mea (?) culpa (αλμπισελέστε ρεζιλίκια)

Κάποιοι ίσως και να υποθέσατε ότι η καθυστέρηση ως προς τη συγγραφή του ποστ για τους προημιτελικούς του Σαββάτου να οφειλόταν στην απογοήτευσή μου για τη συντριβή της ομάδας που υποστήριζα σ’ αυτό το Μουντιάλ. Όσο κι αν το αποτέλεσμα με πίκρανε, σας είχα διαβεβαιώσει ότι η ποδοσφαιρική λύπη (κι η αντίστοιχη χαρά) δεν διαρκεί παρά μια νύχτα. Στην πραγματικότητα ήμουν υποχρεωμένος να ασχοληθώ με την κανονική δουλειά μου. Έτσι, έχασα και την ευκαιρία να σκοράρω μετά την καταπληκτική ασίστ που μου έκανε χτες ο φίλτατος Νίκος Σαραντάκος. Έστω και αργά, ας δούμε πώς διαμορφώνεται η κατάσταση στο ΠΚ ενώ μπήκαμε πια στην τελική ευθεία, κι ας προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε όχι τόσο την εξαιρετική εμφάνιση της Γερμανίας (αυτό είναι πιο απλό), όσο το ξεβράκωμα της αγαπητής μου Αλμπισελέστε. Πριν περάσουμε, όμως στο κυρίως πιάτο, ας επισημάνουμε ότι ενώ περιμέναμε (ή τουλάχιστον εγώ περίμενα) ημιτελικούς με έντονα λατινοαμερικάνικο χρώμα, τελικά καταλήξαμε με τρεις ευρωπαϊκές ομάδες και πολύ μεγάλες πιθανότητες να σπάσει η παράδοση που θέλει τις εθνικές της ηπείρου μας να μην έχουν κατακτήσει ποτέ ΠΚ εκτός Ευρώπης. Παράδοξο (αλλά με κριτήριο την προ Μουντιάλ κατάσταση των ομάδων) είναι επίσης το γεγονός ότι η μόνη ομάδα της Λατινικής Αμερικής που έμεινε ζωντανή είναι η Ουρουγουάη, δηλαδή η 5η των προκριματικών της Ν. Αμερικής και τελευταία ομάδα που πήρε το εισιτήριο για τα τελικά. Από τις άλλες τρεις που διεκδίκησαν την πρόκριση (αν και στη περίπτωση της Αργεντινής η χρήση αυτού του ρήματος συνιστά ευφημισμό), αυτή που τελικά την άξιζε περισσότερο ήταν η μαχητική Παραγουάη που έπεσε ηρωϊκά και ίσως και λίγο άδικα. Και για να δω το ποτήρι των προβλέψεών μου μισογεμάτο, ας πω ότι πέτυχα τις 2 στις 4 ντεμιφιναλίστ (Ουρουγουάη, Ισπανία), έχοντας αφήσει φλου το θέμα του θεωρητικού ντέρμπυ Αργεντινής-Γερμανίας και χάνοντας βέβαια τη Σελεσάο. 

Ο αργεντίνικος καρνάβαλος και ο γερμανικός οδοστρωτήρας: Παρά τις προτιμήσεις μου, γνώριζα πολύ καλά ότι μια γερμανική επικράτηση στον αγώνα του Σαββάτου ήταν πολύ πιθανή. Δεν περίμενα όμως με τίποτε την εικόνα που είχε τελικά η αναμέτρηση. Τα κλισέ του στυλ «η καλή μέρα απ’ το πρωί φαίνεται» επιβεβαιώθηκαν για τους Γερμανούς που σκόραραν με την πρώτη ευκαιρία τους στο 3΄: φάουλ του Σβάινστάιγκερ από πλάγια, κάκιστες τοποθετήσεις της αργεντίνικης άμυνας, κεφαλιά του Μύλλερ και 1-0. Η Αργεντινή παγώνει εντελώς, παίζει χωρίς ψυχή και σίγουρα χωρίς καμία οργάνωση παιχνιδιού. Αντί να είναι αυτή που θα κυνηγήσει με πάθος την ισοφάριση, τελικά οι Γερμανοί φτάνουν κοντά στο 2-0 με το σερβίρισμα του Μύλλερ στον Κλόζε που θα σουτάρει άουτ. Λίγο μετά το 30΄, η Αργεντινή συνέρχεται στοιχειωδώς, αποκτά την κατοχή της μπάλας, αλλά αδυνατεί να διασπάσει την αμυντική οργάνωση των Γερμανών. Δεν δημιουργεί καμία πραγματική ευκαιρία, εκτός κι αν θεωρήσουμε τέτοια το ορθώς ακυρωθέν ως οφσάιντ γκολ του Ιγουαΐν στο 36΄ (και ο «σκόρερ» και ο πασέρ Τέβες δεν καλύπτονταν). Β΄ ημίχρονο κι ο Μαραντόνα δεν κάνει καμία διορθωτική κίνηση, παρά τις προφανείς δυσχέρειες που συναντά η ομάδα του. Μέχρι το 65΄ η Αργεντινή κάτι προσπαθεί να κάνει, κρατά τη μπάλα, αλλά είναι φλύαρη και δεν έχει ούτε τώρα κάποια κλασσική ευκαιρία. Η Γερμανία αντιλαμβανόμενη ότι δεν απειλείται βγαίνει στο κυνήγι του δεύτερου γκολ και αποκαλύπτει μεγαλοπρεπώς τη γύμνια της αργεντίνικης άμυνας. 67΄: ατομική προσπάθεια του Μύλλερ, πάσα στον Ποντόλσκι που σερβίρει αριστουργηματικά στον Κλόζε κι αυτός πλασάρει σε κενό τέρμα. 2-0. Η Αργεντινή καταρρέει αντί να προσπαθήσει να σώσει ό,τι μπορεί απ’ αυτό το παιχνίδι όσο υπάρχει καιρός. Η Αγγλία τουλάχιστον αντέδρασε ψυχωμένα μετά το 0-2 με τους Γερμανούς. Η Αλμπισελέστε, με παίκτες ατομικής αξίας πολύ ανώτερης από αυτήν της αγγλικής, παραδίνεται στις ορέξεις των Γερμανών. 73΄: ο Σβάινστάιγκερ γίνεται Μαραντόνα, ντριμπλάρει όποιον βρει μπροστά του και χαρίζει ένα γκολ στον καλό στρατιώτη Φρήντριχ. 3-0. Ο χρόνος κυλά και οι Αργεντινοί δείχνουν να περιμένουν το σφύριγμα της λήξης. Κάποιες μόνο ατομικές προσπάθειες του χαμένου στο διάστημα Μέσσι ή του Παστόρε που πέρασε σαν αλλαγή δεν καταλήγουν πουθενά. 88΄: νέα ταχύτατη γερμανική αντεπίθεση, Ποντόλσκι, Έζιλ, Κλόζε και γκολ! 4-0. Ο, ανύπαρκτος φέτος στη Μπάγιερν, Κλόζε φτάνει τα 14 γκολ σε τελικές φάσεις ΠΚ και διεκδικεί τον τίτλο του παίκτη με τα περισσότερα γκολ στην ιστορία των τελικών. Λήξη [Γερμανία-Αργεντινή 4-0 (1-0), Κέηπ Τάουν]. Η Γερμανία του Λεβ έκανε άριστα αυτό που ξέρει και μπορεί. Το εξαιρετικό κέντρο της ήλεγξε απόλυτα τον αγώνα και χτύπησε την αντίπαλο όταν έπρεπε. Η επίθεση ήταν και πάλι αξιόπιστη και παραγωγική. Η άμυνα δεν απειλήθηκε ποτέ. Κανείς δεν είδε τις πιθανολογούμενες πριν τον αγώνα αδυναμίες της. Πίσω απ’ όλα αυτά δεν μπορεί παρά να υπάρχει ένας προπονητής που προετοίμασε μεθοδικά την ομάδα του και την καθοδήγησε ευφυώς κατά τη διάρκεια των αγώνων της.

Η Αργεντινή, όμως; Η ομάδα που μέχρι το Σάββατο ήταν ένα από τα μεγάλα φαβορί; Πώς διαλύθηκε σαν ομαδούλα της σειράς; Πώς συνετρίβη χωρίς καν να διεκδικήσει τη νίκη (ή μάλλον ούτε καν μια αξιοπρεπή ήττα); Κάποιες εξηγήσεις υπάρχουν.

1. Η πλήρης αποτυχία της μεσαίας γραμμής: Πριν τον αγώνα ο κύριος προβληματισμός μου αφορούσε το πώς θα ανταποκρινόταν το κέντρο της Αργεντινής στην πρόκληση που συνιστούσε η φοβερή μεσαία γραμμή των Γερμανών με τέσσερις παίχτες που μπορούν να καλύψουν με μεγάλη επιτυχία τόσο τον άξονα όσο και τα άκρα (και εκ των οποίων ο ένας, ο Μύλλερ, φαίνεται να έχει αληθινή ψυχή εξτρέμ). Το πρόβλημα ήταν ότι η αργεντίνικη μεσαία γραμμή ήταν αδύναμη και αριθμητικά και σε ποικιλία παιχνιδιού, από την ώρα τουλάχιστον που ο Μαραντόνα αποφάσισε να χωρέσει στην ενδεκάδα δύο καθαρόαιμους επιθετικούς και τον Μέσσι. Από τους Μάξι, Ντι Μαρία και Μασκεράνο κανείς δεν είναι πραγματικός ακραίος. Επιπλέον η φόρμα τους έδειχνε να υπολείπεται της αντίστοιχης των Γερμανών ομοτίμων τους. Στο τεραίν η πραγματικότητα ήταν ακόμη πιο σκληρή για την Αλμπισελέστε. Κανείς δεν μπόρεσε να δημιουργήσει κινδύνους για τη γερμανική άμυνα. Όταν βρίσκονταν στα άκρα, οι Αργεντίνοι μέσοι έμοιαζαν απομονωμένοι κι ανίκανοι για κάτι δημιουργικό, όταν βρίσκονταν στον άξονα κουτούλαγαν ο ένας με τον άλλο. Όσο για τον Μέσσι, όπως έλεγα και στα σχόλια του προηγούμενο ποστ, απλώς στρογγυλοκάθισε στον θρόνο του Ροναλντίνιο με τα πατατάκια. Κοινώς το πείραμα αξιοποίησης του Μέσσι ως επιτελικού απέτυχε παταγωδώς. Ο Μαραντόνα νόμισε ότι ο Μέσσι ήταν ενσάρκωσή του, όμως ο Λιονέλ δεν είναι τελικά ικανός να παίξει τον ρόλο του δεκαριού. Είναι εξαίρετος ως «9,5», όπως αγωνίζεται με επιτυχία στη Μπαρσελόνα, όπως έπαιζε παλιά ο Ρομπέρτο Μπάτζο στην Ιταλία. Αναγκασμένος να γυρίζει πιο πίσω και να πασχίζει να οργανώσει παιχνίδι αποδείχθηκε απλά ανεπαρκής. Έτσι απλά! Αυτός, ο «καλύτερος παίχτης του κόσμου». Ωστόσο υπήρχε κάτι καταστροφικότερο για την Αργεντινή σ’ αυτήν την αδυναμία των μέσων της. Ήταν απίστευτα λίγοι στα αμυντικά τους καθήκοντα. Κι έτσι άφησαν να ξεγυμνωθούν και τα προβλήματα της άμυνας.

2. Οι μεγάλες αμυντικές αδυναμίες: Μέχρι τώρα συζητούσαμε για τις αδυναμίες της αργεντίνικης άμυνας, αλλά δεν τις είχαμε δει να πληρώνονται στον αγωνιστικό χώρο. Η ομάδα είχε δεχθεί δύο μόνο γκολ που δεν είχαν επηρεάσει καθόλου την εξέλιξη των αγώνων της. Το Σάββατο η άμυνα που παρέταξε ο Μαραντόνα ήταν πραγματικά για λύπηση. Όπως φοβόμουν, ο Οταμέντι αποδείχθηκε ο πιο αδύναμος κρίκος. Δεν έχει ούτε τις εμπειρίες ούτε τις ικανότητες να παίζει σ’ αυτό το επίπεδο. Στη φάση του καθοριστικότατου πρώτου γκολ χάνει εντελώς τον Μύλλερ με το μαρκάρισμα του οποίου ήταν επιφορτισμένος. Ντεμικέλις και Μπουρντίσσο μέτριοι, ο Χάιντσε έπαιζε σαν αριστερό μπακ, ενώ είναι κατά συνθήκη μόνο ακραίος αμυντικός. Αναρωτιέται κανείς τί απέγινε ο Σάμουελ που είχε ξεκινήσει βασικός το Μουντιάλ και πιθανώς θα ήταν πιο αξιόπιστη λύση στο κέντρο της άμυνας. Τι απέγινε ακόμη κι ο Γκουτιέρρες που μεγάλος παίχτης δεν είναι, αλλά τουλάχιστον είναι πραγματικός ακραίος. Και πάνω απ’ όλα αναρωτιόμαστε γιατί ο Μαραντόνα δεν πήρε στην αποστολή τους εμπειρότατους και απείρως πιο αξιόπιστους απ’ όσους έπαιξαν Καμπιάσσο και Τζανέττι.

3. Το είπαμε και πιο πριν, η έλλειψη αληθινών ακραίων, που θα χάριζαν ποικιλία στο παιχνίδι, θα «γέμιζαν» το γήπεδο και θα αποσυμφόριζαν τον άξονα της Αλμπισελέστε.

4. Η απουσία οποιασδήποτε βοήθειας από τον πάγκο: Ειλικρινής, αληθινός, έξω καρδιά και συμπαθής ο μέγας Ντιέγκο, αλλά ενώ έβλεπε σ’ όλο το πρώτο μέρος ότι η ομάδα του έχανε κατά κράτος το παιχνίδι τακτικής δεν τόλμησε καμία διορθωτική κίνηση. Οι αλλαγές χρειάζονταν από το 46΄ τουλάχιστον και δεν έπρεπε να είναι απλώς προσώπων, αλλά κυρίως τακτικής. Ωστόσο αποδείχθηκε ότι ο Μαραντόνα δεν είχε κανένα σχέδιο αντίδρασης για την κακιά ώρα που όπως και να το κάνουμε σε τόσο δύσκολο παιχνίδι ήταν πιθανό να έρθει. Τί θα μπορούσε να κάνει; Να αλλάξει έναν από τους επιθετικούς του, περνώντας τον Αγουέρο ή τον Μιλίτο, μπας και τονώσει την εμπροσθοφυλακή. Να περάσει τον Βερόν που θα οργάνωνε πιο ορθολογικά το παιχνίδι και θα απελευθέρωνε τον Μέσσι, δίνοντάς του την ευκαιρία να προωθηθεί περισσότερο κι έτσι να μικρύνουν οι αποστάσεις μεταξύ των γραμμών. Να δοκιμάσει να γεμίσει ένα άκρο, περνώντας ένα δραστήριο μέσο σαν τον Μπολάττι (ή έστω τον Παστόρε που τον έβαλε σαν αλλαγή μετά το 0-2) ή ακόμη κι έναν ακραίο όπως ο Γκουτιέρρες για τους λόγους που εξηγήθηκαν πιο πάνω. Για να το παίξω μάλιστα και εντελώς προπονητής του καναπέ (με κίνδυνο να γίνω ρόμπα), θα πω ότι μια ενδεχόμενη κίνηση σκακιέρας θα μπορούσε να ήταν η εξής: δύο αλλαγές στο 46΄ με αλλαγή συστήματος. Βερόν και ένας ακόμη μέσος (Μπολάττι, Παστόρε ή Γκουτιέρρες) αντί ενός μέσου (Μάξι ή Ντι Μαρία) κι ενός αμυντικού (κατά προτίμηση του τραγικού Οταμέντι). Προώθηση του Μέσσι, ανάληψη του ρόλου του επιτελικού απ’ τον Βερόν, άμυνα με τρεις, καλύτερη κάλυψη των άκρων και αποφυγή κινδύνων μέσω άσκησης πίεσης πιο ψηλά και ουσιαστικότερης επιθετικής ανάπτυξης. Κι αν μετά το 65΄ το παιχνίδι συνέχιζε να πηγαίνει στραβά αλλαγή ενός προσώπου στην επίθεση.

Προς το παρόν αυτά. Ως οπαδό το μόνο που με κρατάει είναι το όνειρο τροπαίου στο Μαρακανά. Μόνο που αυτό απαιτεί σκληρή δουλειά και πολύ καλύτερο προγραμματισμό. Και, δυστυχώς, τα μηνύματα από τις «μικρές» εθνικές της Αργεντινής δεν είναι επί του παρόντος πολύ αισιόδοξα. Άρα, δεν υπάρχουν εγγυήσεις για φουρνιά ταλέντων που θα αντικαταστήσει αυτούς που ως το 2014 θα έχουν σταματήσει.

Η Παραγουάη αγκαλιά με το θαύμα: Με το κάζο της Αλμπισελέστε αναγκαζόμαστε να αφιερώσουμε λιγότερο χώρο στην αληθινά συγκινητική προσπάθεια της Παραγουάης του «Τάτα» Μαρτίνο που έφτασε πολύ κοντά στο να αποκλείσει την πρωταθλήτρια Ευρώπης [Ισπανία-Παραγουάη 1-0  (0-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Η παρουσία της Παραγουάης, τόσο συνολικά στο ΠΚ αυτό όσο και ειδικά στον προημιτελικό με την Ισπανία, αποδεικνύει πώς μια καλά οργανωμένη και δουλεμένη ομάδα με αγωνιστικό φρόνημα μπορεί να κάνει σπουδαία πράγματα, ιδίως όταν έχει κι έναν αποδεδειγμένα ικανό προπονητή που δεν φοβάται να πειραματιστεί (στον προημιτελικό ξεκίνησαν έξι παίκτες που δεν βρίσκονταν στη βασική ενδεκάδα του προηγούμενου αγώνα) όταν βέβαια έχει βάσιμους λόγους να το πράξει. Με την πίεση που άσκησε ψηλά στο γήπεδο, η ομάδα του Μαρτίνο βραχυκύκλωσε το παιχνίδι των Φούριας Ρόχας για μεγάλο διάστημα του αγώνα. Στο πρώτο ημίχρονο μπορεί η Ισπανία να έχει την κατοχή της μπάλας, αλλά η Παραγουάη είναι αυτή που δημιουργεί τις ουσιαστικότερες ευκαιρίες. Και βέβαια μπορεί να διαμαρτύρεται για τη φάση του γκολ του Βαλντές που ακυρώνεται για οφσάιντ θέσης του Καρντόσο, ο οποίος δεν ακουμπά τη μπάλα στη συγκεκριμένη φάση. Φυσικά, είναι δύσκολο να μιλήσει κάποιος για καταφανή αδικία, γιατί πρόκειται όντως για αμφισβητούμενη φάση. Ωστόσο, υπάρχει πάντα η εντύπωση ότι αν στη θέση της Παραγουάης είχε σκοράρει κάποια μεγάλη ομάδα τότε το γκολ θα είχε μετρήσει.

Το δεύτερο ημίχρονο ξεκινά με τα ίδια χαρακτηριστικά, μέχρι να πραγματοποιηθεί το τρελό σενάριο των δύο φάσεων που σημαδεύουν τον αγώνα. Στο 57΄ ο Πικέ τραβά καθαρά τον Καρντόσο μέσα στην ισπανική μεγάλη περιοχή. Πέναλτυ που εκτελεί με τραγικό τρόπο ο παθών δίνοντας στον Κασίγιας την ευκαιρία να μπλοκάρει τη μπάλα. Δύο λεπτά μετά, επανάληψη της φάσης στην περιοχή της Παραγουάης: πέναλτυ (αυστηρό) για φάουλ του Αλκάρας στον Βίγια. Ο Αλόνσο εκτελεί και σκοράρει, αλλά ο διαιτητής διατάσσει επανάληψη γιατί κάποιος Ισπανός έχει μπει στην περιοχή πριν την εκτέλεση του πέναλτυ. Δεύτερη εκτέλεση, αλλά αυτή τη φορά ο Βιγιάρ αποκρούει. Έρχεται ο Φάμπρεγκας για να σκοράρει, ο Βιγιάρ τον ανατρέπει, ο διαιτητής από τη Γουατεμάλα δεν βλέπει τίποτε, ο Σέρχιο Ράμος ξανασουτάρει για να σώσει στη γραμμή κάποιος αμυντικός (μάλλον ο Μορέλ) βγάζοντας τη μπάλα κόρνερ. Τα λεπτά κυλούν. Οι Ισπανοί πιέζουν όλο και περισσότερο, οι Παραγουανοί δείχνουν να κουράζονται από την υπερπροσπάθεια. Στο 82΄, ο συνήθης ύποπτος, ο Βίγια, θα βάλει την Ισπανία μπροστά στο σκορ μετά από μια επική φάση που ξεκινά με επέλαση του Ινιέστα και πάσα στον Πέδρο που σουτάρει στο δοκάρι. Ο Βίγια παίρνει το «ρημπάουντ» και το σουτ του καταλήγει στα δίχτυα μετά από καραμπόλα από το αριστερό στο δεξί κάθετο δοκάρι του Βιγιάρ! Το παιχνίδι δεν έχει τελειώσει. Η κατάκοπη Παραγουάη δεν έχει πει την τελευταία της λέξη, Τα παίζει όλα για όλα. Στο 89΄ φτάνει μια ανάσα από την ισοφάριση: ο Μπάρριος που έχει μπει αλλαγή ξεφεύγει μόνος προς το ισπανικό τέρμα, ο Κασίγιας σώζει. Από πίσω έρχεται ο Σάντα Κρους, μόνο που αντί να πλασάρει, επιχειρεί να «σκοτώσει» τον Κασίγιας. Ο Ισπανός γκολκήπερ αποκρούει και οι ελπίδες της Παραγουάης σβήνουν. Όχι, όμως, και οι εξαιρετικές εντυπώσεις που άφησε η παρουσία της στο Μουντιάλ. Εύφημος μνεία για την αμυντική λειτουργία της, αλλά και στους αμυντικούς της ατομικά. Κι ακόμη, αξίζουν πολλοί έπαινοι στον Βαλντές που σχεδόν μόνος του τρομοκράτησε για 70΄ λεπτά την ισπανική άμυνα. Όσο για την Ισπανία, κατά κάποιο τρόπο εκπλήρωσε τις συμβατικές της υποχρεώσεις φτάνοντας στα ημιτελικά για πρώτη φορά στην ιστορία της μετά το 1950 και πλέον πηγαίνει για το κάτι επιπλέον. Μπορεί, όμως, να αντισταθεί στη γερμανική επέλαση; Οι ισορροπίες δυνάμεων έχουν αλλάξει σε σχέση με το 2008.      

Αύριο έχουμε τον πρώτο ημιτελικό. Οι Ολλανδοί παρουσιάζονται ως το μεγάλο φαβορί, από άποψη ομαδικών και ατομικών δυνατοτήτων, ονόματος και συγκυριών της δεδομένης χρονικής στιγμής. Η Ουρουγουάη είναι κουρασμένη από τον προημιτελικό με τη Γκάνα, μοιάζει να έχει εξαντλήσει τις δυνατότητές της και να έχει πετύχει με το παραπάνω τους στόχους της. Θα της λείπουν οι δύο τιμωρημένοι, Σουάρες και Φουσίλε, δύο παίκτες σημαντικοί για τη Σελέστε, και, κατά πάσα πιθανότητα, ο τραυματίας αρχηγός της Ντιέγκο Λουγκάνο. Εντούτοις, κανείς δεν πρέπει να παραβλέψει την αγωνιστικότητα της Ουρουγουάης και το εξαιρετικό κλίμα που επικρατεί στην ομάδα. Η τελευταία εκπρόσωπος της Λατινικής Αμερικής θα πουλήσει ακριβά το τομάρι της. Κι οι Ολλανδοί δεν είναι ακριβώς η ομάδα που αποκλείεται να υποτιμήσει τον αντίπαλο. Και θα της λείπουν και αυτής κάποιο τιμωρημένοι (Φαν ντερ Βίλ και Ντε Γιονκ). Η πιθανότητα της έκπληξης είναι μικρή, αλλά δεν μπορεί ποτέ να αποκλειστεί.

Η ώρα των δυνατών

Οι αγώνες του γύρου των 16 δεν επεφύλασσαν τελικά ιδιαίτερες εκπλήξεις. Στους 7 από τους 8 αγώνες επικράτησαν, εύκολα ή δύσκολα, τα φαβορί. Μόνο σε έναν προκρίθηκε το αουτσάιντερ (Γκάνα), αν και στην ουσία επρόκειτο για αγώνα μεταξύ σχεδόν ισοδύναμων ομάδων, όπου είχαμε θεωρήσει ως σχετικό φαβορί την ομάδα που τελικά αποκλείστηκε (ΗΠΑ), με κριτήριο ότι έπαιζε ως τότε σαφώς ωραιότερο ποδόσφαιρο από την αντίπαλό της. Η ποιότητα των παιχνιδιών κυμάνθηκε από το πολύ καλό ως το σαφώς κάτω του μετρίου. Οι αγώνες των «μικρών» το Σάββατο έδωσαν υποσχέσεις, ενώ την Κυριακή παρακολουθήσαμε δύο αναμετρήσεις υψηλού επιπέδου και μεγάλης έντασης. Δυστυχώς η συνέχεια δεν ήταν ανάλογη: τη Δευτέρα είχαμε ένα μέτριο παιχνίδι κι ένα στο οποίο η διαφορά δυναμικότητας αφαίρεσε γρήγορα  σχεδόν κάθε ενδιαφέρον, ενώ την Τρίτη παρακολουθήσαμε τις δύο χειρότερες σε ποιότητα αναμετρήσεις.

 Η Ουρουγουάη επιβεβαίωσε τις μεγάλες προσδοκίες που έχει δημιουργήσει. Ξεκίνησε δυνατά τον σαββατιάτικο αγώνα της κόντρα στη Ν. Κορέα [Ουρουγουάη.Ν. Κορέα 2-1 (1-0), Πορτ Ελίζαμπεθ] και άνοιξε γρήγορα το σκορ με τον Λουίς Σουάρες (8΄). Στη συνέχεια έκανε το λάθος να προτιμήσει να διαχειριστεί το σκορ αντί να το διευρύνει, με αποτέλεσμα, ιδίως στα πρώτα 23΄ του β΄ μέρους, να παραχωρήσει την πρωτοβουλία στην αντίπαλό της. Το αποτέλεσμα αυτής της υποχώρησης ήταν να δεχτεί την ισοφάριση από τους πάντα μαχητικούς Κορεάτες (Λη Τσουνγκ Γιονγκ, 68΄). Η ισοφάριση αφύπνησε τη Σελέστε, η οποία συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να προσπαθήσει για να κατακτήσει ξανά την πρόκριση σε προημιτελικό μετά από 40 χρόνια. Αφού χάθηκαν κάποιες ευκαιρίες, το μεγάλο ταλέντο του Σουάρες έδωσε τη λύση: αφού ντρίμπλαρε τον προσωπικό αντίπαλό του, ο φορ του Άγιαξ έπιασε ένα εξαιρετικό σουτ από τη γωνία της μεγάλης περιοχής, το οποίο κατέληξε στα αντίπαλα δίχτυα. Η περιπέτεια τελείωνε για τη φιλότιμη Κορέα. Συμπαθής, αλλά όχι για πολύ μεγάλα πράγματα, μπορεί να επιστρέψει στη χώρα της με ψηλά το κεφάλι (και να μας κάνει να σκεφτούμε ότι στη θέση της θα μπορούσε, με λίγη σοβαρότητα στο εναρκτήριο ματς, να είναι η εθνική μας). Όσο για την Ουρουγουάη, έδειξε ξανά τις αρετές της: άψογη οργάνωση, εξαιρετική αμυντική λειτουργία υπό την καθοδήγηση του Λουγκάνο (το Σάββατο δέχτηκε το πρώτο μόλις γκολ στη διοργάνωση) και μια υπέροχη επιθετική τριάδα με τους Φορλάν, Σουάρες και Καβάνι. Θα μπει στα προημιτελικά ως μεγάλο φαβορί για πρόκριση.

Οι ΗΠΑ, αντιθέτως, δεν κατόρθωσαν να δικαιώσουν τις προτιμήσεις μας. Με λιγότερη φρεσκάδα, αναγκασμένες να κυνηγούν από νωρίς το σκορ και χωρίς τη νοοτροπία της αληθινά μεγάλης ομάδας που της επιτρέπει να κερδίζει ακόμη κι όταν δεν βρίσκεται στην καλύτερη μέρα της, έπεσαν στην παγίδα της Γκάνας, μιας ομάδας που δεν παίζει ελκυστικό ποδόσφαιρο, αλλά έχει την αποφασιστικότητα να πάρει το αποτέλεσμα που θέλει απέναντι σε αντίπαλο που είναι κοντά στα κυβικά της [Γκάνα-ΗΠΑ 2-1 παράτ., 1-1 καν. αγ. (1-0), Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ]. Τρεις λόγοι εξηγούν κυρίως την αμερικανική αποτυχία: 1. οι αμυντικές ολιγωρίες (ή και αδυναμίες) σε πολύ κρίσιμα σημεία (αρχή του αγώνα και αρχή της παράτασης), τις οποίες δεν συγχώρεσε το μεγάλο ατομικό ταλέντο των δύο σκόρερ της αντιπάλου. 2. Τα ατυχή πειράματα του Μπράντλεϋ από τα οποία δεν βγήκε κανένα (η out of the blue χρησιμοποίηση στη βασική ενδεκάδα του Κλαρκ, την οποία ο κόουτς αναγκάστηκε να διορθώσει με αλλαγή α λα Αλέφαντος/ η, ανεξήγητη αν δεν ανέκυψε πρόβλημα τραυματισμού, έξοδος του Άλτιντορ πριν την έναρξη της παράτασης). 3. Η σωματική και ψυχική κούραση που συνεπάγονταν οι προσπάθειες που κατέβαλε η ομάδα κυνηγώντας το σκορ και στα τρία ματς των προκριματικών (επιστροφή από το 0-1 με τους Άγγλους, το 0-2 με τους Σλοβένους, αναζήτηση του γκολ της νίκης με τους Αλγερινούς) και στο χτεσινό. Όταν ήρθε το 1-2 στο χειρότερο σημείο, οι ΗΠΑ δεν είχαν πια δυνάμεις και μυαλό για να επιδιώξουν ορθολογικά την ισοφάριση, όπως είχαν κάνει στα προηγούμενα ματς. Σε κάθε περίπτωση, οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν το ΠΚ αφήνοντας καλές εντυπώσεις και υποσχέσεις για το μέλλον.

Η Γκάνα έφερε σε πέρας την αποστολή της, παίζοντας το τόσο προσφιλές σ’ αυτήν ποδόσφαιρο αναμονής. Ευτύχησε να πετύχουν γκολ σε καθοριστικά σημεία δύο από τις πιο ταλαντούχες μονάδες της, όπως είναι ο Κέβιν Πρινς Μπόατενγκ και, κυρίως, ο Τζυαν Ασαμόα (υπόδειγμα τελειώματος φάσης το 2ο γκολ), οπότε μπόρεσε να διαχειριστεί τον αγώνα από θέση ισχύος. Έδειξε τον σκληρό χαρακτήρα της, καθώς δεν κάμθηκε από την ισοφάριση με πέναλτυ του Ντόνοβαν που έστειλε τον αγώνα στην παράταση. Μεγάλο παιχνίδι από τον αριστερό μέσο Αντρέ Αγιού (κρατώ την προφορά των Γάλλων, μια και ο γιος του Αμπεντί Πελέ είναι προϊόν του γαλλικού ποδοσφαιρικού συστήματος: ανήκει στη Μαρσέιγ και την περασμένη χρονιά έπαιζε – και μάλλον θα παίζει και την επόμενη – στην Αρλ-Αβινιόν που κέρδισε την άνοδό της στη Λιγκ 1). Λογικά οι δυνατότητες της Γκάνας είναι για μέχρι εδώ. Ωστόσο φαντάζομαι ότι θα κυνηγήσει την πρόκριση στα ημιτελικά με όλες τις δυνάμεις της και με όπλα την υποστήριξη του κοινού και των διοργανωτών (ο εκπρόσωπος της οργανωτικής επιτροπής έδωσε συγχαρητήρια για την «πρόκριση στο ημιτελικό»! Το λάθος το διόρθωσε γρήγορα, αλλά η λανθάνουσα γλώσσα αν μη τι άλλο εκφράζει ειλικρινώς κάποιες επιθυμίες).

Τα ματς της Κυριακής ήταν με διαφορά τα καλύτερα από άποψη ποιότητας και έντασης, καθώς αφορούσαν τέσσερις μεγάλες σε όνομα και/ ή ποδοσφαιρικό ταλέντο εθνικές ομάδες. Δυστυχώς και τα δύο σημαδεύτηκαν από σοβαρά διαιτητικά σφάλματα (για την ακρίβεια σφάλματα των εποπτών) που τελικά αδικούν όχι μόνο τους ζημιωθέντες και ηττημένους, αλλά και τους ευνοηθέντες και τελικά νικητές, καθώς αφήνουν μια σοβαρή σκιά στην επικράτησή τους. Βάσει αξίας και αυτών που έδειξαν στο γήπεδο, Γερμανία και Αργεντινή θα πρέπει να προχωρούσαν και χωρίς τη διαιτητική εύνοια. Ωστόσο, τα λάθη επιτρέπουν (ίσως ακόμη περισσότερο στη χώρα μας) την ανάπτυξη μιας ολόκληρης φιλολογίας για το τί θα συνέβαινε αν είχε μετρήσει το γκολ του Λαμπάρντ, που δεν είδε ο επόπτης του Ουρουγουανού διαιτητή Χόρχε Λαρριόνδα, ή αν ακυρωνόταν όπως έπρεπε το οφσάιντ πρώτο γκολ του Τέβες.

Το εντονότερο σε συγκινήσεις, μέχρι τώρα, ματς του Μουντιάλ επρόκειτο να είναι ένας αγώνας στον οποίο συμμετείχε η εθνική Αγγλίας (έτσι για να δοκιμαστούν οι πεποιθήσεις ή οι ιδεοληψίες μου). Μετά από ένα αναγνωριστικό εικοσάλεπτο, ακολούθησε ένα καταιγιστικό τέταρτο γερμανικής κυριαρχίας που ξεγύμνωσε τις αδυναμίες της αγγλικής άμυνας. Στο 20΄ ο Κλόζε κερδίζει το σπρηντ από τον Άπσον, την ώρα που ο Τέρρυ έχει χάσει εντελώς τη φάση. Ο Ντέιβιντ «Καλάμιτυ» Τζέημς δεν επιχειρεί καμία έξοδο και ο πρώτος εκ των Πολωνών της γερμανικής επίθεσης τελειώνει τη φάση. Στο 32΄, έξοχος συνδυασμός Κλόζε, Μύλλερ, Ποντόλσκι, και ο έτερος Πολωνός σκοράρει με ωραίο διαγώνιο πλασέ. Στο σημείο εκείνο είμαι απολύτως βέβαιος ότι το ματς έχει τελειώσει και ότι το μόνο ζητούμενο είναι το εύρος του τελικού σκορ. Λογαριάζω χωρίς την παροιμιώδη αγωνιστικότητα των Άγγλων (και τις εμφανείς αμυντικές αδυναμίες των Γερμανών). Μετά από γέμισμα του Τζέρραρντ στην καρδιά της γερμανικής περιοχής και απελπιστική έξοδο του Νώυερ, ο Άπσον μειώνει με κεφαλιά (34΄). Ένα λεπτό αργότερα, ο Λαμπάρντ εξαπολύει έναν κεραυνό που βρίσκει το οριζόντιο δοκάρι και σκάει μισό τουλάχιστον μέτρο μέσα από τη γραμμή του τέρματος του Νώυερ. Επόπτης και διαιτητής δεν βλέπουν τίποτε και ιδού πεδίο δόξης λαμπρό για όσους αρέσκονται στην κατασκευή υποθετικών σεναρίων. Οι Άγγλοι μπαίνουν φουριόζοι και στο β΄, ο Λαμπάρντ, πάλι, έχει ένα εξαιρετικό φάουλ που χτυπά στο οριζόντιο δοκάρι των Γερμανών. Σιγά-σιγά οι Γερμανοί ανακτούν τον έλεγχο του αγώνα και στο πιο κρίσιμο σημείο χτυπούν δύο φορές, εκμεταλλευόμενοι όχι μόνο την υποδειγματική ανάπτυξή τους, αλλά και τις παιδικές επιστροφές της αγγλικής ομάδας στον χώρο άμυνάς της. Οι δύο αντεπιθέσεις με δημιουργούς, αντίστοιχα, τον Σβάινστάιγκερ και τον Έζιλ και εκτελεστή και τις δύο φορές τον Μύλλερ (66΄, 69΄) τελειώνουν το ματς [Γερμανία-Αγγλία 4-1 (2-1), Μπλουμφοντέιν]. Και στις δύο περιπτώσεις όλη η Αγγλία έχει ξεμείνει κοντά στη γερμανική περιοχή από την εκτέλεση προηγούμενου φάουλ και ύστερα από πούλημα της μπάλλας: η επιδίωξη της ισοφάρισης με κατέβασμα ολόκληρης της ομάδας στην αντίπαλη περιοχή και η πλήρης αδυναμία επιστροφών μετά την απώλεια της κατοχής της μπάλας είναι συμπτώματα τακτικής αδυναμίας που δεν συναντά κανείς ούτε σε ερασιτεχνικές ομάδες. 

Οι Γερμανοί μπορούν να προετοιμαστούν με ηρεμία και αυτοπεποίθηση για τον πρόωρο «τελικό» του Σαββάτου. Το κέντρο τους μοιάζει να είναι το πληρέστερο και το πιο δημιουργικό της διοργάνωσης: με τέσσερις ποδοσφαιριστές που συμμετέχουν όλοι στην επιθετική ανάπτυξη της ομάδας, με την πάντα γοητευτική ιδέα των δύο ακραίων επιτελικών μέσων (έναν πιο χαφ και δημιουργικό, όπως είναι ο Έζιλ, κι έναν πιο εξτρέμ, όπως ο Μύλλερ) να υλοποιείται τέλεια, η Γερμανία υπόσχεται πολλά, δίνοντας την εικόνα ενός μελλοντικού φιναλίστ ή, ακόμη και, τροπαιούχου. Αν πρέπει να ανησυχεί για κάτι, αυτό είναι η άμυνα, περιλαμβανομένου και του τερματοφύλακά της. Η τρικυμία μετά το 2-0 (δηλαδή σε ένα ευνοϊκότατο σημείο του αγώνα) προκαλεί ανησυχίες και καταδεικνύει την αχίλλειο πτέρνα μιας ομάδας που παίζει επιθετικό ποδόσφαιρο.

Οι Άγγλοι εγκατέλειψαν και πάλι νωρίς τη διοργάνωση (όπως είχαμε προβλέψει και όπως δεν πίστευαν κάποιοι ειδήμονες). Εντούτοις, η τελευταία εικόνα της ήταν και η πιο συμπαθητική. Άλλες ομάδες θα είχαν διαλυθεί μετά το 0-2. Η Αγγλία ουσιαστικά ισοφάρισε το σκορ. Θα μπορούσε να επικαλείται το μεγάλο διαιτητικό σφάλμα και να υποστηρίζει ότι δεν της δόθηκε η ευκαιρία να κερδίσει το παιχνίδι. Δεν αρκούν, όμως, το πάθος και η εξαιρετική απόδοση κάποιων εκλεκτών μονάδων (Λαμπάρντ, Τζέρραρντ) για να γίνει μια ομάδα μεγάλη και να αποκλείσει τους Γερμανούς. Το υλικό της εθνικής Αγγλίας ήταν (και δεν είναι η πρώτη φορά) άνισης ποιότητας. Από τους σπουδαίους παίκτες της, ο μεν Ρούνευ εμφανίστηκε πραγματικά «καμένος» και δεν υπήρξε σε καμία στιγμή καθοριστικός. Ο Τέρρυ ήταν ξεχασμένος στις περιπέτειές του. Από τους υπόλοιπους, πολλοί είναι τόσο μέτριοι που δεν θα έβρισκαν θέση στην ενδεκάδα των περισσότερων από τις εθνικές που συμμετείχαν σ’ αυτό το Μουντιάλ. Ειδικά όσον αφορά την άμυνα και τους τερματοφύλακες η κατάσταση είναι απελπιστική. Προσθέστε τα ατυχή πειράματα του Καπέλλο (ο Ρούνεϋ δεύτερος επιθετικός, ο Τζέρραρντ στο αριστερό άκρο και όχι στον άξονα όπου αποδίδει καλύτερα) και τη χρόνια αφέλεια σε θέματα τακτικής κι έχετε τις εξηγήσεις του αποκλεισμού των Άγγλων χωρίς να μπείτε σε συζητήσεις περί διαιτησίας.

Κατά τη γνώμη μου, το ματς με το υψηλότερο επίπεδο τεχνικής ήταν η σύγκρουση Αργεντινής-Μεξικού στο Γιοχάνεσμπουργκ [3-1 (2-0)]. Το Μεξικό έδωσε ένα μάθημα για το πώς μπορείς να κοντράρεις στα ίσα μια ποδοσφαιρική υπερδύναμη, με την προϋπόθεση βέβαια να διαθέτεις και κάμποσο ταλέντο. Μολονότι δεν βγήκε το τρυκ του Αγκίρρε (χρησιμοποίηση, για πρώτη φορά, του Αδόλφο Μπαουτίστα στο αριστερό άκρο της επίθεσης – ο Μπαρρρέρα, με την απόδοσή του στο β΄μέρος που πέρασε σαν αλλαγή και με τα τεχνικά του χαρακτηριστικά, απέδειξε ότι ήταν καταλληλότερη λύση από τον βαρύ επιθετικό της Τσίβας της Γουαδαλαχάρα), στο πρώτο τέταρτο το Μεξικό είχε δημιουργήσει πολλά προβλήματα στην άμυνα της Αλμπισελέστε κι είχε ήδη χάσει τρεις μεγάλες ευκαιρίες (δοκάρι στο φοβερό σουτ του Σαλσίδο, σουτ του Γουαρδάδο που γλείφει το δοκάρι του Ρομέρο, σουτ του Ερνάντες λίγο άουτ). Μετά από ένα εικοσάλεπτο στο οποίο είναι επιθετικά μπλοκαρισμένη, η Αργεντινή θα αντιδράσει και θα σκοράρει στο 26΄ με τον Τέβες, χάρη στην αβλεψία επόπτη και διαιτητή που δεν προσέχουν ότι ο Αργεντίνος επιθετικός βρίσκεται σε καθαρή θέση οφσάιντ όταν δέχεται τη μπαλιά του Μέσσι. Το αντικανονικό γκολ που μέτρησε θα αποδιοργανώσει εντελώς το Μεξικό που γρήγορα θα βρεθεί και με δεύτερο γκολ στην καμπούρα του, ύστερα από το τραγικό γύρισμα του Οσόριο που θα εκμεταλλεύεται ψύχραιμα ο Ιγουαΐν. Στις αρχές του β΄μέρους ο Τέβες θα πετύχει και τρίτο γκολ με ένα εξαιρετικής ομορφιάς μακρινό σουτ. Προς τιμήν του, το Μεξικό δεν θα καταθέσει τα όπλα, θα παίξει όμορφο επιθετικό ποδόσφαιρο και θα πετύχει το γκολ της τιμής με μια φοβερή προσπάθεια του Ερνάντες (που ξεφεύγει από δύο αμυντικούς και σουτάρει από δύσκολη θέση).

Η Αργεντινή δείχνει να αποκτά αυτοπεποίθηση και να ανεβάζει σταδιακά την απόδοσή της σ’ αυτό το ΠΚ. Έχει βελτιωθεί σημαντικά στους τομείς αδυναμίας της. Δεν έχει, πάντως, λύσει όλα τα προβλήματά της: ο Μέσσι δεν έχει κάνει ακόμη το παιχνίδι που όλοι περιμένουν απ’ αυτόν, βάζοντας ως μέτρο σύγκρισης τις εμφανίσεις του με τη Μπαρσελόνα. Ίσως και να είναι δύσκολο να το κάνει παίζοντας με την εθνική πολύ πιο πίσω απ’ ό,τι με την ομάδα της Καταλωνίας. Και η άμυνα δεν εμπνέει και τόση σιγουριά, ώστε να τη θεωρεί κάποιος εγγύηση όταν επόμενος αντίπαλος είναι η επιθετικά καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης. 

Όσο για το Μεξικό, νομίζω ότι ο Αγκίρρε και οι παίχτες του διέπραξαν μεγάλο σφάλμα που δεν κυνήγησαν με περισσότερο πάθος και αποφασιστικότητα τη νίκη στο τελευταίο παιχνίδι του ομίλου κατά της Ουρουγουάης. Η πρωτιά θα τους εξασφάλιζε μια σχετικά άνετη πορεία μέχρι τα ημιτελικά, διάκριση που ποτέ δεν έχει πετύχει το Μεξικό. Είναι κρίμα που μια τόσο ταλαντούχα κι επιθετική ομάδα εγκαταλείπει τη διοργάνωση, αποτυγχάνοντας μάλιστα για πέμπτη συνεχή φορά να προκριθεί από τους 16 στα προημιτελικά. Επειδή, όμως, αρκετοί από τους παίκτες του είναι ακόμη νέοι, μπορεί να διατηρήσει την αισιοδοξία του και να κάνει σχέδια για το μέλλον. 

Απέναντι στη Σλοβακία, δηλαδή μια ομάδα με σαφώς μικρότερες δυνατότητες και ταλέντο, πιο κουρασμένη και με παίκτες που σε κάποιο βαθμό ένιωθαν ότι είχαν εκπληρώσει την αποστολή τους αποκλείοντας την Ιταλία, η Ολλανδία συνέχισε να συλλέγει νίκες χωρίς να πείθει με την απόδοσή της [Ολλανδία-Σλοβακία 2-1 (1-0), Ντέρμπαν]. Φυσικά, η παρουσία στην ενδεκάδα του Ρόμπεν (σκόρερ του πρώτου γκολ) δίνει στην ομάδα άλλον αέρα, ο Κέϋτ είναι πολύ πειστικός σε ρόλο χαφ εξτρέμ που μοιράζει ασίστ (εν προκειμένω στον Σνάϊντερ για το δεύτερο γκολ), δικαιολογημένα αναμένεται ότι ο Σνάϊντερ μπορεί να ανεβάσει απόδοση, αλλά αυτό είναι όλο. Ο Φαν Πέρσι συνεχίζει να απογοητεύει, ενώ στον αγώνα της Δευτέρας έδειξε και πολύ κακή συμπεριφορά, δυσανασχετώντας με πολύ προφανή τρόπο όταν (επιτέλους) έγινε αλλαγή με τον Χούντελααρ. Επίσης, η άμυνά της δείχνει να παίζει με τη φωτιά όσον αφορά το οφσάιντ. Οι αργές κινήσεις των Ολλανδών αμυντικών πρόσφεραν στη Σλοβακία δύο τουλάχιστον κλασσικές ευκαιρίες (και μάλιστα κολλητές, μέσα σ’ ένα δίλεπτο), τις οποίες σταμάτησε ο Στεκέλενμπυρχ. Σε παιχνίδι με πιο δύσκολο αντίπαλο τέτοιες ολιγωρίες πληρώνονται τοις μετρητοίς. Με δεδομένο ότι επόμενος είναι η Βραζιλία, γρήγορα θα μάθουμε τα όρια των δυνατοτήτων των Οράνιε. Δεν μπορώ να αποκλείσω εντελώς το ενδεχόμενο οι Ολλανδοί να κάνουν την υπέρβαση. Πιστεύω όμως ότι οι πιθανότητές τους είναι πολύ μικρές.

Σε θέματα επιλογών τακτικής, ο Μαρσέλο Μπιέλσα βρίσκεται στους αντίποδες του Ρεχάγκελ. Έχοντας να αντιμετωπίσει το υπ’ αριθμόν ένα φαβορί για τον τίτλο, ο Αργεντίνος προπονητής παρέταξε τη Χιλή με το αγαπημένο του 3-3-1-3 (Σουάσο φορ, Αλέξις Σάντσες και Μπωσεζούρ στα άκρα της επίθεσης, Μαρκ Γκονσάλες πίσω τους ως επιθετικός μέσος). Κι όταν το ματς στράβωσε, δεν δίστασε να βγάλει δύο αμυντικούς και ένα μέσο για να περάσει δύο επθετικούς μέσους (Τέλλο, Βαλντίβια) κι έναν καθαρόαιμο επιθετικό (Μίλλαρ). Φυσικά όλες αυτές οι παρακινδυνευμένες κινήσεις δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα, εκτός της συμπάθειας που προκαλεί ο μέχρι τρέλας επιθετικός προσανατολισμός της εθνικής Χιλής. Δύο γκολ μετά το ημίωρο (κεφαλιά του Ζουάν, 34΄, πάσα Ρομπίνιο και ατομική προσπάθεια του Λουίς Φαμπιάνο, 37΄) κι ένα τρίτο με πολύ ωραίο φαλτσαριστό σουτ του Ρομπίνιο, έδωσαν ακόμη μία άνετη νίκη στη Σελεσάο [Βραζιλία-Χιλή 3-0 (2-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Ας επισημανθεί το εξαιρετικό παιχνίδι (αμυντικά και επιθετικά) του Ζιλμπέρτο Σίλβα. Με απόλυτη αυτοπεποίθηση και εντυπωσιάζοντας με τον τρόπο που αποκτά τον πλήρη έλεγχο των παιχνιδιών της, η Βραζιλία του Ντούνγκα αποτελεί ένα καθ’ όλα πειστικό φαβορί. Νομίζω ότι έχει με διαφορά την καλύτερη αμυντική λειτουργία από κάθε άλλη ομάδα αυτής της διοργάνωσης (έτσι για να καταρρίπτονται τα στερεότυπα).

Το τέλος των αγώνων της φάσης των 16 μας επιφύλαξε δύο άνοστα και μάλλον απογοητευτικά ματς. Στο ματς μεταξύ Παραγουανών και Ιαπώνων και οι δύο ομάδες είχαν παραλύσει από το δέος της πρόκρισης στους προημιτελικούς. Ο Μαρτίνο παρέταξε την ομάδα του, που ως πιο έμπειρη και δεμένη ήταν και το λογικό φαβορί, με αμυντικούς προσανατολισμούς: η βασική έγνοια ήταν να εξουδετερώσει τα επιθετικά ατού της αντιπάλου και ειδικά τον Χόντα. Ο σκοπός αυτός επιτεύχθηκε, αλλά ευκαιρίες στο παιχνίδι αυτό ουσιαστικά δεν είδαμε. Τελικά, χρειάστηκαν τα πέναλτυ για να προκριθεί το φαβορί [Παραγουάη-Ιαπωνία 0-0, 5-3 πέναλτυ, Πρετόρια]. Περιμένουμε πολύ περισσότερα πράγματα από την Παραγουάη: ο δύσκολος προημιτελικός της κόντρα σε μια ομάδα που επιδιώκει να επιβάλει το παιχνίδι της θα δείξει τί ακριβώς αξίζουν οι «Γκουαρανί». Με όπλο μια από τις καλύτερες άμυνες και ορισμένους εξαιρετικούς μέσους, η Παραγουάη θα παλέψει με ουσιαστικές πιθανότητες για να κάνει την έκπληξη. Άλλωστε ο ρόλος του αουτσάιντερ της πάει πιο πολύ. 

Το ιβηρικό ντέρμπυ ίσως είχε ένταση και σκληρότητα, θέαμα πάντως όχι [Ισπανία-Πορτογαλία 1-0 (0-0), Κέηπ Τάουν]. Ναι μεν η Ισπανία επιδίωκε να επιβάλει τον ρυθμό της, αλλά ήταν πιο επιφυλακτική από άλλες φορές, μια και φοβόταν μήπως οι γείτονες της κάνουν τη ζημιά. Η δε Πορτογαλία, στημένη καρααμυντικά από τον Κεϊρός, δεν είχε παρά πρωτόγονο σχέδιο επιθετικής ανάπτυξης: είτε περίμενε από τον (και πάλι ανύπαρκτο) Κριστιάνο Ρονάλντο να περάσει 25 αντιπάλους και να κάνει το θαύμα, είτε έστελνε καμινάδες προς την ισπανική περιοχή με την ελπίδα να πάρει την κεφαλιά ο Αλμέιντα και να συμβεί κάτι. Στο εικοστό λεπτό του παιχνιδιού είχα ήδη παραδοθεί στην αγκαλιά του Μορφέα. Ξύπνησα γύρω στο 40΄ και έντρομος προσπάθησα να δω αν είχε ανοίξει το σκορ. Τίποτε, φυσικά. Περίμενα έπειτα τη σύνοψη του πρώτου μέρους για να διαπιστώσω αν είχα χάσει κάποια καλή φάση. Και πάλι τίποτε. Τελικά, το παιχνίδι κρίθηκε από το ισπανικό επιθετικό ξέσπασμα του δεκαλέπτου 60΄-70΄, το οποίο συνέπεσε (όχι τυχαία) με την είσοδο στην ενδεκάδα του Γιορέντε, ενός παίκτη με πιο κλασσικές τοποθετήσεις σέντερ φορ, ο οποίος δεν κατατρύχεται από τις ανασφάλειες του Τόρρες. Και πάλι το γκολ το πέτυχε ο Βίγια (62΄, από θέση οφσάιντ πάντως). Μένει να διαπιστώσουμε αν οι Ισπανοί θα μπορέσουν να απελευθερωθούν από την πίεση που δημιουργεί ο τίτλος του φαβορί και οι προσδοκίες του κόσμου στην πατρίδα τους (προσδοκίες που δεν έχουν κανένα έρεισμα στην ιστορία του ΠΚ: η Ισπανία έχει να βρεθεί σε τετράδα από το 1950!). Όσο για τους Πορτογάλους, επιβεβαίωσαν την εντύπωση ότι η εποχή της δόξας έχει περάσει για τη συγκεκριμένη ομάδα. Και, λυπάμαι που το λέω, αυτή η Πορτογαλία δεν πρόκειται να μας λείψει ιδιαίτερα. Πώς να μας λείψει μια ομάδα που σε τέσσερα παιχνίδια σκόραρε (ασύστολα μεν, αλλά…) μόνο σε ένα, αυτό που έδωσε με τα βορειοκορεατικά πτώματα.

Οι προημιτελικοί αρχίζουν την Παρασκευή και το μενού έχει παιχνίδια για όλα τα γούστα, από πρόωρο τελικό, μέχρι ντέρμπυ ανάμεσα σε αουτσάιντερ. Βραζιλία, Ισπανία και Ουρουγουάη ξεκινούν σαν φαβορί, αλλά δεν έχουν και την πρόκριση εξασφαλισμένη. Στο τέταρτο ματς πιστεύω ότι η Αργεντινή έχει ένα μικρό (πολύ μικρό) προβάδισμα, λόγω μεγαλύτερης εμπειρίας των μονάδων της και πληρότητας στη σύνθεσή της. Αλλά δεν είμαι καθόλου βέβαιος για το αν αυτά θα σταθούν αρκετά για να συγκρατήσουν την πιο ταλαντούχα και νεανική Νατσιονάλμάνσαφτ της τελευταίας εικοσαετίας.

Αγωνίες κι απογοητεύσεις

 Με την ολοκλήρωση της δεύτερης αγωνιστικής, η κατάσταση παραμένει αμφίρροπη στον Στ΄ όμιλο, όπου και οι τέσσερις ομάδες μπορούν μαθηματικά να προκριθούν. Ωστόσο, βάσει της συγκομιδής βαθμών και της ψυχολογίας, υπάρχει ένα μεγάλο φαβορί (Παραγουάη), ένα μεγάλο όνομα που έχει απογοητεύσει (Ιταλία), ένα αουτσάιντερ που θα κυνηγήσει το τρελό όνειρο με τις περιορισμένες δυνατότητές του (Νέα Ζηλανδία) και μια ομάδα τόσο μέτρια και άχρωμη που δεν πείθει κανένα ότι μπορεί να μετουσιώσει τις μαθηματικές ελπίδες της (Σλοβακία). Ακόμη μεγαλύτερη αγωνία χαρακτηρίζει τον Η΄ όμιλο όπου τρεις δυνατές ομάδες (Χιλή, Ισπανία, Ελβετία) θα παλέψουν για δύο θέσεις. Στον Ζ΄ όμιλο, αντιθέτως, ουσιαστικά όλα τελείωσαν, κι αν φταίει κάποιος είναι αυτός που είχε τις δυνατότητες να διεκδικήσει κάτι καλύτερο και απογοήτευσε με τον συντηρητισμό του. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.

Λατινική Αμερική-Μεσευρώπη σημειώσατε 1: Στο (τιμημένο για την εθνική μας) γήπεδο του Μπλουμφοντέιν η Σλοβακία παρουσίασε δύο πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία:

1) Τον εθνικό ύμνο της, μια και το «Nad Tatrou sa blýska» (που, χωρίς καμία ποιητική έμπνευση, θα μπορούσαμε να αποδώσουμε ως «Πάνω απ’ τα Τάτρα αστράφτει») είναι ένας από τους πιο μελωδικούς ύμνους: η μουσική του βασίζεται σε ένα παραδοσιακό σλοβάκικο τραγούδι που ντύθηκε με τους πατριωτικούς στίχους του Γιαν Ματούσκα για να γίνει το τραγούδι-έμβλημα των εξεγέρσεων των Σλοβάκων κατά των Ούγγρων κυρίων τους, στα μέσα του 19ου αιώνα. Φυσικά, καλό είναι να μην πείτε τίποτε στους Ούγγρους φίλους σας: όχι μόνο δεν εκτιμούν ένα τραγούδι που αντιμετωπίζει το έθνος τους ως τον μεγάλο εχθρό, αλλά υποστηρίζουν κιόλας ότι κλέβει ουγγρική μελωδία. Για μας τους ανθρώπους της Μεσογείου, πάντως, που αγνοούμε οτιδήποτε σχετικό με τις αντιπαλότητες της Μεσευρώπης, ο σλοβάκικος ύμνος είναι μια χαρά και μας κάνει να ονειρευτούμε ψηλά βουνά, δάση και μεσαιωνικά κάστρα.

2) Το φιλόδοξο σχήμα με το οποίο ο προπονητής παρέταξε την ομάδα: το ευέλικτο 4-2-3-1, με 4-5 επιθετικογενείς παίκτες (Βίττεκ και Σέστακ να εναλλάσονται στην κορυφή της επίθεσης, Βάις και Κόζακ ακριβώς πίσω τους και Χάμσικ ως επιτελικός) υποσχόταν πολλά (τουλάχιστον στα χαρτιά) και φαινόταν να εκφράζει τη βούληση των Σλοβάκων να προσπαθήσουν να επιβάλουν το παιχνίδι τους.

Σ’ αυτό το σημείο, όμως, σταμάτησαν τα θετικά για τη Σλοβακία. Άτολμη, ανίκανη να δημιουργήσει την παραμικρή ευκαιρία, ανύπαρκτη στον αγωνιστικό χώρο, όπως ακριβώς και το μεγάλο της αστέρι, ο Χάμσικ της Νάπολι, η ομάδα από την Κεντρική Ευρώπη πρόσφερε ένα μάλλον εύκολο απόγευμα στην Παραγουάη [Παραγουάη-Σλοβακία 2-0 (1-0)]. Ψύχραιμοι και μεθοδικοί, οι Λατινοαμερικάνοι επιβεβαίωσαν όλα τα καλά στοιχεία που είχαν δείξει στο παιχνίδι με τους Ιταλούς: συμπαγείς γραμμές, εξαιρετικό κράτημα της μπάλας, ουσιαστικό παιχνίδι. Η συμπάθειά μου, ο Ενρίκε Βέρα απέδειξε ότι μπορεί να είναι και σκόρερ εκτός από μηχανάκι του κέντρου, βάζοντας την ομάδα του μπροστά στο σκορ (27΄). Ο Ριμπέρος «κλείδωσε» το ματς λίγο πριν το τέλος (86΄). Με περισσότερους βαθμούς από κάθε άλλη ομάδα στον όμιλο και με θεωρητικά εύκολο τελευταίο παιχνίδι, η Παραγουάη του Μαρτίνο μπορεί να πιστεύει ότι είναι κοντά στην πρώτη θέση και να περιμένει για αντίπαλο στους 16 τους Δανούς ή τους Ιάπωνες. Με άλλα λόγια, ο δρόμος είναι ανοιχτός για την πρώτη πρόκριση της χώρας στους 8 ενός ΠΚ. Κι ίσως και για πιο ψηλά…

Η κάτοχος του τίτλου σε κίνδυνο: Αν στο πρώτο παιχνίδι η αξία του αντιπάλου και η παθιασμένη αντίδραση της ομάδας που απέτρεψε μια οδυνηρή ήττα μετρίαζαν την ιταλική απογοήτευση, η χτεσινή ισοπαλία στο Νέλσπράυτ επιβεβαιώνει τις μέτριες δυνατότητες της φετινής Ιταλίας [Ιταλία-Νέα Ζηλανδία 1-1 (1-1)]. Έχοντας απέναντί της μια απλώς μαχητική και «αθλητική» ομάδα με καθαρά βρετανικό παλιομοδίτικο στυλ παιχνιδιού, η Ιταλία «κατάφερε» να δεχτεί γρήγορα γκολ (σχετική γκάφα του Κανναβάρο στη φάση) και στη συνέχεια να πανικοβληθεί. Αναρωτιέται κανείς για το κατά πόσο η Ιταλία θα μπορούσε να ισοφαρίσει αν δεν υπήρχε το πέναλτυ που εκτέλεσε εύστοχα ο Γιακουίντα (29΄). Μολονότι πίεσε, το παιχνίδι της χαρακτηριζόταν από τρομακτική έλλειψη φαντασίας. Το σκηνικό του τελευταίου δεκαλέπτου, όταν ο Καμορανέζι έκανε ταυτόχρονα το δεκάρι και τον σέντερ φορ χωρίς να είναι τίποτε από τα δύο, ήταν απολύτως ενδεικτικό. Εντάξει, παίζοντας το τελευταίο παιχνίδι με τους άτολμους Σλοβάκους, η Σκουάντρα Ατζούρα μάλλον θα προκριθεί. Με ελάχιστες πιθανότητες για την πρωτιά, θα βρει στον δρόμο της τους Ολλανδούς. Μπορεί να ξυπνήσει τότε; Της λείπει τουλάχιστον ένας αξιόπιστος γκολτζής κι ένας Πίρλο. Γιατί, καλή η αυταπάρνηση και η αγωνιστικότητα, αλλά με τέτοιο ποδόσφαιρο δεν πρόκειται να συνεχίσει για πολύ.

Ελέφαντες ζαλισμένοι απ’ τη σάμπα: Πολλοί λέγαμε ότι η Ακτή Ελεφαντοστού έχει το πιο ταλαντούχο έμψυχο δυναμικό απ’ όλες τις αφρικανικές ομάδες. Η ισοπαλία της πρεμιέρας με τους Πορτογάλους, αν και απογοητευτική από άποψη θεάματος, άφηνε αρκετές ελπίδες πρόκρισης, κατά μείζονα λόγο όταν στη συνέχεια θα επέστρεφε ο Ντρογκμπά. Λογαριάζαμε, όμως, χωρίς τον «μάγο» Έρικσσον και τον κομπλεξισμό των ποδοσφαιριστών του. Πάνε πολλά χρόνια (κοντά 30) από τότε που ο Έρικσσον είχε αναδειχθεί ως ο αρχιτέκτονας της μεγάλης Γκέτεμποργκ και επρόκειτο να ασκήσει το επάγγελμά του στους μεγαλύτερους συλλόγους της Ευρώπης. Τώρα πια μοιάζει εντελώς ξεπερασμένος προπονητικά κι, ακόμα χειρότερα, συμπεριφέρεται σαν φραγκοφονιάς μισθοφόρος. Θυμίζει λίγο τους μισθοφόρους στρατηγούς που αφού εισέπρατταν την αμοιβή τους προκαταβολικά, αναλάμβαναν την αρχιστρατηγία επιβάλλοντας μια άκρως συντηρητική τακτική και αποφεύγοντας να εμπλακούν σε μάχες. Όταν πια (εξαιτίας της στρατηγικής τους) είχαν χαθεί όλες οι ευκαιρίες νίκης, συμβούλευαν την εκκένωση της πολιορκούμενης πόλης στης οποίας την υπεράσπιση είχαν ταχθεί να βοηθήσουν. Αν είχαν ακόμη λιγότερες ηθικές αναστολές δωροδοκούνταν κι από τον αντίπαλο κι αποχωρούσαν διπλά κερδισμένοι. Ο Έρικσσον παραλίγο να καταστρέψει το Μεξικό, με το οποίο ξεκίνησε τους προκριματικούς αυτού του ΠΚ, αλλά οι ιθύνοντες της μεξικάνικης ομοσπονδίας ξύπνησαν μετά τα πρώτα στραβά αποτελέσματα και έλυσαν το συμβόλαιό του. Η Ακτή Ελεφαντοστού, αφού απέλυσε τον Βαχίντ Χαλίλοτζιτς (με τον οποίο η ομάδα είχε εξασφαλίσει την πρόκρισή της), επέλεξε τον Έρικσσον για προπονητή, περισσότερο επειδή δεν πέτυχε να προσλάβει τον αρχικό της στόχο, τον Χίντινκ, κι απέμεναν δύο μήνες μόνο για την έναρξη του ΠΚ. Φαντάζομαι ότι πλέον θα το έχουν μετανιώσει εκεί στη Δυτική Αφρική.

Ο Έρικσσον κατάφερε να απονευρώσει μια ομάδα με πολλούς ταλαντούχους παίκτες: την παρέταξε με αμυντικό προσανατολισμό και χωρίς δύο από τους ποδοσφαιριστές που θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στην αντίπαλη άμυνα (Ζερβίνιο και Ρομαρίκ). Αφού στο πρώτο τέταρτο του αγώνα με τη Βραζιλία στο Γιοχάνεσμπουργκ έδωσε την ψευδαίσθηση ότι είχε την κατοχή της μπάλας, η ομάδα του Σουηδού αποδείχθηκε εντελώς ανύπαρκτη επιθετικά και άτολμη, αλλά και περιορισμένων αμυντικών δυνατοτήτων [Βραζιλία-Ακτή Ελεφαντοστού 3-0 (1-0)]. Έως το 3-0 δεν είχε κάνει ούτε υποψία ευκαιρίας. Φυσικά, μαζί με τον Έρικσσον η ευθύνη ανήκει και στους ποδοσφαιριστές. Όχι μόνο δεν πέτυχαν τίποτε το θετικό στο παιχνίδι, αλλά έπαιξαν άκρως αντιαθλητικά (ο Ελάνο και ο Μπάστος μπορούν να το επιβεβαιώσουν), ενώ κέρδισαν και το όσκαρ α΄ ανδρικού ρόλου, με την ερμηνεία του Καντέρ Κεϊτά στο έργο πώς να πετύχετε την αποβολή του αντιπάλου αστεριού κάνοντας τον τραυματισμένο στο πρόσωπο. Ειδικά η σκηνή όταν μπαίνει το φορείο για να παραλάβει τον μουσαντάν χτυπημένο Κεϊτά καταγράφεται στις μεγαλύτερες στιγμές της υποκριτικής τέχνης.

Απέναντι στην ευνουχισμένη Ακτή, η Βραζιλία του Ντούνγκα απέδειξε ότι παραμένει μια αδίστακτη μηχανή πρωταθλητισμού: ανεβάζοντας σταδιακά φόρμα και ρυθμό, έκανε χτες μια χαψιά τους «ελέφαντες». Βοήθησε και η εκτελεστική δεινότητα του Λουίς Φαμπιάνο που έδειξε γιατί είναι το σέντερ φορ της Σελεσάο πετυχαίνοντας τα δύο πρώτα γκολ, έστω κι αν στο δεύτερο χρησιμοποίησε την αγία χερούκλα του όχι μία αλλά δύο φορές. Κερασάκι στην τούρτα από τον εξαιρετικά φορμαρισμένο Ελάνο και η Βραζιλία είναι ήδη στους 16.

Εκεί δηλαδή που θα της κάνει παρέα η μητρόπολη Πορτογαλία. Ενώ περιμέναμε ένα δύσκολο παιχνίδι, οι Βορειοκορεάτες άντεξαν μόνο για 30΄. Ακόμη χειρότερα για εκείνους, αποδιοργανώθηκαν εντελώς υπό την ψυχολογική πίεση που δημιούργησαν οι προσδοκίες του πρώτου αγώνα (και, να υποθέσω, οι απαιτήσεις του καθεστώτος) με αποτέλεσμα να συντριβούν και να εισπράξουν μια ξεγυρισμένη εφτάρα, το μεγαλύτερο σκορ σε τελική φάση ΠΚ από το 2002 κι εκείνη την οχτάρα των Γερμανών επί των Σαουδαράβων [Πορτογαλία-Β. Κορέα 7-0 (1-0), Κέηπ Τάουν]. Φυσικά η Πορτογαλία δεν έγινε υπερομάδα. Της έκανε όμως πολύ καλό η είσοδος του Σιμάο στην ενδεκάδα, όπως κι η πολύ καλή φόρμα του Ραούλ Μεϊρέλες. Όπως και να έχουν τα πράγματα, η Πορτογαλία εξασφάλισε την πρόκρισή της και θα παίξει πιο ήρεμη με το φαβορί για να διεκδικήσει κάτι παραπάνω.

Ο όμιλος του θανάτου: Κάθε Μουντιάλ έχει τον δικό του όμιλο του θανάτου. Σε τούτο το ΠΚ τέτοιος είναι ο όγδοος, όπου τρεις δυνατές ομάδες θα διεκδικήσουν τις δύο θέσεις που δίνουν την πρόκριση στους 16. Το ματς Χιλής-Ελβετίας ήταν όπως το περιμέναμε: δυνατό και αμφίρροπο, με ένταση και συγκινήσεις [Χιλή-Ελβετία 1-0 (0-0), Πορτ Ελίζαμπεθ]. Η ισορροπία ανατράπηκε υπέρ των Νοτιοαμερικάνων με την (πολύ αυστηρή) αποβολή του Βαλόν Μπεχράμι στο 31΄. Γρήγορη και τεχνική ομάδα, η Χιλή πήρε τον έλεγχο του αγώνα και άρχισε να δημιουργεί ευκαιρίες. Απέναντί της είχε, όμως, την εξαιρετική ελβετική άμυνα και έναν πολύ καλό τερματοφύλακα. Τελικά, τον γόρδιο δεσμό τον έλυσε ο καλύτερος παίκτης του γηπέδου, ο Μαρκ Γκονσάλες (75΄). Το τελευταίο δεκάλεπτο είχε μια άγρια ομορφιά, με τους Ελβετούς να έχουν βγει όλοι στην επίθεση και τους Χιλιανούς να δημιουργούν και να χάνουν άπειρες ευκαιρίες. Εντούτοις, η τεράστια ευκαιρία που χάνει ο Ντέρντιγιοκ στο τέλος του αγώνα θα μπορούσε να φέρει τον αγώνα στα ίσα. Και οι Χιλιανοί θα μπορούσαν κάλλιστα να έχουν σημειώσει ένα δεύτερο γκολ που θα αύξανε κατά πολύ τις πιθανότητες πρόκρισής του. Βλέπετε, ο Μπιέλσα είναι έτοιμος να πάρει ως προπονητής την εκδίκησή του (για το φιάσκο της Αργεντινής το 2002), αλλά η ομάδα του, παρά τις δύο νίκες, δεν έχει εξασφαλίσει τίποτε ακόμη. Θέλει την ισοπαλία στο ματς με τους Ισπανούς, γιατί αν χάσει, ακόμη και με το μικρότερο των σκορ, θα βρεθεί κατά πάσα πιθανότητα τρίτη σε μια τριπλή ισοβαθμία στους 6 βαθμούς.

Οι Ισπανοί, λοιπόν, σοβαρεύτηκαν και έχοντας για αντίπαλο μια πολύ πιο αδύναμη ομάδα κέρδισαν με 2-0, κυριαρχώντας ολοκληρωτικά στο γήπεδο [Ισπανία-Ονδούρα 2-0 (0-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Εξαιρετικό ματς του σκόρερ των δύο τερμάτων, του Βίγια, ο οποίος όμως έχασε πέναλτυ. Πολύ καλή παρουσία των Νάβας, Σέρχιο Ράμος, Τσάβι και Μπουσκέτς, με φοβερό έλλειμμα αυτοπεποίθησης ο ντεφορμέ Τόρρες. Η Ισπανία θα πρέπει να τα παίξει όλα για όλα, ζητώντας αποκλειστικά τη νίκη κατά της πολύ δυνατής Χιλής. Ο κίνδυνος αποκλεισμού της πρωταθλήτριας Ευρώπης είναι πάντα υπαρκτός. Φιλότιμη, αλλά με περιορισμένες δυνατότητες (παρά τις 3-4 καλές μονάδες της: Γ. Παλάσιος, Μεντόσα, Β. Μαρτίνες – ανέτοιμος ο τραυματίας Σουάσο), η Ονδούρα δεν προβλημάτισε καθόλου την αποψινή της αντίπαλο. Ένας λόγος παραπάνω για να χαίρεται από μέσα του ο Χίτσφελντ: μια απλή νίκη της Ελβετίας μπορεί να αποδειχτεί αρκετή, μια νίκη με δύο γκολ διαφορά θα εξασφαλίσει πρόκριση.

Συνολικά, η δεύτερη αγωνιστική των ομίλων έφερε και μια παραπάνω από αισθητή βελτίωση του θεάματος, η οποία αντικατοπτρίζεται και στον αριθμό των τερμάτων που επιτεύχθηκαν: 42 (μ.ο. + 2,6 ανά αγώνα) έναντι μόλις 25 την πρώτη αγωνιστική (μ.ο. + 1,5 ανά αγώνα). Έφτασε, όμως, η ώρα της αλήθειας: η τρίτη και τελευταία αγωνιστική αρχίζει και στο γήπεδο θα μπει και η εθνική μας επιδιώκοντας το θαύμα κόντρα στην Αργεντινή του Μαραντόνα. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, η 22η Ιουνίου επιφυλάσσει συγκινήσεις. Μένει να μάθουμε ποιές ακριβώς…

Fratelli d’Italia.. και τουλίπες

 

Από μικρός επιδίωκα να παρακολουθώ από νωρίς τις μεταδόσεις των παιχνιδιών εθνικών ομάδων. Ο λόγος ήταν ότι ήθελα να προλάβω την ανάκρουση των εθνικών ύμνων. Εθνικοί ύμνοι; Αυτά τα άθλια κατάλοιπα της ιδεολογίας του εθνικού κράτους; Ό,τι και να πείτε, πολλοί από τους ύμνους είναι μουσικά πολύ ωραίοι. Κυρίως, όμως, η στάση κι η εικόνα των ποδοσφαιριστών την ώρα που ακούγεται ο εθνικός τους ύμνος είναι πολύ συχνά απολύτως ενδεικτική της ψυχολογίας τους, του état d’ esprit τους, του κλίματος που επικρατεί στο εσωτερικό της ομάδας, της επιθυμίας των παικτών για τη νίκη. Εντάξει, εξυπακούεται ότι πρέπει η ομάδα να είναι καλή με ποδοσφαιρικούς όρους, αλλιώς τα ΠΚ θα τα κατακτούσε η Ονδούρα ή η Γουατεμάλα. Και, για ένα «αντιπαράδειγμα», ρωτήστε με για το «χυμείο» των Σέρβων την ώρα ανάκρουσης του «εθνικού» τους ύμνου πριν από τα παιχνίδια του ΠΚ της Γερμανίας το 2006 (και ιδίως το πρώτο, με τους Ολλανδούς). 

Ιταλία: Πιστεύω, λοιπόν, ότι δεν υπάρχει μουσικά ωραιότερος εθνικός ύμνος από το Φρατέλλι ντ’ Ιτάλια , το τραγούδι σύμβολο του Ρισορτζιμέντο (που πάντως έγινε εθνικός ύμνος της γειτονικής χώρας μόλις το 1948, μια και ο οίκος της Σαβοΐας είχε δικό του ύμνο). Βεβαίως, οι στίχοι του Μαμέλι (για την Ιταλία που φορά την περικεφαλαία του Σκιπίωνα και καλεί τους πατριώτες, οι οποίοι πυκνώνουν τις κοόρτεις, έτοιμοι να δώσουν τη ζωή τους για τη χώρα) εντάσσονται στο γνωστό πλαίσιο του εθνικισμού του προπερασμένου αιώνα (πώς θα μπορούσε, άλλωστε, να είναι διαφορετικά;), τουλάχιστον όμως δεν είναι αιμοβόρικοι όπως αυτοί της Μασσαλιώτιδας. Παραδοσιακά οι Ιταλοί ποδοσφαιριστές είναι οι πιο παθιασμένοι ερμηνευτές εθνικού ύμνου. Φέτος κιόλας που δεν ξεκινά στην ενδεκάδα ο (Αργεντίνος) Καμορανέζι έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε 11 παίχτες να τραγουδούν με την ψυχή τους αγκαλιασμένοι. Και φέτος το κλίμα της εθνικής Ιταλίας μοιάζει πολύ καλό: το πάθος για τη νίκη υπάρχει σε επαρκέστατο βαθμό. Αρκεί; 

Εδώ αρχίζουν τα δύσκολα, γιατί, μολονότι στον πάγκο έχει επιστρέψει ο παμμέγιστος Μαρτσέλο Λίππι, από τους ήρωες της επικής κατάκτησης του γερμανικού μουντιάλ πολλοί δεν βρίσκονται πια στην αποστολή, λόγω ηλικίας ή φόρμας (Γκρόσσο, Τόνι, Τόττι, Ματεράτσι) ή είναι στον πάγκο (Πίρλο, Γκαττούζο, Καμορανέζι). Υπάρχουν βέβαια οι Τζαμπρόττα, Ντε Ρόσσι, Γιακουίντα και Τζιλαρντίνο (μόνο ο πρώτος ήταν όμως βασικός το 2006) και φυσικά ο ηγέτης Φάμπιο Κανναβάρο που και χτες ακόμη έδειξε σε κάποιες στιγμές το γιατί είναι ο μεγαλύτερος αμυντικός που ανέδειξε το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο τα τελευταία 20 χρόνια. Στα 37 του, πάντως, δεν μπορεί να είναι αυτός που ήταν σε ολόκληρο ενενηντάλεπτο. Η νέα φουρνιά των Ατζούρι δεν είναι κακή, αλλά δείχνει να της λείπουν οι προσωπικότητες που θα κάνουν την ομάδα πραγματικά σπουδαία και θα της επιτρέψουν να υπερασπιστεί τον τίτλο της. 

Τα προτερήματα και τα μειονεκτήματα της φετινής Σκουάντρα Ατζούρα φάνηκαν και στο πρώτο παιχνίδι της [Ιταλία-Παραγουάη 1-1 (0-0), Κέηπ Τάουν], όπου η συνεχής βροχή μας θύμισε ότι εκεί στο νότιο ημισφαίριο έχουν μπει στον χειμώνα. Η Ιταλία είχε ως συνήθως την υπεροχή, αλλά αυτή ήταν άκαρπη. Είχε την ατυχία να ξεκινήσει τους αγώνες της με την πιο δυνατή από τις αντιπάλους της στον όμιλο. Δέχτηκε πρώτη γκολ σε πολύ δυσάρεστο για αυτήν χρονικό σημείο (λίγο πριν το τέλος του α΄ ημιχρόνου), αλλά αντέδρασε, μπόρεσε να ισοφαρίσει και συνέχισε να πιέζει για τη νίκη μέχρι τέλους, χωρίς πάντως να δημιουργήσει φάσεις. Η ισοπαλία ήταν φυσική και δίκαιη κατάληξη αυτού του ματς τακτικής και έντασης που παρακολουθήσαμε. Εννοείται ότι η πρόκριση της Ιταλίας στην επόμενη φάση δεν τίθεται εν αμφιβόλω. Άλλωστε οι άλλες δύο ομάδες του ομίλου είναι πολύ αδύναμες. Η κατάκτηση της πρώτης θέσης, όμως, δεν είναι πια σίγουρη για τους Ιταλούς, κι οι δεύτεροι έχουν πάντα μεγάλες πιθανότητες να πέσουν πάνω σε ομάδα φόβητρο ή πολύ φορμαρισμένη (εδώ το μενού για τον δεύτερο του Στ΄ ομίλου προβλέπει λογικά Ολλανδία) και τη βεβαιότητα δυσμενέστερης μεταχείρισης όσον αφορά τις μετακινήσεις και τις ημέρες ξεκούρασης. Απομένει να διαπιστώσουμε πόσο μακριά μπορούν να πάνε μια Ιταλία που δεν είναι η πιο προικισμένη σε ταλέντο και προσωπικότητες το πάθος, οι παραδοσιακές αρετές της νοοτροπίας και τακτικής και η προπονητική επάρκεια του Λίππι.  

Παραγουάη, υποψήφια για μεγάλα πράγματα: Για τη χτεσινή αντίπαλο της Ιταλίας αξίζουν περισσότερα από δυο λόγια. Η Παραγουάη προκρίθηκε πολύ άνετα από το μίνι πρωτάθλημα της Ν. Αμερικής (τερμάτισε τελικά τρίτη πίσω από Βραζιλία, Χιλή, αλλά αφού είχε ήδη εξασφαλίσει από νωρίς την πρόκρισή της). Θα θυμάστε ότι από την πρώτη στιγμή θεωρήσαμε την Παραγουάη την πιο σοβαρή υποψήφια για να κάνει την έκπληξη σ’ αυτό το ΠΚ. Η ομάδα του άγνωστου στην Ευρώπη Αργεντινού τεχνικού Χεράρδο Μαρτίνο έδειξε τις αρετές της στο παιχνίδι με τους Ιταλούς: πραγματικό σύνολο, απίστευτα οργανωμένη, πρεσάρει και αμύνεται έξυπνα, ενώ ξέρει να κρατά τη μπάλα πολύ καλά, ανεξαρτήτως αντιπάλου. Έχει όλες τις δυνατότητες να πάει ψηλά, αλλά πρέπει να κατακτήσει τη νοοτροπία μεγάλης ομάδας, πράγμα δύσκολο. Το υλικό της είναι πολύ ενδιαφέρον: χτες ξεκίνησε αφήνοντας στον πάγκο τα δύο επιθετικά αστέρια της (Καρντόσο και Σάντα Κρους), αγωνιζόμενη με δύο παίκτες της Μπουντεσλίγκα, και συγκεκριμένα της Ντόρτμουντ (τον Βαλντές και τον Αργεντίνο Μπάρριος, ο οποίος πολιτογραφήθηκε πριν ένα μήνα για να καλυφθεί η μεγάλη απώλεια του πρώτου σκόρερ των προκριματικών: του Σαλβαδόρ Καμπάνιας, ο οποίος τραυματίστηκε σοβαρότατα τον Ιανουάριο από πυροβολισμό στο κεφάλι σ’ ένα μπαρ της Πόλης του Μεξικού). Και μια απορία, λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι οι Παραγουανοί δεν είναι κι οι πιο ακριβοί της αγοράς. Τα τζιμάνια οι σκάουτερ των μεγάλων ελληνικών ομάδων δεν μπορούσαν να ανακαλύψουν αυτό το «χάμμερ» της παραγουανής άμυνας, τον στόππερ (και σκόρερ χτες) Αλκάρας (έπαιζε στη Μπρυζ και μεταγράφηκε εσχάτως στη Γουίγκαν) ή αυτή την παιχτούρα, τον δεξί χαφ Βέρα, που χτες πρέπει να έκανε ίσα με 100 χλμ (αυτός παίζει στον Ισημερινό, στην LDU του Κίτο);    

Το άλλο ματς  του Στ΄ ομίλου [Σλοβακία-Νέα Ζηλανδία 1-1 (0-0), Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ] δεν θα μας απασχολήσει και πολύ. Η σύγκρουση ανάμεσα σε μια μέτρια ευρωπαϊκή ομάδα που δεν έχει ξαναπαίξει σε τελικά ΠΚ και την ασθενέστερη σε δυναμικότητα ομάδα του Μουντιάλ, δεν είχε να δείξει κάτι το ιδιαίτερο. Εκτός από τη νευρικότητα των Κεντροευρωπαίων που φάνηκαν να νιώθουν πολύ άβολα στο κοστούμι του φαβορί και τη φιλοτιμία και αγωνιστικότητα (βρετανικού τύπου φυσικά) των Νεοζηλανδών που ανταμείφθηκαν με την ισοφάριση στις καθυστερήσεις. Καμία από τις δύο ομάδες δεν έχει ουσιαστικές πιθανότητες πρόκρισης, οπότε πάμε παρακάτω.    

Τουλίπες με γερές ρίζες: Αν η Αργεντινή και η Αγγλία αποτελούν, αντίστοιχα, τον Αχούρα Μάζδα και τον Αχριμάν της προσωπικής ποδοσφαιρικής μου θρησκείας, τα συναισθήματά μου για τους Οράνιε έχουν περάσει από πολλές διακυμάνσεις. Πρόλαβα πολύ μικρός να θαυμάσω την τεράστια ομάδα της δεκαετίας του ’70 (την καλύτερη έκθεσή μου έβερ την έγραψα στην Ε΄ Δημοτικού για τον Γιόχαν Κρόϊφ, τον οποίο επέλεξα αντί πολιτικών και ανθρώπων του πνεύματος στο κλασσικό θέμα «ποιά προσωπικότητα θαυμάζετε»), γοητεύτηκα από την πρωταθλήτρια Ευρώπης του ’88, εκτίμησα τον Άγιαξ του φαν Χάαλ και την Αϊντχόφεν του Χίντινκ. Ωστόσο, γύρω στα μέσα της δεκαετίας του ’90 άρχισα να «κρυώνω» με τους Οράνιε. Η κοινώς αποδεκτή άποψη θέλει τους Ολλανδούς να παίζουν πάντα γρήγορα, τεχνικά και καθαρά. Στην πραγματικότητα παίζουν εδώ και κάποια χρόνια πάντα δυνατά και συχνά στα όρια του αντιαθλητικού. Δεν μπορώ, πάντως, να αμφισβητήσω ότι στην καλή μέρα τους και με μια καλή φουρνιά παιχτών έχουν τις δυνατότητες για πολλά πράγματα. 

Οι Ολλανδοί ξεκίνησαν φέτος με το δυσκολότερο παιχνίδι που είχαν να δώσουν στην πρώτη φάση [Ολλανδία-Δανία 2-0 (0-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Οι Δανοί είναι μια καλή ομάδα με μερικές σπουδαίες μονάδες (Κρίστιαν Πόουλσεν, Γιόργκενσεν, Κάλενμπεργκ), αλλά χωρίς τη νοοτροπία μεγάλης ομάδας. Για ένα ημίχρονο προβλημάτισαν ιδιαίτερα το φαβορί, μέχρι που ξεμπλόκαραν το παιχνίδι για χάρη των αντιπάλων τους με το αυτογκόλ στο 46΄. Οι Ολλανδοί άργησαν, αλλά κλείδωσαν τη νίκη με τον εξαιρετικό αυτό παίχτη που ανέδειξε το Κάτβαϊκ και ο οποίος διαθέτει ένα όνομα που αψηφά κάθε προσπάθεια μεταγραφής του στα ελληνικά (ας το πούμε συμβατικά Κέυτ). Ο δρόμος για την Ολλανδία φαίνεται πια ανοιχτός μέχρι τον προημιτελικό όπου κατά τα φαινόμενα θα τους περιμένει η Βραζιλία (όπως και το ’94). 

Το δεύτερο ματς  του πέμπτου ομίλου δεν πρόκειται να μείνει χαραγμένο στη μνήμη μας [Ιαπωνία-Καμερούν 1-0 (1-0), Μπλουμφοντέιν]. Θα κρατήσουμε τη μεθοδική και πειθαρχημένη προσπάθεια της ιαπωνικής ομάδας, που επιβεβαιώνει την πρόοδο του ποδοσφαίρου της Άπω Ανατολής. Αντιθέτως, η απογοητευτική εμφάνιση του Καμερούν καταδεικνύει την οπισθοχώρηση του αφρικάνικου ποδοσφαίρου. Θα θυμάστε ότι εκεί γύρω στο ’90, μετά τη φοβερή πορεία των Αδάμαστων Λιονταριών του Καμερούν στην Ιταλία (και τον άδοξα χαμένο προημιτελικό με τους Άγγλους) όλοι πλειοδοτούσαν σχετικά με το πόσο γρήγορα μια αφρικανική ομάδα θα διεκδικήσει ΠΚ. Είκοσι χρόνια μετά, και, με την εξαίρεση της πολύ καλής Σενεγάλης του Μπρυνό Μετσύ στο ασιατικό Μουντιάλ του 2002, οι αφρικανικές εθνικές δεν έχουν σπουδαία επιτεύγματα να επιδείξουν. Οι εξηγήσεις είναι πολλές και σύνθετες για να παρατεθούν εδώ και τώρα. Ίσως βέβαια οι κριτικές να ήταν λιγότερο αυστηρές αν το σουτ του ΕμΜπία στο δοκάρι είχε δώσει την ισοφάριση στους Καμερουνέζους. Όπως έχουν, όμως, τα πράγματα, το Μουντιάλ του Καμερούν μάλλον έχει ήδη τελειώσει. 

Αύριο, θα έχουμε την ευκαιρία να πούμε κάτι και για τη σούπα Ακτής Ελεφαντοστού και Πορτογάλων, καθώς και την, όχι και τόσο άνετη, είσοδο στη διοργάνωση του μεγάλου φαβορί.