Γη των ηφαιστείων

Χάρτης της Ισλανδίας από τον Αβραάμ Ορτέλιους, περίπου 1590

 

Η Ισλανδία δεν είναι η καλύτερη ομάδα αυτού του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου. Δεν είναι σε καμία περίπτωση η πιο θεαματική. Είναι, μάλιστα, η ομάδα με το μικρότερο ποσοστό κατοχής ανά παιχνίδι από τις 24 που συμμετείχαν (στον αγώνα με τους Άγγλους έκανε ρεκόρ, φτάνοντας στο «δυσθεώρητο» 37 %). Η ομάδα που σουτάρει λιγότερο από τις 24. Και η έκπληξη που πέτυχε δεν είναι τελικά και τόσο μεγάλη, αν λάβουμε υπόψη την πραγματική αξία του αντιπάλου της. Ο οποίος τα τελευταία είκοσι χρόνια έχει καταφέρει ν’ αποκλείσει σε αναμέτρηση νοκ άουτ μόνο τον συμπαθή, πλην όμως περιορισμένων φιλοδοξιών και δυνατοτήτων, Ισημερινό. Γιατί, επομένως, να αρχίσουμε με την Ισλανδία;

Επειδή η Ισλανδία είναι ομάδα που ξεπερνά τον εαυτό της και τις δυνατότητες που θεωρητικά είχε. Επειδή ο τρόπος παιχνιδιού της (μακρινές μπαλιές, ακόμη κι από τον τερματοφύλακα προς τους επιθετικούς, πλάγια άουτ κ.λπ.), μολονότι αρχαϊκός, είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικός. Επειδή έχει επιτυχίες στην πρώτη της συμμετοχή σε μεγάλη ποδοσφαιρική διοργάνωση. Επειδή επιλέγει τους διεθνείς της από έναν απίστευτα μικρό πληθυσμό . Επειδή το ποδόσφαιρο εξακολουθεί να είναι το πιο δημοφιλές άθλημα χάρη σε τέτοιες όμορφες ιστορίες, στις οποίες ο Δαυίδ κατατροπώνει τον Γολιάθ. Το ότι ο Γολιάθ εν προκειμένω ήταν κουτσός θα κάνουμε ότι το ξεχνούμε.

Ράγκναρ Σίγκουρντσσον [πηγή: The Guardian/ φωτογραφία: Xinhua/Rex/Shutterstock]

Αξίζει να αφιερώσουμε πάνω από δύο γραμμές σε αυτήν την, εκ νέου, τραγική Αγγλία; Ο μόνος λόγος είναι η επιτυχία της να χάνει εντυπωσιάζοντας αρνητικά. Συμβαίνει αυτό σε μέτριες ομάδες που καμώνονται τις μεγάλες. Πάντως, πώς είναι δυνατόν να αποκλείεσαι σε παιχνίδι που αρχίζει για σένα με τον καλύτερο τρόπο (πέναλτυ και γκολ); Να ισοφαρίζεσαι αμέσως μετά την επιτυχία του δικού σου τέρματος; Να έχεις στη διάθεσή σου 80΄ κι εσύ να επιτίθεσαι με σέντρες, γεμίσματα και γιουρούσια; Να πρέπει να ισοφαρίσεις κι όλες οι ευκαιρίες να ανήκουν τελικά στον αντίπαλο; Είναι ακόμη ποδοσφαιριστής ο Ρούνυ; Ήταν ποτέ ο Κέην; Τι μπορεί να προσφέρει ως πρώτη αλλαγή ένας ποδοσφαιριστής που την αγωνιστική περίοδο που ολοκληρώθηκε αγωνίστηκε σε 3 μόλις παιχνίδια;

Είναι, πάντως, αδικία να λέμε ότι ο Χότζσον δεν παίρνει σωστές αποφάσεις. Μετά τον αποκλεισμό παραιτήθηκε…

Αριστούργημα τακτικής

Το λέει κι η Γκαζέτα που κάτι ξέρει παραπάνω. Και οργάνωσης, δουλειάς, μελέτης και πολλών πραγμάτων ακόμη. Στο δεύτερο κρίσιμο παιχνίδι στο οποίο αγωνίστηκε με σοβαρότητα, η Ιταλία ήταν σαρωτική. Κατάπιε τους ανήμπορους Ισπανούς κι αν ήταν περισσότερο εύστοχη, τότε θα είχε πάρει την απόλυτη εκδίκηση για τον χαμένο τελικό του 2012. Καμία αμυντική τακτική: η Σκουάντρα Ατζούρρα κάλυψε όλους τους χώρους του γηπέδου, προκαλώντας ασφυξία στην άτυχη αντίπαλό της. Μόνο θαυμασμός αξίζει σε αυτήν την ομάδα, της οποίας η αξία είναι πολλαπλάσια του αθροίσματος της ατομικής αξίας των παικτών που την απαρτίζουν. Δικαίως τρελάθηκε ο Κόντε μετά το τέλος του αγώνα.

Αντόνιο Κόντε [φωτογραφία: Wikipedia/ Clément Bucco-Lechat]

Πολύ άγχος

Η Γαλλία προσπαθεί, αλλά δεν μπορεί να βρεί τον καλό εαυτό της. Παίρνει, βέβαια, τα αποτελέσματα που χρειάζεται, αλλά με ζόρι. Απέναντι στους ψυχωμένους, αλλά χωρίς ποδοσφαιρική ποιότητα, Ιρλανδούς, το ματς στραβώνει με το ξεκίνημα (πόσες αμφιβολίες κουβαλάει στο μυαλό του ο Πογκμπά;) και χρειάζεται τελικά το αστέρι κι η ποδοσφαιρική ευφυΐα του Γκριζμάνν για να ανατραπεί το σκορ.

Υγιεινός περίπατος

Η εμφάνιση και το αποτέλεσμα λένε ότι η Γερμανία ανέβασε στροφές. Εγώ λέω να περιμένω κάποιον πιο σοβαρό αντίπαλο. Μπράβο, φυσικά, στους Γερμανούς για την εμφάνιση, αλλά ο αγώνας θύμιζε κάτι αναμετρήσεις Πανθρακικού-Ολυμπιακού, μείον τις βραβεύσεις βετεράνων. Αναρωτιέμαι, δηλαδή, γιατί κατέβηκαν οι Σλοβάκοι στο γήπεδο, αφού δεν είχαν σκοπό να διεκδικήσουν τη νίκη, αλλά είχαν αποδεχθεί την ήττα τους πριν καν αρχίσει το παιχνίδι.

Αδικία (λίγο)

Μου αρέσει ο τρόπος που αναπτύσσεται αυτή η εθνική Ουγγαρίας, βάζοντας πάντα τη μπάλα κάτω. Το προσπάθησε μέχρι το 80΄ και στο παιχνίδι με τους Βέλγους. Αν είχε έναν επιθετικό περιωπής που να κάνει το γκολ πιο εύκολο θα είχε ισοφαρίσει. Δεν τον έχει, όμως. Οπότε, ας πρόσεχε. Ας πρόσεχε πώς τοποθετείται η άμυνά της στα στημένα (στο πρώτο γκολ των Βέλγων, αυτό που καθόρισε τον ρυθμό του αγώνα, αμύνεται με… ζώνη, με αποτέλεσμα να αφήσει αντιπάλους εντελώς αμαρκάριστους)! Ας πρόσεχε να μη δώσει χώρους στο Βέλγιο.

Διότι αν το Βέλγιο μπορεί να κάνει κάτι με εξαιρετικό τρόπο, αυτό είναι οι αντεπιθέσεις όταν ο αντίπαλος της αφήνει ελεύθερους χώρους. Και η Ουγγαρία στο τελευταίο δεκάλεπτο άφησε πάρα πολλούς. Το Βέλγιο είχε αυτή τη φορά την τύχη (και την ικανότητα) να προηγηθεί νωρίς και να διαχειριστεί το ματς από θέση ισχύος. Στο τέλος έκανε επίδειξη ικανοτήτων και πλούτου του έμψυχου δυναμικού του. Βρίσκεται μπροστά σε μια μεγάλη διάκριση που μπορεί σαφώς να είναι κι ο τελικός (κι εκεί, ας προκύψει ό,τι θέλει).

Φάσεις με το στανιό

Η ενδοβρετανική αναμέτρηση, δυο ημέρες μετά το δημοψήφισμα του Μπρέξιτ, δεν απαιτεί λεπτομερείς αναλύσεις. Ήταν ένα κακό και πολύ νευρικό παιχνίδι, χωρίς καθόλου φάσεις. Η Ουαλία χρειάστηκε ένα αυτογκόλ για να κάμψει την αντίσταση μιας πολύ λιγότερο ταλαντούχας αντιπάλου. Ο ρόλος του φαβορί δεν της πάει καθόλου μάλλον. Οι Βορειοϊρλανδοί θα μείνουν με το παράπονο και την απορία γιατί ο προπονητής τους δεν χρησιμοποίησε έστω και για λίγο τον εμβληματικό Γουίλ Γκριγκ.

Η Πολωνία επιστρέφει;

Η Πολωνία αποτελεί αρκετά ενδιαφέρουσα περίπτωση ομάδας. Αναπτύσσεται καλά από τα άκρα (Μπουαστσυκόφσκι-Πίστσεκ από τα δεξιά, Γκροσίτσκι-Γεντζέιτσυκ από τα αριστερά), τα στόππερ της (Πάζνταν, Γκλικ) κάνουν πολύ καλό ευρωπαϊκό, ο Κρυχόβιακ είναι σε φόρμα, ο τερματοφύλακάς της (Φαμπιάνσκι) είναι εξαιρετικός. Ο μόνος που λείπει από τον πίνακα των φορμαρισμένων είναι εκείνος που θα αποτελούσε την αιχμή του δόρατος της ομάδας, ο Λεβαντόφσκι που, ενώ επιχειρεί αρκετά σε κάθε παιχνίδι, δεν του βγαίνει απολύτως τίποτε.

Γιάκουμπ Μπουαστσυκόφσκι

Έστω κι έτσι η Πολωνία διαχειρίστηκε υποδειγματικά το παιχνίδι με την Ελβετία… μέχρι το 70ό λεπτό. Μπήκε πιο δυνατά, είχε ευκαιρίες, κι ακόμη κι όταν οι Ελβετοί ισορρόπησαν τον αγώνα, ήταν εκείνη που έκανε τις πιο ουσιαστικές φάσεις και κατόρθωσε να ανοίξει το σκορ. Μετά μίλησε η κόπωση. Κι η αβλεψία του Ναβάλκα που δεν προσπάθησε καν να φρεσκάρει την ομάδα του (ο άνθρωπος περίμενε φαίνεται την παράταση για να κάνει αλλαγές – πάλι καλά που δεν το πλήρωσε).

Η Ελβετία μπορεί να κατηγορηθεί επειδή ποτέ δεν φτάνει στην υπέρβαση. Τα λογικά κι αναμενόμενα τα κάνει πάντα και με σχετική επιτυχία. Κάτι οι αλλαγές, κάτι το ξεφούσκωμα του αντιπάλου, πήρε το πάνω χέρι κι ισοφάρισε τελικά με αυτό το γκολ-ποίημα του Σατσίρι, το πιο όμορφο ίσως της διοργάνωσης μέχρι τώρα. Αλλά ως εκεί. Μπορούσε να συνεχίσει την πίεση και να κάνει τη διαφορά στην παράταση. Δεν το έκανε. Και στα πέναλτυ δικός της ήταν ο μοναδικός παίκτης που λύγισε από το άγχος.

Κακοποίηση του ποδοσφαίρου και άλλα εγκλήματα

Όταν έχεις την καλύτερη, την πιο ταλαντούχα, την πιο φορμαρισμένη ομάδα, είναι έγκλημα να μην πάρεις τα λογικά ρίσκα για να κερδίσεις το παιχνίδι. Η Κροατία αρκέστηκε σε ένα επιφυλακτικό, φοβισμένο παιχνίδι και τελικά το πλήρωσε. Σημαντική η ευθύνη του προπονητή της. Εκτός των άλλων, χρεώνεται και με σφάλματα ως προς την κατάρτιση της ενδεκάδας: στο παιχνίδι με την Ισπανία οι Κάλινιτς και Πιάτσα είχαν δείξει πολύ καλά στοιχεία για να μείνουν αυτή τη φορά στον πάγκο, παραχωρώντας τις θέσεις τους στον ντεφορμέ Μάντζουκιτς και τον άχρωμο και άοσμο Μπρόζοβιτς.

Η Κροατία ξύπνησε πολύ αργά. Στο 110΄. Έκανε ευκαιρές. Μόνο που στο συγκεκριμένο χρονικό σημείο η όποια στραβή πληρώνεται αμέσως. Η Κροατία δέχεται το γκολ στη μοναδική φάση των Πορτογάλων, αμέσως μετά το δοκάρι της! Έχει ευκαιρίες ακόμη και στα τρία λεπτά που πρόκειται να παιχτούν, αλλά ο νεαρός Πιάτσα έχει την αφέλεια να προσπαθήσει να σταθεί στα πόδια του μετά το πέναλτυ που του κάνουν οι Πορτογάλοι, ενώ ο Βίντα δεν βρίσκει στόχο ούτε και στην τελευταία προσπάθειά του. Η καλύτερη ομάδα αποκλείεται. Αλλά τις ευθύνες πρέπει να τις αναζητήσει στον ίδιο της τον εαυτό.

Βλέποντας την άμυνα-παιδική χαρά του αγώνα με τους Ούγγρους, ο Σάντος άλλαξε την ομάδα του ριζικά. Τέσσερα νέα πρόσωπα μεταξύ των αμυντικογενών του. Μπετονάρισμα. Εικόνα απωθητική για τον θεατή, αλλά τελικά αποτελεσματική. Το αποτέλεσμα το πήρε. Μαζί με την προοπτική της μεγάλης διάκρισης που διαφαίνεται. Με τις συνθήκες αυτές, ίσως και να μην έχει σημασία (για κάποιους) η μέτρια εικόνα της ομάδας.

Οι προημιτελικοί αναμένονται αμφίρροποι, όπως αρμόζει στο στάδιο αυτό της διοργάνωσης. Οι Πορτογάλοι ξεκινούν ως φαβορί, λόγω παράδοσης και βάρους φανέλας, αλλά πρέπει να προσέξουν. Οι Βέλγοι είναι ίσως το πιο ισχυρό φαβορί απέναντι στους άπειρους Ουαλούς, αλλά τίποτε δεν μπορεί να αποκλειστεί λαμβανομένων υπόψη των μειονεκτημάτων του φαβορί και των αρετών του αουτσάιντερ. Η Ιταλία είναι ως τώρα εντυπωσιακή. Ο λόγος που δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει ήδη περάσει στον επόμενο γύρο είναι ακριβώς η ιδιαίτερη ταυτότητα της εθνικής Γερμανίας. Που δεν πρόκειται να παρατήσει κανένα παιχνίδι, όσο δύσκολο κι αν δαγράφεται πριν αρχίσει ή κατά τη διάρκειά του. Οι διοργανωτές Γάλλοι έχουν την υποχρέωση να προκριθούν, λόγω έδρας και ποδοσφαιρικής αξίας των μονάδων τους. Αλλά το πολεμικό των Βίκινγκ έχει σαλπάρει και τίποτε δεν το σταματά. Κι αυτοί ξέρουν καλά από πλοήγηση στον Σηκουάνα και πλιάτσικο.

Μια στιγμή μονάχα φτάνει…

Πήτερ Μπρέχελ ο Πρεσβύτερος, Αλαζονεία

Όχι, βέβαια, για να ραγίσει το γυαλί, αλλά για να αλλάξει ριζικά τη φυσιογνωμία μιας μεγάλης ποδοσφαιρικής διοργάνωσης. Κι αυτή η στιγμή είναι εκείνη της επιτυχίας του δεύτερου κροατικού τέρματος από τον Ιβάν Πέρισιτς. Μέχρι τότε, η Ισπανία ήταν πρώτη στον όμιλό της, έχοντας τη βεβαιότητα (τάχα) ότι θα βρεθεί στο εύκολο μισό του ταμπλώ. Μετά την ήττα της πήρε μετάθεση για την κολασμένη οχτάδα όπου, αν κατορθώσει να περάσει την Ιταλία, θα έχει στον δρόμο της Γάλλους, Γερμανούς και Άγγλους. Όσο για τους Κροάτες, μπορούν να ονειρεύονται ακόμη και τελικό, αρκεί να ξεπεράσουν το, απρόβλεπτο, πορτογαλικό εμπόδιο στη φάση των 16.

Κατά τα λοιπά, λίγα πράγματα θα μείνουν στη μνήμη μας από τη δεύτερη και την τρίτη αγωνιστική της φάσης των ομίλων του Ευρωπαϊκού του 2016. Η τρελή ματσάρα Ουγγαρίας-Πορτογαλίας, το απροσδόκητο φινάλε της αναμέτρησης Κροατίας-Τσεχίας, μερικές επιδείξεις ισχύος (οι Ισπανοί επί των Τούρκων, οι Βέλγοι επί των Ιρλανδών), η αυταπάρνηση των Αλβανών και αυτό είναι όλο… Δεν παίχτηκε σπουδαίο ποδόσφαιρο. Στις περισσότερες περιπτώσεις συνέβη μάλλον το αντίθετο.

Μπρέξιτ στο ποδόσφαιρο δεν έχει! Θα θυμάστε, τέλος, την παραξενιά μου: την έλλειψη συμπάθειας προς τις βρετανοϊρλανδικές συμμετοχές. Έ, τελικά πέρασαν κι οι τέσσερις ομάδες. Όλες επέδειξαν αγωνιστικό πνεύμα κι αυτό μετράει σε τέτοιες διοργανώσεις. Οι Ουαλοί μάλιστα, τους οποίους ομολογώ ότι καθόλου δεν υπολόγιζα (mea culpa maxima), έπαιξαν και ιδιαίτερα συμπαθητικό ποδόσφαιρο.

Αγχωμένο φαβορί, μετρότητες κι αυταπάρνηση

Οι Γάλλοι δεν έπεισαν. Το τελευταίο τους παιχνίδι, τη λευκή ισοπαλία με τους Ελβετούς, δεν θα τη θυμάται κανείς σε δέκα ημέρες. Όσο για το κρίσιμο παιχνίδι της Μασσαλίας με τους Αλβανούς, τα θετικά για τους διοργανωτές ήταν το τελικό αποτέλεσμα, το ξύπνημα του Γκριζμάνν, άντε κι η θετική παρουσία του Ζιρού. Η επιλογή του Ντεσάν να κατεβάσει σύνθεση με τέσσερις επθετικογενείς παίχτες (Ζιρού ως φορ κι από πίσω του Παγιέτ στον άξονα και Κομάν, Μαρσιάλ στα άκρα), αποδείχτηκε τραγική. Μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί αν για αυτό ευθύνεται το ίδιο το σύστημα ή συγκεκριμένοι παίχτες. Το δίδυμο Κομάν-Μαρσιάλ απέδειξε ότι δεν έχει το επίπεδο για αγώνες τέτοιου επιπέδου. Κι αν ο Κομάν σε κάποιες στιγμές έδειξε ότι είναι πράγματι ποδοσφαριστής, ο Μαρσιάλ μου φαίνεται κάπως σαν τον Γιούρι Μαμούτε των πλουσίων. Είναι, βέβαια, γρήγορος… χωρίς την μπάλα. Πέραν αυτού, ουδέν.

Αν το Ευρωπαϊκό διεξαγόταν σε κάποια άλλη χώρα δεν θα υπολόγιζα τους Γάλλους για φαβορί. Στη χώρα τους, όμως, μπορούν θεωρητικά ακόμη και να κατακτήσουν το τρόπαιο. Η δύναμη της έδρας είναι μεγάλη κι η ομάδα έχει το δυναμικό για καλύτερα πράγματα, Μπάλα δεν έχει παίξει ακόμη. Εάν θέλουμε να θέσουμε το ζήτημα ευσχήμως θα δανειστούμε τα λόγια του παλαιού εκλέκτορα Ζακ Σαντινί (έι, αυτόν τον είχαμε αποκλείσει κάποτε!): «Δεν υπάρχει, καταρχήν, λόγος ανησυχίας, εξακολουθούν, όμως, να υφίστανται πολλά ερωτηματικά».

Σεμνά και ταπεινά, οι Ελβετοί προκρίθηκαν αήττητοι. Δεν είναι κακή η ομάδα τους. Ορθολογικό ποδόσφαιρο παίζει. Αν είχε κι ένα φορ της προκοπής θα πήγαινε για πιο μεγάλα πράγματα (και θα κέρδιζε και τους Ρουμάνους). Αλλά δεν μπορεί να προκαλέσει ενθουσιασμό.

Τον ενθουσιασμό, μαζί με την αυταπάρνηση, τον διέθετε η Αλβανία. Κατάφερε να εξουδετερώσει με απόλυτη επιτυχία τη γαλλική ανάπτυξη παιχνιδιού. Εξαιρετική κάλυψη χώρων και άσκηση πίεσης. Αν διέθετε επιθετικούς της προκοπής θα είχε κάνει χοντρή ζημιά στους διοργανωτές. Η αγωνιστικότητά της βοήθησε ώστε να πάρει τη νίκη εναντίον των Ρουμάνων, χωρίς να έχει την υπεροχή στο παιχνίδι. Η νίκη αυτή δεν ήταν αρκετή για να βρεθεί στους 16. Αλλά η εμφάνιση (στην πρώτη παρουσία στα τελικά μεγάλης διοργάνωσης) ήταν κάτι παραπάνω από αξιοπρεπής.

Μετρίως μέτριοι και λογικά αποκλεισμένοι, οι Ρουμάνοι άφησαν όλες τις ευκαιρίες τους να πάνε χαμένες. Η καλή τους εμφάνιση απέναντι στους Γάλλους, το πολύ καλό πρώτο ημίχρονο με τους Ελβετούς, η υπεροχή στην επανάληψη ενάντια στην Αλβανία, όλα στράφι. Για μια ομάδα χωρίς μεγάλες προσωπικότητες, μπορεί και να ήταν αναμενόμενο.

Λάρισα

Ποιος θα το περίμενε ότι η καλύτερη ομάδα του Β΄ ομίλου θα ήταν αυτή της οποίας ο προπονητής δούλευε προηγουμένως στη Λάρισα; Οπωσδήποτε όχι εγώ. Αν κι όπως διαπιστώνω, αρκετοί (κι ανάμεσά τους και σχολιαστές του ιστολογίου) ήταν εκείνοι που πόνταραν στην Ουαλία της Κρις Κόουλμαν. Η οποία είναι άδικο να χαρακτηρισθεί ως ομάδα του ενός αστέρα. Αφενός διότι ο Μπαίηλ, λόγω θέσης, στυλ παιχνιδιού και, προφανώς, χαρακτήρα, δίνει υπεραξία στην ομάδα του χωρίς να αφαιρεί τίποτε. Αφετέρου διότι μια χαρά ποδοσφαιριστές είναι λ.χ. οι άλλοι δύο σκόρερ του τελυταίου ματς, ο Ράμσυ κι ο Τέιλορ. Η Ουαλία έπαιξε στρωτό ποδόσφαιρο με αρκετή δύναμη (σε κάποιες περιπτώσεις στα όρια του θεμιτού). Εάν στην αναμέτρηση με τους Άγγλους αδικείται από την ήττα στις καθυστερήσεις, στο κρίσιμο παιχνίδι με τους Ρώσους ήταν σαρωτική. Αν δούμε το πρόγραμμά της, έχει μιαν απροσδόκητη ευκαιρία για εξαιρετική διάκριση.

Κρις Κόουλμαν (φωτογραφία: Jon Candy/ Wikipedia)

Η Αγγλία δεν ήταν κακή, αλλά οι αμφιβολίες για την αξία της δεν έχουν διαλυθεί. Με τους Ουαλούς έδειξε χαρακτήρα και πέτυχε την ανατροπή. Εναντίον της Σλοβακίας είχε καθολική υπεροχή, αλλά η ανάπτυξή της δεν ήταν πάντα ορθόδοξη, τα δε τελειώματα των φάσεων απέχουν πολύ από το να θεωρηθούν ικανοποιητικά. Έχει δυνατότητες, αλλά και εμφανείς αδυναμίες.

Οι Σλοβάκοι αντέδρασαν μετά την αρχική ήττα και σε αυτό δεν είναι αμέτοχοι κάποιοι από τους σημαντικούς παίχτες της ομάδας, όπως ο Χάμσικ, που αποφάσισαν να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων. Δίκαιη επικράτηση επί της Ρωσίας, αποτελεσματική άμυνα με τους Άγγλους κι η περιπέτεια συνεχίζεται. Όχι για πολύ, μάλλον, αλλά έστω κι έτσι η αποστολή εξετελέσθη.

Εάν η Ρωσία άφησε κάποιες ελπίδες μετά το πρώτο ματς, ήταν κακή με τη Σλοβακία και, εναντίον των Ουαλών κατάφερε να ξεπεράσει τα όρια ακόμη και του αξιοθρήνητου. Νωθρή στο πιο κρίσιμο παιχνίδι, χωρίς φιλοδοξίες, χωρίς συνοχή κι οργάνωση, με βραδύτατη ανάπτυξη, αδυναμία τοποθετήσεων και κάλυψης του χώρου. Όσοι ανησυχούσαν για τους Ρώσους χούλιγκαν θα πρέπει να ηρέμησαν. Από τη δύσκολη θέση φρόντισε να τους βγάλει η ίδια η εθνική Ρωσίας. Μακράν η πιο θλιβερή παρουσία του ευρωπαΐκού.

Αναμένοντας

Ο τρίτος όμιλος πρέπει να ήταν από τους πιο βαρετούς. Οι Γερμανοί πήραν την πρώτη θέση, ως όφειλαν, αλλά αφήνουν επίγευση ξεθυμασμένης μπίρας. Η ομάδα λειτουργεί σε πολύ πιο αργές στροφές απ’ ό,τι το 2014 και δυσκολεύεται να σκοράρει. Σε καμία περίπτωση δεν αποπνέει αέρα μεγάλου φαβορί.

Για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, οι Πολωνοί περνούν από τη φάση των ομίλων μεγάλης διοργάνωσης. Συνολική εικόνα θετική, έστω κι αν έχουν κι αυτοί δυσκολίες στο τελείωμα των φάσεων (πότε θα ξυπνήσει ο Λεβαντόφσκι;). Βρίσκονται στο εύκολο μισό του ταμπλώ των νοκ άουτ και μπορούν να πάνε μακριά, αν λύσουν το πρόβλημα παραγωγικότητας.

Φιλότιμοι οι Βορειοϊρλανδοί, πήραν το παιχνίδι που έπρεπε για να περάσουν στους 16. Για περισσότερα, δεν το νομίζω, αν κι έχουν την τύχη η διαδρομή τους να είναι βατή.

Άχρωμη, άοσμη, χωρίς προσωπικότητα, χωρίς βαθμό και χωρίς να πετύχει έστω κι ένα τέρμα, η Ουκρανία θα ήταν η χειρότερη ομάδα της διοργάνωσης, αν δεν υπήρχε η Ρωσία.

Φούρια, αλλά όχι απαραίτητα ισπανική…

Ιβάν Πέρισιτς (φωτογραφία: Светлана Бекетова, ιστότοπος soccer.ru)

Την πρώτη θέση στον όμιλο, η Κροατία δεν την έκλεψε. Αν δεν υπήρχε το χαοτικό φινάλε με τους Τσέχους, δεν θα είχα καμία επιφύλαξη για το ότι ήταν η καλύτερη ομάδα στη φάση των ομίλων. Αν το παιχνίδι εκείνο έληγε στο 75΄, θα μιλούσαμε για εμφατική νίκη κι άψογη διαχείριση του αγώνα. Κάτι το τσέχικο γκολ στην πρώτη ουσιαστική ευκαιρία τους, κάτι (έως πολύ) οι ανοησίες των Κροατών χουλιγκάνων στην κερκίδα που οδηγούν σε διακοπή του αγώνα και κάνουν την ομάδα τους να χάσει τον ρυθμό της, κάτι ο Βίντα που αποφασίζει να το παίξει Βαμβακούλας… και φτάνουμε τελικά σε μια αναπάντεχη ισοπαλία. Οι αρρυθμίες αυτές, πάντως, διορθώνονται στο παιχνίδι με την Ισπανία. Πολύ σοβαρή εμφάνιση. Ο Πέρισιτς δείχνει σε ποδοσφαιρική ωριμότητα και μαζί με τους αναμενόμενους υπόπτους Μόντριτς και Ράκιτιτς συνθέτει μια τριάδα υψηλής ποιότητας. Η Κροατία έχει ανοιχτό τον δρόμο για μια μεγάλη διάκριση. Αρκεί να περάσει το αρχικό εμπόδιο που είναι τελικά και το πιο επικίνδυνο.

Οι Ισπανοί κάνουν εμφάνιση μεγάλου φαβορί εναντίον των (διαλυμένων, να τα λέμε κι αυτά) Τούρκων. Το νέο επιθετικό δίδυμο Μοράτα και Νολίτο εντυπωσιάζει. Αλλά… η φριχτά υπεροπτική αντιμετώπιση του παιχνιδιού με την Κροατία καταδικάζει την Ισπανία σε ένα τρομακτικά δύσκολο πρόγραμμα που απαιτεί συνεχόμενους άθλους. Αυτή η βεβαιότητα ότι δεν τρέχει τίποτε και θα το πάρουμε το παιχνιδάκι, άντε έστω την ισοπαλία, αποτελεί βαρύτατη επαγγελματική αμέλεια. Ειδικά όταν ο αντίπαλος έχει αποδείξει ότι είναι επικίνδυνος και σε φόρμα. Ας πασχίσουν τώρα οι Ισπανοί να ξεπεράσουν τη δεκαπλή ζώνη άμυνας των Ιταλών για να συνεχίσουν.

Στον αγώνα με τους Ισπανούς, η Τουρκία έδινε την εντύπωση διαλυμένης ομάδας. Όχι μόνον η κατάσταση των ατού της ήταν εξαιρετικά κακή (Αρντά Τουράν μεταξύ πάγκου και κερκίδας στη Βαρκελώνη), αλλά υπήρχαν σαφείς ενδείξεις ιδιαίτερα κακού κλίματος στα αποδυτήρια της ομάδας. Τελικά οι Τούρκοι αντέδρασαν στο τελευταίο παιχνίδι και είχαν κάποιες ελπίδες ότι θα προκρίνονταν. Η ιταλική αδιαφορία δεν τους έκανε τη χάρη, όμως.

Το μόνο θετικό για τους Τσέχους ήταν η αντίδραση στο τελευταίο τέταρτο της αναμέτρησης με την Κροατία. Μέχρι τότε ήταν μια ομάδα με ιδιαίτερα προβληματική ανάπτυξη, αδύναμη επίθεση κι άμυνα επιρρεπή στα πιο παιδαριώδη λάθη. Ό,τι θετικό έδωσε το δεκαπεντάλεπτο εκείνο εξανεμίστηκε στον τελευταίο και, υποτίθεται, κρίσιμο αγώνα, όπου οι Τσέχοι ήταν ουσιαστικά απόντες. Η μετριότητα της ομάδας τους δεν θα λείψει από όσους παρακολουθούν αυτό το ευρωπαϊκό.

Η λογική της ήσσονος προσπαθείας

ήταν αυτή της Ιταλίας. Η οποία στο παιχνίδι με τους Σουηδούς κάνει το ελάχιστο προκειμένου να νικήσει με 1-0 (τι άλλο;). Ο τελευταίος αγώνας των Ιταλών είχε σημασία μόνο για τους Ιρλανδούς και τους Τούρκους. Με δεύτερη ομάδα και μηδενική διάθεση διεκδίκησης της νίκης, η Σκουάντρα απλώς εμφανίστηκε στο γήπεδο. Η μόνη αξιόλογη στιγμή της ήταν κατά τη διάρκεια της ανάκρουσης του Φρατέλλι ντ’ Ιτάλια. Φυσικά στη συνέχεια θα ξαναδούμε την πραγματική Ιταλία, αυτήν των αυτοματισμών, της εκπληκτικής κάλυψης του χώρου και της εξαιρετικής αμυντικής τριάδας Μπονούτσι-Μπαρτζάλι-Κιελλίνι.

Μπορεί να έχεις αναμφίβολα μια πλούσια φουρνιά ιδιαίτερα ταλαντούχων ποδοσφαιριστών. Να βρίσκεσαι στη δεύτερη θέση της παγκόσμιας κατάταξης της ΦΙΦΑ (και μάλιστα ως η πρώτη ευρωπαϊκή ομάδα). Αυτό δεν σε καθιστά αυτομάτως φαβορί του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Κάτι τέτοιο απαιτεί συγκεκριμένα πράγματα τα οποία, πολύ απλά, το Βέλγιο δεν τα έχει κι είναι εξαιρετικά δύσκολο να τα αποκτήσει. Το Βέλγιο έχει παίχτες που χρειάζοντα ανοιχτούς χώρους για να αναπτυχθούν, είναι ομάδα αντεπιθέσεων. Όταν βρίσκει οργανωμένες άμυνες δεν έχει ούτε τον επιτελικό μέσο ούτε τον φορ περιοχής με τα κατάλληλα χαρακτηριστικά για να τις διασπάσουν. Στις περιπτώσεις αυτές βραχυκυκλώνει κι εγκλωβίζεται σε μια στείρα ανάπτυξη. Το είδαμε πανηγυρικά εναντίον των Ιταλών, αλλά το παρατηρήσαμε και στο πρώτο ημίχρονο του ματς με τους Ιρλανδούς και στον αγώνα με τους Σουηδούς. Φυσικά, το Βέλγιο έχει τις δυνατότητες για να πάει μακριά. Πρέπει, όμως, να το βοηθήσουν και οι παίχτες του και ο προπονητής του, αλλά, τελικά, και οι… αντίπαλοί του.

Φιλότιμοι και μαχητικοί οι Ιρλανδοί και μπράβο τους για αυτό. Αν όμως δεν συναντούσαν μια προκλητικά αδιάφορη Ιταλία θα είχαν ήδη επιστρέψει στο νησί τους.

Η υπερεξάρτηση από τον Ιμπραΐμοβιτς καταδίκασε την έτσι κι αλλιώς μέτρια Σουηδία σε αποτυχία. Σε φόρμα συνταξιούχου και πραγματικά βαδιστής στη διάρκεια των αγώνων, ο Ζλάταν ήταν ένα μεγάλο βαρίδι για την ομάδα του που φιλότιμα προσπαθούσε να τον βρει. Κατά τα λοιπά, η Σουηδία έδειξε σημεία βελτίωσης στην πορεία της διοργάνωσης: πάλεψε και εναντίον των Ιταλών κι εναντίον των Βέλγων. Αν ο Κουρτουά δεν επενέβαινε στην ευκαιρία του Μπεργκ, ο τελευταίος αγώνας θα ήταν πολύ διαφορετικός. Για να σκοράρουν, όμως, οι Σκανδιναβοί χρειαζόταν αίτηση μετά χαρτοσήμου κι αναμονή μέχρι να διεκπεραιωθεί η υπόθεση. Με αυτό το πρόβλημα και με παίχτες κλειδιά (Σέλστρεμ) ένα βήμα πριν από τη σύνταξη, η Σουηδία δεν μπορούσε να πάει μακριά.

Εκπλήξεις στη σειρά

Ο έκτος όμιλος, στα χαρτιά ένας από τους πιο αδύναμους, αποδείχτηκε ο πιο συναρπαστικός της πρώτης φάσης.

Η Ουγγαρία άφησε πολύ θετικές εντυπώσεις. Αναπτύσσεται ωραία, σουτάρει, επιχειρεί επιθέσεις με ενδιαφέροντες τρόπους, έχει χαρακτήρα για να αντιδρά στις δυσκολίες. Αγωνίστηκε πολύ για να ξεπεράσει την ψυχρολουσία του παράξενου πέναλτυ στο παιχνίδι με τους Ισλανδούς, χάρισε θέαμα στην αναμέτρηση με τους Πορτογάλους. Αν βλέπω κάποια προφανή αδυναμία, αυτή είναι ο παίχτης-σύμβολο της ομάδας, ο τερματοφύλακας Γκάμπορ Κίραϋ: επικίνδυνες έξοδοι κι αργές αντιδράσεις (αχ, άτιμα γηρατειά!). Πώς, όμως, να τον βγάλεις από την ενδεκάδα;

Μπάλας Τζούτζακ (Ουγγαρία)

Θεαματικό ποδόσφαιρο η Ισλανδία δεν παίζει. Έχει, πάντως, δύναμη, αγωνιστικότητα, πνεύμα ομάδας, συμπαγή άμυνα και σωστή διαχείριση των παιχνιδιών. Για μια χώρα με λιγότερες από 350.000 ψυχές η οποία εμφανίζεται για πρώτη φορά στα τελικά μεγάλης διοργάνωσης, οι αρετές αυτές είναι ήδη πολλές. Ας προσέξουν οι Άγγλοι που θα τους αντιμετωπίσουν στον γύρο των 16.

Αχ, αυτή η Πορτογαλία! Παρά τον μεγάλο σταρ της, τις αξιόλογες μονάδες της, τον σοβαρό προπονητή της, κατάφερε να φλερτάρει ταυτόχρονα με το τραγικό (τον αποκλεισμό) και το γελοίο (η στιγμή που Κριστιάνο Ρονάλντο και Ζοάο Μάριο τσακώνονται για το ποιος θα σουτάρει, στον αγώνα με την Ουγγαρία). Η Πορτογαλία δεν έχει αληθινό σέντερ φορ, δεν έχει τον κατάλληλο επιτελικό, η άμυνά της μπάζει κι, επιπλέον, τη δέρνει κι η κακοτυχία. Για να σκοράρει τις χρειάζονται οι δεκαπλάσιες ευκαιρίες απ’ ό,τι σε μια νορμάλ ομάδα. Ωστόσο, συνεχίζει. Και, ποιος ξέρει, ίσως και να βρει τον εαυτό της στην πορεία.

Σε αντίθεση προς τις άλλες ομάδες που τερμάτισαν τελευταίες στους ομίλους της, η Αυστρία πάλεψε σε όλα της τα παιχνίδια. Κακή ομάδα δεν τη λες. Αλλά δεν άφησε και κάτι αξέχαστο στη μνήμη των θεατών.

Η αληθινή διοργάνωση αρχίζει το Σάββατο με τα νοκ άουτ παιχνίδια. Τώρα, στους αγώνες χωρίς αύριο, θα δείξουν οι ομάδες τι αξίζουν πραγματικά. Όπως προαναφέρθηκε, το πιο αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό είναι το βατό πρώτο μισό του ταμπλώ και το κολασμένο δεύτερο. Αυτό σημαίνει ότι στον τελικό θα έχουμε οπωσδήποτε μια ομάδα-έκπληξη και στους ημιτελικούς τουλάχιστον δύο. Δεν το λες κι άσχημο για το ενδιαφέρον της διοργάνωσης. Όσο γα τα προγνωστικά, λέω να περιμένω τα δικά σας, εγώ, αποδεδειγμένα, δεν είμαι καλός σ’ αυτά.

«Υψηλότατε, έχει αγώνα απόψε!»

Ο θυρεός της Αυστροουγγαρίας στα χρόνια του Α΄ Π Π

Υπάρχει ένα αρκετά συμπαθητικό ανέκδοτο για τον Όθωνα των Αψβούργων και της Λωρραίνης, γιο του Καρόλου Α΄, του τελευταίου αυτοκράτορα της Αυστροουγγαρίας, και διεκδικητή του εκλιπόντος θρόνου της Διπλής Μοναρχίας. Κάποιος συνεργάτης του τον ενημέρωνε: «Υψηλότατε, έχει αγώνα απόψε στην τηλεόραση. Αυστρία-Ουγγαρία!» Κι ο Όττο απαντούσε: «Ά, πολύ ωραία! Όμως, εναντίον ποιας ομάδας παίζουμε;»

Δίχως αμφιβολία, η Αυστροουγγαρία είναι ο μεγάλος νικητής αυτού του Ευρωπαϊκού σε ό,τι αφορά τις χώρες που συμμετέχουν: 9 κράτη που το σύνολο ή μέρος των εδαφών τους διοικούνταν κάποτε από τους Αψβούργους (Αυστρία, Ουγγαρία, Τσεχία, Σλοβακία, Κροατία συν Ρουμανία, Πολωνία, Ουκρανία και… Ιταλία) δίνουν το παρών στη φετινή διοργάνωση! Οι υπόλοιπες αυτοκρατορίες του παρελθόντος βρίσκονται πολύ πίσω στη σχετική κατάταξη. 🙂

Με αυτά κι εκείνα, τα δύο κύρια συστατικά της αυτοκρατορίας αναμετρήθηκαν στο Μπορντώ και το αποτέλεσμα του μεταξύ τους αγώνα αποτελεί την πρώτη (σχετική) έκπληξη του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος. Η Αυστρία είχε κάνει εξαιρετικά προκριματικά. Κάποιοι μάλιστα τη θεωρούσαν κι υπολογίσιμο αουτσάιντερ για διάκριση. Η αλήθεια του γηπέδου ήταν πολύ διαφορετική, Ύστερα από ένα πρώτο ημίχρονο μάλλον χαμηλού επιπέδου (αν κάποιος μου έλεγε ότι παρακολουθώ παιχνίδι ελληνικής β΄ εθνικής μπορεί και να τον πίστευα), το ματς ξεμπλόκαρε με το γκολ του Σάλαϊ και την αποβολή του Ντράγκοβιτς. Από εκεί και πέρα οι Αυστριακοί προσπάθησαν να αντιδράσουν, μόνο που δεν ήξεραν πώς ακριβώς. Το γκολ του Στίμπερ σφράγισε την έκβαση του αγώνα. Πιθανότατα οι δυνατότητες αυτής της εθνικής Ουγγαρίας δεν είναι μεγάλες. Μετά τη νίκη τους, όμως, οι Ούγγροι έθεσαν σοβαρή υποψηφιότητα για να περάσουν στην επόμενη φάση.

Η πραγματικά μεγάλη έκπληξη έγινε βέβαια το βράδυ στον ίδιο όμιλο. Στο πρώτο ημίχρονο οι Πορτογάλοι έκαναν τα πάντα σωστά, εκτός από το να σημειώσουν περισσότερα του ενός τέρματα. Στη συνέχεια, μία και μόνο ευκαιρία (και η αντίστοιχη ολιγωρία του Βιερίνια) αποδείχτηκε αρκετή για τους Ισλανδούς. Από το σημείο εκείνο και μετά, η Πορτογαλία βραχυκύκλωσε. Οι αλλαγές του Σάντος (Ρενάτο Σάντσες, Βιερίνια, Έντερ) αντί να βελτιώσουν την επιθετική εικόνα της ομάδας την έκαναν χειρότερη. Άγχος και ανορθολογική ανάπτυξη επέτρεψαν στους Ισλανδούς να φύγουν με μια παλικαρίσια ισοπαλία. Για μια μικρή χώρα στην πρώτη της εμφάνιση στα τελικά μεγάλης διοργάνωσης δεν είναι και λίγο. Δεν νομίζω ότι οι Πορτογάλοι θα δυσκολευθούν να περάσουν στον όμιλο αυτό. Αλλά η αδυναμία να διαχειριστούν ένα δικό τους παιχνίδι αποδεικνύει ότι δεν είναι η μεγάλη ομάδα που (θεωρητικά) θα μπορούσαν να γίνουν.

Ας δούμε εν συντομία και τα υπόλοιπα παιχνίδια της πρώτης αγωνιστικής

Απειρία

Σε ένα παιχνίδι που οι ουδέτεροι δεν πρόκειται να θυμούνται για πολύ καιρό, η απειρία της φιλότιμης Αλβανίας ήταν αυτή που έκρινε το αποτέλεσμα της εμφύλιας σύγκρουσης στη Λανς (η μισή εθνική Ελβετίας αποτελείτα από ποδοσφαιριστές αλβανικής καταγωγής). Το ελβετικό γκολ αποτελεί συνέπεια μνημειώδους συνολικής ολιγωρίας της αλβανικής άμυνας (ο Σερ σκοράρει με κεφαλιά αμαρκάριστος, ο Μπερίσα κάνει έξοδο της συμφοράς). Η ανόητη αποβολή του Τσάνα αφήνει την ομάδα του με αριθμητικό πλεονέκτημα. Η τεράστια ευκαιρία του Γκάσι κανονικά δεν χάνεται με τίποτε. Είτε ως δεύτεροι είτε ως τρίτοι, οι Ελβετοί θα συνεχίσουν μάλλον για ένα γύρο ακόμη (και, με κακία, θα συμπληρώσω ότι και πολύ τους είναι).

Χουλιγκάνοι

Με το σύνολο των γαλλικών αστυνομικών δυνάμεων να έχει στρέψει την προσοχή του στην αποτροπή της τρομοκρατικής απειλής, τα γεγονότα της Μασσαλίας μάς υπενθύμισαν ότι ο χώρος του ποδοσφαίρου αποτελεί παραδοσιακά εκκολαπτήριο βίας. Αυτή τη φορά φαίνεται πως είχαν φτάσει από τον Μόσκοβο κομμάντο με ειδική αποστολή για χοντρούς τσαμπουκάδες. Οι Άγγλοι αποτέλεσαν τους ιδανικούς παρτεναίρ σε αυτή τη χορογραφία βίας. Όταν ξύπνησαν οι δυνάμεις της αστυνομίας το κακό είχε γίνει.

Ύστερα από όσα προηγήθηκαν, ο αγώνας Αγγλίας-Ρωσίας έγινε σε τεταμένη ατμόσφαιρα. Για τη φετινή εθνική Αγγλίας θα μπορούσε κάποιος να πει αρκετά θετικά: το κικ εν ρας ανήκει στο μακρινό παρελθόν, η ομάδα αναπτύσσεται εξαιρετικά από τα άκρα και, όσο έχει τις απαιτούμενες δυνάμεις, ασκεί ασφυκτική πίεση στον αντίπαλο. Ταυτόχρονα, όμως, εμφανίζει και σαφείς αδυναμίες που μπορούν να της στοιχίσουν σε οποιοδήποτε νοκ άουτ παιχνίδι. Απρόσεκτη άμυνα, προβληματική διαχείριση δυνάμεων (στο β΄μέρος η κατοχή από 70-30 πήγε σχεδόν στα ίσα), μεγάλες δυσκολίες στο τελείωμα των φάσεων (ο Ρούνυ μοιάζει να έχει κάνει βήματα πίσω). Οι Ρώσοι, πάντα με ενδιαφέροντα στοιχεία τεχνικής, έδειξαν για μια φορά ικανοί να αντιδράσουν μένοντας πίσω στο σκορ. Είναι μια σημαντική πρόοδος σε σχέση με την εποχή του τελευταίου Μουντιάλ, ακόμη πιο αξιοσημείωτη αν αναλογιστούμε ότι η Ρωσία μετρά τέσσερις απώλειες βασικών παικτών λίγο πριν την έναρξη της διοργάνωσης. Μένει να δούμε αν οι χούλιγκαν της ομάδας θα την αφήσουν να συνεχίσει την όποια πορεία της, μια και πλέον επικρέμεται η Δαμόκλειος Σπάθη της ποινής αποκλεισμού.

Στο άλλο ματς του Β΄ ομίλου παρακολουθήσαμε δύο εθνικές που μάλλον δεν δαθέτουν το απαιτούμενο επίπεδο για τέτοια διοργάνωση. Τουλάχιστον οι Ουαλοί ήξεραν τι ήθελαν από το παιχνίδι κι επέδειξαν δύναμη και μαχητικότητα. Ο αγωνιστικός προσανατολισμός της Σλοβακίας αποτελεί μάλλον ανέκδοτο. Κάποιες μονάδες της ομάδας από τη Μεσευρώπη έχουν αξία σαφώς μεγαλύτερη από εκείνην των αντιπάλων τους του περασμένου Σαββάτου. Αλλά οι ομάδες δεν φτιάχνονται με απλή πρόσθεση μονάδων.

Εν αναμονή

Οι Πολωνοί έκαναν το καθήκον τους και, έστω και χωρίς πολλή λάμψη,  νίκησαν τους μάλλον αδύναμους Βορειοιρλανδούς. Θα συνεχίσουν με σχετική αυτοπεποίθηση, αλλά τα δύσκολα τους περιμένουν.

Υπό άλλες συνθήκες, θα λέγαμε ότι οι Γερμανοί πήραν μια επαγγελματική νίκη και συνεχίζουν ακάθεκτοι. Μπορεί. Αλλά στη θέση τους θα άκουγα αρκετά καμπανάκια. Απέναντι σε μια ομάδα που έκανε φανερό ότι δεν τρελαινόταν για τη νίκη, κινδύνεψαν αρκετές φορές να ισοφαριστούν. Η γερμανική άμυνα δεν εμπνέει καμία εμπιστοσύνη. Η ανάπτυξη της ομάδας μοιάζει πιο προβληματική. Η συνολική εικόνα, όπως κι αυτή αρκετών βασικών στελεχών, απέχει πολύ από την καλοκουρδισμένη ομάδα του τελευταίου Παγκοσμίου Κυπέλλου. Φυσικά, μπορεί απλώς να επρόκειτο για μια μέτρια βραδιά, χωρίς συνέχεια και συνέπειες. Θα δείξει.

Ζόρια

Όπως πήγε το κυριακάτικο ματς, θα ήταν αδικία να μη νικήσουν οι Κροάτες. Πατούσαν καλύτερα στο γήπεδο, είχαν αρκετές ευκαιρίες, κι ακόμη κι αν το νικητήριο τέρμα τους προήλθε από μια ιδιοφυή ενέργεια του Μόντριτς κι όχι από συνδυασμό, έπειθαν ότι ήταν οι καλύτεροι. Πολύ προβληματικό παιχνίδι από την Τουρκία, όλα τα ατού της οποίας υστέρησαν.

Ναι, οι Ισπανοί είχαν την υπεροχή και περισσότερες ευκαιρίες, αλλά όπως εξελίχθηκε το παιχνίδι θα μπορούσαν ακόμη και να το χάσουν. Ούτε κι αυτοί έδωσαν την εντύπωση του μεγάλου φαβορί κι ο όμιλός τους έχει παγίδες. Υπό τις συνθήκες αυτές οι 3 βαθμοί αποτελούν το μεγαλύτερο κέρδος. Μαχητικοί οι Τσέχοι, τίμησαν την παράδοση που τους θέλει να εμφανίζονται σχεδόν πάντα ανταγωνιστικοί στα ευρωπαϊκά. Αλλά το ταμείο τους είναι ακόμη άδειο.

Μαθήματα τακτικής

Για την, απογοητευτικού επιπέδου, αναμέτρηση Ιρλανδίας-Σουηδίας δεν υπάρχουν πολλά να πεις. Από τη Σουηδία το μόνο που ξεχώρισε ήταν το κομψότατο τρουά πιες κοστούμι του Χάμρεν. Κατά τα λοιπά, οι Σκανδιναβοί έδιναν σε ορισμένες στιγμές την εντύπωση ότι παίζουν για πρώτη φορά μαζί και προσπαθεί να μάθει ο ένας το παιχνίδι του άλλου. Μαχητικοί οι Ιρλανδοί, ίδρωσαν τη φανέλα. Το ποδόσφαιρό τους ανήκει μάλλον στην παλαιολιθική εποχή του αθλήματος. Ά, εμφάνισαν ως ατραξιόν και τον συμπαθέστατο Χέντρικ, τον παίκτη που σουτάρει και φτιάχνει ταυτόχρονα το μαλλί.

Δεν αρκεί να έχεις μια φουρνιά ιδιαίτερα ταλαντούχων ποδοσφαιρστών για να φτιάξεις μεγάλη ομάδα. Οι Βέλγοι το έμαθαν πληρώνοντας τον λογαριασμό. Μπορεί η φετινή Ιταλία να μη διαθέτει τις καλύτερες μονάδες (το υλικό της ίσως να είναι και μέτριο για τα δεδομένα τους), μπορεί να εμφανίζει επιθετικό δίδυμο που το αποτελούν ένας Βραζιλιάνος β΄ διαλογής κι ένας γυρολόγος με καλούτσικη πορεία στο ολλανδικό πρωτάθλημα που χρειάστηκε να φτάσει στα τριάντα για να ξεχωρίσει αγωνιζόμενος στη Σαουθάμπτον, αλλά… η Σκουάντρα Ατζούρα αγωνίζεται ως πραγματικό σύνολο και η τακτική κουλτούρα της είναι αξεπέραστη. Την ώρα που οι Κόκκινοι Διάβολοι προσπαθούσαν χωρίς να ξέρουν πώς, οι Ιταλοί διαχειρίζονταν άψογα την αναμέτρηση, χτυπώντας όταν έπρεπε. Η Ιταλία είναι εδώ. Η εικόνα της ήταν κατά τη γνώμη μου η πιο θετική της αγωνιστικής αυτής, κατά μείζονα λόγο αν ληφθεί υπόψη κι η αξία του αντιπάλου.

Είναι, πάντως, πολύ νωρίς ακόμη. Όλοι έχουν το περιθώριο να βελτιωθούν. Κι αν βελτιωθεί συνολικά και το θέαμα θα είναι καλύτερα για όλους. Γιατί μέχρι στιγμής δεν είναι και πολλά αυτά που έχουν εντυπωθεί στη μνήμη μας.

Η ώρα των δυνατών

Οι αγώνες του γύρου των 16 δεν επεφύλασσαν τελικά ιδιαίτερες εκπλήξεις. Στους 7 από τους 8 αγώνες επικράτησαν, εύκολα ή δύσκολα, τα φαβορί. Μόνο σε έναν προκρίθηκε το αουτσάιντερ (Γκάνα), αν και στην ουσία επρόκειτο για αγώνα μεταξύ σχεδόν ισοδύναμων ομάδων, όπου είχαμε θεωρήσει ως σχετικό φαβορί την ομάδα που τελικά αποκλείστηκε (ΗΠΑ), με κριτήριο ότι έπαιζε ως τότε σαφώς ωραιότερο ποδόσφαιρο από την αντίπαλό της. Η ποιότητα των παιχνιδιών κυμάνθηκε από το πολύ καλό ως το σαφώς κάτω του μετρίου. Οι αγώνες των «μικρών» το Σάββατο έδωσαν υποσχέσεις, ενώ την Κυριακή παρακολουθήσαμε δύο αναμετρήσεις υψηλού επιπέδου και μεγάλης έντασης. Δυστυχώς η συνέχεια δεν ήταν ανάλογη: τη Δευτέρα είχαμε ένα μέτριο παιχνίδι κι ένα στο οποίο η διαφορά δυναμικότητας αφαίρεσε γρήγορα  σχεδόν κάθε ενδιαφέρον, ενώ την Τρίτη παρακολουθήσαμε τις δύο χειρότερες σε ποιότητα αναμετρήσεις.

 Η Ουρουγουάη επιβεβαίωσε τις μεγάλες προσδοκίες που έχει δημιουργήσει. Ξεκίνησε δυνατά τον σαββατιάτικο αγώνα της κόντρα στη Ν. Κορέα [Ουρουγουάη.Ν. Κορέα 2-1 (1-0), Πορτ Ελίζαμπεθ] και άνοιξε γρήγορα το σκορ με τον Λουίς Σουάρες (8΄). Στη συνέχεια έκανε το λάθος να προτιμήσει να διαχειριστεί το σκορ αντί να το διευρύνει, με αποτέλεσμα, ιδίως στα πρώτα 23΄ του β΄ μέρους, να παραχωρήσει την πρωτοβουλία στην αντίπαλό της. Το αποτέλεσμα αυτής της υποχώρησης ήταν να δεχτεί την ισοφάριση από τους πάντα μαχητικούς Κορεάτες (Λη Τσουνγκ Γιονγκ, 68΄). Η ισοφάριση αφύπνησε τη Σελέστε, η οποία συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να προσπαθήσει για να κατακτήσει ξανά την πρόκριση σε προημιτελικό μετά από 40 χρόνια. Αφού χάθηκαν κάποιες ευκαιρίες, το μεγάλο ταλέντο του Σουάρες έδωσε τη λύση: αφού ντρίμπλαρε τον προσωπικό αντίπαλό του, ο φορ του Άγιαξ έπιασε ένα εξαιρετικό σουτ από τη γωνία της μεγάλης περιοχής, το οποίο κατέληξε στα αντίπαλα δίχτυα. Η περιπέτεια τελείωνε για τη φιλότιμη Κορέα. Συμπαθής, αλλά όχι για πολύ μεγάλα πράγματα, μπορεί να επιστρέψει στη χώρα της με ψηλά το κεφάλι (και να μας κάνει να σκεφτούμε ότι στη θέση της θα μπορούσε, με λίγη σοβαρότητα στο εναρκτήριο ματς, να είναι η εθνική μας). Όσο για την Ουρουγουάη, έδειξε ξανά τις αρετές της: άψογη οργάνωση, εξαιρετική αμυντική λειτουργία υπό την καθοδήγηση του Λουγκάνο (το Σάββατο δέχτηκε το πρώτο μόλις γκολ στη διοργάνωση) και μια υπέροχη επιθετική τριάδα με τους Φορλάν, Σουάρες και Καβάνι. Θα μπει στα προημιτελικά ως μεγάλο φαβορί για πρόκριση.

Οι ΗΠΑ, αντιθέτως, δεν κατόρθωσαν να δικαιώσουν τις προτιμήσεις μας. Με λιγότερη φρεσκάδα, αναγκασμένες να κυνηγούν από νωρίς το σκορ και χωρίς τη νοοτροπία της αληθινά μεγάλης ομάδας που της επιτρέπει να κερδίζει ακόμη κι όταν δεν βρίσκεται στην καλύτερη μέρα της, έπεσαν στην παγίδα της Γκάνας, μιας ομάδας που δεν παίζει ελκυστικό ποδόσφαιρο, αλλά έχει την αποφασιστικότητα να πάρει το αποτέλεσμα που θέλει απέναντι σε αντίπαλο που είναι κοντά στα κυβικά της [Γκάνα-ΗΠΑ 2-1 παράτ., 1-1 καν. αγ. (1-0), Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ]. Τρεις λόγοι εξηγούν κυρίως την αμερικανική αποτυχία: 1. οι αμυντικές ολιγωρίες (ή και αδυναμίες) σε πολύ κρίσιμα σημεία (αρχή του αγώνα και αρχή της παράτασης), τις οποίες δεν συγχώρεσε το μεγάλο ατομικό ταλέντο των δύο σκόρερ της αντιπάλου. 2. Τα ατυχή πειράματα του Μπράντλεϋ από τα οποία δεν βγήκε κανένα (η out of the blue χρησιμοποίηση στη βασική ενδεκάδα του Κλαρκ, την οποία ο κόουτς αναγκάστηκε να διορθώσει με αλλαγή α λα Αλέφαντος/ η, ανεξήγητη αν δεν ανέκυψε πρόβλημα τραυματισμού, έξοδος του Άλτιντορ πριν την έναρξη της παράτασης). 3. Η σωματική και ψυχική κούραση που συνεπάγονταν οι προσπάθειες που κατέβαλε η ομάδα κυνηγώντας το σκορ και στα τρία ματς των προκριματικών (επιστροφή από το 0-1 με τους Άγγλους, το 0-2 με τους Σλοβένους, αναζήτηση του γκολ της νίκης με τους Αλγερινούς) και στο χτεσινό. Όταν ήρθε το 1-2 στο χειρότερο σημείο, οι ΗΠΑ δεν είχαν πια δυνάμεις και μυαλό για να επιδιώξουν ορθολογικά την ισοφάριση, όπως είχαν κάνει στα προηγούμενα ματς. Σε κάθε περίπτωση, οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν το ΠΚ αφήνοντας καλές εντυπώσεις και υποσχέσεις για το μέλλον.

Η Γκάνα έφερε σε πέρας την αποστολή της, παίζοντας το τόσο προσφιλές σ’ αυτήν ποδόσφαιρο αναμονής. Ευτύχησε να πετύχουν γκολ σε καθοριστικά σημεία δύο από τις πιο ταλαντούχες μονάδες της, όπως είναι ο Κέβιν Πρινς Μπόατενγκ και, κυρίως, ο Τζυαν Ασαμόα (υπόδειγμα τελειώματος φάσης το 2ο γκολ), οπότε μπόρεσε να διαχειριστεί τον αγώνα από θέση ισχύος. Έδειξε τον σκληρό χαρακτήρα της, καθώς δεν κάμθηκε από την ισοφάριση με πέναλτυ του Ντόνοβαν που έστειλε τον αγώνα στην παράταση. Μεγάλο παιχνίδι από τον αριστερό μέσο Αντρέ Αγιού (κρατώ την προφορά των Γάλλων, μια και ο γιος του Αμπεντί Πελέ είναι προϊόν του γαλλικού ποδοσφαιρικού συστήματος: ανήκει στη Μαρσέιγ και την περασμένη χρονιά έπαιζε – και μάλλον θα παίζει και την επόμενη – στην Αρλ-Αβινιόν που κέρδισε την άνοδό της στη Λιγκ 1). Λογικά οι δυνατότητες της Γκάνας είναι για μέχρι εδώ. Ωστόσο φαντάζομαι ότι θα κυνηγήσει την πρόκριση στα ημιτελικά με όλες τις δυνάμεις της και με όπλα την υποστήριξη του κοινού και των διοργανωτών (ο εκπρόσωπος της οργανωτικής επιτροπής έδωσε συγχαρητήρια για την «πρόκριση στο ημιτελικό»! Το λάθος το διόρθωσε γρήγορα, αλλά η λανθάνουσα γλώσσα αν μη τι άλλο εκφράζει ειλικρινώς κάποιες επιθυμίες).

Τα ματς της Κυριακής ήταν με διαφορά τα καλύτερα από άποψη ποιότητας και έντασης, καθώς αφορούσαν τέσσερις μεγάλες σε όνομα και/ ή ποδοσφαιρικό ταλέντο εθνικές ομάδες. Δυστυχώς και τα δύο σημαδεύτηκαν από σοβαρά διαιτητικά σφάλματα (για την ακρίβεια σφάλματα των εποπτών) που τελικά αδικούν όχι μόνο τους ζημιωθέντες και ηττημένους, αλλά και τους ευνοηθέντες και τελικά νικητές, καθώς αφήνουν μια σοβαρή σκιά στην επικράτησή τους. Βάσει αξίας και αυτών που έδειξαν στο γήπεδο, Γερμανία και Αργεντινή θα πρέπει να προχωρούσαν και χωρίς τη διαιτητική εύνοια. Ωστόσο, τα λάθη επιτρέπουν (ίσως ακόμη περισσότερο στη χώρα μας) την ανάπτυξη μιας ολόκληρης φιλολογίας για το τί θα συνέβαινε αν είχε μετρήσει το γκολ του Λαμπάρντ, που δεν είδε ο επόπτης του Ουρουγουανού διαιτητή Χόρχε Λαρριόνδα, ή αν ακυρωνόταν όπως έπρεπε το οφσάιντ πρώτο γκολ του Τέβες.

Το εντονότερο σε συγκινήσεις, μέχρι τώρα, ματς του Μουντιάλ επρόκειτο να είναι ένας αγώνας στον οποίο συμμετείχε η εθνική Αγγλίας (έτσι για να δοκιμαστούν οι πεποιθήσεις ή οι ιδεοληψίες μου). Μετά από ένα αναγνωριστικό εικοσάλεπτο, ακολούθησε ένα καταιγιστικό τέταρτο γερμανικής κυριαρχίας που ξεγύμνωσε τις αδυναμίες της αγγλικής άμυνας. Στο 20΄ ο Κλόζε κερδίζει το σπρηντ από τον Άπσον, την ώρα που ο Τέρρυ έχει χάσει εντελώς τη φάση. Ο Ντέιβιντ «Καλάμιτυ» Τζέημς δεν επιχειρεί καμία έξοδο και ο πρώτος εκ των Πολωνών της γερμανικής επίθεσης τελειώνει τη φάση. Στο 32΄, έξοχος συνδυασμός Κλόζε, Μύλλερ, Ποντόλσκι, και ο έτερος Πολωνός σκοράρει με ωραίο διαγώνιο πλασέ. Στο σημείο εκείνο είμαι απολύτως βέβαιος ότι το ματς έχει τελειώσει και ότι το μόνο ζητούμενο είναι το εύρος του τελικού σκορ. Λογαριάζω χωρίς την παροιμιώδη αγωνιστικότητα των Άγγλων (και τις εμφανείς αμυντικές αδυναμίες των Γερμανών). Μετά από γέμισμα του Τζέρραρντ στην καρδιά της γερμανικής περιοχής και απελπιστική έξοδο του Νώυερ, ο Άπσον μειώνει με κεφαλιά (34΄). Ένα λεπτό αργότερα, ο Λαμπάρντ εξαπολύει έναν κεραυνό που βρίσκει το οριζόντιο δοκάρι και σκάει μισό τουλάχιστον μέτρο μέσα από τη γραμμή του τέρματος του Νώυερ. Επόπτης και διαιτητής δεν βλέπουν τίποτε και ιδού πεδίο δόξης λαμπρό για όσους αρέσκονται στην κατασκευή υποθετικών σεναρίων. Οι Άγγλοι μπαίνουν φουριόζοι και στο β΄, ο Λαμπάρντ, πάλι, έχει ένα εξαιρετικό φάουλ που χτυπά στο οριζόντιο δοκάρι των Γερμανών. Σιγά-σιγά οι Γερμανοί ανακτούν τον έλεγχο του αγώνα και στο πιο κρίσιμο σημείο χτυπούν δύο φορές, εκμεταλλευόμενοι όχι μόνο την υποδειγματική ανάπτυξή τους, αλλά και τις παιδικές επιστροφές της αγγλικής ομάδας στον χώρο άμυνάς της. Οι δύο αντεπιθέσεις με δημιουργούς, αντίστοιχα, τον Σβάινστάιγκερ και τον Έζιλ και εκτελεστή και τις δύο φορές τον Μύλλερ (66΄, 69΄) τελειώνουν το ματς [Γερμανία-Αγγλία 4-1 (2-1), Μπλουμφοντέιν]. Και στις δύο περιπτώσεις όλη η Αγγλία έχει ξεμείνει κοντά στη γερμανική περιοχή από την εκτέλεση προηγούμενου φάουλ και ύστερα από πούλημα της μπάλλας: η επιδίωξη της ισοφάρισης με κατέβασμα ολόκληρης της ομάδας στην αντίπαλη περιοχή και η πλήρης αδυναμία επιστροφών μετά την απώλεια της κατοχής της μπάλας είναι συμπτώματα τακτικής αδυναμίας που δεν συναντά κανείς ούτε σε ερασιτεχνικές ομάδες. 

Οι Γερμανοί μπορούν να προετοιμαστούν με ηρεμία και αυτοπεποίθηση για τον πρόωρο «τελικό» του Σαββάτου. Το κέντρο τους μοιάζει να είναι το πληρέστερο και το πιο δημιουργικό της διοργάνωσης: με τέσσερις ποδοσφαιριστές που συμμετέχουν όλοι στην επιθετική ανάπτυξη της ομάδας, με την πάντα γοητευτική ιδέα των δύο ακραίων επιτελικών μέσων (έναν πιο χαφ και δημιουργικό, όπως είναι ο Έζιλ, κι έναν πιο εξτρέμ, όπως ο Μύλλερ) να υλοποιείται τέλεια, η Γερμανία υπόσχεται πολλά, δίνοντας την εικόνα ενός μελλοντικού φιναλίστ ή, ακόμη και, τροπαιούχου. Αν πρέπει να ανησυχεί για κάτι, αυτό είναι η άμυνα, περιλαμβανομένου και του τερματοφύλακά της. Η τρικυμία μετά το 2-0 (δηλαδή σε ένα ευνοϊκότατο σημείο του αγώνα) προκαλεί ανησυχίες και καταδεικνύει την αχίλλειο πτέρνα μιας ομάδας που παίζει επιθετικό ποδόσφαιρο.

Οι Άγγλοι εγκατέλειψαν και πάλι νωρίς τη διοργάνωση (όπως είχαμε προβλέψει και όπως δεν πίστευαν κάποιοι ειδήμονες). Εντούτοις, η τελευταία εικόνα της ήταν και η πιο συμπαθητική. Άλλες ομάδες θα είχαν διαλυθεί μετά το 0-2. Η Αγγλία ουσιαστικά ισοφάρισε το σκορ. Θα μπορούσε να επικαλείται το μεγάλο διαιτητικό σφάλμα και να υποστηρίζει ότι δεν της δόθηκε η ευκαιρία να κερδίσει το παιχνίδι. Δεν αρκούν, όμως, το πάθος και η εξαιρετική απόδοση κάποιων εκλεκτών μονάδων (Λαμπάρντ, Τζέρραρντ) για να γίνει μια ομάδα μεγάλη και να αποκλείσει τους Γερμανούς. Το υλικό της εθνικής Αγγλίας ήταν (και δεν είναι η πρώτη φορά) άνισης ποιότητας. Από τους σπουδαίους παίκτες της, ο μεν Ρούνευ εμφανίστηκε πραγματικά «καμένος» και δεν υπήρξε σε καμία στιγμή καθοριστικός. Ο Τέρρυ ήταν ξεχασμένος στις περιπέτειές του. Από τους υπόλοιπους, πολλοί είναι τόσο μέτριοι που δεν θα έβρισκαν θέση στην ενδεκάδα των περισσότερων από τις εθνικές που συμμετείχαν σ’ αυτό το Μουντιάλ. Ειδικά όσον αφορά την άμυνα και τους τερματοφύλακες η κατάσταση είναι απελπιστική. Προσθέστε τα ατυχή πειράματα του Καπέλλο (ο Ρούνεϋ δεύτερος επιθετικός, ο Τζέρραρντ στο αριστερό άκρο και όχι στον άξονα όπου αποδίδει καλύτερα) και τη χρόνια αφέλεια σε θέματα τακτικής κι έχετε τις εξηγήσεις του αποκλεισμού των Άγγλων χωρίς να μπείτε σε συζητήσεις περί διαιτησίας.

Κατά τη γνώμη μου, το ματς με το υψηλότερο επίπεδο τεχνικής ήταν η σύγκρουση Αργεντινής-Μεξικού στο Γιοχάνεσμπουργκ [3-1 (2-0)]. Το Μεξικό έδωσε ένα μάθημα για το πώς μπορείς να κοντράρεις στα ίσα μια ποδοσφαιρική υπερδύναμη, με την προϋπόθεση βέβαια να διαθέτεις και κάμποσο ταλέντο. Μολονότι δεν βγήκε το τρυκ του Αγκίρρε (χρησιμοποίηση, για πρώτη φορά, του Αδόλφο Μπαουτίστα στο αριστερό άκρο της επίθεσης – ο Μπαρρρέρα, με την απόδοσή του στο β΄μέρος που πέρασε σαν αλλαγή και με τα τεχνικά του χαρακτηριστικά, απέδειξε ότι ήταν καταλληλότερη λύση από τον βαρύ επιθετικό της Τσίβας της Γουαδαλαχάρα), στο πρώτο τέταρτο το Μεξικό είχε δημιουργήσει πολλά προβλήματα στην άμυνα της Αλμπισελέστε κι είχε ήδη χάσει τρεις μεγάλες ευκαιρίες (δοκάρι στο φοβερό σουτ του Σαλσίδο, σουτ του Γουαρδάδο που γλείφει το δοκάρι του Ρομέρο, σουτ του Ερνάντες λίγο άουτ). Μετά από ένα εικοσάλεπτο στο οποίο είναι επιθετικά μπλοκαρισμένη, η Αργεντινή θα αντιδράσει και θα σκοράρει στο 26΄ με τον Τέβες, χάρη στην αβλεψία επόπτη και διαιτητή που δεν προσέχουν ότι ο Αργεντίνος επιθετικός βρίσκεται σε καθαρή θέση οφσάιντ όταν δέχεται τη μπαλιά του Μέσσι. Το αντικανονικό γκολ που μέτρησε θα αποδιοργανώσει εντελώς το Μεξικό που γρήγορα θα βρεθεί και με δεύτερο γκολ στην καμπούρα του, ύστερα από το τραγικό γύρισμα του Οσόριο που θα εκμεταλλεύεται ψύχραιμα ο Ιγουαΐν. Στις αρχές του β΄μέρους ο Τέβες θα πετύχει και τρίτο γκολ με ένα εξαιρετικής ομορφιάς μακρινό σουτ. Προς τιμήν του, το Μεξικό δεν θα καταθέσει τα όπλα, θα παίξει όμορφο επιθετικό ποδόσφαιρο και θα πετύχει το γκολ της τιμής με μια φοβερή προσπάθεια του Ερνάντες (που ξεφεύγει από δύο αμυντικούς και σουτάρει από δύσκολη θέση).

Η Αργεντινή δείχνει να αποκτά αυτοπεποίθηση και να ανεβάζει σταδιακά την απόδοσή της σ’ αυτό το ΠΚ. Έχει βελτιωθεί σημαντικά στους τομείς αδυναμίας της. Δεν έχει, πάντως, λύσει όλα τα προβλήματά της: ο Μέσσι δεν έχει κάνει ακόμη το παιχνίδι που όλοι περιμένουν απ’ αυτόν, βάζοντας ως μέτρο σύγκρισης τις εμφανίσεις του με τη Μπαρσελόνα. Ίσως και να είναι δύσκολο να το κάνει παίζοντας με την εθνική πολύ πιο πίσω απ’ ό,τι με την ομάδα της Καταλωνίας. Και η άμυνα δεν εμπνέει και τόση σιγουριά, ώστε να τη θεωρεί κάποιος εγγύηση όταν επόμενος αντίπαλος είναι η επιθετικά καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης. 

Όσο για το Μεξικό, νομίζω ότι ο Αγκίρρε και οι παίχτες του διέπραξαν μεγάλο σφάλμα που δεν κυνήγησαν με περισσότερο πάθος και αποφασιστικότητα τη νίκη στο τελευταίο παιχνίδι του ομίλου κατά της Ουρουγουάης. Η πρωτιά θα τους εξασφάλιζε μια σχετικά άνετη πορεία μέχρι τα ημιτελικά, διάκριση που ποτέ δεν έχει πετύχει το Μεξικό. Είναι κρίμα που μια τόσο ταλαντούχα κι επιθετική ομάδα εγκαταλείπει τη διοργάνωση, αποτυγχάνοντας μάλιστα για πέμπτη συνεχή φορά να προκριθεί από τους 16 στα προημιτελικά. Επειδή, όμως, αρκετοί από τους παίκτες του είναι ακόμη νέοι, μπορεί να διατηρήσει την αισιοδοξία του και να κάνει σχέδια για το μέλλον. 

Απέναντι στη Σλοβακία, δηλαδή μια ομάδα με σαφώς μικρότερες δυνατότητες και ταλέντο, πιο κουρασμένη και με παίκτες που σε κάποιο βαθμό ένιωθαν ότι είχαν εκπληρώσει την αποστολή τους αποκλείοντας την Ιταλία, η Ολλανδία συνέχισε να συλλέγει νίκες χωρίς να πείθει με την απόδοσή της [Ολλανδία-Σλοβακία 2-1 (1-0), Ντέρμπαν]. Φυσικά, η παρουσία στην ενδεκάδα του Ρόμπεν (σκόρερ του πρώτου γκολ) δίνει στην ομάδα άλλον αέρα, ο Κέϋτ είναι πολύ πειστικός σε ρόλο χαφ εξτρέμ που μοιράζει ασίστ (εν προκειμένω στον Σνάϊντερ για το δεύτερο γκολ), δικαιολογημένα αναμένεται ότι ο Σνάϊντερ μπορεί να ανεβάσει απόδοση, αλλά αυτό είναι όλο. Ο Φαν Πέρσι συνεχίζει να απογοητεύει, ενώ στον αγώνα της Δευτέρας έδειξε και πολύ κακή συμπεριφορά, δυσανασχετώντας με πολύ προφανή τρόπο όταν (επιτέλους) έγινε αλλαγή με τον Χούντελααρ. Επίσης, η άμυνά της δείχνει να παίζει με τη φωτιά όσον αφορά το οφσάιντ. Οι αργές κινήσεις των Ολλανδών αμυντικών πρόσφεραν στη Σλοβακία δύο τουλάχιστον κλασσικές ευκαιρίες (και μάλιστα κολλητές, μέσα σ’ ένα δίλεπτο), τις οποίες σταμάτησε ο Στεκέλενμπυρχ. Σε παιχνίδι με πιο δύσκολο αντίπαλο τέτοιες ολιγωρίες πληρώνονται τοις μετρητοίς. Με δεδομένο ότι επόμενος είναι η Βραζιλία, γρήγορα θα μάθουμε τα όρια των δυνατοτήτων των Οράνιε. Δεν μπορώ να αποκλείσω εντελώς το ενδεχόμενο οι Ολλανδοί να κάνουν την υπέρβαση. Πιστεύω όμως ότι οι πιθανότητές τους είναι πολύ μικρές.

Σε θέματα επιλογών τακτικής, ο Μαρσέλο Μπιέλσα βρίσκεται στους αντίποδες του Ρεχάγκελ. Έχοντας να αντιμετωπίσει το υπ’ αριθμόν ένα φαβορί για τον τίτλο, ο Αργεντίνος προπονητής παρέταξε τη Χιλή με το αγαπημένο του 3-3-1-3 (Σουάσο φορ, Αλέξις Σάντσες και Μπωσεζούρ στα άκρα της επίθεσης, Μαρκ Γκονσάλες πίσω τους ως επιθετικός μέσος). Κι όταν το ματς στράβωσε, δεν δίστασε να βγάλει δύο αμυντικούς και ένα μέσο για να περάσει δύο επθετικούς μέσους (Τέλλο, Βαλντίβια) κι έναν καθαρόαιμο επιθετικό (Μίλλαρ). Φυσικά όλες αυτές οι παρακινδυνευμένες κινήσεις δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα, εκτός της συμπάθειας που προκαλεί ο μέχρι τρέλας επιθετικός προσανατολισμός της εθνικής Χιλής. Δύο γκολ μετά το ημίωρο (κεφαλιά του Ζουάν, 34΄, πάσα Ρομπίνιο και ατομική προσπάθεια του Λουίς Φαμπιάνο, 37΄) κι ένα τρίτο με πολύ ωραίο φαλτσαριστό σουτ του Ρομπίνιο, έδωσαν ακόμη μία άνετη νίκη στη Σελεσάο [Βραζιλία-Χιλή 3-0 (2-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Ας επισημανθεί το εξαιρετικό παιχνίδι (αμυντικά και επιθετικά) του Ζιλμπέρτο Σίλβα. Με απόλυτη αυτοπεποίθηση και εντυπωσιάζοντας με τον τρόπο που αποκτά τον πλήρη έλεγχο των παιχνιδιών της, η Βραζιλία του Ντούνγκα αποτελεί ένα καθ’ όλα πειστικό φαβορί. Νομίζω ότι έχει με διαφορά την καλύτερη αμυντική λειτουργία από κάθε άλλη ομάδα αυτής της διοργάνωσης (έτσι για να καταρρίπτονται τα στερεότυπα).

Το τέλος των αγώνων της φάσης των 16 μας επιφύλαξε δύο άνοστα και μάλλον απογοητευτικά ματς. Στο ματς μεταξύ Παραγουανών και Ιαπώνων και οι δύο ομάδες είχαν παραλύσει από το δέος της πρόκρισης στους προημιτελικούς. Ο Μαρτίνο παρέταξε την ομάδα του, που ως πιο έμπειρη και δεμένη ήταν και το λογικό φαβορί, με αμυντικούς προσανατολισμούς: η βασική έγνοια ήταν να εξουδετερώσει τα επιθετικά ατού της αντιπάλου και ειδικά τον Χόντα. Ο σκοπός αυτός επιτεύχθηκε, αλλά ευκαιρίες στο παιχνίδι αυτό ουσιαστικά δεν είδαμε. Τελικά, χρειάστηκαν τα πέναλτυ για να προκριθεί το φαβορί [Παραγουάη-Ιαπωνία 0-0, 5-3 πέναλτυ, Πρετόρια]. Περιμένουμε πολύ περισσότερα πράγματα από την Παραγουάη: ο δύσκολος προημιτελικός της κόντρα σε μια ομάδα που επιδιώκει να επιβάλει το παιχνίδι της θα δείξει τί ακριβώς αξίζουν οι «Γκουαρανί». Με όπλο μια από τις καλύτερες άμυνες και ορισμένους εξαιρετικούς μέσους, η Παραγουάη θα παλέψει με ουσιαστικές πιθανότητες για να κάνει την έκπληξη. Άλλωστε ο ρόλος του αουτσάιντερ της πάει πιο πολύ. 

Το ιβηρικό ντέρμπυ ίσως είχε ένταση και σκληρότητα, θέαμα πάντως όχι [Ισπανία-Πορτογαλία 1-0 (0-0), Κέηπ Τάουν]. Ναι μεν η Ισπανία επιδίωκε να επιβάλει τον ρυθμό της, αλλά ήταν πιο επιφυλακτική από άλλες φορές, μια και φοβόταν μήπως οι γείτονες της κάνουν τη ζημιά. Η δε Πορτογαλία, στημένη καρααμυντικά από τον Κεϊρός, δεν είχε παρά πρωτόγονο σχέδιο επιθετικής ανάπτυξης: είτε περίμενε από τον (και πάλι ανύπαρκτο) Κριστιάνο Ρονάλντο να περάσει 25 αντιπάλους και να κάνει το θαύμα, είτε έστελνε καμινάδες προς την ισπανική περιοχή με την ελπίδα να πάρει την κεφαλιά ο Αλμέιντα και να συμβεί κάτι. Στο εικοστό λεπτό του παιχνιδιού είχα ήδη παραδοθεί στην αγκαλιά του Μορφέα. Ξύπνησα γύρω στο 40΄ και έντρομος προσπάθησα να δω αν είχε ανοίξει το σκορ. Τίποτε, φυσικά. Περίμενα έπειτα τη σύνοψη του πρώτου μέρους για να διαπιστώσω αν είχα χάσει κάποια καλή φάση. Και πάλι τίποτε. Τελικά, το παιχνίδι κρίθηκε από το ισπανικό επιθετικό ξέσπασμα του δεκαλέπτου 60΄-70΄, το οποίο συνέπεσε (όχι τυχαία) με την είσοδο στην ενδεκάδα του Γιορέντε, ενός παίκτη με πιο κλασσικές τοποθετήσεις σέντερ φορ, ο οποίος δεν κατατρύχεται από τις ανασφάλειες του Τόρρες. Και πάλι το γκολ το πέτυχε ο Βίγια (62΄, από θέση οφσάιντ πάντως). Μένει να διαπιστώσουμε αν οι Ισπανοί θα μπορέσουν να απελευθερωθούν από την πίεση που δημιουργεί ο τίτλος του φαβορί και οι προσδοκίες του κόσμου στην πατρίδα τους (προσδοκίες που δεν έχουν κανένα έρεισμα στην ιστορία του ΠΚ: η Ισπανία έχει να βρεθεί σε τετράδα από το 1950!). Όσο για τους Πορτογάλους, επιβεβαίωσαν την εντύπωση ότι η εποχή της δόξας έχει περάσει για τη συγκεκριμένη ομάδα. Και, λυπάμαι που το λέω, αυτή η Πορτογαλία δεν πρόκειται να μας λείψει ιδιαίτερα. Πώς να μας λείψει μια ομάδα που σε τέσσερα παιχνίδια σκόραρε (ασύστολα μεν, αλλά…) μόνο σε ένα, αυτό που έδωσε με τα βορειοκορεατικά πτώματα.

Οι προημιτελικοί αρχίζουν την Παρασκευή και το μενού έχει παιχνίδια για όλα τα γούστα, από πρόωρο τελικό, μέχρι ντέρμπυ ανάμεσα σε αουτσάιντερ. Βραζιλία, Ισπανία και Ουρουγουάη ξεκινούν σαν φαβορί, αλλά δεν έχουν και την πρόκριση εξασφαλισμένη. Στο τέταρτο ματς πιστεύω ότι η Αργεντινή έχει ένα μικρό (πολύ μικρό) προβάδισμα, λόγω μεγαλύτερης εμπειρίας των μονάδων της και πληρότητας στη σύνθεσή της. Αλλά δεν είμαι καθόλου βέβαιος για το αν αυτά θα σταθούν αρκετά για να συγκρατήσουν την πιο ταλαντούχα και νεανική Νατσιονάλμάνσαφτ της τελευταίας εικοσαετίας.

Παρακμή και πτώση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας

Απ’ την αρχή λέγαμε ότι η φετινή Ιταλία, γερασμένη και δίχως τις μεγάλες προσωπικότητες του πρόσφατου παρελθόντος, δεν είχε καμία σχέση με την ομάδα που κατέκτησε τον τίτλο πριν από τέσσερα χρόνια. Πιστεύαμε όμως ότι λόγω νοοτροπίας, ιστορίας και της παρουσίας του Λίππι στον πάγκο θα τα κατάφερνε τουλάχιστον να περάσει από αυτόν τον όχι και τόσο υψηλού επιπέδου Στ΄ όμιλο κι ίσως να φτάσει ως τα προημιτελικά για να πέσει εκεί ηρωϊκά. Τελικά, τίποτε από αυτά δεν συνέβη: η κάτοχος του κυπέλλου έπεσε με πάταγο απ’ τον θρόνο της κι αυτό, λαμβανομένης υπόψη της συνολικής της παρουσίας, δεν ήταν παρά απονομή δικαιοσύνης.

Κατεβαίνοντας στο Έλλις Παρκ του Γιοχάνεσμπουργκ, η Ιταλία παρουσιάστηκε άτολμη, νευρική κι αγχωμένη, ίσως και φοβισμένη. Μπορεί και μπλεγμένη από τα οράματα των τριών ισοπαλιών που ίσως οδηγούσαν και πάλι στον θρίαμβο, όπως το ’82. Δυστυχώς η Ιστορία μόνο σαν φάρσα επαναλαμβάνεται. Αφού επέδειξε στο γήπεδο τις αδυναμίες της σε οργάνωση παιχνιδιού και άμυνα, δέχτηκε το πρώτο γκολ από τον Ρόμπερτ Βίττεκ, τον Σλοβάκο φορ που παίζει πια για την Ανκαραγκιουτζού, ομάδα που μάλλον δεν καταλέγεται στα μεγαθήρια του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Η είσοδος του Πίρλο στο β΄ μέρος κάπως συμμάζεψε τα πράγματα, η Ιταλία έχασε ευκαιρίες, ίσως και να έπρεπε να ισοφαρίσει στο σουτ του Κουαλιαρέλλα που σταματά ο Σκρτελ στη γραμμή (;) του τέρματος. Αντί ισοφάρισης, η ολιγωρία της άμυνας δίνει στον Βίττεκ την ευκαιρία να σκοράρει για δεύτερη φορά (73΄). Το παιχνίδι έχει πια αποκτήσει την άγρια ομορφιά που συνοδεύει την αγωνία του βασιλιά λίγο πριν έρθει η πτώση του, την οποία με κάθε μέσο πασχίζει να αποφύγει. Ο Ντι Νατάλε μειώνει (85΄). Ίσως τελικά το όνειρο με τις τρεις ισοπαλίες βγει αληθινό. Και πάλι όμως η άμυνα είναι ολάνοιχτη: ο νεοεισελθών Κοπούνεκ φεύγει στην αντεπίθεση και κάνει το 1-3 (89΄). Οι Ιταλοί δεν παραδίνονται. Απελπισμένα προσπαθούν να αποφύγουν το μοιραίο. Ο Κουαλιαρέλλα μειώνει στο δεύτερο λεπτό των καθυστερήσεων. Πολιορκία. Ο Πέπε στο 90΄+ 5΄ σπαταλά την τελευταία μεγάλη ευκαιρία. ΟΙ Ιταλοί μένουν εκτός από τον πρώτο γύρο [Σλοβακία-Ιταλία 3-2 (1-0)], κάτι που είχε 36 χρόνια να τους συμβεί. Η έλλειψη μεγάλων παικτών πληρώνεται. Στη θέση τους προκρίνονται οι Σλοβάκοι που στο τελευταίο κρίσιμο ματς αποφάσισαν να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και να κάνουν το παιχνίδι που θα διηγούνται στα παιδιά και στα εγγόνια τους. Μετά από δύο μέτρια έως άσχημα παιχνίδια αποφάσισαν να αδράξουν την ευκαιρία που τους παρουσιάστηκε, ξεπερνώντας τους εαυτούς τους σε έναν αγώνα από τον οποίο δεν είχαν τίποτε να χάσουν και πολλά να κερδίσουν. Χαρακτηριστικά τα παραδείγματα του σκόρερ Βίττεκ ή του Στρμπα, του μέσου της Ξάνθης που έπαιξε με χτυπημένο το γόνατο από το 40΄ ως το 87΄.

Στο άλλο ματς, Παραγουάη και Νέα Ζηλανδία μας πρόσφεραν μια άθλια λευκή ισοπαλία στο Πολοκουάνε, την οποία και οι ίδιοι θα ξεχάσουν. Ή μάλλον όχι: οι Παραγουανοί πέτυχαν τον στόχο της πρωτιάς στον όμιλο, ενώ η θεωρητικά μικρότερης δυναμικότητας ομάδα αυτού του ΠΚ κατάφερε να ολοκληρώσει τους αγώνες της αήττητη και μπροστά από την πρωταθλήτρια κόσμου!

3Χ3 και σαμουράι: Οι πρώτοι του στ΄ ομίλου θα ζευγαρώσουν με αυτούς του ε΄, εκεί όπου η Ολλανδία, για πρώτη φορά στην ιστορία της, πέτυχε τρεις νίκες σε ισάριθμους αγώνες της πρώτης φάσης. Το πέτυχε μάλιστα. χωρίς να εντυπωσιάσει ούτε στο ελάχιστο. Το παιχνίδι με το ήδη αποκλεισμένο Καμερούν είχε διαδικαστικό χαρακτήρα [Ολλανδία-Καμερούν 2-1 (1-0), Κέηπ Τάουν]. Ούτε και την Πέμπτη έπαιξε η Ολλανδία θεαματικό ποδόσφαιρο: το παιχνίδι της ομόρφυνε κάπως με την είσοδο του Χούντελααρ και, κυρίως, του μάγου Ρόμπεν. Θα χρειαστούν αγώνες με ισχυρότερους αντιπάλους για να καταλάβουμε ποιές ακριβώς είναι οι πραγματικές δυνατότητες αυτής της Ολλανδίας. Το Καμερούν προσπάθησε να σώσει τα προσχήματα αλλά και πάλι δεν τα κατάφερε: οι συγκρούσεις μεταξύ κλικών (παλιοί και νέοι, φίλοι του Ετό’ο και μη) καταδίκασαν μια ομάδα όπου τη σύνθεση την έφτιαχνε κατά το ήμισι ο προπονητής και κατά το ήμισι οι παίχτες με τους παράγοντες της ομοσπονδίας.

Στην αναμέτρηση Ιαπωνίας και Δανίας παρακολουθήσαμε ένα από τα ωραιότερα ματς αυτού του Μουντιάλ [Ιαπωνία-Δανία 3-1 (2-0), Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ]. Οι Ιάπωνες προκρίνονταν και με ισοπαλία, μόνο που έπαιξαν για τη νίκη και μόνο. Παρότι οι Δανοί ξεκίνησαν φουριόζοι στο πρώτο τέταρτο, οι Ασιάτες ισορρόπησαν και οι μεγάλες ευκαιρίες άρχισαν να δημιουργούνται και να χάνονται εκατέρωθεν. Το ματς κρίθηκε με τα δύο αριστοτεχνικά φάουλ-γκολ των Χόντα και Έντο. Μετά το 2-0 οι Δανοί συνέχισαν να προσπαθούν, αλλά όσο περνούσε η ώρα τούς κυρίευε ο εκνευρισμός. Η μείωση του σκορ από τον Τόμασσον ήρθε πολύ αργά κι άλλωστε οι ελπίδες έσβησαν με τον αστραπιαίο συνδυασμό Χόντα και Οκαζάκι. Οι Ιάπωνες προκρίθηκαν πανάξια έχοντας παίξει σε όλα τα ματς από καλά έως εξαιρετικά. Ως και τα κεντρικά τους μπακ έπαιζαν σαν «χάμμερ» ενώ οι μέσοι τους (Έντο, Ματσούι) κεντούσαν. Ο παιχταράς είναι όμως ο Κεϊσούκε Χόντα: πασάρει, ντριμπλάρει και σουτάρει αριστοτεχνικά! Πολύ σπουδαίος παίχτης μιας ομάδας που δείχνει να έχει μέλλον.  

Όλα αγγλοσαξονικά, αλλά όχι με τη σειρά που περιμένατε: Τα δύο φαβορί προκρίθηκαν τελικά από τον Γ΄ όμιλο, όμως η πρωτιά κατέληξε (δικαιότατα) στους Αμερικανούς. Οι Αμερικανοί είναι, στον όμιλό τους, αν όχι σε ολόκληρο το Μουντιάλ, η ομάδα με την πιο υγιή ποδοσφαιρική νοοτροπία: προσπαθούν να παίξουν ποδόσφαιρο μέχρι το σφύριγμα της λήξης, αναπτύσσονται λογικά (όχι καμινάδες) και δεν πτοούνται από τις ατυχίες (την Τετάρτη είχαν δοκάρι και μπόλικες ευκαιρίες) ή τις διαιτητικές αποφάσεις σε βάρος τους (ο στόπερ των Αλγερινών, ο Αντάρ Γιάχια έπρεπε να αποβληθεί από πολύ νωρίτερα και να δοθεί και πέναλτυ στις ΗΠΑ για τη βρόμικη αγκωνιά του εντός περιοχής στον Ντέμσεϋ). Η λύτρωση στο ματς με την Αλγερία άργησε, αλλά το γκολ του Ντόνοβαν στις καθυστερήσεις τούς χάρισε ό,τι καλύτερο μπορούσαν να περιμένουν [ΗΠΑ-Αλγερία 1-0 (0-0), Πρετόρια]. Η Αλγερία είχε νωρίς τη μεγάλη της ευκαιρία (το δοκάρι του Τζεμπούρ), αλλά και πάλι εκνεύρισε με την ανορθολογική της ανάπτυξη και τον απίστευτο ατομισμό των παιχτών της (ντριμπλάρω 3-4 και σουτάρω από τα 40 μέτρα). Μπρος σε κάτι Ζιανί, ο Τζεμπούρ έμοιαζε με υπόδειγμα ομαδικότητας! Δεν είναι τυχαίο ότι η Αλγερία είναι η μία από τις 2 ομάδες που δεν πέτυχαν ούτε ένα γκολ σ’ αυτό το Μουντιάλ. Να πω, όμως, και μια καλή κουβέντα για τον μέσο της Γκλάντμπαχ Καρίμ Ματμούρ που έδειξε πολύ καλά στοιχεία. 

Ούτε και στο τρίτο παιχνίδι έπαιξαν μπάλα οι Άγγλοι, αλλά τουλάχιστον νίκησαν και προκρίθηκαν [Αγγλία-Σλοβενία 1-0 (1-0), Πορτ Ελίζαμπεθ], έστω κι αν αντίπαλός τους ήταν μια ομάδα η οποία φοβόταν τον ίσκιο της, δεν ήξερε πώς να αναπτυχθεί, λογικά δεν έχασε ούτε μισή ευκαιρία και της οποίας τον αποκλεισμό κανένας ουδέτερος δεν πρόκειται να κλάψει. Να αναγνωρίσουμε ότι παίζοντας με μια πιο λογική σύνθεση, η Αγγλία έδειξε σημάδια βελτίωσης: η έξοδος του Χέσκυ από την ενδεκάδα απέτρεψε τους συμπαίκτες του από το να επιχειρούν συνεχείς γιόμες και καμινάδες στο πουθενά, ενώ βελτίωσαν την ομάδα η είσοδος ενός πιο γρήγορου επιθετικού (του σκόρερ Ντεφόου), η τοποθέτηση του Ρούνεϋ ως τελευταίου επιθετικού και η σχετική προώθηση του Τζέρραρντ στον αγωνιστικό χώρο. Ωστόσο, οι Άγγλοι τη ζημιά την έπαθαν βγαίνοντας δεύτεροι: αντί να πάνε στο πολύ εύκολο πάνω ταμπλώ (όπου η «παράγκα» τους προόριζε για αντιπάλους της Βραζιλίας στον ημιτελικό), βρέθηκαν στο κάτω, δηλαδή στο λάκο με τα φίδια, και αρχίζουν τα νοκ άουτ με αντίπαλο τον κακό τους δαίμονα, τη Γερμανία. Για να βρουν έμπνευση νίκης κατά των Γερμανών, θα πρέπει να ταξιδέψουν 44 χρόνια πίσω, στον διαβόητο τελικό του Γουέμπλεϋ. Μ’ αυτά που έχουν δείξει έως τώρα, απλά δεν μπορούν. Επειδή, όμως, συμβαίνουν καμιά φορά και μεταμορφώσεις, κρατήστε μια (μικρή) επιφύλαξη.

Γερμανική αξιοπιστία, σερβική αυτοκτονία: Άνθρωποι αξιόπιστοι και του καθήκοντος, οι Γερμανοί δεν παρέλειψαν να πάνε στο ραντεβού τους με την πρόκριση [Γερμανία-Γκάνα 1-0 (0-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Μπάλα σπουδαία δεν έπαιξαν – το άγχος τους μη γίνει η στραβή ήταν εμφανές – αλλά το ματσάκι το καθάρισαν με τη γκολάρα του Έζιλ και τώρα περιμένουν στη γωνία τα φιλαράκια τους. Στη Γκάνα έλαχε η μοίρα να είναι η μοναδική ομάδα της Αφρικής που πέρασε στην επόμενη φάση. Σας έχω κουράσει, αλλά το κατενάτσο της αλά αφρικανικά δεν με ενθουσιάζει καθόλου. Δεδομένου ότι μέχρι τώρα σκοράρει μόνο με πέναλτυ δεν μου δίνει την εντύπωση ότι η ομάδα αυτή μπορεί να πάει πιο μακριά.

Άλλωστε η πρόκριση της Γκάνας οφείλεται εν πολλοίς στην αυτοκτονία των Σέρβων [Αυστραλία-Σερβία 2-1  (0-0), Νέλσπράυτ]. Πώς τα κατάφεραν να αποκλειστούν και πάλι, ένας θεός το ξέρει. Εγκληματικό κοουτσάρισμα του Άντιτς, που βγάζει από το παιχνίδι τον καλύτερο μέσο του (Κράσιτς) και τον πιο αξιόπιστο επιθετικό του (Ζίγκιτς) και τρώει δύο γκολ στο καπάκι από τους μαχητικούς Αυστραλούς. Όταν η Σερβία ξύπνησε, ήταν αργά: και η διαιτησία την αδίκησε (χερούκλα του Καχίλλ στην περιοχή) κι ο εαυτός της (ο Πάντελιτς που σπαταλά την ευκαιρία για το 2-2 στις καθυστερήσεις). Κρίμα στο ταλέντο των Σέρβων. Οι Αυστραλοί, αντιθέτως, επέδειξαν πείσμα πολύ μεγαλύτερο της (όχι αμελητέας) ποδοσφαιρικής αξίας τους. Αν η διαιτησία τους έπαιζε λίγο καλύτερα στο ματς με τη Γκάνα ίσως τώρα να είχαν προκριθεί αυτοί.  

Άνοστη σούπα: Διαδικαστικά και τα δύο παιχνίδια της τελευταίας αγωνιστικής του Ζ΄ ομίλου. Στο Ντέρμπαν, Βραζιλιάνοι και Πορτογάλοι δεν έδειξαν καμία διάθεση να κυνηγήσουν σοβαρά τη νίκη (δύο μεγάλες ευκαιρίες, μία για κάθε ομάδα: Νίλμαρ στο α΄ μέρος για τη Σελεσάο, Ραούλ Μεϊρέλες στο β΄ για τους Λουζιτανούς) κι έμειναν στη λευκή ισοπαλία. Η Βραζιλία κράτησε την πρώτη θέση και το προνόμιο του εύκολου δρόμου προς τον τελικό. Η Πορτογαλία πάει κατευθείαν στα αγγούρια και μένει να δούμε αν πάει ξυπόλυτη ή όχι. Ή εφτάρα επί των Βορειοκορεατών δεν μπορεί να αποτελεί σοβαρό κριτήριο για τη δυναμικότητά της.

Την ίδια ώρα, η Ακτή Ελεφαντοστού έκανε μια άνευ σημασίας επίδειξη δύναμης απέναντι στους ζαλισμένους απ’ την πορτογαλική εφτάρα Βορειοκορεάτες [Ακτή Ελεφαντοστού-Β. Κορέα 3-0 (2-0), Νέλσπράυτ]. Πολύ αργά και δίχως ουσιαστική αξία (ένα γκολ, πάντως, από τον «παλιόφιλο» Τουρέ). Η Ακτή έδωσε πολύ λιγότερα από αυτά που υποσχόταν η μεγάλη αξία των παιχτών της.

Η σωτηρία της πρωταθλήτριας Ευρώπης: Τελικά, η κατάρα του Μουντιάλ προς το παρόν έχει ξορκιστεί. Η Ισπανία δεν πλήρωσε την ήττα από τους Ελβετούς. Κατάφερε να νικήσει τη Χιλή και να πάρει και την πρώτη θέση στον όμιλο [Ισπανία-Χιλή 2-1 (2-0), Πρετόρια]. Επιβεβαιώνεται η τρομακτική φόρμα του Βίγια, βοήθησε πολύ η επάνοδος του Ινιέστα. Ωστόσο, η ισπανική νίκη δεν ήταν τόσο εύκολη όσο φάνηκε. Οι Χιλιανοί μπήκαν πολύ δυνατά στο πρώτο τέταρτο και δημιούργησαν πολλά προβλήματα στη μάλλον βραδυκίνητη ιβηρική άμυνα, ιδίως με το διάβολο Μπωσεζούρ (το γαλλικό επώνυμο οφείλεται στην καταγωγή του παίκτη από την Αϊτή). Στη συνέχεια, όμως, πλήρωσαν την απειρία τους τόσο σε επίπεδο τακτικής όσο και νοοτροπίας/ ψυχολογίας. Μεταξύ 15΄ και 21΄ δέχονται τρεις ανόητες κίτρινες. Το πρώτο ισπανικό γκολ ξεκινά από λάθος σε προσπάθεια ντριμπλαρίσματος; η ομάδα αργεί να γυρίσει, οι Ισπανοί βγαίνουν στον αιφνιδιασμό κι ο Χιλιανός τερματοφύλακας αναγκάζεται να βγεί ως τη σέντρα. Διώχνει άσχημα κι ο Βίγια βάζει τη γκολάρα του. Στη φάση του δεύτερου ισπανικού γκολ, αποβάλλεται (μάλλον άδικα) κι ο Εστράδα και το κακό γίνεται διπλό. Νομίζω ότι οι Χιλιανοί έσπασαν ψυχολογικά κάτω από την πίεση του αποφασιστικού αγώνα χωρίς αύριο με το φαβορί του ομίλου και κυρίως από το ενδεχόμενο να αποκλεισθούν μολονότι είχαν δύο νίκες. Υποκλίνομαι, πάντως, στο μουρλο-Μπιέλσα που είχε το θάρρος να περάσει μέσο κι επιθετικό αντί δύο μέσων, ενώ η ομάδα του έπαιζε με δέκα. Το κόλπο φάνηκε να δουλεύει, μια και ο νεοεισελθών Ροντρίγο Μίλλαρ, φορ της Κόλο Κόλο, μείωσε στο 47΄, δίνοντας την εντύπωση ότι η Χιλή θα κυνηγούσε τις λιγοστές πιθανότητές της για ισοφάριση. Οι Ισπανοί παρέμειναν, πάντως, κυρίαρχοι του παιχνιδιού, που μετά το 60΄ άρχισε να ατονεί. Προφανώς κάποιος σφύριξε στους ποδοσφαιριστές και των δύο ομάδων τί συνέβαινε στο άλλο ματς. Οπότε κανείς δεν είχε την όρεξη να ρισκάρει οτιδήποτε και να διαταράξει ένα σκορ που έδινε πρόκριση και στους δύο (άθλια βέβαια η εικόνα των Ισπανών να παίζουν πασίτσες στο τελευταίο δεκάλεπτο για να ροκανίσουν τον χρόνο, χωρίς οι Χιλιανοί να κάνουν την παραμικρή προσπάθεια για πίεση). Έστω κι έτσι οι δύο καλύτερες ομάδες του ομίλου προκρίθηκαν.

Και προκρίθηκαν γιατί, όταν ήρθε η ώρα να φορέσει τη στολή του φαβορί, η Ελβετία φάνηκε κατώτερη των περιστάσεων. Προσπάθησε, αλλά έλειπε το καθαρό μυαλό που χρειαζόταν για να καταβληθεί η συμπαθής Ονδούρα [Ελβετία-Ονδούρα 0-0, Μπλουμφοντέιν]. Τελικά, στο β΄ ημίχρονο οι μεγαλύτερες ευκαιρίες χάθηκαν πιθανώς από την ομάδα της Κεντρικής Αμερικής: η παροιμιώδης αστοχία των επιθετικών της, όμως, δεν της επέτρεψε να πετύχει το παρθενικό της γκολ στη διοργάνωση.

Η πρώτη φάση ολοκληρώθηκε και δεν μπορούμε να πούμε ότι το θέαμα μας ενθουσίασε. Οι υποσχέσεις της δεύτερης αγωνιστικής των ομίλων δεν επιβεβαιώθηκαν στην τρίτη αγωνιστική, όταν το άγχος και η διεκδίκηση του αποτελέσματος με κάθε μέσο λειτούργησαν σαν τροχοπέδη. Ο μέσος όρος γκολ ανά παιχνίδι έπεσε πάλι στο 2,1 (κάτω από τον τελικό μ.ο. τερμάτων στο φτωχικό Ιτάλια Νοβάντα) κι ο κίνδυνος να καταριφθεί το αρνητικό ρεκόρ παραγωγικότητας είναι πολύ μεγάλος. Ίσως οι μεγαλύτερες συγκινήσεις να είχαν «αρνητικό» χαρακτήρα μια και αφορούν τον αποκλεισμό της κατόχου του τίτλου ή το στραπάτσο της Γαλλίας. Κάποια φαβορί επιβεβαίωσαν τη φήμη τους, δηλαδή η Αργεντινή (πρωτίστως) και η Βραζιλία. Γερμανοί και Ισπανοί γνώρισαν κι ένα στραβοπάτημα, αλλά τελικά έδειξαν χαρακτήρα. Η Ουρουγουάη επέδειξε εντυπωσιακή ωριμότητα και έβαλε υποψηφιότητα για να γίνει η ομάδα έκπληξη της τετράδας. Παραγουάη, Χιλή και Μεξικό ενίσχυσαν την άποψη περί εξαιρετικής φόρμας των λατινοαμερικάνικων εθνικών. Κι είδαμε ωραίο ποδόσφαιρο από μικρομεσαίους σαν τους Ιάπωνες και τους Αμερικανούς. Όσο για αυτούς που έφυγαν, δεν πρόκειται να μας λείψουν και πολύ (ίσως οι Σέρβοι ή η Ακτή Ελεφαντοστού, αλλά ας πρόσεχαν κι οι δύο).

Τέλος, μια και φτάνει η ώρα των νοκ άουτ αγώνων, μπορείτε να περιμένετε μέχρι το μεσημέρι κι ένα σύντομο ποστ προγνωστικών κι «ανάγνωσης» του τελικού ταμπλώ της διοργάνωσης. Υπαρχουν προοπτικές για έναν πολύ μεγάλο τελικό και κάμποσες εκπλήξεις…  

Αγωνίες κι απογοητεύσεις

 Με την ολοκλήρωση της δεύτερης αγωνιστικής, η κατάσταση παραμένει αμφίρροπη στον Στ΄ όμιλο, όπου και οι τέσσερις ομάδες μπορούν μαθηματικά να προκριθούν. Ωστόσο, βάσει της συγκομιδής βαθμών και της ψυχολογίας, υπάρχει ένα μεγάλο φαβορί (Παραγουάη), ένα μεγάλο όνομα που έχει απογοητεύσει (Ιταλία), ένα αουτσάιντερ που θα κυνηγήσει το τρελό όνειρο με τις περιορισμένες δυνατότητές του (Νέα Ζηλανδία) και μια ομάδα τόσο μέτρια και άχρωμη που δεν πείθει κανένα ότι μπορεί να μετουσιώσει τις μαθηματικές ελπίδες της (Σλοβακία). Ακόμη μεγαλύτερη αγωνία χαρακτηρίζει τον Η΄ όμιλο όπου τρεις δυνατές ομάδες (Χιλή, Ισπανία, Ελβετία) θα παλέψουν για δύο θέσεις. Στον Ζ΄ όμιλο, αντιθέτως, ουσιαστικά όλα τελείωσαν, κι αν φταίει κάποιος είναι αυτός που είχε τις δυνατότητες να διεκδικήσει κάτι καλύτερο και απογοήτευσε με τον συντηρητισμό του. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.

Λατινική Αμερική-Μεσευρώπη σημειώσατε 1: Στο (τιμημένο για την εθνική μας) γήπεδο του Μπλουμφοντέιν η Σλοβακία παρουσίασε δύο πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία:

1) Τον εθνικό ύμνο της, μια και το «Nad Tatrou sa blýska» (που, χωρίς καμία ποιητική έμπνευση, θα μπορούσαμε να αποδώσουμε ως «Πάνω απ’ τα Τάτρα αστράφτει») είναι ένας από τους πιο μελωδικούς ύμνους: η μουσική του βασίζεται σε ένα παραδοσιακό σλοβάκικο τραγούδι που ντύθηκε με τους πατριωτικούς στίχους του Γιαν Ματούσκα για να γίνει το τραγούδι-έμβλημα των εξεγέρσεων των Σλοβάκων κατά των Ούγγρων κυρίων τους, στα μέσα του 19ου αιώνα. Φυσικά, καλό είναι να μην πείτε τίποτε στους Ούγγρους φίλους σας: όχι μόνο δεν εκτιμούν ένα τραγούδι που αντιμετωπίζει το έθνος τους ως τον μεγάλο εχθρό, αλλά υποστηρίζουν κιόλας ότι κλέβει ουγγρική μελωδία. Για μας τους ανθρώπους της Μεσογείου, πάντως, που αγνοούμε οτιδήποτε σχετικό με τις αντιπαλότητες της Μεσευρώπης, ο σλοβάκικος ύμνος είναι μια χαρά και μας κάνει να ονειρευτούμε ψηλά βουνά, δάση και μεσαιωνικά κάστρα.

2) Το φιλόδοξο σχήμα με το οποίο ο προπονητής παρέταξε την ομάδα: το ευέλικτο 4-2-3-1, με 4-5 επιθετικογενείς παίκτες (Βίττεκ και Σέστακ να εναλλάσονται στην κορυφή της επίθεσης, Βάις και Κόζακ ακριβώς πίσω τους και Χάμσικ ως επιτελικός) υποσχόταν πολλά (τουλάχιστον στα χαρτιά) και φαινόταν να εκφράζει τη βούληση των Σλοβάκων να προσπαθήσουν να επιβάλουν το παιχνίδι τους.

Σ’ αυτό το σημείο, όμως, σταμάτησαν τα θετικά για τη Σλοβακία. Άτολμη, ανίκανη να δημιουργήσει την παραμικρή ευκαιρία, ανύπαρκτη στον αγωνιστικό χώρο, όπως ακριβώς και το μεγάλο της αστέρι, ο Χάμσικ της Νάπολι, η ομάδα από την Κεντρική Ευρώπη πρόσφερε ένα μάλλον εύκολο απόγευμα στην Παραγουάη [Παραγουάη-Σλοβακία 2-0 (1-0)]. Ψύχραιμοι και μεθοδικοί, οι Λατινοαμερικάνοι επιβεβαίωσαν όλα τα καλά στοιχεία που είχαν δείξει στο παιχνίδι με τους Ιταλούς: συμπαγείς γραμμές, εξαιρετικό κράτημα της μπάλας, ουσιαστικό παιχνίδι. Η συμπάθειά μου, ο Ενρίκε Βέρα απέδειξε ότι μπορεί να είναι και σκόρερ εκτός από μηχανάκι του κέντρου, βάζοντας την ομάδα του μπροστά στο σκορ (27΄). Ο Ριμπέρος «κλείδωσε» το ματς λίγο πριν το τέλος (86΄). Με περισσότερους βαθμούς από κάθε άλλη ομάδα στον όμιλο και με θεωρητικά εύκολο τελευταίο παιχνίδι, η Παραγουάη του Μαρτίνο μπορεί να πιστεύει ότι είναι κοντά στην πρώτη θέση και να περιμένει για αντίπαλο στους 16 τους Δανούς ή τους Ιάπωνες. Με άλλα λόγια, ο δρόμος είναι ανοιχτός για την πρώτη πρόκριση της χώρας στους 8 ενός ΠΚ. Κι ίσως και για πιο ψηλά…

Η κάτοχος του τίτλου σε κίνδυνο: Αν στο πρώτο παιχνίδι η αξία του αντιπάλου και η παθιασμένη αντίδραση της ομάδας που απέτρεψε μια οδυνηρή ήττα μετρίαζαν την ιταλική απογοήτευση, η χτεσινή ισοπαλία στο Νέλσπράυτ επιβεβαιώνει τις μέτριες δυνατότητες της φετινής Ιταλίας [Ιταλία-Νέα Ζηλανδία 1-1 (1-1)]. Έχοντας απέναντί της μια απλώς μαχητική και «αθλητική» ομάδα με καθαρά βρετανικό παλιομοδίτικο στυλ παιχνιδιού, η Ιταλία «κατάφερε» να δεχτεί γρήγορα γκολ (σχετική γκάφα του Κανναβάρο στη φάση) και στη συνέχεια να πανικοβληθεί. Αναρωτιέται κανείς για το κατά πόσο η Ιταλία θα μπορούσε να ισοφαρίσει αν δεν υπήρχε το πέναλτυ που εκτέλεσε εύστοχα ο Γιακουίντα (29΄). Μολονότι πίεσε, το παιχνίδι της χαρακτηριζόταν από τρομακτική έλλειψη φαντασίας. Το σκηνικό του τελευταίου δεκαλέπτου, όταν ο Καμορανέζι έκανε ταυτόχρονα το δεκάρι και τον σέντερ φορ χωρίς να είναι τίποτε από τα δύο, ήταν απολύτως ενδεικτικό. Εντάξει, παίζοντας το τελευταίο παιχνίδι με τους άτολμους Σλοβάκους, η Σκουάντρα Ατζούρα μάλλον θα προκριθεί. Με ελάχιστες πιθανότητες για την πρωτιά, θα βρει στον δρόμο της τους Ολλανδούς. Μπορεί να ξυπνήσει τότε; Της λείπει τουλάχιστον ένας αξιόπιστος γκολτζής κι ένας Πίρλο. Γιατί, καλή η αυταπάρνηση και η αγωνιστικότητα, αλλά με τέτοιο ποδόσφαιρο δεν πρόκειται να συνεχίσει για πολύ.

Ελέφαντες ζαλισμένοι απ’ τη σάμπα: Πολλοί λέγαμε ότι η Ακτή Ελεφαντοστού έχει το πιο ταλαντούχο έμψυχο δυναμικό απ’ όλες τις αφρικανικές ομάδες. Η ισοπαλία της πρεμιέρας με τους Πορτογάλους, αν και απογοητευτική από άποψη θεάματος, άφηνε αρκετές ελπίδες πρόκρισης, κατά μείζονα λόγο όταν στη συνέχεια θα επέστρεφε ο Ντρογκμπά. Λογαριάζαμε, όμως, χωρίς τον «μάγο» Έρικσσον και τον κομπλεξισμό των ποδοσφαιριστών του. Πάνε πολλά χρόνια (κοντά 30) από τότε που ο Έρικσσον είχε αναδειχθεί ως ο αρχιτέκτονας της μεγάλης Γκέτεμποργκ και επρόκειτο να ασκήσει το επάγγελμά του στους μεγαλύτερους συλλόγους της Ευρώπης. Τώρα πια μοιάζει εντελώς ξεπερασμένος προπονητικά κι, ακόμα χειρότερα, συμπεριφέρεται σαν φραγκοφονιάς μισθοφόρος. Θυμίζει λίγο τους μισθοφόρους στρατηγούς που αφού εισέπρατταν την αμοιβή τους προκαταβολικά, αναλάμβαναν την αρχιστρατηγία επιβάλλοντας μια άκρως συντηρητική τακτική και αποφεύγοντας να εμπλακούν σε μάχες. Όταν πια (εξαιτίας της στρατηγικής τους) είχαν χαθεί όλες οι ευκαιρίες νίκης, συμβούλευαν την εκκένωση της πολιορκούμενης πόλης στης οποίας την υπεράσπιση είχαν ταχθεί να βοηθήσουν. Αν είχαν ακόμη λιγότερες ηθικές αναστολές δωροδοκούνταν κι από τον αντίπαλο κι αποχωρούσαν διπλά κερδισμένοι. Ο Έρικσσον παραλίγο να καταστρέψει το Μεξικό, με το οποίο ξεκίνησε τους προκριματικούς αυτού του ΠΚ, αλλά οι ιθύνοντες της μεξικάνικης ομοσπονδίας ξύπνησαν μετά τα πρώτα στραβά αποτελέσματα και έλυσαν το συμβόλαιό του. Η Ακτή Ελεφαντοστού, αφού απέλυσε τον Βαχίντ Χαλίλοτζιτς (με τον οποίο η ομάδα είχε εξασφαλίσει την πρόκρισή της), επέλεξε τον Έρικσσον για προπονητή, περισσότερο επειδή δεν πέτυχε να προσλάβει τον αρχικό της στόχο, τον Χίντινκ, κι απέμεναν δύο μήνες μόνο για την έναρξη του ΠΚ. Φαντάζομαι ότι πλέον θα το έχουν μετανιώσει εκεί στη Δυτική Αφρική.

Ο Έρικσσον κατάφερε να απονευρώσει μια ομάδα με πολλούς ταλαντούχους παίκτες: την παρέταξε με αμυντικό προσανατολισμό και χωρίς δύο από τους ποδοσφαιριστές που θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στην αντίπαλη άμυνα (Ζερβίνιο και Ρομαρίκ). Αφού στο πρώτο τέταρτο του αγώνα με τη Βραζιλία στο Γιοχάνεσμπουργκ έδωσε την ψευδαίσθηση ότι είχε την κατοχή της μπάλας, η ομάδα του Σουηδού αποδείχθηκε εντελώς ανύπαρκτη επιθετικά και άτολμη, αλλά και περιορισμένων αμυντικών δυνατοτήτων [Βραζιλία-Ακτή Ελεφαντοστού 3-0 (1-0)]. Έως το 3-0 δεν είχε κάνει ούτε υποψία ευκαιρίας. Φυσικά, μαζί με τον Έρικσσον η ευθύνη ανήκει και στους ποδοσφαιριστές. Όχι μόνο δεν πέτυχαν τίποτε το θετικό στο παιχνίδι, αλλά έπαιξαν άκρως αντιαθλητικά (ο Ελάνο και ο Μπάστος μπορούν να το επιβεβαιώσουν), ενώ κέρδισαν και το όσκαρ α΄ ανδρικού ρόλου, με την ερμηνεία του Καντέρ Κεϊτά στο έργο πώς να πετύχετε την αποβολή του αντιπάλου αστεριού κάνοντας τον τραυματισμένο στο πρόσωπο. Ειδικά η σκηνή όταν μπαίνει το φορείο για να παραλάβει τον μουσαντάν χτυπημένο Κεϊτά καταγράφεται στις μεγαλύτερες στιγμές της υποκριτικής τέχνης.

Απέναντι στην ευνουχισμένη Ακτή, η Βραζιλία του Ντούνγκα απέδειξε ότι παραμένει μια αδίστακτη μηχανή πρωταθλητισμού: ανεβάζοντας σταδιακά φόρμα και ρυθμό, έκανε χτες μια χαψιά τους «ελέφαντες». Βοήθησε και η εκτελεστική δεινότητα του Λουίς Φαμπιάνο που έδειξε γιατί είναι το σέντερ φορ της Σελεσάο πετυχαίνοντας τα δύο πρώτα γκολ, έστω κι αν στο δεύτερο χρησιμοποίησε την αγία χερούκλα του όχι μία αλλά δύο φορές. Κερασάκι στην τούρτα από τον εξαιρετικά φορμαρισμένο Ελάνο και η Βραζιλία είναι ήδη στους 16.

Εκεί δηλαδή που θα της κάνει παρέα η μητρόπολη Πορτογαλία. Ενώ περιμέναμε ένα δύσκολο παιχνίδι, οι Βορειοκορεάτες άντεξαν μόνο για 30΄. Ακόμη χειρότερα για εκείνους, αποδιοργανώθηκαν εντελώς υπό την ψυχολογική πίεση που δημιούργησαν οι προσδοκίες του πρώτου αγώνα (και, να υποθέσω, οι απαιτήσεις του καθεστώτος) με αποτέλεσμα να συντριβούν και να εισπράξουν μια ξεγυρισμένη εφτάρα, το μεγαλύτερο σκορ σε τελική φάση ΠΚ από το 2002 κι εκείνη την οχτάρα των Γερμανών επί των Σαουδαράβων [Πορτογαλία-Β. Κορέα 7-0 (1-0), Κέηπ Τάουν]. Φυσικά η Πορτογαλία δεν έγινε υπερομάδα. Της έκανε όμως πολύ καλό η είσοδος του Σιμάο στην ενδεκάδα, όπως κι η πολύ καλή φόρμα του Ραούλ Μεϊρέλες. Όπως και να έχουν τα πράγματα, η Πορτογαλία εξασφάλισε την πρόκρισή της και θα παίξει πιο ήρεμη με το φαβορί για να διεκδικήσει κάτι παραπάνω.

Ο όμιλος του θανάτου: Κάθε Μουντιάλ έχει τον δικό του όμιλο του θανάτου. Σε τούτο το ΠΚ τέτοιος είναι ο όγδοος, όπου τρεις δυνατές ομάδες θα διεκδικήσουν τις δύο θέσεις που δίνουν την πρόκριση στους 16. Το ματς Χιλής-Ελβετίας ήταν όπως το περιμέναμε: δυνατό και αμφίρροπο, με ένταση και συγκινήσεις [Χιλή-Ελβετία 1-0 (0-0), Πορτ Ελίζαμπεθ]. Η ισορροπία ανατράπηκε υπέρ των Νοτιοαμερικάνων με την (πολύ αυστηρή) αποβολή του Βαλόν Μπεχράμι στο 31΄. Γρήγορη και τεχνική ομάδα, η Χιλή πήρε τον έλεγχο του αγώνα και άρχισε να δημιουργεί ευκαιρίες. Απέναντί της είχε, όμως, την εξαιρετική ελβετική άμυνα και έναν πολύ καλό τερματοφύλακα. Τελικά, τον γόρδιο δεσμό τον έλυσε ο καλύτερος παίκτης του γηπέδου, ο Μαρκ Γκονσάλες (75΄). Το τελευταίο δεκάλεπτο είχε μια άγρια ομορφιά, με τους Ελβετούς να έχουν βγει όλοι στην επίθεση και τους Χιλιανούς να δημιουργούν και να χάνουν άπειρες ευκαιρίες. Εντούτοις, η τεράστια ευκαιρία που χάνει ο Ντέρντιγιοκ στο τέλος του αγώνα θα μπορούσε να φέρει τον αγώνα στα ίσα. Και οι Χιλιανοί θα μπορούσαν κάλλιστα να έχουν σημειώσει ένα δεύτερο γκολ που θα αύξανε κατά πολύ τις πιθανότητες πρόκρισής του. Βλέπετε, ο Μπιέλσα είναι έτοιμος να πάρει ως προπονητής την εκδίκησή του (για το φιάσκο της Αργεντινής το 2002), αλλά η ομάδα του, παρά τις δύο νίκες, δεν έχει εξασφαλίσει τίποτε ακόμη. Θέλει την ισοπαλία στο ματς με τους Ισπανούς, γιατί αν χάσει, ακόμη και με το μικρότερο των σκορ, θα βρεθεί κατά πάσα πιθανότητα τρίτη σε μια τριπλή ισοβαθμία στους 6 βαθμούς.

Οι Ισπανοί, λοιπόν, σοβαρεύτηκαν και έχοντας για αντίπαλο μια πολύ πιο αδύναμη ομάδα κέρδισαν με 2-0, κυριαρχώντας ολοκληρωτικά στο γήπεδο [Ισπανία-Ονδούρα 2-0 (0-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Εξαιρετικό ματς του σκόρερ των δύο τερμάτων, του Βίγια, ο οποίος όμως έχασε πέναλτυ. Πολύ καλή παρουσία των Νάβας, Σέρχιο Ράμος, Τσάβι και Μπουσκέτς, με φοβερό έλλειμμα αυτοπεποίθησης ο ντεφορμέ Τόρρες. Η Ισπανία θα πρέπει να τα παίξει όλα για όλα, ζητώντας αποκλειστικά τη νίκη κατά της πολύ δυνατής Χιλής. Ο κίνδυνος αποκλεισμού της πρωταθλήτριας Ευρώπης είναι πάντα υπαρκτός. Φιλότιμη, αλλά με περιορισμένες δυνατότητες (παρά τις 3-4 καλές μονάδες της: Γ. Παλάσιος, Μεντόσα, Β. Μαρτίνες – ανέτοιμος ο τραυματίας Σουάσο), η Ονδούρα δεν προβλημάτισε καθόλου την αποψινή της αντίπαλο. Ένας λόγος παραπάνω για να χαίρεται από μέσα του ο Χίτσφελντ: μια απλή νίκη της Ελβετίας μπορεί να αποδειχτεί αρκετή, μια νίκη με δύο γκολ διαφορά θα εξασφαλίσει πρόκριση.

Συνολικά, η δεύτερη αγωνιστική των ομίλων έφερε και μια παραπάνω από αισθητή βελτίωση του θεάματος, η οποία αντικατοπτρίζεται και στον αριθμό των τερμάτων που επιτεύχθηκαν: 42 (μ.ο. + 2,6 ανά αγώνα) έναντι μόλις 25 την πρώτη αγωνιστική (μ.ο. + 1,5 ανά αγώνα). Έφτασε, όμως, η ώρα της αλήθειας: η τρίτη και τελευταία αγωνιστική αρχίζει και στο γήπεδο θα μπει και η εθνική μας επιδιώκοντας το θαύμα κόντρα στην Αργεντινή του Μαραντόνα. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, η 22η Ιουνίου επιφυλάσσει συγκινήσεις. Μένει να μάθουμε ποιές ακριβώς…

Fratelli d’Italia.. και τουλίπες

 

Από μικρός επιδίωκα να παρακολουθώ από νωρίς τις μεταδόσεις των παιχνιδιών εθνικών ομάδων. Ο λόγος ήταν ότι ήθελα να προλάβω την ανάκρουση των εθνικών ύμνων. Εθνικοί ύμνοι; Αυτά τα άθλια κατάλοιπα της ιδεολογίας του εθνικού κράτους; Ό,τι και να πείτε, πολλοί από τους ύμνους είναι μουσικά πολύ ωραίοι. Κυρίως, όμως, η στάση κι η εικόνα των ποδοσφαιριστών την ώρα που ακούγεται ο εθνικός τους ύμνος είναι πολύ συχνά απολύτως ενδεικτική της ψυχολογίας τους, του état d’ esprit τους, του κλίματος που επικρατεί στο εσωτερικό της ομάδας, της επιθυμίας των παικτών για τη νίκη. Εντάξει, εξυπακούεται ότι πρέπει η ομάδα να είναι καλή με ποδοσφαιρικούς όρους, αλλιώς τα ΠΚ θα τα κατακτούσε η Ονδούρα ή η Γουατεμάλα. Και, για ένα «αντιπαράδειγμα», ρωτήστε με για το «χυμείο» των Σέρβων την ώρα ανάκρουσης του «εθνικού» τους ύμνου πριν από τα παιχνίδια του ΠΚ της Γερμανίας το 2006 (και ιδίως το πρώτο, με τους Ολλανδούς). 

Ιταλία: Πιστεύω, λοιπόν, ότι δεν υπάρχει μουσικά ωραιότερος εθνικός ύμνος από το Φρατέλλι ντ’ Ιτάλια , το τραγούδι σύμβολο του Ρισορτζιμέντο (που πάντως έγινε εθνικός ύμνος της γειτονικής χώρας μόλις το 1948, μια και ο οίκος της Σαβοΐας είχε δικό του ύμνο). Βεβαίως, οι στίχοι του Μαμέλι (για την Ιταλία που φορά την περικεφαλαία του Σκιπίωνα και καλεί τους πατριώτες, οι οποίοι πυκνώνουν τις κοόρτεις, έτοιμοι να δώσουν τη ζωή τους για τη χώρα) εντάσσονται στο γνωστό πλαίσιο του εθνικισμού του προπερασμένου αιώνα (πώς θα μπορούσε, άλλωστε, να είναι διαφορετικά;), τουλάχιστον όμως δεν είναι αιμοβόρικοι όπως αυτοί της Μασσαλιώτιδας. Παραδοσιακά οι Ιταλοί ποδοσφαιριστές είναι οι πιο παθιασμένοι ερμηνευτές εθνικού ύμνου. Φέτος κιόλας που δεν ξεκινά στην ενδεκάδα ο (Αργεντίνος) Καμορανέζι έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε 11 παίχτες να τραγουδούν με την ψυχή τους αγκαλιασμένοι. Και φέτος το κλίμα της εθνικής Ιταλίας μοιάζει πολύ καλό: το πάθος για τη νίκη υπάρχει σε επαρκέστατο βαθμό. Αρκεί; 

Εδώ αρχίζουν τα δύσκολα, γιατί, μολονότι στον πάγκο έχει επιστρέψει ο παμμέγιστος Μαρτσέλο Λίππι, από τους ήρωες της επικής κατάκτησης του γερμανικού μουντιάλ πολλοί δεν βρίσκονται πια στην αποστολή, λόγω ηλικίας ή φόρμας (Γκρόσσο, Τόνι, Τόττι, Ματεράτσι) ή είναι στον πάγκο (Πίρλο, Γκαττούζο, Καμορανέζι). Υπάρχουν βέβαια οι Τζαμπρόττα, Ντε Ρόσσι, Γιακουίντα και Τζιλαρντίνο (μόνο ο πρώτος ήταν όμως βασικός το 2006) και φυσικά ο ηγέτης Φάμπιο Κανναβάρο που και χτες ακόμη έδειξε σε κάποιες στιγμές το γιατί είναι ο μεγαλύτερος αμυντικός που ανέδειξε το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο τα τελευταία 20 χρόνια. Στα 37 του, πάντως, δεν μπορεί να είναι αυτός που ήταν σε ολόκληρο ενενηντάλεπτο. Η νέα φουρνιά των Ατζούρι δεν είναι κακή, αλλά δείχνει να της λείπουν οι προσωπικότητες που θα κάνουν την ομάδα πραγματικά σπουδαία και θα της επιτρέψουν να υπερασπιστεί τον τίτλο της. 

Τα προτερήματα και τα μειονεκτήματα της φετινής Σκουάντρα Ατζούρα φάνηκαν και στο πρώτο παιχνίδι της [Ιταλία-Παραγουάη 1-1 (0-0), Κέηπ Τάουν], όπου η συνεχής βροχή μας θύμισε ότι εκεί στο νότιο ημισφαίριο έχουν μπει στον χειμώνα. Η Ιταλία είχε ως συνήθως την υπεροχή, αλλά αυτή ήταν άκαρπη. Είχε την ατυχία να ξεκινήσει τους αγώνες της με την πιο δυνατή από τις αντιπάλους της στον όμιλο. Δέχτηκε πρώτη γκολ σε πολύ δυσάρεστο για αυτήν χρονικό σημείο (λίγο πριν το τέλος του α΄ ημιχρόνου), αλλά αντέδρασε, μπόρεσε να ισοφαρίσει και συνέχισε να πιέζει για τη νίκη μέχρι τέλους, χωρίς πάντως να δημιουργήσει φάσεις. Η ισοπαλία ήταν φυσική και δίκαιη κατάληξη αυτού του ματς τακτικής και έντασης που παρακολουθήσαμε. Εννοείται ότι η πρόκριση της Ιταλίας στην επόμενη φάση δεν τίθεται εν αμφιβόλω. Άλλωστε οι άλλες δύο ομάδες του ομίλου είναι πολύ αδύναμες. Η κατάκτηση της πρώτης θέσης, όμως, δεν είναι πια σίγουρη για τους Ιταλούς, κι οι δεύτεροι έχουν πάντα μεγάλες πιθανότητες να πέσουν πάνω σε ομάδα φόβητρο ή πολύ φορμαρισμένη (εδώ το μενού για τον δεύτερο του Στ΄ ομίλου προβλέπει λογικά Ολλανδία) και τη βεβαιότητα δυσμενέστερης μεταχείρισης όσον αφορά τις μετακινήσεις και τις ημέρες ξεκούρασης. Απομένει να διαπιστώσουμε πόσο μακριά μπορούν να πάνε μια Ιταλία που δεν είναι η πιο προικισμένη σε ταλέντο και προσωπικότητες το πάθος, οι παραδοσιακές αρετές της νοοτροπίας και τακτικής και η προπονητική επάρκεια του Λίππι.  

Παραγουάη, υποψήφια για μεγάλα πράγματα: Για τη χτεσινή αντίπαλο της Ιταλίας αξίζουν περισσότερα από δυο λόγια. Η Παραγουάη προκρίθηκε πολύ άνετα από το μίνι πρωτάθλημα της Ν. Αμερικής (τερμάτισε τελικά τρίτη πίσω από Βραζιλία, Χιλή, αλλά αφού είχε ήδη εξασφαλίσει από νωρίς την πρόκρισή της). Θα θυμάστε ότι από την πρώτη στιγμή θεωρήσαμε την Παραγουάη την πιο σοβαρή υποψήφια για να κάνει την έκπληξη σ’ αυτό το ΠΚ. Η ομάδα του άγνωστου στην Ευρώπη Αργεντινού τεχνικού Χεράρδο Μαρτίνο έδειξε τις αρετές της στο παιχνίδι με τους Ιταλούς: πραγματικό σύνολο, απίστευτα οργανωμένη, πρεσάρει και αμύνεται έξυπνα, ενώ ξέρει να κρατά τη μπάλα πολύ καλά, ανεξαρτήτως αντιπάλου. Έχει όλες τις δυνατότητες να πάει ψηλά, αλλά πρέπει να κατακτήσει τη νοοτροπία μεγάλης ομάδας, πράγμα δύσκολο. Το υλικό της είναι πολύ ενδιαφέρον: χτες ξεκίνησε αφήνοντας στον πάγκο τα δύο επιθετικά αστέρια της (Καρντόσο και Σάντα Κρους), αγωνιζόμενη με δύο παίκτες της Μπουντεσλίγκα, και συγκεκριμένα της Ντόρτμουντ (τον Βαλντές και τον Αργεντίνο Μπάρριος, ο οποίος πολιτογραφήθηκε πριν ένα μήνα για να καλυφθεί η μεγάλη απώλεια του πρώτου σκόρερ των προκριματικών: του Σαλβαδόρ Καμπάνιας, ο οποίος τραυματίστηκε σοβαρότατα τον Ιανουάριο από πυροβολισμό στο κεφάλι σ’ ένα μπαρ της Πόλης του Μεξικού). Και μια απορία, λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι οι Παραγουανοί δεν είναι κι οι πιο ακριβοί της αγοράς. Τα τζιμάνια οι σκάουτερ των μεγάλων ελληνικών ομάδων δεν μπορούσαν να ανακαλύψουν αυτό το «χάμμερ» της παραγουανής άμυνας, τον στόππερ (και σκόρερ χτες) Αλκάρας (έπαιζε στη Μπρυζ και μεταγράφηκε εσχάτως στη Γουίγκαν) ή αυτή την παιχτούρα, τον δεξί χαφ Βέρα, που χτες πρέπει να έκανε ίσα με 100 χλμ (αυτός παίζει στον Ισημερινό, στην LDU του Κίτο);    

Το άλλο ματς  του Στ΄ ομίλου [Σλοβακία-Νέα Ζηλανδία 1-1 (0-0), Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ] δεν θα μας απασχολήσει και πολύ. Η σύγκρουση ανάμεσα σε μια μέτρια ευρωπαϊκή ομάδα που δεν έχει ξαναπαίξει σε τελικά ΠΚ και την ασθενέστερη σε δυναμικότητα ομάδα του Μουντιάλ, δεν είχε να δείξει κάτι το ιδιαίτερο. Εκτός από τη νευρικότητα των Κεντροευρωπαίων που φάνηκαν να νιώθουν πολύ άβολα στο κοστούμι του φαβορί και τη φιλοτιμία και αγωνιστικότητα (βρετανικού τύπου φυσικά) των Νεοζηλανδών που ανταμείφθηκαν με την ισοφάριση στις καθυστερήσεις. Καμία από τις δύο ομάδες δεν έχει ουσιαστικές πιθανότητες πρόκρισης, οπότε πάμε παρακάτω.    

Τουλίπες με γερές ρίζες: Αν η Αργεντινή και η Αγγλία αποτελούν, αντίστοιχα, τον Αχούρα Μάζδα και τον Αχριμάν της προσωπικής ποδοσφαιρικής μου θρησκείας, τα συναισθήματά μου για τους Οράνιε έχουν περάσει από πολλές διακυμάνσεις. Πρόλαβα πολύ μικρός να θαυμάσω την τεράστια ομάδα της δεκαετίας του ’70 (την καλύτερη έκθεσή μου έβερ την έγραψα στην Ε΄ Δημοτικού για τον Γιόχαν Κρόϊφ, τον οποίο επέλεξα αντί πολιτικών και ανθρώπων του πνεύματος στο κλασσικό θέμα «ποιά προσωπικότητα θαυμάζετε»), γοητεύτηκα από την πρωταθλήτρια Ευρώπης του ’88, εκτίμησα τον Άγιαξ του φαν Χάαλ και την Αϊντχόφεν του Χίντινκ. Ωστόσο, γύρω στα μέσα της δεκαετίας του ’90 άρχισα να «κρυώνω» με τους Οράνιε. Η κοινώς αποδεκτή άποψη θέλει τους Ολλανδούς να παίζουν πάντα γρήγορα, τεχνικά και καθαρά. Στην πραγματικότητα παίζουν εδώ και κάποια χρόνια πάντα δυνατά και συχνά στα όρια του αντιαθλητικού. Δεν μπορώ, πάντως, να αμφισβητήσω ότι στην καλή μέρα τους και με μια καλή φουρνιά παιχτών έχουν τις δυνατότητες για πολλά πράγματα. 

Οι Ολλανδοί ξεκίνησαν φέτος με το δυσκολότερο παιχνίδι που είχαν να δώσουν στην πρώτη φάση [Ολλανδία-Δανία 2-0 (0-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Οι Δανοί είναι μια καλή ομάδα με μερικές σπουδαίες μονάδες (Κρίστιαν Πόουλσεν, Γιόργκενσεν, Κάλενμπεργκ), αλλά χωρίς τη νοοτροπία μεγάλης ομάδας. Για ένα ημίχρονο προβλημάτισαν ιδιαίτερα το φαβορί, μέχρι που ξεμπλόκαραν το παιχνίδι για χάρη των αντιπάλων τους με το αυτογκόλ στο 46΄. Οι Ολλανδοί άργησαν, αλλά κλείδωσαν τη νίκη με τον εξαιρετικό αυτό παίχτη που ανέδειξε το Κάτβαϊκ και ο οποίος διαθέτει ένα όνομα που αψηφά κάθε προσπάθεια μεταγραφής του στα ελληνικά (ας το πούμε συμβατικά Κέυτ). Ο δρόμος για την Ολλανδία φαίνεται πια ανοιχτός μέχρι τον προημιτελικό όπου κατά τα φαινόμενα θα τους περιμένει η Βραζιλία (όπως και το ’94). 

Το δεύτερο ματς  του πέμπτου ομίλου δεν πρόκειται να μείνει χαραγμένο στη μνήμη μας [Ιαπωνία-Καμερούν 1-0 (1-0), Μπλουμφοντέιν]. Θα κρατήσουμε τη μεθοδική και πειθαρχημένη προσπάθεια της ιαπωνικής ομάδας, που επιβεβαιώνει την πρόοδο του ποδοσφαίρου της Άπω Ανατολής. Αντιθέτως, η απογοητευτική εμφάνιση του Καμερούν καταδεικνύει την οπισθοχώρηση του αφρικάνικου ποδοσφαίρου. Θα θυμάστε ότι εκεί γύρω στο ’90, μετά τη φοβερή πορεία των Αδάμαστων Λιονταριών του Καμερούν στην Ιταλία (και τον άδοξα χαμένο προημιτελικό με τους Άγγλους) όλοι πλειοδοτούσαν σχετικά με το πόσο γρήγορα μια αφρικανική ομάδα θα διεκδικήσει ΠΚ. Είκοσι χρόνια μετά, και, με την εξαίρεση της πολύ καλής Σενεγάλης του Μπρυνό Μετσύ στο ασιατικό Μουντιάλ του 2002, οι αφρικανικές εθνικές δεν έχουν σπουδαία επιτεύγματα να επιδείξουν. Οι εξηγήσεις είναι πολλές και σύνθετες για να παρατεθούν εδώ και τώρα. Ίσως βέβαια οι κριτικές να ήταν λιγότερο αυστηρές αν το σουτ του ΕμΜπία στο δοκάρι είχε δώσει την ισοφάριση στους Καμερουνέζους. Όπως έχουν, όμως, τα πράγματα, το Μουντιάλ του Καμερούν μάλλον έχει ήδη τελειώσει. 

Αύριο, θα έχουμε την ευκαιρία να πούμε κάτι και για τη σούπα Ακτής Ελεφαντοστού και Πορτογάλων, καθώς και την, όχι και τόσο άνετη, είσοδο στη διοργάνωση του μεγάλου φαβορί.