριας: η ποδοσφαιρική λύπη, ακόμη και στις πιο βαριές περιπτώσεις δεν πρέπει να διαρκεί πάνω από μια νύχτα. Όπως κι η ποδοσφαιρική χαρά, όσο έντονη κι αν είναι, έχει τελικά χαρακτήρα παροδικό. Η πρόκριση της εθνικής δεν θα βελτίωνε ουσιωδώς τις ζωές μας. Ούτε κι ο αποκλεισμός πρόκειται να τις καταστρέψει.

Δυσκολεύομαι όμως και να χαρώ γιατί μετά κι από τη χτεσινή εμφάνιση, αποδείχθηκε ότι η εθνική μπορούσε (για να μην πω ότι έπρεπε) να προκριθεί μέσα απ’ αυτό τον όμιλο. Όλοι πια παραδέχονται ότι η πρόκριση χάθηκε εξαιτίας της απίστευτης παράστασης κωμωδίας που έπαιξαν οι διεθνείς και το προπονητικό τημ στο Πορτ Ελίζαμπεθ με τους Κορεάτες. Άρα, για να μη μασκαρεύουμε την αλήθεια, μιλάμε για αποτυχία. Όχι παταγώδη, αλλά πάντως αποτυχία.

Πρέπει να είμαστε περήφανοι; Ήδη βλέπω τους διθυράμβους των ΜΜΕ για τους πολεμιστές που κράτησαν Θερμοπύλες μέχρι το 78΄, ηρωϊκά μαχόμενοι απέναντι στους επίλεκτους Αργεντίνους του Μεγάλου Βασιλέως Μαραντόνα! Να το δούμε το θέμα λίγο πιο ψύχραιμα; Το πρόβλημα με τις διάφορες Θερμοπύλες και πολιορκίες του Μεσολογγίου είναι ότι γνωρίζουμε εξαρχής ότι ο εχθρός, του οποίου παραδεχόμαστε την καταφανή υπεροχή, θα νικήσει στο τέλος. Κι αν στη μάχη οι πολεμιστές ρισκάρουν τη ζωή τους για ένα υψηλότερο κατ’ αυτούς  ιδανικό, δεν έχω πειστεί ότι στο ποδόσφαιρο χωρούν τέτοιας μορφής αναλύσεις. Κατά της Αργεντινής, η Ελλάδα εμφανίστηκε με το πιο αμυντικό πρόσωπο της εξαιρετικά αμυντικοστρεφούς ρεχαγκέλειας περιόδου. Ομάδα να παίζει με τέσσερα στόππερ δεν έχω ξαναδεί ποτέ. Ο χτεσινός αγώνας μου θύμισε σε μεγάλο βαθμό τις «ηρωϊκές» εμφανίσεις ελληνικών συλλόγων σε ευρωπαϊκά κύπελλα στη δεκαετία του ’80, όταν πήγαιναν να αντιμετωπίσουν εκτός έδρας μεγάλους αντιπάλους με καθαρό σύστημα άμυνας στα ταμπούρια: έχαναν τελικά με 0-1 ή 0-2 κι απέφευγαν τον διασυρμό (ο οποίος ερχόταν συχνά στη ρεβάνς, όταν οι ομάδες μας ήταν υποχρεωμένες να παίξουν στοιχειωδώς επιθετικά). Και μη νομίσετε ότι χτες κερδίσαμε τον διεθνή θαυμασμό και την αναγνώριση: τα διεθνή ΜΜΕ ασχολούνται ελάχιστα με την εθνική Ελλάδας: μιλάνε για «εύκολη νίκη της Αργεντινής», για βρόμικο παιχνίδι στον Μέσσι, για λογικό αποκλεισμό μιας αμυντικής ομάδας (κι εδώ λιγάκι ενοχλούμαι, γιατί τελικά αυτός ο αποκλεισμός ούτε τόσο λογικός ούτε αναπόφευκτος ήταν). Την ευνοϊκότερη, ίσως, κριτική, την είχε ο ιστότοπος του Φρανς Φουτ: «La Grèce n’a pas vraiment démérité mais elle a payé cash un jeu offensif d’une faiblesse abyssale».

Εντάξει, όμως, ούτε να ντρεπόμαστε πρέπει. Όσοι αγωνίστηκαν χτες επέδειξαν πάθος κι αυταπάρνηση (στοιχεία που – χρειάζεται να το θυμήσουμε, – δεν υπήρχαν στο ματς με την Κορέα). Ο Τζόρβας έκανε ηρωϊκό παιχνίδι (αν και η αδυναμία του στις εξόδους, ιδίως στα κόρνερ, φάνηκε και χτες, χωρίς πάντως συνέπειες). Όλοι οι αμυντικοί έκαναν ό,τι μπορούσαν (ο Μέσσι μόνο προς το τέλος μπόρεσε να γίνει ουσιαστικός). Ο Βύντρα έκανε ένα εξαιρετικά ώριμο παιχνίδι και, στην τελική, ήταν ο παίκτης με τις καλύτερες μεταβιβάσεις. Οι τρεις του κέντρου προσπάθησαν. Κι ο Σαμαράς έδειξε αρετές που δεν πιστεύαμε ότι είχε (ή πιστεύαμε ότι τις είχε ξεχάσει) στον απίστευτα άχαρο ρόλο του μοναδικού κι εντελώς απομονωμένου επιθετικού. Το σχέδιο ήταν απλό: ηρωϊκή άμυνα για το 0-0, το γκολ επαφίεται στην πίστη μας στα θαύματα και για τα υπόλοιπα ελπίζουμε οι Νιγηριανοί να κάνουν το καθήκον τους. Θα μπορούσε και να πετύχει (αλλά δεν θα ήταν το πιο πιθανό σενάριο). Τελικά δεν πέτυχε. Είναι αλήθεια ότι οι τραυματισμοί και των τριών μέσων μας έδεσαν τα χέρια του Ρεχάγκελ (αν και πάλι θα μπορούσε να δείξει μεγαλύτερη φαντασία στις αλλαγές του: κάτι θα μπορούσε να προσφέρει χτες ο Σαλπιγγίδης, σίγουρα κάτι περισσότερο από τον Πατσατζόγλου που απλώς ήταν ένα ακόμα σώμα στην άμυνα). Είναι, επίσης, αλήθεια ότι το θαύμα παραλίγο να συμβεί στη φάση του 48΄: ο Σαμαράς βλέπει την πάσα στον κενό χώρο (ποιός την έκανε αλήθεια;), αρχίζει το σπριντ από τη σέντρα, ντριμπλάρει με απίστευτο τρόπο τον Ντεμικέλις, μπαίνει στην περιοχή και κερδίζει (και με τύχη) την κόντρα απ’ τον Οταμέντι: ενώ ο Ρομέρο έχει αυτοεξουδετερωθεί, δεν έχει πια τις δυνάμεις και το καθαρό μυαλό ώστε να στοχεύσει σωστά. Μετά, ήρθαν οι τραυματισμοί, η κούραση και το μοιραίο στο τέλος, με δήμιους τον Ντεμικέλις και τον βετεράνο Μαρτίν Παλέρμο [Ελλάδα-Αργεντινή 0-2 (0-0), Πολοκουάνε]. Μια συγκινητική εμφάνιση, αλλά όχι ακριβώς αυτό που αρκεί για να χτίσεις με φιλοδοξίες την ομάδα του μέλλοντος [να πούμε παρενθετικά ότι χτες οι Γάλλοι στοιχηματζήδες πρότειναν μετά μανίας Χ ημίχρονο 2 τελικό, διότι «η Ελλάδα έχει σκληροτράχηλη άμυνα που θα κρατήσει ένα ημίχρονο, αλλά απ’ την άλλη φέτος δεν είναι 2004 για να πάρει και τελικό αποτέλεσμα»].  

Η Αργεντινή δεν σκοτώθηκε (με τον κίνδυνο τραυματισμών ή καρτών) να πάρει το παιχνίδι. Δεν αδιαφόρησε, όμως. Φυσικά η είσοδος εφτά νέων παιχτών στην ενδεκάδα δεν ήταν ό,τι το καλύτερο για τη συνοχή της. Από αυτούς, ο μέσος (μέχρι τώρα της Ουρακάν και πλέον της Φιορεντίνα) Μάριο Μπολάττι μου έκανε την καλύτερη εντύπωση. Αγωνιστικός ο Κλεμέντε Ροντρίγκες, αλλά δεν του βγήκαν και πολλά απ’ όσα προσπάθησε. Ο Μιλίτο χάθηκε μέσα στην ελληνική άμυνα. Ο Αγουέρο ξεκίνησε δυναμικά, αλλά μετά το ημίωρο χάθηκε κι αυτός. Χαιρετίζουμε την επανεμφάνιση με γκολ του γερόλυκου Παλέρμο. Έτσι κι αλλιώς η Αργεντινή έκανε το 3 στα 3 και μπορεί να προετοιμαστεί για το πονηρό και δύσκολο ρημέικ του 2006: ένας νοκ άουτ αγώνας με το Μεξικό δεν είναι ακριβώς ό,τι καλύτερο μπορεί να σου τύχει στους 16 [όταν, αστειευόμενος, λέω ότι η Βραζιλία είναι η ευνοούμενη της παράγκας της ΦΙΦΑ κάτι τέτοια έχω στο μυαλό μου: η Αργεντινή ήταν καταδικασμένη να παίξει στους 16 με ζόρικο αντίπαλο]. 

Στο άλλο ματς, οι Νιγηριανοί έπρεπε να έχουν νικήσει, μόνο που υπήρξαν απίστευτα άστοχοι μπροστά στο κορεατικό τέρμα: η φάση με τον Γιακούμπου Αγιεγκμπένι να αστοχεί από μισό μέτρο μπροστά σε κενό τέρμα είναι η χαρακτηριστικότερη του αγώνα [Νιγηρία-Ν. Κορέα 2-2 (1-1), Ντέρμπαν]. Μαζί με την εθνική μας, η Νιγηρία πρέπει να έχει τύψεις από την παρουσία της στο Μουντιάλ αυτό: μπορούσε να πάρει την πρόκριση, αλλά δεν το πέτυχε, σε μεγάλο βαθμό λόγω των δικών της λαθών. Προσέθεσε το λιθαράκι της στη (συμβολικότατη) διαδικασία αποκλεισμού των αφικανικών ομάδων: είπαμε, ίσως αυτό το ΠΚ, που διοργανώνεται στην Αφρική να είναι το πρώτο μετά το ’86 (και την πρόκριση του Μαρόκου στους 16) που καμία αφρικανική ομάδα δεν θα προκριθεί από την πρώτη φάση. Με όλα αυτά, προκρίθηκε η ομάδα με το λιγότερο ταλέντο, αλλά τις περισσότερες συλλογικές αρετές: η Ν. Κορέα προκρίνεται για πρώτη φορά στους 16 παίζοντας εκτός της χώρας της. Μια μεγάλη επιτυχία για τους Ασιάτες, αλλά κι αρκετή χαρά για τους αντιπάλους τους στην επόμενη φάση.

Η Ουρουγουάη ξέρει και μπορεί: Στο ντέρμπυ του πρώτου ομίλου, η Ουρουγουάη ήξερε καλύτερα τί ακριβώς ήθελε και πώς να το πάρει [Ουρουγουάη-Μεξικό 1-0 (0-0), Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ]. Ένα ντέρμπι με τα ξαδέρφια απ’ την άλλη μεριά του Λα Πλάτα δεν θα ήταν η καλύτερη προοπτική για τη Σελέστε. Με αποφασιστικότητα και ψυχραιμία η Ουρουγουάη (μολονότι της αρκεί και το Χ) θα πάρει τον έλεγχο του παιχνιδιού. Ο συνδυασμός Φορλάν-Καβάνι (εξαιρετική η σέντρα-πάσα του) και το άψογο τελείωμα της φάσης από τον Σουάρες (43΄) θα δώσουν στη Σελέστε το περιθώριο ασφαλείας που χρειάζεται. Το Μεξικό θα προσπαθήσει: ευκαιρίες είχε και πριν το γκολ που δέχθηκε, ευκαιρίες θα κάνει και μετά. Δεν θα τα καταφέρει, όμως: πιθανώς και γιατί δεν έκρινε ότι η νίκη στο χτεσινό ματς ήταν ζήτημα καθοριστικής σημασίας. Ωστόσο, όσο καλή και ταλαντούχα ομάδα κι αν έχεις (και το Μεξικό την έχει) ένα παιχνίδι με τους Αργεντίνους δεν είναι απλή υπόθεση. Θα μου πείτε ότι αν θέλεις να κατακτήσεις την κορυφή πρέπει να περάσεις μεγάλες ομάδες. ΟΚ, μόνο που δεν θα έβλαπτε το Μεξικό να κερδίσει σ’ αυτοπεποίθηση παίζοντας στους 16 με έναν ευκολότερο αντίπαλο. Η ωριμότατη Ουρουγουάη, αντιθέτως, θα έχει την τύχη να παίξει με έναν αδύναμο για αυτό το στάδιο αντίπαλο και μπορεί να ονειρεύεται την επιστροφή της στους 8 μετά από 40 χρόνια.

Τίτλοι τέλους για τη Γαλλία: Το πικρό ποτήρι της ήττας, του αποκλεισμού και της ταπείνωσης, η Γαλλία του Ντομνέκ (η χειρότερη Γαλλία των τελευταίων 35 χρόνων) το ήπιε μέχρι τέλους [Ν. Αφρική-Γαλλία 2-1 (2-0), Μπλουμφοντέιν]. Κάτι ξέραμε όταν σας λέγαμε μετά το ματς με το Μεξικό ότι αυτή η Γαλλία δεν μπορεί να κερδίσει καμία ομάδα. Αυτά που μάθαμε στη συνέχεια απλώς επιβεβαίωσαν την αρχική κρίση μας. Ποτέ ξανά δεν πρέπει να υπήρξε σε τελική φάση ΠΚ εθνική ομάδα με τόσα εσωτερικά προβλήματα, με ανταρσίες παικτών, προπονητή που έχει χάσει κάθε ίχνος σεβασμού των ποδοσφαιριστών του, ομοσπονδία άτολμη να αντιμετωπίσει μια κρίση, και ό,τι άλλο θέλετε. Οι αλλαγές στη σύνθεση δεν μπορούσαν από μόνες τους να αναστρέψουν την προδιαγεγραμμένη πορεία προς την ήττα (φιλότιμο ματς από τον Σισσέ που κάτι προσπάθησε, όπως κι ο Ζινιάκ για να είμαστε ειλικρινείς, χωρίς πάντως να γίνει ουσιαστικός). Η (αυστηρότατη) αποβολή του Γκουρκύφφ από το 25΄ κιόλας (ενδεικτική της έλλειψης ψυχραιμίας και της κακής ψυχολογίας και του συγκεκριμένου παίκτη και της ομάδας γενικά) στέρησε απ’ τη Γαλλία και τις τελευταίες ελπίδες για κάτι καλό. Ο Μπλαν αναλαμβάνει μια ομάδα που βρίσκεται κυριολεκτικά στο σημείο μηδέν. Κι αναρωτιέται κανείς, μήπως πριν αρχίσει να χτίζει, θα πρέπει να κατεδαφίσει κιόλας (πόσο πρέπει να στηριχτεί σε παίκτες σαν τον Εβρά και τον Ριμπερύ που πρωτοστάτησαν στη θλιβερή ανταρσία των Γάλλων διεθνών;). 

Η Ν. Αφρική δεν απέφυγε το στίγμα της πρώτης ομάδας διοργανώτριας χώρας που αποκλείεται από την φάση των ομίλων. Ωστόσο, λαμβανομένων υπόψη των περιορισμένων δυνατοτήτων της, οι εμφανίσεις της ήταν συμπαθητικές: ολοκλήρωσε με νίκη την παρουσία της, ενώ έχασε ένα μόνο παιχνίδι όπου ο αντίπαλός της ήταν σκάλες ανώτερος σε ταλέντο, τεχνική και τακτική.

Συνέχεια της ώρας της αλήθειας και σήμερα. Στον τρίτο όμιλο, μένει να δούμε αν ακόμη ένα ψευδοφαβορί θα εγκαταλείψει νωρίς την κούρσα. Πάντως, όσο άθλιο ποδόσφαιρο κι αν παίζει, η Αγγλία εμφανίζεται πάλι σαν φαβορί για την πρόκριση, κυρίως γιατί ο αντίπαλός της δεν έχει το ταλέντο και την προσωπικότητα που απαιτούν οι περιστάσεις. Θα είναι αυτό αρκετό για τους Άγγλους; Θα το δούμε. Για την άλλη θέση, πλεονέκτημα στους Αμερικανούς λόγω ταλέντου και νοοτροπίας.

Ο σκληρός τέταρτος όμιλος υπόσχεται τιτανομαχίες. Στο προ-προηγούμενο ποστ εξηγήσαμε τους λόγους για τους οποίους η Γερμανία και η Σερβία είναι τα λογικά φαβορί. Η εκτίμηση αυτή δεν έχει μεταβληθεί.

Mort et transfiguration

   

Η δεύτερη αγωνιστική της φάσης των ομίλων άρχισε και μαζί άλλαξε κι η ατμόσφαιρα της διοργάνωσης. Η ανάγκη να εξασφαλιστούν οι βαθμοί για την πρόκριση οδήγησε τις ομάδες να πάρουν περισσότερα ρίσκα, να παίξουν επιτέλους και λίγο ποδόσφαιρο. Κάποιες ομάδες ανέβασαν τις μηχανές σχεδόν στο φουλ. Άλλες, προσπάθησαν να διορθώσουν τα λάθη του πρώτου παιχνιδιού τους. Και μερικές συνέχισαν σαν να μη συμβαίνει τίποτε. Μέσα σ’ όλα αυτά, εθνικές που βρίσκονταν ένα βήμα πριν από την καταστροφή μεταμορφώθηκαν και αναστήθηκαν. Αυτές που αποδείχθηκαν ανίκανες να διορθώσουν τα σφάλματά τους τιμωρήθηκαν, εγκαταλείποντας τον όχι και τόσο μάταιο κόσμο του Μουντιάλ. Η εθνική μας ανήκει στις πρώτες: παρουσίασε μια από τις πιο εντυπωσιακές μεταμορφώσεις ομάδας από ένα ματς στο επόμενο. Η Γαλλία στις δεύτερες. Την ίδια ώρα οι άνθρωποι κι απ’ τις δυο μεριές του Λα Πλάτα χαμογελούν. Αργεντινή και Ουρουγουάη βρίσκονται αγκαλιά με την πρόκριση. 

Η Ελληνική Ανάσταση: Το Μπλουμφοντέιν αποδείχθηκε γούρικο για την Ελλάδα [Ελλάδα-Νιγηρία 2-1 (1-1)]. Αυτή τη φορά, ο Ρεχάγκελ έκανε τις λογικές κινήσεις, αυτές που όλος ο κόσμος  (εμείς οι προπονητές της κερκίδας και του καναπέ) εκτός από τον ίδιο τον προπονητή της ομάδας βλέπει ότι πρέπει να γίνουν. Τρία στόππερ στην άμυνα που γελοιοποιήθηκε στο πρώτο ματς, με την είσοδο του, αν μη τι άλλο, έμπειρου στη θέση αυτή Κυργιάκου και του νεαρού Παπασταθόπουλου (που πάντως φάνηκε λίγο έξω από τα νερά του), ενώ ο Βύντρα πέρασε στη γνώριμή του θέση του δεξιού μπακ, αφήνοντας εκτός ενδεκάδας τον Σεϊταρίδη. Στην επίθεση ο Σαλπιγγίδης ξεκίνησε βασικός, όπως έπρεπε να έχει συμβεί από το πρώτο παιχνίδι, αντί του Χαριστέα, ενώ τα σπασμένα για την είσοδο του τρίτου κεντρικού αμυντικού τα πλήρωνε λογικά ο Σαμαράς που δεν είχε προσφέρει απολύτως τίποτε στον αγώνα του Πορτ Ελίζαμπεθ.

Η εθνική άρχισε τον αγώνα σαφώς καλύτερα, δείχνοντας επιθυμία να παίξει επιτέλους ποδόσφαιρο. Συνέχισε, πάντως, να είναι νευρική κι αυτό το πλήρωσε γρήγορα: δέχθηκε ένα γκολ (16΄ Ούτσε) για το οποίο φέρει προφανή ευθύνη ο Τζιόρβας, αλλά και η άμυνα συνολικά, καθώς οι τοποθετήσεις και οι αντιδράσεις της στην εκτέλεση του φάουλ ήταν εντελώς άστοχες (ας αναγνωρίσουμε στον τερματοφύλακα το ελαφρυντικό ότι η μπάλα αναπήδησε, ενώ ο ίδιος δεν πρέπει να είχε σχεδόν καθόλου οπτικό πεδίο). Επιστροφή του εφιάλτη. Βεβαιότητα ότι θα αρχίσουμε να μετράμε πάλι γκολ και να ψάχνουμε να βρούμε αν θα διεκδικήσουμε τον τίτλο της χειρότερης ομάδας του Μουντιάλ. Ωστόσο αντίδραση υπήρξε. Κυρίως, αυτή τη φορά μας βοήθησαν οι συγκυρίες: η αποβολή του Κάιτα στο 33΄, την οποία ουσιαστικά κέρδισε ο Τοροσίδης, ήταν το καθοριστικό σημείο του αγώνα. Έχοντας αριθμητικό μειονέκτημα οι Νιγηριανοί αποδιοργανώθηκαν εντελώς: οι αποστάσεις ανάμεσα στις γραμμές τους μεγάλωσαν, η άμυνά τους χαλάρωσε. Ο Ρεχάγκελ έκανε την επιβεβλημένη κίνηση περνώντας στο παιχνίδι έναν ακόμη επιθετικό (Σαμαράς αντί Παπασταθόπουλου). Η Ελλάδα άρχισε να παίζει πραγματικά καλό ποδόσφαιρο: κάθετες και διαγώνιες πάσες, κίνηση στον χώρο, διεμβολισμοί, ντρίμπλες. Ευκαιρίες και τελικά η ισοφάριση λίγο πριν τη λήξη του α΄ ημιχρόνου, την οποία είχε καθυστερήσει ο εξαιρετικός Νιγηριανός τερματοφύλακας Ενυέμα. Πάλι με τη βοήθεια και της τύχης: το σουτ του Σαλπιγγίδη κόντραρε πάνω στον Αρούνα και κατέληξε στα δίχτυα.

Το δεύτερο ημίχρονο αρχίζει όπως ακριβώς τελείωσε το πρώτο. Η Ελλάδα κυριαρχεί. Δεν θυμίζει σε τίποτε την αξιοθρήνητη ομάδα του Πορτ Ελίζαμπεθ. Ο Καραγκούνης έχει γίνει και πάλι ηγέτης, όλο το κέντρο αποδίδει (εύφημος μνεία στον Τζιόλη). Ο Σαλπιγγίδης αποτελεί διαρκή πηγή κινδύνων για την αντίπαλη άμυνα, ενώ ο Τοροσίδης κάνει το μεγάλο ματς που χρωστούσε στην εθνική. Ο Σαμαράς ξαναγίνεται ο παίχτης που κάποτε είχε θεωρηθεί το μεγαλύτερο ταλέντο του ελληνικού ποδοσφαίρου. Ευκαιρίες πολλές, αλλά κάτω από τα αντίπαλα δοκάρια βρίσκεται ο με διαφορά καλύτερος γκολκήπερ του Μουντιάλ. Στο 71΄ λυγίζει κι αυτός: δεν συγκρατεί τη μπάλα στο δυνατό σουτ του Τζιόλη κι ο Τοροσίδης βρίσκει την ευκαιρία να γίνει δικαιωματικά ο παίκτης που έκρινε το παιχνίδι. Ταχύς ρυθμός, πολλές ευκαιρίες, η μπάλα πηγαίνει πάνω-κάτω. Περνά στον αγώνα κι ο Νίνης. Κι άλλες φάσεις. Ο Σαμαράς κάνει πλάκα στους αντίπαλους αμυντικούς με αλλεπάλληλες ντρίμπλες σε δύο φάσεις στη σειρά. Πού πήγε ο ξυλοκόπος του Πορτ Ελίζαμπεθ που δεν μπορούσε να ντριμπλάρει ούτε τη σκιά του; Η φράντζα είναι ίδια. Ο αγώνας φτάνει στο τέλος. Πρώτη νίκη σε τελική φάση ΠΚ, ο αρχικός στόχος έχει επιτευχθεί, μπορούμε πια να ονειρευόμαστε και πρόκριση. Μπορώ κι εγώ να κυκλοφορώ άνετα στην πόλη μου χωρίς να χρειάζεται να κρύβω, από ποδοσφαιρική άποψη, την εθνικότητά μου. 

Ποιά εικόνα της εθνικής ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα; Η αξιοθρήνητη ομάδα άτεχνων παιχτών που εμφανίστηκε κόντρα στους Νοτιοκορεάτες ή η σημερινή ομάδα που κυριάρχησε στον αγωνιστικό χώρο; Πιθανώς καμία, αν και νομίζω ότι η αλήθεια βρίσκεται πιο κοντά στη δεύτερη. Θα ήταν άλλωστε άδικο για μια ομάδα που υπήρξε πρωταθλήτρια Ευρώπης πριν έξι χρόνια (όπως κι αν συνέβη αυτό) να μείνει στην τραγική εικόνα του πρώτου παιχνιδιού. Ταυτόχρονα, όμως, θα πρέπει να τα βάλει με τον εαυτό της: με μια στοιχειωδώς σοβαρή εμφάνιση στο Πορτ Ελίζαμπεθ,  η εθνική θα ήταν σήμερα αγκαλιά με την πρόκριση και δεν θα χρειαζόταν θαύματα με την Αργεντινή. Για σκεφτείτε το απευκταίο (αλλά διόλου απίθανο) ενδεχόμενο να πέσουμε ηρωϊκώς μαχόμενοι κατά της Αλμπισελέστε και την ίδια ώρα οι Νιγηριανοί να κερδίζουν με δύο γκολ διαφορά και να κατακτούν την πρόκριση! Κρίμα δεν θα είναι; Τέλος πάντως, έστω κι έτσι, τα πράγματα διορθώθηκαν: η εποχή της ήττας και της σφαλιάρας τελείωσε.

Η επίδειξη δύναμης της Αλμπισελέστε: Λίγο νωρίτερα, η Αργεντινή αποφάσισε να ανεβάσει ταχύτητα, να δικαιολογήσει τον τίτλο του φαβορί και να καθαρίσει την υπόθεση πρόκριση [Αργεντινή-Ν. Κορέα 4-1 (2-1), Γιοχάνεσμπουργκ]. Μπήκε και πάλι δυνατά στο παιχνίδι, μόνο που αυτή τη φορά δεν κάθησε στο 1-0 και συνέχισε να παίζει καλό ποδόσφαιρο. Η μείωση του σκορ από τους Κορεάτες λίγο πριν τελειώσει το πρώτο ημίχρονο προκάλεσε παροδική απλώς ανησυχία: η Αλμπισελέστε μπήκε και στο δεύτερο μέρος δυνατά και τελείωσε το παιχνίδι αποδίδοντας θεαματικό ποδόσφαιρο. Ο Μέσσι ήταν ακόμη πιο ουσιαστικός, ενώ ο Ιγουαϊν με τα τρία γκολ που πέτυχε κέρδισε πολλούς πόντους στον σκληρό αγώνα για την ακριβή θέση του βασικού φορ της Αργεντινής. Ο Μαραντόνα διαθέτει πια χρόνο και άνεση για να ετοιμάσει τα σχέδιά του για τον επόμενο γύρο.

Η Ουρουγουάη βλέπει και πάλι ψηλά: Χαρά μεγάλη και στη γειτονική χώρα βορείως του Λα Πλάτα. Στον αγώνα που άνοιξε τη δεύτερη αγωνιστική, η Ουρουγουάη μπήκε αποφασισμένη να αποδείξει ότι η καλύτερη ομάδα μπορεί να κερδίζει επιβάλλοντας το παιχνίδι της, ακόμη και αν απέναντί της έχει την οικοδέσποινα της διοργάνωσης. Εξαιρετικό παιχνίδι συνολικά από την ομάδα, που δεν επέτρεψε σε καμία στιγμή στους Νοτιοαφρικανούς να απειλήσουν και να πιστέψουν ότι θα μπορούσαν να πάρουν κάτι καλό από αυτό το παιχνίδι. Ο Φορλάν έδειξε γιατί είναι ο ηγέτης της ομάδας πετυχαίνοντας το καθοριστικό πρώτο τέρμα. Ο Σουάρες κέρδισε το πέναλτι με το οποίο κλείδωσε η νοτιοαμερικάνικη νίκη και ο Άλβαρο Περέιρα έβαλε το κερασάκι στην τούρτα ενώ παίζονταν οι καθυστερήσεις [Ουρουγουάη-Ν. Αφρική 3-0 (1-0), Πρετόρια]. Η Ουρουγουάη είναι αγκαλιά με την πρόκριση στους 16, η Ν. Αφική παίρνει τον σκληρό, αλλά αναμενόμενο δρόμο του αποκλεισμού. Θα είναι η πρώτη διοργανώτρια που αποκλείεται τόσο νωρίς. 

Ο αετός πέταξε πάνω από το Πολοκουάνε: Η κηδεία είχε προαναγγελθεί και το γνώριζε όλος ο κόσμος εκτός από τον άμεσα ενδιαφερόμενο, τον Ρεϋμόν Ντομνέκ. Είχαμε ήδη διατυπώσει την πρόβλεψή μας σχετικά με το σοβαρό ενδεχόμενο αποκλεισμού της γαλλικής ομάδας. Το υλικό της τωρινής εθνικής Γαλλίας δεν είναι βέβαια το καλύτερο, δεν είναι όμως και για πέταμα. Αυτό που καταδίκασε τους τρικολόρ ήταν οι ολέθριες επιλογές του προπονητή τους, όπως το ανεξήγητο 4-3-2-1 με τον Ανελκά μόνο επιθετικό, ενώ δεν μπορεί να παίξει χωρίς στήριγμα, ή η διατήρηση στην ενδεκάδα του φριχτά ντεφορμέ Γκοβού. Η επιστροφή στο κλασσικό 4-4-2 με ένα σέντερ φορ μπροστά από τον Ανελκά (κατά προτίμηση τον Σισσέ που και φορμαρισμένος και αληθινός φορ είναι) θα μπορούσε να βοηθήσει τη Γαλλία να παίξει ένα πιο παραγωγικό ποδόσφαιρο. Ο Ντομνέκ προτίμησε να κάνει άλλα κόλπα: ναι μεν διόρθωσε ένα σφάλμα του, ξαναβάζοντας στην ενδεκάδα τον απαραίτητο Μαλουντά, πλην όμως, στην προσπάθεια να διατηρήσει βασικό και τη νέα του αγάπη τον Ντιαμπύ (ίσως ο ωροσκόπος του να υποσχόταν σπουδαία πράγματα αυτήν την περίοδο) έστειλε στον πάγκο τον Γκουρκύφφ, δηλαδή τον μόνο επιτελικό μέσο που είχε στη διάθεσή του! Το αποτέλεσμα το είδαμε όλοι: ούτε μία ουσιαστική ευκαιρία σε ολόκληρο τον αγώνα, ούτε μία πάσα της προκοπής προς τον εκάστοτε φορ (Ανελκά κι έπειτα… Ζινιάκ), την ίδια ώρα που το Μεξικό είχε κάνει έξι μεγάλες ευκαιρίες μόνο στο πρώτο ημίχρονο.

Το Μεξικό είχε πετάξει δυο βαθμούς στον αγώνα της πρεμιέρας. Αυτή τη φορά μπήκε αποφασισμένο να αποδείξει όλα τα καλά που λέγονται για την ομάδα του. Ψύχραιμο, μεθοδικό, με παίκτες υψηλότατης τεχνικής κατάρτισης και, ειδικά επιθετικούς, ταχύτατους που έκαναν τη γαλλική άμυνα να πελαγοδρομεί. Κι ακόμα, με δύο εντυπωσιακές μηχανές στην αριστερή πλευρά (Σαλσίδο και Τορράδο) που κάλυπταν τον χώρο, άλλαζαν θέσεις και κατέβαζαν τη μπάλα. Επιπλέον, το Μεξικό υπερείχε και στον πάγκο: ο Αγκίρε και τολμηρός και εύστροφος υπήρξε. Όταν τραυματίστηκε ο Βέλα τον αντικατέστησε (31΄) με τον απίστευτα γρήγορο Μπαρρέρα, ο οποίος πολλαπλασίασε τα προβλήματα των Γάλλων αμυντικών. Δεν δίστασε να παίξει και με τέσσερις επιθετικούς, βγάζοντας (54΄) έναν ταλαντούχο αλλά νευρικό μέσο (Χουάρες) για να περάσει στο παιχνίδι ένα καθαρόαιμο φορ (Ερνάντες). Κι όταν πια κουράστηκε ο Φράνκο, ο Αγκίρε τον αντικατέστησε με τον Μπλάνκο. Όταν το ταλέντο συνδυάζεται με την τόλμη τελικά ανταμείβεται: ένα ξεπέταγμα του Ερνάντες (από ελεγχόμενη θέση οφσάιντ) που ντρίμπλαρε και τον τερματοφύλακα (64΄) και η επέλαση του Μπαρρέρα που ανάγκασε τον Αμπιντάλ να του κάνει πέναλτυ, το οποίο εκτέλεσε με μαεστρία ο Μπλάνκο (78΄), σφράγισαν τη ληξιαρχική πράξη θανάτου της Γαλλίας του Ντομνέκ [Μεξικό-Γαλλία 2-0 (0-0)]. Γιατί δεν πρέπει να υπάρχει κανείς που να πιστεύει ότι το Μεξικό ή η Ουρουγουάη θα σκιστούν να νικήσουν στο μεταξύ τους ματς, όταν με ισοπαλία προκρίνονται και οι δύο! Κυρίως, όμως, κανείς δεν πιστεύει πια ότι αυτή η Γαλλία μπορεί να κερδίσει οποιαδήποτε ομάδα. Τελικά το επίτευγμα του Ρεϋμόν δεν είναι και μικρό…

Ισοπαλίες με κερδισμένους και χαμένους

 

Το Μουντιάλ ξεκίνησε, αλλά μη μου πείτε ότι τα παιχνίδια της πρώτης ημέρας σας γοήτευσαν. Δύο ισοπαλίες στην πρεμιέρα του πρώτου ομίλου, με ένα συμπαθητικό ματς κι ένα κάτω του μετρίου, που αφήνουν σε όλες τις ομάδες ελπίδες για πρόκριση. Βάσει αποτελεσμάτων και εμφανίσεων, κάποιες ομάδες είναι πιο κερδισμένες, τουλάχιστον σε ψυχολογικό επίπεδο. Η Ουρουγουάη είναι σαφώς κερδισμένη, γιατί πέτυχε τον στόχο της που ήταν να μην ηττηθεί από το φαβορί του ομίλου. Μάλλον κερδισμένη είναι και η διοργανώτρια, που στάθηκε αξιοπρεπέστερα του αναμενομένου στο παιχνίδι της πρεμιέρας, πλην όμως όπως εξελίχθηκε ο αγώνας πρέπει να έχει τύψεις που δεν κατάφερε να το κερδίσει στο τέλος. Το Μεξικό έδειξε σοβαρά προβλήματα νοοτροπίας και αμυντικής λειτουργίας που το καθιστούν λιγότερο αποτελεσματικό απ’ ό,τι θα έπρεπε βάσει της αξίας των παιχτών του, αλλά μπορεί να ελπίζει ότι τώρα που η Ν. Αφρική πήρε μπρος θα κόψει βαθμούς κι από αλλού. Στη Γαλλία, άλλα λόγια να αγαπιόμαστε, ο Ντομνέκ βγήκε να μας πει ότι είναι σχεδόν ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα («ένα καλό 0-0, αν και θα προτιμούσα ένα καλό 1-0»), την ώρα που η ομάδα του παρουσίασε αρκετές αδυναμίες κι έχασε δύο βαθμούς που υπολόγιζε να πάρει. 

Νότια Αφρική-Μεξικό 1-1 (0-0) [Γιοχάνεσμπουργκ]: Το ματς με το οποίο άνοιξε η αυλαία του ΠΚ ήταν αρκετά ενδιαφέρον. Είχε καλό ρυθμό, αρκετή ταχύτητα και επιθετική διάθεση κι από τις δύο ομάδες (αλλά, βέβαια, και προβληματικές άμυνες). Το Μεξικό, σαν καλύτερη ομάδα, κυριάρχησε στο πρώτο ημίχρονο (ευκαιρίες 7 έναντι 2 της αντιπάλου του), έχασε το φοβερό τετ-α-τετ του Βέλα με τον Νοτιοαφρικανό τερματοφύλακα (33′ ), είχε το γκολ του ίδιου παίκτη που σωστά ακυρώθηκε για οφσάιντ στο 38΄. Ήταν καλύτερο, αλλά δεν προσπάθησε να πνίξει την αντίπαλο, να μην την αφήσει να ανασάνει, ώστε να καθαρίσει το ματς. Η επιθετική τριπλέτα με τον Φράνκο σέντερ φορ, τον Βέλα κοντά του και πιο πίσω στο δεξί άκρο τον νεαρό Ζιοβάνι Ντος Σάντος (τον βραζιλιάνικης καταγωγής νεαρό που αναδείχθηκε στη Μπαρσελόνα και τώρα παίζει στη Γαλατάσαράυ) είχε και καλές στιγμές. Ωστόσο, ο πιο γηραλέος, ο Φράνκο, κουράστηκε γρήγορα και περιέργως σχετικά γρήγορα τον ακολούθησε κι ο Βέλα. 

Η Ν. Αφρική κέρδισε αυτοπεποίθηση και μπήκε πολύ δυνατά στο β΄ημίχρονο, πιάνοντας κυριολεκτικά στον ύπνο τους Μεξικάνους. Άνοιξε το σκορ στο 55΄ ύστερα από μια εξαιρετική ομαδική ενέργεια, πολύ ωραία κίνηση του σκόρερ (Τσαμπαλάλα) στον κενό χώρο και καταπληκτικό τελείωμα της φάσης. Από κει και πέρα το Μεξικό προσπάθησε να ισοφαρίσει παίζοντας μάλον ανορθόδοξα κι αφήνοντας πολλά κενά στην άμυνα, που παραλίγο να του στοιχίσουν και δεύτερο γκολ. Για 20 λεπτά η μόνη πραγματική ευκαιρία του Μεξικού ήταν η ατομική προσπάθεια του Ζ. Ντος Σάντος και το ωραίο σουτ στη γωνία, το οποίο απέκρουσε ο Κούνε. Οι αλλαγές του Αγκίρε δεν άλλαξαν δραματικά τη μορφή του αγώνα. Ο Μπλάνκο είναι πλέον (δυστυχώς) σκιά του εαυτού του: βαρύς, αργός, σχεδόν περιπατητής στο γήπεδο, μέχρι το 80΄ είχε αποκλειστικά λανθασμένες μεταβιβάσεις. Το ταλέντο Ερνάντες (που μεταγράφηκε εσχάτως στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ) ήταν μέσα στις φάσεις, αλλά δεν έκανε και τίποτε ουσιαστικό.  Στο μεταξύ, μέχρι το 75΄, η Ν. Αφρική συνέχιζε τις επικίνδυνες αντεπιθέσεις της και διαμαρτύρεται για ένα πέναλτυ που δεν έδωσε ο Ουζμπέκος διαιτητής στη φάση που ο Φ. Ροντρίγκες φαίνεται να σπρώχνει τον Μοντίσε, αναγκάζοντάς τον να σουτάρει πέφτοντας και να στείλει τη μπάλα ελάχιστα άουτ. Από το 75΄ και μετά το Μεξικό προσπάθησε να παίξει το τελευταίο του χαρτί πιέζοντας την αντίπαλο, η οποία άρχισε να δείχνει έντονα σημάδια κόπωσης. Η αμυντική λειτουργία της οικοδέσποινας φάνηκε να αποδιοργανώνεται: ένα τρομακτικό λάθος της άμυνά της, μετά από ένα μεξικάνικο κόρνερ, έφερε και την ισοφάριση (78΄). Τρεις αμαρκάριστοι Μεξικανοί, ο ένας δίπλα τον άλλο, μέσα στην μεγάλη περιοχή της Ν. Αφρικής, είναι ένα θέαμα που δεν έχουμε ξαναδεί σε αγώνες τέτοιου επιπέδου. Τη φάση την τελείωσε ο αρχηγός Ραφαέλ Μάρκες, που είχε καταλήξει να παίζει κάτι ανάμεσα σε δεκάρι και δεξί εξτρέμ.  

Στο τελευταίο δεκάλεπτο η ύστατη προσπάθεια των ποδοσφαιριστών και των δύο ομάδων για τη νίκη, σε συνδυασμό με τις ανύπαρκτες πλέον άμυνες, θα μπορούσε να δώσει τη νίκη στη μία ή στην άλλη ομάδα. Τελικά την τεράστια ευκαιρία την έχασε η Ν. Αφρική με το δοκάρι του Μφέλα στο 90΄. Ο Παρρέιρα μπορεί να είναι ικανοποιημένος με την εμφάνιση της ομάδας του, με το αποτέλεσμα κάπως λιγότερο. Από τους παίκτες της διοργανώτριας που δεν γνωρίζαμε μια και αγωνίζονται στο τοπικό πρωτάθλημα, πολύ καλές εντυπώσεις άφησε η τριπλέτα της επίθεσης, Μφέλα, Μοντίσε και Τσαμπαλάλα, ενώ αρκετά καλός ήταν κι ο γκολκήπερ Κούνε. 

Γαλλία-Ουρουγουάη 0-0 [Κέηπ Τάουν]: Το υποτίθεται σπουδαίο βραδινό ματς ήταν τελικά ένα νευρικό, σκληρό και με ελάχιστες φάσεις παιχνίδι, που μάλλον δίκαια κατέληξε στη λευκή ισοπαλία. Η ευθύνη ανήκει στους Γάλλους, μια και ο Ταμπάρες παρέταξε την ομάδα του με σαφή στόχο την ισοπαλία. Η Γαλλία είχε την υπεροχή σε όλο τον αγώνα, αλλά κατάφερε να μη χάσει ούτε μία πραγματική ευκαιρία! Η καλύτερη φάση του ματς ήταν το λίγο άουτ σουτ του Φορλάν πάνω στην κίνηση (73΄), μετά από μια εξαιρετική πάσα του Σουάρες. Η Γαλλία πίεσε περισσότερο στο τελευταίο δεκάλεπτο μετά την ανόητη αποβολή του άπειρου Λοντέιρο με δεύτερη κίτρινη, αλλά και πάλι έπαιξε ανορθόδοξα. 

Γενικά, το χρόνιο πρόβλημα επιθετικής ανάπτυξης που παρουσιάζει η Γαλλία την τελευταία διετία (τουλάχιστον) έχει καταστεί κραυγαλέο. Οι επιλογές του Ντομνέκ δεν είναι εντελώς άσχετες με αυτό, γιατί κάνει ό,τι είναι δυνατό για να το επιδεινώσει. Καταρχάς, η επιλογή του να ξεκινήσει με τον Ντιαμπύ αντί του Μαλουντά στη θέση του αριστερού μέσου στέρησε από την ομάδα την πολύ ευρύτερη γκάμα κινήσεων που έχει ο παίκτης της Τσέλση σε σχέση με τον αποψινό αντικαταστάτη του. Κυρίως, όμως, αποδεικνύεται καταστροφική η επιμονή του Ντομνέκ να παρατάσσει την ομάδα του με ένα κατ’ όνομα 4-3-3 όπου ουσιαστικά μόνος επιθετικός ήταν ο Ανελκά, έχοντας πολύ πιο πίσω αριστερά τον Ριμπερύ και δεξιά τον Γκοβού. Ο Ανελκά δεν μπορεί να παίξει ως μόνος φορ, κι άλλωστε παίζει καλύτερα ως δεύτερος επιθετικός. Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται ένα δεύτερο επιθετικό δίπλα του, για να αλλάζουν θέσεις και να μπορεί να εκμεταλλευθεί τους κενούς χώρους. Επιπλέον, την κατάσταση δεν την βοηθούν η πολύ μέτρια φόρμα του Ριμπερύ και η άθλια του Γκοβού, ο οποίος είναι στη χειρότερη φάση της καριέρας του και παρόλα αυτά παίζει βασικός. Οι αλλαγές του Ντομνέκ στην επίθεση δεν βελτίωσαν απολύτως τίποτε (εξαιρουμένης της εισόδου του Μαλουντά): ο Ανρύ δεν μπορεί πια (θυμηθείτε τη φάση του τελευταίου λεπτού των καθυστερήσεων όταν επιμένει να εκτελέσει το φάουλ που κέρδισε η ομάδα του σε πολύ καλή θέση, το εκτελεί μέτρια κι ο Αμπρέου από το τείχος αποκρούει με το κεφάλι). Ο Ζινιάκ είναι λίγος για επίπεδο ΠΚ (ούτε μία επιτυχημένη ενέργεια). Ξαναλέω ότι το μόνο που μπορεί να δώσει ελπίδες αυτή τη στιγμή στη Γαλλία είναι η επιστροφή στο 4-4-2, με έξοδο του Γκοβού από την ενδεκάδα και επιθετικό δίδυμο Ανελκά-Σισσέ. 

Η Ουρουγουάη συμπαθής και φιλότιμη, επαρκέστατη στα αμυντικά της καθήκοντα, αλλά λίγη επιθετικά όπου οι Φορλάν και Σουάρες έπαιζαν απομονωμένοι (ο δεύτερος επιχείρησε κάποιες ενδιαφέρουσες ενέργειες, όχι πάντα με επιτυχία). Ο Ντιέγκο Λουγκάνο ήταν πραγματικός ηγέτης της άμυνάς του, ο Γκοντίν σαν αριστερό μπακ δείχνει καλός παίκτης, πολύ δουλειά από τον μέσο Ντιέγκο Πέρες (εξαίρετος στα ανασταλτικά του καθήκοντα), ωραίες ενέργειες από τον αριστερό μέσο Άλβαρο Περέιρα. Αγωνίστηκαν και οι δύο «Έλληνες» της Ουρουγουάης: ο Νάτσο Γκονσάλες (που έπαιζε πέρσι στον… Λεβαδειακό) φάνηκε λίγος για δεκάρι μιας ομάδας στην οποία κάποτε είχε τη θέση αυτή ο Έντσο Φραντσέσκολι. Ο Αμπρέου μπήκε αλλαγή στο 74΄ και έκανε αισθητή την παρουσία του στο ματς μια και ανταποκρίθηκε με επιτυχία στα… αμυντικά του καθήκοντα.  

Η Ουρουγουάη είναι η μεγάλη κερδισμένη της βραδιάς σε επίπεδο ψυχολογίας. Ωστόσο, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι τα δυσκολότερα έχουν περάσει για αυτήν. Σε κάθε περίπτωση, οι προληπτικοί πρέπει να κρατήσουν στο μυαλό τους και ένα ιστορικό στοιχείο: Γαλλία και Ουρουγουάη είχαν ξαναπαίξει μεταξύ τους στον πρώτο γύρο του ΠΚ της Κορέας-Ιαπωνίας και είχαν και πάλι φέρει λευκή ισοπαλία. Στο τέλος ήταν οι δύo ομάδες που αποκλείστηκαν από τον όμιλό τους.      

Οι όμιλοι: Β΄

Και ο δεύτερος όμιλος της πρώτης φάσης του νοτιοαφρικανικού Μουντιάλ είναι δύσκολος και αμφίρροπος. Βέβαια, σε αντίθεση προς τον πρώτο, ο δεύτερος όμιλος διαθέτει φαβορί που δεν φαίνεται ότι θα κινδυνέψει για την πρόκριση στον γύρο των 16. Είναι ο όμιλος της Αργεντινής, ενός από τα μεγάλα φαβορί για τον τίτλο, της ομάδας που έχει στις τάξεις της τον καλύτερο ποδοσφαιριστή στον κόσμο. Είναι επίσης ο όμιλος της εθνικής μας, η οποία θα πρέπει να δώσει σκληρή μάχη με Νιγηριανούς και Κορεάτες για να κερδίσει το δεύτερο εισιτήριο για τους 16.

 α΄. Η  Αργεντινή (κατάταξη ΦΙΦΑ: 7η, καλύτερη θέση: 1η το 2008), είναι (το δεύτερο λογικά μετά τη Βραζιλία) φαβορί για την κατάκτηση του κυπέλλου. Με το σπουδαίο έμψυχο δυναμικό που διαθέτει δεν πρέπει να συναντήσει προβλήματα για να προκριθεί. Μου φαίνεται αδιανόητη μια επανάληψη της καταστροφής του 2002 στην Ασία, όταν η ομάδα ξεκίναγε σαν φαβορί με τον «μάγο» Μαρσέλο Μπιέλσα στον πάγκο, τον Βερόν και τον Μπατιστούτα επικεφαλής, και κατέληγε να αποκλειστεί ντροπιαστικά από τον πρώτο κιόλας γύρο , κάνοντας τη χειρότερη εμφάνιση σε τελικά από το 1962 (χάνοντας 0-1 από τους μισητούς εχθρούς Άγγλους και αδυνατώντας να κερδίσει τους Σουηδούς). Για την εθνική Αργεντινής, για το τί σημαίνει ποδόσφαιρο για τους Αργεντίνους, για τις πιθανότητες κατάκτησης του ΠΚ έχουμε ήδη μιλήσει τόσο στο Ιστολόγιο του Ρογήρου όσο και εδώ. Πάμε στο παρόν: θυμίζουμε ότι η Αργεντινή κινδύνεψε πολύ σοβαρά με αποκλεισμό στα προκριματικά τούτου του ΠΚ, κερδίζοντας τη συμμετοχή της στην τελική φάση κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, με τη νίκη επί της αμέσου ανταγωνίστριάς της για την πρόκριση Ουρουγουάης, μέσα στο Μοντεβίδεο. Η ομάδα έχει προβλήματα:

1. Δεν διαθέτει πραγματικό προπονητή. Επαναλαμβάνουμε ότι το αρχικό σχέδιο της αργεντίνικης ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας ήταν να ονομάσει μεν προπονητή τον Μαραντόνα, το ζωντανό είδωλο, τον θεό τον επιφανή, αλλά, έχοντας επίγνωση των περιορισμένων προπονητικών δυνατοτήτων του, να του βάλει σαν επιτηρητή τον Κάρλος Μπιλάρδο, δηλ. τον προπονητή της εθνικής (και του ίδιου του Μαραντόνα) στα ΠΚ του ’86 και ’90. Φυσικά, το σχέδιο δεν δούλεψε, γιατί δεν είναι δυνατό να ασκήσεις κηδεμονία σε 50άχρονο. Οπότε, η μόνη ελπίδα μας είναι να βρει ο Μαραντόνα τις δυνατότητες καλού προπονητή στη πορεία. Ποιός ξέρει; Πολλά γίνονται σ’ αυτή τη ζωή.

2. Πρέπει να βελτιώσει την αμυντική λειτουργία της συνολικά, καθώς στα προκριματικά έδειξε μεγάλη αστάθεια (θυμηθείτε το εντός έδρας ματς με τους Βραζιλιάνους στο Ροσάριο που χάθηκε με κάτω τα χέρια 1-3). Από την άποψη αυτή, η επιλογή του Μαραντόνα να αφήσει εκτός εθνικής τους έμπειρους και φορμαρισμένους Χαβιέ Τζανέττι και Εστέμπαν Καμπιάσσο προκαλεί ερωτηματικά.

3. Πρέπει να βρει τον τρόπο να αξιοποιήσει το μεγάλο της όπλο, τον Λιονέλ Μέσσι (ή, για να διατυπώσουμε διαφορετικά τον στόχο, να αναλάβει επιτέλους ο Μέσσι τον ρόλο του ηγέτη της ομάδας). Μέχρι τώρα, πρέπει να παραδεχτούμε ότι ούτε ο Μέσσι έχει κάνει κανένα μεγάλο ματς με την αλμπισελέστε, ούτε η δεύτερη παίζει με τρόπο που να βοηθά το αστέρι της (όπως, αντίθετα, συμβαίνει στη Μπαρσελόνα). Αν σημειωθεί πρόοδος στο ζήτημα αυτό, τότε η Αργεντινή θα έχει θέσει σοβαρή υποψηφιότητα για το τρόπαιο.

4. Πρέπει να εκμεταλλευθεί οπωσδήποτε το γεγονός ότι διαθέτει το καλύτερο δυναμικό επιθετικογενών παικτών. Άρα είναι κρίμα να παίξει μόνο με δύο από αυτούς (τον Μέσσι και τον Γκονσάλο Ιγουαΐν της Ρεάλ), αφήνοντας στον πάγκο τους Μιλίτο, Αγουέρο, Παλέρμο και Τέβες.

Περισσότερα θα διαπιστώσουμε στην πορεία των αγώνων. Η Αργεντινή θα προκριθεί, αλλά το ζητούμενο είναι η συνέχεια.  

β΄. Η Ελλάδα (κατάταξη ΦΙΦΑ: 13η, καλύτερη θέση: 8η το 2008), πιστεύω ότι θα καταφέρει να πετύχει ένα σημαντικό στόχο: να κάνει αξιοπρεπή εμφάνιση που θα βοηθήσει να ξεχαστεί η ντροπή του αμερικάνικου ΠΚ του ’94. Γιατί, αποκλείεται μια θλιβερή εμφάνιση σαν αυτή του πρόσφατου Ευρωπαϊκού, όταν ολόκληρη η υφήλιος καταριόταν την εθνική μας και την άρνησή της να παίξει ποδόσφαιρο; Όχι, βέβαια. Αλλά, η εμφάνιση του 2008 δεν συγκρίνεται με το αξέχαστο ’94 (η φοβερή προετοιμασία στις συνεστιάσεις συλλόγων ομογενών, το τρομερό σύστημα 4-4-2, το βίντεο με τον Παναγούλια να βρίζει θεούς και δαίμονες και να κλωτσά μπουκάλια στα αποδυτήρια, προφανώς στο ημίχρονο της τεσσάρας από τους Βούλγαρους). Η ομάδα του ’94 δεν είχε το επίπεδο να παίξει σε Μουντιάλ: ήταν αδύνατο να πάει καλά με μετριότατο (και ξεπερασμένο) προπονητή και παίκτες που ανήκαν σε τρεις κατηγορίες (ηλικιωμένοι, περιορισμένων δυνατοτήτων, ανήμποροι να βοηθήσουν μέσα στο γενικότερο ναυάγιο, μια ματιά στην αποστολή  θα σας πείσει). Η τωρινή ομάδα δεν έχει τα ίδια χαρακτηριστικά.

Βεβαίως, η ομάδα του 2010 δεν είναι σε πολύ κατάσταση, ενώ το ίδιο το έμψυχο δυναμικό της είναι φτωχότερο και μικρότερων δυνατοτήτων από αυτό του 2004. Η επίθεσή της, παραδοσιακά αδύνατη, μοιάζει ακόμη πιο προβληματική. Η ομάδα δεν παίζει με τρόπο που θα βοηθούσε τον Σαλπιγγίδη. Η εξέλιξη του Σαμαρά σταμάτησε με την προ ετών μεταγραφή του στη Μάντσεστερ Σίτυ, ο Γκέκας είναι ντεφορμέ, ο Αμανατίδης τραυματίας και εκτός αποστολής. Πόσο παρήγορο είναι το ενδεχόμενο να περιμένουμε τη σωτηρία από τον πάντα φιλότιμο Χαριστέα (που η τελευταία χρονιά που έπαιζε βασικός στην ομάδα του ήταν το 2003-2004 στη Βρέμη); Στο κέντρο, οι βασικοί έχουν μεγαλώσει σε ηλικία και φαίνονται ξεζουμισμένοι (Καραγκούνης, Κατσουράνης), ενώ η μεγάλη ελπίδα (Νίνης) είναι τόσο σταθερός σε απόδοση όσο αισιόδοξες είναι οι προοπτικές ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Το χειρότερο που προέκυψε από τα φιλικά προετοιμασίας (ισοπαλία με τους Βορειοκορεάτες, χαλαρή ήττα από τους Παραγουανούς) είναι ότι και το μεγάλο ατού της ομάδας, η άμυνα, δείχνει σε κακή κατάσταση. Φανταστείτε ο Ρεχάγκελ να ξεκινήσει με βασικό δίδυμο τους Κυργιάκο-Αβραάμ Παπαδόπουλο: σαν δύο τριαξονικά που προσπαθούν να στρίψουν ανάμεσα σε σβούρες. Ο πρώτος ξέχασε το ποδόσφαιρο (εκτός από τις κεφαλιές) από τότε που πήγε στη Σκωτία, ο δεύτερος δεν το έμαθε ποτέ. Κάτι μου λέει ότι ο σωτήρας εδώ δεν είναι άλλος από τον Λουκά Βύντρα (πιθανώς μαζί με τον ελπιδοφόρο Παπασταθόπουλο).

Με όλα αυτά τα προβλήματα, τί είναι αυτό που δίνει ελπίδες πρόκρισης στην Ελλάδα; Η προσωπικότητά της (μη γελάτε), το ειδικό βάρος της, σε σχέση με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και οι αντιπαλοί της. Ίσως φαίνεται περίεργο, αλλά η Ελλάδα έχει περισσότερες πιθανότητες να προκριθεί παίζοντας μέτρια παρά οι αντίπαλοί της.

γ΄. Η  Νιγηρία (κατάταξη ΦΙΦΑ: 21η, καλύτερη θέση: 5η το 1994), είναι για πολλούς φαβορί για την πρόκριση. Δεν είμαι και τόσο σίγουρος. Η σημερινή Νιγηρία είναι χλωμό αντίγραφο της πραγματικά σπουδαίας ομάδας της δεκαετίας του 1990. Και πάλι, όμως, ούτε εκείνη η ομάδα μπόρεσε να φτάσει πιο μακριά από τον γύρο των 16, παρότι οι ειδικοί της έδιναν ελπίδες μέχρι και για ημιτελικούς (η αλήθεια είναι ότι το ’94, που ήταν και καλύτερη, στάθηκε άτυχη χάνοντας 1-2 από τους Ιταλούς στην παράταση). Οι χρόνιες αδυναμίες στην άμυνα και την τακτική ήταν οι βασικοί λόγοι που εμπόδισαν την απογείωση της Νιγηρίας. Η φετινή ομάδα έχει ακόμη πιο έντονες τις αμυντικές αδυναμίες (πού πας με παίκτες που είναι αναπληρωματικοί λ.χ. της Μπόλτον;), ενώ και το κέντρο της είναι χειρότερο απ’ ό,τι στο παρελθόν (ο Όμπι Μικέλ της Τσέλση έμεινε εκτός λόγω τραυματισμού). Το μεγάλο ατού της Νιγηρίας είναι πάντα η επίθεση: ο Γιακούμπου Αγιεγκμπένι της Έβερτον (που τον θυμόμαστε με τη φανέλλα της Μακάμπι Χάιφα να διαλύει τον Ολυμπιακό προ οχταετίας στο Τσάμπιονς Ληγκ), ο Μάρτινς της Βόλφσμπουργκ ή ο Πήτερ Οντεμγουίνγκι (γεννημένος στην Τασκένδη από Ρωσίδα μητέρα) της Λοκομοτίβ Μόσχας είναι όλοι τους πολύ καλοί ποδοσφαιριστές. Αρκούν; Όλα είναι ζήτημα ισορροπίας και ικανότητας διαχείρισης του παιχνιδιού.

δ΄. Η Νότια Κορέα (κατάταξη ΦΙΦΑ: 47η, καλύτερη θέση: 18η το 1997), παρά τις τακτικότατες συμμετοχές της σε τελικά ΠΚ είναι ίσως η λιγότερο εύκολα «αναγνωρίσιμη» (τουλάχιστον στον Έλληνα ποδοσφαιρόφιλο) από τις ομάδες του ομίλου. Δεν πρόκειται να σας παραμυθιάσω, ισχυριζόμενος ότι γνωρίζω καλά το νοτιοκορεατικό πρωτάθλημα, το οποίο προφανώς δεν έχω παρακολουθήσει ποτέ στη ζωή μου και στο οποίο αγωνίζονται οι περισσότεροι από τους παίχτες της εθνικής. Ξέρω μόνο ότι αποτελεί κλειστή λίγκα (δεν υπάρχει υποβιβασμός) στην οποία συμμετέχουν σύλλογοι που ανήκουν στις μεγάλες βιομηχανίες της χώρας. Το μεγάλο αστέρι της ομάδας είναι βέβαια ο Παρκ Γι-Σουνγκ της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, που όμως προέρχεται από μέτρια χρονιά με λίγες συμμετοχές στην ομάδα του.

Η Ν. Κορέα συμμετέχει πάντα στις τελικές φάσεις του ΠΚ από το ’96 και μετά. Εκτός του 2002, ποτέ δεν έχει περάσει στους 16. Κάνει αξιοπρεπείς εμφανίσεις, το παιχνίδι της είναι οργανωμένο και πειθαρχημένο, είναι γρήγορη, οι παίχτες της έχουν ικανοποιητικό επίπεδο τεχνικής και καλή φυσική κατάσταση, πλην όμως λείπει η προσωπικότητα (ατομικά και συλλογικά) που θα την οδηγήσει σε κάτι καλύτερο. Βεβαίως το 2002, στο ΠΚ που διοργανώθηκε κατά το ήμισι στη χώρα της, η εθνική Ν. Κορέας έφτασε στα ημιτελικά: τότε, όμως, είχε καλύτερη φουρνιά παιχτών, το πλεονέκτημα της έδρας, σκανδαλώδη διαιτητική εύνοια και προπονητή ένα μετρ στο κοουτσάρισμα, τον Ολλανδό Χίντινκ. Τα στοιχεία αυτά απουσιάζουν φέτος. Η Κορέα θα πουλήσει ακριβά τα τομάρι της, αλλά δύσκολα θα προκριθεί.

Συμπέρασμα; Η Αργεντινή θα προκριθεί. Για τη δεύτερη θέση και οι τρεις ομάδες έχουν πιθανότητες. Η εθνική μας έχει ένα πολύ μικρό προβάδισμα λόγω εμπειρίας και προσωπικότητας, αλλά καμία εγγύηση πρόκρισης. Αν τα πράγματα στραβώσουν εύκολα μπορεί να καταλήξει τέταρτη.

Αύριο αρχίζουν τα παιχνίδια του ΠΚ, με τους αγώνες του Α΄ ομίλου, που αναμένονται πολύ ενδιαφέροντες. Οπότε, η συνέχεια στο ιστολόγιο προβλέπει για αύριο διπλή μερίδα: και συνέχεια της παρουσίασης των ομίλων και εντυπώσεις από τα δύο πρώτα ματς.

Οι όμιλοι: Α΄

Μετά τις γενικές προβλέψεις και τα παράξενα, καιρός είναι να ρίξουμε και μια ματιά στους ομίλους του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Ν. Αφρικής.

Ο πρώτος όμιλος, είναι πιθανότατα ο πιο δύσκολος, ο πιο αμφίρροπος από τους οχτώ της πρώτης φάσης. Έχει φαβορί, αλλά το συνοδεύουν πολλές αμφιβολίες. Κι έπειτα δύσκολα μπορεί να στοιχηματίσει κάποιος ότι η μία ή η άλλη ομάδα που συμμετέχει σ’ αυτόν πρόκειται να αποκλειστεί. Βλέπετε, η πιο αδύναμη εθνική του ομίλου τυγχάνει να είναι και η οικοδέσποινα της διοργάνωσης, κι αυτό περιπλέκει τα πράγματα.

α΄. Το φαβορί, είναι η Γαλλία. Μπορούν, όμως, να διατυπωθούν πολλές επιφυλάξεις, τόσο για τις πραγματικές δυνατότητές της, όσο, κυρίως, για τη φόρμα της τη δεδομένη χρονική στιγμή. Μικρή (για τα ρογήρεια δεδομένα) παρένθεση: στην Ελλάδα ζούμε πάντα με την εντύπωση ότι τα καλύτερα ποδοσφαιρικά φυτώρια τα διαθέτει η Ολλανδία. Ίσως είναι η ανάμνηση της μεγάλης ομάδας της δεκαετίας του ’70, ίσως οι εντυπώσεις που άφησε ο σπουδαίος Άγιαξ του Φαν Χάαλ στα μέσα της δεκαετίας του ’90. Αυτή η εντύπωση δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Εδώ και τρεις δεκαετίες, το πιο οργανωμένο και μεθοδικό σύστημα κατάρτισης νεαρών ποδοσφαιριστών είναι το γαλλικό. Κάποια άλλη στιγμή ίσως μπορέσουμε να μιλήσουμε για την εκπληκτική γαλλική οργάνωση, για τα κέντρα ποδοσφαιρικής κατάρτισης που περιλαμβάνουν απαραιτήτως και αθλητικά σχολεία, για τηνπαράδοση που έχουν χτίσει σύλλογοι όπως η Ωσέρ, η Ναντ ή ακόμη και η πλούσια Λυών. Για τις αλλεπάλληλες διαδικασίες επιλογής, έτσι ώστε μετά τα 18 να συνεχίζουν μόνον οι νεαροί ποδοσφαιριστές που έχουν βάσιμες ελπίδες να ακολουθήσουν επαγγελματική σταδιοδρομία. Για το γεγονός ότι ο μέσος γαλλικός σύλλογος Α΄ Εθνικής έχει στη βασική του ενδεκάδα πέντε τουλάχιστον παίκτες που έχει καταρτίσει ο ίδιος (δεν μπορεί να επιβιώσει αλλιώς: η υψηλή φορολόγηση των εσόδων των γαλλικών ΠΑΕ και των αμοιβών των ποδοσφαιριστών δεν επιτρέπει πολλές και ακριβές μεταγραφές). Εντούτοις, το πλέον άρτιο σύστημα κατάρτισης δεν διασφαλίζει και την επιτυχία σε ένα ΠΚ, γιατί αυτή προϋποθέτει και την ύπαρξη κάμποσων χαρισματικών παικτών που θα σηκώσουν την ομάδα σε μια μεγάλη διοργάνωση. Ακόμη και η γαλλική μηχανή δεν μπορεί να αναδεικνύει ένα Ζιντάν τον χρόνο. Επιπλέον, οι γαλλικοί σύλλογοι υφίστανται τις επιπτώσεις του οργανωμένου πλιάτσικου ταλέντων στο οποίο επιδίδονται οι πλουσιότεροι σύλλογοι (κατά βάση οι αγγλικοί), που αποσπούν παίκτες 15 και 16 ετών ελπίζοντας να τους δουν να εξελίσσονται σε σπουδαίους επαγγελματίες, Δεν χρειάζεται να πούμε ότι αυτό δεν συμβαίνει παρά πολύ σπάνια.  

Έπειτα, οι συγκυρίες δεν είναι επί του παρόντος πολύ ευνοϊκές για τους τρικολόρ. Η εθνική Γαλλίας διαθέτει τον πιο σπαστικό προπονητή: ο Ρεϋμόν Ντομνέκ είναι ο άνθρωπος που συνήθιζε να φτιάχνει τη σύνθεση της εθνικής με βάση το ωροσκόπιο των παικτών του (εσχάτως ισχυρίζεται ότι έχει εγκαταλείψει το πάθος του για την αστρολογία), αυτός που μετά την άθλια πορεία και τον αποκλεισμό της Γαλλίας από το Ευρωπαϊκό του 2008 δεν βρήκε καμία δικαιολογία, αλλά προτίμησε να κάνει δημόσια πρόταση γάμου στην από πολλών ετών σύντροφο και μάνα των παιδιών του, την Εστέλλ Ντενί (εννοείται ότι η κοπέλλα δέχτηκε την πρόταση). Οι χαοτικές επιλογές του Ντομνέκ δεν είναι άσχετες με τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Γαλλία στα προκριματικά κάθε διοργάνωσης: προκρίνεται, αλλά διά πυρός και σιδήρου, περνώντας συνήθως από μπαράζ (για το ΠΚ χρειάστηκε να αποκλείσει σε μπαράζ την Ιρλανδία, χάρη κυρίως στο γκολ που προήλθε από τη χερούκλα του Ανρύ). Η Γαλλία έχει καλό υλικό (όλοι οι παίκτες της είναι πολύ καλοί), αλλά δεν έχει τις μεγάλες προσωπικότητες του παρελθόντος και αυτό μπορεί να της στοιχίσει. Αν ήταν φιναλίστ το 2006 (χάρη στο μεγαλειώδες μουντιάλ του Ζιντάν), στο Ευρωπαϊκό της Αυστρίας-Ελβετίας απογοήτεψε αποκλειόμενη (σε ένα πολύ δύσκολο, είναι η αλήθεια, όμιλο) από τον πρώτο γύρο. Επίσης. ο Ντομνέκ έκρινε καλό να αποκλείσει από την αποστολή τους τρεις πιο ταλαντούχους παίκτες του γαλλικού ποδοσφαίρου, δηλ. τους βορειοαφρικάνικης καταγωγής Καρίμ Μπενζεμά, Χατέμ Μπεν Αρφά και Σαμίρ Νασρί. Είναι αλήθεια ότι και οι τρεις δεν ήταν στην καλύτερη κατάστασή τους: ο πολυδιαφημισμένος (και υπερτιμημένος) Μπενζεμά συνάντησε μεγάλες δυσκολίες στην προσαρμογή του στη Ρεάλ Μαδρίτης, ο Μπεν Αρφά είναι ο πιο ταλαντούχος, αλλά έχει τόσο πυροβολημένο μυαλό που είναι τσακωμένος και με τον εαυτό του, ενώ η χρονιά του Νασρί στην Άρσεναλ πήγε πίσω λόγω σοβαρών τραυματισμών.

Τί μπορεί να βοηθήσει τη Γαλλία να πάει πραγματικά καλά; Ίσως κάποιοι παίκτες με δυνατότητες που θέλουν να πάρουν εκδίκηση από τις ατυχίες του παρελθόντος. Είτε το πιστεύετε είτε όχι, ο Νικολά Ανελκά ετοιμάζεται να αγωνιστεί για πρώτη φορά σε τελικά ΠΚ! Υπήρξε το τεράστιο ταλέντο στα χρόνια της Άρσεναλ και της Ρεάλ, που η ανωριμότητά του του στέρησε την πραγματική καταξίωση. Πιστεύω ότι την προσωπικότητά του τη διαμόρφωσε στα δύσκολα χρόνια, όταν εγκατέλειψε τα μεγάλα πρωταθλήματα για να παίξει στη Φενέρμπαχτσέ. Μετά το πέρασμά του από την Τουρκία, ο Ανελκά είναι άλλος άνθρωπος, πολύ πιο ώριμος στη συμπεριφορά και στο παιχνίδι του. Ο τρόπος με τον οποίο μονιμοποιήθηκε ως βασικός στην Τσέλσι είναι ενδεικτικός της αλλαγής. Έχει μπροστά του την ευκαιρία να δείξει ότι είναι ο άνθρωπος που μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο την τύχη της εθνικής ομάδας του. Στο μεταξύ, ενώ ο Ντομνέκ περιμένει ματαίως τη νεκρανάσταση του πρώην ποδοσφαιριστή Τιερύ Ανρύ και πειραματίζεται εναλλακτικά με τον περιορισμένων δυνατοτήτων Ζινιάκ, ο μόνος – πλην Ανελκά – που μπορεί να βγάλει τη Γαλλία από το επιθετικό αδιέξοδο είναι ο δικός μας Τζιμπρίλ Σισσέ. Κι ο Σισσέ χρωστά μια εκδίκηση: το 2002 έπαιξε νεότατος στο ΠΚ (όταν η Γαλλία, μολονότι κάτοχος του τροπαίου, αποκλείστηκε από τον πρώτο γύρο). Το 2004 δεν μπόρεσε να παίξει στο Ευρωπαϊκό της Πορτογαλίας, γιατί τιμωρήθηκε με βαριά ποινή μετά την αποβολή του σε ματς της εθνικής ελπίδων. Το 2006 χάνει το γερμανικό μουντιάλ, καθώς τραυματίζεται σοβαρότατα σε ένα φιλικό της Γαλλίας με την Κίνα. Το 2008 αποκλείστηκε τελευταία στιγμή από την αποστολή της Γαλλίας για το Ευρωπαϊκό. Όταν μεταγράφηκε στον Παναθηναϊκό, οι συμπατριώτες του θεώρησαν ότι προετοιμάζει τη σύνταξή του κι ότι το κεφάλαιο εθνική έχει κλείσει οριστικά γι’ αυτόν. Ο Σισσέ απέδειξε ότι όλα αυτά δεν είχαν βάση: είχε τη θέληση και τη επιμονή να πετύχει και τη σεζόν του στον ΠΑΟ και την επιστροφή του στην εθνική. Είναι ίσως ο παίκτης που θέλει περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο να παίξει και να τα πάει καλά. Πρέπει, όμως, να το καταλάβει κι ο προπονητής του.  

β΄. Το Μεξικό είναι η ομάδα με τις μεγαλύτερες δυνατότητες, μετά τους Γάλλους, στον δύσκολο αυτό όμιλο. Μέχρι το 1994 η ομάδα του Μεξικού είχε να επιδείξει δύο προημιτελικούς ΠΚ (1970, 1986), αυτό όμως δεν ήταν ένδεικτικό των πραγματικών δυνατοτήτων του, μια και τις δύο φορές ήταν η διοργανώτρια χώρα της τελικής φάσης. Σε όλες τις υπόλοιπες συμμετοχές σε τελική φάση (πολλές, καθώς προκρινόταν εύκολα από την αδύναμη τότε ζώνη Βόρειας και Κεντρικής Αμερικής) αποτελούσε απλώς τον σάκο του μποξ για να ρίχνουν πεντάρες οι μεγάλοι της διοργάνωσης. Όλα αυτά αλλάζουν στη δεκαετία του ’90. Το Μεξικό διαθέτει το πλέον εύρωστο (οικονομικά) πρωτάθλημα της Αμερικής, αναδεικνύει ταλέντα και προσελκύει καλούς Αργεντίνους, Βραζιλιάνους και Ουρουγουανούς που δεν κατάφεραν (ή δεν είχαν την ευκαιρία) να πετύχουν στην Ευρώπη ή μεγάλωσαν σε ηλικία για να συνεχίσουν εκεί. Στις τέσσερις τελευταίες διοργανώσεις το Μεξικό παίζει τεχνικό και θεαματικό ποδόσφαιρο που χαίρεσαι να παρακολουθείς. Και προκρίνεται πάντα στη φάση των 16, όπου όμως αποτυγχάνει:  το ’94 χάνει στα πέναλτυ από τους μετέπειτα ντεμιφιναλίστ Βούλγαρους των Στόϊτσκοφ, Λέτσκοφ και Κοσταντίνοφ, το ’98 χάνει 1-2 από τους Γερμανούς, παρότι είχε κυριαρχήσει στον αγώνα και είχε ανοίξει το σκορ με τον σπουδαίο σέντερ φορ του, τον Λουίς Ερνάντες. Το 2002 στην Κορέα, το έπιασαν οι κομπλεξισμοί απέναντι στη γειτονική υπερδύναμη (Μεξικό-ΗΠΑ 0-2), ενώ το 2006 έπεσε πάνω στην Αργεντινή και την γκολάρα του Μάξι Ροντρίγκες στη παράταση.

Μπορεί φέτος να κάνει ένα βήμα παραπέρα; Το υλικό του δεν μοιάζει καλύτερο από άλλες εποχές, αλλά πάλι δεν γνωρίζουμε καλά τα αστέρια του τοπικού πρωταθλήματος. Λένε ότι το νέο μεγάλο ταλέντο είναι ο 22άχρονος φορ Χαβιέ Ερνάντες που αγωνίζεται στην Τσίβας της Γουαδαλαχάρα. Ο έμπειρος Ραφαέλ Μάρκες θα ηγηθεί πάλι της άμυνας, ενώ στην αποστολή συμπεριλήφθηκε και η μεγάλη μου συμπάθεια, ο θρυλικός και παμμέγιστος Κουαουτέμοκ Μπλάνκο, έστω και σαν χρυσή εφεδρεία τώρα πια στα 37 του. Καλό προπονητή έχει το Μεξικό: μετά τους πειραματισμούς του Σ. Γ. Έρικσσον που λίγο έλειψε να θέσουν σε κίνδυνο την πρόκριση του Μεξικού στα τελικά, η ποδοσφαιρική ομοσπονδία ανέθεσε την ομάδα στον πρώην προπονητή της Αθλέτικο Μαδρίτης, τον Χαβιέ Αγκίρρε. Ο Αγκίρρε, που δεν συνάντησε δυσκολίες στην αποστολή του να οδηγήσει το Μεξικό στην πρόκριση, ήταν ο αρχηγός της εθνικής Μεξικού στο Μουντιάλ του ’86 (κι ένας από αυτούς που έχασαν πέναλτυ στον άτυχο προημιτελικό με τους Γερμανούς). Τέλος, το Μεξικό είναι σε εξαιρετική κατάσταση: την περασμένη εβδομάδα νίκησε τους Ιταλούς σε φιλικό. Έχει όλες τις δυνατότητες να πάει πολύ καλά στη διοργάνωση. Το πρόβλημά του είναι πως η ομάδα δεν είναι παντός καιρού. Δεν έχει τη νοοτροπία της μεγάλης ομάδας που θα τα καταφέρει όταν όλα της πάνε στραβά. Ποιός ξέρει, όμως, ίσως ήρθε η ώρα να την αποκτήσει στην πορεία.        

γ΄. Για την Ουρουγουάη, τα είπαμε σύντομα και σε προηγούμενο ποστ. Δύο φορές τροπαιούχος σε εποχές που το ποδόσφαιρο ήταν διαφορετικό (’30 και ’50), με ποδοσφαιρικά χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά της Αργεντινής (άλλωστε η πληθυσμιακή σύνθεση των δύο χωρών είναι πολύ κοντινή), αλλά με τους ανυπέρβλητους περιορισμούς που θέτει ο πολύ μικρός πληθυσμός της χώρας. Από 3,5 εκ. κατοίκους μπορεί να αναδειχθεί ένας Φραντσέσκολι, ένας Ρεκόμπα ή, τώρα, ένας Φορλάν, αλλά όχι κι έντεκα παίκτες πρώτης γραμμής που θα κατακτήσουν κι άλλα ΠΚ. Η Ουρουγουάη διεκδίκησε μέχρι την ύστατη ώρα την 4η και τελευταία θέση που έδινε απευθείας πρόκριση στον όμιλο της Νότιας Αμερικής: την έχασε στο τελευταίο ματς με την ήττα από τους Αργεντίνους στο Μοντεβίδεο και χρειάστηκε να δώσει μπαράζ με την Κόστα Ρίκα (4η της ζώνης Βόρειας και Κεντρικής  Αμερικής) για να προκριθεί.

Η σελέστε είναι μια σκληροτράχηλη ομάδα που θα πουλήσει ακριβά το τομάρι της και θα διεκδικήσει κάθε πιθανότητα πρόκρισης στη φάση των 16. Παρά τα στερεότυπα, η άμυνα δεν είναι απαραίτητα το ατού της (στα προκριματικά εισέπραξε μια ξεγυρισμένη τεσσάρα από τους Βραζιλιάνους μέσα στο Μοντεβίδεο). Στη σύνθεσή της ξεχωρίζουμε τον αμυντικό Ντιέγκο Λουγκάνο της Φενέρμπαχτσέ, τον μέσο Μάξι Περέϊρα της Μπενφίκα, και τους επιθετικούς της ομάδας Έντισον Καβάνι (της Παλέρμο), Λουίς Σουάρες (του Άγιαξ, με 35 γκολ στο φετινό ολλανδικό πρωτάθλημα) και, φυσικά, τον σπουδαίο Ντιέγο Φορλάν, σκόρερ και των δύο τερμάτων της Αθλέτικο Μαδρίτης στον πρόσφατο τελικό του Ουέφα (με αναπληρωματικό του τον γνώριμό μας Σεμπαστιάν «Λόκο» Αμπρέου που ξεκίνησε τη σεζόν στον Άρη).

δ΄. Και για τη Νότια Αφρική είπαμε: πρόκειται για την πιο αδύναμη ποδοσφαιρικά οικοδέσποινα από καταβολής ΠΚ, την πρώτη διοργανώτρια χώρα που κινδυνεύει να αποκλειστεί από τον πρώτο γύρο. Κι όμως, στα μέσα της δεκαετίας του ’90 και μετά την κατάργηση του άπαρτχάιντ (το ποδόσφαιρο στη Ν. Αφρική είναι σπορ κυρίως των ιθαγενών κι όχι των λευκών αποίκων που προτιμούν το ράγκμπυ), οι «Μπαφάνα Μπαφάνα» φάνταζαν σαν ομάδα που είχε τις δυνατότητες να γίνει η πρώτη δύναμη στην Αφρική. Το ’96, η Ν. Αφρική κέρδισε το Κύπελλο Εθνών Αφρικής που διοργάνωσε. Το ’98 και το 2002, αν και δεν κατάφερε να περάσει στους 16, είχε αξιοπρεπέστατη παρουσία στα τελικά. Μετά από αυτό, αρχίζει η κάθοδος: η έλλειψη οργάνωσης και υποδομών, η γενικευμένη διαφθορά σε ομοσπονδία και συλλόγους, η αδυναμία ανάδειξης ταλέντων οδηγούν τη Ν. Αφρική όλο και πιο χαμηλά. Αποκλεισμός από το ΠΚ της Γερμανίας, αποκλεισμός κι από τα τελικά του τελευταίου Κυπέλλου Εθνών Αφρικής. Αν έπρεπε να υποστεί τη διαδικασία των προκριματικών, η ομάδα μάλλον δεν θα περνούσε στην τελική φάση. Λίγοι είναι οι παίκτες πρώτης γραμμής που διαθέτει στις τάξεις τους: πρώτα ο μέσος της Έβερτον Στήβεν Πίνααρ, κι έπειτα ο Μακμπέθ Σιμπάγια της πρωταθλήτριας Ρωσίας Ρούμπιν Καζάν, ίσως κι ο τριαντατριάχρονος Νομβέτε. Μην ψάχνετε να βρείτε κανένα Νασίφ Μόρρις ή Μπράις Μουν στην ομάδα: ο πρώτος έχει θέσει εαυτόν εκτός εθνικής εδώ και καιρό (ή τον έχουν θέσει), ο δεύτερος αποκλείστηκε στην τελική επιλογή. Στον πάγκο, πάντως, θα βρείτε μια γνωστή μορφή: τον 67άχρονο Βραζιλιάνο Κάρλος Αλμπέρτο Παρρέιρα, θριαμβευτή του ΠΚ των ΗΠΑ και βετεράνο των τελικών φάσεων της διοργάνωσης (εκτός από τη Βραζιλία, έχει κοουτσάρει και το Κουβέιτ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία). Αρκεί αυτό για μια πρόκριση στην επόμενη φάση; Πολύ δύσκολο. Όμως, ας κρατήσουμε και μια επιφύλαξη: το να αγωνίζεσαι στην έδρα σου σε μια μεγάλη διοργάνωση βοηθά να ξεπεράσεις τον εαυτό σου. Κι έπειτα η διαιτησία είναι πάντα καλή με τις διοργανώτριες. Η Ν. Αφρική, όμως, θα χρειαστεί μπόλικη βοήθεια κι από τις δυο μεριές για να καταφέρει κάτι.

Παράξενα κι ασήμαντα

  

Εντάξει, δεν υπάρχει λόγος να σταθείτε στο ενδεχομένως σεξιστικό περιεχόμενο της διαφήμισης. Ας πούμε ότι τη διάλεξα για το αρκετά έξυπνο σλόγκαν της (και φυσικά γιατί το μοντέλο της φωτογραφίας είναι συμπαθέστατο). Επιπλέον, μου φαίνεται σαν ιδανική εισαγωγή σε μια ανάρτηση χωρίς κεντρικό θέμα και χωρίς αξιώσεις σοβαρότητας. 

Χθές και προχθές είχα την ευκαιρία να κοιτάξω με περισσότερη προσοχή το τεύχος του France Football της 1ης Ιουνίου. Η σχέση μου με το εν λόγω περιοδικό διαρκεί πάνω από είκοσι χρόνια κι ομολογώ ότι ειδικά κατά την προ διαδικτύου περίοδο το αντιμετώπιζα ακριβώς όπως έλεγε και το διαφημιστικό σύνθημά του, δηλαδή ως Βίβλο του ποδοσφαίρου. Σήμερα βέβαια οι πληροφορίες του δεν έχουν την ίδια αξία: οποιοσδήποτε μπορεί να βρει με τρία κλικ επαρκή στοιχεία για τη Β΄ Εθνική Αργεντινής ή… Ισλανδίας ή να διαπιστώσει πώς πήγε η τελευταία αγωνιστική του αξιόλογου πρωταθλήματος των νησιών Φίτζι. Σε κάθε περίπτωση, το Φρανς Φουτ παραμένει ένα πολύ ενδιαφέρον έντυπο, με πολύ χρήσιμες αναλύσεις τακτικής ή ρεπορτάζ για το γαλλικό και διεθνές ποδόσφαιρο, αποδεικνύοντας πώς μπορεί να είναι ο αθλητικός τύπος όταν διακρίνεται από σοβαρότητα και επαγγελματισμό. Τέλος πάντων, αυτά συμβαίνουν σε μια χώρα με σχεδόν εξαπλάσιο πληθυσμό από τη δικιά μας, πλην όμως με μία μόνο αθλητική εφημερίδα και ένα εβδομαδιαίο ποδοσφαιρικό έντυπο. Το συγκεκριμένο τεύχος ήταν αυτό με το αναλυτικό αφιέρωμα για το προσεχές Παγκόσμιο Κύπελλο: εκτός από την παρουσίαση εθνικών ομάδων και παικτών, την ανάλυση του τρόπου παιχνιδιού τους και τα απαραίτητα ιστορικά στοιχεία, το περιοδικό είχε, όπως συνηθίζεται σε τέτοιες περιπτώσεις, και διάφορα παρασκηνιακά, παράξενα κ.ο.κ. Από αυτά διάλεξα κάποια στοιχεία που μου έκαναν εντύπωση. 

Το πρώτο ήταν η αναφορά στους τρεις πιο παράξενους τραυματισμούς που στέρησαν σε ποδοσφαιριστές τη συμμετοχή σε τελική φάση ποδοσφαιρικής διοργάνωσης. Οι δύο πρώτες περιπτώσεις αφορούν το ασιατικό μουντιάλ του 2002 σε Ν. Κορέα και Ιαπωνία. Στο ξεκίνημα της αγωνιστικής περιόδου 2001-2002, ο Μαρτίν Παλέρμο είναι κατά γενική ομολογία ο νέος μεγάλος σέντερ φορ που έχει αναδείξει το αργεντίνικο ποδόσφαιρο. Από το χειμώνα της προηγούμενης περιόδου έχει μεταγραφεί από τη Μπόκα Τζούνιορς στην ισπανική Βιγιαρεάλ, όπου πηγαίνει πολύ καλά, ενώ καλείται τακτικά στην εθνική ομάδα της χώρας του. Μοιάζει βέβαιο ότι θα περιληφθεί στην αποστολή της Αργεντινής για το ΠΚ κι αρκετοί πιστεύουν ότι μπορεί ακόμη και να διεκδικήσει τη θέση του βασικού φορ από τον πολύ Γκαμπριέλ Μπατιστούτα. Είμαστε στο φθινόπωρο, και η Βιγιαρεάλ αντιμετωπίζει στο γήπεδό της τη Λεβάντε για το Κύπελλο Ισπανίας. Ο Παλέρμο σκοράρει και για να το πανηγυρίσει πηγαίνει προς την κερκίδα των φανατικών οπαδών της ομάδας του. Ανεβαίνει σε μια διαφημιστική πινακίδα που είναι στερεωμένη σ’ ένα τσιμεντένιο τοιχείο. Πάνω στους έξαλλους πανηγυρισμούς παίκτη και οπαδών πινακίδα και τοιχάκι υποχωρούν κι ο Παλέρμο βρίσκεται στο έδαφος με κομμάτια τσιμέντου και κάμποσα σώματα οπαδών πάνω του. Το αποτέλεσμα; Συντριπτικό κάταγμα κνήμης και περόνης, έξι τουλάχιστον μήνες αποχή από κάθε αθλητική δραστηριότητα και, φυσικά, τέλος στα όνειρα για συμμετοχή στο ΠΚ. 

Λίγους μήνες αργότερα, λίγο πιο νοτιοδυτικά στην Ισπανία, στη Βαλένθια συγκεκριμένα. Ο βασικός τερματοφύλακας της μεγάλης τοπικής ομάδας (που τις δύο προηγούμενες χρονιές έχει παίξει σε ισάριθμους τελικούς του Τσάμπιονς Ληγκ) και της εθνικής Ισπανίας, ο Σαντιάγο Κανιθάρες, έχει μόλις τελειώσει το μπάνιο του και ετοιμάζεται να παρφουμαριστεί (Κανιθάρες και κοκεταρία είναι έννοιες σχεδόν συνώνυμες). Μόνο που το μπουκάλι με το άρωμα τού πέφτει από τα χέρια. Με τα γρήγορα αντανακλαστικά του ο τερματοφύλακας επιχειρεί να στοπάρει τη… μπάλλα, δηλαδή το γυάλινο μπουκάλι, με το πόδι του. Η κίνηση μπορεί να είναι τέλεια, αλλά ένα γυάλινο μπουκάλι δεν έχει ακριβώς την ίδια επιφάνεια με μια μπάλλα ποδοσφαίρου. Ρήξη αχίλλειου τένοντα. Μουντιάλ τέλος!

Το βραβείο, όμως, του πιο κουλού τραυματισμού, το Φρανς Φουτμπώλ το δίνει σ’ ένα Γάλλο (ελάτε, αυτό δεν είναι ακριβώς σωβινισμός). Σε μια εποχή όχι και τόσο μακρινή, ο Στηβ Μαρλέ ήταν ένας από τους σημαντικότερους Γάλλους ποδοσφαιριστές. Τον Ιούνιο του 2004, έχει ολοκληρώσει μια πολύ καλή σεζόν με τη Μαρσέιγ (οι Φωκαείς ήταν φιναλίστ του κυπέλλου Ουέφα) και έχει επιλεγεί από τον Ζακ Σαντινί για την αποστολή της εθνικής Γαλλίας που ετοιμάζεται να αγωνιστεί στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα της Πορτογαλίας. Μόλις έχει παραλάβει την κάρτα διαπίστευσής του και είναι πολύ χαρούμενος. Τόσο που παίζει μ’ αυτήν σαν παιδάκι: τη στριφογυρίζει, την πετά ψηλά για να την ξαναπιάσει. Ενώ επιχειρεί ένα πιο ψαγμένο ζογκλερικό με την κάρτα διαπίστευσης, η γωνία της σφηνώνεται κυριολεκτικά στο μάτι του Γάλλου μεσοεπιθετικού. Ο κερατοειδής γίνεται σμπαράλια. Ο Μαρλέ χάνει τη συμμετοχή του στο τιμημένο Γιούρο 2004. Στους Τρικολόρ δεν πρόκειται να κληθεί ποτέ ξανά.

Τα παραπάνω περιστατικά είναι ίσως παλαβά, αστεία, όμως, όχι. Έχουν πολύ πόνο και ζημίωσαν ιδιαίτερα τη σταδιοδρομία των τριών θυμάτων. Ας δούμε και κάτι λοιπόν που μόνο αστείο μπορεί να θεωρηθεί.

Καταρχάς, ας ξεκαθαρίσω κάτι: στις μεγάλες διοργανώσεις με απασχολεί μόνο το αμιγώς αθλητικό τμήμα τους. Αδιαφορώ… παντάπασι για τελετές έναρξης και λήξης, τις οποίες θεωρώ σπάταλες φαραωνικές γιορτές που κυμαίνονται μεταξύ των μεγαλομανών επιδείξεων τάσεων ολοκληρωτισμού από ανέμπνευστους μιμητές π.χ. της Ρίφφενσταλ και απλού καρακιτσαριού (και, σόρρυ για το απόλυτο της άποψης, δεν εξαιρώ καμία τελετή από τους παραπάνω χαρακτηρισμούς… το πιάσατε το υπονοούμενο, φαντάζομαι). Τέλος πάντων, θέμα μας δεν είναι οι τελετές (έτσι κι αλλιώς στα ΠΚ ποδοσφαίρου είναι τουλάχιστον πιο μαζεμένες), αλλά μια άλλη έκφανση του συνδυασμού πανηγυριού και μάρκετινγκ, δηλαδή οι διάφορες μασκότ των ΠΚ ποδοσφαίρου. Από το 1966 και πέρα, κάθε διοργάνωση έχει (δυστυχώς;) και τη μασκότ της. Εννοείται πως πριν δω το αφιέρωμα του περιοδικού δεν θυμόμουν παρά ελάχιστες από αυτές της μασκότ. Δεν θυμόμουν καν τη μασκότ του τελευταίου ΠΚ, αυτού της Γερμανίας (θα καταλάβετε από τη φωτό το γιατί). Στη μνήμη μου είχα κρατήσει τον Ναρανχίτο, το πορτοκάλι-ποδοσφαιριστή του ισπανικού μουντιάλ και το τρίχρωμο φουτουριστικό πολύσπαστο που μας είχε παρουσιάσει το Ιτάλια Νοβάντα. Και τα δύο, τα θυμόμουν μάλλον συμπτωματικά. Οι μασκότ διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες: αυτής του απόλυτου κλισέ με ή χωρίς τάσεις γελοιότητας (η πρώτη από όλες, ο Γουίλι ο λιονταράκης του αγγλικού ΠΚ το 1966, ο Γκαουτσίτο της Αργεντινής το ’78, ο μουστακαλής πράσινη πιπεριά με σομπρέρο του μεξικάνικου μουντιάλ το ’86) και εκείνης του απόλυτου ανοσιουργήματος. Στην τελευταία κατηγορία συγκαταλέγονται αναμφίβολα: τα τρία διαβολικά που μας παρουσίασαν το 2002 Κορεάτες και Γιαπωνέζοι (οι Νικ, Άτο και Καζ, αν ενδιαφέρεστε να μάθετε τα ονοματάκια τους), το δίδυμο-ύμνος του κιτς (οι Τιπ και Ταπ του δυτικογερμανικού ΠΚ το ’74) και φυσικά η μασκότ του 2006, ο ανυπέρβλητος Γκολέο VΙ. Η μασκότ αυτή ήταν ένα λιοντάρι με κεφάλι που έφερνε λιγάκι προς καμήλα, το οποίο είχε τάσεις να γίνει επιδειξίας (δεν φορούσε σορτσάκι) και κρατούσε μια εξίσου κιτς χαμογελαστή μπάλλα. Όπως σημειώνει το Φρανς Φουτ, η εταιρία που διέθετε αυτό το καλόγουστο κουκλάκι στο εμπόριο κήρυξε πτώχευση πριν την έναρξη του ΠΚ της Γερμανίας, γεγονός όχι άσχετο με την «επιτυχία» του Γκολέο. Τελικά, είναι απορίας άξιο πώς ένας λαός που χάρισε στην ανθρωπότητα τον Γκαίτε, τον Σίλλερ και τον Μπετόβεν θα μπορούσε να παρουσιάσει τόσο κακόγουστα δημιουργήματα, που μπορούν να συγκριθούν μόνο με κάποιες ενδυματολογικές προτάσεις όπως είναι ο συνδυασμός σαγιονάρας με αθλητική κάλτσα ή τα κατακόκκινα σακκάκια των παρουσιαστών της γερμανικής τηλεόρασης. Εύλογα θα μου απαντήσετε ότι αυτή δεν είναι η μόνη αντίφαση, είτε μιλάμε για τους Γερμανούς είτε για οποιονδήποτε λαό επί της γης. Και θα σταματήσουμε εδώ τη συζήτηση.

Φέτος, πάντως, το μενού έχει Ζακούμι (ΖΑ, όπως Ζάουντ Άφρικα, όπως είναι η ονομασία της χώρας στα  άφρικάανς, τη γλώσσα δηλαδή που μιλούν οι Νοτιοαφρικανοί απόγονοι των Ολλανδών αποίκων, και Κούμι, που σημαίνει 10 – όπως 2010 – σε αρκετές από τις επιχώριες γλώσσες της Ν. Αφρικής). Ο Ζακούμι είναι μια λεοπάρδαλη με πράσινα μαλλιά που παραπέμπουν (η μορφή, όχι το χρώμα τους) σε χαίτη λιονταριού. Εσείς θα αποφασίσετε αν αυτό το υβρίδιο μπορεί να θεωρηθεί σχετικά καλόγουστο. Με όλα αυτά, όμως, που έχουν δει τα μάτια μας, μάλλον δεν πρόκειται και για τη χειρότερη μασκότ όλων των εποχών..

.      

Προβλέψεις και γενικότητες

 

Πριν αρχίσει ένα παγκόσμιο κύπελλο, τα προγνωστικά για τον τελικό νικητή είναι η πλέον αγαπημένη ασχολία των ποδοσφαιρόφιλων. Οπότε γιατί να πρωτοτυπήσουμε; Φυσικά, όπως αποδεικνύει η πείρα, η επιτυχής πρόβλεψη είναι σχεδόν αδύνατη. Το Παγκόσμιο Κύπελλο πηγαίνει στην ομάδα που θα καταφέρει να βρεθεί στην καλύτερη κατάσταση από τις υπόλοιπες ακριβώς κατά το χρονικό διάστημα διεξαγωγής της διοργάνωσης. Πώς να υπολογίσει κανείς κάτι τέτοιο, όταν εξαρτάται από χίλιους αστάθμητους παράγοντες. Σύμφωνοι, το έμψυχο δυναμικό, η ιστορία και η παράδοση, η νοοτροπία κάθε ομάδας καθορίζει σαφώς και τις δυνατότητές της για το επίτευγμα της κατάκτησης του ΠΚ. Κάποιες (πολύ λίγες) εθνικές ομάδες είναι δυνάμει ικανές για την τελική νίκη, οι περισσότερες όχι. Ανάμεσα, όμως, στα φαβορί η επιλογή είναι πάλι αδύνατο να γίνει εκ των προτέρων. Οι διαφορές στην αξία τους είναι πολύ μικρές κι άλλωστε το ποδόσφαιρο δεν είναι άθλημα στο οποίο κερδίζει κατ’ ανάγκη αυτός που είναι καλύτερος, όχι μόνο γενικά κι αφηρημένα, αλλά ακόμη και στον συγκεκριμένο αγώνα. Έπειτα, η τελική επικράτηση είναι αποτέλεσμα μιας σειράς παραμέτρων που μοιραία μας διαφεύγουν: δεν μπορούμε να ξέρουμε ποιάς ομάδας οι παίχτες θα βρεθούν στην καλύτερη φυσική, ψυχική και πνευματική κατάσταση. Οι περισσότεροι είναι ξεζουμισμένοι ύστερα από μια απαιτητική αγωνιστική σεζόν, κάποιοι όμως από αυτούς θα βρουν μέσα τους τις απαραίτητες δυνάμεις για να ξεπεράσουν τον εαυτό τους. Το ποιοί θα είναι αυτοί θα το μάθουμε μόνο κατόπιν εορτής. Επίσης, δεν ξέρουμε ποιά είναι πραγματικά η «χημεία» κάθε εθνικής ομάδας, τόσο όσον αφορά τον τρόπο παιχνιδιού των ποδοσφαιριστών της όσο και τους χαρακτήρες τους. Ούτε γνωρίζουμε ποιοί είναι οι καλύτεροι προπονητές, όχι μόνο στην αντιμετώπιση κάθε αγώνα (προετοιμασία και κοουτσάρισμα κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού), αλλά κυρίως στη διαχείριση του έμψυχου δυναμικού τους: ποιός μπορεί να κουμαντάρει καλύτερα 23 συνήθως υπερτροφικά εγώ, να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις του ενός και να κάνει τον άλλο να υπερβεί τις δυνατότητές του. Και, βέβαια, μη νομίσετε ότι το παιχνίδι των προβλέψεων θα γίνει πιο εύκολο αφού θα έχουμε παρακολουθήσει τα παιχνίδια της πρώτης φάσης. Πολύ συχνά, η τελική νικήτρια δεν εντυπωσιάζει στα παιχνίδια των ομίλων: ανεβάζει προοδευτικά τους ρυθμούς της και βρίσκεται στην καλύτερη κατάσταση όταν φτάσει η ώρα της αλήθειας. Ομοίως, ομάδες που έβγαζαν μάτια στον πρώτο γύρο εξαφανίστηκαν στο πρώτο νοκ άουτ παιχνίδι που έδωσαν. Ας θυμηθούμε την Ιταλία του ’82, που πέρασε στη δεύτερη φάση με τρεις ισοπαλίες (και μάλιστα με αντιπάλους που δεν θεωρούνταν ιδιαίτερα ισχυροί) και στη συνέχεια μεταμορφώθηκε για να πάει κανόνι μέχρι τον τελικό και την κατάκτηση του ΠΚ. Αλλά και την ΕΣΣΔ του ’86, όταν τα υπερηχητικά του Λομπανόφσκυ που είχαν σαρώσει στον όμιλο δεν κατάφεραν να περάσουν τους σκληροτράχηλους Βέλγους. 

Ωστόσο, αν και δεν μπορούμε να προβλέψουμε από τώρα τον τελικό νικητή, ίσως είναι δυνατό να βρούμε τους πραγματικούς υποψήφιους για τον τίτλο. Και η μόνη μέθοδος που ενδείκνυται για το εγχείρημα αυτό είναι η εις άτοπον απαγωγή. 

Το ΠΚ το κατακτά κάποιος που το έχει ξανακερδίσει: Στα 80 χρόνια ιστορίας του θεσμού, μόνο 7 ομάδες έχουν σηκώσει το τρόπαιο: η Βραζιλία (5), η Ιταλία (4), η Γερμανία (3), η Αργεντινή και η Ουρουγουάη (2), η Αγγλία και η Γαλλία (1). Το Παγκόσμιο Κύπελλο είναι η πιο απαιτητική αθλητική διοργάνωση: η διάρκεια και η έντασή του δεν επιτρέπει τις εκπλήξεις (κάτι που μπορεί να γίνει στο πιο «μαζεμένο» Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου, που γνώρισε τις τρελές εκπλήξεις της Δανίας και της Ελλάδας). Σχεδόν πάντα, μόνο ομάδες που καταλέγονται στις νικήτριες του παρελθόντος μπορούν να το κατακτήσουν. Κι από τις επτά πρώην τροπαιούχους, ίσως μπορούμε να διαγράψουμε τις τρεις από τη διεκδίκηση του φετινού τροπαίου. Οι χώρες με μία μόνο κατάκτηση έφτασαν αμφότερες στον τίτλο ως διοργανώτριες: η μία εκμεταλλεύθηκε εκτός από την έδρα και μια διαιτητική εύνοια που άγγιζε το σκανδαλώδες (Αγγλία), η άλλη φλέρταρε από χρόνια τις διακρίσεις και ευτύχησε να έχει την κατάλληλη εποχή την πιο προικισμένη φουρνιά παικτών της (Γαλλία). Δύσκολα μπορούν να επαναλάβουν το κατόρθωμά τους. Η τρίτη που θα βγει από το παιχνίδι (και μάλιστα με πιο κατηγορηματικό τρόπο απ’ ό,τι οι προηγούμενες δύο, για τις οποίες μπορεί να κρατήσει κανείς και μια μικρή επιφύλαξη) είναι η Ουρουγουάη: η τελευταία της κατάκτηση πηγαίνει 60 χρόνια πίσω στο παρελθόν. Η τελευταία διάκριση 40. Η ιστορική ομάδα δεν μπορεί να ξεπεράσει τα όρια που θέτει ο μικρός πληθυσμός της χώρας. Δεν είναι δυνατό να βγάλεις ικανό αριθμό παικτών πρώτης κλάσης από μια δεξαμενή 3,5 εκατομυρίων ανθρώπων. 

Το ΠΚ μπορεί να το κερδίσει η διοργανώτρια χώρα, όταν έχει ιδιαίτερα αξιόμαχη ομάδα: Δεν χρειάζεται να εξηγηθεί για ποιούς λόγους ο τόπος διοργάνωσης του ΠΚ καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τον τελικό νικητή. Ήδη μιλήσαμε για δύο χώρες που κέρδισαν το μοναδικό τους κύπελλο ως διοργανώτριες. Και συνολικά, στις 6 από τις 18 μέχρι τώρα διοργανώσεις επικράτησε η διοργανώτρια. Πρέπει, όμως, να πρόκειται για χώρα με ισχυρή ποδοσφαιρική ομάδα, χώρα με παράδοση και ιστορία στο άθλημα που, αν δεν έχει ακόμη κερδίσει το τρόπαιο έχει τουλάχιστον γνωρίσει ήδη διακρίσεις στο ΠΚ (Γαλλία 1998, Αργεντινή 1978, Γερμανία 1974, Αγγλία 1966, Ιταλία 1934, Ουρουγουάη 1930, από αυτές μόνο η Γερμανία είχε ήδη κατακτήσει ΠΚ). Φέτος, είναι η τρίτη φορά που το ΠΚ διοργανώνεται εκτός Ευρώπης ή Λατινικής Αμερικής, σε χώρα που δεν έχει παράδοση στο άθλημα και όπου το ποδόσφαιρο δεν είναι καν το δημοφιλέστερο σπορ. Κυρίως, η διοργανώτρια Νότιος Αφρική πρέπει να είναι η ασθενέστερη ποδοσφαιρικά ομάδα στη χώρα της οποίας διοργανώνεται ΠΚ (πολύ χειρότερη ας πούμε από το Μεξικό του ’70 ή του ’86, τη Χιλή του ’62, τη Νότιο Κορέα ή ακόμη και την Ιαπωνία του 2002). Τα τελευταία χρόνια η εθνική της διοργανώτριας χώρας έχει κάνει μάλλον βήματα προς τα πίσω (αποτυγχάνοντας π.χ. να προκριθεί στο τελευταίο Κύπελλο Εθνών Αφρικής). Αν ήταν υποχρεωμένη να δώσει προκριματικούς μάλλον δεν θα έδινε το παρών στα τελικά. Οπότε πάμε στο επόμενο κριτήριο πρόβλεψης. Γιατί εκτός από τον διοργανωτή, σημασία έχει και πια εθνική θα νιώσει πιο οικεία ή έστω λιγότερο αφιλόξενα στον τόπο διοργάνωσης.  

ΠΚ που διοργανώνεται εκτός Ευρώπης καταλήγει πάντα σε νοτιοαμερικάνικη ομάδα: Το κριτήριο της ηπείρου όπου διοργανώνεται το κύπελλο είναι καταλυτικό. Όταν το ΠΚ διοργανώνεται στη Γηραιά Ήπειρο, το τρόπαιο το κερδίζει σχεδόν πάντα μια ευρωπαϊκή ομάδα: η μόνη εξαίρεση ήταν η επικράτηση της Βραζιλίας το ’58 στη Σουηδία. Όταν, όμως, το ΠΚ διοργανώνεται εκτός Ευρώπης το κερδίζουν μόνο νοτιοαμερικάνικες ομάδες. Το δεύτερο σκέλος του κανόνα δεν έχει γνωρίσει μέχρι σήμερα καμία εξαίρεση. Άρα από όλα τα φαβορί μας έμειναν μόνο δύο: η Βραζιλία και η Αργεντινή. Η Βραζιλία (όσο κι αν συναισθηματικά δεν θα ήθελα να το παραδεχτώ) είναι η απόλυτη, αξιόπιστη αξία. Η σταθερότητα και ο επαγγελματισμός της είναι υποδειγματικοί: ακόμη κι όταν δεν παίζει καλά, ακόμη κι αν το παιχνίδι της είναι πλέον σπανιότατα θεαματικό, η Βραζιλία ξέρει να κερδίζει. Επιπλέον, στις δύο προηγούμενες διοργανώσεις σε χώρες του ποδοσφαιρικά τρίτου κόσμου (ΗΠΑ, Ν. Κορέα/ Ιαπωνία) ήταν η τελική νικήτρια. Η τωρινή φουρνιά της δεν είναι η καλύτερη που έχει να επιδείξει, αλλά αυτό δεν έχει τελικά και τόση σημασία στα τελικά του ΠΚ. Αρκεί η κουλτούρα του νικητή, κι από δαύτην η Βραζιλία έχει πλεόνασμα. Μετά τη Βραζιλία, η Αργεντινή είναι το επόμενο λογικό φαβορί. Μπορεί να μην έχει πραγματικό προπονητή, η αμυντική λειτουργία της να απέχει πολύ από το να θεωρηθεί ικανοποιητική, η πρόκρισή της στα τελικά να υπήρξε απίστευτα αγχωτική, αλλά είναι πραγματικά μεγάλη ομάδα σε υλικό, νοοτροπία και ιστορία και διαθέτει μερικούς από τους καλύτερους ποδοσφαιριστές του πλανήτη (μάλλον τον καλύτερο ποδοσφαιριστή της εποχής – Λιονέλ Μέσσι – και τον πιο φορμαρισμένο επιθετικό – Ντιέγκο Μιλίτο). Επιπλέον, κάτι της χρωστά η ιστορία (λέω εγώ ο μεροληπτικός) γιατί στα πρόσφατα Μουντιάλ έχει ξεκινήσει πολλές φορές σαν φαβορί και η δουλειά στράβωσε στην πορεία για πολλούς και διάφορους λόγους (η αποδιοργάνωση μετά τον αποκλεισμό του ντοπαρισμένου Μαραντόνα το ’94, ο προημιτελικός με τους Ολλανδούς που κρίνεται στην τραβηγμένη αποβολή του Ορτέγα το ’98, το ηττοπαθές κοουτσάρισμα του Πέκερμαν με τους Γερμανούς το 2006).

Θέλετε κι αουτσάϊντερ; Ορίστε δύο: πρώτον, η πολύ δυνατή Ισπανία, ομάδα με ταλέντο και πληρότητα που ξεπέρασε το μόνιμο κόμπλεξ της σε τελικά μεγάλων διοργανώσεων κατακτώντας το προπέρσινο Ευρωπαϊκό. Ανάμεσα, όμως, στο ευρωπαϊκό και στο ΠΚ η απόσταση είναι μεγάλη, και η Ισπανία έχει πολλά ακόμη να αποδείξει. Δεύτερον, η γνωστή σταθερή αξία που λέγεται Γερμανία. Πολύ χειρότερες σε έμψυχο δυναμικό γερμανικές εθνικές διακρίθηκαν σε ΠΚ. Γιατί όχι και η τωρινή; Πολύ θα ήθελα να προσθέσω στον κατάλογο και την Ιταλία. Όσο, όμως, κι αν έχει τον καλύτερο ίσως προπονητή από τις 32 συμμετέχουσες, έχω την αίσθηση ότι πολλοί από τους βασικούς της ομάδας έχουν κάνει τον κύκλο τους, ενώ οι νεότερες προσθήκες δεν είναι του ιδίου επιπέδου. Σε κάθε περίπτωση δυσκολεύομαι να δω τη δυναμική που υπήρχε πριν από τέσσερα χρόνια και οδήγησε την Ιταλία στο θρίαμβο. 

Επομένως, στην σειρά (της πρόχειρης) αξιολόγησης έχουμε: 1. Βραζιλία 2. Αργεντινή 3. Ισπανία 4. Γερμανία 5. Ιταλία     

Σημαίνει αυτό ότι θα δούμε στην τελική τετράδα τέσσερις από τις πέντε αυτές ομάδες; Πιστεύω πως όχι. Συνήθως υπάρχει μία τουλάχιστον ομάδα έκπληξη στους ημιτελικούς. Στις περιπτώσεις μάλιστα με χαρακτηριστικά διοργάνωσης παρεμφερή με της φετινής (ΗΠΑ και Κορέα/ Ιαπωνία) είχαμε δύο απροσδόκητες παρουσίες στα ημιτελικά (Σουηδία και Βουλγαρία το ’94, Κορέα και Τουρκία το 2002). Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί και φέτος. Πού να κοιτάξουμε για τις εκπλήξεις; Κατά πάσα πιθανότητα στη Λατινική Αμερική (καταρχήν Παραγουάη, έπειτα Χιλή, εκτός κι αν το Μεξικό καταφέρει φέτος κάτι που κυνηγά και χάνει στις λεπτομέρειες εδώ και τέσσερις διοργανώσεις), ίσως για μία αφρικανική ομάδα (Ακτή Ελεφαντοστού, λιγότερο Γκάνα), μπορεί και κάποια μη αναμενόμενη ευρωπαϊκή. Εκτός κι αν αρθούν στο ύψος των περιστάσεων οι Γάλλοι (ή οι Άγγλοι). Δύσκολο, πάντως, (για να μην πούμε αδύνατο) να είναι κάποια από αυτές τις εκπλήξεις η δική μας εθνική. Τους λόγους θα τους συζητήσουμε προσεχώς.