«Οι προηγούμενες αποδόσεις δεν διασφαλίζουν τις μελλοντικές»

Quentin Massis ή Matsys (Λουβαίν 1466 – Αμβέρσα 1529) «Ο ενεχειροδανειστής και η σύζυγός του» (1515), Μουσείο του Λούβρου

Οι αναγκαίες επισημάνσεις: Είναι απαραίτητο να επισημανθεί εκ νέου πόσο πεπλανημένη είναι η αντίληψη που εμφανίζει τις εθνικές ομάδες ποδοσφαίρου ως φορείς στερεοτύπων σχετικών με εθνικές νοοτροπίες. Εκείνη που θέλει τους Γερμανούς τέλειους εκφραστές της πειθαρχίας και οργάνωσης (ή στην πιο εξτρήμ εκδοχή της στρατιές τεθωρακισμένων υπό τις οδηγίες του Μανστάιν και του Γκουντέριαν), τους Βραζιλιάνους ανέμελους μπαλαδόρους της Κοπακαμπάνα, τους Ολλανδούς υποδείγματα του δυτικοευρωπαϊκού ορθολογισμού (εσχάτως καθοδηγούμενους μαεστρικά από τον… Ντάισελμπλουμ), τους Αργεντίνους χορευτές τάνγκο με εκρήξεις βίας κι αφερεγγυότητας. Εκτός του ότι αγνοεί βασικά στοιχεία της ποδοσφαιρικής ιστορίας (π.χ. ο ατομισμός, η απειθαρχία και το σκληρό ποδόσφαιρο στα όρια του αντιαθλητικού αποτελούν διαχρονικά στοιχεία των ολλανδικών ομάδων όσο κι αν έρχονται σε προφανή αντίθεση με το ευρέως διαδεδομένο στερεότυπο), παραβλέπει και τη σύγχρονη ποδοσφαιρική πραγματικότητα.

Εδώ κι αρκετές δεκαετίες δεν υπάρχουν, τουλάχιστον στο ποδόσφαιρο υψηλού επιπέδου, παίκτες-προϊόντα της αλάνας οι οποίοι θα μετέφεραν άμεσα τα στοιχεία μιας λαϊκής νοοτροπίας “εθνικού” χαρακτήρα. Όλοι οι ποδοσφαιριστές είναι προϊόντα ποδοσφαιρικών ακαδημιών στις οποίες το πρόγραμμα εκπαίδευσης και κατάρτισης είναι σε μεγάλο βαθμό πανομοιότυπο, είτε βρίσκεστε στο Ρίο ή το Μπουένος Άιρες, είτε στη Βαρκελώνη, τη Λυών ή το Ντόρτμουντ. Εννοείται, βέβαια, ότι οι σοβαρές (ποδοσφαιρικά) χώρες διαθέτουν εθνικό σχέδιο ανάπτυξης σε όλα τα επίπεδα και στρατηγικής για την εθνική τους ομάδα. Ο βαθμός επιτυχίας του, όμως, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: συμβιβασμός με τις προτεραιότητες των συλλόγων της ημεδαπής, δυνατότητα συγκράτησης του “παιδομαζώματος” από πλουσιότερους συλλόγους άλλων χωρών, δυνατότητα (συγκυριακή ή όχι) να διαθέτει η εθνική τους βασικό κορμό από 1 ή 2 συλλόγους της ημεδαπής (όπως συμβαίνει κατά παράδοση στη Γερμανία ή κάποτε στην Ολλανδία της δεκαετίας του ’70, μέχρι σήμερα στην Ισπανία κ.ο.κ.).

 

Ένας ευρωπαϊκής καταγωγής Λατινοαμερικάνος που έμαθε το ποδόσφαιρο στην Ευρώπη: ο Μέσσι στον ημιτελικό κατά της Ολλανδίας (φωτογραφία: AFA – Selección Argentina)

Με βάση τις τρέχουσες συγκυρίες, μια ομοσπονδία όπως η γερμανική έχει απείρως μεγαλύτερες δυνατότητες κι ευκαιρίες να δουλέψει πάνω στο πρότζεκτ «εθνική ομάδα» απ’ ό,τι οποιαδήποτε άλλη χώρα. Η Αργεντινή αγωνίστηκε στους δύο τελευταίους αγώνες με ενδεκάδα της οποίας οι παίκτες αγωνίζονται σε 8 διαφορετικούς συλλόγους. Στον ημιτελικό μάλιστα δεν υπήρχε κανείς που να αγωνίζεται αν όχι στην Αργεντινή, έστω επί αμερικανικού εδάφους (στον προημιτελικό υπήρχε ο Μπασάντα που παίζει στο Μεξικό): όλοι ανήκουν σε ευρωπαϊκούς συλλόγους. Ποια δουλειά σε βάθος θα μπορούσε να γίνει με παίκτες που ενσωματώνονται στην αποστολή για λίγες μέρες εν μέσω δύο υπερατλαντικών ταξιδιών; Η περίπτωση της Βραζιλίας είναι παρεμφερής.

Η μόνη χώρα με υποδομές και ομοσπονδιακές δομές ενδεχομένως πιο ανεπτυγμένες από τη Γερμανία θα πρέπει να είναι η Γαλλία. Δυστυχώς για εκείνη έχει να αντιμετωπίσει μια σειρά από εγγενή προβλήματα που την περιάγουν σε μειονεκτική θέση: λεηλασία ταλέντων εκ μέρους αλλοδαπών συλλόγων (κυρίως βρετανικών), απώλειες παικτών που προτιμούν να αγωνιστούν με τις εθνικές των χωρών καταγωγής τους, αδυναμία σχηματισμού εθνικού κορμού αγωνιζόμενου σε μικρό αριθμό ημεδαπών συλλόγων κ.λπ.

Εάν πάντως υπάρχει κάποια βεβαιότητα, αυτή έγκειται στο ότι οι ποδοσφαιρικές ικανότητες δεν αποτελούν θέμα γονιδίων, διαφορετικά πώς θα μπορούσαν να εκφράζουν τη γερμανική πειθαρχία ποδοσφαιριστές με εθνοτική καταγωγή από την Τουρκία, την Τυνησία ή την Γκάνα; Επίσης, τα πρότυπα οργάνωσης δεν αποτελούν προνόμιο των θεωρούμενων ως «οργανωμένων, πειθαρχημένων και ορθολογιστών» λαών (άλλο πεπλανημένο εξηγητικό σχήμα αυτό). Αρκεί να φέρει κάποιος στο μυαλό του το παράδειγμα του ελληνικού μπάσκετ.

Καλό θα ήταν επίσης να τελειώνουμε κάποια στιγμή με όλες αυτές τις ισοπεδωτικές θεωρίες περί αντίθεσης «ευρωπαϊκού» και «λατινοαμερικάνικου» ποδοσφαίρου, λες κι υπάρχει ένα κι ομοιογενές ευρωπαϊκό ή λατινοαμερικάνικο πρότυπο. Τι σχέση έχει ως πρότυπο το βραζιλιάνικο ποδόσφαιρο με αυτό της Αργεντινής; Μήπως η δεύτερη δεν είναι τελικά σε νοοτροπία απείρως ευρωπαϊκότερη χώρα απ’ ό,τι η πατρίδα μας;

Τούτων ειπωθέντων, ας επιστρέψουμε στην επικαιρότητα. Παρακολουθήσαμε δύο εντελώς διαφορετικούς ημιτελικούς. Ο πρώτος, λόγω του πρωτοφανούς εύρους της διαφοράς σε αναμέτρηση μεταξύ μεγάλων εθνικών, θα μείνει στην Ιστορία. Ο δεύτερος θα ξεχαστεί γρήγορα, μολονότι υπήρξε εξαιρετικό μάθημα ποδοσφαιρικής τακτικής. Αυτό όμως δεν ενδιαφέρει το διψασμένο για θέαμα κοινό.

Ι.   Ο εντυπωσιακός ημιτελικός

Γερμανική επέλαση – βραζιλιάνικη συμφορά: Ο ημιτελικός του Μπέλο Οριζόντε (Βραζιλία-Γερμανία 1-7) ήταν ένα ιστορικό από κάθε άποψη παιχνίδι. Πρέπει να ανατρέξει κανείς πολλές δεκαετίες πίσω στον χρόνο για να αναζητήσει παιχνίδια με τέτοια διαφορά σκορ σε τόσο προχωρημένο στάδιο μεγάλης διοργάνωσης. Και μάλλον ακόμη κι έτσι δεν θα βρει κάτι αντίστοιχο. Ένα τέτοιο αποτέλεσμα προϋποθέτει ότι θα συντρέξουν άπειρες προϋποθέσεις. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να επαναληφθεί ως συμβάν. Παρέλκει, νομίζω, η επισήμανση ότι το τελικό αποτέλεσμα δεν αντικατοπτρίζει την πραγματική διαφορά δυναμικότητας μεταξύ των δύο ομάδων. Πρόκειται για την αλήθεια μιας συγκεκριμένης βραδιάς. Η νικήτρια είναι σαφώς καλύτερη ομάδα από την ηττημένη, αλλά όχι και σε τέτοιο βαθμό.

Για τη Γερμανία, η οποία έκανε το ιδανικό παιχνίδι, ο ημιτελικός αυτός επισφραγίζει μια σταθερή πορεία προόδου κι έναν σε βάθος μακροχρόνιο σχεδιασμό. Η νεανική ομάδα του 2010 που είχε ήδη δημιουργήσει προσδοκίες κατάκτησης του τροπαίου δείχνει να πλησιάζει στην ολοκλήρωση της ωρίμανσής της. Είναι αλήθεια ότι οι συγκυρίες, πρόσκαιρες και σταθερές στον χρόνο, βοήθησαν τη Γερμανία: από την κατάρρευση του αντιπάλου και την πρωτοφανή αδυναμία του να διαχειριστεί μια δυσμενή κατάσταση ως τη δυνατότητα προετοιμασίας υπό ιδεώδεις συνθήκες της οποίας χαίρει η Nationalmannschaft. Πρέπει, όμως, να τονίσουμε κι ότι τεχνικό επιτελείο και ποδοσφαιριστές έκαναν το καλύτερο δυνατό από μέρους τους. Και να αναγνωρίσουμε ότι αυτή η εθνική Γερμανίας παίζει ελκυστικό ποδόσφαιρο.

Για τη Βραζιλία πρόκειται για μια άνευ προηγουμένου εθνική ποδοσφαιρική καταστροφή. Το 1950 δεν υπήρχε τηλεόραση. Και, τελικά, πόσο μεγάλη συμφορά ήταν αντικειμενικά εκείνη η απώλεια; Η συντριβή της Τρίτης αποτελεί την απόλυτη ταπείνωση και μπορεί να πυροδοτήσει στη Βραζιλία εκρηκτικές εξελίξεις που θα υπερβαίνουν κατά πολύ τον χώρο του ποδοσφαίρου. Λυπούμαι ειλικρινά για τους ποδοσφαιριστές και το τεχνικό επιτελείο της Βραζιλίας (το οποίο αριθμεί δύο θριαμβευτές παλαιότερων ΠΚ). Η ζωή τους δεν θα είναι εύκολη με τέτοιο φορτίο.

Πώς μπορεί να εξηγηθεί αυτό που συνέβη; Αρκούν οι απουσίες των δύο βασικότερων παικτών της Σελεσάο (Νεϋμάρ και Τιάγκο Σίλβα); Η απόφαση του Σκολάρι να μην αλλάξει το σύστημά του παρά τις δύο αυτές ελλείψεις που έπλητταν καίρια το δυναμικό της ομάδας τόσο επιθετικά όσα και ανασταλτικά; Η στάση της βραζιλιάνικης ποδοσφαιρικής συνομοσπονδίας (CBF) την οποία άπαντες καταγγέλλουν ως διεφθαρμένη και αδιάφορη για την ανάπτυξη του ποδοσφαίρου της χώρας; Το γεγονός ότι συγκυρίες και διαιτητική εύνοια μασκάρευαν μέχρι την Τρίτη τις αδυναμίες μιας μέτριας ομάδας; Όλες αυτές οι εξηγήσεις είναι βάσιμες αλλά δεν αρκούν για να κατανοήσουμε το ναυάγιο του Μπέλο Οριζόντε και κυρίως την απόλυτη κατάρρευση εκείνου του δραματικού πενταλέπτου που είχε ως αποτέλεσμα την επίτευξη τεσσάρων γερμανικών τερμάτων.

Για τη Βραζιλία, ο ημιτελικός είναι ένα στίγμα, μια ντροπή που δεν πρόκειται να ξεπλυθεί. Τα τραύματα που προκαλεί θα πάρουν πολύ χρόνο κι αρκετές επιτυχίες για να γιατρευτούν. Όσον αφορά την εκπληκτική και πανάξια θριαμβεύτρια, αναρωτιέμαι μήπως τελικά είναι απίστευτα άτυχη, διότι επιτυγχάνει μεν την ιδανική εμφάνιση αλλά όχι στον τελικό. Η ευφορία που μοιραία γεννά ένα τέτοιο αποτέλεσμα και μια τέτοια εμφάνιση δεν είναι ευχερώς διαχειρίσιμη, ακόμη κι από Γερμανούς. Γιατί, δεν πρέπει να το ξεχνάμε αυτό, το ποδόσφαιρο είναι άθλημα τόσο γοητευτικό όσο και ύπουλο. Είμαι βέβαιος ότι ο Λεβ θα ξανάφερε στο μυαλό του ό,τι συνέβη του Ιούλιο του 2010, στο διάστημα μεταξύ του θριάμβου του Κέηπ Τάουν επί της Αργεντινής και του άδοξου αποκλεισμού στον ημιτελικό του Ντέρμπαν από την Ισπανία.

ΙΙ.   Ο «ευρωπαϊκός» ημιτελικός

Μετά τη γερμανική επέλαση, αρκετοί ήταν εκείνοι που ονειρεύονταν έναν ευρωπαϊκό τελικό. Προς το παρόν, είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν έναν αμιγώς ευρωπαϊκό, ως προς το πνεύμα του τουλάχιστον, ημιτελικό. Ένα παιχνίδι με εξαιρετικό ενδιαφέρον για όσους είναι τεχνικοί ποδοσφαίρου, δημοσιογράφοι ή αρέσκονται να αναλύουν και τις ποδοσφαιρικές αναμετρήσεις με όρους σκακιστικής τακτικής. Γιατί αυτό που παρακολουθήσαμε δεν διέφερε από μια παρτίδα σκακιού. Για τον ποδοσφαιρόφιλο θεατή, φυσικά, επρόκειτο πιθανώς για το πιο βαρετό παιχνίδι της διοργάνωσης.

 

φωτογραφία: AFA – Selección Argentina

Τελικά νίκησε η ομάδα που ήταν πιο οργανωμένη, σοβαρή και υπεύθυνη στη διαχείριση του αγώνα (Αργεντινή-Ολλανδία 0-0, 4-2 πέν.). Με ελάχιστη διαφορά και χάρη σε μια διαδικασία που εμπεριέχει και το στοιχείο της τύχης. Έτσι ακριβώς, όμως, δεν συμβαίνει και στη ζωή;

Υπάρχουν πάντα κι αυτοί που δεν ξέρουν να χάνουν. Μετά τον αγώνα, ο Ρόμπεν δήλωσε ότι «η Αργεντινή δεν άξιζε την πρόκριση. Εμείς είχαμε τις καλύτερες ευκαιρίες«. Θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον να μας εξηγήσει ο Ολλανδός αστέρας σε ποιες ευκαιρίες αναφέρεται.Μάλλον μιλούσε για παιχνίδι που διεξήχθη σε κάποιο παράλληλο σύμπαν. Στο, φτωχό σε φάσεις, παιχνίδι του Σάο Πάολο δεν υπήρξαν περισσότερες από 4 ευκαιρίες: η προβολή του Ιγουαΐν, η διείσδυση του Ρόμπεν που καταλήγει στο σουτ το οποίο κοντράρει ο Μαστσεράνο, η στιγμή που ο Παλάσιο φεύγει μόνος με τον Ολλανδό τερματοφύλακα, αλλά μεταμορφώνεται σε Φάνη Γκέκα της Αργεντινής και τελειώνει τη φάση με κεφαλιά-πάσα στον Σίλλεσσεν, και το σουτ που δεν πιάνει καλά ο αμαρκάριστος Μάξι στο τέλος της παράτασης. Με άλλα λόγια, μία μόνον ολλανδική ευκαιρία που έρχεται να επιβεβαιώσει ένα άλλο θλιβερό στατιστικό στοιχείο: σε 120 συν 7 λεπτά παιχνιδιού η Ολλανδία έκανε ένα (1) μόνο σουτ με πορεία προς το αντίπαλο τέρμα (το μακρινό του Ρόμπεν στο 99′ που μπλοκάρει εύκολα ο Ρομέρο).

Η Ολλανδία δεν πρόκειται ποτέ να κερδίσει ΠΚ αν δεν κάνει την αυτοκριτική της και δεν αναζητήσει τα αίτια της αποτυχίας στα δικά της λάθη.Όσο βολεύεται με μύθους περί αδικίας και δικαιολογίες που καταλήγουν στο ότι «πάντα φταίνε οι άλλοι» δεν πρόκειται να αποκομίζει κάτι άλλο πέρα από ένδοξες ή άδοξες (όπως αυτή του ημιτελικού) ήττες.

Κάτι ακόμη: το πρώτο στη σειρά πέναλτυ θεωρείται εξαιρετικά σημαντικό, ιδίως όταν η ομάδα σου είναι αυτή που εκτελεί πρώτη. Η επιτυχία μεταφέρει το άγχος στον αντίπαλο που ξέρει ότι είναι υποχρεωμένος να σε κυνηγά κι ότι δεν έχει πλέον δικαίωμα στο λάθος. Για αυτό και οι προπονητές συνήθως ορίζουν ως πρώτο εκτελεστή έναν από τους καλύτερους παίκτες τους με ειδίκευση στην αποστολή αυτή. Η επιλογή του Φαν Χάαλ να αναθέσει τη συγκεκριμένη εκτέλεση σε έναν αμυντικό χωρίς καμία πείρα στα πέναλτυ προκαλεί έκπληξη [στον προημιτελικό με την Κόστα Ρίκα η αντίστοιχη εκτέλεση είχε ανατεθεί στον Φαν Πέρσι – χτες όμως ο επιθετικός των Οράνιε είχε αντικατασταθεί]. Κρίμα για τον Γιαν Φλάαρ που είχε κάνει ένα από τα καλύτερα ματς της σταδιοδρομίας του κι όμως θα μείνει στην ιστορία (παρέα με τον Σνάιντερ) ως μοιραίος για την ομάδα του παίκτης.

Όσο για τον Σέρχιο Ρομέρο, ήρωα της βραδιάς, το παράδοξο στοιχείο είναι ότι φέτος ήταν αναπληρωματικός τερματοφύλακας στην ομάδα του (Μονακό) και σε ολόκληρη την αγωνιστική περίοδο αγωνίστηκε μόλις σε 3 αγώνες της γαλλικής L1.

Λίγο πριν τους τελικούς

Ο Ντιέγκο Μαραντόνα στον τελικό του 1990 (Γερμανία-Αργεντινή 1-0)

Περιμένετε προβλέψεις για τον μικρό τελικό; Υπό άλλες συνθήκες θα σας απαντούσα ότι μάλλον αστειεύεσθε. Να όμως που (όπως ήδη επισήμαναν φίλοι, όπως το Ερυθρό Καγκουρώ) αυτός ο τελικός για την 3η θέση έχει πολλές ιδιαιτερότητες. Η Βραζιλία οφείλει να αντιδράσει. Πρέπει οπωσδήποτε να κάνει κάτι μετά τη συμφορά του Μπέλο Οριζόντε. Επομένως θα έχει αυτό που σχεδόν πάντα λείπει στις περιπτώσεις μικρού τελικού: το κίνητρο. Μπορεί, όμως; Ως προς αυτό δεν είναι δυνατό να δοθεί απάντηση. Όσο για την Ολλανδία, οι ποδοσφαιριστές και το τεχνικό επιτελείο της δηλώνουν urbi et orbi ότι αδιαφορούν για τον μικρό τελικό. Πράγματι, μια τέτοια στάση είναι απόλυτα ταιριαστή με την ολλανδική ποδοσφαιρική νοοτροπία. Θα έφτανε η αδιαφορία ακόμη και στην αποδοχή του ενδεχομένου μιας ευρείας βραζιλιάνικης επικράτησης; Κι αυτό το ερώτημα είναι δύσκολο να απαντηθεί.

 

Ο Χόρχε Βαλδάνο στον τελικό του 1986 (Αργεντινή-Γερμανία 3-2) [φωτογραφία: AFA – Selección Argentina]

Ο τελικός της Κυριακής, ανάμεσα σε δύο από τις πιο ιστορικές εθνικές ομάδες, είναι ανοιχτός σε κάθε αποτέλεσμα. Πώς το έλεγε εκείνη η προειδοποίηση για τα επενδυτικά προϊόντα; Δεν έχουν εγγυημένη απόδοση και οι προηγούμενες αποδόσεις δεν διασφαλίζουν τις μελλοντικές. Έ, αυτό ακριβώς!

Τι άλλο; Ά, ναι! Την Κυριακή το βράδυ θα παιχτεί ποδόσφαιρο. Η ταυτότητα του τελικού νικητή δεν πρόκειται να δικαιώσει ούτε τα μνημόνια, για να ζητήσουμε οικειοθελώς να υπαχθούμε σε άλλα δέκα, πιο σκληρά από τα προηγούμενα, ούτε τη μονομερή διαγραφή χρέους, για να αρχίσουμε από Δευτέρα πρωί να κόβουμε πέσος (η δραχμή είναι πασέ). Οπότε, χαλαρώστε κι απολαύστε!

[οι φίλοι του ιστολογία θα μου συγχωρήσουν το ότι η παρούσα ανάρτηση αποτελεί σε κάποιο βαθμό κολάζ προηγούμενων αναρτήσεων στο ΦΜΠ και σχολίων στο παρόν ιστολόγιο. Το κομμάτι που αφορά τον ημιτελικό Αργεντινής-Ολλανδίας δημοσιεύθηκε, μετά το ΦΜΠ, και στο Portal]

 

Βαριές φανέλες, πολλά ερωτήματα

Βραζιλία, Γερμανία, Ολλανδία, Αργεντινή. Υπό κανονικές συνθήκες θα επρόκειτο για μια ονειρεμένη τελική τετράδα Παγκοσμίου Κυπέλλου. Τρεις νικήτριες του παρελθόντος και μια ομάδα που έχει παίξει τρεις τελικούς. Καμία έκπληξη, κανένας απρόσκλητος καλεσμένος. Κι όμως η δυσπιστία των ποδοσφαιρόφιλων είναι έντονη. Για ορισμένους, όποια κι αν είναι η τελική νικήτρια θα είναι η χειρότερη τροπαιούχος όλων των εποχών.

Είναι αλήθεια ότι μέχρι τώρα καμία ομάδα δεν ξεχώρισε πραγματικά, καμία δεν έπεισε για την υπεροχή της. Το γεγονός αυτό επιδέχεται και πιο θετικές ερμηνείες: αποδεικνύει ότι δεν υπάρχουν πια μεγάλες διαφορές μεταξύ των ομάδων (σχεδόν όλοι οι αγώνες αυτής της τελικής φάσης ήταν αμφίρροποι). Είναι επίσης βέβαιο ότι, υπό το βάρος μιας εξαντλητικής αγωνιστικής περιόδου για το σύνολο των παικτών, των ταξιδίων και των κλιματικών συνθηκών, οι ομάδες διαχειρίζονται τα παιχνίδια, κρατούν δυνάμεις και επιχειρούν να τα κερδίσουν χάρη σε περιορισμένα χρονικά διαστήματα πιο έντονων προσπαθειών.

Ωστόσο, οι ομάδες δεν έχουν δώσει ακόμη τους δύο κρισιμότερες αγώνες τους. Κι έχουν ακόμη το περιθώριο για να γράψουν Ιστορία.

Το κτίριο του βραζιλιάνικου κοινοβουλίου στη Μπραζίλια

Αντίο jogo bonito, καλημέρα δύναμη!

Η Βραζιλία ξεπέρασε στη Φορταλέζα το εξαιρετικά επικίνδυνο εμπόδιο της Κολομβίας με τρόπο απολύτως ενδεικτικό της μετάλλαξης που έχει συντελεσθεί εδώ και καιρό στο στυλ παιχνιδιού της (2-1). Ποτέ η απόσταση μεταξύ των (ευρωπαϊκών) στερεοτύπων περί jogo bonito και πραγματικότητας δεν ήταν τόσο μεγάλη. Στο γήπεδο υπήρχε μία ομάδα υψηλής τεχνικής κι αυτή ήταν η Κολομβία. Το ότι έχασε τον αγώνα δεν είναι διόλου τυχαίο. Η Βραζιλία πήρε το παιχνίδι γιατί μπήκε πιο αποφασισμένη κι αγωνιστική, με περισσότερο πάθος για τη νίκη και μεγαλύτερη προσήλωση στον στόχο της. Και, βέβαια, χρησιμοποίησε δύναμη, πολλή δύναμη. Ο Ροδρίγες πρέπει να έφαγε το ξύλο της χρονιάς του. Φυσικά, η επιτυχία του βραζιλιάνικου σχεδίου προϋπέθετε και την αναγκαία διαιτητική αρωγή. Αλλά αυτή ήταν μάλλον αναμενόμενη με βάση τα όσα έχουμε δει έως τώρα. Ο (σεσημασμένα ανεπαρκής διαιτητικά, για όσους θυμούνται εκείνο το εναρκτήριο Πολωνία-Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό του 2012) Βελάσκο Καρμπάγιο άφησε το δυνατό, στα όρια του αντιαθλητικού, παιχνίδι των Βραζιλιάνων. Όταν έδειξε την πρώτη κίτρινη είχε περάσει το εξηκοστό λεπτό και οι Βραζιλιάνοι είχαν κάνει τη δουλειά τους. Και για να μην αφεθεί και τίποτε στην τύχη, ακύρωσε και το γκολ του Γέπες για ένα οφσάιντ που είδε μόνον εκείνος κι ο βοηθός του. Σχεδόν αμέσως μετά μπαίνει το γκολ με τη βολίδα του Νταβίντ Λουίζ και το παιχνίδι μοιάζει να κρίνεται οριστικά. Φιλότιμα οι Κολομβιανοί δεν θα παρατήσουν την προσπάθεια, θα μειώσουν και θα προσφέρουν στους οπαδούς της Βραζιλίας αρκετές στιγμές αγωνίας μέχρι το σφύριγμα της λήξης. Ως εκεί όμως. Γιατί στον στόχο τους δεν θα φτάσουν ποτέ.

Το παράδοξο είναι ότι εν γένει η βραζιλιάνικη επίθεση δεν προβλημάτισε ιδιαίτερα την κολομβιανή άμυνα. Ο Γέπες έπαιρνε τις ταυτότητες των αντιπάλων του με το τσουβάλι, ενώ η δράση του Νεϋμάρ περιορίστηκε με αποτελεσματικό τρόπο. Μόνο που είχε προηγηθεί η καθολική αδράνεια της άμυνας των Κολομβιανών που κατέληξε στο γκολ του Τιάγκο Σίλβα μόλις στο έβδομο λεπτό κι έβαλε νωρίς τη Σελεσάο στη θέση του οδηγού. Οι Κολομβιανοί είχαν χάσει το παιχνίδι σε επίπεδο πνευματικής και ψυχολογικής προετοιμασίας κι υπήρξαν από άποψη τακτικής αρκετά αφελείς ώστε να παρασυρθούν ακριβώς σε ό,τι είχαν σχεδιάσει οι Βραζιλιάνοι.

Δυο λόγια για την υπόθεση Νεϋμάρ. Ο σοβαρός τραυματισμός του και η απουσία του από τους επόμενους αγώνες είναι προφανώς μεγάλη ατυχία και για τον παίκτη και για τους ποδοσφαιρόφιλους. Το μαρκάρισμα του Σούνιγα είναι επικίνδυνο και πρέπει να τιμωρηθεί. Δεν δικαιολογείται όμως ο επικοινωνιακός θόρυβος που έχουν ξεσηκώσει οι Βραζιλιάνοι (και ο οποίος επισκιάζει εσκεμμένα το θέμα της διαιτητικής εύνοιας της οποίας έχει τύχει η ομάδα τους). Δεν πρόκειται για την κλασσική επέμβαση δρεπανηφόρου με άμεσο στόχο τον σοβαρό τραυματισμό του αντιπάλου. Για τον Σούνιγα υπάρχει μάλλον μόνον ενδεχόμενος δόλος: τη μεγάλη ζημιά την παθαίνει ο Νεΰμάρ λόγω της ατυχίας να πέσει στο έδαφος με την πλάτη χωρίς να προλάβει να προφυλάξει το σώμα του κατά την πρόσκρουση.

Γερμανία: η Λυβέκη περί τα μέσα του 17ου αιώνα

Σούπα άνοστη, ευρωπαϊκών προδιαγραφών

Εάν ο προημιτελικός στη Φορταλέζα είχε ένταση, ρυθμό και συγκινήσεις, ο ευρωπαϊκός προημιτελικός του Μαρακανά ήταν ένα από τα χειρότερα παιχνίδια της διοργάνωσης (Γαλλία-Γερμανία 0-1). Οι Γερμανοί διαχειρίστηκαν τον αγώνα με απολύτως επαγγελματικό τρόπο (έβαλαν νωρίς το γκολ και μετά περίμεναν τους μάλλον ακίνδυνους Γάλλους), πράγμα πολύ καλό για εκείνους (που εξοικονόμησαν πολύτιμες δυνάμεις για τη συνέχεια), τραγικό όμως για τον θεατή. Έτσι όπως έχει εξελιχθεί η υπόθεση δεν έχουμε σαφή ιδέα για το ποια είναι τα όρια δυναμικότητας των Γερμανών και κατά πόσο μπορούν να τα πάνε καλύτερα απ’ ό,τι οι (κτγμ πιο ταλαντούχες) ομάδες τους στις τέσσερις τελυταίες μεγάλες ποδοσφαιρικές διοργανώσεις. Για τους Γάλλους οι απαντήσεις δόθηκαν και δεν ήταν καθόλου διαφορετικές από εκείνες που υποψιαζόμασταν στην προηγούμενη ανάρτηση. Προφανώς ήθελαν, αλλά τελικά δεν μπορούσαν.

Αργεντινή: Κόρδοβα, η Πλατεία Σαν Μαρτίν

Βελτίωση, πλην όμως αργή κι ανεπαρκής

Η Αργεντινή έδειξε κάποια σημάδια βελτίωσης, πλην όμως όχι επαρκή. Πιθανότατα βοήθησαν κι οι τρεις αλλαγές που έκανε ο Σαμπέλλα στην αρχική ενδεκάδα (Ντεμικέλις αντί του γκαφατζή Φεδερίκο Φερνάντες στο κέντρο της άμυνας, Μπίγλια αντί Γκάγκο στα αμυντικά χαφ και η, ΟΚ αναγκαστική και μάλλον λιγότερο καθοριστική, αλλαγή του τραυματία Ρόχο με τον Μπασάντα), πάντως η Αλμπισελέστε εμφανίστηκε πιο αποφασιστική από τα προηγούμενα παιχνίδια της. Ξύπνησε κι ο Ιγουαΐν, έβαλε ένα όμορφο γκολ κι είχε συνολικά καλή εμφάνιση. Φυσικά και η Αργεντινή περιορίστηκε στη λογική της διαχείρισης: ένα γρήγορο γκολ και μετά παιχνίδι αναμονής. Ωστόσο σε όλη τη διάρκεια του παιχνιδιού η εντύπωση ήταν ότι βρισκόμασταν πιο κοντά στο 2-0 παρά στο 1-1. Μόνο (αλλά σοβαρό) αρνητικό στοιχείο ο τραυματισμός του Ντι Μαρία ο οποίος είχε δείξει στα δύο τελευταία ματς ότι έβρισκε τη φόρμα του.

Για τους Βέλγους ισχύουν τα ίδια με τους Γάλλους κι ίσως ακόμη χειρότερα. Ανυπαρξία δημιουργικής μεσαίας γραμμής, δύο ευκαιρίες κι αν (η κεφαλιά του Μιραλλάς στο τέλος του α΄ ημιχρόνου, η επέλαση του Λουκακού στις καθυστερήσεις), τακτική απειρία κι αδυναμία διεκδίκησης καλού αποτελέσματος. Ο Αζάρ σχεδόν εξαφανισμένος, ο Φελλαϊνί πελαγωμένος μεταξύ κέντρου κι επίθεσης. Γενικά, μια ομάδα που έδινε την εντύπωση ότι έχει πετύχει τους στόχους της και παίζει πλέον απλώς έναν αγώνα επίδειξης στον οποίο το αποτέλεσμα δεν έχει σημασία.

Το δημαρχείο της Χάγης, περ. το 1900

Ο «σοφός» και ο Φοιρός

Πάμε τώρα και στους Οράνιε. Σύσσωμος ο διεθνής και (ακόμη περισσότερο) ο ελληνικός Τύπος αποθεώνει τον Λουίς Φαν Χάαλ ως «σοφό προπονητή» για την έμπνευσή του ν’ αλλάξει τερματοφύλακα πριν από τη διαδικασία των πέναλτυ. Μαγκιά του αφού δικαιώθηκε από το αποτέλεσμα (Ολλανδία-Κόστα Ρίκα 0-0, 4-3 πέν.), αλλά δεν ανακάλυψε και την Αμερική. Οι παλαιότεροι θυμόμαστε την ιστορική αλλαγή του Φράντισεκ Φάντρονκ (Χρηστίδης αντί Στεργιούδα) στον επαναληπτικό προημιτελικό του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ τον Μάρτιο του 1977 (ΑΕΚ-Κουήνς Παρκ Ρέηντζερς 3-0 και 7-6 πέν. – οι Αρειανοί φίλοι θυμούνται και την περίπτωση Φοιρού που είχε περάσει τον Κοέντα πριν τα πέναλτυ σε ματς με την Κατοβίτσε, πάντα για το ΟΥΕΦΑ, μόνο που στην περίπτωση εκείνη το πείραμα δεν στέφθηκε από επιτυχία, μια και ο Κοέντας δεν έπιασε κανένα πέναλτυ κι οι Πολωνοί προκρίθηκαν). Έπειτα, ο Φαν Χάαλ δεν δοκίμασε κάποια νέα τακτική που θα άλλαζε το σύγχρονο ποδόσφαιρο. Χρειάζονται λίγο περισσότερα πράγματα για να αποθεωθεί ένας προπονητής. Κι εδώ που τα λέμε ο Φαν Χάαλ δεν έκανε σχεδόν τίποτε για ν’ αλλάξει το παιχνίδι της ομάδας του κατά τη διάρκεια του αγώνα. Θα μου πείτε ότι πέρασε τον Χούντελααρ στο β΄ μέρος της παράτασης: στο μόνο που διακρίθηκε ο Χούντελααρ ήταν οι μπούφλες που μοίρασε στους αντιπάλους αμυντικούς. Τυχερός ήταν που την έβγαλε καθαρή με μια κίτρινη και δεν αποβλήθηκε κιόλας.

Οι Κοσταρικανοί ακούν τα μύρια όσα στην Ελλάδα. Να φταίει η πικρία επειδή μας απέκλεισαν; Ωστόσο έδωσαν τον αγώνα τους με τα όπλα που διέθεταν (συγκλονιστικός Νάβας, υποδειγματική χρήση του οφσάιντ), δημιούργησαν πολλές δυσκολίες στην Ολλανδία κι υπέκυψαν μόνο στα πέναλτυ. Να πούμε ότι στο β΄ μέρος της παράτασης είχαν και δύο φάσεις όπου αν ο Ουρένια είχε δυνάμεις και διαύγεια θα είχε κηδέψει τις τουλίπες. Και, τέλος πάντων, να το πούμε κι αυτό: ο «καρπουζάς από το Εστορίλ» κι η ομάδα του τα είχαν καταφέρει καλύτερα επιθετικά από τον Φαν Χάαλ και τους Οράνιε εναντίον της Κόστα Ρίκα. Η Ελλάδα ήταν η μόνη ομάδα που σκόραρε εντός παιχνιδιού (κι όχι με πέναλτυ) κατά των Κεντροαμερικανών.

Να μιλήσουμε και για την εξυπνάδα κάποιων από τα ΜΜΕ, η οποία κυκλοφόρησε ευρέως και στις διάφορες παρέες. Αυτό το «ευτυχώς που μας απέκλεισαν οι Κοσταρικανοί, γιατί η Ολλανδία θα μας έριχνε τέσσερα«. Μεγιστοβάθμια ελληνική ανοησία. Καταρχάς, προτιμώ να παίξω προημιτελικό ΠΚ κι ας τον χάσω και με 0-10 παρά να μην παίξω ποτέ. Εν συνεχεία, είχαν ανοιχτή γραμμή με τον Θεό όλοι αυτοί κι ήξεραν ότι η Ολλανδία θα μας βάλει τέσσερα ή έξι ή δεν ξέρω πόσα; Θα μου πεις, βέβαια, δικαιώθηκαν, τέσσερα βάλαν οι Οράνιε στην Κόστα Ρίκα. Στα πέναλτυ, αλλά μην τα θέλουμε κι όλα δικά μας. 🙂

Στιγμές ολλανδικής πειθαρχίας

Τελειώνω με δυο λόγια για την «υποδειγματική ολλανδική πειθαρχία» την οποία εξήραν πολλοί φίλοι. Βεβαιότατα! Αδιαμαρτύρητα, λέει, δέχθηκε την αλλαγή του από τον Κρυλ ο Ολλανδός βασικός τερματοφύλακας Γιάσπερ Σίλλεσσεν. Το ότι κλώτσαγε ό,τι έβρισκε μπροστά του ήταν μάλλον δείγμα της στάσης αυτής. Πειθαρχημένοι οι Οράνιε! Τόσο που ο Ρόμπεν έλουζε με γαλλικά για κανένα πεντάλεπτο τον άτυχο συμπαίκτη του που δεν του πάσαρε έγκαιρα τη μπάλα κι όταν το έκανε την έστειλε πλάγιο άουτ!

Αδυναμία πρόβλεψης

Προγνωστικά για τους ημιτελικούς δεν είναι δυνατό κατά τη γνώμη μου να γίνουν. Θα σας μιλήσω για λατινοαμερικάνικο τελικό, αλλά αυτό δεν είναι πρόβλεψη, είναι προσωπική επιθυμία. Στην πραγματικότητα όλα είναι δυνατά. Θα είναι αρκετή για τη Βραζιλία η δύναμη κι η αποφασιστικότητα απέναντι σε μια ομάδα με προσωπικότητα, ιστορία, πείρα και πειθαρχία; Πώς θα αντιμετωπισθεί η μεγάλη απουσία του Νεϋμάρ; Μπορούν οι Γερμανοί να υπερνικήσουν την κατάρα των ημιτελικών που τους κατατρύχει στις τελευταίες μεγάλες διοργανώσεις; Να ανταποκριθούν στις ιδιαίτερες δυσκολίες ενός παιχνιδιού κόντρα στη διοργανώτρια;

Θα γίνει αποτελεσματική επιθετικά η Ολλανδία αντιμετωπίζοντας μια σοβαρή κι οργανωμένη ομάδα με πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες από τους μέχρι τώρα αντιπάλους της; Θα καταφέρει κι η Αργεντινή το αντίστοιχο; Ή μήπως θα θυμηθεί την κακή παράδοσή της ειδικά με τη συγκεκριμένη αντίπαλο και τα τραύματα του προημιτελικού της Μασσαλίας το ’98; Και θα έχει η Ολλανδία κάποιο σχέδιο αντιμετώπισης του Μέσσι ή θα πελαγώσει ή όχι άτρωτη άμυνά της;

Ένα πράγμα είναι σίγουρο: οι δύο ημιτελικοί θα κριθούν πρωτίστως στο μυαλό των ποδοσφαιριστών (και των προπονητών). Στον τρόπο με τον οποίο προετοιμάστηκαν για τον κρίσιμο αγώνα τους. Στο πώς θα διαχειριστούν την πρόσκαιρη επιτυχία ή αποτυχία. Όλα αυτά τα σπουδαία είναι αδύνατο να τα προβλέψει κανείς.   

mea (?) culpa (αλμπισελέστε ρεζιλίκια)

Κάποιοι ίσως και να υποθέσατε ότι η καθυστέρηση ως προς τη συγγραφή του ποστ για τους προημιτελικούς του Σαββάτου να οφειλόταν στην απογοήτευσή μου για τη συντριβή της ομάδας που υποστήριζα σ’ αυτό το Μουντιάλ. Όσο κι αν το αποτέλεσμα με πίκρανε, σας είχα διαβεβαιώσει ότι η ποδοσφαιρική λύπη (κι η αντίστοιχη χαρά) δεν διαρκεί παρά μια νύχτα. Στην πραγματικότητα ήμουν υποχρεωμένος να ασχοληθώ με την κανονική δουλειά μου. Έτσι, έχασα και την ευκαιρία να σκοράρω μετά την καταπληκτική ασίστ που μου έκανε χτες ο φίλτατος Νίκος Σαραντάκος. Έστω και αργά, ας δούμε πώς διαμορφώνεται η κατάσταση στο ΠΚ ενώ μπήκαμε πια στην τελική ευθεία, κι ας προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε όχι τόσο την εξαιρετική εμφάνιση της Γερμανίας (αυτό είναι πιο απλό), όσο το ξεβράκωμα της αγαπητής μου Αλμπισελέστε. Πριν περάσουμε, όμως στο κυρίως πιάτο, ας επισημάνουμε ότι ενώ περιμέναμε (ή τουλάχιστον εγώ περίμενα) ημιτελικούς με έντονα λατινοαμερικάνικο χρώμα, τελικά καταλήξαμε με τρεις ευρωπαϊκές ομάδες και πολύ μεγάλες πιθανότητες να σπάσει η παράδοση που θέλει τις εθνικές της ηπείρου μας να μην έχουν κατακτήσει ποτέ ΠΚ εκτός Ευρώπης. Παράδοξο (αλλά με κριτήριο την προ Μουντιάλ κατάσταση των ομάδων) είναι επίσης το γεγονός ότι η μόνη ομάδα της Λατινικής Αμερικής που έμεινε ζωντανή είναι η Ουρουγουάη, δηλαδή η 5η των προκριματικών της Ν. Αμερικής και τελευταία ομάδα που πήρε το εισιτήριο για τα τελικά. Από τις άλλες τρεις που διεκδίκησαν την πρόκριση (αν και στη περίπτωση της Αργεντινής η χρήση αυτού του ρήματος συνιστά ευφημισμό), αυτή που τελικά την άξιζε περισσότερο ήταν η μαχητική Παραγουάη που έπεσε ηρωϊκά και ίσως και λίγο άδικα. Και για να δω το ποτήρι των προβλέψεών μου μισογεμάτο, ας πω ότι πέτυχα τις 2 στις 4 ντεμιφιναλίστ (Ουρουγουάη, Ισπανία), έχοντας αφήσει φλου το θέμα του θεωρητικού ντέρμπυ Αργεντινής-Γερμανίας και χάνοντας βέβαια τη Σελεσάο. 

Ο αργεντίνικος καρνάβαλος και ο γερμανικός οδοστρωτήρας: Παρά τις προτιμήσεις μου, γνώριζα πολύ καλά ότι μια γερμανική επικράτηση στον αγώνα του Σαββάτου ήταν πολύ πιθανή. Δεν περίμενα όμως με τίποτε την εικόνα που είχε τελικά η αναμέτρηση. Τα κλισέ του στυλ «η καλή μέρα απ’ το πρωί φαίνεται» επιβεβαιώθηκαν για τους Γερμανούς που σκόραραν με την πρώτη ευκαιρία τους στο 3΄: φάουλ του Σβάινστάιγκερ από πλάγια, κάκιστες τοποθετήσεις της αργεντίνικης άμυνας, κεφαλιά του Μύλλερ και 1-0. Η Αργεντινή παγώνει εντελώς, παίζει χωρίς ψυχή και σίγουρα χωρίς καμία οργάνωση παιχνιδιού. Αντί να είναι αυτή που θα κυνηγήσει με πάθος την ισοφάριση, τελικά οι Γερμανοί φτάνουν κοντά στο 2-0 με το σερβίρισμα του Μύλλερ στον Κλόζε που θα σουτάρει άουτ. Λίγο μετά το 30΄, η Αργεντινή συνέρχεται στοιχειωδώς, αποκτά την κατοχή της μπάλας, αλλά αδυνατεί να διασπάσει την αμυντική οργάνωση των Γερμανών. Δεν δημιουργεί καμία πραγματική ευκαιρία, εκτός κι αν θεωρήσουμε τέτοια το ορθώς ακυρωθέν ως οφσάιντ γκολ του Ιγουαΐν στο 36΄ (και ο «σκόρερ» και ο πασέρ Τέβες δεν καλύπτονταν). Β΄ ημίχρονο κι ο Μαραντόνα δεν κάνει καμία διορθωτική κίνηση, παρά τις προφανείς δυσχέρειες που συναντά η ομάδα του. Μέχρι το 65΄ η Αργεντινή κάτι προσπαθεί να κάνει, κρατά τη μπάλα, αλλά είναι φλύαρη και δεν έχει ούτε τώρα κάποια κλασσική ευκαιρία. Η Γερμανία αντιλαμβανόμενη ότι δεν απειλείται βγαίνει στο κυνήγι του δεύτερου γκολ και αποκαλύπτει μεγαλοπρεπώς τη γύμνια της αργεντίνικης άμυνας. 67΄: ατομική προσπάθεια του Μύλλερ, πάσα στον Ποντόλσκι που σερβίρει αριστουργηματικά στον Κλόζε κι αυτός πλασάρει σε κενό τέρμα. 2-0. Η Αργεντινή καταρρέει αντί να προσπαθήσει να σώσει ό,τι μπορεί απ’ αυτό το παιχνίδι όσο υπάρχει καιρός. Η Αγγλία τουλάχιστον αντέδρασε ψυχωμένα μετά το 0-2 με τους Γερμανούς. Η Αλμπισελέστε, με παίκτες ατομικής αξίας πολύ ανώτερης από αυτήν της αγγλικής, παραδίνεται στις ορέξεις των Γερμανών. 73΄: ο Σβάινστάιγκερ γίνεται Μαραντόνα, ντριμπλάρει όποιον βρει μπροστά του και χαρίζει ένα γκολ στον καλό στρατιώτη Φρήντριχ. 3-0. Ο χρόνος κυλά και οι Αργεντινοί δείχνουν να περιμένουν το σφύριγμα της λήξης. Κάποιες μόνο ατομικές προσπάθειες του χαμένου στο διάστημα Μέσσι ή του Παστόρε που πέρασε σαν αλλαγή δεν καταλήγουν πουθενά. 88΄: νέα ταχύτατη γερμανική αντεπίθεση, Ποντόλσκι, Έζιλ, Κλόζε και γκολ! 4-0. Ο, ανύπαρκτος φέτος στη Μπάγιερν, Κλόζε φτάνει τα 14 γκολ σε τελικές φάσεις ΠΚ και διεκδικεί τον τίτλο του παίκτη με τα περισσότερα γκολ στην ιστορία των τελικών. Λήξη [Γερμανία-Αργεντινή 4-0 (1-0), Κέηπ Τάουν]. Η Γερμανία του Λεβ έκανε άριστα αυτό που ξέρει και μπορεί. Το εξαιρετικό κέντρο της ήλεγξε απόλυτα τον αγώνα και χτύπησε την αντίπαλο όταν έπρεπε. Η επίθεση ήταν και πάλι αξιόπιστη και παραγωγική. Η άμυνα δεν απειλήθηκε ποτέ. Κανείς δεν είδε τις πιθανολογούμενες πριν τον αγώνα αδυναμίες της. Πίσω απ’ όλα αυτά δεν μπορεί παρά να υπάρχει ένας προπονητής που προετοίμασε μεθοδικά την ομάδα του και την καθοδήγησε ευφυώς κατά τη διάρκεια των αγώνων της.

Η Αργεντινή, όμως; Η ομάδα που μέχρι το Σάββατο ήταν ένα από τα μεγάλα φαβορί; Πώς διαλύθηκε σαν ομαδούλα της σειράς; Πώς συνετρίβη χωρίς καν να διεκδικήσει τη νίκη (ή μάλλον ούτε καν μια αξιοπρεπή ήττα); Κάποιες εξηγήσεις υπάρχουν.

1. Η πλήρης αποτυχία της μεσαίας γραμμής: Πριν τον αγώνα ο κύριος προβληματισμός μου αφορούσε το πώς θα ανταποκρινόταν το κέντρο της Αργεντινής στην πρόκληση που συνιστούσε η φοβερή μεσαία γραμμή των Γερμανών με τέσσερις παίχτες που μπορούν να καλύψουν με μεγάλη επιτυχία τόσο τον άξονα όσο και τα άκρα (και εκ των οποίων ο ένας, ο Μύλλερ, φαίνεται να έχει αληθινή ψυχή εξτρέμ). Το πρόβλημα ήταν ότι η αργεντίνικη μεσαία γραμμή ήταν αδύναμη και αριθμητικά και σε ποικιλία παιχνιδιού, από την ώρα τουλάχιστον που ο Μαραντόνα αποφάσισε να χωρέσει στην ενδεκάδα δύο καθαρόαιμους επιθετικούς και τον Μέσσι. Από τους Μάξι, Ντι Μαρία και Μασκεράνο κανείς δεν είναι πραγματικός ακραίος. Επιπλέον η φόρμα τους έδειχνε να υπολείπεται της αντίστοιχης των Γερμανών ομοτίμων τους. Στο τεραίν η πραγματικότητα ήταν ακόμη πιο σκληρή για την Αλμπισελέστε. Κανείς δεν μπόρεσε να δημιουργήσει κινδύνους για τη γερμανική άμυνα. Όταν βρίσκονταν στα άκρα, οι Αργεντίνοι μέσοι έμοιαζαν απομονωμένοι κι ανίκανοι για κάτι δημιουργικό, όταν βρίσκονταν στον άξονα κουτούλαγαν ο ένας με τον άλλο. Όσο για τον Μέσσι, όπως έλεγα και στα σχόλια του προηγούμενο ποστ, απλώς στρογγυλοκάθισε στον θρόνο του Ροναλντίνιο με τα πατατάκια. Κοινώς το πείραμα αξιοποίησης του Μέσσι ως επιτελικού απέτυχε παταγωδώς. Ο Μαραντόνα νόμισε ότι ο Μέσσι ήταν ενσάρκωσή του, όμως ο Λιονέλ δεν είναι τελικά ικανός να παίξει τον ρόλο του δεκαριού. Είναι εξαίρετος ως «9,5», όπως αγωνίζεται με επιτυχία στη Μπαρσελόνα, όπως έπαιζε παλιά ο Ρομπέρτο Μπάτζο στην Ιταλία. Αναγκασμένος να γυρίζει πιο πίσω και να πασχίζει να οργανώσει παιχνίδι αποδείχθηκε απλά ανεπαρκής. Έτσι απλά! Αυτός, ο «καλύτερος παίχτης του κόσμου». Ωστόσο υπήρχε κάτι καταστροφικότερο για την Αργεντινή σ’ αυτήν την αδυναμία των μέσων της. Ήταν απίστευτα λίγοι στα αμυντικά τους καθήκοντα. Κι έτσι άφησαν να ξεγυμνωθούν και τα προβλήματα της άμυνας.

2. Οι μεγάλες αμυντικές αδυναμίες: Μέχρι τώρα συζητούσαμε για τις αδυναμίες της αργεντίνικης άμυνας, αλλά δεν τις είχαμε δει να πληρώνονται στον αγωνιστικό χώρο. Η ομάδα είχε δεχθεί δύο μόνο γκολ που δεν είχαν επηρεάσει καθόλου την εξέλιξη των αγώνων της. Το Σάββατο η άμυνα που παρέταξε ο Μαραντόνα ήταν πραγματικά για λύπηση. Όπως φοβόμουν, ο Οταμέντι αποδείχθηκε ο πιο αδύναμος κρίκος. Δεν έχει ούτε τις εμπειρίες ούτε τις ικανότητες να παίζει σ’ αυτό το επίπεδο. Στη φάση του καθοριστικότατου πρώτου γκολ χάνει εντελώς τον Μύλλερ με το μαρκάρισμα του οποίου ήταν επιφορτισμένος. Ντεμικέλις και Μπουρντίσσο μέτριοι, ο Χάιντσε έπαιζε σαν αριστερό μπακ, ενώ είναι κατά συνθήκη μόνο ακραίος αμυντικός. Αναρωτιέται κανείς τί απέγινε ο Σάμουελ που είχε ξεκινήσει βασικός το Μουντιάλ και πιθανώς θα ήταν πιο αξιόπιστη λύση στο κέντρο της άμυνας. Τι απέγινε ακόμη κι ο Γκουτιέρρες που μεγάλος παίχτης δεν είναι, αλλά τουλάχιστον είναι πραγματικός ακραίος. Και πάνω απ’ όλα αναρωτιόμαστε γιατί ο Μαραντόνα δεν πήρε στην αποστολή τους εμπειρότατους και απείρως πιο αξιόπιστους απ’ όσους έπαιξαν Καμπιάσσο και Τζανέττι.

3. Το είπαμε και πιο πριν, η έλλειψη αληθινών ακραίων, που θα χάριζαν ποικιλία στο παιχνίδι, θα «γέμιζαν» το γήπεδο και θα αποσυμφόριζαν τον άξονα της Αλμπισελέστε.

4. Η απουσία οποιασδήποτε βοήθειας από τον πάγκο: Ειλικρινής, αληθινός, έξω καρδιά και συμπαθής ο μέγας Ντιέγκο, αλλά ενώ έβλεπε σ’ όλο το πρώτο μέρος ότι η ομάδα του έχανε κατά κράτος το παιχνίδι τακτικής δεν τόλμησε καμία διορθωτική κίνηση. Οι αλλαγές χρειάζονταν από το 46΄ τουλάχιστον και δεν έπρεπε να είναι απλώς προσώπων, αλλά κυρίως τακτικής. Ωστόσο αποδείχθηκε ότι ο Μαραντόνα δεν είχε κανένα σχέδιο αντίδρασης για την κακιά ώρα που όπως και να το κάνουμε σε τόσο δύσκολο παιχνίδι ήταν πιθανό να έρθει. Τί θα μπορούσε να κάνει; Να αλλάξει έναν από τους επιθετικούς του, περνώντας τον Αγουέρο ή τον Μιλίτο, μπας και τονώσει την εμπροσθοφυλακή. Να περάσει τον Βερόν που θα οργάνωνε πιο ορθολογικά το παιχνίδι και θα απελευθέρωνε τον Μέσσι, δίνοντάς του την ευκαιρία να προωθηθεί περισσότερο κι έτσι να μικρύνουν οι αποστάσεις μεταξύ των γραμμών. Να δοκιμάσει να γεμίσει ένα άκρο, περνώντας ένα δραστήριο μέσο σαν τον Μπολάττι (ή έστω τον Παστόρε που τον έβαλε σαν αλλαγή μετά το 0-2) ή ακόμη κι έναν ακραίο όπως ο Γκουτιέρρες για τους λόγους που εξηγήθηκαν πιο πάνω. Για να το παίξω μάλιστα και εντελώς προπονητής του καναπέ (με κίνδυνο να γίνω ρόμπα), θα πω ότι μια ενδεχόμενη κίνηση σκακιέρας θα μπορούσε να ήταν η εξής: δύο αλλαγές στο 46΄ με αλλαγή συστήματος. Βερόν και ένας ακόμη μέσος (Μπολάττι, Παστόρε ή Γκουτιέρρες) αντί ενός μέσου (Μάξι ή Ντι Μαρία) κι ενός αμυντικού (κατά προτίμηση του τραγικού Οταμέντι). Προώθηση του Μέσσι, ανάληψη του ρόλου του επιτελικού απ’ τον Βερόν, άμυνα με τρεις, καλύτερη κάλυψη των άκρων και αποφυγή κινδύνων μέσω άσκησης πίεσης πιο ψηλά και ουσιαστικότερης επιθετικής ανάπτυξης. Κι αν μετά το 65΄ το παιχνίδι συνέχιζε να πηγαίνει στραβά αλλαγή ενός προσώπου στην επίθεση.

Προς το παρόν αυτά. Ως οπαδό το μόνο που με κρατάει είναι το όνειρο τροπαίου στο Μαρακανά. Μόνο που αυτό απαιτεί σκληρή δουλειά και πολύ καλύτερο προγραμματισμό. Και, δυστυχώς, τα μηνύματα από τις «μικρές» εθνικές της Αργεντινής δεν είναι επί του παρόντος πολύ αισιόδοξα. Άρα, δεν υπάρχουν εγγυήσεις για φουρνιά ταλέντων που θα αντικαταστήσει αυτούς που ως το 2014 θα έχουν σταματήσει.

Η Παραγουάη αγκαλιά με το θαύμα: Με το κάζο της Αλμπισελέστε αναγκαζόμαστε να αφιερώσουμε λιγότερο χώρο στην αληθινά συγκινητική προσπάθεια της Παραγουάης του «Τάτα» Μαρτίνο που έφτασε πολύ κοντά στο να αποκλείσει την πρωταθλήτρια Ευρώπης [Ισπανία-Παραγουάη 1-0  (0-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Η παρουσία της Παραγουάης, τόσο συνολικά στο ΠΚ αυτό όσο και ειδικά στον προημιτελικό με την Ισπανία, αποδεικνύει πώς μια καλά οργανωμένη και δουλεμένη ομάδα με αγωνιστικό φρόνημα μπορεί να κάνει σπουδαία πράγματα, ιδίως όταν έχει κι έναν αποδεδειγμένα ικανό προπονητή που δεν φοβάται να πειραματιστεί (στον προημιτελικό ξεκίνησαν έξι παίκτες που δεν βρίσκονταν στη βασική ενδεκάδα του προηγούμενου αγώνα) όταν βέβαια έχει βάσιμους λόγους να το πράξει. Με την πίεση που άσκησε ψηλά στο γήπεδο, η ομάδα του Μαρτίνο βραχυκύκλωσε το παιχνίδι των Φούριας Ρόχας για μεγάλο διάστημα του αγώνα. Στο πρώτο ημίχρονο μπορεί η Ισπανία να έχει την κατοχή της μπάλας, αλλά η Παραγουάη είναι αυτή που δημιουργεί τις ουσιαστικότερες ευκαιρίες. Και βέβαια μπορεί να διαμαρτύρεται για τη φάση του γκολ του Βαλντές που ακυρώνεται για οφσάιντ θέσης του Καρντόσο, ο οποίος δεν ακουμπά τη μπάλα στη συγκεκριμένη φάση. Φυσικά, είναι δύσκολο να μιλήσει κάποιος για καταφανή αδικία, γιατί πρόκειται όντως για αμφισβητούμενη φάση. Ωστόσο, υπάρχει πάντα η εντύπωση ότι αν στη θέση της Παραγουάης είχε σκοράρει κάποια μεγάλη ομάδα τότε το γκολ θα είχε μετρήσει.

Το δεύτερο ημίχρονο ξεκινά με τα ίδια χαρακτηριστικά, μέχρι να πραγματοποιηθεί το τρελό σενάριο των δύο φάσεων που σημαδεύουν τον αγώνα. Στο 57΄ ο Πικέ τραβά καθαρά τον Καρντόσο μέσα στην ισπανική μεγάλη περιοχή. Πέναλτυ που εκτελεί με τραγικό τρόπο ο παθών δίνοντας στον Κασίγιας την ευκαιρία να μπλοκάρει τη μπάλα. Δύο λεπτά μετά, επανάληψη της φάσης στην περιοχή της Παραγουάης: πέναλτυ (αυστηρό) για φάουλ του Αλκάρας στον Βίγια. Ο Αλόνσο εκτελεί και σκοράρει, αλλά ο διαιτητής διατάσσει επανάληψη γιατί κάποιος Ισπανός έχει μπει στην περιοχή πριν την εκτέλεση του πέναλτυ. Δεύτερη εκτέλεση, αλλά αυτή τη φορά ο Βιγιάρ αποκρούει. Έρχεται ο Φάμπρεγκας για να σκοράρει, ο Βιγιάρ τον ανατρέπει, ο διαιτητής από τη Γουατεμάλα δεν βλέπει τίποτε, ο Σέρχιο Ράμος ξανασουτάρει για να σώσει στη γραμμή κάποιος αμυντικός (μάλλον ο Μορέλ) βγάζοντας τη μπάλα κόρνερ. Τα λεπτά κυλούν. Οι Ισπανοί πιέζουν όλο και περισσότερο, οι Παραγουανοί δείχνουν να κουράζονται από την υπερπροσπάθεια. Στο 82΄, ο συνήθης ύποπτος, ο Βίγια, θα βάλει την Ισπανία μπροστά στο σκορ μετά από μια επική φάση που ξεκινά με επέλαση του Ινιέστα και πάσα στον Πέδρο που σουτάρει στο δοκάρι. Ο Βίγια παίρνει το «ρημπάουντ» και το σουτ του καταλήγει στα δίχτυα μετά από καραμπόλα από το αριστερό στο δεξί κάθετο δοκάρι του Βιγιάρ! Το παιχνίδι δεν έχει τελειώσει. Η κατάκοπη Παραγουάη δεν έχει πει την τελευταία της λέξη, Τα παίζει όλα για όλα. Στο 89΄ φτάνει μια ανάσα από την ισοφάριση: ο Μπάρριος που έχει μπει αλλαγή ξεφεύγει μόνος προς το ισπανικό τέρμα, ο Κασίγιας σώζει. Από πίσω έρχεται ο Σάντα Κρους, μόνο που αντί να πλασάρει, επιχειρεί να «σκοτώσει» τον Κασίγιας. Ο Ισπανός γκολκήπερ αποκρούει και οι ελπίδες της Παραγουάης σβήνουν. Όχι, όμως, και οι εξαιρετικές εντυπώσεις που άφησε η παρουσία της στο Μουντιάλ. Εύφημος μνεία για την αμυντική λειτουργία της, αλλά και στους αμυντικούς της ατομικά. Κι ακόμη, αξίζουν πολλοί έπαινοι στον Βαλντές που σχεδόν μόνος του τρομοκράτησε για 70΄ λεπτά την ισπανική άμυνα. Όσο για την Ισπανία, κατά κάποιο τρόπο εκπλήρωσε τις συμβατικές της υποχρεώσεις φτάνοντας στα ημιτελικά για πρώτη φορά στην ιστορία της μετά το 1950 και πλέον πηγαίνει για το κάτι επιπλέον. Μπορεί, όμως, να αντισταθεί στη γερμανική επέλαση; Οι ισορροπίες δυνάμεων έχουν αλλάξει σε σχέση με το 2008.      

Αύριο έχουμε τον πρώτο ημιτελικό. Οι Ολλανδοί παρουσιάζονται ως το μεγάλο φαβορί, από άποψη ομαδικών και ατομικών δυνατοτήτων, ονόματος και συγκυριών της δεδομένης χρονικής στιγμής. Η Ουρουγουάη είναι κουρασμένη από τον προημιτελικό με τη Γκάνα, μοιάζει να έχει εξαντλήσει τις δυνατότητές της και να έχει πετύχει με το παραπάνω τους στόχους της. Θα της λείπουν οι δύο τιμωρημένοι, Σουάρες και Φουσίλε, δύο παίκτες σημαντικοί για τη Σελέστε, και, κατά πάσα πιθανότητα, ο τραυματίας αρχηγός της Ντιέγκο Λουγκάνο. Εντούτοις, κανείς δεν πρέπει να παραβλέψει την αγωνιστικότητα της Ουρουγουάης και το εξαιρετικό κλίμα που επικρατεί στην ομάδα. Η τελευταία εκπρόσωπος της Λατινικής Αμερικής θα πουλήσει ακριβά το τομάρι της. Κι οι Ολλανδοί δεν είναι ακριβώς η ομάδα που αποκλείεται να υποτιμήσει τον αντίπαλο. Και θα της λείπουν και αυτής κάποιο τιμωρημένοι (Φαν ντερ Βίλ και Ντε Γιονκ). Η πιθανότητα της έκπληξης είναι μικρή, αλλά δεν μπορεί ποτέ να αποκλειστεί.

Η ώρα των δυνατών

Οι αγώνες του γύρου των 16 δεν επεφύλασσαν τελικά ιδιαίτερες εκπλήξεις. Στους 7 από τους 8 αγώνες επικράτησαν, εύκολα ή δύσκολα, τα φαβορί. Μόνο σε έναν προκρίθηκε το αουτσάιντερ (Γκάνα), αν και στην ουσία επρόκειτο για αγώνα μεταξύ σχεδόν ισοδύναμων ομάδων, όπου είχαμε θεωρήσει ως σχετικό φαβορί την ομάδα που τελικά αποκλείστηκε (ΗΠΑ), με κριτήριο ότι έπαιζε ως τότε σαφώς ωραιότερο ποδόσφαιρο από την αντίπαλό της. Η ποιότητα των παιχνιδιών κυμάνθηκε από το πολύ καλό ως το σαφώς κάτω του μετρίου. Οι αγώνες των «μικρών» το Σάββατο έδωσαν υποσχέσεις, ενώ την Κυριακή παρακολουθήσαμε δύο αναμετρήσεις υψηλού επιπέδου και μεγάλης έντασης. Δυστυχώς η συνέχεια δεν ήταν ανάλογη: τη Δευτέρα είχαμε ένα μέτριο παιχνίδι κι ένα στο οποίο η διαφορά δυναμικότητας αφαίρεσε γρήγορα  σχεδόν κάθε ενδιαφέρον, ενώ την Τρίτη παρακολουθήσαμε τις δύο χειρότερες σε ποιότητα αναμετρήσεις.

 Η Ουρουγουάη επιβεβαίωσε τις μεγάλες προσδοκίες που έχει δημιουργήσει. Ξεκίνησε δυνατά τον σαββατιάτικο αγώνα της κόντρα στη Ν. Κορέα [Ουρουγουάη.Ν. Κορέα 2-1 (1-0), Πορτ Ελίζαμπεθ] και άνοιξε γρήγορα το σκορ με τον Λουίς Σουάρες (8΄). Στη συνέχεια έκανε το λάθος να προτιμήσει να διαχειριστεί το σκορ αντί να το διευρύνει, με αποτέλεσμα, ιδίως στα πρώτα 23΄ του β΄ μέρους, να παραχωρήσει την πρωτοβουλία στην αντίπαλό της. Το αποτέλεσμα αυτής της υποχώρησης ήταν να δεχτεί την ισοφάριση από τους πάντα μαχητικούς Κορεάτες (Λη Τσουνγκ Γιονγκ, 68΄). Η ισοφάριση αφύπνησε τη Σελέστε, η οποία συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να προσπαθήσει για να κατακτήσει ξανά την πρόκριση σε προημιτελικό μετά από 40 χρόνια. Αφού χάθηκαν κάποιες ευκαιρίες, το μεγάλο ταλέντο του Σουάρες έδωσε τη λύση: αφού ντρίμπλαρε τον προσωπικό αντίπαλό του, ο φορ του Άγιαξ έπιασε ένα εξαιρετικό σουτ από τη γωνία της μεγάλης περιοχής, το οποίο κατέληξε στα αντίπαλα δίχτυα. Η περιπέτεια τελείωνε για τη φιλότιμη Κορέα. Συμπαθής, αλλά όχι για πολύ μεγάλα πράγματα, μπορεί να επιστρέψει στη χώρα της με ψηλά το κεφάλι (και να μας κάνει να σκεφτούμε ότι στη θέση της θα μπορούσε, με λίγη σοβαρότητα στο εναρκτήριο ματς, να είναι η εθνική μας). Όσο για την Ουρουγουάη, έδειξε ξανά τις αρετές της: άψογη οργάνωση, εξαιρετική αμυντική λειτουργία υπό την καθοδήγηση του Λουγκάνο (το Σάββατο δέχτηκε το πρώτο μόλις γκολ στη διοργάνωση) και μια υπέροχη επιθετική τριάδα με τους Φορλάν, Σουάρες και Καβάνι. Θα μπει στα προημιτελικά ως μεγάλο φαβορί για πρόκριση.

Οι ΗΠΑ, αντιθέτως, δεν κατόρθωσαν να δικαιώσουν τις προτιμήσεις μας. Με λιγότερη φρεσκάδα, αναγκασμένες να κυνηγούν από νωρίς το σκορ και χωρίς τη νοοτροπία της αληθινά μεγάλης ομάδας που της επιτρέπει να κερδίζει ακόμη κι όταν δεν βρίσκεται στην καλύτερη μέρα της, έπεσαν στην παγίδα της Γκάνας, μιας ομάδας που δεν παίζει ελκυστικό ποδόσφαιρο, αλλά έχει την αποφασιστικότητα να πάρει το αποτέλεσμα που θέλει απέναντι σε αντίπαλο που είναι κοντά στα κυβικά της [Γκάνα-ΗΠΑ 2-1 παράτ., 1-1 καν. αγ. (1-0), Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ]. Τρεις λόγοι εξηγούν κυρίως την αμερικανική αποτυχία: 1. οι αμυντικές ολιγωρίες (ή και αδυναμίες) σε πολύ κρίσιμα σημεία (αρχή του αγώνα και αρχή της παράτασης), τις οποίες δεν συγχώρεσε το μεγάλο ατομικό ταλέντο των δύο σκόρερ της αντιπάλου. 2. Τα ατυχή πειράματα του Μπράντλεϋ από τα οποία δεν βγήκε κανένα (η out of the blue χρησιμοποίηση στη βασική ενδεκάδα του Κλαρκ, την οποία ο κόουτς αναγκάστηκε να διορθώσει με αλλαγή α λα Αλέφαντος/ η, ανεξήγητη αν δεν ανέκυψε πρόβλημα τραυματισμού, έξοδος του Άλτιντορ πριν την έναρξη της παράτασης). 3. Η σωματική και ψυχική κούραση που συνεπάγονταν οι προσπάθειες που κατέβαλε η ομάδα κυνηγώντας το σκορ και στα τρία ματς των προκριματικών (επιστροφή από το 0-1 με τους Άγγλους, το 0-2 με τους Σλοβένους, αναζήτηση του γκολ της νίκης με τους Αλγερινούς) και στο χτεσινό. Όταν ήρθε το 1-2 στο χειρότερο σημείο, οι ΗΠΑ δεν είχαν πια δυνάμεις και μυαλό για να επιδιώξουν ορθολογικά την ισοφάριση, όπως είχαν κάνει στα προηγούμενα ματς. Σε κάθε περίπτωση, οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν το ΠΚ αφήνοντας καλές εντυπώσεις και υποσχέσεις για το μέλλον.

Η Γκάνα έφερε σε πέρας την αποστολή της, παίζοντας το τόσο προσφιλές σ’ αυτήν ποδόσφαιρο αναμονής. Ευτύχησε να πετύχουν γκολ σε καθοριστικά σημεία δύο από τις πιο ταλαντούχες μονάδες της, όπως είναι ο Κέβιν Πρινς Μπόατενγκ και, κυρίως, ο Τζυαν Ασαμόα (υπόδειγμα τελειώματος φάσης το 2ο γκολ), οπότε μπόρεσε να διαχειριστεί τον αγώνα από θέση ισχύος. Έδειξε τον σκληρό χαρακτήρα της, καθώς δεν κάμθηκε από την ισοφάριση με πέναλτυ του Ντόνοβαν που έστειλε τον αγώνα στην παράταση. Μεγάλο παιχνίδι από τον αριστερό μέσο Αντρέ Αγιού (κρατώ την προφορά των Γάλλων, μια και ο γιος του Αμπεντί Πελέ είναι προϊόν του γαλλικού ποδοσφαιρικού συστήματος: ανήκει στη Μαρσέιγ και την περασμένη χρονιά έπαιζε – και μάλλον θα παίζει και την επόμενη – στην Αρλ-Αβινιόν που κέρδισε την άνοδό της στη Λιγκ 1). Λογικά οι δυνατότητες της Γκάνας είναι για μέχρι εδώ. Ωστόσο φαντάζομαι ότι θα κυνηγήσει την πρόκριση στα ημιτελικά με όλες τις δυνάμεις της και με όπλα την υποστήριξη του κοινού και των διοργανωτών (ο εκπρόσωπος της οργανωτικής επιτροπής έδωσε συγχαρητήρια για την «πρόκριση στο ημιτελικό»! Το λάθος το διόρθωσε γρήγορα, αλλά η λανθάνουσα γλώσσα αν μη τι άλλο εκφράζει ειλικρινώς κάποιες επιθυμίες).

Τα ματς της Κυριακής ήταν με διαφορά τα καλύτερα από άποψη ποιότητας και έντασης, καθώς αφορούσαν τέσσερις μεγάλες σε όνομα και/ ή ποδοσφαιρικό ταλέντο εθνικές ομάδες. Δυστυχώς και τα δύο σημαδεύτηκαν από σοβαρά διαιτητικά σφάλματα (για την ακρίβεια σφάλματα των εποπτών) που τελικά αδικούν όχι μόνο τους ζημιωθέντες και ηττημένους, αλλά και τους ευνοηθέντες και τελικά νικητές, καθώς αφήνουν μια σοβαρή σκιά στην επικράτησή τους. Βάσει αξίας και αυτών που έδειξαν στο γήπεδο, Γερμανία και Αργεντινή θα πρέπει να προχωρούσαν και χωρίς τη διαιτητική εύνοια. Ωστόσο, τα λάθη επιτρέπουν (ίσως ακόμη περισσότερο στη χώρα μας) την ανάπτυξη μιας ολόκληρης φιλολογίας για το τί θα συνέβαινε αν είχε μετρήσει το γκολ του Λαμπάρντ, που δεν είδε ο επόπτης του Ουρουγουανού διαιτητή Χόρχε Λαρριόνδα, ή αν ακυρωνόταν όπως έπρεπε το οφσάιντ πρώτο γκολ του Τέβες.

Το εντονότερο σε συγκινήσεις, μέχρι τώρα, ματς του Μουντιάλ επρόκειτο να είναι ένας αγώνας στον οποίο συμμετείχε η εθνική Αγγλίας (έτσι για να δοκιμαστούν οι πεποιθήσεις ή οι ιδεοληψίες μου). Μετά από ένα αναγνωριστικό εικοσάλεπτο, ακολούθησε ένα καταιγιστικό τέταρτο γερμανικής κυριαρχίας που ξεγύμνωσε τις αδυναμίες της αγγλικής άμυνας. Στο 20΄ ο Κλόζε κερδίζει το σπρηντ από τον Άπσον, την ώρα που ο Τέρρυ έχει χάσει εντελώς τη φάση. Ο Ντέιβιντ «Καλάμιτυ» Τζέημς δεν επιχειρεί καμία έξοδο και ο πρώτος εκ των Πολωνών της γερμανικής επίθεσης τελειώνει τη φάση. Στο 32΄, έξοχος συνδυασμός Κλόζε, Μύλλερ, Ποντόλσκι, και ο έτερος Πολωνός σκοράρει με ωραίο διαγώνιο πλασέ. Στο σημείο εκείνο είμαι απολύτως βέβαιος ότι το ματς έχει τελειώσει και ότι το μόνο ζητούμενο είναι το εύρος του τελικού σκορ. Λογαριάζω χωρίς την παροιμιώδη αγωνιστικότητα των Άγγλων (και τις εμφανείς αμυντικές αδυναμίες των Γερμανών). Μετά από γέμισμα του Τζέρραρντ στην καρδιά της γερμανικής περιοχής και απελπιστική έξοδο του Νώυερ, ο Άπσον μειώνει με κεφαλιά (34΄). Ένα λεπτό αργότερα, ο Λαμπάρντ εξαπολύει έναν κεραυνό που βρίσκει το οριζόντιο δοκάρι και σκάει μισό τουλάχιστον μέτρο μέσα από τη γραμμή του τέρματος του Νώυερ. Επόπτης και διαιτητής δεν βλέπουν τίποτε και ιδού πεδίο δόξης λαμπρό για όσους αρέσκονται στην κατασκευή υποθετικών σεναρίων. Οι Άγγλοι μπαίνουν φουριόζοι και στο β΄, ο Λαμπάρντ, πάλι, έχει ένα εξαιρετικό φάουλ που χτυπά στο οριζόντιο δοκάρι των Γερμανών. Σιγά-σιγά οι Γερμανοί ανακτούν τον έλεγχο του αγώνα και στο πιο κρίσιμο σημείο χτυπούν δύο φορές, εκμεταλλευόμενοι όχι μόνο την υποδειγματική ανάπτυξή τους, αλλά και τις παιδικές επιστροφές της αγγλικής ομάδας στον χώρο άμυνάς της. Οι δύο αντεπιθέσεις με δημιουργούς, αντίστοιχα, τον Σβάινστάιγκερ και τον Έζιλ και εκτελεστή και τις δύο φορές τον Μύλλερ (66΄, 69΄) τελειώνουν το ματς [Γερμανία-Αγγλία 4-1 (2-1), Μπλουμφοντέιν]. Και στις δύο περιπτώσεις όλη η Αγγλία έχει ξεμείνει κοντά στη γερμανική περιοχή από την εκτέλεση προηγούμενου φάουλ και ύστερα από πούλημα της μπάλλας: η επιδίωξη της ισοφάρισης με κατέβασμα ολόκληρης της ομάδας στην αντίπαλη περιοχή και η πλήρης αδυναμία επιστροφών μετά την απώλεια της κατοχής της μπάλας είναι συμπτώματα τακτικής αδυναμίας που δεν συναντά κανείς ούτε σε ερασιτεχνικές ομάδες. 

Οι Γερμανοί μπορούν να προετοιμαστούν με ηρεμία και αυτοπεποίθηση για τον πρόωρο «τελικό» του Σαββάτου. Το κέντρο τους μοιάζει να είναι το πληρέστερο και το πιο δημιουργικό της διοργάνωσης: με τέσσερις ποδοσφαιριστές που συμμετέχουν όλοι στην επιθετική ανάπτυξη της ομάδας, με την πάντα γοητευτική ιδέα των δύο ακραίων επιτελικών μέσων (έναν πιο χαφ και δημιουργικό, όπως είναι ο Έζιλ, κι έναν πιο εξτρέμ, όπως ο Μύλλερ) να υλοποιείται τέλεια, η Γερμανία υπόσχεται πολλά, δίνοντας την εικόνα ενός μελλοντικού φιναλίστ ή, ακόμη και, τροπαιούχου. Αν πρέπει να ανησυχεί για κάτι, αυτό είναι η άμυνα, περιλαμβανομένου και του τερματοφύλακά της. Η τρικυμία μετά το 2-0 (δηλαδή σε ένα ευνοϊκότατο σημείο του αγώνα) προκαλεί ανησυχίες και καταδεικνύει την αχίλλειο πτέρνα μιας ομάδας που παίζει επιθετικό ποδόσφαιρο.

Οι Άγγλοι εγκατέλειψαν και πάλι νωρίς τη διοργάνωση (όπως είχαμε προβλέψει και όπως δεν πίστευαν κάποιοι ειδήμονες). Εντούτοις, η τελευταία εικόνα της ήταν και η πιο συμπαθητική. Άλλες ομάδες θα είχαν διαλυθεί μετά το 0-2. Η Αγγλία ουσιαστικά ισοφάρισε το σκορ. Θα μπορούσε να επικαλείται το μεγάλο διαιτητικό σφάλμα και να υποστηρίζει ότι δεν της δόθηκε η ευκαιρία να κερδίσει το παιχνίδι. Δεν αρκούν, όμως, το πάθος και η εξαιρετική απόδοση κάποιων εκλεκτών μονάδων (Λαμπάρντ, Τζέρραρντ) για να γίνει μια ομάδα μεγάλη και να αποκλείσει τους Γερμανούς. Το υλικό της εθνικής Αγγλίας ήταν (και δεν είναι η πρώτη φορά) άνισης ποιότητας. Από τους σπουδαίους παίκτες της, ο μεν Ρούνευ εμφανίστηκε πραγματικά «καμένος» και δεν υπήρξε σε καμία στιγμή καθοριστικός. Ο Τέρρυ ήταν ξεχασμένος στις περιπέτειές του. Από τους υπόλοιπους, πολλοί είναι τόσο μέτριοι που δεν θα έβρισκαν θέση στην ενδεκάδα των περισσότερων από τις εθνικές που συμμετείχαν σ’ αυτό το Μουντιάλ. Ειδικά όσον αφορά την άμυνα και τους τερματοφύλακες η κατάσταση είναι απελπιστική. Προσθέστε τα ατυχή πειράματα του Καπέλλο (ο Ρούνεϋ δεύτερος επιθετικός, ο Τζέρραρντ στο αριστερό άκρο και όχι στον άξονα όπου αποδίδει καλύτερα) και τη χρόνια αφέλεια σε θέματα τακτικής κι έχετε τις εξηγήσεις του αποκλεισμού των Άγγλων χωρίς να μπείτε σε συζητήσεις περί διαιτησίας.

Κατά τη γνώμη μου, το ματς με το υψηλότερο επίπεδο τεχνικής ήταν η σύγκρουση Αργεντινής-Μεξικού στο Γιοχάνεσμπουργκ [3-1 (2-0)]. Το Μεξικό έδωσε ένα μάθημα για το πώς μπορείς να κοντράρεις στα ίσα μια ποδοσφαιρική υπερδύναμη, με την προϋπόθεση βέβαια να διαθέτεις και κάμποσο ταλέντο. Μολονότι δεν βγήκε το τρυκ του Αγκίρρε (χρησιμοποίηση, για πρώτη φορά, του Αδόλφο Μπαουτίστα στο αριστερό άκρο της επίθεσης – ο Μπαρρρέρα, με την απόδοσή του στο β΄μέρος που πέρασε σαν αλλαγή και με τα τεχνικά του χαρακτηριστικά, απέδειξε ότι ήταν καταλληλότερη λύση από τον βαρύ επιθετικό της Τσίβας της Γουαδαλαχάρα), στο πρώτο τέταρτο το Μεξικό είχε δημιουργήσει πολλά προβλήματα στην άμυνα της Αλμπισελέστε κι είχε ήδη χάσει τρεις μεγάλες ευκαιρίες (δοκάρι στο φοβερό σουτ του Σαλσίδο, σουτ του Γουαρδάδο που γλείφει το δοκάρι του Ρομέρο, σουτ του Ερνάντες λίγο άουτ). Μετά από ένα εικοσάλεπτο στο οποίο είναι επιθετικά μπλοκαρισμένη, η Αργεντινή θα αντιδράσει και θα σκοράρει στο 26΄ με τον Τέβες, χάρη στην αβλεψία επόπτη και διαιτητή που δεν προσέχουν ότι ο Αργεντίνος επιθετικός βρίσκεται σε καθαρή θέση οφσάιντ όταν δέχεται τη μπαλιά του Μέσσι. Το αντικανονικό γκολ που μέτρησε θα αποδιοργανώσει εντελώς το Μεξικό που γρήγορα θα βρεθεί και με δεύτερο γκολ στην καμπούρα του, ύστερα από το τραγικό γύρισμα του Οσόριο που θα εκμεταλλεύεται ψύχραιμα ο Ιγουαΐν. Στις αρχές του β΄μέρους ο Τέβες θα πετύχει και τρίτο γκολ με ένα εξαιρετικής ομορφιάς μακρινό σουτ. Προς τιμήν του, το Μεξικό δεν θα καταθέσει τα όπλα, θα παίξει όμορφο επιθετικό ποδόσφαιρο και θα πετύχει το γκολ της τιμής με μια φοβερή προσπάθεια του Ερνάντες (που ξεφεύγει από δύο αμυντικούς και σουτάρει από δύσκολη θέση).

Η Αργεντινή δείχνει να αποκτά αυτοπεποίθηση και να ανεβάζει σταδιακά την απόδοσή της σ’ αυτό το ΠΚ. Έχει βελτιωθεί σημαντικά στους τομείς αδυναμίας της. Δεν έχει, πάντως, λύσει όλα τα προβλήματά της: ο Μέσσι δεν έχει κάνει ακόμη το παιχνίδι που όλοι περιμένουν απ’ αυτόν, βάζοντας ως μέτρο σύγκρισης τις εμφανίσεις του με τη Μπαρσελόνα. Ίσως και να είναι δύσκολο να το κάνει παίζοντας με την εθνική πολύ πιο πίσω απ’ ό,τι με την ομάδα της Καταλωνίας. Και η άμυνα δεν εμπνέει και τόση σιγουριά, ώστε να τη θεωρεί κάποιος εγγύηση όταν επόμενος αντίπαλος είναι η επιθετικά καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης. 

Όσο για το Μεξικό, νομίζω ότι ο Αγκίρρε και οι παίχτες του διέπραξαν μεγάλο σφάλμα που δεν κυνήγησαν με περισσότερο πάθος και αποφασιστικότητα τη νίκη στο τελευταίο παιχνίδι του ομίλου κατά της Ουρουγουάης. Η πρωτιά θα τους εξασφάλιζε μια σχετικά άνετη πορεία μέχρι τα ημιτελικά, διάκριση που ποτέ δεν έχει πετύχει το Μεξικό. Είναι κρίμα που μια τόσο ταλαντούχα κι επιθετική ομάδα εγκαταλείπει τη διοργάνωση, αποτυγχάνοντας μάλιστα για πέμπτη συνεχή φορά να προκριθεί από τους 16 στα προημιτελικά. Επειδή, όμως, αρκετοί από τους παίκτες του είναι ακόμη νέοι, μπορεί να διατηρήσει την αισιοδοξία του και να κάνει σχέδια για το μέλλον. 

Απέναντι στη Σλοβακία, δηλαδή μια ομάδα με σαφώς μικρότερες δυνατότητες και ταλέντο, πιο κουρασμένη και με παίκτες που σε κάποιο βαθμό ένιωθαν ότι είχαν εκπληρώσει την αποστολή τους αποκλείοντας την Ιταλία, η Ολλανδία συνέχισε να συλλέγει νίκες χωρίς να πείθει με την απόδοσή της [Ολλανδία-Σλοβακία 2-1 (1-0), Ντέρμπαν]. Φυσικά, η παρουσία στην ενδεκάδα του Ρόμπεν (σκόρερ του πρώτου γκολ) δίνει στην ομάδα άλλον αέρα, ο Κέϋτ είναι πολύ πειστικός σε ρόλο χαφ εξτρέμ που μοιράζει ασίστ (εν προκειμένω στον Σνάϊντερ για το δεύτερο γκολ), δικαιολογημένα αναμένεται ότι ο Σνάϊντερ μπορεί να ανεβάσει απόδοση, αλλά αυτό είναι όλο. Ο Φαν Πέρσι συνεχίζει να απογοητεύει, ενώ στον αγώνα της Δευτέρας έδειξε και πολύ κακή συμπεριφορά, δυσανασχετώντας με πολύ προφανή τρόπο όταν (επιτέλους) έγινε αλλαγή με τον Χούντελααρ. Επίσης, η άμυνά της δείχνει να παίζει με τη φωτιά όσον αφορά το οφσάιντ. Οι αργές κινήσεις των Ολλανδών αμυντικών πρόσφεραν στη Σλοβακία δύο τουλάχιστον κλασσικές ευκαιρίες (και μάλιστα κολλητές, μέσα σ’ ένα δίλεπτο), τις οποίες σταμάτησε ο Στεκέλενμπυρχ. Σε παιχνίδι με πιο δύσκολο αντίπαλο τέτοιες ολιγωρίες πληρώνονται τοις μετρητοίς. Με δεδομένο ότι επόμενος είναι η Βραζιλία, γρήγορα θα μάθουμε τα όρια των δυνατοτήτων των Οράνιε. Δεν μπορώ να αποκλείσω εντελώς το ενδεχόμενο οι Ολλανδοί να κάνουν την υπέρβαση. Πιστεύω όμως ότι οι πιθανότητές τους είναι πολύ μικρές.

Σε θέματα επιλογών τακτικής, ο Μαρσέλο Μπιέλσα βρίσκεται στους αντίποδες του Ρεχάγκελ. Έχοντας να αντιμετωπίσει το υπ’ αριθμόν ένα φαβορί για τον τίτλο, ο Αργεντίνος προπονητής παρέταξε τη Χιλή με το αγαπημένο του 3-3-1-3 (Σουάσο φορ, Αλέξις Σάντσες και Μπωσεζούρ στα άκρα της επίθεσης, Μαρκ Γκονσάλες πίσω τους ως επιθετικός μέσος). Κι όταν το ματς στράβωσε, δεν δίστασε να βγάλει δύο αμυντικούς και ένα μέσο για να περάσει δύο επθετικούς μέσους (Τέλλο, Βαλντίβια) κι έναν καθαρόαιμο επιθετικό (Μίλλαρ). Φυσικά όλες αυτές οι παρακινδυνευμένες κινήσεις δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα, εκτός της συμπάθειας που προκαλεί ο μέχρι τρέλας επιθετικός προσανατολισμός της εθνικής Χιλής. Δύο γκολ μετά το ημίωρο (κεφαλιά του Ζουάν, 34΄, πάσα Ρομπίνιο και ατομική προσπάθεια του Λουίς Φαμπιάνο, 37΄) κι ένα τρίτο με πολύ ωραίο φαλτσαριστό σουτ του Ρομπίνιο, έδωσαν ακόμη μία άνετη νίκη στη Σελεσάο [Βραζιλία-Χιλή 3-0 (2-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Ας επισημανθεί το εξαιρετικό παιχνίδι (αμυντικά και επιθετικά) του Ζιλμπέρτο Σίλβα. Με απόλυτη αυτοπεποίθηση και εντυπωσιάζοντας με τον τρόπο που αποκτά τον πλήρη έλεγχο των παιχνιδιών της, η Βραζιλία του Ντούνγκα αποτελεί ένα καθ’ όλα πειστικό φαβορί. Νομίζω ότι έχει με διαφορά την καλύτερη αμυντική λειτουργία από κάθε άλλη ομάδα αυτής της διοργάνωσης (έτσι για να καταρρίπτονται τα στερεότυπα).

Το τέλος των αγώνων της φάσης των 16 μας επιφύλαξε δύο άνοστα και μάλλον απογοητευτικά ματς. Στο ματς μεταξύ Παραγουανών και Ιαπώνων και οι δύο ομάδες είχαν παραλύσει από το δέος της πρόκρισης στους προημιτελικούς. Ο Μαρτίνο παρέταξε την ομάδα του, που ως πιο έμπειρη και δεμένη ήταν και το λογικό φαβορί, με αμυντικούς προσανατολισμούς: η βασική έγνοια ήταν να εξουδετερώσει τα επιθετικά ατού της αντιπάλου και ειδικά τον Χόντα. Ο σκοπός αυτός επιτεύχθηκε, αλλά ευκαιρίες στο παιχνίδι αυτό ουσιαστικά δεν είδαμε. Τελικά, χρειάστηκαν τα πέναλτυ για να προκριθεί το φαβορί [Παραγουάη-Ιαπωνία 0-0, 5-3 πέναλτυ, Πρετόρια]. Περιμένουμε πολύ περισσότερα πράγματα από την Παραγουάη: ο δύσκολος προημιτελικός της κόντρα σε μια ομάδα που επιδιώκει να επιβάλει το παιχνίδι της θα δείξει τί ακριβώς αξίζουν οι «Γκουαρανί». Με όπλο μια από τις καλύτερες άμυνες και ορισμένους εξαιρετικούς μέσους, η Παραγουάη θα παλέψει με ουσιαστικές πιθανότητες για να κάνει την έκπληξη. Άλλωστε ο ρόλος του αουτσάιντερ της πάει πιο πολύ. 

Το ιβηρικό ντέρμπυ ίσως είχε ένταση και σκληρότητα, θέαμα πάντως όχι [Ισπανία-Πορτογαλία 1-0 (0-0), Κέηπ Τάουν]. Ναι μεν η Ισπανία επιδίωκε να επιβάλει τον ρυθμό της, αλλά ήταν πιο επιφυλακτική από άλλες φορές, μια και φοβόταν μήπως οι γείτονες της κάνουν τη ζημιά. Η δε Πορτογαλία, στημένη καρααμυντικά από τον Κεϊρός, δεν είχε παρά πρωτόγονο σχέδιο επιθετικής ανάπτυξης: είτε περίμενε από τον (και πάλι ανύπαρκτο) Κριστιάνο Ρονάλντο να περάσει 25 αντιπάλους και να κάνει το θαύμα, είτε έστελνε καμινάδες προς την ισπανική περιοχή με την ελπίδα να πάρει την κεφαλιά ο Αλμέιντα και να συμβεί κάτι. Στο εικοστό λεπτό του παιχνιδιού είχα ήδη παραδοθεί στην αγκαλιά του Μορφέα. Ξύπνησα γύρω στο 40΄ και έντρομος προσπάθησα να δω αν είχε ανοίξει το σκορ. Τίποτε, φυσικά. Περίμενα έπειτα τη σύνοψη του πρώτου μέρους για να διαπιστώσω αν είχα χάσει κάποια καλή φάση. Και πάλι τίποτε. Τελικά, το παιχνίδι κρίθηκε από το ισπανικό επιθετικό ξέσπασμα του δεκαλέπτου 60΄-70΄, το οποίο συνέπεσε (όχι τυχαία) με την είσοδο στην ενδεκάδα του Γιορέντε, ενός παίκτη με πιο κλασσικές τοποθετήσεις σέντερ φορ, ο οποίος δεν κατατρύχεται από τις ανασφάλειες του Τόρρες. Και πάλι το γκολ το πέτυχε ο Βίγια (62΄, από θέση οφσάιντ πάντως). Μένει να διαπιστώσουμε αν οι Ισπανοί θα μπορέσουν να απελευθερωθούν από την πίεση που δημιουργεί ο τίτλος του φαβορί και οι προσδοκίες του κόσμου στην πατρίδα τους (προσδοκίες που δεν έχουν κανένα έρεισμα στην ιστορία του ΠΚ: η Ισπανία έχει να βρεθεί σε τετράδα από το 1950!). Όσο για τους Πορτογάλους, επιβεβαίωσαν την εντύπωση ότι η εποχή της δόξας έχει περάσει για τη συγκεκριμένη ομάδα. Και, λυπάμαι που το λέω, αυτή η Πορτογαλία δεν πρόκειται να μας λείψει ιδιαίτερα. Πώς να μας λείψει μια ομάδα που σε τέσσερα παιχνίδια σκόραρε (ασύστολα μεν, αλλά…) μόνο σε ένα, αυτό που έδωσε με τα βορειοκορεατικά πτώματα.

Οι προημιτελικοί αρχίζουν την Παρασκευή και το μενού έχει παιχνίδια για όλα τα γούστα, από πρόωρο τελικό, μέχρι ντέρμπυ ανάμεσα σε αουτσάιντερ. Βραζιλία, Ισπανία και Ουρουγουάη ξεκινούν σαν φαβορί, αλλά δεν έχουν και την πρόκριση εξασφαλισμένη. Στο τέταρτο ματς πιστεύω ότι η Αργεντινή έχει ένα μικρό (πολύ μικρό) προβάδισμα, λόγω μεγαλύτερης εμπειρίας των μονάδων της και πληρότητας στη σύνθεσή της. Αλλά δεν είμαι καθόλου βέβαιος για το αν αυτά θα σταθούν αρκετά για να συγκρατήσουν την πιο ταλαντούχα και νεανική Νατσιονάλμάνσαφτ της τελευταίας εικοσαετίας.

Mort et transfiguration

   

Η δεύτερη αγωνιστική της φάσης των ομίλων άρχισε και μαζί άλλαξε κι η ατμόσφαιρα της διοργάνωσης. Η ανάγκη να εξασφαλιστούν οι βαθμοί για την πρόκριση οδήγησε τις ομάδες να πάρουν περισσότερα ρίσκα, να παίξουν επιτέλους και λίγο ποδόσφαιρο. Κάποιες ομάδες ανέβασαν τις μηχανές σχεδόν στο φουλ. Άλλες, προσπάθησαν να διορθώσουν τα λάθη του πρώτου παιχνιδιού τους. Και μερικές συνέχισαν σαν να μη συμβαίνει τίποτε. Μέσα σ’ όλα αυτά, εθνικές που βρίσκονταν ένα βήμα πριν από την καταστροφή μεταμορφώθηκαν και αναστήθηκαν. Αυτές που αποδείχθηκαν ανίκανες να διορθώσουν τα σφάλματά τους τιμωρήθηκαν, εγκαταλείποντας τον όχι και τόσο μάταιο κόσμο του Μουντιάλ. Η εθνική μας ανήκει στις πρώτες: παρουσίασε μια από τις πιο εντυπωσιακές μεταμορφώσεις ομάδας από ένα ματς στο επόμενο. Η Γαλλία στις δεύτερες. Την ίδια ώρα οι άνθρωποι κι απ’ τις δυο μεριές του Λα Πλάτα χαμογελούν. Αργεντινή και Ουρουγουάη βρίσκονται αγκαλιά με την πρόκριση. 

Η Ελληνική Ανάσταση: Το Μπλουμφοντέιν αποδείχθηκε γούρικο για την Ελλάδα [Ελλάδα-Νιγηρία 2-1 (1-1)]. Αυτή τη φορά, ο Ρεχάγκελ έκανε τις λογικές κινήσεις, αυτές που όλος ο κόσμος  (εμείς οι προπονητές της κερκίδας και του καναπέ) εκτός από τον ίδιο τον προπονητή της ομάδας βλέπει ότι πρέπει να γίνουν. Τρία στόππερ στην άμυνα που γελοιοποιήθηκε στο πρώτο ματς, με την είσοδο του, αν μη τι άλλο, έμπειρου στη θέση αυτή Κυργιάκου και του νεαρού Παπασταθόπουλου (που πάντως φάνηκε λίγο έξω από τα νερά του), ενώ ο Βύντρα πέρασε στη γνώριμή του θέση του δεξιού μπακ, αφήνοντας εκτός ενδεκάδας τον Σεϊταρίδη. Στην επίθεση ο Σαλπιγγίδης ξεκίνησε βασικός, όπως έπρεπε να έχει συμβεί από το πρώτο παιχνίδι, αντί του Χαριστέα, ενώ τα σπασμένα για την είσοδο του τρίτου κεντρικού αμυντικού τα πλήρωνε λογικά ο Σαμαράς που δεν είχε προσφέρει απολύτως τίποτε στον αγώνα του Πορτ Ελίζαμπεθ.

Η εθνική άρχισε τον αγώνα σαφώς καλύτερα, δείχνοντας επιθυμία να παίξει επιτέλους ποδόσφαιρο. Συνέχισε, πάντως, να είναι νευρική κι αυτό το πλήρωσε γρήγορα: δέχθηκε ένα γκολ (16΄ Ούτσε) για το οποίο φέρει προφανή ευθύνη ο Τζιόρβας, αλλά και η άμυνα συνολικά, καθώς οι τοποθετήσεις και οι αντιδράσεις της στην εκτέλεση του φάουλ ήταν εντελώς άστοχες (ας αναγνωρίσουμε στον τερματοφύλακα το ελαφρυντικό ότι η μπάλα αναπήδησε, ενώ ο ίδιος δεν πρέπει να είχε σχεδόν καθόλου οπτικό πεδίο). Επιστροφή του εφιάλτη. Βεβαιότητα ότι θα αρχίσουμε να μετράμε πάλι γκολ και να ψάχνουμε να βρούμε αν θα διεκδικήσουμε τον τίτλο της χειρότερης ομάδας του Μουντιάλ. Ωστόσο αντίδραση υπήρξε. Κυρίως, αυτή τη φορά μας βοήθησαν οι συγκυρίες: η αποβολή του Κάιτα στο 33΄, την οποία ουσιαστικά κέρδισε ο Τοροσίδης, ήταν το καθοριστικό σημείο του αγώνα. Έχοντας αριθμητικό μειονέκτημα οι Νιγηριανοί αποδιοργανώθηκαν εντελώς: οι αποστάσεις ανάμεσα στις γραμμές τους μεγάλωσαν, η άμυνά τους χαλάρωσε. Ο Ρεχάγκελ έκανε την επιβεβλημένη κίνηση περνώντας στο παιχνίδι έναν ακόμη επιθετικό (Σαμαράς αντί Παπασταθόπουλου). Η Ελλάδα άρχισε να παίζει πραγματικά καλό ποδόσφαιρο: κάθετες και διαγώνιες πάσες, κίνηση στον χώρο, διεμβολισμοί, ντρίμπλες. Ευκαιρίες και τελικά η ισοφάριση λίγο πριν τη λήξη του α΄ ημιχρόνου, την οποία είχε καθυστερήσει ο εξαιρετικός Νιγηριανός τερματοφύλακας Ενυέμα. Πάλι με τη βοήθεια και της τύχης: το σουτ του Σαλπιγγίδη κόντραρε πάνω στον Αρούνα και κατέληξε στα δίχτυα.

Το δεύτερο ημίχρονο αρχίζει όπως ακριβώς τελείωσε το πρώτο. Η Ελλάδα κυριαρχεί. Δεν θυμίζει σε τίποτε την αξιοθρήνητη ομάδα του Πορτ Ελίζαμπεθ. Ο Καραγκούνης έχει γίνει και πάλι ηγέτης, όλο το κέντρο αποδίδει (εύφημος μνεία στον Τζιόλη). Ο Σαλπιγγίδης αποτελεί διαρκή πηγή κινδύνων για την αντίπαλη άμυνα, ενώ ο Τοροσίδης κάνει το μεγάλο ματς που χρωστούσε στην εθνική. Ο Σαμαράς ξαναγίνεται ο παίχτης που κάποτε είχε θεωρηθεί το μεγαλύτερο ταλέντο του ελληνικού ποδοσφαίρου. Ευκαιρίες πολλές, αλλά κάτω από τα αντίπαλα δοκάρια βρίσκεται ο με διαφορά καλύτερος γκολκήπερ του Μουντιάλ. Στο 71΄ λυγίζει κι αυτός: δεν συγκρατεί τη μπάλα στο δυνατό σουτ του Τζιόλη κι ο Τοροσίδης βρίσκει την ευκαιρία να γίνει δικαιωματικά ο παίκτης που έκρινε το παιχνίδι. Ταχύς ρυθμός, πολλές ευκαιρίες, η μπάλα πηγαίνει πάνω-κάτω. Περνά στον αγώνα κι ο Νίνης. Κι άλλες φάσεις. Ο Σαμαράς κάνει πλάκα στους αντίπαλους αμυντικούς με αλλεπάλληλες ντρίμπλες σε δύο φάσεις στη σειρά. Πού πήγε ο ξυλοκόπος του Πορτ Ελίζαμπεθ που δεν μπορούσε να ντριμπλάρει ούτε τη σκιά του; Η φράντζα είναι ίδια. Ο αγώνας φτάνει στο τέλος. Πρώτη νίκη σε τελική φάση ΠΚ, ο αρχικός στόχος έχει επιτευχθεί, μπορούμε πια να ονειρευόμαστε και πρόκριση. Μπορώ κι εγώ να κυκλοφορώ άνετα στην πόλη μου χωρίς να χρειάζεται να κρύβω, από ποδοσφαιρική άποψη, την εθνικότητά μου. 

Ποιά εικόνα της εθνικής ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα; Η αξιοθρήνητη ομάδα άτεχνων παιχτών που εμφανίστηκε κόντρα στους Νοτιοκορεάτες ή η σημερινή ομάδα που κυριάρχησε στον αγωνιστικό χώρο; Πιθανώς καμία, αν και νομίζω ότι η αλήθεια βρίσκεται πιο κοντά στη δεύτερη. Θα ήταν άλλωστε άδικο για μια ομάδα που υπήρξε πρωταθλήτρια Ευρώπης πριν έξι χρόνια (όπως κι αν συνέβη αυτό) να μείνει στην τραγική εικόνα του πρώτου παιχνιδιού. Ταυτόχρονα, όμως, θα πρέπει να τα βάλει με τον εαυτό της: με μια στοιχειωδώς σοβαρή εμφάνιση στο Πορτ Ελίζαμπεθ,  η εθνική θα ήταν σήμερα αγκαλιά με την πρόκριση και δεν θα χρειαζόταν θαύματα με την Αργεντινή. Για σκεφτείτε το απευκταίο (αλλά διόλου απίθανο) ενδεχόμενο να πέσουμε ηρωϊκώς μαχόμενοι κατά της Αλμπισελέστε και την ίδια ώρα οι Νιγηριανοί να κερδίζουν με δύο γκολ διαφορά και να κατακτούν την πρόκριση! Κρίμα δεν θα είναι; Τέλος πάντως, έστω κι έτσι, τα πράγματα διορθώθηκαν: η εποχή της ήττας και της σφαλιάρας τελείωσε.

Η επίδειξη δύναμης της Αλμπισελέστε: Λίγο νωρίτερα, η Αργεντινή αποφάσισε να ανεβάσει ταχύτητα, να δικαιολογήσει τον τίτλο του φαβορί και να καθαρίσει την υπόθεση πρόκριση [Αργεντινή-Ν. Κορέα 4-1 (2-1), Γιοχάνεσμπουργκ]. Μπήκε και πάλι δυνατά στο παιχνίδι, μόνο που αυτή τη φορά δεν κάθησε στο 1-0 και συνέχισε να παίζει καλό ποδόσφαιρο. Η μείωση του σκορ από τους Κορεάτες λίγο πριν τελειώσει το πρώτο ημίχρονο προκάλεσε παροδική απλώς ανησυχία: η Αλμπισελέστε μπήκε και στο δεύτερο μέρος δυνατά και τελείωσε το παιχνίδι αποδίδοντας θεαματικό ποδόσφαιρο. Ο Μέσσι ήταν ακόμη πιο ουσιαστικός, ενώ ο Ιγουαϊν με τα τρία γκολ που πέτυχε κέρδισε πολλούς πόντους στον σκληρό αγώνα για την ακριβή θέση του βασικού φορ της Αργεντινής. Ο Μαραντόνα διαθέτει πια χρόνο και άνεση για να ετοιμάσει τα σχέδιά του για τον επόμενο γύρο.

Η Ουρουγουάη βλέπει και πάλι ψηλά: Χαρά μεγάλη και στη γειτονική χώρα βορείως του Λα Πλάτα. Στον αγώνα που άνοιξε τη δεύτερη αγωνιστική, η Ουρουγουάη μπήκε αποφασισμένη να αποδείξει ότι η καλύτερη ομάδα μπορεί να κερδίζει επιβάλλοντας το παιχνίδι της, ακόμη και αν απέναντί της έχει την οικοδέσποινα της διοργάνωσης. Εξαιρετικό παιχνίδι συνολικά από την ομάδα, που δεν επέτρεψε σε καμία στιγμή στους Νοτιοαφρικανούς να απειλήσουν και να πιστέψουν ότι θα μπορούσαν να πάρουν κάτι καλό από αυτό το παιχνίδι. Ο Φορλάν έδειξε γιατί είναι ο ηγέτης της ομάδας πετυχαίνοντας το καθοριστικό πρώτο τέρμα. Ο Σουάρες κέρδισε το πέναλτι με το οποίο κλείδωσε η νοτιοαμερικάνικη νίκη και ο Άλβαρο Περέιρα έβαλε το κερασάκι στην τούρτα ενώ παίζονταν οι καθυστερήσεις [Ουρουγουάη-Ν. Αφρική 3-0 (1-0), Πρετόρια]. Η Ουρουγουάη είναι αγκαλιά με την πρόκριση στους 16, η Ν. Αφική παίρνει τον σκληρό, αλλά αναμενόμενο δρόμο του αποκλεισμού. Θα είναι η πρώτη διοργανώτρια που αποκλείεται τόσο νωρίς. 

Ο αετός πέταξε πάνω από το Πολοκουάνε: Η κηδεία είχε προαναγγελθεί και το γνώριζε όλος ο κόσμος εκτός από τον άμεσα ενδιαφερόμενο, τον Ρεϋμόν Ντομνέκ. Είχαμε ήδη διατυπώσει την πρόβλεψή μας σχετικά με το σοβαρό ενδεχόμενο αποκλεισμού της γαλλικής ομάδας. Το υλικό της τωρινής εθνικής Γαλλίας δεν είναι βέβαια το καλύτερο, δεν είναι όμως και για πέταμα. Αυτό που καταδίκασε τους τρικολόρ ήταν οι ολέθριες επιλογές του προπονητή τους, όπως το ανεξήγητο 4-3-2-1 με τον Ανελκά μόνο επιθετικό, ενώ δεν μπορεί να παίξει χωρίς στήριγμα, ή η διατήρηση στην ενδεκάδα του φριχτά ντεφορμέ Γκοβού. Η επιστροφή στο κλασσικό 4-4-2 με ένα σέντερ φορ μπροστά από τον Ανελκά (κατά προτίμηση τον Σισσέ που και φορμαρισμένος και αληθινός φορ είναι) θα μπορούσε να βοηθήσει τη Γαλλία να παίξει ένα πιο παραγωγικό ποδόσφαιρο. Ο Ντομνέκ προτίμησε να κάνει άλλα κόλπα: ναι μεν διόρθωσε ένα σφάλμα του, ξαναβάζοντας στην ενδεκάδα τον απαραίτητο Μαλουντά, πλην όμως, στην προσπάθεια να διατηρήσει βασικό και τη νέα του αγάπη τον Ντιαμπύ (ίσως ο ωροσκόπος του να υποσχόταν σπουδαία πράγματα αυτήν την περίοδο) έστειλε στον πάγκο τον Γκουρκύφφ, δηλαδή τον μόνο επιτελικό μέσο που είχε στη διάθεσή του! Το αποτέλεσμα το είδαμε όλοι: ούτε μία ουσιαστική ευκαιρία σε ολόκληρο τον αγώνα, ούτε μία πάσα της προκοπής προς τον εκάστοτε φορ (Ανελκά κι έπειτα… Ζινιάκ), την ίδια ώρα που το Μεξικό είχε κάνει έξι μεγάλες ευκαιρίες μόνο στο πρώτο ημίχρονο.

Το Μεξικό είχε πετάξει δυο βαθμούς στον αγώνα της πρεμιέρας. Αυτή τη φορά μπήκε αποφασισμένο να αποδείξει όλα τα καλά που λέγονται για την ομάδα του. Ψύχραιμο, μεθοδικό, με παίκτες υψηλότατης τεχνικής κατάρτισης και, ειδικά επιθετικούς, ταχύτατους που έκαναν τη γαλλική άμυνα να πελαγοδρομεί. Κι ακόμα, με δύο εντυπωσιακές μηχανές στην αριστερή πλευρά (Σαλσίδο και Τορράδο) που κάλυπταν τον χώρο, άλλαζαν θέσεις και κατέβαζαν τη μπάλα. Επιπλέον, το Μεξικό υπερείχε και στον πάγκο: ο Αγκίρε και τολμηρός και εύστροφος υπήρξε. Όταν τραυματίστηκε ο Βέλα τον αντικατέστησε (31΄) με τον απίστευτα γρήγορο Μπαρρέρα, ο οποίος πολλαπλασίασε τα προβλήματα των Γάλλων αμυντικών. Δεν δίστασε να παίξει και με τέσσερις επιθετικούς, βγάζοντας (54΄) έναν ταλαντούχο αλλά νευρικό μέσο (Χουάρες) για να περάσει στο παιχνίδι ένα καθαρόαιμο φορ (Ερνάντες). Κι όταν πια κουράστηκε ο Φράνκο, ο Αγκίρε τον αντικατέστησε με τον Μπλάνκο. Όταν το ταλέντο συνδυάζεται με την τόλμη τελικά ανταμείβεται: ένα ξεπέταγμα του Ερνάντες (από ελεγχόμενη θέση οφσάιντ) που ντρίμπλαρε και τον τερματοφύλακα (64΄) και η επέλαση του Μπαρρέρα που ανάγκασε τον Αμπιντάλ να του κάνει πέναλτυ, το οποίο εκτέλεσε με μαεστρία ο Μπλάνκο (78΄), σφράγισαν τη ληξιαρχική πράξη θανάτου της Γαλλίας του Ντομνέκ [Μεξικό-Γαλλία 2-0 (0-0)]. Γιατί δεν πρέπει να υπάρχει κανείς που να πιστεύει ότι το Μεξικό ή η Ουρουγουάη θα σκιστούν να νικήσουν στο μεταξύ τους ματς, όταν με ισοπαλία προκρίνονται και οι δύο! Κυρίως, όμως, κανείς δεν πιστεύει πια ότι αυτή η Γαλλία μπορεί να κερδίσει οποιαδήποτε ομάδα. Τελικά το επίτευγμα του Ρεϋμόν δεν είναι και μικρό…

Τα κουρέλια του Πορτ Ελίζαμπεθ (εφιάλτης στο δρόμο του Μουντιάλ 2)

Νότιος Κορέα-Ελλάδα 2-0 (1-0) [Πορτ Ελίζαμπεθ]: Εντάξει, όλοι είμασταν υποψιασμένοι για την κακή κατάσταση της εθνικής. Αυτό όμως που παρακολουθήσαμε το μεσημέρι από το Πορτ Ελίζαμπεθ ξεπερνούσε τους χειρότερους φόβους μας. Η εθνική Ελλάδας παρουσίασε όλες τις χρόνιες αδυναμίες της περιόδου Ρεχάγκελ (καμία από τις αρετές), μαζί μ’ αυτές της αξέχαστης περιόδου Παναγούλια. Τα φαντάσματα του USA ’94 έδωσαν δυναμικά το παρών στη Νότια Αφρική και οδήγησαν την εθνική σε μία από τις χειρότερες εμφανίσεις της των τελευταίων 40 χρόνων. ΟΙ Νοτιοκορεάτες, παρουσιάζοντας μια αξιοπρεπή ομάδα, οργανωμένη, πειθαρχημένη και με 3-4 παίχτες αξιώσεων (π.χ. οι δύο Παρκ, ο υιός Τσα) κέρδισαν χαλαρά με 2-0. Δεν πρόκειται να κάνουν μεγάλα πράγματα, αλλά τουλάχιστον όταν γυρίσουν στη χώρα τους θα μπορούν να λένε ότι το καθήκον τους το έκαναν. Κάτι που φυσικά δεν ισχύει στην περίπτωση της Ελλάδας.

Η Ελλάδα έπαιξε ποδόσφαιρο της παλαιολιθικής εποχής. Θα μπορούσε να ήταν μια μέτρια βρετανική ομάδα της δεκαετίας του ’60. Καμία ανάπτυξη, η μπάλα όλο στον αέρα, γιόμες, καμινάδες και ψηλές μπαλιές στα τυφλά μπας και βρούμε κανένα συμπαίκτη πιο μπροστά. Γραμμές εντελώς ασύνδετες και, ατομικά η κάθε μία, προβληματικές (ευφημισμός). Καμία πίστη και θέληση για τη νίκη. Παίχτες γερασμένοι ή ατάλαντοι (ή και τα δύο). Μία μόνο φάση στο πρώτο ημίχρονο, αυτή στο 3′ που χαραμίζει ο Τοροσίδης τραγουδώντας το γνωστό «τα πουλιά τα βρίσκει ο χάρος στο φτερό». Μετά ένα γκολ από στημένη φάση με παιδικό στήσιμο της άμυνας: όλοι μας είχαν πρήξει ότι ντε και καλά, εντάξει δεν παίζουμε καλό ποδόσφαιρο, αλλά σε στημένες φάσεις και ψηλό παιχνίδι είμαστε αστέρια. Το είδαμε! Οι Κορεάτες ήταν σκάλες ανώτεροι και στα δύο. Μετά το 1-0 η εθνική μας ήταν ανύπαρκτη (πώς να μην είναι με ένα μόνο δημιουργικό μέσο, ο οποίος, στην πορεία, έγινε κανένας). Έγινε και το 2-0 και η εθνική μας συνέχισε το ίδιο βιολί. Μόνο στο τελευταίο εικοσάλεπτο, λόγω της κούρασης των Κορεατών και της κινητικότητας του Σαλπιγγίδη έκανε φάσεις και προσπάθησε να παίξει ποδόσφαιρο, αλλά ήταν πολύ αργά. Τέλος, ο μέγας κόουτς Ρεχάγκελ έκανε επίδειξη υψηλού κοουτσαρίσματος: έστησε  την ομάδα του άθλια και με τις (2 από τις 3) αλλαγές του κατάφερε να την κάνει χειρότερη.

Το κάποτε μεγάλο ατού της ομάδας, η άμυνα, ήταν σε επίπεδο σχολικού πρωταθλήματος. Το κεντρικό αμυντικό δίδυμο το αποτελούσαν ένα κατσίκι κι ένας ψυχικά ανασφαλής κατά συνθήκη κεντρικός μπακ. Οι γκάφες και τα λάθη τους υπήρξαν μνημειώδη και (φανταζόμαστε) ανεπανάληπτα. Ένα βασικό στοιχείο που λαμβάνει υπόψη του ο προπονητής όταν επιλέγει κεντρικό δίδυμο άμυνας είναι και η μεταξύ των δύο μπακ συμπληρωματικότητα, η «χημεία» τους. Αυτό το δίδυμο δεν είχε παίξει ποτέ ξανά μαζί και (αν δεν βρεθεί άλλος σαδομαζοχιστής προπονητής) δεν πρόκειται να ξαναπαίξει. Στο δεξί άκρο της άμυνας, ένας πρώην ποδοσφαιριστής που παρά τη φιλοτιμία του δεν μπορεί πια να τρέξει. Στο αριστερό ένας επίσης κατά συνθήκη αριστερός μπακ που αποδεικνύεται εντελώς ανεπαρκής στα αμυντικά καθήκοντά του, ενώ σήμερα δεν του βγήκε και τίποτε όσον αφορά τα επιθετικά.

Το κέντρο μας διέθετε ένα μόνο δημιουργικό μέσο, μεγάλο σε ηλικία και κατακουρασμένο, που χάθηκε στο ματς. Δύο αμυντικά χαφ, από τα οποία το πιο ταλαντούχο σε ποδοσφαιρική αξία δεν είχε ούτε όρεξη ούτε δυνάμεις. Μπροστά είχαμε το φάντασμα ενός φιλότιμου παγκίτη που πλέον δεν μπορεί, ένα αγωνιστικό φορ που τροφοδοτήθηκε ελάχιστα και, σε ρόλο αριστερού χαφ-εξτρέμ κάποιον που ταλαιπωρούσε τη μπάλα, δεν πέτυχε ούτε μία από τις ενέργειες που επιχείρησε και γενικώς μας εκνεύρισε. Η ομάδα αποσυντονίστηκε επιθετικά ακόμη περισσότερο με την πρώτη αλλαγή του Ρεχάγκελ, ο οποίος έβγαλε τον μοναδικό οργανωτικό μέσο για να τον αντικαταστήσει με ένα σχεδόν συνταξιούχο αμυντικό χαφ. Καταλήξαμε όλα τα κόρνερ και τα φάουλ να τα εκτελεί ο Τοροσίδης. Η τρίτη αλλαγή του κόουτς έφερε στο τερέν έναν περίπου (αλλά όχι ακριβώς) επιθετικό παίχτη που πρόδηλα δεν έχει τις ικανότητες για να αγωνιστεί σ’ αυτό το επίπεδο και ο οποίος χαράμισε τη μοναδική κλασσική μας ευκαιρία. Μόνο ο Σαλπιγγίδης δικαιολόγησε την παρουσία του στο γήπεδο με τις διεισδύσεις και την κινητικότητά του κι αναρωτιέμαι τί άλλο θα έπρεπε να έχει κάνει για να ξεκινά βασικός, όταν η διαφορά αξίας και φόρμας με αυτούς που άρχισαν ήταν τεράστια. Στους διασώθέντες μπορούμε να κατατάξουμε και τον μαχητικό Γκέκα, καθώς και τον Τζόρβα που είχε δύο-τρεις σωτήριες επεμβάσεις (αλλά, και λόγω ύψους, μειονεκτεί σε εξόδους και ψηλές μπαλιές). Σαν κλασσικός προπονητής της εξέδρας και του καφενείου θα ανρωτηθώ μεγαλόφωνα: δεν είχαν θέση (έστω και σαν αλλαγές όταν το ματς είχε θεοστραβώσει) ο Νίνης ή ο Παπασταθόπουλος; Στην τελική, δείξαμε ελάχιστα πράγματα για ομάδα που αγωνίζεται σε τελική φάση ΠΚ.

Μετά το σημερινό αποτέλεσμα, η εθνική Ελλάδας έχει ουσιαστικά αποκλειστεί. Ο ρεαλιστικός στόχος που απομένει είναι να προσπαθήσουμε να αποφύγουμε την ολοκληρωτική επανάληψη του έπους του ’94, πράγμα δύσκολο. Δηλαδή, να πετύχουμε το πρώτο γκολ μας σε τελική φάση, κι αν γίνεται την πρώτη ισοπαλία. Αλλιώς, οι ιστορικοί του ποδοσφαίρου θα μας κατατάσσουν λίγο πάνω από το θρυλικό Ζαΐρ του ’74.

Αργεντινή-Νιγηρία 1-0 (1-0) [Γιοχάνεσμπουργκ]: Το μεγάλο παιχνίδι του Β΄ ομίλου ξεκίνησε με πολλές υποσχέσεις για να «πέσει» σε ποιότητα στη συνέχεια. Η Αργεντινή άρχισε δυναμικά, πέτυχε νωρίς το γκολ με τον Χάιντσε *, έχασε κάμποσες ευκαιρίες, αλλά είχε και μεγάλα νεκρά διαστήματα (τέλος πρώτου ημιχρόνου, 60΄ έως 80΄). Γενικά, έδωσε σε μεγάλο (και εκνευριστικό βαθμό) την εντύπωση ότι ασπάσθηκε τη λογική της ήσσονος προσπαθείας και ότι επιδίωξε να κάνει συντήρηση δυνάμεων. Όλα αυτά μπορεί να έχουν τη σκοπιμότητά τους στο πλαίσιο ενός τουρνουά με μεγάλη διάρκεια, αλλά δεν είναι πολύ ευχάριστα για τον θεατή. Επιπλέον, η Αργεντινή θα μπορούσε να το πληρώσει, γιατί οι Νιγηριανοί έκαναν φάσεις.

Ο Μέσσι το προσπάθησε, ήταν αγωνιστικός, δημιούργησε και προσπάθησε να τελειώσει ευκαιρίες, αλλά για μια φορά ακόμη δεν ήταν καθοριστικός φορώντας τη φανέλλα της εθνικής. Μέτριο παιχνίδι από τον Ιγουαΐν, που κινδυνεύει σοβαρά να χάσει τη θέση του βασικού από τον Μιλίτο. Κατώτερος των προσδοκιών ο Ντι Μαρία (που θα φέρει ένα τσουβάλι λεφτά στα ταμεία της Μπενφίκα). Σε κάθε περίπτωση, η Αργεντινή, χωρίς να εντυπωσιάσει, πέτυχε τον σκοπό της και συνεχίζει.

Η Νιγηρία ήταν αρκετά φιλότιμη και συμπαθητική, έκανε ευκαιρίες και πάλεψε το ματς. Ενδιαφέρουσα επίθεση με τους Γιακούμπου Αγιεγκμπένι στην κορυφή και στα άκρα τους Ομπάσι, Ομπίννα (α΄ μέρος) και Μάρτινς, Οντεμγουίνγκι (β΄μέρος). Καλύτερη του αναμενομένου η άμυνά της, με σπουδαίο ματς (και επιθετικά) από τον Τάιγουο της Μαρσέιγ (που έφυγε τραυματίας από το ματς). Τέλος, εξαιρετική εμφάνιση του τερματοφύλακα Ενυέμα. Πιθανότατα, αυτό που καταδίκασε τη Νιγηρία ήταν η έλλειψη νοοτροπίας μεγάλης ομάδας. Πάντως, για τα δόντια της εθνικής μας κι έτσι όπως είναι, η Νιγηρία φαίνεται πολύ σκληρή.

* Επειδή τον τελευταίο καιρό (και σήμερα ειδικά) παρατηρώ στους αθλητικούς ιστότοπους και στα αθλητικά έντυπα μια τάση «υπερδιόρθωσης» όσον αφορά την προφορά και τη μεταγραφή στα ελληνικά των ονομάτων των Αργεντίνων ποδοσφαιριστών, να επισημάνω ότι ο παίκτης προφέρεται ΧάινΤΣε και όχι Χάινσε. Χαιρετίζω βεβαίως την προσπάθεια που γίνεται επιτέλους για μια πιο πιστή στο αυθεντικό προφορά των νοτιοαμερικάνικων ονομάτων, γιατί σιγά σιγά μας απαλλάσσει από τα ανύπαρκτα «ζ» (εν γένει στα ισπανικά) και «θ» (στα ισπανικά της Λατινικής Αμερικής), αλλά το σπορ θέλει πολύ προσοχή. Ευτυχώς δεν είμαστε πια στην προ-ίντερνετ εποχή που έπρεπε να έχεις συγγενείς και φίλους στη χώρα καταγωγής του παίχτη για να μάθεις τη σωστή προφορά του ονόματός του. Όπου υπάρχει αμφιβολία, ένα βιντεάκι από το You Tube με περιγραφή από νοτιοαμερικάνο σπορτσκάστερ δίνει τη λύση. Αλλιώς και η ίδια η Βίκυ δίνει συχνά τη σωστή λύση (τιπ: η ρώσικη Βίκυ είναι μανούλα στο θέμα της προφοράς των ονομάτων λατινοαμερικάνων παιχτών. Μεταγράφει τα ονόματα, σχεδόν πάντα, με σωστή προφορά και βάζοντας και τόνους). Λοιπόν, όταν έχετε όνομα Αργεντίνου που είναι ιταλικό ή μεταναστών από άλλη χώρα, ο συνήθης κανόνας είναι ότι το όνομα θα προφέρεται όπως στα ιταλικά (σχεδόν πάντα) ή στην άλλη γλώσσα καταγωγής (τις περισσότερες φορές). Ειδάλλως, Βίκυ και Γιου Τιούμπ. Ο σκόρερ του σημερινού αγώνα, για να γυρίσουμε στο ζητούμενο, είναι γιος Γερμανού στην καταγωγή  (από τη γερμανική μειονότητα του Βόλγα) και προφέρει το όνομά του όπως αυτό προφέρεται στα γερμανικά (ειδάλλως κύριοι των αθλητικών ιστότοπων δεν θα έπρεπε να τον πείτε Χέινσε; δεν υπάρχει λόγος να κάνετε μισές δουλειές).

Οι όμιλοι: Β΄

Και ο δεύτερος όμιλος της πρώτης φάσης του νοτιοαφρικανικού Μουντιάλ είναι δύσκολος και αμφίρροπος. Βέβαια, σε αντίθεση προς τον πρώτο, ο δεύτερος όμιλος διαθέτει φαβορί που δεν φαίνεται ότι θα κινδυνέψει για την πρόκριση στον γύρο των 16. Είναι ο όμιλος της Αργεντινής, ενός από τα μεγάλα φαβορί για τον τίτλο, της ομάδας που έχει στις τάξεις της τον καλύτερο ποδοσφαιριστή στον κόσμο. Είναι επίσης ο όμιλος της εθνικής μας, η οποία θα πρέπει να δώσει σκληρή μάχη με Νιγηριανούς και Κορεάτες για να κερδίσει το δεύτερο εισιτήριο για τους 16.

 α΄. Η  Αργεντινή (κατάταξη ΦΙΦΑ: 7η, καλύτερη θέση: 1η το 2008), είναι (το δεύτερο λογικά μετά τη Βραζιλία) φαβορί για την κατάκτηση του κυπέλλου. Με το σπουδαίο έμψυχο δυναμικό που διαθέτει δεν πρέπει να συναντήσει προβλήματα για να προκριθεί. Μου φαίνεται αδιανόητη μια επανάληψη της καταστροφής του 2002 στην Ασία, όταν η ομάδα ξεκίναγε σαν φαβορί με τον «μάγο» Μαρσέλο Μπιέλσα στον πάγκο, τον Βερόν και τον Μπατιστούτα επικεφαλής, και κατέληγε να αποκλειστεί ντροπιαστικά από τον πρώτο κιόλας γύρο , κάνοντας τη χειρότερη εμφάνιση σε τελικά από το 1962 (χάνοντας 0-1 από τους μισητούς εχθρούς Άγγλους και αδυνατώντας να κερδίσει τους Σουηδούς). Για την εθνική Αργεντινής, για το τί σημαίνει ποδόσφαιρο για τους Αργεντίνους, για τις πιθανότητες κατάκτησης του ΠΚ έχουμε ήδη μιλήσει τόσο στο Ιστολόγιο του Ρογήρου όσο και εδώ. Πάμε στο παρόν: θυμίζουμε ότι η Αργεντινή κινδύνεψε πολύ σοβαρά με αποκλεισμό στα προκριματικά τούτου του ΠΚ, κερδίζοντας τη συμμετοχή της στην τελική φάση κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, με τη νίκη επί της αμέσου ανταγωνίστριάς της για την πρόκριση Ουρουγουάης, μέσα στο Μοντεβίδεο. Η ομάδα έχει προβλήματα:

1. Δεν διαθέτει πραγματικό προπονητή. Επαναλαμβάνουμε ότι το αρχικό σχέδιο της αργεντίνικης ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας ήταν να ονομάσει μεν προπονητή τον Μαραντόνα, το ζωντανό είδωλο, τον θεό τον επιφανή, αλλά, έχοντας επίγνωση των περιορισμένων προπονητικών δυνατοτήτων του, να του βάλει σαν επιτηρητή τον Κάρλος Μπιλάρδο, δηλ. τον προπονητή της εθνικής (και του ίδιου του Μαραντόνα) στα ΠΚ του ’86 και ’90. Φυσικά, το σχέδιο δεν δούλεψε, γιατί δεν είναι δυνατό να ασκήσεις κηδεμονία σε 50άχρονο. Οπότε, η μόνη ελπίδα μας είναι να βρει ο Μαραντόνα τις δυνατότητες καλού προπονητή στη πορεία. Ποιός ξέρει; Πολλά γίνονται σ’ αυτή τη ζωή.

2. Πρέπει να βελτιώσει την αμυντική λειτουργία της συνολικά, καθώς στα προκριματικά έδειξε μεγάλη αστάθεια (θυμηθείτε το εντός έδρας ματς με τους Βραζιλιάνους στο Ροσάριο που χάθηκε με κάτω τα χέρια 1-3). Από την άποψη αυτή, η επιλογή του Μαραντόνα να αφήσει εκτός εθνικής τους έμπειρους και φορμαρισμένους Χαβιέ Τζανέττι και Εστέμπαν Καμπιάσσο προκαλεί ερωτηματικά.

3. Πρέπει να βρει τον τρόπο να αξιοποιήσει το μεγάλο της όπλο, τον Λιονέλ Μέσσι (ή, για να διατυπώσουμε διαφορετικά τον στόχο, να αναλάβει επιτέλους ο Μέσσι τον ρόλο του ηγέτη της ομάδας). Μέχρι τώρα, πρέπει να παραδεχτούμε ότι ούτε ο Μέσσι έχει κάνει κανένα μεγάλο ματς με την αλμπισελέστε, ούτε η δεύτερη παίζει με τρόπο που να βοηθά το αστέρι της (όπως, αντίθετα, συμβαίνει στη Μπαρσελόνα). Αν σημειωθεί πρόοδος στο ζήτημα αυτό, τότε η Αργεντινή θα έχει θέσει σοβαρή υποψηφιότητα για το τρόπαιο.

4. Πρέπει να εκμεταλλευθεί οπωσδήποτε το γεγονός ότι διαθέτει το καλύτερο δυναμικό επιθετικογενών παικτών. Άρα είναι κρίμα να παίξει μόνο με δύο από αυτούς (τον Μέσσι και τον Γκονσάλο Ιγουαΐν της Ρεάλ), αφήνοντας στον πάγκο τους Μιλίτο, Αγουέρο, Παλέρμο και Τέβες.

Περισσότερα θα διαπιστώσουμε στην πορεία των αγώνων. Η Αργεντινή θα προκριθεί, αλλά το ζητούμενο είναι η συνέχεια.  

β΄. Η Ελλάδα (κατάταξη ΦΙΦΑ: 13η, καλύτερη θέση: 8η το 2008), πιστεύω ότι θα καταφέρει να πετύχει ένα σημαντικό στόχο: να κάνει αξιοπρεπή εμφάνιση που θα βοηθήσει να ξεχαστεί η ντροπή του αμερικάνικου ΠΚ του ’94. Γιατί, αποκλείεται μια θλιβερή εμφάνιση σαν αυτή του πρόσφατου Ευρωπαϊκού, όταν ολόκληρη η υφήλιος καταριόταν την εθνική μας και την άρνησή της να παίξει ποδόσφαιρο; Όχι, βέβαια. Αλλά, η εμφάνιση του 2008 δεν συγκρίνεται με το αξέχαστο ’94 (η φοβερή προετοιμασία στις συνεστιάσεις συλλόγων ομογενών, το τρομερό σύστημα 4-4-2, το βίντεο με τον Παναγούλια να βρίζει θεούς και δαίμονες και να κλωτσά μπουκάλια στα αποδυτήρια, προφανώς στο ημίχρονο της τεσσάρας από τους Βούλγαρους). Η ομάδα του ’94 δεν είχε το επίπεδο να παίξει σε Μουντιάλ: ήταν αδύνατο να πάει καλά με μετριότατο (και ξεπερασμένο) προπονητή και παίκτες που ανήκαν σε τρεις κατηγορίες (ηλικιωμένοι, περιορισμένων δυνατοτήτων, ανήμποροι να βοηθήσουν μέσα στο γενικότερο ναυάγιο, μια ματιά στην αποστολή  θα σας πείσει). Η τωρινή ομάδα δεν έχει τα ίδια χαρακτηριστικά.

Βεβαίως, η ομάδα του 2010 δεν είναι σε πολύ κατάσταση, ενώ το ίδιο το έμψυχο δυναμικό της είναι φτωχότερο και μικρότερων δυνατοτήτων από αυτό του 2004. Η επίθεσή της, παραδοσιακά αδύνατη, μοιάζει ακόμη πιο προβληματική. Η ομάδα δεν παίζει με τρόπο που θα βοηθούσε τον Σαλπιγγίδη. Η εξέλιξη του Σαμαρά σταμάτησε με την προ ετών μεταγραφή του στη Μάντσεστερ Σίτυ, ο Γκέκας είναι ντεφορμέ, ο Αμανατίδης τραυματίας και εκτός αποστολής. Πόσο παρήγορο είναι το ενδεχόμενο να περιμένουμε τη σωτηρία από τον πάντα φιλότιμο Χαριστέα (που η τελευταία χρονιά που έπαιζε βασικός στην ομάδα του ήταν το 2003-2004 στη Βρέμη); Στο κέντρο, οι βασικοί έχουν μεγαλώσει σε ηλικία και φαίνονται ξεζουμισμένοι (Καραγκούνης, Κατσουράνης), ενώ η μεγάλη ελπίδα (Νίνης) είναι τόσο σταθερός σε απόδοση όσο αισιόδοξες είναι οι προοπτικές ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Το χειρότερο που προέκυψε από τα φιλικά προετοιμασίας (ισοπαλία με τους Βορειοκορεάτες, χαλαρή ήττα από τους Παραγουανούς) είναι ότι και το μεγάλο ατού της ομάδας, η άμυνα, δείχνει σε κακή κατάσταση. Φανταστείτε ο Ρεχάγκελ να ξεκινήσει με βασικό δίδυμο τους Κυργιάκο-Αβραάμ Παπαδόπουλο: σαν δύο τριαξονικά που προσπαθούν να στρίψουν ανάμεσα σε σβούρες. Ο πρώτος ξέχασε το ποδόσφαιρο (εκτός από τις κεφαλιές) από τότε που πήγε στη Σκωτία, ο δεύτερος δεν το έμαθε ποτέ. Κάτι μου λέει ότι ο σωτήρας εδώ δεν είναι άλλος από τον Λουκά Βύντρα (πιθανώς μαζί με τον ελπιδοφόρο Παπασταθόπουλο).

Με όλα αυτά τα προβλήματα, τί είναι αυτό που δίνει ελπίδες πρόκρισης στην Ελλάδα; Η προσωπικότητά της (μη γελάτε), το ειδικό βάρος της, σε σχέση με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και οι αντιπαλοί της. Ίσως φαίνεται περίεργο, αλλά η Ελλάδα έχει περισσότερες πιθανότητες να προκριθεί παίζοντας μέτρια παρά οι αντίπαλοί της.

γ΄. Η  Νιγηρία (κατάταξη ΦΙΦΑ: 21η, καλύτερη θέση: 5η το 1994), είναι για πολλούς φαβορί για την πρόκριση. Δεν είμαι και τόσο σίγουρος. Η σημερινή Νιγηρία είναι χλωμό αντίγραφο της πραγματικά σπουδαίας ομάδας της δεκαετίας του 1990. Και πάλι, όμως, ούτε εκείνη η ομάδα μπόρεσε να φτάσει πιο μακριά από τον γύρο των 16, παρότι οι ειδικοί της έδιναν ελπίδες μέχρι και για ημιτελικούς (η αλήθεια είναι ότι το ’94, που ήταν και καλύτερη, στάθηκε άτυχη χάνοντας 1-2 από τους Ιταλούς στην παράταση). Οι χρόνιες αδυναμίες στην άμυνα και την τακτική ήταν οι βασικοί λόγοι που εμπόδισαν την απογείωση της Νιγηρίας. Η φετινή ομάδα έχει ακόμη πιο έντονες τις αμυντικές αδυναμίες (πού πας με παίκτες που είναι αναπληρωματικοί λ.χ. της Μπόλτον;), ενώ και το κέντρο της είναι χειρότερο απ’ ό,τι στο παρελθόν (ο Όμπι Μικέλ της Τσέλση έμεινε εκτός λόγω τραυματισμού). Το μεγάλο ατού της Νιγηρίας είναι πάντα η επίθεση: ο Γιακούμπου Αγιεγκμπένι της Έβερτον (που τον θυμόμαστε με τη φανέλλα της Μακάμπι Χάιφα να διαλύει τον Ολυμπιακό προ οχταετίας στο Τσάμπιονς Ληγκ), ο Μάρτινς της Βόλφσμπουργκ ή ο Πήτερ Οντεμγουίνγκι (γεννημένος στην Τασκένδη από Ρωσίδα μητέρα) της Λοκομοτίβ Μόσχας είναι όλοι τους πολύ καλοί ποδοσφαιριστές. Αρκούν; Όλα είναι ζήτημα ισορροπίας και ικανότητας διαχείρισης του παιχνιδιού.

δ΄. Η Νότια Κορέα (κατάταξη ΦΙΦΑ: 47η, καλύτερη θέση: 18η το 1997), παρά τις τακτικότατες συμμετοχές της σε τελικά ΠΚ είναι ίσως η λιγότερο εύκολα «αναγνωρίσιμη» (τουλάχιστον στον Έλληνα ποδοσφαιρόφιλο) από τις ομάδες του ομίλου. Δεν πρόκειται να σας παραμυθιάσω, ισχυριζόμενος ότι γνωρίζω καλά το νοτιοκορεατικό πρωτάθλημα, το οποίο προφανώς δεν έχω παρακολουθήσει ποτέ στη ζωή μου και στο οποίο αγωνίζονται οι περισσότεροι από τους παίχτες της εθνικής. Ξέρω μόνο ότι αποτελεί κλειστή λίγκα (δεν υπάρχει υποβιβασμός) στην οποία συμμετέχουν σύλλογοι που ανήκουν στις μεγάλες βιομηχανίες της χώρας. Το μεγάλο αστέρι της ομάδας είναι βέβαια ο Παρκ Γι-Σουνγκ της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, που όμως προέρχεται από μέτρια χρονιά με λίγες συμμετοχές στην ομάδα του.

Η Ν. Κορέα συμμετέχει πάντα στις τελικές φάσεις του ΠΚ από το ’96 και μετά. Εκτός του 2002, ποτέ δεν έχει περάσει στους 16. Κάνει αξιοπρεπείς εμφανίσεις, το παιχνίδι της είναι οργανωμένο και πειθαρχημένο, είναι γρήγορη, οι παίχτες της έχουν ικανοποιητικό επίπεδο τεχνικής και καλή φυσική κατάσταση, πλην όμως λείπει η προσωπικότητα (ατομικά και συλλογικά) που θα την οδηγήσει σε κάτι καλύτερο. Βεβαίως το 2002, στο ΠΚ που διοργανώθηκε κατά το ήμισι στη χώρα της, η εθνική Ν. Κορέας έφτασε στα ημιτελικά: τότε, όμως, είχε καλύτερη φουρνιά παιχτών, το πλεονέκτημα της έδρας, σκανδαλώδη διαιτητική εύνοια και προπονητή ένα μετρ στο κοουτσάρισμα, τον Ολλανδό Χίντινκ. Τα στοιχεία αυτά απουσιάζουν φέτος. Η Κορέα θα πουλήσει ακριβά τα τομάρι της, αλλά δύσκολα θα προκριθεί.

Συμπέρασμα; Η Αργεντινή θα προκριθεί. Για τη δεύτερη θέση και οι τρεις ομάδες έχουν πιθανότητες. Η εθνική μας έχει ένα πολύ μικρό προβάδισμα λόγω εμπειρίας και προσωπικότητας, αλλά καμία εγγύηση πρόκρισης. Αν τα πράγματα στραβώσουν εύκολα μπορεί να καταλήξει τέταρτη.

Αύριο αρχίζουν τα παιχνίδια του ΠΚ, με τους αγώνες του Α΄ ομίλου, που αναμένονται πολύ ενδιαφέροντες. Οπότε, η συνέχεια στο ιστολόγιο προβλέπει για αύριο διπλή μερίδα: και συνέχεια της παρουσίασης των ομίλων και εντυπώσεις από τα δύο πρώτα ματς.