mea (?) culpa (αλμπισελέστε ρεζιλίκια)

Κάποιοι ίσως και να υποθέσατε ότι η καθυστέρηση ως προς τη συγγραφή του ποστ για τους προημιτελικούς του Σαββάτου να οφειλόταν στην απογοήτευσή μου για τη συντριβή της ομάδας που υποστήριζα σ’ αυτό το Μουντιάλ. Όσο κι αν το αποτέλεσμα με πίκρανε, σας είχα διαβεβαιώσει ότι η ποδοσφαιρική λύπη (κι η αντίστοιχη χαρά) δεν διαρκεί παρά μια νύχτα. Στην πραγματικότητα ήμουν υποχρεωμένος να ασχοληθώ με την κανονική δουλειά μου. Έτσι, έχασα και την ευκαιρία να σκοράρω μετά την καταπληκτική ασίστ που μου έκανε χτες ο φίλτατος Νίκος Σαραντάκος. Έστω και αργά, ας δούμε πώς διαμορφώνεται η κατάσταση στο ΠΚ ενώ μπήκαμε πια στην τελική ευθεία, κι ας προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε όχι τόσο την εξαιρετική εμφάνιση της Γερμανίας (αυτό είναι πιο απλό), όσο το ξεβράκωμα της αγαπητής μου Αλμπισελέστε. Πριν περάσουμε, όμως στο κυρίως πιάτο, ας επισημάνουμε ότι ενώ περιμέναμε (ή τουλάχιστον εγώ περίμενα) ημιτελικούς με έντονα λατινοαμερικάνικο χρώμα, τελικά καταλήξαμε με τρεις ευρωπαϊκές ομάδες και πολύ μεγάλες πιθανότητες να σπάσει η παράδοση που θέλει τις εθνικές της ηπείρου μας να μην έχουν κατακτήσει ποτέ ΠΚ εκτός Ευρώπης. Παράδοξο (αλλά με κριτήριο την προ Μουντιάλ κατάσταση των ομάδων) είναι επίσης το γεγονός ότι η μόνη ομάδα της Λατινικής Αμερικής που έμεινε ζωντανή είναι η Ουρουγουάη, δηλαδή η 5η των προκριματικών της Ν. Αμερικής και τελευταία ομάδα που πήρε το εισιτήριο για τα τελικά. Από τις άλλες τρεις που διεκδίκησαν την πρόκριση (αν και στη περίπτωση της Αργεντινής η χρήση αυτού του ρήματος συνιστά ευφημισμό), αυτή που τελικά την άξιζε περισσότερο ήταν η μαχητική Παραγουάη που έπεσε ηρωϊκά και ίσως και λίγο άδικα. Και για να δω το ποτήρι των προβλέψεών μου μισογεμάτο, ας πω ότι πέτυχα τις 2 στις 4 ντεμιφιναλίστ (Ουρουγουάη, Ισπανία), έχοντας αφήσει φλου το θέμα του θεωρητικού ντέρμπυ Αργεντινής-Γερμανίας και χάνοντας βέβαια τη Σελεσάο. 

Ο αργεντίνικος καρνάβαλος και ο γερμανικός οδοστρωτήρας: Παρά τις προτιμήσεις μου, γνώριζα πολύ καλά ότι μια γερμανική επικράτηση στον αγώνα του Σαββάτου ήταν πολύ πιθανή. Δεν περίμενα όμως με τίποτε την εικόνα που είχε τελικά η αναμέτρηση. Τα κλισέ του στυλ «η καλή μέρα απ’ το πρωί φαίνεται» επιβεβαιώθηκαν για τους Γερμανούς που σκόραραν με την πρώτη ευκαιρία τους στο 3΄: φάουλ του Σβάινστάιγκερ από πλάγια, κάκιστες τοποθετήσεις της αργεντίνικης άμυνας, κεφαλιά του Μύλλερ και 1-0. Η Αργεντινή παγώνει εντελώς, παίζει χωρίς ψυχή και σίγουρα χωρίς καμία οργάνωση παιχνιδιού. Αντί να είναι αυτή που θα κυνηγήσει με πάθος την ισοφάριση, τελικά οι Γερμανοί φτάνουν κοντά στο 2-0 με το σερβίρισμα του Μύλλερ στον Κλόζε που θα σουτάρει άουτ. Λίγο μετά το 30΄, η Αργεντινή συνέρχεται στοιχειωδώς, αποκτά την κατοχή της μπάλας, αλλά αδυνατεί να διασπάσει την αμυντική οργάνωση των Γερμανών. Δεν δημιουργεί καμία πραγματική ευκαιρία, εκτός κι αν θεωρήσουμε τέτοια το ορθώς ακυρωθέν ως οφσάιντ γκολ του Ιγουαΐν στο 36΄ (και ο «σκόρερ» και ο πασέρ Τέβες δεν καλύπτονταν). Β΄ ημίχρονο κι ο Μαραντόνα δεν κάνει καμία διορθωτική κίνηση, παρά τις προφανείς δυσχέρειες που συναντά η ομάδα του. Μέχρι το 65΄ η Αργεντινή κάτι προσπαθεί να κάνει, κρατά τη μπάλα, αλλά είναι φλύαρη και δεν έχει ούτε τώρα κάποια κλασσική ευκαιρία. Η Γερμανία αντιλαμβανόμενη ότι δεν απειλείται βγαίνει στο κυνήγι του δεύτερου γκολ και αποκαλύπτει μεγαλοπρεπώς τη γύμνια της αργεντίνικης άμυνας. 67΄: ατομική προσπάθεια του Μύλλερ, πάσα στον Ποντόλσκι που σερβίρει αριστουργηματικά στον Κλόζε κι αυτός πλασάρει σε κενό τέρμα. 2-0. Η Αργεντινή καταρρέει αντί να προσπαθήσει να σώσει ό,τι μπορεί απ’ αυτό το παιχνίδι όσο υπάρχει καιρός. Η Αγγλία τουλάχιστον αντέδρασε ψυχωμένα μετά το 0-2 με τους Γερμανούς. Η Αλμπισελέστε, με παίκτες ατομικής αξίας πολύ ανώτερης από αυτήν της αγγλικής, παραδίνεται στις ορέξεις των Γερμανών. 73΄: ο Σβάινστάιγκερ γίνεται Μαραντόνα, ντριμπλάρει όποιον βρει μπροστά του και χαρίζει ένα γκολ στον καλό στρατιώτη Φρήντριχ. 3-0. Ο χρόνος κυλά και οι Αργεντινοί δείχνουν να περιμένουν το σφύριγμα της λήξης. Κάποιες μόνο ατομικές προσπάθειες του χαμένου στο διάστημα Μέσσι ή του Παστόρε που πέρασε σαν αλλαγή δεν καταλήγουν πουθενά. 88΄: νέα ταχύτατη γερμανική αντεπίθεση, Ποντόλσκι, Έζιλ, Κλόζε και γκολ! 4-0. Ο, ανύπαρκτος φέτος στη Μπάγιερν, Κλόζε φτάνει τα 14 γκολ σε τελικές φάσεις ΠΚ και διεκδικεί τον τίτλο του παίκτη με τα περισσότερα γκολ στην ιστορία των τελικών. Λήξη [Γερμανία-Αργεντινή 4-0 (1-0), Κέηπ Τάουν]. Η Γερμανία του Λεβ έκανε άριστα αυτό που ξέρει και μπορεί. Το εξαιρετικό κέντρο της ήλεγξε απόλυτα τον αγώνα και χτύπησε την αντίπαλο όταν έπρεπε. Η επίθεση ήταν και πάλι αξιόπιστη και παραγωγική. Η άμυνα δεν απειλήθηκε ποτέ. Κανείς δεν είδε τις πιθανολογούμενες πριν τον αγώνα αδυναμίες της. Πίσω απ’ όλα αυτά δεν μπορεί παρά να υπάρχει ένας προπονητής που προετοίμασε μεθοδικά την ομάδα του και την καθοδήγησε ευφυώς κατά τη διάρκεια των αγώνων της.

Η Αργεντινή, όμως; Η ομάδα που μέχρι το Σάββατο ήταν ένα από τα μεγάλα φαβορί; Πώς διαλύθηκε σαν ομαδούλα της σειράς; Πώς συνετρίβη χωρίς καν να διεκδικήσει τη νίκη (ή μάλλον ούτε καν μια αξιοπρεπή ήττα); Κάποιες εξηγήσεις υπάρχουν.

1. Η πλήρης αποτυχία της μεσαίας γραμμής: Πριν τον αγώνα ο κύριος προβληματισμός μου αφορούσε το πώς θα ανταποκρινόταν το κέντρο της Αργεντινής στην πρόκληση που συνιστούσε η φοβερή μεσαία γραμμή των Γερμανών με τέσσερις παίχτες που μπορούν να καλύψουν με μεγάλη επιτυχία τόσο τον άξονα όσο και τα άκρα (και εκ των οποίων ο ένας, ο Μύλλερ, φαίνεται να έχει αληθινή ψυχή εξτρέμ). Το πρόβλημα ήταν ότι η αργεντίνικη μεσαία γραμμή ήταν αδύναμη και αριθμητικά και σε ποικιλία παιχνιδιού, από την ώρα τουλάχιστον που ο Μαραντόνα αποφάσισε να χωρέσει στην ενδεκάδα δύο καθαρόαιμους επιθετικούς και τον Μέσσι. Από τους Μάξι, Ντι Μαρία και Μασκεράνο κανείς δεν είναι πραγματικός ακραίος. Επιπλέον η φόρμα τους έδειχνε να υπολείπεται της αντίστοιχης των Γερμανών ομοτίμων τους. Στο τεραίν η πραγματικότητα ήταν ακόμη πιο σκληρή για την Αλμπισελέστε. Κανείς δεν μπόρεσε να δημιουργήσει κινδύνους για τη γερμανική άμυνα. Όταν βρίσκονταν στα άκρα, οι Αργεντίνοι μέσοι έμοιαζαν απομονωμένοι κι ανίκανοι για κάτι δημιουργικό, όταν βρίσκονταν στον άξονα κουτούλαγαν ο ένας με τον άλλο. Όσο για τον Μέσσι, όπως έλεγα και στα σχόλια του προηγούμενο ποστ, απλώς στρογγυλοκάθισε στον θρόνο του Ροναλντίνιο με τα πατατάκια. Κοινώς το πείραμα αξιοποίησης του Μέσσι ως επιτελικού απέτυχε παταγωδώς. Ο Μαραντόνα νόμισε ότι ο Μέσσι ήταν ενσάρκωσή του, όμως ο Λιονέλ δεν είναι τελικά ικανός να παίξει τον ρόλο του δεκαριού. Είναι εξαίρετος ως «9,5», όπως αγωνίζεται με επιτυχία στη Μπαρσελόνα, όπως έπαιζε παλιά ο Ρομπέρτο Μπάτζο στην Ιταλία. Αναγκασμένος να γυρίζει πιο πίσω και να πασχίζει να οργανώσει παιχνίδι αποδείχθηκε απλά ανεπαρκής. Έτσι απλά! Αυτός, ο «καλύτερος παίχτης του κόσμου». Ωστόσο υπήρχε κάτι καταστροφικότερο για την Αργεντινή σ’ αυτήν την αδυναμία των μέσων της. Ήταν απίστευτα λίγοι στα αμυντικά τους καθήκοντα. Κι έτσι άφησαν να ξεγυμνωθούν και τα προβλήματα της άμυνας.

2. Οι μεγάλες αμυντικές αδυναμίες: Μέχρι τώρα συζητούσαμε για τις αδυναμίες της αργεντίνικης άμυνας, αλλά δεν τις είχαμε δει να πληρώνονται στον αγωνιστικό χώρο. Η ομάδα είχε δεχθεί δύο μόνο γκολ που δεν είχαν επηρεάσει καθόλου την εξέλιξη των αγώνων της. Το Σάββατο η άμυνα που παρέταξε ο Μαραντόνα ήταν πραγματικά για λύπηση. Όπως φοβόμουν, ο Οταμέντι αποδείχθηκε ο πιο αδύναμος κρίκος. Δεν έχει ούτε τις εμπειρίες ούτε τις ικανότητες να παίζει σ’ αυτό το επίπεδο. Στη φάση του καθοριστικότατου πρώτου γκολ χάνει εντελώς τον Μύλλερ με το μαρκάρισμα του οποίου ήταν επιφορτισμένος. Ντεμικέλις και Μπουρντίσσο μέτριοι, ο Χάιντσε έπαιζε σαν αριστερό μπακ, ενώ είναι κατά συνθήκη μόνο ακραίος αμυντικός. Αναρωτιέται κανείς τί απέγινε ο Σάμουελ που είχε ξεκινήσει βασικός το Μουντιάλ και πιθανώς θα ήταν πιο αξιόπιστη λύση στο κέντρο της άμυνας. Τι απέγινε ακόμη κι ο Γκουτιέρρες που μεγάλος παίχτης δεν είναι, αλλά τουλάχιστον είναι πραγματικός ακραίος. Και πάνω απ’ όλα αναρωτιόμαστε γιατί ο Μαραντόνα δεν πήρε στην αποστολή τους εμπειρότατους και απείρως πιο αξιόπιστους απ’ όσους έπαιξαν Καμπιάσσο και Τζανέττι.

3. Το είπαμε και πιο πριν, η έλλειψη αληθινών ακραίων, που θα χάριζαν ποικιλία στο παιχνίδι, θα «γέμιζαν» το γήπεδο και θα αποσυμφόριζαν τον άξονα της Αλμπισελέστε.

4. Η απουσία οποιασδήποτε βοήθειας από τον πάγκο: Ειλικρινής, αληθινός, έξω καρδιά και συμπαθής ο μέγας Ντιέγκο, αλλά ενώ έβλεπε σ’ όλο το πρώτο μέρος ότι η ομάδα του έχανε κατά κράτος το παιχνίδι τακτικής δεν τόλμησε καμία διορθωτική κίνηση. Οι αλλαγές χρειάζονταν από το 46΄ τουλάχιστον και δεν έπρεπε να είναι απλώς προσώπων, αλλά κυρίως τακτικής. Ωστόσο αποδείχθηκε ότι ο Μαραντόνα δεν είχε κανένα σχέδιο αντίδρασης για την κακιά ώρα που όπως και να το κάνουμε σε τόσο δύσκολο παιχνίδι ήταν πιθανό να έρθει. Τί θα μπορούσε να κάνει; Να αλλάξει έναν από τους επιθετικούς του, περνώντας τον Αγουέρο ή τον Μιλίτο, μπας και τονώσει την εμπροσθοφυλακή. Να περάσει τον Βερόν που θα οργάνωνε πιο ορθολογικά το παιχνίδι και θα απελευθέρωνε τον Μέσσι, δίνοντάς του την ευκαιρία να προωθηθεί περισσότερο κι έτσι να μικρύνουν οι αποστάσεις μεταξύ των γραμμών. Να δοκιμάσει να γεμίσει ένα άκρο, περνώντας ένα δραστήριο μέσο σαν τον Μπολάττι (ή έστω τον Παστόρε που τον έβαλε σαν αλλαγή μετά το 0-2) ή ακόμη κι έναν ακραίο όπως ο Γκουτιέρρες για τους λόγους που εξηγήθηκαν πιο πάνω. Για να το παίξω μάλιστα και εντελώς προπονητής του καναπέ (με κίνδυνο να γίνω ρόμπα), θα πω ότι μια ενδεχόμενη κίνηση σκακιέρας θα μπορούσε να ήταν η εξής: δύο αλλαγές στο 46΄ με αλλαγή συστήματος. Βερόν και ένας ακόμη μέσος (Μπολάττι, Παστόρε ή Γκουτιέρρες) αντί ενός μέσου (Μάξι ή Ντι Μαρία) κι ενός αμυντικού (κατά προτίμηση του τραγικού Οταμέντι). Προώθηση του Μέσσι, ανάληψη του ρόλου του επιτελικού απ’ τον Βερόν, άμυνα με τρεις, καλύτερη κάλυψη των άκρων και αποφυγή κινδύνων μέσω άσκησης πίεσης πιο ψηλά και ουσιαστικότερης επιθετικής ανάπτυξης. Κι αν μετά το 65΄ το παιχνίδι συνέχιζε να πηγαίνει στραβά αλλαγή ενός προσώπου στην επίθεση.

Προς το παρόν αυτά. Ως οπαδό το μόνο που με κρατάει είναι το όνειρο τροπαίου στο Μαρακανά. Μόνο που αυτό απαιτεί σκληρή δουλειά και πολύ καλύτερο προγραμματισμό. Και, δυστυχώς, τα μηνύματα από τις «μικρές» εθνικές της Αργεντινής δεν είναι επί του παρόντος πολύ αισιόδοξα. Άρα, δεν υπάρχουν εγγυήσεις για φουρνιά ταλέντων που θα αντικαταστήσει αυτούς που ως το 2014 θα έχουν σταματήσει.

Η Παραγουάη αγκαλιά με το θαύμα: Με το κάζο της Αλμπισελέστε αναγκαζόμαστε να αφιερώσουμε λιγότερο χώρο στην αληθινά συγκινητική προσπάθεια της Παραγουάης του «Τάτα» Μαρτίνο που έφτασε πολύ κοντά στο να αποκλείσει την πρωταθλήτρια Ευρώπης [Ισπανία-Παραγουάη 1-0  (0-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Η παρουσία της Παραγουάης, τόσο συνολικά στο ΠΚ αυτό όσο και ειδικά στον προημιτελικό με την Ισπανία, αποδεικνύει πώς μια καλά οργανωμένη και δουλεμένη ομάδα με αγωνιστικό φρόνημα μπορεί να κάνει σπουδαία πράγματα, ιδίως όταν έχει κι έναν αποδεδειγμένα ικανό προπονητή που δεν φοβάται να πειραματιστεί (στον προημιτελικό ξεκίνησαν έξι παίκτες που δεν βρίσκονταν στη βασική ενδεκάδα του προηγούμενου αγώνα) όταν βέβαια έχει βάσιμους λόγους να το πράξει. Με την πίεση που άσκησε ψηλά στο γήπεδο, η ομάδα του Μαρτίνο βραχυκύκλωσε το παιχνίδι των Φούριας Ρόχας για μεγάλο διάστημα του αγώνα. Στο πρώτο ημίχρονο μπορεί η Ισπανία να έχει την κατοχή της μπάλας, αλλά η Παραγουάη είναι αυτή που δημιουργεί τις ουσιαστικότερες ευκαιρίες. Και βέβαια μπορεί να διαμαρτύρεται για τη φάση του γκολ του Βαλντές που ακυρώνεται για οφσάιντ θέσης του Καρντόσο, ο οποίος δεν ακουμπά τη μπάλα στη συγκεκριμένη φάση. Φυσικά, είναι δύσκολο να μιλήσει κάποιος για καταφανή αδικία, γιατί πρόκειται όντως για αμφισβητούμενη φάση. Ωστόσο, υπάρχει πάντα η εντύπωση ότι αν στη θέση της Παραγουάης είχε σκοράρει κάποια μεγάλη ομάδα τότε το γκολ θα είχε μετρήσει.

Το δεύτερο ημίχρονο ξεκινά με τα ίδια χαρακτηριστικά, μέχρι να πραγματοποιηθεί το τρελό σενάριο των δύο φάσεων που σημαδεύουν τον αγώνα. Στο 57΄ ο Πικέ τραβά καθαρά τον Καρντόσο μέσα στην ισπανική μεγάλη περιοχή. Πέναλτυ που εκτελεί με τραγικό τρόπο ο παθών δίνοντας στον Κασίγιας την ευκαιρία να μπλοκάρει τη μπάλα. Δύο λεπτά μετά, επανάληψη της φάσης στην περιοχή της Παραγουάης: πέναλτυ (αυστηρό) για φάουλ του Αλκάρας στον Βίγια. Ο Αλόνσο εκτελεί και σκοράρει, αλλά ο διαιτητής διατάσσει επανάληψη γιατί κάποιος Ισπανός έχει μπει στην περιοχή πριν την εκτέλεση του πέναλτυ. Δεύτερη εκτέλεση, αλλά αυτή τη φορά ο Βιγιάρ αποκρούει. Έρχεται ο Φάμπρεγκας για να σκοράρει, ο Βιγιάρ τον ανατρέπει, ο διαιτητής από τη Γουατεμάλα δεν βλέπει τίποτε, ο Σέρχιο Ράμος ξανασουτάρει για να σώσει στη γραμμή κάποιος αμυντικός (μάλλον ο Μορέλ) βγάζοντας τη μπάλα κόρνερ. Τα λεπτά κυλούν. Οι Ισπανοί πιέζουν όλο και περισσότερο, οι Παραγουανοί δείχνουν να κουράζονται από την υπερπροσπάθεια. Στο 82΄, ο συνήθης ύποπτος, ο Βίγια, θα βάλει την Ισπανία μπροστά στο σκορ μετά από μια επική φάση που ξεκινά με επέλαση του Ινιέστα και πάσα στον Πέδρο που σουτάρει στο δοκάρι. Ο Βίγια παίρνει το «ρημπάουντ» και το σουτ του καταλήγει στα δίχτυα μετά από καραμπόλα από το αριστερό στο δεξί κάθετο δοκάρι του Βιγιάρ! Το παιχνίδι δεν έχει τελειώσει. Η κατάκοπη Παραγουάη δεν έχει πει την τελευταία της λέξη, Τα παίζει όλα για όλα. Στο 89΄ φτάνει μια ανάσα από την ισοφάριση: ο Μπάρριος που έχει μπει αλλαγή ξεφεύγει μόνος προς το ισπανικό τέρμα, ο Κασίγιας σώζει. Από πίσω έρχεται ο Σάντα Κρους, μόνο που αντί να πλασάρει, επιχειρεί να «σκοτώσει» τον Κασίγιας. Ο Ισπανός γκολκήπερ αποκρούει και οι ελπίδες της Παραγουάης σβήνουν. Όχι, όμως, και οι εξαιρετικές εντυπώσεις που άφησε η παρουσία της στο Μουντιάλ. Εύφημος μνεία για την αμυντική λειτουργία της, αλλά και στους αμυντικούς της ατομικά. Κι ακόμη, αξίζουν πολλοί έπαινοι στον Βαλντές που σχεδόν μόνος του τρομοκράτησε για 70΄ λεπτά την ισπανική άμυνα. Όσο για την Ισπανία, κατά κάποιο τρόπο εκπλήρωσε τις συμβατικές της υποχρεώσεις φτάνοντας στα ημιτελικά για πρώτη φορά στην ιστορία της μετά το 1950 και πλέον πηγαίνει για το κάτι επιπλέον. Μπορεί, όμως, να αντισταθεί στη γερμανική επέλαση; Οι ισορροπίες δυνάμεων έχουν αλλάξει σε σχέση με το 2008.      

Αύριο έχουμε τον πρώτο ημιτελικό. Οι Ολλανδοί παρουσιάζονται ως το μεγάλο φαβορί, από άποψη ομαδικών και ατομικών δυνατοτήτων, ονόματος και συγκυριών της δεδομένης χρονικής στιγμής. Η Ουρουγουάη είναι κουρασμένη από τον προημιτελικό με τη Γκάνα, μοιάζει να έχει εξαντλήσει τις δυνατότητές της και να έχει πετύχει με το παραπάνω τους στόχους της. Θα της λείπουν οι δύο τιμωρημένοι, Σουάρες και Φουσίλε, δύο παίκτες σημαντικοί για τη Σελέστε, και, κατά πάσα πιθανότητα, ο τραυματίας αρχηγός της Ντιέγκο Λουγκάνο. Εντούτοις, κανείς δεν πρέπει να παραβλέψει την αγωνιστικότητα της Ουρουγουάης και το εξαιρετικό κλίμα που επικρατεί στην ομάδα. Η τελευταία εκπρόσωπος της Λατινικής Αμερικής θα πουλήσει ακριβά το τομάρι της. Κι οι Ολλανδοί δεν είναι ακριβώς η ομάδα που αποκλείεται να υποτιμήσει τον αντίπαλο. Και θα της λείπουν και αυτής κάποιο τιμωρημένοι (Φαν ντερ Βίλ και Ντε Γιονκ). Η πιθανότητα της έκπληξης είναι μικρή, αλλά δεν μπορεί ποτέ να αποκλειστεί.

Δύο έργα! 1. «Ένα μόνο λάθος φτάνει» (αισθηματικό δράμα), 2. «Δια πυρός και σιδήρου» (πολεμικό, θρίλλερ)

Οι δύο πρώτοι προημιτελικοί της διοργάνωσης δεν μας απογοήτευσαν: χωρίς να είναι κατ’ ανάγκη αγώνες τεχνικής τελειότητας και μεγάλου ποδοσφαιρικού θεάματος, είχαν την ομορφιά της έντασης και της αγωνίας που χαρακτηρίζει αναμετρήσεις με έπαθλο μια θέση στην τελική τετράδα. Και στα δύο παιχνίδια το στοιχείο του δράματος ήταν παρόν. Στον πρώτο προημιτελικό παρακολουθήσαμε την απροσδόκητη πτώση του ακλόνητου φαβορί. Ο δεύτερος είχε την ομορφιά του αγώνα όπου οι δύο ομάδες κυνηγούν με πάθος επί 120΄ τη νίκη, χρησιμοποιώντας όλα τα όπλα που διαθέτουν, και ο οποίος κρίνεται τελικά στη διαδικασία των πέναλτυ. Μόνο που για να φτάσουμε σ’ αυτήν χρειάστηκε ένα απίστευτο από κάθε άποψη σενάριο. 

Ένα μόνο λάθος φτάνει ή πώς διαλύθηκε το «ακλόνητο» φαβορί: Η Βραζιλία θα πρέπει να περιμένει τουλάχιστον τέσσερα χρόνια και τα τελικά που θα διοργανώσει η ίδια για να προσπαθήσει να κατακτήσει τον έκτο τίτλο της. Μολονότι είχε χαρακτηρισθεί ως ακλόνητο φαβορί της διοργάνωσης, σκόνταψε ξανά στον προημιτελικό, όπως και το 2006, και υπό συνθήκες αρκετά όμοιες: με αντίπαλο μια «μεγαλομεσαία» ευρωπαϊκή ομάδα (τότε τη Γαλλία, χτες την Ολλανδία) που είχε ξεκινήσει στη διοργάνωση χωρίς απώλειες, αλλά και χωρίς να εντυπωσιάσει, είχε όμως το πάθος και την εξυπνάδα να μη φοβηθεί το όνομα της αντιπάλου και να κυνηγήσει κάθε ευκαιρία που θα παρουσιαζόταν. 

Ομολογώ ότι δεν είχα φανταστεί την εξέλιξη που τελικά είχε ο χτεσινός προημιτελικός. Περίμενα βέβαια ότι η Ολλανδία θα πρόβαλε τη μεγαλύτερη αντίσταση που είχε συναντήσει μέχρι τότε η Σελεσάο, αλλά το δύσκολο σενάριο για τους Βραζιλιάνους ήταν στο μυαλό μου το εξής: είτε να παρέμενε το 0-0 είτε οι Ολλανδοί να άνοιγαν το σκορ (κατά προτίμηση νωρίς). Το ζητούμενο από τους Βραζιλιάνους θα ήταν τότε να κυνηγήσουν το γκολ με σύνεση, χωρίς να ανοιχτούν υπερβολικά και χωρίς να πανικοβληθούν από το εναντίον τους αποτέλεσμα. Δεν φανταζόμουν, όμως, ότι οι Βραζιλιάνοι θα αποκλείονταν ενώ το παιχνίδι θα είχε ξεκινήσει ιδανικά για αυτούς. Και το παιχνίδι του Πορτ Ελίζαμπεθ άρχισε με τον καλύτερο τρόπο για τη Σελεσάο: γρήγορο γκολ από τον Ρομπίνιο (10΄) ΄κι ένα ολόκληρο πρώτο μέρος κατά το οποίο οι Βραζιλιάνοι έχουν την υπεροχή και, κατά τα φαινόμενα, τον απόλυτο έλεγχο του παιχνιδιού. Κι ενώ το δεύτερο μέρος ξεκίνησε με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, δημιουργώντας την εντύπωση ότι η έκβαση του αγώνα θα ήταν αυτή που αναμενόταν βάσει των προγνωστικών, η μορφή του άλλαξε άρδην μέσα σ’ ένα λεπτό. Στην αρχή της φάσης υπάρχει ένα φάουλ λίγο κάτω από τη σέντρα, το οποίο κερδίζει θεατρικά ο Ρόμπεν από τον Μπάστος, πέφτοντας θεαματικά ενώ δεν υπάρχει καν επαφή μεταξύ των δύο παικτών. Πρώτα νεύρα και απώλεια συγκέντρωσης από την πλευρά των Βραζιλιάνων. Στην εξέλιξη, σέντρα του Σνάιντερ προς τη βραζιλιάνικη περιοχή και σ’ ένα σημείο όπου δεν υπάρχει κανένας Ολλανδός. Ο Φελίπε Μέλο ετοιμάζεται να διώξει με κεφαλιά. Λογαριάζει, όμως, χωρίς τον τερματοφύλακά του: ο Ζούλιο Σέζαρ επιχειρεί αψυχολόγητα έξοδο για να διώξει αυτός τη μπάλα. Το αποτέλεσμα είναι να συγκρουστεί με τον Μέλο, ο οποίος άθελά του βρίσκει τη μπάλα με το κεφάλι και τη στέλνει στο βάθος της εστίας του (53΄). Αυτό το χοντρό λάθος θα σταθεί αρκετό για να πανικοβληθεί εντελώς το μεγάλο φαβορί, με την πρώτη μόλις δυσκολία που αντιμετώπιζε στη διοργάνωση. Νεύρα και ταραγμένο μυαλό. Ειδικά οι πρωταγωνιστές της φάσης χάνουν ολότελα τα λογικά τους: οι μετέπειτα ενέργειές τους δείχνουν ανθρώπους που βρίσκονται σε κατάσταση απόλυτης ταραχής και μόνο κακό μπορούν να κάνουν στην ομάδα τους. Ο πανικός πληρώνεται τοις μετρητοίς: 68΄, κόρνερ του Ρόμπεν, κεφαλιά του Κέυτ που πασάρει προς τον Σνάιντερ κι αυτός με κεφαλιά κάνει το 2-1. Κανείς από τους Βραζιλιάνους που βρίσκονται στη μεγάλη και στη μικρή περιοχή τους δεν επιχειρεί να μαρκάρει ή να εμποδίσει κάπως είτε τον πασέρ είτε τον σκόρερ. Ο κοντούλης Σνάιντερ πιάνει την κεφαλιά χωρίς να χρειαστεί να σηκωθεί από το έδαφος. Στο 73΄ το βραζιλιάνικο δράμα κορυφώνεται: ο Φελίπε Μέλο επιχειρεί να «αποδώσει δικαιοσύνη» μόνος του και να εκδικηθεί τον Ρόμπεν πατώντας τον εκτός φάσης. Αποβολή. Αν με 11 η Βραζιλία έδειχνε ήδη ανήμπορη να αντιδράσει, με 10 τα πράγματα γίνονται πολύ χειρότερα. Οι προσπάθειες για την ισοφάριση θα γίνουν, αλλά εντελώς ανορθόδοξα: ατομικές προσπάθειες του Κακά, γεμίσματα και σέντρες, την ώρα που οι Οράνιε πιέζουν όλο και πιο ψηλά και απειλούν να τελειώσουν τον αγώνα, εκμεταλλευόμενοι κάποιο από τα πολλά λάθη της πελαγωμένης ή ανύπαρκτης αντίπαλης άμυνας. Το σκορ δεν θα αλλάξει [Ολλανδία-Βραζιλία 2-1 (0-0)]. Η Ολλανδία επιστρέφει στα ημιτελικά μετά από 12 χρόνια. 

Πώς μπορεί να εξηγηθεί το ξαφνικό βραζιλιάνικο ναυάγιο; Από πολλούς και διάφορους λόγους. 

– Η ποιότητα του αντιπάλου. Η, τελικά επιτυχής, προσπάθεια των Ολλανδών να πρεσάρουν ψηλά και (τουλάχιστον στο β΄ μέρος) διαρκώς τη Σελέστε, δεν επέτρεψε στη δεύτερη να αναπτυχθεί όπως συνηθίζει. Ταυτόχρονα, η νοοτροπία των Ολλανδών που δεν φοβήθηκαν το όνομα του αντιπάλου και προσπάθησαν να πάρουν ό,τι μπορούσαν από ένα παιχνίδι στο οποίο δεν ήταν φαβορί και δεν είχαν να χάσουν τίποτε, ενώ μπορούσαν να κερδίσουν πολλά. Αντιθέτως, η ταμπέλα του φαβορί έκανε κακό στη Βραζιλία: όχι μόνο επαναπαύθηκε σ’ αυτήν (βλ. και επιχείρημα Κώστα Ζαφείρη σε σχόλιο του προηγούμενου ποστ), υποτιμώντας σε ορισμένο βαθμό την αντίπαλό της, αλλά τελικά αποδείχθηκε ότι δεν είχε και σχέδιο αντίδρασης σε περίπτωση που η εξέλιξη του αγώνα διέψευδε τις βεβαιότητές της. Η εικόνα της καθολικής βραζιλιάνικης υπεροχής στο α΄ μέρος επέτεινε την αίσθηση αυτή και τελικά κατέστησε ακόμη δυσκολότερη την αντίδραση στην ώρα των δυσκολιών (βλ. σχόλιο π2 στο προηγούμενο ποστ). 

–  Η υποχρέωση όχι απλώς νίκης, αλλά κατάκτησης του τροπαίου αποδείχθηκε ότι είχε συσσωρεύσει τεράστιο άγχος στους Βραζιλιάνους, άγχος που εκδηλώθηκε στην πρώτη δυσκολία που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν και τελικά τους παρέλυσε. 

– Εδώ και περίπου 15 χρόνια οι Ολλανδοί έχουν γίνει δεξιοτέχνες του “βρόμικου” παιχνιδιού. Όχι βέβαια με την έννοια του επικίνδυνου για τη σωματική ακεραιότητα του αντιπάλου, αλλά μ’ αυτήν της χρήσης κάθε μέσου ικανού να τον εκνευρίσει (θέατρο για να κερδηθούν φάουλ – βλ. Ρόμπεν στη φάση που προηγήθηκε της ισοφάρισης -, τραβήγματα φανέλας και σορτ σε κάθε μονομαχία – βλ. Φαν Μπόμμελ, Όιγιερ, Ντε Γιονκ -, και γενικά όλα αυτά τα φάουλ, εντός και εκτός φάσης, που συνήθως δεν σφυρίζονται). 

Σε τελική ανάλυση, κι ας μη μου κρατήσουν κακία οι φίλοι των Οράνιε, νομίζω ότι τον χτεσινό προημιτελικό περισσότερο τον έχασε η Βραζιλία παρά τον κέρδισε η Ολλανδία. Σε κάθε περίπτωση όμως για να έχεις ευκαιρίες σε έναν αγώνα και για να κλονίσεις την αυτοπεποίθηση του αντιπάλου σου, πρέπει να το επιδιώξεις ο ίδιος. Η Ολλανδία το προσπάθησε και ανταμείφθηκε για αυτό. Άλλωστε χτες τα περισσότερα ατού της βρέθηκαν σε σπουδαία μέρα: ο Σνάιντερ έκανε το μεγάλο παιχνίδι που χρωστούσε. Ο Φαν Πέρσι ήταν σαφώς βελτιωμένος. Ρόμπεν και Κέυτ ήταν και πάλι οι σταθερές αξίες. Η άμυνα κράτησε στις δύσκολες στιγμές. Πάνω από όλους, όμως, νομίζω ότι στάθηκε ο Φαν Μπόμμελ, αποδιοργανώνοντας πλήρως τη βραζιλιάνικη ανάπτυξη με τις τοποθετήσεις και τη διορατικότητα στο παιχνίδι του, αλλά και με τα σκόπιμα φάουλ. Η Ολλανδία έχει πλέον την ευκαιρία να παίξει έναν ημιτελικό ως φαβορί, απέναντι σε μια αντίπαλο πιο κουρασμένη και με σημαντικές απώλεις. Πόσο της πάει, όμως, το ένδυμα του φαβορί; Η απάντηση την Τρίτη στο Κέηπ Τάουν. 

Δια πυρός και σιδήρου – Η Ουρουγουάη επιστρέφει στα ημιτελικά: Η τελευταία φορά ήταν πριν 40 χρόνια, σ’ ένα μάλλον φιλικό περιβάλλον (Πόλη του Μεξικού). Τότε αντίπαλος ήταν η υπερδύναμη του υπαρκτού σοσιαλισμού, η οποία μάλλον είχε και την υπεροχή στο παιχνίδι. Και τότε χρειάστηκε παράταση, η Σελέστε όμως πρόλαβε να χτυπήσει λίγο πριν το τέλος με την κεφαλιά του αναπληρωματικού φορ Εσπάρραγκο (Ουρουγουάη-ΕΣΣΔ 1-0). Χτες το περιβάλλον ήταν εχθρικό, μια και όλο το στάδιο υποστήριζε την προσπάθεια της Γκάνας να γίνει η πρώτη αφρικανική ομάδα που θα παίξει σε ημιτελικό ΠΚ. Χρειάστηκε όχι μόνο παράταση, αλλά και πέναλτυ. Ένας συνεχής αγώνας τεράστιας έντασης και με απίστευτη εξέλιξη. Χορταστικό θέαμα από δύο ομάδες που θα χάσουν πολλές ευκαιρίες επιδιώκοντας τη νίκη. 

Στα πρώτα 25΄, μία μόνο ομάδα υπάρχει στον αγωνιστικό χώρο. Παρά την απόφαση του Ταμπάρες να γυρίσει τον Καβάνι σε θέση μέσου, η Ουρουγουάη έχει καθολική υπεροχή και χάνει πέντε τουλάχιστον ευκαιρίες με σπουδαιότερη την τελευταία, όταν ο Σουάρες ξεφεύγει από τους αντιπάλους του και σουτάρει για να διώξει σε κόρνερ ο Κίνγκσον την τελευταία στιγμή. Έπειτα η Γκάνα ισορροπεί το παιχνίδι και στη συνέχει παίρνει τον έλεγχό του. Δύο μεγάλες ευκαιρίες στο 29΄ και 30΄ (κεφαλιά του Βόρσα και σουτ του Τζυαν ελάχιστα άουτ). Η Ουρουγουάη χάνει στο 37΄ τον αρχηγό και στυλοβάτη της άμυνάς της, τον Ντιέγκο Λογκάνο. Η Γκάνα επιμένει και ανοίγει το σκορ σε καθοριστική στιγμή, ενώ παίζονται οι καθυστερήσεις του α΄ ημιχρόνου, με απίστευτο σουτ του Μουντάρι (σχεδόν από τη σέντρα και με τη μπάλα να αναπηδά μπροστά από τον Μουσλέρα, ο οποίος δεν έχει και οπτικό πεδίο). Η Ουρουγουάη μπαίνει στην επανάληψη αποφασισμένη να ισοφαρίσει και το πετυχαίνει στο 55΄ με το εξαιρετικό φάουλ του Φορλάν. Μετά την ισοφάριση ο αγώνας ισορροπεί ξανά, ενώ χάνονται ευκαιρίες εκατέρωθεν. Παράταση. Στο πρώτο μέρος της είναι η Γκάνα που ξεκινά πιο δυνατά κι η Ουρουγουάη που χάνει τις ευκαιρίες προς το τέλος του. Στο δεύτερο, μετά το 110΄, η Ουρουγουάη φαίνεται πιο κουρασμένη, η Γκάνα διαπιστώνει ότι μπορεί να κερδίσει τον αγώνα πριν από τα πέναλτυ, πιέζει και δημιουργεί φάσεις, τις οποίες χάνει στην τελική προσπάθεια. Κι ενώ είμαστε πια βέβαιοι ότι η αναμέτρηση θα κριθεί στα πέναλτυ, έρχεται η ώρα του δράματος του 120΄. 

Ο Πορτογάλος διαιτητής, που έχει παίξει πολύ διακριτικά τη «γηπεδούχο» Γκάνα (δίνοντας ευκολότερα φάουλ στους επιθετικούς της σε επικίνδυνες θέσεις) σφυρίζει ακόμη ένα φάουλ κοντά στη μεγάλη περιοχή των Ουρουγουανών. Ακολουθεί ένα απίστευτο μελέ όπου οι Γκανέζοι επιθετικοί έχουν 4 ή 5 τεράστιες ευκαιρίες να πετύχουν το γκολ της νίκης, αλλά η μπάλα αποκρούεται στη γραμμή από τον Μουσλέρα ή τους αμυνόμενους. Η μία από αυτές τις αποκρούσεις οφείλεται στο χέρι του Σουάρες. Πέναλτυ και αποβολή του αστεριού της επίθεσης της Σελέστε, αλλά αυτό είναι το λογικό τίμημα για τη σωτηρία από ένα βέβαιο γκολ. Ο Τζυαν ετοιμάζεται να εκτελέσει το πέναλτυ και να στείλει την αφρικανική ομάδα στον τελικό. Μόνο που το σουτ του χτυπά με δύναμη στο οριζόντιο δοκάρι του Μουσλέρα. Ενώ αγκάλιασαν σφιχτά τον παράδεισο του ημιτελικού, οι Γκανέζοι διαπιστώνουν με απογοήτευση ότι ο δρόμος προς την κόλαση είναι πιο ανοιχτός. 

Αρχίζουν τα πέναλτυ. Φορλάν 1-0. Ο Τζυαν νικά την απογοήτευση και πηγαίνει να επιτελέσει το καθήκον του: τέλεια εκτέλεση στο παραθυράκι του Μουσλέρα και 1-1. Αν είχε κάνει το ίδιο λίγα λεπτά πιο πριν… Βικτορίνο και Άπια εκτελούν υποδειγματικά και 2-2. Ο βετεράνος κεντρικός μπακ Σκόττι που αντικατέστησε τον τραυματία Λουγκάνο εκτελεί με ελάχιστη φόρα και ξεγελά για λίγο τον Κίνγκσον. Το αποτέλεσμα είναι, όμως, αυτό που μετράει και 3-2 για την Ουρουγουάη. Ο Τζων Μένσα παίρνει σειρά. Σουτάρει χωρίς καθόλου φόρα και ο Μουσλέρα αποκρούει σχεδόν άνετα. Ο Μάξι Περέιρα πάει να σκοτώσει τον αντίπαλο. Σουτάρει δυνατά και άουτ. Οι αφρικάνικες ελπίδες παίρνουν παράταση ζωής. Για ελάχιστο χρόνο. Ο νεαρός επιθετικός Αντίγια εκτελεί άτολμα κι ο Μουσλέρα αποκρούει στην αριστερή γωνία. Τώρα ο γνώριμός μας Αμπρέου έχει την πρόκριση στα πόδια του. Εκτελεί δεξιοτεχνικά το πέναλτυ (α λα Πανένκα) και στέλνει τη Σελέστε στα ημιτελικά [Ουρουγουάη-Γκάνα 1-1 παράτ. (1-1 καν. αγ., 0-1 ημίχρ.), 4-2 πέναλτυ, Γιοχάνεσμπουργκ]. Σαράντα χρόνια μετά. Και με τρελά όνειρα για έναν ημιτελικό στον οποίο η Ουρουγουάη θα ξεκινήσει από σαφή θέση αουτσάιντερ. Κουρασμένη. Δίχως το μεγάλο της επιθετικό αστέρι, τον Λουίς Σουάρες, που χτες έκανε ένα μεγάλο παιχνίδι, τόσο επιθετικά όσο και αμυντικά. Απλώς δεν σκόραρε, απέτρεψε όμως την ήττα. Χωρίς τον αριστερό ακραίο της, τον Χόρχε Φουσίλε, που κι αυτός έκανε σπουδαίο παιχνίδι στον προημιτελικό. Κόντρα σε μια αντίπαλο που οι ειδήμονες θεωρούν σαφώς καλύτερή της σε ποδοσφαιρική αξία. Με την πεποίθηση, όμως, ότι από το παιχνίδι αυτό δεν έχει τίποτε να χάσει, μόνο να κερδίσει δόξα που όμοιά της γνώρισαν μόνον οι θριαμβευτές του Μαρακανά πριν από 60 χρόνια.

Απόψε μας περιμένουν δύο σπουδαία, αν και διαφορετικών προδιαγραφών παιχνίδια. Μετά το χτεσινό παιχνίδι της Βραζιλίας, η σύγκρουση Αργεντινής και Γερμανίας προβάλλει ακόμη πιο έντονα ως πρόωρος τελικός της διοργάνωσης. Κανένα αποτέλεσμα δεν θα αποτελέσει έκπληξη σ’ αυτήν την αναμέτρηση μεταξύ των δύο πιο φορμαρισμένων ομάδων του ΠΚ. Ίσως η πληρότητα και η μεγαλύτερη εμπερία των μονάδων της Αργεντινής να της δίνουν ένα ελάχιστο προβάδισμα. Όταν, όμως, απέναντι βρίσκεται η πιο ταλαντούχα και επικίνδυνη μεσαία γραμμή, το όποιο προβάδισμα τείνει να εξαλειφθεί. Ας ελπίσουμε μόνο να παρακολουθήσουμε έναν αγώνα υψηλής ποιότητας, όπως αρμόζει στην μεγάλη ποδοσφαιρική αξία των μονομάχων.

Στο δεύτερο ματς, η Ισπανία ξεκινά ως το μεγάλο φαβορί. Βεβαίως, οι δυνατότητές της (ως ομάδας και ατομικά των ποδοσφαιριστών της) υπερβαίνουν κατά πολύ αυτές της Παραγουάης. Δεν αρκούν όμως για να της εξασφαλίζουν την πρόκριση σε ένα ματς που έχει τα χαρακτηριστικά της παγίδας: μια αντίπαλος αποφασισμένη, καλά οργανωμένη και ικανή για να διεκδικήσει το καλύτερο. Αν προσθέσουμε το γεγονός ότι η Ισπανία δεν έχει βρει ακόμη το επίπεδο παιχνιδιού που είχε στο τελευταίο Ευρωπαϊκό, καθώς και το βάρος που συνιστά για τους παίχτες της ο τίτλος του φαβορί και η υποχρέωση επικράτησης και τελικής νίκης στη διοργάνωση, τότε ίσως συνειδητοποιήσουμε ότι δεν βρισκόμαστε και τόσο μακριά από την έκπληξη…

Η ώρα των δυνατών

Οι αγώνες του γύρου των 16 δεν επεφύλασσαν τελικά ιδιαίτερες εκπλήξεις. Στους 7 από τους 8 αγώνες επικράτησαν, εύκολα ή δύσκολα, τα φαβορί. Μόνο σε έναν προκρίθηκε το αουτσάιντερ (Γκάνα), αν και στην ουσία επρόκειτο για αγώνα μεταξύ σχεδόν ισοδύναμων ομάδων, όπου είχαμε θεωρήσει ως σχετικό φαβορί την ομάδα που τελικά αποκλείστηκε (ΗΠΑ), με κριτήριο ότι έπαιζε ως τότε σαφώς ωραιότερο ποδόσφαιρο από την αντίπαλό της. Η ποιότητα των παιχνιδιών κυμάνθηκε από το πολύ καλό ως το σαφώς κάτω του μετρίου. Οι αγώνες των «μικρών» το Σάββατο έδωσαν υποσχέσεις, ενώ την Κυριακή παρακολουθήσαμε δύο αναμετρήσεις υψηλού επιπέδου και μεγάλης έντασης. Δυστυχώς η συνέχεια δεν ήταν ανάλογη: τη Δευτέρα είχαμε ένα μέτριο παιχνίδι κι ένα στο οποίο η διαφορά δυναμικότητας αφαίρεσε γρήγορα  σχεδόν κάθε ενδιαφέρον, ενώ την Τρίτη παρακολουθήσαμε τις δύο χειρότερες σε ποιότητα αναμετρήσεις.

 Η Ουρουγουάη επιβεβαίωσε τις μεγάλες προσδοκίες που έχει δημιουργήσει. Ξεκίνησε δυνατά τον σαββατιάτικο αγώνα της κόντρα στη Ν. Κορέα [Ουρουγουάη.Ν. Κορέα 2-1 (1-0), Πορτ Ελίζαμπεθ] και άνοιξε γρήγορα το σκορ με τον Λουίς Σουάρες (8΄). Στη συνέχεια έκανε το λάθος να προτιμήσει να διαχειριστεί το σκορ αντί να το διευρύνει, με αποτέλεσμα, ιδίως στα πρώτα 23΄ του β΄ μέρους, να παραχωρήσει την πρωτοβουλία στην αντίπαλό της. Το αποτέλεσμα αυτής της υποχώρησης ήταν να δεχτεί την ισοφάριση από τους πάντα μαχητικούς Κορεάτες (Λη Τσουνγκ Γιονγκ, 68΄). Η ισοφάριση αφύπνησε τη Σελέστε, η οποία συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να προσπαθήσει για να κατακτήσει ξανά την πρόκριση σε προημιτελικό μετά από 40 χρόνια. Αφού χάθηκαν κάποιες ευκαιρίες, το μεγάλο ταλέντο του Σουάρες έδωσε τη λύση: αφού ντρίμπλαρε τον προσωπικό αντίπαλό του, ο φορ του Άγιαξ έπιασε ένα εξαιρετικό σουτ από τη γωνία της μεγάλης περιοχής, το οποίο κατέληξε στα αντίπαλα δίχτυα. Η περιπέτεια τελείωνε για τη φιλότιμη Κορέα. Συμπαθής, αλλά όχι για πολύ μεγάλα πράγματα, μπορεί να επιστρέψει στη χώρα της με ψηλά το κεφάλι (και να μας κάνει να σκεφτούμε ότι στη θέση της θα μπορούσε, με λίγη σοβαρότητα στο εναρκτήριο ματς, να είναι η εθνική μας). Όσο για την Ουρουγουάη, έδειξε ξανά τις αρετές της: άψογη οργάνωση, εξαιρετική αμυντική λειτουργία υπό την καθοδήγηση του Λουγκάνο (το Σάββατο δέχτηκε το πρώτο μόλις γκολ στη διοργάνωση) και μια υπέροχη επιθετική τριάδα με τους Φορλάν, Σουάρες και Καβάνι. Θα μπει στα προημιτελικά ως μεγάλο φαβορί για πρόκριση.

Οι ΗΠΑ, αντιθέτως, δεν κατόρθωσαν να δικαιώσουν τις προτιμήσεις μας. Με λιγότερη φρεσκάδα, αναγκασμένες να κυνηγούν από νωρίς το σκορ και χωρίς τη νοοτροπία της αληθινά μεγάλης ομάδας που της επιτρέπει να κερδίζει ακόμη κι όταν δεν βρίσκεται στην καλύτερη μέρα της, έπεσαν στην παγίδα της Γκάνας, μιας ομάδας που δεν παίζει ελκυστικό ποδόσφαιρο, αλλά έχει την αποφασιστικότητα να πάρει το αποτέλεσμα που θέλει απέναντι σε αντίπαλο που είναι κοντά στα κυβικά της [Γκάνα-ΗΠΑ 2-1 παράτ., 1-1 καν. αγ. (1-0), Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ]. Τρεις λόγοι εξηγούν κυρίως την αμερικανική αποτυχία: 1. οι αμυντικές ολιγωρίες (ή και αδυναμίες) σε πολύ κρίσιμα σημεία (αρχή του αγώνα και αρχή της παράτασης), τις οποίες δεν συγχώρεσε το μεγάλο ατομικό ταλέντο των δύο σκόρερ της αντιπάλου. 2. Τα ατυχή πειράματα του Μπράντλεϋ από τα οποία δεν βγήκε κανένα (η out of the blue χρησιμοποίηση στη βασική ενδεκάδα του Κλαρκ, την οποία ο κόουτς αναγκάστηκε να διορθώσει με αλλαγή α λα Αλέφαντος/ η, ανεξήγητη αν δεν ανέκυψε πρόβλημα τραυματισμού, έξοδος του Άλτιντορ πριν την έναρξη της παράτασης). 3. Η σωματική και ψυχική κούραση που συνεπάγονταν οι προσπάθειες που κατέβαλε η ομάδα κυνηγώντας το σκορ και στα τρία ματς των προκριματικών (επιστροφή από το 0-1 με τους Άγγλους, το 0-2 με τους Σλοβένους, αναζήτηση του γκολ της νίκης με τους Αλγερινούς) και στο χτεσινό. Όταν ήρθε το 1-2 στο χειρότερο σημείο, οι ΗΠΑ δεν είχαν πια δυνάμεις και μυαλό για να επιδιώξουν ορθολογικά την ισοφάριση, όπως είχαν κάνει στα προηγούμενα ματς. Σε κάθε περίπτωση, οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν το ΠΚ αφήνοντας καλές εντυπώσεις και υποσχέσεις για το μέλλον.

Η Γκάνα έφερε σε πέρας την αποστολή της, παίζοντας το τόσο προσφιλές σ’ αυτήν ποδόσφαιρο αναμονής. Ευτύχησε να πετύχουν γκολ σε καθοριστικά σημεία δύο από τις πιο ταλαντούχες μονάδες της, όπως είναι ο Κέβιν Πρινς Μπόατενγκ και, κυρίως, ο Τζυαν Ασαμόα (υπόδειγμα τελειώματος φάσης το 2ο γκολ), οπότε μπόρεσε να διαχειριστεί τον αγώνα από θέση ισχύος. Έδειξε τον σκληρό χαρακτήρα της, καθώς δεν κάμθηκε από την ισοφάριση με πέναλτυ του Ντόνοβαν που έστειλε τον αγώνα στην παράταση. Μεγάλο παιχνίδι από τον αριστερό μέσο Αντρέ Αγιού (κρατώ την προφορά των Γάλλων, μια και ο γιος του Αμπεντί Πελέ είναι προϊόν του γαλλικού ποδοσφαιρικού συστήματος: ανήκει στη Μαρσέιγ και την περασμένη χρονιά έπαιζε – και μάλλον θα παίζει και την επόμενη – στην Αρλ-Αβινιόν που κέρδισε την άνοδό της στη Λιγκ 1). Λογικά οι δυνατότητες της Γκάνας είναι για μέχρι εδώ. Ωστόσο φαντάζομαι ότι θα κυνηγήσει την πρόκριση στα ημιτελικά με όλες τις δυνάμεις της και με όπλα την υποστήριξη του κοινού και των διοργανωτών (ο εκπρόσωπος της οργανωτικής επιτροπής έδωσε συγχαρητήρια για την «πρόκριση στο ημιτελικό»! Το λάθος το διόρθωσε γρήγορα, αλλά η λανθάνουσα γλώσσα αν μη τι άλλο εκφράζει ειλικρινώς κάποιες επιθυμίες).

Τα ματς της Κυριακής ήταν με διαφορά τα καλύτερα από άποψη ποιότητας και έντασης, καθώς αφορούσαν τέσσερις μεγάλες σε όνομα και/ ή ποδοσφαιρικό ταλέντο εθνικές ομάδες. Δυστυχώς και τα δύο σημαδεύτηκαν από σοβαρά διαιτητικά σφάλματα (για την ακρίβεια σφάλματα των εποπτών) που τελικά αδικούν όχι μόνο τους ζημιωθέντες και ηττημένους, αλλά και τους ευνοηθέντες και τελικά νικητές, καθώς αφήνουν μια σοβαρή σκιά στην επικράτησή τους. Βάσει αξίας και αυτών που έδειξαν στο γήπεδο, Γερμανία και Αργεντινή θα πρέπει να προχωρούσαν και χωρίς τη διαιτητική εύνοια. Ωστόσο, τα λάθη επιτρέπουν (ίσως ακόμη περισσότερο στη χώρα μας) την ανάπτυξη μιας ολόκληρης φιλολογίας για το τί θα συνέβαινε αν είχε μετρήσει το γκολ του Λαμπάρντ, που δεν είδε ο επόπτης του Ουρουγουανού διαιτητή Χόρχε Λαρριόνδα, ή αν ακυρωνόταν όπως έπρεπε το οφσάιντ πρώτο γκολ του Τέβες.

Το εντονότερο σε συγκινήσεις, μέχρι τώρα, ματς του Μουντιάλ επρόκειτο να είναι ένας αγώνας στον οποίο συμμετείχε η εθνική Αγγλίας (έτσι για να δοκιμαστούν οι πεποιθήσεις ή οι ιδεοληψίες μου). Μετά από ένα αναγνωριστικό εικοσάλεπτο, ακολούθησε ένα καταιγιστικό τέταρτο γερμανικής κυριαρχίας που ξεγύμνωσε τις αδυναμίες της αγγλικής άμυνας. Στο 20΄ ο Κλόζε κερδίζει το σπρηντ από τον Άπσον, την ώρα που ο Τέρρυ έχει χάσει εντελώς τη φάση. Ο Ντέιβιντ «Καλάμιτυ» Τζέημς δεν επιχειρεί καμία έξοδο και ο πρώτος εκ των Πολωνών της γερμανικής επίθεσης τελειώνει τη φάση. Στο 32΄, έξοχος συνδυασμός Κλόζε, Μύλλερ, Ποντόλσκι, και ο έτερος Πολωνός σκοράρει με ωραίο διαγώνιο πλασέ. Στο σημείο εκείνο είμαι απολύτως βέβαιος ότι το ματς έχει τελειώσει και ότι το μόνο ζητούμενο είναι το εύρος του τελικού σκορ. Λογαριάζω χωρίς την παροιμιώδη αγωνιστικότητα των Άγγλων (και τις εμφανείς αμυντικές αδυναμίες των Γερμανών). Μετά από γέμισμα του Τζέρραρντ στην καρδιά της γερμανικής περιοχής και απελπιστική έξοδο του Νώυερ, ο Άπσον μειώνει με κεφαλιά (34΄). Ένα λεπτό αργότερα, ο Λαμπάρντ εξαπολύει έναν κεραυνό που βρίσκει το οριζόντιο δοκάρι και σκάει μισό τουλάχιστον μέτρο μέσα από τη γραμμή του τέρματος του Νώυερ. Επόπτης και διαιτητής δεν βλέπουν τίποτε και ιδού πεδίο δόξης λαμπρό για όσους αρέσκονται στην κατασκευή υποθετικών σεναρίων. Οι Άγγλοι μπαίνουν φουριόζοι και στο β΄, ο Λαμπάρντ, πάλι, έχει ένα εξαιρετικό φάουλ που χτυπά στο οριζόντιο δοκάρι των Γερμανών. Σιγά-σιγά οι Γερμανοί ανακτούν τον έλεγχο του αγώνα και στο πιο κρίσιμο σημείο χτυπούν δύο φορές, εκμεταλλευόμενοι όχι μόνο την υποδειγματική ανάπτυξή τους, αλλά και τις παιδικές επιστροφές της αγγλικής ομάδας στον χώρο άμυνάς της. Οι δύο αντεπιθέσεις με δημιουργούς, αντίστοιχα, τον Σβάινστάιγκερ και τον Έζιλ και εκτελεστή και τις δύο φορές τον Μύλλερ (66΄, 69΄) τελειώνουν το ματς [Γερμανία-Αγγλία 4-1 (2-1), Μπλουμφοντέιν]. Και στις δύο περιπτώσεις όλη η Αγγλία έχει ξεμείνει κοντά στη γερμανική περιοχή από την εκτέλεση προηγούμενου φάουλ και ύστερα από πούλημα της μπάλλας: η επιδίωξη της ισοφάρισης με κατέβασμα ολόκληρης της ομάδας στην αντίπαλη περιοχή και η πλήρης αδυναμία επιστροφών μετά την απώλεια της κατοχής της μπάλας είναι συμπτώματα τακτικής αδυναμίας που δεν συναντά κανείς ούτε σε ερασιτεχνικές ομάδες. 

Οι Γερμανοί μπορούν να προετοιμαστούν με ηρεμία και αυτοπεποίθηση για τον πρόωρο «τελικό» του Σαββάτου. Το κέντρο τους μοιάζει να είναι το πληρέστερο και το πιο δημιουργικό της διοργάνωσης: με τέσσερις ποδοσφαιριστές που συμμετέχουν όλοι στην επιθετική ανάπτυξη της ομάδας, με την πάντα γοητευτική ιδέα των δύο ακραίων επιτελικών μέσων (έναν πιο χαφ και δημιουργικό, όπως είναι ο Έζιλ, κι έναν πιο εξτρέμ, όπως ο Μύλλερ) να υλοποιείται τέλεια, η Γερμανία υπόσχεται πολλά, δίνοντας την εικόνα ενός μελλοντικού φιναλίστ ή, ακόμη και, τροπαιούχου. Αν πρέπει να ανησυχεί για κάτι, αυτό είναι η άμυνα, περιλαμβανομένου και του τερματοφύλακά της. Η τρικυμία μετά το 2-0 (δηλαδή σε ένα ευνοϊκότατο σημείο του αγώνα) προκαλεί ανησυχίες και καταδεικνύει την αχίλλειο πτέρνα μιας ομάδας που παίζει επιθετικό ποδόσφαιρο.

Οι Άγγλοι εγκατέλειψαν και πάλι νωρίς τη διοργάνωση (όπως είχαμε προβλέψει και όπως δεν πίστευαν κάποιοι ειδήμονες). Εντούτοις, η τελευταία εικόνα της ήταν και η πιο συμπαθητική. Άλλες ομάδες θα είχαν διαλυθεί μετά το 0-2. Η Αγγλία ουσιαστικά ισοφάρισε το σκορ. Θα μπορούσε να επικαλείται το μεγάλο διαιτητικό σφάλμα και να υποστηρίζει ότι δεν της δόθηκε η ευκαιρία να κερδίσει το παιχνίδι. Δεν αρκούν, όμως, το πάθος και η εξαιρετική απόδοση κάποιων εκλεκτών μονάδων (Λαμπάρντ, Τζέρραρντ) για να γίνει μια ομάδα μεγάλη και να αποκλείσει τους Γερμανούς. Το υλικό της εθνικής Αγγλίας ήταν (και δεν είναι η πρώτη φορά) άνισης ποιότητας. Από τους σπουδαίους παίκτες της, ο μεν Ρούνευ εμφανίστηκε πραγματικά «καμένος» και δεν υπήρξε σε καμία στιγμή καθοριστικός. Ο Τέρρυ ήταν ξεχασμένος στις περιπέτειές του. Από τους υπόλοιπους, πολλοί είναι τόσο μέτριοι που δεν θα έβρισκαν θέση στην ενδεκάδα των περισσότερων από τις εθνικές που συμμετείχαν σ’ αυτό το Μουντιάλ. Ειδικά όσον αφορά την άμυνα και τους τερματοφύλακες η κατάσταση είναι απελπιστική. Προσθέστε τα ατυχή πειράματα του Καπέλλο (ο Ρούνεϋ δεύτερος επιθετικός, ο Τζέρραρντ στο αριστερό άκρο και όχι στον άξονα όπου αποδίδει καλύτερα) και τη χρόνια αφέλεια σε θέματα τακτικής κι έχετε τις εξηγήσεις του αποκλεισμού των Άγγλων χωρίς να μπείτε σε συζητήσεις περί διαιτησίας.

Κατά τη γνώμη μου, το ματς με το υψηλότερο επίπεδο τεχνικής ήταν η σύγκρουση Αργεντινής-Μεξικού στο Γιοχάνεσμπουργκ [3-1 (2-0)]. Το Μεξικό έδωσε ένα μάθημα για το πώς μπορείς να κοντράρεις στα ίσα μια ποδοσφαιρική υπερδύναμη, με την προϋπόθεση βέβαια να διαθέτεις και κάμποσο ταλέντο. Μολονότι δεν βγήκε το τρυκ του Αγκίρρε (χρησιμοποίηση, για πρώτη φορά, του Αδόλφο Μπαουτίστα στο αριστερό άκρο της επίθεσης – ο Μπαρρρέρα, με την απόδοσή του στο β΄μέρος που πέρασε σαν αλλαγή και με τα τεχνικά του χαρακτηριστικά, απέδειξε ότι ήταν καταλληλότερη λύση από τον βαρύ επιθετικό της Τσίβας της Γουαδαλαχάρα), στο πρώτο τέταρτο το Μεξικό είχε δημιουργήσει πολλά προβλήματα στην άμυνα της Αλμπισελέστε κι είχε ήδη χάσει τρεις μεγάλες ευκαιρίες (δοκάρι στο φοβερό σουτ του Σαλσίδο, σουτ του Γουαρδάδο που γλείφει το δοκάρι του Ρομέρο, σουτ του Ερνάντες λίγο άουτ). Μετά από ένα εικοσάλεπτο στο οποίο είναι επιθετικά μπλοκαρισμένη, η Αργεντινή θα αντιδράσει και θα σκοράρει στο 26΄ με τον Τέβες, χάρη στην αβλεψία επόπτη και διαιτητή που δεν προσέχουν ότι ο Αργεντίνος επιθετικός βρίσκεται σε καθαρή θέση οφσάιντ όταν δέχεται τη μπαλιά του Μέσσι. Το αντικανονικό γκολ που μέτρησε θα αποδιοργανώσει εντελώς το Μεξικό που γρήγορα θα βρεθεί και με δεύτερο γκολ στην καμπούρα του, ύστερα από το τραγικό γύρισμα του Οσόριο που θα εκμεταλλεύεται ψύχραιμα ο Ιγουαΐν. Στις αρχές του β΄μέρους ο Τέβες θα πετύχει και τρίτο γκολ με ένα εξαιρετικής ομορφιάς μακρινό σουτ. Προς τιμήν του, το Μεξικό δεν θα καταθέσει τα όπλα, θα παίξει όμορφο επιθετικό ποδόσφαιρο και θα πετύχει το γκολ της τιμής με μια φοβερή προσπάθεια του Ερνάντες (που ξεφεύγει από δύο αμυντικούς και σουτάρει από δύσκολη θέση).

Η Αργεντινή δείχνει να αποκτά αυτοπεποίθηση και να ανεβάζει σταδιακά την απόδοσή της σ’ αυτό το ΠΚ. Έχει βελτιωθεί σημαντικά στους τομείς αδυναμίας της. Δεν έχει, πάντως, λύσει όλα τα προβλήματά της: ο Μέσσι δεν έχει κάνει ακόμη το παιχνίδι που όλοι περιμένουν απ’ αυτόν, βάζοντας ως μέτρο σύγκρισης τις εμφανίσεις του με τη Μπαρσελόνα. Ίσως και να είναι δύσκολο να το κάνει παίζοντας με την εθνική πολύ πιο πίσω απ’ ό,τι με την ομάδα της Καταλωνίας. Και η άμυνα δεν εμπνέει και τόση σιγουριά, ώστε να τη θεωρεί κάποιος εγγύηση όταν επόμενος αντίπαλος είναι η επιθετικά καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης. 

Όσο για το Μεξικό, νομίζω ότι ο Αγκίρρε και οι παίχτες του διέπραξαν μεγάλο σφάλμα που δεν κυνήγησαν με περισσότερο πάθος και αποφασιστικότητα τη νίκη στο τελευταίο παιχνίδι του ομίλου κατά της Ουρουγουάης. Η πρωτιά θα τους εξασφάλιζε μια σχετικά άνετη πορεία μέχρι τα ημιτελικά, διάκριση που ποτέ δεν έχει πετύχει το Μεξικό. Είναι κρίμα που μια τόσο ταλαντούχα κι επιθετική ομάδα εγκαταλείπει τη διοργάνωση, αποτυγχάνοντας μάλιστα για πέμπτη συνεχή φορά να προκριθεί από τους 16 στα προημιτελικά. Επειδή, όμως, αρκετοί από τους παίκτες του είναι ακόμη νέοι, μπορεί να διατηρήσει την αισιοδοξία του και να κάνει σχέδια για το μέλλον. 

Απέναντι στη Σλοβακία, δηλαδή μια ομάδα με σαφώς μικρότερες δυνατότητες και ταλέντο, πιο κουρασμένη και με παίκτες που σε κάποιο βαθμό ένιωθαν ότι είχαν εκπληρώσει την αποστολή τους αποκλείοντας την Ιταλία, η Ολλανδία συνέχισε να συλλέγει νίκες χωρίς να πείθει με την απόδοσή της [Ολλανδία-Σλοβακία 2-1 (1-0), Ντέρμπαν]. Φυσικά, η παρουσία στην ενδεκάδα του Ρόμπεν (σκόρερ του πρώτου γκολ) δίνει στην ομάδα άλλον αέρα, ο Κέϋτ είναι πολύ πειστικός σε ρόλο χαφ εξτρέμ που μοιράζει ασίστ (εν προκειμένω στον Σνάϊντερ για το δεύτερο γκολ), δικαιολογημένα αναμένεται ότι ο Σνάϊντερ μπορεί να ανεβάσει απόδοση, αλλά αυτό είναι όλο. Ο Φαν Πέρσι συνεχίζει να απογοητεύει, ενώ στον αγώνα της Δευτέρας έδειξε και πολύ κακή συμπεριφορά, δυσανασχετώντας με πολύ προφανή τρόπο όταν (επιτέλους) έγινε αλλαγή με τον Χούντελααρ. Επίσης, η άμυνά της δείχνει να παίζει με τη φωτιά όσον αφορά το οφσάιντ. Οι αργές κινήσεις των Ολλανδών αμυντικών πρόσφεραν στη Σλοβακία δύο τουλάχιστον κλασσικές ευκαιρίες (και μάλιστα κολλητές, μέσα σ’ ένα δίλεπτο), τις οποίες σταμάτησε ο Στεκέλενμπυρχ. Σε παιχνίδι με πιο δύσκολο αντίπαλο τέτοιες ολιγωρίες πληρώνονται τοις μετρητοίς. Με δεδομένο ότι επόμενος είναι η Βραζιλία, γρήγορα θα μάθουμε τα όρια των δυνατοτήτων των Οράνιε. Δεν μπορώ να αποκλείσω εντελώς το ενδεχόμενο οι Ολλανδοί να κάνουν την υπέρβαση. Πιστεύω όμως ότι οι πιθανότητές τους είναι πολύ μικρές.

Σε θέματα επιλογών τακτικής, ο Μαρσέλο Μπιέλσα βρίσκεται στους αντίποδες του Ρεχάγκελ. Έχοντας να αντιμετωπίσει το υπ’ αριθμόν ένα φαβορί για τον τίτλο, ο Αργεντίνος προπονητής παρέταξε τη Χιλή με το αγαπημένο του 3-3-1-3 (Σουάσο φορ, Αλέξις Σάντσες και Μπωσεζούρ στα άκρα της επίθεσης, Μαρκ Γκονσάλες πίσω τους ως επιθετικός μέσος). Κι όταν το ματς στράβωσε, δεν δίστασε να βγάλει δύο αμυντικούς και ένα μέσο για να περάσει δύο επθετικούς μέσους (Τέλλο, Βαλντίβια) κι έναν καθαρόαιμο επιθετικό (Μίλλαρ). Φυσικά όλες αυτές οι παρακινδυνευμένες κινήσεις δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα, εκτός της συμπάθειας που προκαλεί ο μέχρι τρέλας επιθετικός προσανατολισμός της εθνικής Χιλής. Δύο γκολ μετά το ημίωρο (κεφαλιά του Ζουάν, 34΄, πάσα Ρομπίνιο και ατομική προσπάθεια του Λουίς Φαμπιάνο, 37΄) κι ένα τρίτο με πολύ ωραίο φαλτσαριστό σουτ του Ρομπίνιο, έδωσαν ακόμη μία άνετη νίκη στη Σελεσάο [Βραζιλία-Χιλή 3-0 (2-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Ας επισημανθεί το εξαιρετικό παιχνίδι (αμυντικά και επιθετικά) του Ζιλμπέρτο Σίλβα. Με απόλυτη αυτοπεποίθηση και εντυπωσιάζοντας με τον τρόπο που αποκτά τον πλήρη έλεγχο των παιχνιδιών της, η Βραζιλία του Ντούνγκα αποτελεί ένα καθ’ όλα πειστικό φαβορί. Νομίζω ότι έχει με διαφορά την καλύτερη αμυντική λειτουργία από κάθε άλλη ομάδα αυτής της διοργάνωσης (έτσι για να καταρρίπτονται τα στερεότυπα).

Το τέλος των αγώνων της φάσης των 16 μας επιφύλαξε δύο άνοστα και μάλλον απογοητευτικά ματς. Στο ματς μεταξύ Παραγουανών και Ιαπώνων και οι δύο ομάδες είχαν παραλύσει από το δέος της πρόκρισης στους προημιτελικούς. Ο Μαρτίνο παρέταξε την ομάδα του, που ως πιο έμπειρη και δεμένη ήταν και το λογικό φαβορί, με αμυντικούς προσανατολισμούς: η βασική έγνοια ήταν να εξουδετερώσει τα επιθετικά ατού της αντιπάλου και ειδικά τον Χόντα. Ο σκοπός αυτός επιτεύχθηκε, αλλά ευκαιρίες στο παιχνίδι αυτό ουσιαστικά δεν είδαμε. Τελικά, χρειάστηκαν τα πέναλτυ για να προκριθεί το φαβορί [Παραγουάη-Ιαπωνία 0-0, 5-3 πέναλτυ, Πρετόρια]. Περιμένουμε πολύ περισσότερα πράγματα από την Παραγουάη: ο δύσκολος προημιτελικός της κόντρα σε μια ομάδα που επιδιώκει να επιβάλει το παιχνίδι της θα δείξει τί ακριβώς αξίζουν οι «Γκουαρανί». Με όπλο μια από τις καλύτερες άμυνες και ορισμένους εξαιρετικούς μέσους, η Παραγουάη θα παλέψει με ουσιαστικές πιθανότητες για να κάνει την έκπληξη. Άλλωστε ο ρόλος του αουτσάιντερ της πάει πιο πολύ. 

Το ιβηρικό ντέρμπυ ίσως είχε ένταση και σκληρότητα, θέαμα πάντως όχι [Ισπανία-Πορτογαλία 1-0 (0-0), Κέηπ Τάουν]. Ναι μεν η Ισπανία επιδίωκε να επιβάλει τον ρυθμό της, αλλά ήταν πιο επιφυλακτική από άλλες φορές, μια και φοβόταν μήπως οι γείτονες της κάνουν τη ζημιά. Η δε Πορτογαλία, στημένη καρααμυντικά από τον Κεϊρός, δεν είχε παρά πρωτόγονο σχέδιο επιθετικής ανάπτυξης: είτε περίμενε από τον (και πάλι ανύπαρκτο) Κριστιάνο Ρονάλντο να περάσει 25 αντιπάλους και να κάνει το θαύμα, είτε έστελνε καμινάδες προς την ισπανική περιοχή με την ελπίδα να πάρει την κεφαλιά ο Αλμέιντα και να συμβεί κάτι. Στο εικοστό λεπτό του παιχνιδιού είχα ήδη παραδοθεί στην αγκαλιά του Μορφέα. Ξύπνησα γύρω στο 40΄ και έντρομος προσπάθησα να δω αν είχε ανοίξει το σκορ. Τίποτε, φυσικά. Περίμενα έπειτα τη σύνοψη του πρώτου μέρους για να διαπιστώσω αν είχα χάσει κάποια καλή φάση. Και πάλι τίποτε. Τελικά, το παιχνίδι κρίθηκε από το ισπανικό επιθετικό ξέσπασμα του δεκαλέπτου 60΄-70΄, το οποίο συνέπεσε (όχι τυχαία) με την είσοδο στην ενδεκάδα του Γιορέντε, ενός παίκτη με πιο κλασσικές τοποθετήσεις σέντερ φορ, ο οποίος δεν κατατρύχεται από τις ανασφάλειες του Τόρρες. Και πάλι το γκολ το πέτυχε ο Βίγια (62΄, από θέση οφσάιντ πάντως). Μένει να διαπιστώσουμε αν οι Ισπανοί θα μπορέσουν να απελευθερωθούν από την πίεση που δημιουργεί ο τίτλος του φαβορί και οι προσδοκίες του κόσμου στην πατρίδα τους (προσδοκίες που δεν έχουν κανένα έρεισμα στην ιστορία του ΠΚ: η Ισπανία έχει να βρεθεί σε τετράδα από το 1950!). Όσο για τους Πορτογάλους, επιβεβαίωσαν την εντύπωση ότι η εποχή της δόξας έχει περάσει για τη συγκεκριμένη ομάδα. Και, λυπάμαι που το λέω, αυτή η Πορτογαλία δεν πρόκειται να μας λείψει ιδιαίτερα. Πώς να μας λείψει μια ομάδα που σε τέσσερα παιχνίδια σκόραρε (ασύστολα μεν, αλλά…) μόνο σε ένα, αυτό που έδωσε με τα βορειοκορεατικά πτώματα.

Οι προημιτελικοί αρχίζουν την Παρασκευή και το μενού έχει παιχνίδια για όλα τα γούστα, από πρόωρο τελικό, μέχρι ντέρμπυ ανάμεσα σε αουτσάιντερ. Βραζιλία, Ισπανία και Ουρουγουάη ξεκινούν σαν φαβορί, αλλά δεν έχουν και την πρόκριση εξασφαλισμένη. Στο τέταρτο ματς πιστεύω ότι η Αργεντινή έχει ένα μικρό (πολύ μικρό) προβάδισμα, λόγω μεγαλύτερης εμπειρίας των μονάδων της και πληρότητας στη σύνθεσή της. Αλλά δεν είμαι καθόλου βέβαιος για το αν αυτά θα σταθούν αρκετά για να συγκρατήσουν την πιο ταλαντούχα και νεανική Νατσιονάλμάνσαφτ της τελευταίας εικοσαετίας.

Ισοπαλίες με κερδισμένους και χαμένους

 

Το Μουντιάλ ξεκίνησε, αλλά μη μου πείτε ότι τα παιχνίδια της πρώτης ημέρας σας γοήτευσαν. Δύο ισοπαλίες στην πρεμιέρα του πρώτου ομίλου, με ένα συμπαθητικό ματς κι ένα κάτω του μετρίου, που αφήνουν σε όλες τις ομάδες ελπίδες για πρόκριση. Βάσει αποτελεσμάτων και εμφανίσεων, κάποιες ομάδες είναι πιο κερδισμένες, τουλάχιστον σε ψυχολογικό επίπεδο. Η Ουρουγουάη είναι σαφώς κερδισμένη, γιατί πέτυχε τον στόχο της που ήταν να μην ηττηθεί από το φαβορί του ομίλου. Μάλλον κερδισμένη είναι και η διοργανώτρια, που στάθηκε αξιοπρεπέστερα του αναμενομένου στο παιχνίδι της πρεμιέρας, πλην όμως όπως εξελίχθηκε ο αγώνας πρέπει να έχει τύψεις που δεν κατάφερε να το κερδίσει στο τέλος. Το Μεξικό έδειξε σοβαρά προβλήματα νοοτροπίας και αμυντικής λειτουργίας που το καθιστούν λιγότερο αποτελεσματικό απ’ ό,τι θα έπρεπε βάσει της αξίας των παιχτών του, αλλά μπορεί να ελπίζει ότι τώρα που η Ν. Αφρική πήρε μπρος θα κόψει βαθμούς κι από αλλού. Στη Γαλλία, άλλα λόγια να αγαπιόμαστε, ο Ντομνέκ βγήκε να μας πει ότι είναι σχεδόν ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα («ένα καλό 0-0, αν και θα προτιμούσα ένα καλό 1-0»), την ώρα που η ομάδα του παρουσίασε αρκετές αδυναμίες κι έχασε δύο βαθμούς που υπολόγιζε να πάρει. 

Νότια Αφρική-Μεξικό 1-1 (0-0) [Γιοχάνεσμπουργκ]: Το ματς με το οποίο άνοιξε η αυλαία του ΠΚ ήταν αρκετά ενδιαφέρον. Είχε καλό ρυθμό, αρκετή ταχύτητα και επιθετική διάθεση κι από τις δύο ομάδες (αλλά, βέβαια, και προβληματικές άμυνες). Το Μεξικό, σαν καλύτερη ομάδα, κυριάρχησε στο πρώτο ημίχρονο (ευκαιρίες 7 έναντι 2 της αντιπάλου του), έχασε το φοβερό τετ-α-τετ του Βέλα με τον Νοτιοαφρικανό τερματοφύλακα (33′ ), είχε το γκολ του ίδιου παίκτη που σωστά ακυρώθηκε για οφσάιντ στο 38΄. Ήταν καλύτερο, αλλά δεν προσπάθησε να πνίξει την αντίπαλο, να μην την αφήσει να ανασάνει, ώστε να καθαρίσει το ματς. Η επιθετική τριπλέτα με τον Φράνκο σέντερ φορ, τον Βέλα κοντά του και πιο πίσω στο δεξί άκρο τον νεαρό Ζιοβάνι Ντος Σάντος (τον βραζιλιάνικης καταγωγής νεαρό που αναδείχθηκε στη Μπαρσελόνα και τώρα παίζει στη Γαλατάσαράυ) είχε και καλές στιγμές. Ωστόσο, ο πιο γηραλέος, ο Φράνκο, κουράστηκε γρήγορα και περιέργως σχετικά γρήγορα τον ακολούθησε κι ο Βέλα. 

Η Ν. Αφρική κέρδισε αυτοπεποίθηση και μπήκε πολύ δυνατά στο β΄ημίχρονο, πιάνοντας κυριολεκτικά στον ύπνο τους Μεξικάνους. Άνοιξε το σκορ στο 55΄ ύστερα από μια εξαιρετική ομαδική ενέργεια, πολύ ωραία κίνηση του σκόρερ (Τσαμπαλάλα) στον κενό χώρο και καταπληκτικό τελείωμα της φάσης. Από κει και πέρα το Μεξικό προσπάθησε να ισοφαρίσει παίζοντας μάλον ανορθόδοξα κι αφήνοντας πολλά κενά στην άμυνα, που παραλίγο να του στοιχίσουν και δεύτερο γκολ. Για 20 λεπτά η μόνη πραγματική ευκαιρία του Μεξικού ήταν η ατομική προσπάθεια του Ζ. Ντος Σάντος και το ωραίο σουτ στη γωνία, το οποίο απέκρουσε ο Κούνε. Οι αλλαγές του Αγκίρε δεν άλλαξαν δραματικά τη μορφή του αγώνα. Ο Μπλάνκο είναι πλέον (δυστυχώς) σκιά του εαυτού του: βαρύς, αργός, σχεδόν περιπατητής στο γήπεδο, μέχρι το 80΄ είχε αποκλειστικά λανθασμένες μεταβιβάσεις. Το ταλέντο Ερνάντες (που μεταγράφηκε εσχάτως στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ) ήταν μέσα στις φάσεις, αλλά δεν έκανε και τίποτε ουσιαστικό.  Στο μεταξύ, μέχρι το 75΄, η Ν. Αφρική συνέχιζε τις επικίνδυνες αντεπιθέσεις της και διαμαρτύρεται για ένα πέναλτυ που δεν έδωσε ο Ουζμπέκος διαιτητής στη φάση που ο Φ. Ροντρίγκες φαίνεται να σπρώχνει τον Μοντίσε, αναγκάζοντάς τον να σουτάρει πέφτοντας και να στείλει τη μπάλα ελάχιστα άουτ. Από το 75΄ και μετά το Μεξικό προσπάθησε να παίξει το τελευταίο του χαρτί πιέζοντας την αντίπαλο, η οποία άρχισε να δείχνει έντονα σημάδια κόπωσης. Η αμυντική λειτουργία της οικοδέσποινας φάνηκε να αποδιοργανώνεται: ένα τρομακτικό λάθος της άμυνά της, μετά από ένα μεξικάνικο κόρνερ, έφερε και την ισοφάριση (78΄). Τρεις αμαρκάριστοι Μεξικανοί, ο ένας δίπλα τον άλλο, μέσα στην μεγάλη περιοχή της Ν. Αφρικής, είναι ένα θέαμα που δεν έχουμε ξαναδεί σε αγώνες τέτοιου επιπέδου. Τη φάση την τελείωσε ο αρχηγός Ραφαέλ Μάρκες, που είχε καταλήξει να παίζει κάτι ανάμεσα σε δεκάρι και δεξί εξτρέμ.  

Στο τελευταίο δεκάλεπτο η ύστατη προσπάθεια των ποδοσφαιριστών και των δύο ομάδων για τη νίκη, σε συνδυασμό με τις ανύπαρκτες πλέον άμυνες, θα μπορούσε να δώσει τη νίκη στη μία ή στην άλλη ομάδα. Τελικά την τεράστια ευκαιρία την έχασε η Ν. Αφρική με το δοκάρι του Μφέλα στο 90΄. Ο Παρρέιρα μπορεί να είναι ικανοποιημένος με την εμφάνιση της ομάδας του, με το αποτέλεσμα κάπως λιγότερο. Από τους παίκτες της διοργανώτριας που δεν γνωρίζαμε μια και αγωνίζονται στο τοπικό πρωτάθλημα, πολύ καλές εντυπώσεις άφησε η τριπλέτα της επίθεσης, Μφέλα, Μοντίσε και Τσαμπαλάλα, ενώ αρκετά καλός ήταν κι ο γκολκήπερ Κούνε. 

Γαλλία-Ουρουγουάη 0-0 [Κέηπ Τάουν]: Το υποτίθεται σπουδαίο βραδινό ματς ήταν τελικά ένα νευρικό, σκληρό και με ελάχιστες φάσεις παιχνίδι, που μάλλον δίκαια κατέληξε στη λευκή ισοπαλία. Η ευθύνη ανήκει στους Γάλλους, μια και ο Ταμπάρες παρέταξε την ομάδα του με σαφή στόχο την ισοπαλία. Η Γαλλία είχε την υπεροχή σε όλο τον αγώνα, αλλά κατάφερε να μη χάσει ούτε μία πραγματική ευκαιρία! Η καλύτερη φάση του ματς ήταν το λίγο άουτ σουτ του Φορλάν πάνω στην κίνηση (73΄), μετά από μια εξαιρετική πάσα του Σουάρες. Η Γαλλία πίεσε περισσότερο στο τελευταίο δεκάλεπτο μετά την ανόητη αποβολή του άπειρου Λοντέιρο με δεύτερη κίτρινη, αλλά και πάλι έπαιξε ανορθόδοξα. 

Γενικά, το χρόνιο πρόβλημα επιθετικής ανάπτυξης που παρουσιάζει η Γαλλία την τελευταία διετία (τουλάχιστον) έχει καταστεί κραυγαλέο. Οι επιλογές του Ντομνέκ δεν είναι εντελώς άσχετες με αυτό, γιατί κάνει ό,τι είναι δυνατό για να το επιδεινώσει. Καταρχάς, η επιλογή του να ξεκινήσει με τον Ντιαμπύ αντί του Μαλουντά στη θέση του αριστερού μέσου στέρησε από την ομάδα την πολύ ευρύτερη γκάμα κινήσεων που έχει ο παίκτης της Τσέλση σε σχέση με τον αποψινό αντικαταστάτη του. Κυρίως, όμως, αποδεικνύεται καταστροφική η επιμονή του Ντομνέκ να παρατάσσει την ομάδα του με ένα κατ’ όνομα 4-3-3 όπου ουσιαστικά μόνος επιθετικός ήταν ο Ανελκά, έχοντας πολύ πιο πίσω αριστερά τον Ριμπερύ και δεξιά τον Γκοβού. Ο Ανελκά δεν μπορεί να παίξει ως μόνος φορ, κι άλλωστε παίζει καλύτερα ως δεύτερος επιθετικός. Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται ένα δεύτερο επιθετικό δίπλα του, για να αλλάζουν θέσεις και να μπορεί να εκμεταλλευθεί τους κενούς χώρους. Επιπλέον, την κατάσταση δεν την βοηθούν η πολύ μέτρια φόρμα του Ριμπερύ και η άθλια του Γκοβού, ο οποίος είναι στη χειρότερη φάση της καριέρας του και παρόλα αυτά παίζει βασικός. Οι αλλαγές του Ντομνέκ στην επίθεση δεν βελτίωσαν απολύτως τίποτε (εξαιρουμένης της εισόδου του Μαλουντά): ο Ανρύ δεν μπορεί πια (θυμηθείτε τη φάση του τελευταίου λεπτού των καθυστερήσεων όταν επιμένει να εκτελέσει το φάουλ που κέρδισε η ομάδα του σε πολύ καλή θέση, το εκτελεί μέτρια κι ο Αμπρέου από το τείχος αποκρούει με το κεφάλι). Ο Ζινιάκ είναι λίγος για επίπεδο ΠΚ (ούτε μία επιτυχημένη ενέργεια). Ξαναλέω ότι το μόνο που μπορεί να δώσει ελπίδες αυτή τη στιγμή στη Γαλλία είναι η επιστροφή στο 4-4-2, με έξοδο του Γκοβού από την ενδεκάδα και επιθετικό δίδυμο Ανελκά-Σισσέ. 

Η Ουρουγουάη συμπαθής και φιλότιμη, επαρκέστατη στα αμυντικά της καθήκοντα, αλλά λίγη επιθετικά όπου οι Φορλάν και Σουάρες έπαιζαν απομονωμένοι (ο δεύτερος επιχείρησε κάποιες ενδιαφέρουσες ενέργειες, όχι πάντα με επιτυχία). Ο Ντιέγκο Λουγκάνο ήταν πραγματικός ηγέτης της άμυνάς του, ο Γκοντίν σαν αριστερό μπακ δείχνει καλός παίκτης, πολύ δουλειά από τον μέσο Ντιέγκο Πέρες (εξαίρετος στα ανασταλτικά του καθήκοντα), ωραίες ενέργειες από τον αριστερό μέσο Άλβαρο Περέιρα. Αγωνίστηκαν και οι δύο «Έλληνες» της Ουρουγουάης: ο Νάτσο Γκονσάλες (που έπαιζε πέρσι στον… Λεβαδειακό) φάνηκε λίγος για δεκάρι μιας ομάδας στην οποία κάποτε είχε τη θέση αυτή ο Έντσο Φραντσέσκολι. Ο Αμπρέου μπήκε αλλαγή στο 74΄ και έκανε αισθητή την παρουσία του στο ματς μια και ανταποκρίθηκε με επιτυχία στα… αμυντικά του καθήκοντα.  

Η Ουρουγουάη είναι η μεγάλη κερδισμένη της βραδιάς σε επίπεδο ψυχολογίας. Ωστόσο, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι τα δυσκολότερα έχουν περάσει για αυτήν. Σε κάθε περίπτωση, οι προληπτικοί πρέπει να κρατήσουν στο μυαλό τους και ένα ιστορικό στοιχείο: Γαλλία και Ουρουγουάη είχαν ξαναπαίξει μεταξύ τους στον πρώτο γύρο του ΠΚ της Κορέας-Ιαπωνίας και είχαν και πάλι φέρει λευκή ισοπαλία. Στο τέλος ήταν οι δύo ομάδες που αποκλείστηκαν από τον όμιλό τους.      

Οι όμιλοι: Α΄

Μετά τις γενικές προβλέψεις και τα παράξενα, καιρός είναι να ρίξουμε και μια ματιά στους ομίλους του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Ν. Αφρικής.

Ο πρώτος όμιλος, είναι πιθανότατα ο πιο δύσκολος, ο πιο αμφίρροπος από τους οχτώ της πρώτης φάσης. Έχει φαβορί, αλλά το συνοδεύουν πολλές αμφιβολίες. Κι έπειτα δύσκολα μπορεί να στοιχηματίσει κάποιος ότι η μία ή η άλλη ομάδα που συμμετέχει σ’ αυτόν πρόκειται να αποκλειστεί. Βλέπετε, η πιο αδύναμη εθνική του ομίλου τυγχάνει να είναι και η οικοδέσποινα της διοργάνωσης, κι αυτό περιπλέκει τα πράγματα.

α΄. Το φαβορί, είναι η Γαλλία. Μπορούν, όμως, να διατυπωθούν πολλές επιφυλάξεις, τόσο για τις πραγματικές δυνατότητές της, όσο, κυρίως, για τη φόρμα της τη δεδομένη χρονική στιγμή. Μικρή (για τα ρογήρεια δεδομένα) παρένθεση: στην Ελλάδα ζούμε πάντα με την εντύπωση ότι τα καλύτερα ποδοσφαιρικά φυτώρια τα διαθέτει η Ολλανδία. Ίσως είναι η ανάμνηση της μεγάλης ομάδας της δεκαετίας του ’70, ίσως οι εντυπώσεις που άφησε ο σπουδαίος Άγιαξ του Φαν Χάαλ στα μέσα της δεκαετίας του ’90. Αυτή η εντύπωση δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Εδώ και τρεις δεκαετίες, το πιο οργανωμένο και μεθοδικό σύστημα κατάρτισης νεαρών ποδοσφαιριστών είναι το γαλλικό. Κάποια άλλη στιγμή ίσως μπορέσουμε να μιλήσουμε για την εκπληκτική γαλλική οργάνωση, για τα κέντρα ποδοσφαιρικής κατάρτισης που περιλαμβάνουν απαραιτήτως και αθλητικά σχολεία, για τηνπαράδοση που έχουν χτίσει σύλλογοι όπως η Ωσέρ, η Ναντ ή ακόμη και η πλούσια Λυών. Για τις αλλεπάλληλες διαδικασίες επιλογής, έτσι ώστε μετά τα 18 να συνεχίζουν μόνον οι νεαροί ποδοσφαιριστές που έχουν βάσιμες ελπίδες να ακολουθήσουν επαγγελματική σταδιοδρομία. Για το γεγονός ότι ο μέσος γαλλικός σύλλογος Α΄ Εθνικής έχει στη βασική του ενδεκάδα πέντε τουλάχιστον παίκτες που έχει καταρτίσει ο ίδιος (δεν μπορεί να επιβιώσει αλλιώς: η υψηλή φορολόγηση των εσόδων των γαλλικών ΠΑΕ και των αμοιβών των ποδοσφαιριστών δεν επιτρέπει πολλές και ακριβές μεταγραφές). Εντούτοις, το πλέον άρτιο σύστημα κατάρτισης δεν διασφαλίζει και την επιτυχία σε ένα ΠΚ, γιατί αυτή προϋποθέτει και την ύπαρξη κάμποσων χαρισματικών παικτών που θα σηκώσουν την ομάδα σε μια μεγάλη διοργάνωση. Ακόμη και η γαλλική μηχανή δεν μπορεί να αναδεικνύει ένα Ζιντάν τον χρόνο. Επιπλέον, οι γαλλικοί σύλλογοι υφίστανται τις επιπτώσεις του οργανωμένου πλιάτσικου ταλέντων στο οποίο επιδίδονται οι πλουσιότεροι σύλλογοι (κατά βάση οι αγγλικοί), που αποσπούν παίκτες 15 και 16 ετών ελπίζοντας να τους δουν να εξελίσσονται σε σπουδαίους επαγγελματίες, Δεν χρειάζεται να πούμε ότι αυτό δεν συμβαίνει παρά πολύ σπάνια.  

Έπειτα, οι συγκυρίες δεν είναι επί του παρόντος πολύ ευνοϊκές για τους τρικολόρ. Η εθνική Γαλλίας διαθέτει τον πιο σπαστικό προπονητή: ο Ρεϋμόν Ντομνέκ είναι ο άνθρωπος που συνήθιζε να φτιάχνει τη σύνθεση της εθνικής με βάση το ωροσκόπιο των παικτών του (εσχάτως ισχυρίζεται ότι έχει εγκαταλείψει το πάθος του για την αστρολογία), αυτός που μετά την άθλια πορεία και τον αποκλεισμό της Γαλλίας από το Ευρωπαϊκό του 2008 δεν βρήκε καμία δικαιολογία, αλλά προτίμησε να κάνει δημόσια πρόταση γάμου στην από πολλών ετών σύντροφο και μάνα των παιδιών του, την Εστέλλ Ντενί (εννοείται ότι η κοπέλλα δέχτηκε την πρόταση). Οι χαοτικές επιλογές του Ντομνέκ δεν είναι άσχετες με τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Γαλλία στα προκριματικά κάθε διοργάνωσης: προκρίνεται, αλλά διά πυρός και σιδήρου, περνώντας συνήθως από μπαράζ (για το ΠΚ χρειάστηκε να αποκλείσει σε μπαράζ την Ιρλανδία, χάρη κυρίως στο γκολ που προήλθε από τη χερούκλα του Ανρύ). Η Γαλλία έχει καλό υλικό (όλοι οι παίκτες της είναι πολύ καλοί), αλλά δεν έχει τις μεγάλες προσωπικότητες του παρελθόντος και αυτό μπορεί να της στοιχίσει. Αν ήταν φιναλίστ το 2006 (χάρη στο μεγαλειώδες μουντιάλ του Ζιντάν), στο Ευρωπαϊκό της Αυστρίας-Ελβετίας απογοήτεψε αποκλειόμενη (σε ένα πολύ δύσκολο, είναι η αλήθεια, όμιλο) από τον πρώτο γύρο. Επίσης. ο Ντομνέκ έκρινε καλό να αποκλείσει από την αποστολή τους τρεις πιο ταλαντούχους παίκτες του γαλλικού ποδοσφαίρου, δηλ. τους βορειοαφρικάνικης καταγωγής Καρίμ Μπενζεμά, Χατέμ Μπεν Αρφά και Σαμίρ Νασρί. Είναι αλήθεια ότι και οι τρεις δεν ήταν στην καλύτερη κατάστασή τους: ο πολυδιαφημισμένος (και υπερτιμημένος) Μπενζεμά συνάντησε μεγάλες δυσκολίες στην προσαρμογή του στη Ρεάλ Μαδρίτης, ο Μπεν Αρφά είναι ο πιο ταλαντούχος, αλλά έχει τόσο πυροβολημένο μυαλό που είναι τσακωμένος και με τον εαυτό του, ενώ η χρονιά του Νασρί στην Άρσεναλ πήγε πίσω λόγω σοβαρών τραυματισμών.

Τί μπορεί να βοηθήσει τη Γαλλία να πάει πραγματικά καλά; Ίσως κάποιοι παίκτες με δυνατότητες που θέλουν να πάρουν εκδίκηση από τις ατυχίες του παρελθόντος. Είτε το πιστεύετε είτε όχι, ο Νικολά Ανελκά ετοιμάζεται να αγωνιστεί για πρώτη φορά σε τελικά ΠΚ! Υπήρξε το τεράστιο ταλέντο στα χρόνια της Άρσεναλ και της Ρεάλ, που η ανωριμότητά του του στέρησε την πραγματική καταξίωση. Πιστεύω ότι την προσωπικότητά του τη διαμόρφωσε στα δύσκολα χρόνια, όταν εγκατέλειψε τα μεγάλα πρωταθλήματα για να παίξει στη Φενέρμπαχτσέ. Μετά το πέρασμά του από την Τουρκία, ο Ανελκά είναι άλλος άνθρωπος, πολύ πιο ώριμος στη συμπεριφορά και στο παιχνίδι του. Ο τρόπος με τον οποίο μονιμοποιήθηκε ως βασικός στην Τσέλσι είναι ενδεικτικός της αλλαγής. Έχει μπροστά του την ευκαιρία να δείξει ότι είναι ο άνθρωπος που μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο την τύχη της εθνικής ομάδας του. Στο μεταξύ, ενώ ο Ντομνέκ περιμένει ματαίως τη νεκρανάσταση του πρώην ποδοσφαιριστή Τιερύ Ανρύ και πειραματίζεται εναλλακτικά με τον περιορισμένων δυνατοτήτων Ζινιάκ, ο μόνος – πλην Ανελκά – που μπορεί να βγάλει τη Γαλλία από το επιθετικό αδιέξοδο είναι ο δικός μας Τζιμπρίλ Σισσέ. Κι ο Σισσέ χρωστά μια εκδίκηση: το 2002 έπαιξε νεότατος στο ΠΚ (όταν η Γαλλία, μολονότι κάτοχος του τροπαίου, αποκλείστηκε από τον πρώτο γύρο). Το 2004 δεν μπόρεσε να παίξει στο Ευρωπαϊκό της Πορτογαλίας, γιατί τιμωρήθηκε με βαριά ποινή μετά την αποβολή του σε ματς της εθνικής ελπίδων. Το 2006 χάνει το γερμανικό μουντιάλ, καθώς τραυματίζεται σοβαρότατα σε ένα φιλικό της Γαλλίας με την Κίνα. Το 2008 αποκλείστηκε τελευταία στιγμή από την αποστολή της Γαλλίας για το Ευρωπαϊκό. Όταν μεταγράφηκε στον Παναθηναϊκό, οι συμπατριώτες του θεώρησαν ότι προετοιμάζει τη σύνταξή του κι ότι το κεφάλαιο εθνική έχει κλείσει οριστικά γι’ αυτόν. Ο Σισσέ απέδειξε ότι όλα αυτά δεν είχαν βάση: είχε τη θέληση και τη επιμονή να πετύχει και τη σεζόν του στον ΠΑΟ και την επιστροφή του στην εθνική. Είναι ίσως ο παίκτης που θέλει περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο να παίξει και να τα πάει καλά. Πρέπει, όμως, να το καταλάβει κι ο προπονητής του.  

β΄. Το Μεξικό είναι η ομάδα με τις μεγαλύτερες δυνατότητες, μετά τους Γάλλους, στον δύσκολο αυτό όμιλο. Μέχρι το 1994 η ομάδα του Μεξικού είχε να επιδείξει δύο προημιτελικούς ΠΚ (1970, 1986), αυτό όμως δεν ήταν ένδεικτικό των πραγματικών δυνατοτήτων του, μια και τις δύο φορές ήταν η διοργανώτρια χώρα της τελικής φάσης. Σε όλες τις υπόλοιπες συμμετοχές σε τελική φάση (πολλές, καθώς προκρινόταν εύκολα από την αδύναμη τότε ζώνη Βόρειας και Κεντρικής Αμερικής) αποτελούσε απλώς τον σάκο του μποξ για να ρίχνουν πεντάρες οι μεγάλοι της διοργάνωσης. Όλα αυτά αλλάζουν στη δεκαετία του ’90. Το Μεξικό διαθέτει το πλέον εύρωστο (οικονομικά) πρωτάθλημα της Αμερικής, αναδεικνύει ταλέντα και προσελκύει καλούς Αργεντίνους, Βραζιλιάνους και Ουρουγουανούς που δεν κατάφεραν (ή δεν είχαν την ευκαιρία) να πετύχουν στην Ευρώπη ή μεγάλωσαν σε ηλικία για να συνεχίσουν εκεί. Στις τέσσερις τελευταίες διοργανώσεις το Μεξικό παίζει τεχνικό και θεαματικό ποδόσφαιρο που χαίρεσαι να παρακολουθείς. Και προκρίνεται πάντα στη φάση των 16, όπου όμως αποτυγχάνει:  το ’94 χάνει στα πέναλτυ από τους μετέπειτα ντεμιφιναλίστ Βούλγαρους των Στόϊτσκοφ, Λέτσκοφ και Κοσταντίνοφ, το ’98 χάνει 1-2 από τους Γερμανούς, παρότι είχε κυριαρχήσει στον αγώνα και είχε ανοίξει το σκορ με τον σπουδαίο σέντερ φορ του, τον Λουίς Ερνάντες. Το 2002 στην Κορέα, το έπιασαν οι κομπλεξισμοί απέναντι στη γειτονική υπερδύναμη (Μεξικό-ΗΠΑ 0-2), ενώ το 2006 έπεσε πάνω στην Αργεντινή και την γκολάρα του Μάξι Ροντρίγκες στη παράταση.

Μπορεί φέτος να κάνει ένα βήμα παραπέρα; Το υλικό του δεν μοιάζει καλύτερο από άλλες εποχές, αλλά πάλι δεν γνωρίζουμε καλά τα αστέρια του τοπικού πρωταθλήματος. Λένε ότι το νέο μεγάλο ταλέντο είναι ο 22άχρονος φορ Χαβιέ Ερνάντες που αγωνίζεται στην Τσίβας της Γουαδαλαχάρα. Ο έμπειρος Ραφαέλ Μάρκες θα ηγηθεί πάλι της άμυνας, ενώ στην αποστολή συμπεριλήφθηκε και η μεγάλη μου συμπάθεια, ο θρυλικός και παμμέγιστος Κουαουτέμοκ Μπλάνκο, έστω και σαν χρυσή εφεδρεία τώρα πια στα 37 του. Καλό προπονητή έχει το Μεξικό: μετά τους πειραματισμούς του Σ. Γ. Έρικσσον που λίγο έλειψε να θέσουν σε κίνδυνο την πρόκριση του Μεξικού στα τελικά, η ποδοσφαιρική ομοσπονδία ανέθεσε την ομάδα στον πρώην προπονητή της Αθλέτικο Μαδρίτης, τον Χαβιέ Αγκίρρε. Ο Αγκίρρε, που δεν συνάντησε δυσκολίες στην αποστολή του να οδηγήσει το Μεξικό στην πρόκριση, ήταν ο αρχηγός της εθνικής Μεξικού στο Μουντιάλ του ’86 (κι ένας από αυτούς που έχασαν πέναλτυ στον άτυχο προημιτελικό με τους Γερμανούς). Τέλος, το Μεξικό είναι σε εξαιρετική κατάσταση: την περασμένη εβδομάδα νίκησε τους Ιταλούς σε φιλικό. Έχει όλες τις δυνατότητες να πάει πολύ καλά στη διοργάνωση. Το πρόβλημά του είναι πως η ομάδα δεν είναι παντός καιρού. Δεν έχει τη νοοτροπία της μεγάλης ομάδας που θα τα καταφέρει όταν όλα της πάνε στραβά. Ποιός ξέρει, όμως, ίσως ήρθε η ώρα να την αποκτήσει στην πορεία.        

γ΄. Για την Ουρουγουάη, τα είπαμε σύντομα και σε προηγούμενο ποστ. Δύο φορές τροπαιούχος σε εποχές που το ποδόσφαιρο ήταν διαφορετικό (’30 και ’50), με ποδοσφαιρικά χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά της Αργεντινής (άλλωστε η πληθυσμιακή σύνθεση των δύο χωρών είναι πολύ κοντινή), αλλά με τους ανυπέρβλητους περιορισμούς που θέτει ο πολύ μικρός πληθυσμός της χώρας. Από 3,5 εκ. κατοίκους μπορεί να αναδειχθεί ένας Φραντσέσκολι, ένας Ρεκόμπα ή, τώρα, ένας Φορλάν, αλλά όχι κι έντεκα παίκτες πρώτης γραμμής που θα κατακτήσουν κι άλλα ΠΚ. Η Ουρουγουάη διεκδίκησε μέχρι την ύστατη ώρα την 4η και τελευταία θέση που έδινε απευθείας πρόκριση στον όμιλο της Νότιας Αμερικής: την έχασε στο τελευταίο ματς με την ήττα από τους Αργεντίνους στο Μοντεβίδεο και χρειάστηκε να δώσει μπαράζ με την Κόστα Ρίκα (4η της ζώνης Βόρειας και Κεντρικής  Αμερικής) για να προκριθεί.

Η σελέστε είναι μια σκληροτράχηλη ομάδα που θα πουλήσει ακριβά το τομάρι της και θα διεκδικήσει κάθε πιθανότητα πρόκρισης στη φάση των 16. Παρά τα στερεότυπα, η άμυνα δεν είναι απαραίτητα το ατού της (στα προκριματικά εισέπραξε μια ξεγυρισμένη τεσσάρα από τους Βραζιλιάνους μέσα στο Μοντεβίδεο). Στη σύνθεσή της ξεχωρίζουμε τον αμυντικό Ντιέγκο Λουγκάνο της Φενέρμπαχτσέ, τον μέσο Μάξι Περέϊρα της Μπενφίκα, και τους επιθετικούς της ομάδας Έντισον Καβάνι (της Παλέρμο), Λουίς Σουάρες (του Άγιαξ, με 35 γκολ στο φετινό ολλανδικό πρωτάθλημα) και, φυσικά, τον σπουδαίο Ντιέγο Φορλάν, σκόρερ και των δύο τερμάτων της Αθλέτικο Μαδρίτης στον πρόσφατο τελικό του Ουέφα (με αναπληρωματικό του τον γνώριμό μας Σεμπαστιάν «Λόκο» Αμπρέου που ξεκίνησε τη σεζόν στον Άρη).

δ΄. Και για τη Νότια Αφρική είπαμε: πρόκειται για την πιο αδύναμη ποδοσφαιρικά οικοδέσποινα από καταβολής ΠΚ, την πρώτη διοργανώτρια χώρα που κινδυνεύει να αποκλειστεί από τον πρώτο γύρο. Κι όμως, στα μέσα της δεκαετίας του ’90 και μετά την κατάργηση του άπαρτχάιντ (το ποδόσφαιρο στη Ν. Αφρική είναι σπορ κυρίως των ιθαγενών κι όχι των λευκών αποίκων που προτιμούν το ράγκμπυ), οι «Μπαφάνα Μπαφάνα» φάνταζαν σαν ομάδα που είχε τις δυνατότητες να γίνει η πρώτη δύναμη στην Αφρική. Το ’96, η Ν. Αφρική κέρδισε το Κύπελλο Εθνών Αφρικής που διοργάνωσε. Το ’98 και το 2002, αν και δεν κατάφερε να περάσει στους 16, είχε αξιοπρεπέστατη παρουσία στα τελικά. Μετά από αυτό, αρχίζει η κάθοδος: η έλλειψη οργάνωσης και υποδομών, η γενικευμένη διαφθορά σε ομοσπονδία και συλλόγους, η αδυναμία ανάδειξης ταλέντων οδηγούν τη Ν. Αφρική όλο και πιο χαμηλά. Αποκλεισμός από το ΠΚ της Γερμανίας, αποκλεισμός κι από τα τελικά του τελευταίου Κυπέλλου Εθνών Αφρικής. Αν έπρεπε να υποστεί τη διαδικασία των προκριματικών, η ομάδα μάλλον δεν θα περνούσε στην τελική φάση. Λίγοι είναι οι παίκτες πρώτης γραμμής που διαθέτει στις τάξεις τους: πρώτα ο μέσος της Έβερτον Στήβεν Πίνααρ, κι έπειτα ο Μακμπέθ Σιμπάγια της πρωταθλήτριας Ρωσίας Ρούμπιν Καζάν, ίσως κι ο τριαντατριάχρονος Νομβέτε. Μην ψάχνετε να βρείτε κανένα Νασίφ Μόρρις ή Μπράις Μουν στην ομάδα: ο πρώτος έχει θέσει εαυτόν εκτός εθνικής εδώ και καιρό (ή τον έχουν θέσει), ο δεύτερος αποκλείστηκε στην τελική επιλογή. Στον πάγκο, πάντως, θα βρείτε μια γνωστή μορφή: τον 67άχρονο Βραζιλιάνο Κάρλος Αλμπέρτο Παρρέιρα, θριαμβευτή του ΠΚ των ΗΠΑ και βετεράνο των τελικών φάσεων της διοργάνωσης (εκτός από τη Βραζιλία, έχει κοουτσάρει και το Κουβέιτ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία). Αρκεί αυτό για μια πρόκριση στην επόμενη φάση; Πολύ δύσκολο. Όμως, ας κρατήσουμε και μια επιφύλαξη: το να αγωνίζεσαι στην έδρα σου σε μια μεγάλη διοργάνωση βοηθά να ξεπεράσεις τον εαυτό σου. Κι έπειτα η διαιτησία είναι πάντα καλή με τις διοργανώτριες. Η Ν. Αφρική, όμως, θα χρειαστεί μπόλικη βοήθεια κι από τις δυο μεριές για να καταφέρει κάτι.