Δέκα παρά τέταρτο η ώρα που βραδιάζει. Κι από τις μελαγχολικές ακτές της Βαλτικής ως τη στέπα την ουκρανική, από τις όχθες του Βιστούλα ως αυτές του Δον, ένα ερώτημα αιωρείται. Ποιος; Ποιος πρόκειται να παίξει τον ρόλο του ταυρομάχου και ποιος αυτόν του ταύρου; Κι έπειτα, στη μάχη αυτή, την άνιση κατά πως λένε, ποιος μέλλει να νικήσει; Γιατί κάποιες φορές, αναπάντεχα θαρρείς, του ταύρου η καρδιά μονάχα ολόρθη ακούγεται. Ποιος; Οι περήφανοι ιδάλγος που έφιπποι προχωρούν και στον εχθρό ανάσα δεν αφήνουνε να πάρει; Ή μήπως αυτοί οι Λουσιτανοί θαλασσοπόροι που δρόμους ανοίγουν εκεί που δεν το περίμενε κανείς; Οι Τεύτονες Ιππότες που γύρισαν σε μέρη γνώριμα κι ακάθεκτοι εφορμούν, βέβαιοι για την επικράτησή τους; Ή μήπως οι άλλοι, που έμπορους δόλιους τους λένε, μα αυτοί είναι φιλόσοφοι και ποιητές και καλλιτέχνες, και τη ζωή ξέρουνε να τη ζουν; Ποιος άραγε; Θολά τα βλέπω όλα. Κι οι τέσσερις μου φαίνονται ισχυροί. Παλεύει η περιστέρα με το αγρίμι… Δέκα παρά τέταρτο η ώρα που βραδιάζει. Κι η σάρκα μ’ ένα κέρατο θλιμμένο… Δέκα παρά τέταρτο η ώρα που βραδιάζει… Χορδή τυμπάνου αρχίζει να χτυπά… δέκα παρά τέταρτο η ώρα που βραδιάζει.
Οι δύο ουκρανικοί προημιτελικοί επιβεβαίωσαν την εντύπωση που είχαμε ήδη αποκομίσει. Οι ομάδες του δεύτερου και του τρίτου ομίλου ήταν πολύ ισχυρότερες αυτών του πρώτου και του δεύτερου. Πέρα από αυτό, κι ύστερα από τον εξαντλητικό σχολιασμό των παιχνιδιών από τους φίλους του ιστολογίου, θα ήταν δύσκολο να προσθέσουμε κάτι ουσιαστικό για τους δύο τελευταίους προημιτελικούς. Ωστόσο, η ανάρτηση αυτή θα είχε λόγο ύπαρξης και μόνο ως ωδή στην αξία αυτού του αριστοκράτη του ποδοσφαίρου που ακούει στο όνομα Αντρέα Πίρλο (κάτι που ήδη έκανε με εξαιρετικό τρόπο ο ολντ μπόυ). Επειδή η αξία των αληθινά μεγάλων στο είδος τους πρέπει να αναγνωρίζεται. Κι ακόμη, μπορούμε να προσθέσουμε με κάποια ικανοποίηση (κι όσο κι αν κάπου η διαπίστωση μας πληγώνει) ότι σ’ αυτό το Ευρωπαϊκό προκρίθηκαν στα ημιτελικά οι τέσσερις καλύτερες ομάδες της διοργάνωσης. Δεν είναι κι άσχημα, τελικά…
Ι. Οι ουκρανικοί προημιτελικοί
Α. Οι Φούριας Ρόχας είναι εδώ: Παραδόξως (;), η αναμέτρηση Ισπανίας-Γαλλίας υπήρξε με διαφορά η λιγότερο ενδιαφέρουσα από τους τέσσερις προημιτελικούς. Αντιμέτωποι με ένα βολικό αντίπαλο, οι Ισπανοί άνοιξαν νωρίς το σκορ και επέλεξαν αυτό που προτιμούν και ξέρουν να κάνουν καλά: να διαχειριστούν το προβάδισμά τους [Ντονιέτσκ: Ισπανία-Γαλλία 2-0, 19′ και 90′ + 1′ πέν. Τσάμπι Αλόνσο)].
α. Οι αποτελεσματικοί: Μπορεί να εστιάζουμε την προσοχή μας στην προσπάθεια να ακολουθηθεί το εκρηκτικό επιθετικό παιχνίδι της Μπαρσελόνα, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε μερικές βασικές αλήθειες: όταν στις μεγάλες διοργανώσεις φτάνει η ώρα των κρίσιμων παιχνιδιών (των νοκ άουτ αναμετρήσεων, δηλαδή), η Ισπανία δεν είναι μια ιδιαίτερα παραγωγική ομάδα. Είναι όμως αποτελεσματική, μια και στηρίζεται σε μια εξαιρετική άμυνα. Το 1-0 είναι το αγαπημένο της σκορ (και, για να βρούμε την τελευταία φορά που η Ισπανία δεχόταν γκολ σε νοκ άουτ αναμέτρηση μεγάλης διοργάνωσης, πρέπει να ανατρέξουμε στο Μουντιάλ του 2006 και στο γκολ με το οποίο ο Ζινεντίν Ζιντάν σφράγιζε την επικράτηση της Γαλλίας με 3-1 στον αγώνα του γύρου των 16 στο Ανόβερο). Φυσικά, η διαφύλαξη της άμυνας δεν επιτυγχάνεται με παθητικό παιχνίδι. Η Ισπανία στραγγαλίζει τον αντίπαλό της, οικειοποιούμενη σχεδόν απόλυτα την κατοχή της μπάλας. Αυτός είναι άλλωστε ο ασφαλέστερος τρόπος αποφυγής των κινδύνων. Κι αν κάποια στιγμή ο αντίπαλος ξεφύγει, υπάρχει η άμυνα, στην οποία (απόντος του Πουγιόλ) δεσπόζει η ιδιοφυία του Σέρχιο Ράμος, και το τελευταίο οχυρό της, ο Ίκερ Κασίγιας. Δεν χρειάζεται να επαναλάβουμε πόσο σημαντικό είναι για μια ομάδα να έχει στις τάξεις της έναν αληθινά μεγάλο τερματοφύλακα, όπως ο Κασίγιας (μεγάλο, όχι απλώς ταλαντούχο και πολύ καλό σαν τον Νώυερ της Γερμανίας). Άλλωστε, πόσες ευκαιρίες έκανε το Σάββατο η Γαλλία; Ουσιαστικά, μία: το καλοχτυπημένο φάουλ του Καμπάυ. Έ, ο Κασίγιας ήταν εκεί για να διώξει τη μπάλα. Πέραν αυτού, ουδείς κίνδυνος. Έπειτα, όσον αφορά το παραγωγικό μέρος του ισπανικού παιχνιδιού, έχουμε εξηγήσει ότι πολλά εξαρτώνται από την απόδοση της κεντρικής γραμμής Τσάβι-Αλόνσο-Μπουσκέτς. Αν ο Τσάβι δεν έπιασε σπουδαία απόδοση στον προημιτελικό, ο Μπουσκέτς ήταν αυτή τη φορά πολύ καλός κι ο Αλόνσο εξαιρετικός, επισφραγίζοντας την απόδοσή του με τα δύο τέρματα της συνάντησης. Και όταν το τρίο αυτό λειτουργεί ικανοποιητικά, η Ισπανία κερδίζει, είτε παίζει με έναν καθαρόαιμο επιθετικό σαν τον Τόρρες (επιλογή που δίνει βάθος στην ανάπτυξη του παιχνιδιού της) είτε με κανέναν (λύση Φάμπρεγας ως κρυφού επιθετικού, επιλογή που καθιστά το ισπανικό παιχνίδι πιο απρόβλεπτο). Όχι ιδιαιτέρως παραγωγική, λοιπόν, αλλά επαρκώς αποτελεσματική.
β. Και οι απογοητευτικοί: Τη θέση του Λωράν Μπλαν πριν από τον προημιτελικό δεν πρέπει να τη ζήλευαν και πολλοί. Έπρεπε να βρει τρόπους για να αντιμετωπίσει τους πρωταθλητές Ευρώπης και Κόσμου με μια ιδιαίτερα ασταθή ομάδα που δεν διαθέτει μεγάλη αυτοπεποίθηση. Επιπλέον, όφειλε να βρει λύσεις για την αναγκαστική απουσία του τιμωρημένου βασικού του στόπερ, του Φιλίπ Μεξές. Όπως συνήθως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις, ο Μπλαν οδηγήθηκε σε ιδιαιτέρως συντηρητικές επιλογές οι οποίες αποδείχθηκαν εκ των πραγμάτων τουλάχιστον ανεπαρκείς, αν όχι ατυχείς: είσοδος στην ενδεκάδα του Ρεβεγιέρ ως δεξιού μπακ και προώθηση του κατόχου της θέσης Ντεμπυσύ ως δεξιού χαφ. Τρεις μέσοι με καθαρά ανασταλτικό ρόλο (Εμ’ Βιλά στον άξονα, Μαλουντά και Καμπάυ στα άκρα). Μόνο δύο παίκτες με καθαρά επιθετικό προσανατολισμό (Ριμπερύ και Μπενζεμά). Αποκλεισμός από την ενδεκάδα δύο βασικών όπλων της επιθετικής ανάπτυξης της ομάδας (Νασρί και Μενέζ). Το αποτέλεσμα ήταν αναμενόμενο: μια Γαλλία ξεδοντιασμένη, χωρίς καμία επιθετική δυνατότητα. Ο Ριμπερύ προσπαθούσε, αλλά σε ολόκληρο το τουρνουά δεν υπήρξε ποτέ καθοριστικός. Ο πολυδιαφημισμένος Μπενζεμά βάλθηκε να δικαιώσει την εκτίμησή μου ότι εξελίσσεται σε Κωνσταντίνου της Γαλλίας. Όποτε ακούς για παίχτη που κάνει αφανή δουλειά, για φορ που δίνει πάσες κι απασχολεί αμυντικούς, μπορείς να είσαι σίγουρος: ο επιθετικός δεν έχει σχέση με τα δίχτυα κι επομένως αδυνατεί να εκπληρώσει την αποστολή του. Ίσως σε ένα σχήμα με δύο επιθετικούς ο Μπενζεμά να αποδειχτεί χρήσιμος. Μόνος του δεν καταφέρνει τίποτε καλύτερο από το να γυρίζει στο κέντρο, σε θέση που γίνεται εντελώς ακίνδυνος για τον αντίπαλο. Όσο για το μπετονάρισμα της δεξιάς πτέρυγας, με Ρεβεγιέρ και Ντεμπυσύ, δεν χρειάζεται να πούμε κάτι περισσότερο απ’ ότι και τα δύο ισπανικά τέρματα προήλθαν ακριβώς από αυτόν τον χώρο! Σε καθαρά ποδοσφαιρικό επίπεδο, η Γαλλία εγκαταλείπει αυτό το ευρωπαϊκό με σχεδόν όσες αμφιβολίες είχε για την αξία της και πριν από αυτό. Κι όσο για τα υπόλοιπα, δεν φαίνεται να έχει ξορκίσει τους δαίμονες της Νότιας Αφρικής.
Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι για την επιτυχία μιας ποδοσφαιρικής ομάδας τεράστιο ρόλο παίζει πάντα και το κλίμα που επικρατεί σ’ αυτήν όσον αφορά τις σχέσεις προπονητή-ποδοσφαιριστών και ποδοσφαιριστών μεταξύ τους. Μετά το ναδίρ της Κνύσνα, η εθνική Γαλλίας φαίνεται να έχει κάνει μικρές μόνον προόδους στον τομέα αυτό.
Μικρό φλας μπακ. Δευτέρα, 11 Ιουνίου. Ντονιέτσκ, στάδιο Ντονμπάς. Τριακοστό ένατο λεπτό της αναμέτρησης μεταξύ Γαλλίας και Αγγλίας. Ο Σαμίρ Νασρί μόλις έχει ισοφαρίσει το σκορ κι επιλέγει να πανηγυρίσει με τη γνωστή χειρονομία που υποδεικνύει στους άλλους να σωπάσουν. Ακόμη κι ένας μέτριος γνώστης της γαλλικής μπορεί να διαβάσει στα χείλη του παίχτη ή ακόμη και να ακούσει τα λόγια που αυτός προφέρει: «Ferme ta gueule» («Βούλωστο»). Και πού απευθύνεται η «ευγενής» χειρονομία του ποδοσφαιριστή; Στους οπαδούς της αντιπάλου, όπως θα υποδείκνυε η πιο θεμιτή εκδοχή; Όχι βέβαια! Όπως ο ίδιος ο Νασρί έσπευσε να διευκρινίσει, στη συνέντευξη τύπου, αποδέκτης ήταν δημοσιογράφος της Εκίπ που τόλμησε να ασκήσει κριτική στον παίκτη για την απόδοσή του με την εθνική Γαλλίας. Ωραίο ξεκίνημα! Bonjour l’ambiance, που θα έλεγαν κι οι ίδιοι οι ενδιαφερόμενοι. Κι αν η νίκη επί της Ουκρανίας έδωσε κάποια ανάσα ελπίδας (την οποία πάντως σκίασε η αντίδραση του Μπενζεμά όταν έγινε αλλαγή), η απελπιστική εμφάνιση με τη Σουηδία έφερε πάλι στην επιφάνεια τα γνωστά προβλήματα. Απ’ ό,τι φαίνεται, μια ωραία ατμόσφαιρα επικράτησε στα αποδυτήρια της εθνικής Γαλλίας μετά τον συγκεκριμένο αγώνα: «τρυφερές» κουβέντες αντάλλαξαν ο προπονητής με τον Μπεν Αρφά, ο Ντιαρρά με τον Νασρί και (πάλι) ο Νασρί με τον Ριμπερύ και τον Μπενζεμά. Ανάλογες σκηνές διαδραματίστηκαν και μετά τον χαμένο προημιτελικό με τους Ισπανούς (με αποκορύφωμα τον έντονο διαπληκτισμό του Νασρί – ποιου άλλου – με δημοσιογράφο). Όλα καλά κι όλα ωραία. Και πληθαίνουν οι φωνές που ζητούν την αποπομπή από την εθνική Γαλλίας των προκλητικών, των αδιάφορων και των αναποτελεσματικών. Έ, δεν πρόκειται να μείνουν και πολλοί για να διεκδικήσουν την πρόκριση για το Μουντιάλ της Βραζιλίας.
Β. Η χαμηλής αποτελεσματικότητας υψηλή τέχνη κι η χοντροκοπιά που προσποιείται ότι είναι μεγαλείο: Επίσης παραδόξως, ο τελευταίος προημιτελικός επιφύλαξε πολύ εντονότερες συγκινήσεις, μολονότι δεν είχε γκολ. Στη σύγκρουση των αντιθέτων, η Ιταλία κυριάρχησε στο παιχνίδι από το πρώτο μέχρι το εκατοστό εικοστό λεπτό. Κατοχή μπάλας 64-36, 35 προς 9 τελικές, στατιστικά που δηλώνουν την απόλυτη ανωτερότητα των Ιταλών. Και παρόλα αυτά, παρά τη συντριπτική επικράτηση σε επίπεδο τεχνικής και τακτικής, την τεράστια διαφορά σε επίπεδο αξίας παικτών, το γκολ δεν ήρθε ποτέ. Η ατυχία (των δύο δοκαριών) συνδυάστηκε με μια παροιμιώδη αναποτελεσματικότητα των επιθετικών των Ατζούρι (Μπαλοτέλλι, ακούς;) για να οδηγήσει το ματς στην παράταση και στα πέναλτυ. Σε εντελώς παθητικό ρόλο, μια Αγγλία απίστευτα ατάλαντη ποδοσφαιρικά (ακόμη και για τα χαμηλά της στάνταρ) πόνταρε στην άμυνα, με ελπίδα να κλέψει τη νίκη σε κάποια αντεπίθεση (και υπήρξαν δυο-τρεις στιγμές που κάτι θα μπορούσε να συμβεί) ή στα πέναλτυ. Αν στη θέση της Αγγλίας ήταν η εθνική μας, θα διαβάζαμε ακόμη για αντιποδόσφαιρο και για δυσφήμιση του αθλήματος. Μερικοί έχουν, όμως, ασυλία.
Όταν φτάνεις στα πέναλτυ έχοντας χάσει μύριες ευκαιρίες πρέπει να νιώθεις τύψεις και φόβο που κατέληξες να διακινδυνεύεις στη λοταρία μια βέβαιη επικράτησή σου. Έπειτα από το χαμένο πέναλτυ του Μοντολίβο και την επιτυχή εκτέλεση από τον Ρούνευ, το σενάριο της τιμωρίας άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά. Μόνο που όλοι αυτοί λογάριαζαν χωρίς τον Αντρέα Πίρλο. Που με μια εκτέλεση α λα Πανένκα ισοφάριζε το σκορ, σπάζοντας τα νεύρα (και την υπεροψία) των διαφόρων Άγγλων. Η συνέχεια ήταν πιο λογική: δοκάρι του Γιανγκ, 3-2 από τον Νοτσερίνο, απόκρουση του Μπουφφόν στο ξεψυχισμένο σουτ του Άσλεϋ Κόουλ, 4-2 από τον Ντιαμάντι και… τέλος. Αποδόθηκε δικαιοσύνη. Χρειάστηκε πολύς χρόνος και παραλίγο να γίνει η στραβή, αλλά έστω κι έτσι ο καταφανώς ανώτερος προκρίθηκε. Δόξα και τιμή στον Πίρλο για το θάρρος, τη ψυχραιμία και την τεχνική του που έκριναν προς τη σωστή κατεύθυνση ένα τόσο παράξενο παιχνίδι (Κίεβο: Αγγλία-Ιταλία 0-0, 2-4 πέναλτυ)!
II. Και οι ημιτελικοί;
Μπορεί τελικά ν’ αποδειχτούν άνοστες σούπες, αν τυχόν οι ομάδες παραλύσουν από την πίεση που προκαλεί η σημασία των αναμετρήσεων, ωστόσο οι δύο ημιτελικοί πληρούν όλες τις προϋποθέσεις για να είναι συγκλονιστικοί. Είπαμε ότι έμειναν οι καλύτεροι κι όχι οι διάφοροι θιασώτες του αντιποδοσφαίρου. Οι αγώνες έχουν σαφώς φαβορί (την Ισπανία και τη Γερμανία), αλλά τα δύο αουτσάιντερ διαθέτουν όπλα που δεν είναι ευκαταφρόνητα για να διεκδικήσουν την πρόκριση στον τελικό και μάλιστα όχι αόριστα κι αφηρημένα, αλλά ειδικά σε σχέση με τους συγκεκριμένους αντιπάλους τους. Οι Ισπανοί εξακολουθούν να παίζουν με επιτυχία το παιχνίδι της ασφυκτικής για τον αντίπαλο κατοχής της μπάλας και να είναι αποτελεσματικοί, αλλά δείχνουν κάπως πιο κορεσμένοι σε σχέση με τις δύο προηγούμενες μεγάλες διοργανώσεις, στις οποίες και κατέκτησαν το τρόπαιο. Ο Ντελ Μπόσκε αμφιταλαντεύεται ακόμη μεταξύ του πιο ορθολογικού σχήματος με καθαρόαιμο επιθετικό και του πιο παράδοξου δίχως κανέναν. Θα πρέπει ακόμη να βρεί αντίδοτο στο επικίνδυνο παιχνίδι των Πορτογάλων από τα άκρα και στην ορμή του Κριστιάνο Ρονάλντο. Από την άλλη, μπορεί να αντέξει η άμυνα των Πορτογάλων στην πίεση που θα ασκήσουν οι γείτονες; Μπορούν οι Λουσιτανοί να τα βγάλουν πέρα χωρίς μεγάλο σέντερ φορ και τερματοφύλακα;
Στην άλλη αναμέτρηση, αν οι Γερμανοί βαδίζουν με σιγουριά προς ένα τρόπαιο που μοιάζει να προορίζεται για αυτούς, δεν είναι δυνατό να μη σκέφτονται ότι τους έλαχε να αντιμετωπίσουν την ομάδα που παραδοσιακά τους ταιριάζει λιγότερο. Από τον μυθικό ημιτελικό του Μεξικού ως αυτόν του Ντόρτμουντ το 2006, οι Ιταλοί έχουν αποδείξει ότι ξέρουν να βρίσκουν τους τρόπους για να εξουδετερώνουν τους Γερμανούς, ακόμη και στις περιπτώσεις που η λογική υποδεικνύει τους δεύτερους ως ανώτερη ομάδα. Μπορεί, όμως, να αντέξει η σχετικά νέα κι άπειρη Σκουάντρα Ατζούρα στην ορμή αυτής της Γερμανίας; Μπορεί να τα βγάλει πέρα με δεδομένη τη επιθετική αναποτελεσματικότητά της και την έλλειψη μεγάλου φορ; Μπορεί ο τριανταπεντάχρονος Ντι Νατάλε να δώσει απάντηση στο ερώτημα αυτό; Θα είναι καθοριστικός ο στρατηγός Πίρλο; Πόσο μπορεί να επηρεάσει την έκβαση την αγώνα η παρουσία ενός μεγάλου τερματοφύλακα-ηγέτη,όπως είναι ο Μπουφφόν; Είναι ικανή να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις ενός τέτοιου αγώνα η γερμανική άμυνα; Μπορεί ο Λεβ να κοουτσάρει αποτελεσματικά την ομάδα του αν τυχόν αυτή βρεθεί πίσω στο σκορ, όπως δεν συνέβη σε κανέναν από τους μέχρι τώρα αγώνες της;
Πολλά ερωτήματα. Οι απαντήσεις θα δοθούν αύριο και μεθαύριο. Γιατί, μετά από ενενήντα ή και περισσότερα λεπτά αγώνα, για κάποιους θα είναι «θάνατος τ’ άλλα, θάνατος μονάχα«, ενώ για κάποιους άλλους ζωή και θρίαμβος. Δέκα παρά τέταρτο η ώρα που βραδιάζει.
Πρόσφατα σχόλια