Ein deutsches Requiem

Ο Γ. Λεβ μετά την ταπεινωτική ήττα από την Κορέα

Το κείμενο αυτής της ανάρτησης άρχισα να το γράφω το βράδυ του Σαββάτου, κατά τη διάρκεια της ανάπαυλας του αγώνα Σουηδίας-Γερμανίας. Μια ώρα αργότερα, η μαχητικότητα και η επιμονή των Γερμανών, η ατολμία της Σουηδίας (που οπισθοχώρησε ενώ είχε αριθμητικό πλεονέκτημα), η ποδοσφαιρική αφέλεια του Ντουρμάζ και μια μικρή διαιτητική βοήθεια που είχε προηγηθεί (το πέναλτυ στον Μπεργκ που δεν δόθηκε ποτέ) καθιστούσαν το κείμενο εντελώς ανεπίκαιρο. Όλως παραδόξως, επρόκειτο απλώς για μια παράταση ζωής. Η φετινή Γερμανία δεν άξιζε για πολλά.

Με τα στελέχη που είχαν συμβάλει στην κατάκτηση του τροπαίου του 2014 να δείχνουν γερασμένα, κουρασμένα και χορτασμένα και με τους νέους παίκτες να μην έχουν το απαιτούμενο επίπεδο για τη Μάννσαφτ (ποιοι είναι αυτοί οι Βέρνερ, οι Γκορέτσκα και οι Ζύλε;), η Γερμανία διάβηκε αυτό το ΠΚ τρεκλίζοντας. Κατέληξε να παίζει την πρόκρισή της με τη Νότια Κορέα, μια ομάδα μαχητική, γρήγορη και με εξαιρετική φυσική κατάσταση, αλλά ταυτόχρονα απίστευτα άμπαλη. Ο εξευτελισμός της πρωταθλήτριας ήταν ακριβώς η ήττα από μια τέτοια ομάδα. Στείρα ανάπτυξη, ανακάτεμα της ενδεκάδας με τρόπο που έδειχνε βραχυκύκλωμα (ο Λεβ έπαθε Σαμπάολι), αστοχία και στο τέλος… δράμα. Η παράδοση που τείνει να δημιουργηθεί τηρήθηκε. Στις 4 από τις 5 τελευταίες διοργανώσεις η κάτοχος του τροπαίου αποκλείεται ήδη από τη φάση των ομίλων. Τώρα ήρθε η σειρά και της Γερμανίας, μιας ομάδας που ποτέ πριν δεν είχε αποκλειστεί τόσο νωρίς. Τα εισιτήρια για Φρανκφούρτη εκδόθηκαν 20 ημέρες πριν από την επιθυμητή ημερομηνία.

Επιστροφή από τον ποδοσφαιρικό Άδη: Πόσο μεγάλη είναι η δυστυχία της Κασσάνδρας που βλέπει τις προφητείες της να εκπληρώνονται! Ό,τι είχαμε δει στον πρώτο αγώνα της Αλμπισελέστε πραγματοποιήθηκε στον δεύτερο αγώνα της, τον διασυρμό από την Κροατία. Ακολούθησαν επεισόδια κάποιας φτηνιάρικης τηλεοπτικής σειράς, με μπόλικο υλικό για σκανδαλοθηρικά έντυπα. Φήμες για πραξικόπημα των ποδοσφαιριστών που ήθελαν να διώξουν τον πελαγωμένο Σαμπάολι, καβγάδες και ξύλο μεταξύ των πρώτων, στην ομοσπονδία επικρατεί χάος (αν κάνετε τον κόπο να γουγλίσετε το όνομα του προέδρου Κλάουντιο «Τσίκι» Τάπια και δείτε και φωτογραφίες όλο και κάτι θα υποψιαστείτε), ο Μπουρουτσάγα έρχεται, λέει, για να σώσει το καράβι που βυθίζεται, αλλά τελικά τίποτε δεν αλλάζει και συνεχίζουμε με αυτούς που έχουμε.

Σαμπάολι και Μέσσι (φωτογραφία: Reuters)

Η Αργεντινή κατεβαίνει στο γήπεδο για να δώσει τον υπέρ πάντων αγώνα, ο Σαμπάολι ανακατεύει και πάλι την τράπουλα, από τις εμπνεύσεις του κάποιες βγαίνουν, κάποιες είναι εξίσου τραγικές με τις προηγούμενες, ο Μέσσι υπερνικά σε κάποιο βαθμό το βάρος της ευθύνης και, τελικά, διά πυρός και σιδήρου, με πόνο, δάκρυα κι αγωνία, η Αργεντινή ξεπερνά το εμπόδιο της αξιόμαχης Νιγηρίας και προκρίνεται στους 16. Μπορεί να πάει πιο μακριά; Λογικά, όχι: πού μπορεί να φτάσει με ένα μεγάλο αστέρι τόσο εύθραυστης ψυχοσύνθεσης, βασικά ατού σε κακή κατάσταση (Ιγουαΐν, Ντι Μαρία), έναν ποδοσφαιρικά συνταξιούχο που παίζει λόγω ονόματος και επειδή είναι πάλιουρας [Μασ(κ/τσ)εράνο], με παίκτες μέτριους (Έντσο Πέρες, Παβόν, Μπανέγα) ή καλούς μόνο για να τους στείλεις να δουλέψουν στα βαπόρια (Ταλιαφίκο, Ακούνια, Μέσα) κι έναν προπονητή που έχει περιέλθει σε κατάσταση πλήρους σύγχυσης κι έχει χάσει κάθε εξουσία πάνω στην ομάδα των ποδοσφαιριστών;

Από την άλλη, το ΠΚ έχει πολλές ιστορίες με τέτοιες ομάδες που ξεκίνησαν άσχημα, καμιά φορά και τραγικά, για να φτάσουν στη συνέχεια πολύ ψηλά. Κάποιες κατέκτησαν και το τρόπαιο (η Ιταλία του 1982), άλλες έπαιξαν τελικό. Όπως η ίδια η Αργεντινή στο Ιτάλια Νοβάντα, όταν άρχισε με ντροπιαστική ήττα από το Καμερούν και κατέληξε να χάνει το τρόπαιο εξαιτίας ενός πέτσινου πέναλτυ κι έχοντας αγωνιστεί στον τελικό με δεύτερη ομάδα λόγω τιμωριών από κάρτες.

Κροατία: στο ερώτημα αν υπάρχει κάποια ομάδα που με εντυπωσίασε σε αυτό το Μουντιάλ θα απαντήσω χωρίς δισταγμό ότι υπάρχει μία μόνο κι αυτή είναι η Κροατία. Υλικό το οποίο στην καλύτερη περίπτωση είναι παγκόσμιας κλάσης (Μόντριτς, Ράκιτιτς, Πέρισιτς, Μάντζουκιτς) και στη «χειρότερη» περίπτωση πολύ καλό. Σοβαρός προπονητής. Άριστη διαχείριση των αγώνων (άψογη επαγγελματική νίκη επί της Νιγηρίας, εντυπωσιακή επικράτηση επί της Αργεντινής και νίκη επί της Ισλανδίας με τους αναπληρωματικούς). Τα μόνα στοιχεία που της λείπουν είναι η παράδοση να αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο και η εμπειρία στην επιτυχή διαχείριση αγώνων νοκ άουτ.

Μόντριτς και Κροατία (φωτογραφία: Ivan Alvarado / Reuters)

Αυτοί που μένουν κι αυτοί που φεύγουν

Α. Είναι συγκινητική η εικόνα του γερόλυκου Ταμπάρες που κοουτσάρει με πατερίτσες (στο τελευταίο Κόπα Αμέρικα ήταν με αμαξίδιο). Κι η Ουρουγουάη μπορεί να ήταν εκνευριστική στα δυο πρώτα εύκολα ματς, αλλά όταν ήρθε η ώρα του δύσκολου παιχνιδιού έκανε επίδειξη ποδοσφαιρικής ωριμότητας. Η Ρωσία πανικοβλήθηκε εύκολα και στο πρώτο παιχνίδι που της στράβωσε έβγαλε ξανά στην επιφάνεια τον γνωστό κακό εαυτό της. Η Σαουδική Αραβία του Πίτσι πήρε το ντέρμπυ των ουραγών κι έσωσε τα προσχήματα. Όσο για την πολυδιαφημισμένη Αίγυπτο του Κούπερ και του Σαλάχ σημείωσε ένα ολοστρόγγυλο μηδενικό στον έλεγχό της. Θα της μείνουν οι φωτογραφίες του Σαλάχ με τον γνωστό και μη εξαιρετέο άρχοντα της Τσετσενίας Ραμζάν Καντίροφ.

Ο Ταμπάρες σε φωτογραφία του 2012 (πηγή: http://soccer.ru/gallery/51751 Елена Рыбакова)

Β. Κανείς από τους μεγάλους του Β΄ ομίλου δεν με έπεισε. Μάλλον έδειξαν πολλές αδυναμίες, αφού ζορίστηκαν και μάλιστα πολύ από το Ιράν και το Μαρόκο. Η Ισπανία έχει εξαιρετικά ευάλωτη αμυντική λειτουργία, ενώ η επίθεσή της λες και στηρίζεται στη ρέντα του Ντιέγκο Κόστα και μόνο. Η Πορτογαλία είναι πιστή στις χρόνιες αδυναμίες της, αλλά η διαφορά της με την γείτονα είναι απλή. Όταν η Ισπανία δεν παίζει καλά δεν μπορεί να πάει μακριά σε μεγάλη διοργάνωση. Η Πορτογαλία μπορεί να προχωρήσει ακόμη κι αν παίζει μέτρια. Οι εμπνεύσεις του Κριστιάνο Ρονάλντο και οι αμυντικές μαγείες του Φερνάντο Σάντος έχει αποδειχθεί ότι μπορεί και να είναι αρκετές. Καλός βαθμός και στο μαχητικό Ιράν του Κεϊρός που μπορεί να λέει ότι αδικήθηκε (το γκολ με τους Ισπανούς που ακυρώθηκε) κι ότι διεκδίκησε την πρόκριση μέχρι την τελευταία στιγμή. Συμπαθητικό και το Μαρόκο του Ερβέ Ρενάρ, αν και πιο αφελές ποδοσφαιρικά και πιο αδύνατο αμυντικά από τους Ιρανούς.

Γ. Η Γαλλία του Ντεσάν δεν εντυπωσίασε. Μάλλον για λογική της ήσσονος προσπαθείας πρέπει να μιλάμε. Το 0-0 με τους Δανούς πρέπει να ήταν το χειρότερο παιχνίδι της διοργάνωσης. Βεβαίως, οι μονάδες μεγάλης αξίας υπάρχουν, όπως και οι δυνατότητες για σπουδαία πορεία. Μένει να αποδειχθούν και στην πράξη, πράγμα που δεν θα είναι απλό. Η Δανία προκρίθηκε γιατί νίκησε στο παιχνίδι που έπρεπε να κερδίσει. Σοβαρή, επαγγελματική και αξιόμαχη, χωρίς τίποτε το εντυπωσιακό, θα αποκλειστεί πιθανότατα στον επόμενο γύρο, αλλά με αξιοπρέπεια, χωρίς να αφήσει ιδιαίτερες αναμνήσεις στον θεατή.

Ο αποκλεισμός αυτής της ταλαντούχας και τεχνική ομάδας του Περού με λύπησε ιδιαίτερα. Για να προκριθείς, όμως, πρέπει και να σκοράρεις στα κρίσιμα παιχνίδια. Στο ντέρμπυ πρόκρισης με τη Δανία το Περού αποδείχθηκε ανίκανο να μετουσιώσει σε τέρμα οποιαδήποτε ευκαιρία, από τις αμέτρητες που του παρουσιάστηκαν. Με τη Γαλλία φάνηκε πιο διστακτικό, δεν πάτησε όσο έπρεπε περιοχή. Οπότε, αρκέστηκε να σώσει τιμή και υπόληψη νικώντας την Αυστραλία. Μια ομάδα απλώς μαχητική, με περιορισμένες ποδοσφαιρικές δυνατότητες.

Δ. Για την Κροατία και την Αργεντινή τα είπαμε ήδη. Η Νιγηρία είχε αξιόλογη παρουσία και πολέμησε ως την τελευταία στιγμή, αλλά είχε την ατυχία να παίξει την πρόκριση απέναντι στον κακό της δαίμονα, την ομάδα που τόσο συχνά αντιμετωπίζει σε τελικές φάσεις ΠΚ και από την οποία, τελικά, πάντοτε χάνει. Σε σχέση με τις προσδοκίες που είχε καλλιεργήσει, η συνολική εμφάνιση της Ισλανδίας κρίνεται απογοητευτική, εξαιρουμένης της αναμέτρησης με την Αργεντινή (όπου όμως καθοριστική σημασία είχε η κάκιστη εμφάνιση του φαβορί κι όχι οι αρετές των συμπαθών Ισλανδών). Απόλυτο βραχυκύκλωμα με τη Νιγηρία, αδυναμία να κερδίσει τα δεύτερα της αδιάφορης στο ματς εκείνο Κροατίας. Το κικ εν ρας, έστω και κάπως εκσυγχρονισμένο, δεν σε πάει μακριά. Άλλο το Ευρωπαϊκό και άλλο το Παγκόσμιο, όπως αποδείχθηκε για μια φορά ακόμη.

Ε. Όχι, δεν με έπεισε η Βραζιλία. Τα βρήκε μπαστούνια με τη σκληροτράχηλη Ελβετία, με την πιο αδύναμη ομάδα του ομίλου χρειάστηκε τις καθυστερήσεις για να σκοράρει, η Σερβία την πίεσε αφόρητα για ένα διάστημα γύρω στο ημίωρο του μεταξύ τους αγώνα. Όμως, δεν χρειάστηκε να βιώσει κανένα ψυχόδραμα για να προκριθεί, όπως άλλοι. Κι αυτού του είδους οι εμφανίσεις πάνε γάντι σε ένα φαβορί που ανεβάζει σιγά-σιγά ρυθμούς. Η Ελβετία δεν κερδίζει συμπάθειες (για πολλούς και διάφορους λόγους), αλλά έχει πολλές αρετές. Η διαφορετική εθνοτική προέλευση του υλικού της, προσδίδει στην ομάδα μια ενδιαφέρουσα και χρησιμότατη ποικιλία ποδοσφαιρικών χαρακτηριστικών.

Φ. Κοουτίνιο

Η Σερβία είχε υλικό που μπορούσε να την πάει πολύ πιο μακριά. Αλλά υστέρησε δραματικά στις λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά. Αντιμετώπισε με τον χειρότερο δυνατό τρόπο το κρίσιμο παιχνίδι με τους Ελβετούς, μολονότι αυτό ξεκίνησε ιδανικά για εκείνη. Η φάση του γκολ του Σατσίρι στις καθυστερήσεις, που ξεκινά από μια αποτυχημένη σερβική επίθεση, είναι απολύτως ενδεικτική. Κι ίσως χρειαζόταν έναν επιθετικό με διαφορετικά χαρακτηριστικά από τον εντελώς βρετανικής κοπής Μίτροβιτς. Σπαρασσόμενη από εσωτερικές έριδες ανάμεσα στις κλίκες του Νάβας, του αρχηγού Ρουίς και δεν ξέρω ποιου άλλου, η Κόστα Ρίκα έμεινε μοιραία μακριά από τους στόχους της. Δεν ήταν αμελητέα ποσότητα, αλλά απείχε πολύ από την ομάδα που έφτασε στους προημιτελικούς της προηγούμενης διοργάνωσης.

ΣΤ. Η Σουηδία κατόρθωσε να ανασυνταχθεί από το δράμα της ήττας από τη Γερμανία και συντρίβοντας το Μεξικό εξασφάλισε την πρωτιά στον όμιλό της. Είναι ενδιαφέρουσα ομάδα, αλλά μένει να μάθουμε τα όριά της. Η κακή διαχείριση ενός κατά τα λοιπά εξαιρετικού ματς (αυτού με τη Γερμανία) προδιαθέτει αρνητικά. Η γρήγορα ανασύνταξη αφήνει ελπίδες για κάτι καλό.

Το Μεξικό απέτυχε πλήρως να αναλάβει τον ρόλο του φαβορί. Έχει δυνατότητες και μονάδες, είναι γρήγορο και δυναμικό, αλλά του λείπει η δύναμη και η ψυχολογία για να πετύχει όσα θα μπορούσε. Ούτε που θυμάμαι πόσες είναι οι διοργανώσεις στις οποίες κατορθώνει πάντοτε να αποκλειστεί στον γύρο των 16, παρά τις υποσχέσεις που είχε δώσει με το παιχνίδι του. Πώς να σπάσει άραγε την κακοδαιμονία;

Ζ. Όλος ο κόσμος έχει ενθουσιαστεί με την Αγγλία και το Βέλγιο, εγώ διατηρώ τις επιφυλάξεις που έχω διατυπώσει. Δεν γίνεσαι υπερομάδα επειδή συντρίβεις καφενεία (ή έστω ένα καφενείο, αυτό των δύο ωκεανών, και μια ομάδα με περιορισμένες δυνατότητες και πολλές ατυχίες τραυματισμών). Να δούμε τις δύο ομάδες σε σοβαρό παιχνίδι (όχι το μεταξύ τους) κι έπειτα θα έχουμε ακριβέστερη εικόνα των πραγματικών δυνατοτήτων τους.

Η. Η Σενεγάλη είχε τεράστια ευκαιρία να κλειδώσει την πρόκριση και την πέταξε στα σκουπίδια. Ήταν καλύτερη, προηγήθηκε δύο φορές στο σκορ, πλην όμως οι αμυντικές αδυναμίες της επέτρεψαν στην (κατώτερη, αλλά ανταγωνιστική) Ιαπωνία να ισοφαρίσει. Την ίδια ώρα, στο ντέρμπυ των υποτιθέμενων φαβορί που τα είχαν θαλασσώσει στην πρεμιέρα, η Κολομβία του Πέκερμαν ξαναέβρισκε τον καλύτερο εαυτό της και με εξαιρετικούς τους Κουαδράδο, Χάμες και Φαλκάο (και όχι μόνο) συνέτριβε τη θλιβερή Πολωνία. Τα αποτελέσματα αυτά αφήνουν σε θέση ισχύος για την πρόκριση τη λιγότερο ταλαντούχα ομάδα του ομίλου (Ιαπωνία), καθώς η μονομαχία Κολομβίας-Σενεγάλης πιθανότατα θα αφήσει μία από τις δύο ομάδες εκτός νυμφώνος.

Και τώρα;

Τα έξι από τα οχτώ ζευγάρια του γύρου των 16 είναι ήδη γνωστά. Να διακινδυνεύσουμε προγνωστικά, γνωρίζοντας ότι κατά πάσα πιθανότητα θα διαψευστούν, μια και η αλήθεια των νοκ άουτ αγώνων είναι πολύ διαφορετική από εκείνη της φάσης των ομίλων;

1. Καζάν, Γαλλία-Αργεντινή: η Γαλλία έχει καλύτερο υλικό και ψυχολογία, σοβαρότερο προπονητή, μεγαλύτερες δυνατότητες. Η Αργεντινή είναι ένα ναυαγισμένο πειρατικό με παράφρονα καπετάνιο και πλήρωμα που πλακώνεται στο ξύλο. Όμως… η Γαλλία δεν έχει κάνει ούτε ένα πραγματικά πειστικό παιχνίδι. Κι η Αργεντινή έχει πιο βαριά φανέλα. Είναι ικανή για το χειρότερο, αλλά δεν μπορείς να αποκλείσεις και το καλύτερο. Αν τα άστρα βρεθούν στη σωστή θέση, οι πειρατές ίσως και να κάνουν πετυχημένο ρεσάλτο. Πρόβλεψη: 55 % – 45 %.

2. Σότσι, Ουρουγουάη-Πορτογαλία: η Ουρουγουάη είναι καλύτερη ομάδα, μια καλή Αργεντινή, ισορροπημένη κι αποτελεσματική. Αλλά δεν ξεγράφεις εύκολα τον Κριστιάνο και τον Σάντος. Μια ηρωϊκή επικράτηση στις καθυστερήσεις της παράτασης ή στα πέναλτυ είναι πάντα πιθανή. Πρόβλεψη: 55 % – 45 %.

3. Λουζνικί, Μόσχα, Ισπανία-Ρωσία: Η Ισπανία δεν πατάει καλά, η Ρωσία δεν πείθει. Η έδρα, όμως, είναι σημαντικός παράγοντας. Η γηπεδούχος χρωστά ένα μεγάλο ματς. Πιθανότατα δεν μπορεί και δεύτερο, αλλά η νίκη στη συγκεκριμένη αναμέτρηση είναι εντός των εύλογων προσδοκιών. Πρόβλεψη: 40 % – 60 %.

4. Νίζνι Νόφγκοροντ, Κροατία-Δανία: Η διαφορά δυναμικότητας είναι μεγάλη. Το πιθανότερο στάνταρ. Πρόβλεψη: 75 % – 25 %.

5. Σαμάρα, Βραζιλία-Μεξικό: Η Βραζιλία βαδίζει στον συνήθη δρόμο ενός μεγάλου φαβορί. Δεν εντυπωσιάζει, δεν ανησυχεί υπερβολικά. Το Μεξικό τα κατάφερε να παίξει με τον χειρότερο δυνατό (για εκείνο) αντίπαλο. Θα παλέψει, αλλά μάλλον θα πέσει ηρωϊκά. Πρόβλεψη: 70 % – 30 %.

6. Πετρούπολη, Σουηδία – Ελβετία: η Σουηδία δίνει την εντύπωση ομάδας με μεγαλύτερη σύμπνοια και πίστη σε έναν κοινό σκοπό. Η Ελβετία υπερτερεί σε επίπεδο ατομικού ταλέντου. Ένας Θεός ξέρει τι μπορεί να δώσει αυτή η αναμέτρηση. Αν έδινα μικρό προβάδισμα στη Σουηδία θα ήταν για συναισθηματικούς και μόνο λόγους. Πρόβλεψη: 50 % – 50 %.

Παναγία του Ροζαρίου, Σαν Νικολάς, Αργεντινή

Πριν αρχίσει η διοργάνωση, ο Λιονέλ Μέσσι έκανε ένα τάμα. Αν η Αργεντινή κερδίσει το τρόπαιο τότε θα πάει πεζός από τη γενέτειρά του, το Ροσάριο, για να προσκυνήσει στο ιερό της Παναγίας του Ροζαρίου στο Σαν Νικολάς, 70 χιλιόμετρα μακριά. Εμπνεόμενο από την υπόσχεση αυτή, το γαλλικό Φρανς Φουτμπώλ εγκαινίασε στήλη με θέμα «τι θα κάνετε αν κερδίσετε το Παγκόσμιο Κύπελλο;». Ο Ντι Μαρία απάντησε ότι θα ακολουθήσει τον αρχηγό του στην πεζοπορία των εβδομήντα χιλιομέτρων, έχοντας τη βεβαιότητα ότι πολύς κόσμος θα θελήσει να τους συνοδέψει σε περίπτωση τελικής επικράτησης της Αλμπισελέστε. Απαντώντας στο ίδιο ερώτημα, ο Μεσούτ Εζίλ της Γερμανίας δήλωσε απλά ότι «θα πάει για διακοπές σε κάποιο τροπικό νησί, ώστε να ξεκουραστεί από τη σκληρή δουλειά». Αυτή η επαγγελματική αντίληψη ίσως είναι απολύτως υγιής. Κι εγώ θέλω να πάω διακοπές ύστερα από μερικούς μήνες σκληρής δουλειάς. Μόνο που το ποδόσφαιρο δεν είναι ένα συνηθισμένο επάγγελμα.

Χαμένες ευκαιρίες

«Οι Χαμένες Ευκαιρίες», τραγικωμωδία του Ζαν ντε Ροτρού, 1631 (εξώφυλλο της έκδοσης του 1636, φωτογραφία: Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, gallica.bnf.fr)

Το ποδόσφαιρο είναι πρωτίστως ένα παιχνίδι. Ένα παιχνίδι που, όπως και τα άλλα ομαδικά αθλήματα, έχει την ιδιότητα να αποτελεί μικρογραφία της ζωής με υπερτονισμένα και συμπιεσμένα στον χώρο και τον χρόνο τα πιο δραματικά στοιχεία της. Καθώς έχει ως εγγενή χαρακτηριστικά γνωρίσματα τόσο τη συνεργατικότητα όσο και την αντιπαράθεση αποτελεί αρκετά πιστό καθρέφτη της ανθρώπινης κοινωνίας. Κι άλλες δραστηριότητες τα έχουν όλα αυτά, αλλά, καταρχήν τουλάχιστον, το ποδόσφαιρο είναι λιγότερο επικίνδυνο από έναν πόλεμο ή μια κοινωνική σύγκρουση. Από την άποψη αυτή μοιάζει περισσότερο με όνειρο μεγάλης έντασης.

Η προσπάθεια να ερμηνευθεί με όρους αμιγώς ιδεολογικούς και πολιτικούς, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η ιδιαίτερη φύση του, καταλήγει μοιραία σε παρανάγνωση που αποδίδει στο άθλημα ιδιότητες που σε καμία περίπτωση δεν έχει. Προβάλλοντας στο ποδόσφαιρο στοιχεία ξένα προς αυτό, θεωρώντας ομάδες και ποδοσφαιριστές φορείς ιδεολογιών, δεν κάνουμε κάτι διαφορετικό από το να ψάχνουμε για ανεμόμυλους τους οποίους θα αντιμετωπίσουμε σαν να ήταν θανάσιμοι εχθροί μας. Κάπως έτσι χάνουμε τόσο τη χαρά του παιχνιδιού όσο και τη δυνατότητα παρατήρησης ανθρώπινων χαρακτήρων και ατομικών και συλλογικών συμπεριφορών (την οποία μας παρέχουν ιδίως οι μεγάλες διοργανώσεις σαν το Παγκόσμιο Κύπελλο το οποίο τόσοι επιμένουν να ξορκίζουν).

Το ποδόσφαιρο, όμως, θα εξακολουθήσει να είναι το παιχνίδι του αναπάντεχου και του δραματικού. Ένα αγώνας που μετά από σχεδόν δύο ώρες μαρτυρίου για τον θεατή μπορεί να καταλήξει σε μια τρελή πεντάλεπτη κορύφωση που θα τη θυμόμαστε για χρόνια. Το παιχνίδι στο οποίο ένας προπονητής, λίγο πριν αρχίσει κάποια παράταση, θα δώσει οδηγίες σε κάθε παίκτη του ατομικά κι έπειτα σε ολόκληρη την ομάδα με τόση ένταση και σοβαρότητα μαζί που δεν θα αφήνει καμιά αμφιβολία για το αν έχει επίγνωση της σπουδαιότητας της αποστολής του.

Ι.   Η μεγάλη χαμένη ευκαιρία

Παπασταθόπουλος και Κάμπελλ (Ελλάδα-Κόστα Ρίκα 1-1. 3-5 πέν.)

Η πρόκριση στις 8 καλύτερες ομάδες μιας τελικής φάσης Παγκοσμίου Κυπέλλου αποτελεί εξαιρετική διάκριση. Από την άποψη αυτή, το γεγονός ότι η συγκεκριμένη εθνική Ελλάδας δεν κατάφερε να βρεθεί στα προημιτελικά ίσως και να είναι δίκαιο, διότι δεν επρόκειτο για «εξαιρετική ομάδα». Μόνο που τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Τις ευκαιρίες πρέπει να τις εκμεταλλεύεσαι όταν σου παρουσιάζονται. Μπορείς, άλλωστε, να δικαιολογήσεις την επιτυχία σου και εκ των υστέρων. Επιπλέον, με γνώμονα αποκλειστικά την αναμέτρηση με την Κόστα Ρίκα (1-1 καν. αγ. και παρ., 3-5 πέν.), η εθνική Ελλάδας ήταν η ομάδα που θα έπρεπε να έχει κερδίσει την πρόκριση σύμφωνα με την απόδοσή της στο συγκεκριμένο παιχνίδι. Αντίπαλος χωρίς βαριά φανέλα και ιστορία που κάνει και το χειρότερο παιχνίδι του στη διοργάνωση. Παίζει με παίκτη λιγότερο. έχει κυριολεκτικά σκάσει στην παράταση: ανά πάσα στιγμή μπορεί να δεχθεί το γκολ που θα κρίνει τον νικητή.

Η εύκολη εκ των υστέρων κριτική είναι να καταλογισθούν οι ευθύνες της ήττας αποκλειστικά στον Καρνέζη και τον Γκέκα. Όμως… δεν υπάρχει καμία υποχρέωση του τερματοφύλακα να αποκρούσει κάποιο πέναλτυ. Συνήθως, σε μια σειρά πέναλτυ υπάρχει πάντα κάποιο τόσο κακοεκτελεσμένο που κάνει ήρωα τον τερματοφύλακα καθαρά από τύχη: κάποιο πέναλτυ που φεύγει άουτ, κάποιο άλλο τόσο αδύναμο που ο γκολκήπερ μπορεί να το σταματήσει ακόμη κι αν έχει επιλέξει λάθος γωνία. Ο Καρνέζης δεν είχε αυτή την τύχη. Στην πραγματικότητα, η εθνική δεν έπρεπε να αφήσει το παιχνίδι να πάει στα πέναλτυ. Στη διαδικασία αυτή έχει σαφές ψυχολογικό προβάδισμα η ομάδα που βρέθηκε πιο κοντά στην ήττα κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, όχι αυτή που είχε τις περισσότερες ευκαιρίες νίκης. Οπότε, μπορούμε να πούμε αρκετά για την έλλειψη διαύγειας κι αποτελεσματικότητας στην τελική προσπάθεια (του Μήτρογλου ή του Χριστοδουλόπουλου λ.χ.), για την αδυναμία του Τοροσίδη να βγάλει έστω και μία στοιχειωδώς καλή σέντρα σε τόσες φάσεις επίθεσης στις οποίες η εθνική μας βρισκόταν σε πλεονεκτική θέση. Αλλά και πάλι η ατομική κριτική δεν πρόκειται να δώσει μια απολύτως δίκαιη και ακριβή εικόνα του παιχνιδιού. Θα μπορούσε, άλλωστε, να αντιταχθεί ότι ήδη υπήρχε μια δόση τύχης στο γεγονός ότι η εθνική μας κατόρθωσε να ισοφαρίσει στις καθυστερήσεις του κανονικού αγώνα, οπότε η παράταση με την εικόνα της ελληνικής υπεροχής δεν θα είχε υπάρξει ποτέ.

Αρκετές επικρίσεις δέχθηκε κι ο προπονητής. Γνώμη μου είναι ότι το μεγαλύτερο σφάλμα που μπορεί να καταλογιστεί στον Σάντος δεν αφορά το κοουτσάρισμά του κατά τη διάρκεια της τελικής φάσης: και οι αρχικές ενδεκάδες του και οι αλλαγές που έκανε (από το ένα ματς στο άλλο ή κατά τη διάρκεια των αγώνων) είχαν κάποια λογική. Το μεγαλύτερο σφάλμα ήταν η χωρίς αλλαγές επιλογή των ποδοσφαιριστών που είχαν αγωνιστεί στα προκριματικά, χωρίς να ληφθεί υπόψη η μέτρια αγωνιστική κατάσταση αρκετών (λόγω έλλειψης αγώνων, τραυματισμών ή ηλικίας) και η άρνηση μετάγγισης νέου αίματος στην ομάδα.

Ακόμη κι έτσι, πρέπει να ομολογήσουμε ότι ο τελικό απολογισμός της παρουσίας μας στο ΠΚ 2014 είναι θετικός. Αν υπάρχει γλυκόπικρη γεύση οφείλεται στην αίσθηση ότι, όπως τελικά ήρθαν τα πράγματα, μπορούσαμε να πάμε ψηλότερα. Δεν μπορούμε, όμως, να τα έχουμε όλα.

Χάμες Ροδρίγες (Κολομβία)

ΙΙ.   Και οι υπόλοιποι αγώνες της φάσης των 16

Εάν υπάρχει κάποιο προγνωστικό μας που τελικά επιβεβαιώθηκε, αυτό έχει να κάνει με τον εξαιρετικά αμφίρροπο χαρακτήρα των αγώνων της β΄ φάσης. Μόλις 2 από τους 8 αγώνες κρίθηκαν στην κανονική διάρκειά τους, χωρίς να χρειαστεί παράταση ή και πέναλτυ. Και ο ένας από τους δύο αυτούς αγώνες κρίθηκε με τέρματα που σημειώθηκαν στο τελευταίο δεκάλεπτο.

Η ατυχία της Χιλής: Όπως αναμενόταν, η Χιλή έκανε τη ζωή της Βραζιλίας πάρα πολύ δύσκολη. Η Βραζιλία ίσως εμφανίστηκε λίγο βελτιωμένη στο δημιουργικό σκέλος του παιχνιδιού, αλλά και πάλι ήταν απογοητευτική στην τελική προσπάθεια (είτε στη θέση του φορ βρισκόταν ο Φρεντ είτε ο Ζο). Τα άκρα της με Ντάνι Άλβες και Μαρσέλο ήταν πηγή κινδύνων, αποτελούσαν πραγματικές λεωφόρους για τους επικίνδυνους Χιλιανούς. Η Χιλή στάθηκε καλύτερα στο γήπεδο και στα 120 λεπτά του αγώνα. Με ελάχιστη δόση τύχης θα κέρδιζε με τη βολίδα του Πινίγια στο τέλος της παράτασης. Δεν το κατάφερε και στα πέναλτυ αποδείχθηκε λιγότερη ικανή και, κυρίως, τυχερή από τη διοργανώτρια (1-1 καν. αγ. και παρ., 3-2 πέν.).

Παρόντες και απόντες:  Η μεγάλη αναμέτρηση μεταξύ της Κολομβίας και της Ουρουγουάης κρίθηκε τελικά πριν αρχίσει: η τιμωρία του Σουάρες αποσταθεροποίησε πλήρως την Ουρουγουάη τόσο ψυχολογικά όσο και αγωνιστικά. Η απουσία του καλύτερου επιθετικού της Σελέστε δεν ήταν δυνατό να αναπληρωθεί από κανέναν: ο Φορλάν δεν έχει πια καμία σχέση με τον ποδοσφαιριστή που είχε λάμψει στα γήπεδα της Νότιας Αφρικής, ο Καβάνι μοιάζει εξαντλημένος από την αγωνιστική περίοδο και χωρίς (ακόμη;) την προσωπικότητα του παίκτη που θα πάρει μια ομάδα από το χέρι για να την οδηγήσει στη νίκη. Η Κολομβία πέρα από την υπεροπλία σε έμψυχο δυναμικό (σε αρχική ενδεκάδα και πάγκο) βρήκε τον παίκτη αυτό στο πρόσωπο του Χάμες Ροδρίγες. Ο μεσοεπιθετικός της Μονακό ξεκλείδωσε το ματς με τη βολίδα του στο πρώτο μέρος και σφράγισε τη νίκη πετυχαίνοντας και το δεύτερο τέρμα της ομάδας του (2-0).

«Δεν κάνω θέατρο, βουτώντας, για να κερδίσω πέναλτυ. Απλώς το πρόβλημα είναι ότι οι αμυντικοί, ενώ περιμένεις ότι θα σε βρούν, τραβάνε το πόδι τους την τελευταία στιγμή κι έτσι δεν υπάρχει τελικά επαφή. Εσύ, όμως, δεν είναι δυνατό να μην πέσεις!» (Άριεν Ρόμπεν)

«Είναι αλήθεια ότι στο πρώτο ημίχρονο έκανα θέατρο για να εκβιάσω κάποιο πέναλτυ. Στο τέλος, όμως, ο Μάρκες με βρήκε, υπήρχε παράβαση«. (Άριεν Ρόμπεν)

Πλατούν, χειρουργεία χωρίς αναισθητικό και Πορτογάλος «πεζοναύτης»: Λέγαμε ότι το Μεξικό θα μπορούσε να πετάξει τους Ολλανδούς έξω από τη διοργάνωση. Μοναχά δύο βρομόλεπτα έλειψαν για να γίνει πραγματικότητα κάτι τέτοιο. Οι Μεξικανοί που ήταν σαφώς καλύτεροι στη μεγαλύτερη διάρκεια του αγώνα οπισθοχώρησαν αδικαιολόγητα (ή μήπως έφταιγε η εξάντληση από ένα παιχνίδι που έγινε καταμεσήμερο και κάτω από τον καυτό ήλιο, όπως διατεινόταν κι ο προπονητής τους;) και το πλήρωσαν. Η ολλανδική αντίδραση και οι μεγάλες ερμηνευτικές ικανότητες του Ρόμπεν με τη συνεργασία του γενναιόδωρου Πορτογάλου διαιτητή έφεραν την ανατροπή και τη Μάρθα Βούρτση του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου στα προημιτελικά και μάλιστα με την προοπτική του ευκολότερου αγώνα στο στάδιο αυτό της διοργάνωσης (1-2). Το Μεξικό δεν κατάφερε ούτε τώρα να σπάσει την κατάρα της φάσης των 16 (στην οποία, κατά απαρέγκλιτο  κανόνα, εγκαταλείπει τη διοργάνωση). Εκτός από την ατυχία, φέτος μπορεί να επικαλεσθεί και τη δικαιολογία των αλλεπάλληλων χειρουργείων χωρίς αναισθητικό.

Στον κόσμο των ιδεών, το πόδι του Ρόμπεν ίσως και να συνάντησε εκείνο του Μάρκες κι η κατάληξη ήταν αυτή που βλέπετε (ΟΚ, αφίσα της γνωστής κινηματογραφικής ταινίας του Όλιβερ Στόουν, 1986)

Ως τώρα, όλα καλά: Η Γαλλία είχε ελαφρά υπεροχή στην αναμέτρησή της με την εξαιρετικά αξιόμαχη Νιγηρία, αλλά χρειάστηκε να φτάσει το τελυταίο δεκάλεπτο για να τη μετουσιώσει σε γκολ (2-0). Εάν πρέπει να αναζητήσουμε την καθοριστική στιγμή του αγώνα, αυτή είναι το οριακά οφσάιντ γκολ που σημειώνει η Νιγηρία στο πρώτο ημίχρονο. Για λίγα εκατοστά, ο αγώνας θα εξελισόταν με εντελώς διαφορετικό τρόπο. Δεν γνωρίζουμε πόσο θετικά θα αντιδρούσε σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο η σχετικά άπειρη γαλλική ομάδα.

Υψηλή αποστολή: Χωρίς καμία αμφιβολία ο προπονητής και η ομάδα με το υψηλότερο αίσθημα ευθύνης και την απόλυτη συνείδηση της σπουδαιότητας της αποστολής ήταν ο Βαχίντ Χαλίλοτζις και η Αλγερία. Ο Βόσνιος προπονητής άλλαξε τη μισή αρχική ενδεκάδα του σε σχέση με την ισοπαλία πρόκρισης εναντίον των Ρώσων, με το σκεπτικό της μεγαλύτερης φρεσκάδας και της επιλογής των καταλληλότερων για τη συγκεκριμένη μονομαχία με τη Γερμανία. Δικαιώθηκε. Η Αλγερία προκάλεσε τεράστιες δυσκολίες στη γερμανική μηχανή με το ψυχωμένο, αλλά και ορθολογικό παιχνίδι της. Πρεσάρισμα του αντιπάλου και αναζήτηση των κατάλληλων συνθηκών για την εκδήλωση αντεπίθεσης. Η τύχη ξεκλειδώνει το παιχνίδι για λογαριασμό των Γερμανών στο ξεκίνημα της παράτασης και τη φάση του γκολ του Σύρρλε. Όσο για τις δυνατότητες της ομάδας του Χαλίλοτζιτς, η καλύτερη απόδειξη είναι ο εξαιρετικός συνδυασμός που καταλήγει στη μείωση του σκορ (τη μοναδική στιγμή που έχει χαλαρώσει η γερμανική άμυνα, ακριβώς επειδή έχει μόλις επιτευχθεί το 2-0 κι υπάρχει η αίσθηση ότι το παιχνίδι κρίθηκε). Οπωσδήποτε και η παρουσία μερικών εξαιρετικών μονάδων όπως (πρωτίστως) ο Φεγκουλί, ο Σλιμανί ή ακόμη και ο σκόρερ Τζαμπού [Γερμανία-Αλγερία καν. αγ. 0-0, παρ. 2-1].

Ελβετική σπαζοκεφαλιά: Τα πολύ δύσκολα έβαλε κι η Ελβετία στην Αργεντινή, υποκύπτοντας στο τέλος μόλις της παράτασης, και μάλιστα όχι δίχως να φτάσει μια ανάσα από την ισοφάριση στις καθυστερήσεις (καν. αγ. 0-0, παρ. 1-0).  Η Ελβετία εξουδετέρωσε σχεδόν πλήρως το φαβορί χωρίς να παίξει άμυνα-ταμπούρι και χωρίς να παρκάρει κανένα πουλμανάκι στη μεγάλη περιοχή της. Προτίμησε (και κατάφερε) να καταπιεί κυριολεκτικά τους χώρους, προκαλώντας ασφυξία στην αντίπαλό της. Εάν αυτή η ομάδα παιδιών μεταναστών είχε κι έναν αληθινό φορ θα ήταν εξαιρετική. Στην κανονική διάρκεια του αγώνα οι σοβαρότερες ευκαιρίες είναι δικές της. Όσο για την Αργεντινή, δυστυχώς επιβεβαιώνει φόβους και προβληματισμούς. Στατική, χωρίς καλή σύνδεση μεταξύ των γραμμών, με επιθετικούς κουρασμένους και χωρίς εκρηκτικότητα, οι οποίοι αδυνατούν να προκαλέσουν μόνοι τους κινδύνους για τον αντίπαλο. Μετά τον Μέσσι, σχεδόν το χάος. Πετυχαίνουν το γκολ στη μοναδική επίθεση που βρίσκουν απροετοίμαστη την ελβετική άμυνα: το κλέψιμο του Σαμπαλέτα δημιουργεί τις προϋποθέσεις της γρήγορης αντεπίθεσης που θα εξελιχθεί υποδειγματικά και θα καταλήξει στο γκολ του Ντι Μαρία. Θετικό βεβαίως για την Αργεντινή το ότι εκμεταλλεύεται τη μοναδική στιγμή χαλάρωσης της αντιπάλου της. Αρνητικό στοιχείο ο τρόπος αντίδρασης μετά το άνοιγμα του σκορ: απλώς ας τελειώσει το παιχνίδι, ας ροκανίσουμε λίγο τον χρόνο κι όλα θα είναι εντάξει. Έμ, δεν είναι! Η φοβερή ευκαιρία με το δοκάρι του Μπλερίμ Τζεμαϊλί θα μπορούσε να στείλει το παιχνίδι στα πέναλτυ. Ο Θεός μόνο ξέρει τι σόι αντίδραση θα επιδείκνυε η Αλμπισελέστε σε τέτοια περίπτωση.

Ωραίο ματς! Ο τελευταίος αγώνας της φάσης των 16 ήταν τελικά κι ο συναρπαστικότερος, τουλάχιστον όσον αφορά την εξαιρετική παράταση που παρακολουθήσαμε. Γρήγορος ρυθμός και φάσεις σε ολόκληρη τη διάρκεια του παιχνιδιού. Ένα πρώτο ημίχρονο με σχετική υπεροχή των Βέλγων, αλλά ευκαιρίες εκατέρωθεν. Εικόνα που αλλάζει στο β΄ μέρος με την υποχώρηση των Αμερικανών. Πραγματική πολιορκία του Άλαμο. Τις ΗΠΑ τις σώζουν η έλλειψη διαύγειας των Βέλγων στην τελική προσπάθεια (βλ. Μιραλλάς), ο εξαιρετικός Χάουαρντ κι η τύχη. Κι όμως, στην εκπνοή του αγώνα είναι οι ΗΠΑ που παραλίγο να κλέψουν τη νίκη με την απίστευτη ευκαιρία του Γουωντολόφσκι (όπου ο, προφανώς ανεπαρκής, επόπτης σηκώνει σημαία σε μια πεντακάθαρη φάση). Παράταση και στο πρώτο μέρος της οι Βέλγοι δείχνουν να καθαρίζουν το παιχνίδι: δύο γκολ στα οποία το δίδυμο Ντε Μπρέυνε και Λουκακού (ξεμπούκωσε κι αυτός που είχε δεχτεί τόσες επικρίσεις) εναλλάσσονται σε ρόλους δημιουργού κι εκτελεστή. Κι ενώ είμαστε βέβαιοι ότι το παιχνίδι έχει κριθεί, οι Αμερικανοί απαντούν με την γκολάρα του Γκρην (που μόλις έχει μπει αλλαγή) στην πρώτη επίθεσή τους κατά το β΄ ημίχρονο της παράτασης. Οι Βέλγοι αντιδρούν φοβικά και σπασμωδικά, να διώξουμε τη μπάλα όπως να είναι… Οι ΗΠΑ πολιορκούν, χάνουν ευκαιρίες, αλλά τελικά το αποτέλεσμα δεν αλλάζει: 2-1 και οι Βέλγοι ξανά στα προημιτελικά 28 χρόνια μετά.

ΙΙΙ.   Και οι προημιτελικοί;

Μπογοτά, Κολομβία

Εάν οι αγώνες της φάσης των 16 ήταν εξαιρετικά αμφίρροποι, δεν υπάρχει κανένας λόγος για να μη συμβεί το ίδιο και στους προημιτελικούς.

Για τον πρώτο από αυτούς ούτε προγνωστικό μπορώ να κάνω ούτε κάποιο προαίσθημα για τον τελικό νικητή έχω. Οι Γάλλοι ξέρουν μπάλα, η ομάδα τους είναι καλή, αλλά μου φαίνεται κάπως χαμηλών λιπαρών, άπειρη και τρυφερή για σύγκρουση σε αυτό το επίπεδο. Ίσως ψυχολογικά να έχουν την εντύπωση ότι η αποστολή τους εξετελέσθη, μια και ο πραγματικός στόχος είναι το Ευρωπαϊκό του 2016. Και δεν έχουν ακόμη αντιμετωπίσει μεγάλη ομάδα για να δούμε ποιες είναι πραγματικά οι δυνατότητές τους. Οι Γερμανοί εντυπωσίασαν μόνο στο πρώτο παιχνίδι, με τους καμένους Πορτογάλους. Δείγμα ανεπαρκές. Κι εξακολουθώ να αναρωτιέμαι αν αυτή η ομάδα τους είναι καλύτερη εκείνων του 2010 ή του 2012. Δεν το νομίζω.

Με την εικόνα που δείχνει και το υλικό που διαθέτει, η φετινή Βραζιλία δεν είναι δυνατό, λογικά, να φτάσει μέχρι το τέρμα του δρόμου. Εκτός κι αν εμφανιστεί ριζικά μεταμορφωμένη. Η Κολομβία έχει το ιδανικό προφίλ για να γίνει δήμιος της διοργανώτριας. Εκτός από μια λεπτομέρεια (και ξέρουμε ότι ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες): δεν έχει τη βαριά φανέλα, ούτε την απαραίτητη εμπερία για το επίπεδο αυτό, καθώς είναι πρωτάρα στους προημιτελικούς.

Το Βέλγιο έχει πλούσιο υλικό και μεγάλες δυνατότητες. Στην πορεία έλυσε κάποια από τα προβλήματα μονταρίσματος, αλλά όχι κι όλα (πόσο χρήσιμος είναι ο Φελλαϊνί σε αυτή την υβριδική θέση λίμπερο μεσοεπιθετικού;). Εξακολουθεί να είναι άπειρο και να μην μπορεί να διαχειριστεί ιδανικά τα παιχνίδια του (το είδαμε και στον αγώνα με τις ΗΠΑ). Όταν κάτι πηγαίνει στραβά πανικοβάλλεται. Όλα αυτά θα καθιστούσαν φαβορί τον αντίπαλο, αν δεν επρόκειτο για τη φετινή Αργεντινή με τα τόσα προβλήματα. Ζητείται επειγόντως μεταμόρφωση ομάδας με φορμάρισμα όσων έχουν ως τώρα υστερήσει. Γίνεται; Να βρεθούν πάντως τώρα οι αναγκαίοι δημιουργικοί μέσοι που θα ανυψώσουν το επίπεδο παιχνιδιού των Νοτοοαμερικανών δεν γίνεται, φοβούμαι.

Ο τέταρτος προημιτελικός είναι κι ο μόνος με ακλόνητο φαβορί. Εξαντλημένη και με απουσίες λόγω τιμωριών, η Κόστα Ρίκα θα δυσκολευτεί πολύ για να αποφύγει τη σκληρή μοίρα της ηττημένης απέναντι στους Ολλανδούς.

Το Μουντιάλ αυτό δεν είχε ως τώρα την ομάδα που θα εντυπωσιάσει, δημιουργώντας την πεποίθηση ότι θα είναι κι η τελική νικήτρια. Ούτε και προσέφερε νέα συστήματα και τακτικές. Υπήρξε, όμως, θεαματικό, με παιχνίδια γρήγορου ρυθμού, αρκετά συναρπαστικά ή, έστω, ενδιαφέροντα. Οι πιο πολλές ομάδες είχαν επιθετικό προσανατολισμό και διάθεση να παίξουν καλό ποδόσφαιρο. Θα ήταν πραγματικά άδικο να παραπονεθεί ο τηλεθεατής.    

Το μερτικό μου απ’ τη χαρά

Μουράτ Δ΄, ο σουλτάνος που είχε απαγορέψει σχεδόν όλες τις απολαύσεις (μικρογραφία από το μουσείο του Τοπκαπί)

Δεν το έχουν πάρει άλλοι, για τον απλούστατο λόγο ότι εκείνοι όχι μόνον έχουν αποποιηθεί το δικό τους μερίδιο, αλλά πιστεύουν ότι το ίδιο οφείλω να πράξω κι εγώ.

Πρέπει λοιπόν να χαιρόμαστε για μια νίκη της ποδοσφαιρικής ομάδας που υποστηρίζουμε ή όχι; Για ποιους λόγους πρέπει να αρνηθούμε αυτό που θα έπρεπε να είναι προφανές λαμβανομένης υπόψη της ίδιας της φύσης και της λειτουργίας του αθλήματος/ θεάματος; Δεν υπάρχει τίποτε κακό στο να αποκομίζεις θετικά συναισθήματα από το ποδόσφαιρο. Κακό είναι να νομίζεις ότι το αποτέλεσμα ενός ποδοσφαιρικού αγώνα πρόκειται να εξαφανίσει ως διά μαγείας όλα τα σοβαρά προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζεις στη ζωή σου ή τα οποία ταλαιπωρούν την κοινωνία στην οποία ανήκεις. Όμως το πρώτο (η χαρά) δεν συνεπάγεται κατ’ ανάγκη το δεύτερο (την πεπλανημένη ερμηνεία της πραγματικότητας). Πολύ χειρότερο είναι βέβαια να πιστεύεις ότι η επικράτηση της ομάδας σου σε εντάσσει αυτοδικαίως σε ένα «ανώτερο σύνολο». Ένα από τα κύρια επιχειρήματα των επικριτών του ενθουσιασμού για το ποδόσφαιρο είναι ακριβώς το ότι το άθλημα ενέχει τον κίνδυνο να εθίσει το άτομο σε ψυχολογία μάζας και να το καταστήσει ευπρόσβλητο σε φανατισμούς και ιδεολογίες μίσους. Το, μεταξύ άλλων και μπορχεσιανό, επιχείρημα αυτό εμπεριέχει σοβαρή δόση αλήθειας. Δεν ισχύει όμως μόνο για το ποδόσφαιρο. Ισχύει κατά μείζονα λόγο για πολιτικές και άλλες ιδεολογίες, θρησκευτικά δόγματα κ.ο.κ. Έπειτα, η αιτιώδης συνάφεια μεταξύ ποδοσφαίρου και ιδεολογιών μίσους ούτε είναι αυταπόδεικτη ούτε, κυρίως, υφίσταται οπωσδήποτε σε όλες τις περιπτώσεις. Έ, ναι, υπάρχουν άνθρωποι που χαίρονται ως άτομα και με επίγνωση της πραγματικής σημασίας του ποδοσφαίρου, ικανά να διακρίνουν την αυτοτελή αξία του δεύτερου χωρίς να την υπερεκτιμήσουν και να της αποδώσουν ιδιότητες που δεν διαθέτει. Έχω επίσης την εντύπωση ότι η οξύτατη πολιτική, κοινωνική και οικονομική κρίση που πλήττει τη χώρα μας τα τελευταία χρόνο έχει καταστήσει πιο υπεύθυνους πολλούς από τους Έλληνες ποδοσφαιρόφιλους και τους έχει βοηθήσει να συνειδητοποιήσουν τη διαφορά μεταξύ πρόσκαιρου ή δευτερεύοντος και ουσιώδους.

Τέλος, όλοι, μηδενός εξαιρομένου, χαιρόμαστε για πράγματα με χαρακτηριστικά παρεμφερή αυτών του ποδοσφαίρου. Όλοι χαιρόμαστε για μια θεατρική παράσταση, ένα κινηματογραφικό έργο, μια συναυλία, ένα ωραίο φαγητό ή ένα ποτήρι καλό κρασί. Όλα αυτά δεν ασκούν καμία άμεση επίδραση στον αγώνα για την εξάλειψη των ουσιαστικών προβλημάτων. Κάνουν, όμως, καλύτερη τη ζωή μας με τρόπο απτό και άμεσο. Γιατί, από όλα αυτά, πρέπει μόνο η ποδοσφαιρική χαρά να μας προκαλεί τύψεις; Μήπως επειδή πίσω από τις επικρίσεις των διάφορων κηνσόρων υπάρχει συχνά ο αγνός ελιτισμός; Μήπως το πρόβλημα είναι ότι το ποδόσφαιρο θεωρείται ψυχαγωγικό προϊόν κατώτερης ποιότητας, «λαϊκό», απευθυνόμενο σε κοινό «χαμηλού μορφωτικού επιπέδου»; Δεν θα επιχειρήσω να αντικρούσω επί του παρόντος την επιχειρηματολογία αυτή. Αν θέλει κάποιος μπορεί να ξαναδιαβάσει τις πρώτες αναρτήσεις του ιστολογίου αυτού. Θα περιορισθώ μόνο στη διαπίστωση ότι ο ρόλος του αστυνόμου της χαράς του άλλου δεν μου μοιάζει και πολύ συμπαθής. Θα επισημάνω ότι η στάση αυτή δεν συνάδει προς την ιδεολογία του σεβασμού του διαφορετικού, διότι αυτή δεν νοείται επιλεκτικά, με κριτήριο του τι μας αρέσει και τι θεωρούμε άξιο σεβασμού. Ας αφήσουμε στην άκρη τις διάφορες διδασκαλίες και τα μαθήματα αγωγής και συμπεριφοράς. Είναι παράλογο να επιβάλλεις στον άλλο τους λόγους για τους οποίους πρέπει ή δεν πρέπει να χαίρεται. Η παρατήρηση ισχύει και για τα δύο στρατόπεδα, τόσο για αυτό των φίλων όσο και για εκείνο των εχθρών του ποδοσφαίρου.

Δεν χρειάζονταν και τόσο πολλά: Τελικά αρκούσε η προσθήκη δύο δημιουργικών παικτών με στοιχειώδη τεχνική κατάρτιση (Καραγκούνη και Χριστοδουλόπουλου), σε συνδυασμό με μια αναγκαστική απουσία, για να μεταμορφώσει την εθνική Ελλάδος από σύνολο που παίζει κάτι σαν ποδόσφαιρο σε κανονική ποδοσφαιρική ομάδα. Την ευνοήσε επίσης η συγκυρία να κρίνεται το μέλλον της στη διοργάνωση από ένα μόνο παιχνίδι: σε τέτοιες περιστάσεις η εθνική έχει δείξει ότι μπορεί να ξεπερνά τον εαυτό της (ας θυμηθούμε το παιχνίδι με τη Ρωσία στο Ευρωπαϊκό του 2012 ή, κατ’ αναλογία, τη διαχείριση των μπαράζ για την πρόκριση στα ΠΚ του 2010 και του 2014). Οι δύο αναγκαστικές αλλαγές λόγω τραυματισμών κατά τη διάρκεια του αγώνα δεν επηρέασαν τη θετική μεταμόρφωση: η αλλαγή τερματοφύλακα δεν έπαιξε κάποιο ουσιώδη ρόλο, λόγω και του μικρού αριθμού επικίνδυνων φάσεων που δημιούργησαν οι αντίπαλοι, ενώ η αντικατάσταση του Κονέ από τον Σάμαρη έκανε τελικά καλό, χωρίς ο δεύτερος να είναι καλύτερος ως μονάδα από τον πρώτο. Τα χαρακτηριστικά παιχνιδιού του μέσου του ΟΣΦΠ ήταν πιο κατάλληλα για το συγκεκριμένο παιχνίδι, μια και το κέντρο της ομάδας απέκτησε βάθος χωρίς να υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσα στις γραμμές. Τέλος, δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι βοήθησε στην επιτυχία της εθνικής και η εντελώς αποτυχημένη διαχείριση του παιχνιδιού εκ μέρους των παικτών και της τεχνικής ηγεσίας της Ακτής Ελεφαντοστού. Λογική ήσσονος προσπαθείας, υπέρμετρο άγχος και τακτική αφέλεια που δεν συγχωρείται στο επίπεδο αυτό. Η νίκη ήρθε εντελώς αγχωτικά, με το πέναλτυ του Σαμαρά στις καθυστερήσεις (2-1), αλλά τυχόν διαφορετικό αποτέλεσμα θα ήταν άδικο με βάση την εικόνα των ομάδων. Η Ελλάδα ήταν καλύτερη, επιθετικότερη και πιο ουσιαστική.

Στο άλλο παιχνίδι του Γ’ ομίλου οι όποιες φιλοδοξίες της Ιαπωνίας να διεκδικήσει πρόκριση έσβησαν γρήγορα. Η Κολομβία έδειξε τη σοβαρότητα και τον εντυπωσιακό πλούτο του έμψυχου δυναμικού της (4-1).

Πάει κι η Σκουάντρα Ατζούρρα: Πριν ξεκινήσει η διοργάνωση ποιος περίμενε ότι τελικά από τον Δ΄ όμλο θα αποκλείονταν και η Αγγλία (εντάξει αυτό το περιμέναμε ορισμένοι) και η Ιταλία; Ωστόσο, στο κρίσιμο παιχνίδι εναντίον της Ουρουγουάης (0-1) η Σκουάντρα Ατζούρρα ουσιαστικά δεν εμφανίστηκε καν στον αγωνιστικό χώρο του Εστάντιου ντας Ντούνας του Νατάλ. Εξαντλημένη από τα συνεχή κουραστικά ταξίδια, φοβισμένη, προσπάθησε να παίξει για το 0-0 που θα της χάριζε την πρόκριση και μοιραία υπέκυψε χωρίς να δώσει μάχη. Μπορεί βεβαίως να διαμαρτύρεται για την αυστηρότατη αποβολή του Μαρκίζιο και για το ότι δεν αποβλήθηκε ο Σουάρες, όμως η ίδια δεν έκανε απολύτως τίποτε για να αλλάξει τη μοίρα της. Πιο αποφασιστική και με ουσιαστικότερες ευκαιρίες, η Ουρουγουάη ήθελε περισσότερο τη νίκη και την κατέκτησε.

Δυο λόγια για την τιμωρία του Σουάρες: ο Ουρουγουανός είναι ψυχάκιας κι έπρεπε να αποβληθεί και να τιμωρηθεί. Η ίδια η ποινή όμως είνει υπέρμετρα αυστηρή (σε αυτό συμφωνεί ως κι ο Κιελλίνι, το θύμα της επίθεσης), δυσανάλογη προς το παράπτωμα κι ελαφρώς υποκριτική. Είναι αποτέλεσμα της ενορχηστρωμένης εκστρατείας των αγγλόφωνων ΜΜΕ (αυτών δηλαδή που διαμορφώνουν την παγκόσμια κοινή γνώμη) και σαφώς υπερβολική, καθόσον εξαντλεί την αυστηρότητα σε μια γραφική συμπεριφορά με ψυχοπαθολογικά αίτια, την ώρα που οι διάφοροι χασάπηδες των γηπέδων αντιμετωπίζονται με περισσότερη επιείκεια μια και η συμπεριφορά τους μοιάζει σε κάποιους πιο ταιριαστή με ένα «αντρικό και σκληρό» σπορ. Τέλος, ως καταναλωτής του προϊόντος θεάματος που λέγεται ποδόσφαιρο αισθάνομαι ότι η απόφαση με πλήττει, μια και θα λείψει από τη διοργάνωση ένας από τους παίκτες που έκαναν τη διαφορά. Ας πρόσεχε, θα μου πείτε. Δίκιο θα έχετε σε κάποιο βαθμό.

Κανείς δεν πρόκειται να θυμάται τον αγώνα Κόστα Ρίκα-Αγγλίας (0-0). Η Κόστα Ρίκα επιβεβαίωσε τη σοβαρότητά της, η Αγγλία επιστρέφει άδοξα και πολύ νωρίς στη βάση της, με τρόπο αντιστρόφως ανάλογο των ευσεβών πόθων των οπαδών της που περίμεναν διακρίσεις ή ακόμη και κατακτήσεις τροπαίων.

Παιχνίδια αδιάφορα και τυπικές διαδικασίες: Λίγοι επίσης θα θυμούνται τους αγώνες της τελευταίας αγωνιστικής στον πέμπτο όμιλο. Με πολλές αλλαγές, αδικαιολόγητα νεύρα και σχετική αδιαφορία η Γαλλία, με περιορισμένες δυνατότητες να κάνει την έκπληξη ο Ισημερινός. Καθώς στην πορεία προστέθηκε η ανάγκη επικράτησης με διαφορά κι η αποβολή του αρχηγού του Εκουαδόρ (Α. Βαλένσια), η αποστολή πρόκρισης έγινε σχεδόν αδύνατη για τους Λατινοαμερικάνους και η ισοπαλία χωρίς τέρματα ήρθε σχεδόν φυσικά. Η Ελβετία από την πλευρά της εκμεταλλεύθηκε την εκτελεστική δεινότητα του Σακίρι και την απίστευτη αδυναμία των παικτών της Ονδούρας στην τελική προσπάθεια για να σφραγίσει δίχως άγχος το εισιτήριό της για την επόμενη φάση (3-0).

Θετικά σημάδια και λόγοι ανησυχίας: Χωρίς έκπληξη τελείωσε κι ο έκτος όμιλος. Σε ένα θεαματικό παιχνίδι με γρήγορο ρυθμό, η Αργεντινή επικράτησε της Νιγηρίας 3-2. Η Αλμπισελέστε μπορεί να κρατήσει ως θετικά τη νίκη και την πρωτιά στον όμιλο, καθώς και την επιθετική αποτελεσματικότητά της που όφειλε στον Μέσσι. Σημειώνονται βήματα προόδου στο θέμα της βέλτιστης εκμετάλλευσης του μεγάλου αστεριού της ομάδας, αν κι ακόμη απέχουμε πολύ από το ιδανικό. Ωστόσο δεν είναι και λίγα τα σημάδια που πρέπει να προκαλέσουν προβληματισμό: η αργεντίνικη άμυνα έδειξε εξαιρετικά ασταθής απέναντι σε μια επίθεση αξιόλογη μεν, αλλά όχι και φόβητρο. Προβληματική αλληλοκάλυψη, όχι πάντα σωστές τοποθετήσεις κι ατομικά λάθη (όπως αυτά του Φερνάντες της Νάπολι). Επίσης, το υποτίθεται ποιοτικό τρίο Ντι Μαρία, Ιγουαΐν, Αγουέρο συνεχίζει να απογοητεύει και να μην προσφέρει τίποτε το ουσιαστικό. Όταν βγήκε ο Μέσσι η επίθεση της Αργεντινής έμοιαζε ξεδοντιασμένη. Στο άλλο ματς του ομίλου αποδείχθηκε ότι η Βοσνία έπρεπε να αποκλεισθεί για να παίξει σύμφωνα με τις δυνατότητές της. Το Ιράν έμοιαζε κατώτερο των περιστάσεων σε όλη τη διάρκεια του αγώνα κι αποχαιρέτησε τη διοργάνωση (3-1).

Οικογενειακό δίτερμα και ματς απελπισμένων: Ο αγώνας Πανιωνίου-Πλατανιά… συγγνώμη Γερμανίας-ΗΠΑ ήταν σχεδόν όπως τον περιμέναμε. Δεν τελείωσε βεβαίως ισόπαλος, αλλά το 1-0 για τους Γερμανούς ήρθε με τρόπο που έδειχνε μεγάλη προσοχή μην τυχόν και συμβεί κανένα απρόπτο στον άλλο αγώνα και μέριμνα για την πρόκριση αμφοτέρων των ομάδων. Γενικώς, ατμόσφαιρα που ταιριάζει σε οικογενειακό δίτερμα κι όχι σε παιχνίδι τελικής φάσης ΠΚ. Πώς όμως θα μπορούσε τελικά να τεθεί σε κίνδυνο η πρόκριση των Αμερικανών; Η Πορτογαλία δεν βρισκόταν σε κατάσταση ούτε καν για να προσπαθήσει να διεκδικήσει νίκη με πολύ μεγάλο σκορ. Όσο για την Γκάνα (για την οποία είναι η πρώτη φορά που αποκλείεται από τη φάση των ομίλων), δεν μπήκε καν στο κλίμα του παιχνιδιού και στη μάχη για την πρόκριση. Όταν την προηγούμενη ημέρα αποκλείεις δύο από τα βασικά στελέχη σου (Μουντάρι και Μπόατενγκ) για πειθαρχικούς λόγους, είναι σαφές ότι το κλίμα στην ομάδα δεν είναι το κατάλληλο για τέτοια πράγματα. Κρίμα για το αφρικανικό ποδόσφαιρο! Η τελική επικράτηση των Πορτογάλων έχει σημασία μόνο χάριν πληρότητας των στατιστικών στοιχείων (2-1).

Τα φεννέκ στους 16: Το Βέλγιο φαίνεται πως εμπνεύσθηκε από τη μεγάλη γείτονα Γαλλία στην προσέγγιση του τελευταίου του παιχνιδιού. Πολλές αλλαγές στην αρχική σύνθεση, πολλά κι αδικαιολόγητα νεύρα στον αγώνα. Κατάφερε να νικήσει με το γκολ που σημείωσε ο αρχηγός του (Βερτόνγκεν), έχοντας ως αντιπάλους τους Νοτιοκορεάτες που τελικά κέρδισαν τον τίτλο της πιο αδιάφορης για τον ουδέτερο θεατή ομάδας του τουρνουά. Στην κρισιμότατη σύγκρουση του ομίλου, οι Ρώσοι παρουσιάστηκαν βελτιωμένοι αλλά όχι αρκετά. Είχαν καλύτερη κυκλοφορία της μπάλας, αλλά τους έλειψε πέρα από το πάθος για τη νίκη κι ένας πραγματικός φορ περιοχής (πέραν του Κερζακόφ) που θα τελείωνε τις φάσεις και το ματς. Μαχητικοί οι Αλγερινοί, απειλούσαν μόνο στις στημένες φάσεις. Κέρδιζαν, όμως, τόσο πολλές που ήταν μαθηματικά βέβαιο ότι σε κάποια από αυτές θα ερχόταν και το γκολ (που ήρθε με τη βοήθεια του γκαφατζή Ακινφέγιεφ – ο οποίος, πάντως, είχε σαφώς επηρεαστεί κι από τα λέιζερ των οπαδών της Αλγερίας). Από την ομάδα του Χαλίλοτζιτς θα επαινέσουμε την αγωνιστικότητά της και το πνεύμα αυταπάρνησης και προσήλωσης στον στόχο το οποίο επέδειξε. Όχι και κάποιες άλλες συμπεριφορές που παρέπεμπαν σε αγώνα ελληνικού πρωταθλήματος χαμηλότερης κατηγορίας. Ας χαρεί όμως κι αυτή η χώρα που τόσο έχει υποφέρει.

Και τώρα;

Ο ερειπωμένος ναός της Άμωμης Σύλληψης (17ος αι.), Ουχαρράς, Κόστα Ρίκα

Οι αγώνες της φάσης των ομίλων έχουν τη χάρη τους. Σου επιτρέπουν να παρακολουθήσεις αρκετές φορές όλες τις ομάδες και να διαπιστώσεις πόσο έξω έχεις πέσει στα προγνωστικά σου. Τόσο αυτά που έκανες πριν τη διοργάνωση, όσο κι εκείνα μετά την πρώτη αγωνιστική. 🙂 Το πραγματικό Μουντιάλ, όμως, αρχίζει με τα νοκ άουτ παιχνίδια. Για τα παιχνίδια της φάσης των 16 μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι μόνο τρία έχουν καθαρό φαβορί: Αργεντινή-Ελβετία, Γαλλία-Νιγηρία, Γερμανία-Αλγερία. Η Βραζιλία, ως διοργανώτρια, είναι βεβαίως φαβορί στην αναμέτρηση με τη Χιλή, αλλά δεν θα περάσει κι εύκολα. Το Βέλγιο έχει σαφώς καλύτερο υλικό από τους Αμερικανούς, αλλά είναι άπειρο και με προβλήματα στο ροντάρισμα της ενδεκάδας, στοιχείο που καθιστά δυνατή την έκπληξη. Οι υπόλοιπες τρεις αναμετρήσεις είναι εντελώς αμφίρροπες. Στον αγώνα μεταξύ δύο ομάδων που εντυπωσίασαν στον πρώτο γύρο, δηλ. της Ολλανδίας και του Μεξικού, θα δώσω προβάδισμα (προς κατάπληξη των περισσότερων) στο Μεξικό, λόγω ατομικού κι ομαδικού ταλέντου του και λόγω αίσθησης ότι το σύμπλεγμα ανωτερότητας που ενδεχομένως θα έχουν οι Ολλανδοί δεν θα τους βοηθήσει καθόλου. Εκτός κι αν τελικά βγει στην επιφάνεια το σύμπλεγμα κατωτερότητας των Μεξικανών απέναντι στις πολύ καλές ευρωπαϊκές ομάδες. 😉

Με κριτήριο την απόδοση στους έως τώρα αγώνες, η Κόστα Ρίκα θα έπρεπε κι αυτή να θεωρηθεί φαβορί στην αναμέτρησή της με την εθνική Ελλάδας. Δεν μετρά μόνο αυτό. Η εθνική μας έχει μπροστά της μια τεράστια ευκαιρία: είναι πάντα προτιμότερο να αντιμετωπίζεις μια ομάδα χωρίς βαριά φανέλα, παρά κάποια που φοβάσαι το όνομα και την ιστορία της. Αρκεί φυσικά να έχει μελετηθεί επαρκώς το παιχνίδι του αντιπάλου και να μην επικρατήσουν οι ανόητες απόψεις του στυλ «αυτούς τους έχουμε».

Ίσως όμως το πιο συγκλονιστικό παιχνίδι να είναι αυτό της Κολομβίας με την Ουρουγουάη. Μια ανερχόμενη ομάδα με πολύ πλούσιο υλικό και τακτική ωριμότητα απέναντι σε μια από τις ιστορικότερες εθνικές του παγκόσμιου ποδοσφαίρου, η οποία διαθέτει και ταλέντο και αγωνιστικό φρόνημα. Ο Σουάρες θα της λείψει, αλλά αυτό δεν καθιστά κι αυτόματα φαβορί την εξαιρετική ομάδα των Καφετέρος. Είθε το θέαμα να είναι αντάξιο των προσδοκιών μας! 

Η ώρα της κρίσης έφτασε!

Ναός του αβαείου της Αγίας Πίστεως της Κονκ (11ος-12ος αι.), αναπαράσταση της Ημέρας της Κρίσεως

Όχι της τελικής, βέβαια, αλλά μέσα στις προσεχείς ημέρες οι μισές ομάδες θα μας αποχαιρετήσουν. Κάποιες στάθηκαν άτυχες, οι περισσότερες δεν άξιζαν να συνεχίσουν. Ήδη οι δύο πρώτοι όμιλοι ολοκληρώθηκαν κι από αυτούς που εγκαταλείπουν τη διοργάνωση μόνο οι Κροάτες θα μας λείψουν κάπως. Θα ήταν, όμως, άδικο να πάρουν την πρόκριση από αυτό το Μεξικό. Δίκαια αποκλείστηκε κι η κάτοχος του τίτλου Ισπανία. Ίσως σε κάποιον άλλο όμιλο να τα κατάφερνε, μόνο που η Ιστορία δεν γράφεται με υποθέσεις.

Οι όμιλοι που ολοκληρώθηκαν

Αναπαράσταση του μύθου της ίδρυσης της Τενοχτιτλάν (από τον κώδικα Μεντόσα)

Μέχικο! Μέχικο! Ρα-Ρα-Ρα! Τυπικά τερμάτισε δεύτερο, στην πραγματικότητα ήταν η καλύτερη ομάδα του ομίλου. Το Μεξικό είναι διαφορετική ομάδα από την ώρα που το ανέλαβε ο Μιγέλ Ερρέρα, λίγο πριν τα μπαράζ με τη Νέα Ζηλανδία. Στο παιχνίδι ζωής και θανάτου με τους Κροάτες, οι Μεξικανοί επικράτησαν πανάξια (3-1). Ξεπέρασαν το δυναμικό πρώτο δεκάλεπτο της Κροατίας απαντώντας με το φοβερό δοκάρι του Έκτορ Ερρέρα και την ευκαιρία του Ορίμπε Περάλτα. Ξεπέρασαν το διπλό πέναλτυ που ξέχασε να σφυρίξει ο Ουζμπέκος διαιτητής Ραφσάν Ιρμάτοφ (για τον οποίο θα πούμε και καλά λόγια πιο κάτω) και πέτυχαν τρία γκολ με την εξαιρετική τους γραμμή κρούσης (όπου ξεχωρίζει ο Χαβιέρ Ερνάντες, ο οποίος κι απόψε πέρασε ως αλλαγή περίπου μετά από μια ώρα αγώνα).

Η Βραζιλία νίκησε άνετα το Καμερούν στη Μπραζίλια (4-1) παρά το σχετικό άγχος που προκάλεσε η πρόσκαιρη ισοφάριση των Αφρικανών.Εάν πιστέψει, πάντως, ότι με τη νίκη αυτή ξεπέρασε τα προβλήματά της, θα έχει κάνει λάθος. Ομάδα με την τακτική αφέλεια του Καμερούν (χαρακτηριστικό παράδειγμα το τέταρτο βραζιλιάνικο γκολ) δεν πρόκειται να ξαναβρεί στον δρόμο της.

Στον δεύτερο όμιλο, η Ολλανδία, παίζοντας πιο ώριμα από την αντίπαλό της, νίκησε τη Χιλή 2-0 και κατέκτησε την πρώτη θέση. Μετριότατο παιχνίδι, με τη Χιλή να παίρνει την υπόθεση στα σοβαρά μόνο όταν έμεινε πίσω στο σκορ. Η Νοτιοαμερικάνοι πρέπει να ζήτησαν πέναλτυ σε καμιά δεκαριά φάσεις: κάποιες μπορεί και να ήταν, καμία όμως δεν μπορεί να χαρακτηριστεί «πέναλτυ-μαρς». Η Ισπανία εκτέλεσε ευσυνείδητα το άχαρο καθήκον της και καθάρισε 3-0 την Αυστραλία, ολοκληρώνοντας με αξιοπρέπεια, αλλά κι άδοξα την παρουσία της στο βραζιλιάνικο ΠΚ.

Το αποτέλεσμα που προέκυψε από την ολοκλήρωση των δύο πρώτων ομίλων είναι δύο νοκ άουτ αγώνες που αναμένονται με εξαιρετικό ενδιαφέρον. Στο Μπέλο Οριζόντε η Βραζιλία θα αντιμετωπίσει τη φιλόδοξη Χιλή με κύρια όπλα το ειδικό βάρος της φανέλας και τον ρόλο της διοργανώτριας. Πιθανώς αρκούν, κι ίσως αυτό να είναι κρίμα. Στη Φορταλέζα, η Ολλανδία ξεκινά θεωρητικά από τη θέση του φαβορί με αντίπαλο το εκπληκτικό Μεξικό. Ο αγώνας θα είναι αμφίρροπος και, σύμφωνα με όλα τα δεδομένα, θεαματικός. Είναι έτοιμο το Μεξικό για την υπέρβαση; Είναι η Ολλανδία ικανή για τα πολύ σπουδαία; Θα το μάθουμε στις 29 του μηνός.

Οι όμιλοι Ε΄ έως Η΄

Καρίμ Μπενζεμά

Γοητευτική, αλλά για πόσο ψηλά προορίζεται; Η Γαλλία καταλέγεται στις ομάδες που έχουν (σχεδόν) εντυπωσιάσει μέχρι τώρα. Οχτώ γκολ σε δύο παιχνίδια δεν είναι κι απλή υπόθεση. Φυσικά, στην αναμέτρηση με τη μάλλον αδύναμη Ονδούρα (3-0) το παιχνίδι κρίνεται στο πέναλτυ-αποβολή. Στο δεύτερο ματς οι Ελβετοί αποσταθεροποιούνται με τον τραυματισμό του κεντρικού αμυντικού τους (φον Μπέργκεν) πριν συμπληρωθούν δέκα λεπτά παιχνιδιού. Και πάλι, όμως, οι νίκες της Γαλλίας υπήρξαν άνετες, με συντριπτική υπεροχή κι επιθετικό ποδόσφαιρο. Τι μπορούμε να προσάψουμε στην αρκετά νεανική Γαλλία που έχει ως επίσημο στόχο το χτίσιμο ομάδας που θα διακριθεί στο «δικό της» Ευρωπαϊκό του 2016; Ως τώρα τίποτε. Μπορούμε μόνο να επισημάνουμε μια αμυντική χαλάρωση μετά το 5-0 με τους Ελβετούς (και ποιος δεν θα χαλάρωνε, όμως, σε τέτοια περίπτωση;). Και, πρωτίστως, την όχι ιδιαιτέρως υψηλή δυναμικότητα των αντιπάλων της. Θέλουμε να δούμε τους Τρικολόρ κι εναντίον ισχυρότερων, πιο φιλόδοξων ομάδων.

Πριν τη γαλλική συντριβή της, η Ελβετία είχε ήδη βγάλει τη βασική της υποχρέωση κερδίζοντας τον κυριότερο αντίπαλό της για τη διεκδίκηση της πρόκρισης, δηλαδή τον Ισημερινό. Το συγκεκριμένο παιχνίδι ήταν αμφίρροπο, γρήγορο σε ρυθμό και θεαματικό. Αν λέγαμε ότι η Ελβετία στάθηκε πιο έμπειρη στη διαχείριση του αγώνα σκοράροντας στο τέλος των καθυστερήσεων δεν θα ήμαστε απολύτως ακριβείς. Η έκβαση του παιχνιδιού κρεμόταν από μια κλωστή. Πιθανότατα ο παράγοντας που τον έκρινε ήταν ο διαιτητής Ιρμάτοφ: αφήνοντας ορθότατα το πλεονέκτημα στην τελευταία φάση, παρά το σκληρό φάουλ παίκτη του Ισημερινού, καθιστά δυνατή την επίτευξη του ελβετικού νικητήριου τέρματος. Μια απόδειξη (σπάνια φυσικά) για το ότι η διαιτησία μπορεί να καθορίζει αποτελέσματα και με θετικό τρόπο.

Στο μεταξύ, ο Ισημερινός διατήρησε τις όποιες ελπίδες του πρόκρισης κερδίζοντας τη φιλότιμη Ονδούρα (του, γνωστού μας από το πέρασμά του από τη Βέροια, Κόστλυ) με 2-1. Λαμβανομένου υπόψη του ότι το πρωταρχικό κριτήριο σε περίπτωση ισοβαθμίας είναι η γενική διαφορά τερμάτων, η κατάστασή του δεν είναι απελπιστική.

Υπερόπλο και μετριότητα: Η Αργεντινή έχει στη σύνθεσή της ένα υπερόπλο που δεν έχει κατορθώσει ακόμη να εκμεταλλευτεί. Για να είναι αποτελεσματικός ο Μέσσι πρέπει να δέχεται τη μπάλα κοντά στη μεγάλη περιοχή του αντιπάλου, ώστε να έχει τη δυνατότητα για την εξαιρετική ατομική ενέργεια που θα τον φέρει μπροστά στο τέρμα. Όλα αυτά βεβαίως στο πλαίσιο γρήγορης ανάπτυξης της ομάδας του για να μην οδηγηθεί σε ασφυξία από το πολυπρόσωπο μαρκάρισμα.

Στο προηγούμενο ΠΚ, ο Μέσσι αγωνιζόταν περισσότερο σαν κλασσικό δεκάρι: ήταν υποχρεωμένος να παίζει συχνά πίσω από τη γραμμή του κέντρου και να κατεβάζει τη μπάλα, με αποτέλεσμα να φτάνει (όποτε έφτανε) κοντά στην αντίπαλη περιοχή εξαντλημένος και δίχως την απαραίτητη εκρηκτικότητα. Φέτος παίζει πράγματι κοντά στη μεγάλη περιοχή του αντιπάλου, πλην όμως δεν παίρνει σχεδόν ποτέ τη μπάλα σε καλές συνθήκες. Η ανάπτυξη της Αργεντινής είναι και αρκετά αργή και χωρίς μεγάλη φαντασία. Πραγματικοί επιτελικοί-δημιουργικοί μέσοι δεν υπάρχουν. Ταυτόχρονα, τα επιθετικά όπλα της Αργεντινής (Ιγουαΐν και Αγουέρο) είναι μάλλον σε κακή κατάσταση (ο Λαβέτσι ίσως αξίζει περισσότερο χρόνο παιχνιδιού, ο Παλάσιο δεν νομίζω ότι είναι παίκτης του επιπέδου τελικών ΠΚ) και δεν βοηθούν όταν ο Μέσσι έχει τρεις παίχτες να τον μαρκάρουν (όπως συνέβη στο παιχνίδι με το Ιράν). Κάποιοι λένε ότι στο πρώτο παιχνίδι η Αργεντινή βελτιώθηκε όταν άλλαξε το αρχικό 4-4-2 σε 4-3-3. Προσωπικά δεν είδα κάποια σοβαρή βελτίωση: η Αργεντινή νίκησε τους (αξιόμαχους και με μερικές εξαιρετικές μονάδες) Βόσνιους με ένα τυχερό αυτογκόλ που ήρθε πολύ νωρίς και μια ατομική ενέργεια του Μέσσι, ενώ δεχόμενη γκολ προς το τέλος κινδύνεψε με ισοφάριση (2-1). Υπέρ της απαισιόδοξης ερμηνείας συνηγορεί και η εξέλιξη του δεύτερου αγώνα, με το Ιράν, στο οποίο η Αργεντινή αγωνίστηκε και πάλι με το, υποτίθεται σωτήριο, 4-3-3 δείχνοντας σχεδόν απελπιστική εικόνα. Το ηρωϊκά αμυνόμενο Ιράν έδειξε και επιθετικές αρετές και θα μπορούσε να ανοίξει το σκορ – η επικράτηση της Αργεντινής στις καθυστερήσεις οφείλεται και πάλι σε ατομική ενέργεια του Μέσσι (1-0). Μπορούμε να πούμε κάτι παρήγορο για την ομάδα του Αλεχάνδρο Σαμπέλλα; Ναι, ότι μερικές φορές ο τελικός νικητής της διοργάνωσης ξεκινά με μέτριες εμφανίσεις. 😉 Μόνο που η Αργεντινή πρέπει να αλλάξει πολλά στο παιχνίδι της για να διεκδικήσει με αξιώσεις τον ρόλο του πρωταγωνιστή.

Μετά το νερόβραστο 0-0 μεταξύ Νιγηρίας και Ιράν, όπου οι μεν Νιγηριανοί έδωσαν ρεσιτάλ φλύαρης επιθετικής ανάπτυξης οι δε Ιρανοί φοβούνταν να περάσουν τη σέντρα, είχα τη βεβαιότητα ότι, εύκολα ή δύσκολα, οι Βόσνιοι θα επικρατούσαν των Αφρικανών. Πλανήθηκα πλάνη οικτρά. Καθοδηγούμενοι από το δίδυμο του αφιονισμένου αυτή τη φορά Εμενίκε και του πολύτιμου Ρωσονιγηριανού βετεράνου Οντεμουίνγκι, οι Νιγηριανοί πέτυχαν το γκολ που ζητούσαν κι έπειτα διαχειρίστηκαν το προβάδισμά τους στο σκορ ήρεμα κι «ευρωπαϊκά» (1-0). Οι Βόσνιοι, ενώ είχαν στα χαρτιά το δεύτερο καλύτερο υλικό του ομίλου, κατάφεραν να αποκλειστούν. Έδειξαν ανωριμότητα κι ανσφάλεια, ήταν κι άτυχοι (δοκάρι στο τέλος), αδικήθηκαν και διαιτητικά (το γκολ του Τζέκο στο 0-0 που ακυρώνεται κακώς ως οφσάιντ). Ας πρόσεχαν όμως!

Χρυσή μάσκα από τον θησαυρό του Κόφι Καρικάρι, ένατου βασιλιά του Βασιλείου Ασάντι (Γκάνα, 19ος αι.)

Ακόμη ένας όμιλος-φωτιά: Η Γερμανία ξεκίνησε πυραυλοκίνητα τη διοργάνωση, συντρίβοντας τους αξιοθρήνητους Πορτογάλους. Ακόμη κι αν δεχτούμε ότι τους βοήθησαν οι συγκυρίες (αποβολή Πέπε), το 4-0 είναι σκορ που δεν σηκώνει συζήτηση. Το ίδιο βράδυ, οι Γκανέζοι χάριζαν πραγματικά τη νίκη στους Αμερικανούς. Δέχτηκαν το γκολ με το ξεκίνημα του παιχνιδιού κι αναγκάστηκαν να φορτσάρουν σε ολόκληρη τη διάρκεια του αγώνα, χωρίς αποτελεσματικότητα. Όταν κατάφεραν να ισοφαρίσουν χαλάρωσαν, με αποτέλεσμα να δεχτούν το δεύτερο (και μοιραίο) τέρμα στην επόμενη ουσιαστικά αμερικανική επίθεση. Ο τρόπος είναι ενδεικτικός: κόρνερ που παραχωρείται αναίτια κι ανόητα και φέρνει το γκολ εξαιτίας των άθλιων τοποθετήσεων των αμυνόμενων. Τόση τακτική ανωριμότητα σε ομάδα με τόσο ταλέντο και μονάδες με εξαιρετική τεχνική κατάρτιση είναι ασυγχώρητη (1-2). Οι τύψεις γιγαντώνουν μετά το εκπληκτικό ματς της Γκάνας εναντίον της Γερμανίας: το β΄ ημίχρονο του αγώνα αυτού προσέφερε στους θεατές τη μεγαλύτερη, σχεδόν εξωπραγματική, ένταση από κάθε άλλο στη διοργάνωση. Τέσσερα γκολ, καταγιστικός ρυθμός, συνεχείς ευκαιρίες εκατέρωθεν και πάθος για τη νίκη μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο (2-2). Έδειξε η Γερμανία τις αδυναμίες της, ιδίως τις αμυντικές; Έχει δίκιο ο Μπέκενμπάουερ όταν ισχυρίζεται ότι «όσο η Γερμανία προτιμά το θέαμα από την ουσία δεν πρόκειται να κερδίσει καμία μεγάλη διοργάνωση«; Πού θα μπορούσε να φτάσει η Γκάνα αν διαχειριζόταν με στοιχειώδη ορθολογισμό την αναμέτρηση με τις ΗΠΑ;

Με όλα αυτά, ίσως και να αδικούμε τους πολύ καλούς Αμερικανούς που παραλίγο να προκριθούν ήδη από το δεύτερο παιχνίδι τους. Η Πορτογαλία, βέβαια, έχει το ιδανικό προφίλ ομάδας σε παρακμή που κατευθύνεται με μαθηματική ακρίβεια στον αποκλεισμό. Διόλου δεν τη βοηθά η μετριότατη κατάσταση στην οποία βρίσκεται λόγω τραυματισμών το μεγάλο αστέρι της. Τη νύχτα της Κυριακής προς τη Δευτέρα είχε την τύχη να προηγηθεί νωρίς στο σκορ χάρη σε ένα παιδαριώδες σφάλμα της αμερικανικής άμυνας. Οι ΗΠΑ, όμως, ανέλαβαν την πρωτοβουλία, έχασαν ευκαιρίες και τελικά ανέτρεψαν το σκορ. Λίγη προσοχή και θα πανηγύριζαν την πρόκριση. Μόνο που ο συνδυασμός Κριστιάνο Ρονάλντο και Βαρέλα έφερε την πορτογαλική ισοφάριση στο πέμπτο λεπτό των καθυστερήσεων (2-2). Τώρα, οι μεν Αμερικανοί θα πρέπει να επιδιώξουν την επικύρωση του εισιτηρίου για την επόμενη φάση εναντίον των Γερμανών (ιστορία όχι απλή, ό,τι κι αν πουν οι διάφοροι πονηροί), οι δε Πορτογάλοι θα κυνηγήσουν ένα θαύμα απέναντι σε ομάδα που εμφανίζεται πολύ ανώτερή τους, χωρίς να έχουν καν τον έλεγχο της μοίρας τους (πρέπει και να συντρίψουν τη Γκάνα και παράλληλα να νικήσει η Γερμανία τις ΗΠΑ).

Κι ένας ακόμη της μετριότητας: Μαζί με (ή μάλλον μετά) τον όμιλο της εθνικής μας, ο όγδοος όμιλος πρέπει να είναι ο πιο αδύναμος της διοργάνωσης. Το Βέλγιο είναι η καλύτερη ομάδα του ομίλου, αλλά δεν πείθει κι απόλυτα. Είναι άπειρη σε επίπεδο τέτοιας διοργάνωσης, ενώ ο προπονητής προσπαθεί να χωρέσει στην ενδεκάδα όλα τα αστέρια του που αγωνίζονται στην Πρέμιερ Ληγκ χωρίς να κατορθώνει να φτιάξει πραγματικό σύνολο. Εναντίον των μαχητικών Αλγερινών του Βαχίντ Χαλίλοτζιτς χρειάστηκε πολλή προσπάθεια, επιτυχημένες αλλαγές κι η κούραση του αντιπάλου για να μπορέσει το Βέλγιο να ανατρέψει το σκορ και να φτάσει αγχωτικά στη νίκη (2-1). Εναντίον της (ξανά απογοητευτικής) Ρωσίας και σε ένα από τα ποιοτικώς χειρότερα παιχνίδια της διοργάνωσης, τη νίκη την έφερε ένα φοτσάρισμα κατά το τελευταίο δεκάλεπτο. Είχαν προηγηθεί και πάλι επιτυχημένες αλλαγές (Ορίτζι και Μιραλλάς). Μάλλον είναι βέβαιο ότι η βελγική ενδεκάδα που ξεκινά τους αγώνες δεν είναι η σωστή.

Για τη Ρωσία, αναρωτιέμαι τι δουλειά ακριβώς έχει κάνει όλο αυτό το διάστημα ο Φάμπιο Καπέλλο. Ομάδα άψυχη, ηττοπαθής, στείρα στην ανάπτυξή της, με εξαφανισμένα ατού, γενικώς μια ποδοσφαιρική τραγωδία. Με τους Νοτιοκορεάτες παραλίγο να χάσουν το παιχνίδι μετά την απίστευτη για τέτοιο επίπεδο γκάφα του Ακινφέγιεφ (τελικό σκορ 1-1). Με τους Βέλγους προσπάθησαν δειλά μπας και κλέψουν τη νίκη με κάποια αντεπίθεση. Η πλάκα μετά από όλα αυτά είναι ότι οι Ρώσοι μπορούν ακόμη να προκριθούν και μάλιστα είναι ουσιαστικά κύριοι της μοίρας τους: αρκεί να νικήσουν τους Αλγερινούς. Δεν θα στοιχημάτιζα ρούβλι στην ομάδα του Καπέλλο. Οι Αλγερινοί δεν είναι ομάδα που ξεχειλίζει από ταλέντο, αλλά είναι δεμένοι, επαρκείς τεχνικά και με μπόλικο πάθος και φιλοδοξίες. Τις κορεατικές «τίγρεις», για παράδειγμα, τα φεννέκ τις καταβρόχθισαν για πρωινό (4-2).

Οι επόμενες ημέρες θα κρίνουν πολλά: μία από τις Ουρουγουάη και Ιταλία θα υποχρεωθεί, δυστυχώς, να αποχωρήσει, την ίδια ώρα που σε ομίλους σαν τον τρίτο και τον όγδοο θα αναζητούνται οι λιγότερο κακοί για να πάρουν τη δεύτερη θέση πρόκρισης. Για να δούμε αν η εθνική μας θα τα καταφέρει έστω και για αυτόν τον ρόλο.

 

Θερμοπύλες ή κωμωδία;

 

Και τώρα;  Πρέπει να γελάμε ή να κλαίμε; Να χαιρόμαστε ή να λυπούμαστε; Να είμαστε περήφανοι ή να ντρεπόμαστε; Όλα μαζί ή τίποτε από αυτά;

Καταρχήν και καταρχάς, επειδή πρόκειται για ποδόσφαιρο, δεν υπάρχει λόγος ιδιαίτερης στεναχώριας: η ποδοσφαιρική λύπη, ακόμη και στις πιο βαριές περιπτώσεις δεν πρέπει να διαρκεί πάνω από μια νύχτα. Όπως κι η ποδοσφαιρική χαρά, όσο έντονη κι αν είναι, έχει τελικά χαρακτήρα παροδικό. Η πρόκριση της εθνικής δεν θα βελτίωνε ουσιωδώς τις ζωές μας. Ούτε κι ο αποκλεισμός πρόκειται να τις καταστρέψει.

Δυσκολεύομαι όμως και να χαρώ γιατί μετά κι από τη χτεσινή εμφάνιση, αποδείχθηκε ότι η εθνική μπορούσε (για να μην πω ότι έπρεπε) να προκριθεί μέσα απ’ αυτό τον όμιλο. Όλοι πια παραδέχονται ότι η πρόκριση χάθηκε εξαιτίας της απίστευτης παράστασης κωμωδίας που έπαιξαν οι διεθνείς και το προπονητικό τημ στο Πορτ Ελίζαμπεθ με τους Κορεάτες. Άρα, για να μη μασκαρεύουμε την αλήθεια, μιλάμε για αποτυχία. Όχι παταγώδη, αλλά πάντως αποτυχία.

Πρέπει να είμαστε περήφανοι; Ήδη βλέπω τους διθυράμβους των ΜΜΕ για τους πολεμιστές που κράτησαν Θερμοπύλες μέχρι το 78΄, ηρωϊκά μαχόμενοι απέναντι στους επίλεκτους Αργεντίνους του Μεγάλου Βασιλέως Μαραντόνα! Να το δούμε το θέμα λίγο πιο ψύχραιμα; Το πρόβλημα με τις διάφορες Θερμοπύλες και πολιορκίες του Μεσολογγίου είναι ότι γνωρίζουμε εξαρχής ότι ο εχθρός, του οποίου παραδεχόμαστε την καταφανή υπεροχή, θα νικήσει στο τέλος. Κι αν στη μάχη οι πολεμιστές ρισκάρουν τη ζωή τους για ένα υψηλότερο κατ’ αυτούς  ιδανικό, δεν έχω πειστεί ότι στο ποδόσφαιρο χωρούν τέτοιας μορφής αναλύσεις. Κατά της Αργεντινής, η Ελλάδα εμφανίστηκε με το πιο αμυντικό πρόσωπο της εξαιρετικά αμυντικοστρεφούς ρεχαγκέλειας περιόδου. Ομάδα να παίζει με τέσσερα στόππερ δεν έχω ξαναδεί ποτέ. Ο χτεσινός αγώνας μου θύμισε σε μεγάλο βαθμό τις «ηρωϊκές» εμφανίσεις ελληνικών συλλόγων σε ευρωπαϊκά κύπελλα στη δεκαετία του ’80, όταν πήγαιναν να αντιμετωπίσουν εκτός έδρας μεγάλους αντιπάλους με καθαρό σύστημα άμυνας στα ταμπούρια: έχαναν τελικά με 0-1 ή 0-2 κι απέφευγαν τον διασυρμό (ο οποίος ερχόταν συχνά στη ρεβάνς, όταν οι ομάδες μας ήταν υποχρεωμένες να παίξουν στοιχειωδώς επιθετικά). Και μη νομίσετε ότι χτες κερδίσαμε τον διεθνή θαυμασμό και την αναγνώριση: τα διεθνή ΜΜΕ ασχολούνται ελάχιστα με την εθνική Ελλάδας: μιλάνε για «εύκολη νίκη της Αργεντινής», για βρόμικο παιχνίδι στον Μέσσι, για λογικό αποκλεισμό μιας αμυντικής ομάδας (κι εδώ λιγάκι ενοχλούμαι, γιατί τελικά αυτός ο αποκλεισμός ούτε τόσο λογικός ούτε αναπόφευκτος ήταν). Την ευνοϊκότερη, ίσως, κριτική, την είχε ο ιστότοπος του Φρανς Φουτ: «La Grèce n’a pas vraiment démérité mais elle a payé cash un jeu offensif d’une faiblesse abyssale».

Εντάξει, όμως, ούτε να ντρεπόμαστε πρέπει. Όσοι αγωνίστηκαν χτες επέδειξαν πάθος κι αυταπάρνηση (στοιχεία που – χρειάζεται να το θυμήσουμε, – δεν υπήρχαν στο ματς με την Κορέα). Ο Τζόρβας έκανε ηρωϊκό παιχνίδι (αν και η αδυναμία του στις εξόδους, ιδίως στα κόρνερ, φάνηκε και χτες, χωρίς πάντως συνέπειες). Όλοι οι αμυντικοί έκαναν ό,τι μπορούσαν (ο Μέσσι μόνο προς το τέλος μπόρεσε να γίνει ουσιαστικός). Ο Βύντρα έκανε ένα εξαιρετικά ώριμο παιχνίδι και, στην τελική, ήταν ο παίκτης με τις καλύτερες μεταβιβάσεις. Οι τρεις του κέντρου προσπάθησαν. Κι ο Σαμαράς έδειξε αρετές που δεν πιστεύαμε ότι είχε (ή πιστεύαμε ότι τις είχε ξεχάσει) στον απίστευτα άχαρο ρόλο του μοναδικού κι εντελώς απομονωμένου επιθετικού. Το σχέδιο ήταν απλό: ηρωϊκή άμυνα για το 0-0, το γκολ επαφίεται στην πίστη μας στα θαύματα και για τα υπόλοιπα ελπίζουμε οι Νιγηριανοί να κάνουν το καθήκον τους. Θα μπορούσε και να πετύχει (αλλά δεν θα ήταν το πιο πιθανό σενάριο). Τελικά δεν πέτυχε. Είναι αλήθεια ότι οι τραυματισμοί και των τριών μέσων μας έδεσαν τα χέρια του Ρεχάγκελ (αν και πάλι θα μπορούσε να δείξει μεγαλύτερη φαντασία στις αλλαγές του: κάτι θα μπορούσε να προσφέρει χτες ο Σαλπιγγίδης, σίγουρα κάτι περισσότερο από τον Πατσατζόγλου που απλώς ήταν ένα ακόμα σώμα στην άμυνα). Είναι, επίσης, αλήθεια ότι το θαύμα παραλίγο να συμβεί στη φάση του 48΄: ο Σαμαράς βλέπει την πάσα στον κενό χώρο (ποιός την έκανε αλήθεια;), αρχίζει το σπριντ από τη σέντρα, ντριμπλάρει με απίστευτο τρόπο τον Ντεμικέλις, μπαίνει στην περιοχή και κερδίζει (και με τύχη) την κόντρα απ’ τον Οταμέντι: ενώ ο Ρομέρο έχει αυτοεξουδετερωθεί, δεν έχει πια τις δυνάμεις και το καθαρό μυαλό ώστε να στοχεύσει σωστά. Μετά, ήρθαν οι τραυματισμοί, η κούραση και το μοιραίο στο τέλος, με δήμιους τον Ντεμικέλις και τον βετεράνο Μαρτίν Παλέρμο [Ελλάδα-Αργεντινή 0-2 (0-0), Πολοκουάνε]. Μια συγκινητική εμφάνιση, αλλά όχι ακριβώς αυτό που αρκεί για να χτίσεις με φιλοδοξίες την ομάδα του μέλλοντος [να πούμε παρενθετικά ότι χτες οι Γάλλοι στοιχηματζήδες πρότειναν μετά μανίας Χ ημίχρονο 2 τελικό, διότι «η Ελλάδα έχει σκληροτράχηλη άμυνα που θα κρατήσει ένα ημίχρονο, αλλά απ’ την άλλη φέτος δεν είναι 2004 για να πάρει και τελικό αποτέλεσμα»].  

Η Αργεντινή δεν σκοτώθηκε (με τον κίνδυνο τραυματισμών ή καρτών) να πάρει το παιχνίδι. Δεν αδιαφόρησε, όμως. Φυσικά η είσοδος εφτά νέων παιχτών στην ενδεκάδα δεν ήταν ό,τι το καλύτερο για τη συνοχή της. Από αυτούς, ο μέσος (μέχρι τώρα της Ουρακάν και πλέον της Φιορεντίνα) Μάριο Μπολάττι μου έκανε την καλύτερη εντύπωση. Αγωνιστικός ο Κλεμέντε Ροντρίγκες, αλλά δεν του βγήκαν και πολλά απ’ όσα προσπάθησε. Ο Μιλίτο χάθηκε μέσα στην ελληνική άμυνα. Ο Αγουέρο ξεκίνησε δυναμικά, αλλά μετά το ημίωρο χάθηκε κι αυτός. Χαιρετίζουμε την επανεμφάνιση με γκολ του γερόλυκου Παλέρμο. Έτσι κι αλλιώς η Αργεντινή έκανε το 3 στα 3 και μπορεί να προετοιμαστεί για το πονηρό και δύσκολο ρημέικ του 2006: ένας νοκ άουτ αγώνας με το Μεξικό δεν είναι ακριβώς ό,τι καλύτερο μπορεί να σου τύχει στους 16 [όταν, αστειευόμενος, λέω ότι η Βραζιλία είναι η ευνοούμενη της παράγκας της ΦΙΦΑ κάτι τέτοια έχω στο μυαλό μου: η Αργεντινή ήταν καταδικασμένη να παίξει στους 16 με ζόρικο αντίπαλο]. 

Στο άλλο ματς, οι Νιγηριανοί έπρεπε να έχουν νικήσει, μόνο που υπήρξαν απίστευτα άστοχοι μπροστά στο κορεατικό τέρμα: η φάση με τον Γιακούμπου Αγιεγκμπένι να αστοχεί από μισό μέτρο μπροστά σε κενό τέρμα είναι η χαρακτηριστικότερη του αγώνα [Νιγηρία-Ν. Κορέα 2-2 (1-1), Ντέρμπαν]. Μαζί με την εθνική μας, η Νιγηρία πρέπει να έχει τύψεις από την παρουσία της στο Μουντιάλ αυτό: μπορούσε να πάρει την πρόκριση, αλλά δεν το πέτυχε, σε μεγάλο βαθμό λόγω των δικών της λαθών. Προσέθεσε το λιθαράκι της στη (συμβολικότατη) διαδικασία αποκλεισμού των αφικανικών ομάδων: είπαμε, ίσως αυτό το ΠΚ, που διοργανώνεται στην Αφρική να είναι το πρώτο μετά το ’86 (και την πρόκριση του Μαρόκου στους 16) που καμία αφρικανική ομάδα δεν θα προκριθεί από την πρώτη φάση. Με όλα αυτά, προκρίθηκε η ομάδα με το λιγότερο ταλέντο, αλλά τις περισσότερες συλλογικές αρετές: η Ν. Κορέα προκρίνεται για πρώτη φορά στους 16 παίζοντας εκτός της χώρας της. Μια μεγάλη επιτυχία για τους Ασιάτες, αλλά κι αρκετή χαρά για τους αντιπάλους τους στην επόμενη φάση.

Η Ουρουγουάη ξέρει και μπορεί: Στο ντέρμπυ του πρώτου ομίλου, η Ουρουγουάη ήξερε καλύτερα τί ακριβώς ήθελε και πώς να το πάρει [Ουρουγουάη-Μεξικό 1-0 (0-0), Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ]. Ένα ντέρμπι με τα ξαδέρφια απ’ την άλλη μεριά του Λα Πλάτα δεν θα ήταν η καλύτερη προοπτική για τη Σελέστε. Με αποφασιστικότητα και ψυχραιμία η Ουρουγουάη (μολονότι της αρκεί και το Χ) θα πάρει τον έλεγχο του παιχνιδιού. Ο συνδυασμός Φορλάν-Καβάνι (εξαιρετική η σέντρα-πάσα του) και το άψογο τελείωμα της φάσης από τον Σουάρες (43΄) θα δώσουν στη Σελέστε το περιθώριο ασφαλείας που χρειάζεται. Το Μεξικό θα προσπαθήσει: ευκαιρίες είχε και πριν το γκολ που δέχθηκε, ευκαιρίες θα κάνει και μετά. Δεν θα τα καταφέρει, όμως: πιθανώς και γιατί δεν έκρινε ότι η νίκη στο χτεσινό ματς ήταν ζήτημα καθοριστικής σημασίας. Ωστόσο, όσο καλή και ταλαντούχα ομάδα κι αν έχεις (και το Μεξικό την έχει) ένα παιχνίδι με τους Αργεντίνους δεν είναι απλή υπόθεση. Θα μου πείτε ότι αν θέλεις να κατακτήσεις την κορυφή πρέπει να περάσεις μεγάλες ομάδες. ΟΚ, μόνο που δεν θα έβλαπτε το Μεξικό να κερδίσει σ’ αυτοπεποίθηση παίζοντας στους 16 με έναν ευκολότερο αντίπαλο. Η ωριμότατη Ουρουγουάη, αντιθέτως, θα έχει την τύχη να παίξει με έναν αδύναμο για αυτό το στάδιο αντίπαλο και μπορεί να ονειρεύεται την επιστροφή της στους 8 μετά από 40 χρόνια.

Τίτλοι τέλους για τη Γαλλία: Το πικρό ποτήρι της ήττας, του αποκλεισμού και της ταπείνωσης, η Γαλλία του Ντομνέκ (η χειρότερη Γαλλία των τελευταίων 35 χρόνων) το ήπιε μέχρι τέλους [Ν. Αφρική-Γαλλία 2-1 (2-0), Μπλουμφοντέιν]. Κάτι ξέραμε όταν σας λέγαμε μετά το ματς με το Μεξικό ότι αυτή η Γαλλία δεν μπορεί να κερδίσει καμία ομάδα. Αυτά που μάθαμε στη συνέχεια απλώς επιβεβαίωσαν την αρχική κρίση μας. Ποτέ ξανά δεν πρέπει να υπήρξε σε τελική φάση ΠΚ εθνική ομάδα με τόσα εσωτερικά προβλήματα, με ανταρσίες παικτών, προπονητή που έχει χάσει κάθε ίχνος σεβασμού των ποδοσφαιριστών του, ομοσπονδία άτολμη να αντιμετωπίσει μια κρίση, και ό,τι άλλο θέλετε. Οι αλλαγές στη σύνθεση δεν μπορούσαν από μόνες τους να αναστρέψουν την προδιαγεγραμμένη πορεία προς την ήττα (φιλότιμο ματς από τον Σισσέ που κάτι προσπάθησε, όπως κι ο Ζινιάκ για να είμαστε ειλικρινείς, χωρίς πάντως να γίνει ουσιαστικός). Η (αυστηρότατη) αποβολή του Γκουρκύφφ από το 25΄ κιόλας (ενδεικτική της έλλειψης ψυχραιμίας και της κακής ψυχολογίας και του συγκεκριμένου παίκτη και της ομάδας γενικά) στέρησε απ’ τη Γαλλία και τις τελευταίες ελπίδες για κάτι καλό. Ο Μπλαν αναλαμβάνει μια ομάδα που βρίσκεται κυριολεκτικά στο σημείο μηδέν. Κι αναρωτιέται κανείς, μήπως πριν αρχίσει να χτίζει, θα πρέπει να κατεδαφίσει κιόλας (πόσο πρέπει να στηριχτεί σε παίκτες σαν τον Εβρά και τον Ριμπερύ που πρωτοστάτησαν στη θλιβερή ανταρσία των Γάλλων διεθνών;). 

Η Ν. Αφρική δεν απέφυγε το στίγμα της πρώτης ομάδας διοργανώτριας χώρας που αποκλείεται από την φάση των ομίλων. Ωστόσο, λαμβανομένων υπόψη των περιορισμένων δυνατοτήτων της, οι εμφανίσεις της ήταν συμπαθητικές: ολοκλήρωσε με νίκη την παρουσία της, ενώ έχασε ένα μόνο παιχνίδι όπου ο αντίπαλός της ήταν σκάλες ανώτερος σε ταλέντο, τεχνική και τακτική.

Συνέχεια της ώρας της αλήθειας και σήμερα. Στον τρίτο όμιλο, μένει να δούμε αν ακόμη ένα ψευδοφαβορί θα εγκαταλείψει νωρίς την κούρσα. Πάντως, όσο άθλιο ποδόσφαιρο κι αν παίζει, η Αγγλία εμφανίζεται πάλι σαν φαβορί για την πρόκριση, κυρίως γιατί ο αντίπαλός της δεν έχει το ταλέντο και την προσωπικότητα που απαιτούν οι περιστάσεις. Θα είναι αυτό αρκετό για τους Άγγλους; Θα το δούμε. Για την άλλη θέση, πλεονέκτημα στους Αμερικανούς λόγω ταλέντου και νοοτροπίας.

Ο σκληρός τέταρτος όμιλος υπόσχεται τιτανομαχίες. Στο προ-προηγούμενο ποστ εξηγήσαμε τους λόγους για τους οποίους η Γερμανία και η Σερβία είναι τα λογικά φαβορί. Η εκτίμηση αυτή δεν έχει μεταβληθεί.

Mort et transfiguration

   

Η δεύτερη αγωνιστική της φάσης των ομίλων άρχισε και μαζί άλλαξε κι η ατμόσφαιρα της διοργάνωσης. Η ανάγκη να εξασφαλιστούν οι βαθμοί για την πρόκριση οδήγησε τις ομάδες να πάρουν περισσότερα ρίσκα, να παίξουν επιτέλους και λίγο ποδόσφαιρο. Κάποιες ομάδες ανέβασαν τις μηχανές σχεδόν στο φουλ. Άλλες, προσπάθησαν να διορθώσουν τα λάθη του πρώτου παιχνιδιού τους. Και μερικές συνέχισαν σαν να μη συμβαίνει τίποτε. Μέσα σ’ όλα αυτά, εθνικές που βρίσκονταν ένα βήμα πριν από την καταστροφή μεταμορφώθηκαν και αναστήθηκαν. Αυτές που αποδείχθηκαν ανίκανες να διορθώσουν τα σφάλματά τους τιμωρήθηκαν, εγκαταλείποντας τον όχι και τόσο μάταιο κόσμο του Μουντιάλ. Η εθνική μας ανήκει στις πρώτες: παρουσίασε μια από τις πιο εντυπωσιακές μεταμορφώσεις ομάδας από ένα ματς στο επόμενο. Η Γαλλία στις δεύτερες. Την ίδια ώρα οι άνθρωποι κι απ’ τις δυο μεριές του Λα Πλάτα χαμογελούν. Αργεντινή και Ουρουγουάη βρίσκονται αγκαλιά με την πρόκριση. 

Η Ελληνική Ανάσταση: Το Μπλουμφοντέιν αποδείχθηκε γούρικο για την Ελλάδα [Ελλάδα-Νιγηρία 2-1 (1-1)]. Αυτή τη φορά, ο Ρεχάγκελ έκανε τις λογικές κινήσεις, αυτές που όλος ο κόσμος  (εμείς οι προπονητές της κερκίδας και του καναπέ) εκτός από τον ίδιο τον προπονητή της ομάδας βλέπει ότι πρέπει να γίνουν. Τρία στόππερ στην άμυνα που γελοιοποιήθηκε στο πρώτο ματς, με την είσοδο του, αν μη τι άλλο, έμπειρου στη θέση αυτή Κυργιάκου και του νεαρού Παπασταθόπουλου (που πάντως φάνηκε λίγο έξω από τα νερά του), ενώ ο Βύντρα πέρασε στη γνώριμή του θέση του δεξιού μπακ, αφήνοντας εκτός ενδεκάδας τον Σεϊταρίδη. Στην επίθεση ο Σαλπιγγίδης ξεκίνησε βασικός, όπως έπρεπε να έχει συμβεί από το πρώτο παιχνίδι, αντί του Χαριστέα, ενώ τα σπασμένα για την είσοδο του τρίτου κεντρικού αμυντικού τα πλήρωνε λογικά ο Σαμαράς που δεν είχε προσφέρει απολύτως τίποτε στον αγώνα του Πορτ Ελίζαμπεθ.

Η εθνική άρχισε τον αγώνα σαφώς καλύτερα, δείχνοντας επιθυμία να παίξει επιτέλους ποδόσφαιρο. Συνέχισε, πάντως, να είναι νευρική κι αυτό το πλήρωσε γρήγορα: δέχθηκε ένα γκολ (16΄ Ούτσε) για το οποίο φέρει προφανή ευθύνη ο Τζιόρβας, αλλά και η άμυνα συνολικά, καθώς οι τοποθετήσεις και οι αντιδράσεις της στην εκτέλεση του φάουλ ήταν εντελώς άστοχες (ας αναγνωρίσουμε στον τερματοφύλακα το ελαφρυντικό ότι η μπάλα αναπήδησε, ενώ ο ίδιος δεν πρέπει να είχε σχεδόν καθόλου οπτικό πεδίο). Επιστροφή του εφιάλτη. Βεβαιότητα ότι θα αρχίσουμε να μετράμε πάλι γκολ και να ψάχνουμε να βρούμε αν θα διεκδικήσουμε τον τίτλο της χειρότερης ομάδας του Μουντιάλ. Ωστόσο αντίδραση υπήρξε. Κυρίως, αυτή τη φορά μας βοήθησαν οι συγκυρίες: η αποβολή του Κάιτα στο 33΄, την οποία ουσιαστικά κέρδισε ο Τοροσίδης, ήταν το καθοριστικό σημείο του αγώνα. Έχοντας αριθμητικό μειονέκτημα οι Νιγηριανοί αποδιοργανώθηκαν εντελώς: οι αποστάσεις ανάμεσα στις γραμμές τους μεγάλωσαν, η άμυνά τους χαλάρωσε. Ο Ρεχάγκελ έκανε την επιβεβλημένη κίνηση περνώντας στο παιχνίδι έναν ακόμη επιθετικό (Σαμαράς αντί Παπασταθόπουλου). Η Ελλάδα άρχισε να παίζει πραγματικά καλό ποδόσφαιρο: κάθετες και διαγώνιες πάσες, κίνηση στον χώρο, διεμβολισμοί, ντρίμπλες. Ευκαιρίες και τελικά η ισοφάριση λίγο πριν τη λήξη του α΄ ημιχρόνου, την οποία είχε καθυστερήσει ο εξαιρετικός Νιγηριανός τερματοφύλακας Ενυέμα. Πάλι με τη βοήθεια και της τύχης: το σουτ του Σαλπιγγίδη κόντραρε πάνω στον Αρούνα και κατέληξε στα δίχτυα.

Το δεύτερο ημίχρονο αρχίζει όπως ακριβώς τελείωσε το πρώτο. Η Ελλάδα κυριαρχεί. Δεν θυμίζει σε τίποτε την αξιοθρήνητη ομάδα του Πορτ Ελίζαμπεθ. Ο Καραγκούνης έχει γίνει και πάλι ηγέτης, όλο το κέντρο αποδίδει (εύφημος μνεία στον Τζιόλη). Ο Σαλπιγγίδης αποτελεί διαρκή πηγή κινδύνων για την αντίπαλη άμυνα, ενώ ο Τοροσίδης κάνει το μεγάλο ματς που χρωστούσε στην εθνική. Ο Σαμαράς ξαναγίνεται ο παίχτης που κάποτε είχε θεωρηθεί το μεγαλύτερο ταλέντο του ελληνικού ποδοσφαίρου. Ευκαιρίες πολλές, αλλά κάτω από τα αντίπαλα δοκάρια βρίσκεται ο με διαφορά καλύτερος γκολκήπερ του Μουντιάλ. Στο 71΄ λυγίζει κι αυτός: δεν συγκρατεί τη μπάλα στο δυνατό σουτ του Τζιόλη κι ο Τοροσίδης βρίσκει την ευκαιρία να γίνει δικαιωματικά ο παίκτης που έκρινε το παιχνίδι. Ταχύς ρυθμός, πολλές ευκαιρίες, η μπάλα πηγαίνει πάνω-κάτω. Περνά στον αγώνα κι ο Νίνης. Κι άλλες φάσεις. Ο Σαμαράς κάνει πλάκα στους αντίπαλους αμυντικούς με αλλεπάλληλες ντρίμπλες σε δύο φάσεις στη σειρά. Πού πήγε ο ξυλοκόπος του Πορτ Ελίζαμπεθ που δεν μπορούσε να ντριμπλάρει ούτε τη σκιά του; Η φράντζα είναι ίδια. Ο αγώνας φτάνει στο τέλος. Πρώτη νίκη σε τελική φάση ΠΚ, ο αρχικός στόχος έχει επιτευχθεί, μπορούμε πια να ονειρευόμαστε και πρόκριση. Μπορώ κι εγώ να κυκλοφορώ άνετα στην πόλη μου χωρίς να χρειάζεται να κρύβω, από ποδοσφαιρική άποψη, την εθνικότητά μου. 

Ποιά εικόνα της εθνικής ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα; Η αξιοθρήνητη ομάδα άτεχνων παιχτών που εμφανίστηκε κόντρα στους Νοτιοκορεάτες ή η σημερινή ομάδα που κυριάρχησε στον αγωνιστικό χώρο; Πιθανώς καμία, αν και νομίζω ότι η αλήθεια βρίσκεται πιο κοντά στη δεύτερη. Θα ήταν άλλωστε άδικο για μια ομάδα που υπήρξε πρωταθλήτρια Ευρώπης πριν έξι χρόνια (όπως κι αν συνέβη αυτό) να μείνει στην τραγική εικόνα του πρώτου παιχνιδιού. Ταυτόχρονα, όμως, θα πρέπει να τα βάλει με τον εαυτό της: με μια στοιχειωδώς σοβαρή εμφάνιση στο Πορτ Ελίζαμπεθ,  η εθνική θα ήταν σήμερα αγκαλιά με την πρόκριση και δεν θα χρειαζόταν θαύματα με την Αργεντινή. Για σκεφτείτε το απευκταίο (αλλά διόλου απίθανο) ενδεχόμενο να πέσουμε ηρωϊκώς μαχόμενοι κατά της Αλμπισελέστε και την ίδια ώρα οι Νιγηριανοί να κερδίζουν με δύο γκολ διαφορά και να κατακτούν την πρόκριση! Κρίμα δεν θα είναι; Τέλος πάντως, έστω κι έτσι, τα πράγματα διορθώθηκαν: η εποχή της ήττας και της σφαλιάρας τελείωσε.

Η επίδειξη δύναμης της Αλμπισελέστε: Λίγο νωρίτερα, η Αργεντινή αποφάσισε να ανεβάσει ταχύτητα, να δικαιολογήσει τον τίτλο του φαβορί και να καθαρίσει την υπόθεση πρόκριση [Αργεντινή-Ν. Κορέα 4-1 (2-1), Γιοχάνεσμπουργκ]. Μπήκε και πάλι δυνατά στο παιχνίδι, μόνο που αυτή τη φορά δεν κάθησε στο 1-0 και συνέχισε να παίζει καλό ποδόσφαιρο. Η μείωση του σκορ από τους Κορεάτες λίγο πριν τελειώσει το πρώτο ημίχρονο προκάλεσε παροδική απλώς ανησυχία: η Αλμπισελέστε μπήκε και στο δεύτερο μέρος δυνατά και τελείωσε το παιχνίδι αποδίδοντας θεαματικό ποδόσφαιρο. Ο Μέσσι ήταν ακόμη πιο ουσιαστικός, ενώ ο Ιγουαϊν με τα τρία γκολ που πέτυχε κέρδισε πολλούς πόντους στον σκληρό αγώνα για την ακριβή θέση του βασικού φορ της Αργεντινής. Ο Μαραντόνα διαθέτει πια χρόνο και άνεση για να ετοιμάσει τα σχέδιά του για τον επόμενο γύρο.

Η Ουρουγουάη βλέπει και πάλι ψηλά: Χαρά μεγάλη και στη γειτονική χώρα βορείως του Λα Πλάτα. Στον αγώνα που άνοιξε τη δεύτερη αγωνιστική, η Ουρουγουάη μπήκε αποφασισμένη να αποδείξει ότι η καλύτερη ομάδα μπορεί να κερδίζει επιβάλλοντας το παιχνίδι της, ακόμη και αν απέναντί της έχει την οικοδέσποινα της διοργάνωσης. Εξαιρετικό παιχνίδι συνολικά από την ομάδα, που δεν επέτρεψε σε καμία στιγμή στους Νοτιοαφρικανούς να απειλήσουν και να πιστέψουν ότι θα μπορούσαν να πάρουν κάτι καλό από αυτό το παιχνίδι. Ο Φορλάν έδειξε γιατί είναι ο ηγέτης της ομάδας πετυχαίνοντας το καθοριστικό πρώτο τέρμα. Ο Σουάρες κέρδισε το πέναλτι με το οποίο κλείδωσε η νοτιοαμερικάνικη νίκη και ο Άλβαρο Περέιρα έβαλε το κερασάκι στην τούρτα ενώ παίζονταν οι καθυστερήσεις [Ουρουγουάη-Ν. Αφρική 3-0 (1-0), Πρετόρια]. Η Ουρουγουάη είναι αγκαλιά με την πρόκριση στους 16, η Ν. Αφική παίρνει τον σκληρό, αλλά αναμενόμενο δρόμο του αποκλεισμού. Θα είναι η πρώτη διοργανώτρια που αποκλείεται τόσο νωρίς. 

Ο αετός πέταξε πάνω από το Πολοκουάνε: Η κηδεία είχε προαναγγελθεί και το γνώριζε όλος ο κόσμος εκτός από τον άμεσα ενδιαφερόμενο, τον Ρεϋμόν Ντομνέκ. Είχαμε ήδη διατυπώσει την πρόβλεψή μας σχετικά με το σοβαρό ενδεχόμενο αποκλεισμού της γαλλικής ομάδας. Το υλικό της τωρινής εθνικής Γαλλίας δεν είναι βέβαια το καλύτερο, δεν είναι όμως και για πέταμα. Αυτό που καταδίκασε τους τρικολόρ ήταν οι ολέθριες επιλογές του προπονητή τους, όπως το ανεξήγητο 4-3-2-1 με τον Ανελκά μόνο επιθετικό, ενώ δεν μπορεί να παίξει χωρίς στήριγμα, ή η διατήρηση στην ενδεκάδα του φριχτά ντεφορμέ Γκοβού. Η επιστροφή στο κλασσικό 4-4-2 με ένα σέντερ φορ μπροστά από τον Ανελκά (κατά προτίμηση τον Σισσέ που και φορμαρισμένος και αληθινός φορ είναι) θα μπορούσε να βοηθήσει τη Γαλλία να παίξει ένα πιο παραγωγικό ποδόσφαιρο. Ο Ντομνέκ προτίμησε να κάνει άλλα κόλπα: ναι μεν διόρθωσε ένα σφάλμα του, ξαναβάζοντας στην ενδεκάδα τον απαραίτητο Μαλουντά, πλην όμως, στην προσπάθεια να διατηρήσει βασικό και τη νέα του αγάπη τον Ντιαμπύ (ίσως ο ωροσκόπος του να υποσχόταν σπουδαία πράγματα αυτήν την περίοδο) έστειλε στον πάγκο τον Γκουρκύφφ, δηλαδή τον μόνο επιτελικό μέσο που είχε στη διάθεσή του! Το αποτέλεσμα το είδαμε όλοι: ούτε μία ουσιαστική ευκαιρία σε ολόκληρο τον αγώνα, ούτε μία πάσα της προκοπής προς τον εκάστοτε φορ (Ανελκά κι έπειτα… Ζινιάκ), την ίδια ώρα που το Μεξικό είχε κάνει έξι μεγάλες ευκαιρίες μόνο στο πρώτο ημίχρονο.

Το Μεξικό είχε πετάξει δυο βαθμούς στον αγώνα της πρεμιέρας. Αυτή τη φορά μπήκε αποφασισμένο να αποδείξει όλα τα καλά που λέγονται για την ομάδα του. Ψύχραιμο, μεθοδικό, με παίκτες υψηλότατης τεχνικής κατάρτισης και, ειδικά επιθετικούς, ταχύτατους που έκαναν τη γαλλική άμυνα να πελαγοδρομεί. Κι ακόμα, με δύο εντυπωσιακές μηχανές στην αριστερή πλευρά (Σαλσίδο και Τορράδο) που κάλυπταν τον χώρο, άλλαζαν θέσεις και κατέβαζαν τη μπάλα. Επιπλέον, το Μεξικό υπερείχε και στον πάγκο: ο Αγκίρε και τολμηρός και εύστροφος υπήρξε. Όταν τραυματίστηκε ο Βέλα τον αντικατέστησε (31΄) με τον απίστευτα γρήγορο Μπαρρέρα, ο οποίος πολλαπλασίασε τα προβλήματα των Γάλλων αμυντικών. Δεν δίστασε να παίξει και με τέσσερις επιθετικούς, βγάζοντας (54΄) έναν ταλαντούχο αλλά νευρικό μέσο (Χουάρες) για να περάσει στο παιχνίδι ένα καθαρόαιμο φορ (Ερνάντες). Κι όταν πια κουράστηκε ο Φράνκο, ο Αγκίρε τον αντικατέστησε με τον Μπλάνκο. Όταν το ταλέντο συνδυάζεται με την τόλμη τελικά ανταμείβεται: ένα ξεπέταγμα του Ερνάντες (από ελεγχόμενη θέση οφσάιντ) που ντρίμπλαρε και τον τερματοφύλακα (64΄) και η επέλαση του Μπαρρέρα που ανάγκασε τον Αμπιντάλ να του κάνει πέναλτυ, το οποίο εκτέλεσε με μαεστρία ο Μπλάνκο (78΄), σφράγισαν τη ληξιαρχική πράξη θανάτου της Γαλλίας του Ντομνέκ [Μεξικό-Γαλλία 2-0 (0-0)]. Γιατί δεν πρέπει να υπάρχει κανείς που να πιστεύει ότι το Μεξικό ή η Ουρουγουάη θα σκιστούν να νικήσουν στο μεταξύ τους ματς, όταν με ισοπαλία προκρίνονται και οι δύο! Κυρίως, όμως, κανείς δεν πιστεύει πια ότι αυτή η Γαλλία μπορεί να κερδίσει οποιαδήποτε ομάδα. Τελικά το επίτευγμα του Ρεϋμόν δεν είναι και μικρό…

Τα κουρέλια του Πορτ Ελίζαμπεθ (εφιάλτης στο δρόμο του Μουντιάλ 2)

Νότιος Κορέα-Ελλάδα 2-0 (1-0) [Πορτ Ελίζαμπεθ]: Εντάξει, όλοι είμασταν υποψιασμένοι για την κακή κατάσταση της εθνικής. Αυτό όμως που παρακολουθήσαμε το μεσημέρι από το Πορτ Ελίζαμπεθ ξεπερνούσε τους χειρότερους φόβους μας. Η εθνική Ελλάδας παρουσίασε όλες τις χρόνιες αδυναμίες της περιόδου Ρεχάγκελ (καμία από τις αρετές), μαζί μ’ αυτές της αξέχαστης περιόδου Παναγούλια. Τα φαντάσματα του USA ’94 έδωσαν δυναμικά το παρών στη Νότια Αφρική και οδήγησαν την εθνική σε μία από τις χειρότερες εμφανίσεις της των τελευταίων 40 χρόνων. ΟΙ Νοτιοκορεάτες, παρουσιάζοντας μια αξιοπρεπή ομάδα, οργανωμένη, πειθαρχημένη και με 3-4 παίχτες αξιώσεων (π.χ. οι δύο Παρκ, ο υιός Τσα) κέρδισαν χαλαρά με 2-0. Δεν πρόκειται να κάνουν μεγάλα πράγματα, αλλά τουλάχιστον όταν γυρίσουν στη χώρα τους θα μπορούν να λένε ότι το καθήκον τους το έκαναν. Κάτι που φυσικά δεν ισχύει στην περίπτωση της Ελλάδας.

Η Ελλάδα έπαιξε ποδόσφαιρο της παλαιολιθικής εποχής. Θα μπορούσε να ήταν μια μέτρια βρετανική ομάδα της δεκαετίας του ’60. Καμία ανάπτυξη, η μπάλα όλο στον αέρα, γιόμες, καμινάδες και ψηλές μπαλιές στα τυφλά μπας και βρούμε κανένα συμπαίκτη πιο μπροστά. Γραμμές εντελώς ασύνδετες και, ατομικά η κάθε μία, προβληματικές (ευφημισμός). Καμία πίστη και θέληση για τη νίκη. Παίχτες γερασμένοι ή ατάλαντοι (ή και τα δύο). Μία μόνο φάση στο πρώτο ημίχρονο, αυτή στο 3′ που χαραμίζει ο Τοροσίδης τραγουδώντας το γνωστό «τα πουλιά τα βρίσκει ο χάρος στο φτερό». Μετά ένα γκολ από στημένη φάση με παιδικό στήσιμο της άμυνας: όλοι μας είχαν πρήξει ότι ντε και καλά, εντάξει δεν παίζουμε καλό ποδόσφαιρο, αλλά σε στημένες φάσεις και ψηλό παιχνίδι είμαστε αστέρια. Το είδαμε! Οι Κορεάτες ήταν σκάλες ανώτεροι και στα δύο. Μετά το 1-0 η εθνική μας ήταν ανύπαρκτη (πώς να μην είναι με ένα μόνο δημιουργικό μέσο, ο οποίος, στην πορεία, έγινε κανένας). Έγινε και το 2-0 και η εθνική μας συνέχισε το ίδιο βιολί. Μόνο στο τελευταίο εικοσάλεπτο, λόγω της κούρασης των Κορεατών και της κινητικότητας του Σαλπιγγίδη έκανε φάσεις και προσπάθησε να παίξει ποδόσφαιρο, αλλά ήταν πολύ αργά. Τέλος, ο μέγας κόουτς Ρεχάγκελ έκανε επίδειξη υψηλού κοουτσαρίσματος: έστησε  την ομάδα του άθλια και με τις (2 από τις 3) αλλαγές του κατάφερε να την κάνει χειρότερη.

Το κάποτε μεγάλο ατού της ομάδας, η άμυνα, ήταν σε επίπεδο σχολικού πρωταθλήματος. Το κεντρικό αμυντικό δίδυμο το αποτελούσαν ένα κατσίκι κι ένας ψυχικά ανασφαλής κατά συνθήκη κεντρικός μπακ. Οι γκάφες και τα λάθη τους υπήρξαν μνημειώδη και (φανταζόμαστε) ανεπανάληπτα. Ένα βασικό στοιχείο που λαμβάνει υπόψη του ο προπονητής όταν επιλέγει κεντρικό δίδυμο άμυνας είναι και η μεταξύ των δύο μπακ συμπληρωματικότητα, η «χημεία» τους. Αυτό το δίδυμο δεν είχε παίξει ποτέ ξανά μαζί και (αν δεν βρεθεί άλλος σαδομαζοχιστής προπονητής) δεν πρόκειται να ξαναπαίξει. Στο δεξί άκρο της άμυνας, ένας πρώην ποδοσφαιριστής που παρά τη φιλοτιμία του δεν μπορεί πια να τρέξει. Στο αριστερό ένας επίσης κατά συνθήκη αριστερός μπακ που αποδεικνύεται εντελώς ανεπαρκής στα αμυντικά καθήκοντά του, ενώ σήμερα δεν του βγήκε και τίποτε όσον αφορά τα επιθετικά.

Το κέντρο μας διέθετε ένα μόνο δημιουργικό μέσο, μεγάλο σε ηλικία και κατακουρασμένο, που χάθηκε στο ματς. Δύο αμυντικά χαφ, από τα οποία το πιο ταλαντούχο σε ποδοσφαιρική αξία δεν είχε ούτε όρεξη ούτε δυνάμεις. Μπροστά είχαμε το φάντασμα ενός φιλότιμου παγκίτη που πλέον δεν μπορεί, ένα αγωνιστικό φορ που τροφοδοτήθηκε ελάχιστα και, σε ρόλο αριστερού χαφ-εξτρέμ κάποιον που ταλαιπωρούσε τη μπάλα, δεν πέτυχε ούτε μία από τις ενέργειες που επιχείρησε και γενικώς μας εκνεύρισε. Η ομάδα αποσυντονίστηκε επιθετικά ακόμη περισσότερο με την πρώτη αλλαγή του Ρεχάγκελ, ο οποίος έβγαλε τον μοναδικό οργανωτικό μέσο για να τον αντικαταστήσει με ένα σχεδόν συνταξιούχο αμυντικό χαφ. Καταλήξαμε όλα τα κόρνερ και τα φάουλ να τα εκτελεί ο Τοροσίδης. Η τρίτη αλλαγή του κόουτς έφερε στο τερέν έναν περίπου (αλλά όχι ακριβώς) επιθετικό παίχτη που πρόδηλα δεν έχει τις ικανότητες για να αγωνιστεί σ’ αυτό το επίπεδο και ο οποίος χαράμισε τη μοναδική κλασσική μας ευκαιρία. Μόνο ο Σαλπιγγίδης δικαιολόγησε την παρουσία του στο γήπεδο με τις διεισδύσεις και την κινητικότητά του κι αναρωτιέμαι τί άλλο θα έπρεπε να έχει κάνει για να ξεκινά βασικός, όταν η διαφορά αξίας και φόρμας με αυτούς που άρχισαν ήταν τεράστια. Στους διασώθέντες μπορούμε να κατατάξουμε και τον μαχητικό Γκέκα, καθώς και τον Τζόρβα που είχε δύο-τρεις σωτήριες επεμβάσεις (αλλά, και λόγω ύψους, μειονεκτεί σε εξόδους και ψηλές μπαλιές). Σαν κλασσικός προπονητής της εξέδρας και του καφενείου θα ανρωτηθώ μεγαλόφωνα: δεν είχαν θέση (έστω και σαν αλλαγές όταν το ματς είχε θεοστραβώσει) ο Νίνης ή ο Παπασταθόπουλος; Στην τελική, δείξαμε ελάχιστα πράγματα για ομάδα που αγωνίζεται σε τελική φάση ΠΚ.

Μετά το σημερινό αποτέλεσμα, η εθνική Ελλάδας έχει ουσιαστικά αποκλειστεί. Ο ρεαλιστικός στόχος που απομένει είναι να προσπαθήσουμε να αποφύγουμε την ολοκληρωτική επανάληψη του έπους του ’94, πράγμα δύσκολο. Δηλαδή, να πετύχουμε το πρώτο γκολ μας σε τελική φάση, κι αν γίνεται την πρώτη ισοπαλία. Αλλιώς, οι ιστορικοί του ποδοσφαίρου θα μας κατατάσσουν λίγο πάνω από το θρυλικό Ζαΐρ του ’74.

Αργεντινή-Νιγηρία 1-0 (1-0) [Γιοχάνεσμπουργκ]: Το μεγάλο παιχνίδι του Β΄ ομίλου ξεκίνησε με πολλές υποσχέσεις για να «πέσει» σε ποιότητα στη συνέχεια. Η Αργεντινή άρχισε δυναμικά, πέτυχε νωρίς το γκολ με τον Χάιντσε *, έχασε κάμποσες ευκαιρίες, αλλά είχε και μεγάλα νεκρά διαστήματα (τέλος πρώτου ημιχρόνου, 60΄ έως 80΄). Γενικά, έδωσε σε μεγάλο (και εκνευριστικό βαθμό) την εντύπωση ότι ασπάσθηκε τη λογική της ήσσονος προσπαθείας και ότι επιδίωξε να κάνει συντήρηση δυνάμεων. Όλα αυτά μπορεί να έχουν τη σκοπιμότητά τους στο πλαίσιο ενός τουρνουά με μεγάλη διάρκεια, αλλά δεν είναι πολύ ευχάριστα για τον θεατή. Επιπλέον, η Αργεντινή θα μπορούσε να το πληρώσει, γιατί οι Νιγηριανοί έκαναν φάσεις.

Ο Μέσσι το προσπάθησε, ήταν αγωνιστικός, δημιούργησε και προσπάθησε να τελειώσει ευκαιρίες, αλλά για μια φορά ακόμη δεν ήταν καθοριστικός φορώντας τη φανέλλα της εθνικής. Μέτριο παιχνίδι από τον Ιγουαΐν, που κινδυνεύει σοβαρά να χάσει τη θέση του βασικού από τον Μιλίτο. Κατώτερος των προσδοκιών ο Ντι Μαρία (που θα φέρει ένα τσουβάλι λεφτά στα ταμεία της Μπενφίκα). Σε κάθε περίπτωση, η Αργεντινή, χωρίς να εντυπωσιάσει, πέτυχε τον σκοπό της και συνεχίζει.

Η Νιγηρία ήταν αρκετά φιλότιμη και συμπαθητική, έκανε ευκαιρίες και πάλεψε το ματς. Ενδιαφέρουσα επίθεση με τους Γιακούμπου Αγιεγκμπένι στην κορυφή και στα άκρα τους Ομπάσι, Ομπίννα (α΄ μέρος) και Μάρτινς, Οντεμγουίνγκι (β΄μέρος). Καλύτερη του αναμενομένου η άμυνά της, με σπουδαίο ματς (και επιθετικά) από τον Τάιγουο της Μαρσέιγ (που έφυγε τραυματίας από το ματς). Τέλος, εξαιρετική εμφάνιση του τερματοφύλακα Ενυέμα. Πιθανότατα, αυτό που καταδίκασε τη Νιγηρία ήταν η έλλειψη νοοτροπίας μεγάλης ομάδας. Πάντως, για τα δόντια της εθνικής μας κι έτσι όπως είναι, η Νιγηρία φαίνεται πολύ σκληρή.

* Επειδή τον τελευταίο καιρό (και σήμερα ειδικά) παρατηρώ στους αθλητικούς ιστότοπους και στα αθλητικά έντυπα μια τάση «υπερδιόρθωσης» όσον αφορά την προφορά και τη μεταγραφή στα ελληνικά των ονομάτων των Αργεντίνων ποδοσφαιριστών, να επισημάνω ότι ο παίκτης προφέρεται ΧάινΤΣε και όχι Χάινσε. Χαιρετίζω βεβαίως την προσπάθεια που γίνεται επιτέλους για μια πιο πιστή στο αυθεντικό προφορά των νοτιοαμερικάνικων ονομάτων, γιατί σιγά σιγά μας απαλλάσσει από τα ανύπαρκτα «ζ» (εν γένει στα ισπανικά) και «θ» (στα ισπανικά της Λατινικής Αμερικής), αλλά το σπορ θέλει πολύ προσοχή. Ευτυχώς δεν είμαστε πια στην προ-ίντερνετ εποχή που έπρεπε να έχεις συγγενείς και φίλους στη χώρα καταγωγής του παίχτη για να μάθεις τη σωστή προφορά του ονόματός του. Όπου υπάρχει αμφιβολία, ένα βιντεάκι από το You Tube με περιγραφή από νοτιοαμερικάνο σπορτσκάστερ δίνει τη λύση. Αλλιώς και η ίδια η Βίκυ δίνει συχνά τη σωστή λύση (τιπ: η ρώσικη Βίκυ είναι μανούλα στο θέμα της προφοράς των ονομάτων λατινοαμερικάνων παιχτών. Μεταγράφει τα ονόματα, σχεδόν πάντα, με σωστή προφορά και βάζοντας και τόνους). Λοιπόν, όταν έχετε όνομα Αργεντίνου που είναι ιταλικό ή μεταναστών από άλλη χώρα, ο συνήθης κανόνας είναι ότι το όνομα θα προφέρεται όπως στα ιταλικά (σχεδόν πάντα) ή στην άλλη γλώσσα καταγωγής (τις περισσότερες φορές). Ειδάλλως, Βίκυ και Γιου Τιούμπ. Ο σκόρερ του σημερινού αγώνα, για να γυρίσουμε στο ζητούμενο, είναι γιος Γερμανού στην καταγωγή  (από τη γερμανική μειονότητα του Βόλγα) και προφέρει το όνομά του όπως αυτό προφέρεται στα γερμανικά (ειδάλλως κύριοι των αθλητικών ιστότοπων δεν θα έπρεπε να τον πείτε Χέινσε; δεν υπάρχει λόγος να κάνετε μισές δουλειές).

Οι όμιλοι: Β΄

Και ο δεύτερος όμιλος της πρώτης φάσης του νοτιοαφρικανικού Μουντιάλ είναι δύσκολος και αμφίρροπος. Βέβαια, σε αντίθεση προς τον πρώτο, ο δεύτερος όμιλος διαθέτει φαβορί που δεν φαίνεται ότι θα κινδυνέψει για την πρόκριση στον γύρο των 16. Είναι ο όμιλος της Αργεντινής, ενός από τα μεγάλα φαβορί για τον τίτλο, της ομάδας που έχει στις τάξεις της τον καλύτερο ποδοσφαιριστή στον κόσμο. Είναι επίσης ο όμιλος της εθνικής μας, η οποία θα πρέπει να δώσει σκληρή μάχη με Νιγηριανούς και Κορεάτες για να κερδίσει το δεύτερο εισιτήριο για τους 16.

 α΄. Η  Αργεντινή (κατάταξη ΦΙΦΑ: 7η, καλύτερη θέση: 1η το 2008), είναι (το δεύτερο λογικά μετά τη Βραζιλία) φαβορί για την κατάκτηση του κυπέλλου. Με το σπουδαίο έμψυχο δυναμικό που διαθέτει δεν πρέπει να συναντήσει προβλήματα για να προκριθεί. Μου φαίνεται αδιανόητη μια επανάληψη της καταστροφής του 2002 στην Ασία, όταν η ομάδα ξεκίναγε σαν φαβορί με τον «μάγο» Μαρσέλο Μπιέλσα στον πάγκο, τον Βερόν και τον Μπατιστούτα επικεφαλής, και κατέληγε να αποκλειστεί ντροπιαστικά από τον πρώτο κιόλας γύρο , κάνοντας τη χειρότερη εμφάνιση σε τελικά από το 1962 (χάνοντας 0-1 από τους μισητούς εχθρούς Άγγλους και αδυνατώντας να κερδίσει τους Σουηδούς). Για την εθνική Αργεντινής, για το τί σημαίνει ποδόσφαιρο για τους Αργεντίνους, για τις πιθανότητες κατάκτησης του ΠΚ έχουμε ήδη μιλήσει τόσο στο Ιστολόγιο του Ρογήρου όσο και εδώ. Πάμε στο παρόν: θυμίζουμε ότι η Αργεντινή κινδύνεψε πολύ σοβαρά με αποκλεισμό στα προκριματικά τούτου του ΠΚ, κερδίζοντας τη συμμετοχή της στην τελική φάση κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, με τη νίκη επί της αμέσου ανταγωνίστριάς της για την πρόκριση Ουρουγουάης, μέσα στο Μοντεβίδεο. Η ομάδα έχει προβλήματα:

1. Δεν διαθέτει πραγματικό προπονητή. Επαναλαμβάνουμε ότι το αρχικό σχέδιο της αργεντίνικης ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας ήταν να ονομάσει μεν προπονητή τον Μαραντόνα, το ζωντανό είδωλο, τον θεό τον επιφανή, αλλά, έχοντας επίγνωση των περιορισμένων προπονητικών δυνατοτήτων του, να του βάλει σαν επιτηρητή τον Κάρλος Μπιλάρδο, δηλ. τον προπονητή της εθνικής (και του ίδιου του Μαραντόνα) στα ΠΚ του ’86 και ’90. Φυσικά, το σχέδιο δεν δούλεψε, γιατί δεν είναι δυνατό να ασκήσεις κηδεμονία σε 50άχρονο. Οπότε, η μόνη ελπίδα μας είναι να βρει ο Μαραντόνα τις δυνατότητες καλού προπονητή στη πορεία. Ποιός ξέρει; Πολλά γίνονται σ’ αυτή τη ζωή.

2. Πρέπει να βελτιώσει την αμυντική λειτουργία της συνολικά, καθώς στα προκριματικά έδειξε μεγάλη αστάθεια (θυμηθείτε το εντός έδρας ματς με τους Βραζιλιάνους στο Ροσάριο που χάθηκε με κάτω τα χέρια 1-3). Από την άποψη αυτή, η επιλογή του Μαραντόνα να αφήσει εκτός εθνικής τους έμπειρους και φορμαρισμένους Χαβιέ Τζανέττι και Εστέμπαν Καμπιάσσο προκαλεί ερωτηματικά.

3. Πρέπει να βρει τον τρόπο να αξιοποιήσει το μεγάλο της όπλο, τον Λιονέλ Μέσσι (ή, για να διατυπώσουμε διαφορετικά τον στόχο, να αναλάβει επιτέλους ο Μέσσι τον ρόλο του ηγέτη της ομάδας). Μέχρι τώρα, πρέπει να παραδεχτούμε ότι ούτε ο Μέσσι έχει κάνει κανένα μεγάλο ματς με την αλμπισελέστε, ούτε η δεύτερη παίζει με τρόπο που να βοηθά το αστέρι της (όπως, αντίθετα, συμβαίνει στη Μπαρσελόνα). Αν σημειωθεί πρόοδος στο ζήτημα αυτό, τότε η Αργεντινή θα έχει θέσει σοβαρή υποψηφιότητα για το τρόπαιο.

4. Πρέπει να εκμεταλλευθεί οπωσδήποτε το γεγονός ότι διαθέτει το καλύτερο δυναμικό επιθετικογενών παικτών. Άρα είναι κρίμα να παίξει μόνο με δύο από αυτούς (τον Μέσσι και τον Γκονσάλο Ιγουαΐν της Ρεάλ), αφήνοντας στον πάγκο τους Μιλίτο, Αγουέρο, Παλέρμο και Τέβες.

Περισσότερα θα διαπιστώσουμε στην πορεία των αγώνων. Η Αργεντινή θα προκριθεί, αλλά το ζητούμενο είναι η συνέχεια.  

β΄. Η Ελλάδα (κατάταξη ΦΙΦΑ: 13η, καλύτερη θέση: 8η το 2008), πιστεύω ότι θα καταφέρει να πετύχει ένα σημαντικό στόχο: να κάνει αξιοπρεπή εμφάνιση που θα βοηθήσει να ξεχαστεί η ντροπή του αμερικάνικου ΠΚ του ’94. Γιατί, αποκλείεται μια θλιβερή εμφάνιση σαν αυτή του πρόσφατου Ευρωπαϊκού, όταν ολόκληρη η υφήλιος καταριόταν την εθνική μας και την άρνησή της να παίξει ποδόσφαιρο; Όχι, βέβαια. Αλλά, η εμφάνιση του 2008 δεν συγκρίνεται με το αξέχαστο ’94 (η φοβερή προετοιμασία στις συνεστιάσεις συλλόγων ομογενών, το τρομερό σύστημα 4-4-2, το βίντεο με τον Παναγούλια να βρίζει θεούς και δαίμονες και να κλωτσά μπουκάλια στα αποδυτήρια, προφανώς στο ημίχρονο της τεσσάρας από τους Βούλγαρους). Η ομάδα του ’94 δεν είχε το επίπεδο να παίξει σε Μουντιάλ: ήταν αδύνατο να πάει καλά με μετριότατο (και ξεπερασμένο) προπονητή και παίκτες που ανήκαν σε τρεις κατηγορίες (ηλικιωμένοι, περιορισμένων δυνατοτήτων, ανήμποροι να βοηθήσουν μέσα στο γενικότερο ναυάγιο, μια ματιά στην αποστολή  θα σας πείσει). Η τωρινή ομάδα δεν έχει τα ίδια χαρακτηριστικά.

Βεβαίως, η ομάδα του 2010 δεν είναι σε πολύ κατάσταση, ενώ το ίδιο το έμψυχο δυναμικό της είναι φτωχότερο και μικρότερων δυνατοτήτων από αυτό του 2004. Η επίθεσή της, παραδοσιακά αδύνατη, μοιάζει ακόμη πιο προβληματική. Η ομάδα δεν παίζει με τρόπο που θα βοηθούσε τον Σαλπιγγίδη. Η εξέλιξη του Σαμαρά σταμάτησε με την προ ετών μεταγραφή του στη Μάντσεστερ Σίτυ, ο Γκέκας είναι ντεφορμέ, ο Αμανατίδης τραυματίας και εκτός αποστολής. Πόσο παρήγορο είναι το ενδεχόμενο να περιμένουμε τη σωτηρία από τον πάντα φιλότιμο Χαριστέα (που η τελευταία χρονιά που έπαιζε βασικός στην ομάδα του ήταν το 2003-2004 στη Βρέμη); Στο κέντρο, οι βασικοί έχουν μεγαλώσει σε ηλικία και φαίνονται ξεζουμισμένοι (Καραγκούνης, Κατσουράνης), ενώ η μεγάλη ελπίδα (Νίνης) είναι τόσο σταθερός σε απόδοση όσο αισιόδοξες είναι οι προοπτικές ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Το χειρότερο που προέκυψε από τα φιλικά προετοιμασίας (ισοπαλία με τους Βορειοκορεάτες, χαλαρή ήττα από τους Παραγουανούς) είναι ότι και το μεγάλο ατού της ομάδας, η άμυνα, δείχνει σε κακή κατάσταση. Φανταστείτε ο Ρεχάγκελ να ξεκινήσει με βασικό δίδυμο τους Κυργιάκο-Αβραάμ Παπαδόπουλο: σαν δύο τριαξονικά που προσπαθούν να στρίψουν ανάμεσα σε σβούρες. Ο πρώτος ξέχασε το ποδόσφαιρο (εκτός από τις κεφαλιές) από τότε που πήγε στη Σκωτία, ο δεύτερος δεν το έμαθε ποτέ. Κάτι μου λέει ότι ο σωτήρας εδώ δεν είναι άλλος από τον Λουκά Βύντρα (πιθανώς μαζί με τον ελπιδοφόρο Παπασταθόπουλο).

Με όλα αυτά τα προβλήματα, τί είναι αυτό που δίνει ελπίδες πρόκρισης στην Ελλάδα; Η προσωπικότητά της (μη γελάτε), το ειδικό βάρος της, σε σχέση με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και οι αντιπαλοί της. Ίσως φαίνεται περίεργο, αλλά η Ελλάδα έχει περισσότερες πιθανότητες να προκριθεί παίζοντας μέτρια παρά οι αντίπαλοί της.

γ΄. Η  Νιγηρία (κατάταξη ΦΙΦΑ: 21η, καλύτερη θέση: 5η το 1994), είναι για πολλούς φαβορί για την πρόκριση. Δεν είμαι και τόσο σίγουρος. Η σημερινή Νιγηρία είναι χλωμό αντίγραφο της πραγματικά σπουδαίας ομάδας της δεκαετίας του 1990. Και πάλι, όμως, ούτε εκείνη η ομάδα μπόρεσε να φτάσει πιο μακριά από τον γύρο των 16, παρότι οι ειδικοί της έδιναν ελπίδες μέχρι και για ημιτελικούς (η αλήθεια είναι ότι το ’94, που ήταν και καλύτερη, στάθηκε άτυχη χάνοντας 1-2 από τους Ιταλούς στην παράταση). Οι χρόνιες αδυναμίες στην άμυνα και την τακτική ήταν οι βασικοί λόγοι που εμπόδισαν την απογείωση της Νιγηρίας. Η φετινή ομάδα έχει ακόμη πιο έντονες τις αμυντικές αδυναμίες (πού πας με παίκτες που είναι αναπληρωματικοί λ.χ. της Μπόλτον;), ενώ και το κέντρο της είναι χειρότερο απ’ ό,τι στο παρελθόν (ο Όμπι Μικέλ της Τσέλση έμεινε εκτός λόγω τραυματισμού). Το μεγάλο ατού της Νιγηρίας είναι πάντα η επίθεση: ο Γιακούμπου Αγιεγκμπένι της Έβερτον (που τον θυμόμαστε με τη φανέλλα της Μακάμπι Χάιφα να διαλύει τον Ολυμπιακό προ οχταετίας στο Τσάμπιονς Ληγκ), ο Μάρτινς της Βόλφσμπουργκ ή ο Πήτερ Οντεμγουίνγκι (γεννημένος στην Τασκένδη από Ρωσίδα μητέρα) της Λοκομοτίβ Μόσχας είναι όλοι τους πολύ καλοί ποδοσφαιριστές. Αρκούν; Όλα είναι ζήτημα ισορροπίας και ικανότητας διαχείρισης του παιχνιδιού.

δ΄. Η Νότια Κορέα (κατάταξη ΦΙΦΑ: 47η, καλύτερη θέση: 18η το 1997), παρά τις τακτικότατες συμμετοχές της σε τελικά ΠΚ είναι ίσως η λιγότερο εύκολα «αναγνωρίσιμη» (τουλάχιστον στον Έλληνα ποδοσφαιρόφιλο) από τις ομάδες του ομίλου. Δεν πρόκειται να σας παραμυθιάσω, ισχυριζόμενος ότι γνωρίζω καλά το νοτιοκορεατικό πρωτάθλημα, το οποίο προφανώς δεν έχω παρακολουθήσει ποτέ στη ζωή μου και στο οποίο αγωνίζονται οι περισσότεροι από τους παίχτες της εθνικής. Ξέρω μόνο ότι αποτελεί κλειστή λίγκα (δεν υπάρχει υποβιβασμός) στην οποία συμμετέχουν σύλλογοι που ανήκουν στις μεγάλες βιομηχανίες της χώρας. Το μεγάλο αστέρι της ομάδας είναι βέβαια ο Παρκ Γι-Σουνγκ της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, που όμως προέρχεται από μέτρια χρονιά με λίγες συμμετοχές στην ομάδα του.

Η Ν. Κορέα συμμετέχει πάντα στις τελικές φάσεις του ΠΚ από το ’96 και μετά. Εκτός του 2002, ποτέ δεν έχει περάσει στους 16. Κάνει αξιοπρεπείς εμφανίσεις, το παιχνίδι της είναι οργανωμένο και πειθαρχημένο, είναι γρήγορη, οι παίχτες της έχουν ικανοποιητικό επίπεδο τεχνικής και καλή φυσική κατάσταση, πλην όμως λείπει η προσωπικότητα (ατομικά και συλλογικά) που θα την οδηγήσει σε κάτι καλύτερο. Βεβαίως το 2002, στο ΠΚ που διοργανώθηκε κατά το ήμισι στη χώρα της, η εθνική Ν. Κορέας έφτασε στα ημιτελικά: τότε, όμως, είχε καλύτερη φουρνιά παιχτών, το πλεονέκτημα της έδρας, σκανδαλώδη διαιτητική εύνοια και προπονητή ένα μετρ στο κοουτσάρισμα, τον Ολλανδό Χίντινκ. Τα στοιχεία αυτά απουσιάζουν φέτος. Η Κορέα θα πουλήσει ακριβά τα τομάρι της, αλλά δύσκολα θα προκριθεί.

Συμπέρασμα; Η Αργεντινή θα προκριθεί. Για τη δεύτερη θέση και οι τρεις ομάδες έχουν πιθανότητες. Η εθνική μας έχει ένα πολύ μικρό προβάδισμα λόγω εμπειρίας και προσωπικότητας, αλλά καμία εγγύηση πρόκρισης. Αν τα πράγματα στραβώσουν εύκολα μπορεί να καταλήξει τέταρτη.

Αύριο αρχίζουν τα παιχνίδια του ΠΚ, με τους αγώνες του Α΄ ομίλου, που αναμένονται πολύ ενδιαφέροντες. Οπότε, η συνέχεια στο ιστολόγιο προβλέπει για αύριο διπλή μερίδα: και συνέχεια της παρουσίασης των ομίλων και εντυπώσεις από τα δύο πρώτα ματς.