Γη των ηφαιστείων

Χάρτης της Ισλανδίας από τον Αβραάμ Ορτέλιους, περίπου 1590

 

Η Ισλανδία δεν είναι η καλύτερη ομάδα αυτού του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου. Δεν είναι σε καμία περίπτωση η πιο θεαματική. Είναι, μάλιστα, η ομάδα με το μικρότερο ποσοστό κατοχής ανά παιχνίδι από τις 24 που συμμετείχαν (στον αγώνα με τους Άγγλους έκανε ρεκόρ, φτάνοντας στο «δυσθεώρητο» 37 %). Η ομάδα που σουτάρει λιγότερο από τις 24. Και η έκπληξη που πέτυχε δεν είναι τελικά και τόσο μεγάλη, αν λάβουμε υπόψη την πραγματική αξία του αντιπάλου της. Ο οποίος τα τελευταία είκοσι χρόνια έχει καταφέρει ν’ αποκλείσει σε αναμέτρηση νοκ άουτ μόνο τον συμπαθή, πλην όμως περιορισμένων φιλοδοξιών και δυνατοτήτων, Ισημερινό. Γιατί, επομένως, να αρχίσουμε με την Ισλανδία;

Επειδή η Ισλανδία είναι ομάδα που ξεπερνά τον εαυτό της και τις δυνατότητες που θεωρητικά είχε. Επειδή ο τρόπος παιχνιδιού της (μακρινές μπαλιές, ακόμη κι από τον τερματοφύλακα προς τους επιθετικούς, πλάγια άουτ κ.λπ.), μολονότι αρχαϊκός, είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικός. Επειδή έχει επιτυχίες στην πρώτη της συμμετοχή σε μεγάλη ποδοσφαιρική διοργάνωση. Επειδή επιλέγει τους διεθνείς της από έναν απίστευτα μικρό πληθυσμό . Επειδή το ποδόσφαιρο εξακολουθεί να είναι το πιο δημοφιλές άθλημα χάρη σε τέτοιες όμορφες ιστορίες, στις οποίες ο Δαυίδ κατατροπώνει τον Γολιάθ. Το ότι ο Γολιάθ εν προκειμένω ήταν κουτσός θα κάνουμε ότι το ξεχνούμε.

Ράγκναρ Σίγκουρντσσον [πηγή: The Guardian/ φωτογραφία: Xinhua/Rex/Shutterstock]

Αξίζει να αφιερώσουμε πάνω από δύο γραμμές σε αυτήν την, εκ νέου, τραγική Αγγλία; Ο μόνος λόγος είναι η επιτυχία της να χάνει εντυπωσιάζοντας αρνητικά. Συμβαίνει αυτό σε μέτριες ομάδες που καμώνονται τις μεγάλες. Πάντως, πώς είναι δυνατόν να αποκλείεσαι σε παιχνίδι που αρχίζει για σένα με τον καλύτερο τρόπο (πέναλτυ και γκολ); Να ισοφαρίζεσαι αμέσως μετά την επιτυχία του δικού σου τέρματος; Να έχεις στη διάθεσή σου 80΄ κι εσύ να επιτίθεσαι με σέντρες, γεμίσματα και γιουρούσια; Να πρέπει να ισοφαρίσεις κι όλες οι ευκαιρίες να ανήκουν τελικά στον αντίπαλο; Είναι ακόμη ποδοσφαιριστής ο Ρούνυ; Ήταν ποτέ ο Κέην; Τι μπορεί να προσφέρει ως πρώτη αλλαγή ένας ποδοσφαιριστής που την αγωνιστική περίοδο που ολοκληρώθηκε αγωνίστηκε σε 3 μόλις παιχνίδια;

Είναι, πάντως, αδικία να λέμε ότι ο Χότζσον δεν παίρνει σωστές αποφάσεις. Μετά τον αποκλεισμό παραιτήθηκε…

Αριστούργημα τακτικής

Το λέει κι η Γκαζέτα που κάτι ξέρει παραπάνω. Και οργάνωσης, δουλειάς, μελέτης και πολλών πραγμάτων ακόμη. Στο δεύτερο κρίσιμο παιχνίδι στο οποίο αγωνίστηκε με σοβαρότητα, η Ιταλία ήταν σαρωτική. Κατάπιε τους ανήμπορους Ισπανούς κι αν ήταν περισσότερο εύστοχη, τότε θα είχε πάρει την απόλυτη εκδίκηση για τον χαμένο τελικό του 2012. Καμία αμυντική τακτική: η Σκουάντρα Ατζούρρα κάλυψε όλους τους χώρους του γηπέδου, προκαλώντας ασφυξία στην άτυχη αντίπαλό της. Μόνο θαυμασμός αξίζει σε αυτήν την ομάδα, της οποίας η αξία είναι πολλαπλάσια του αθροίσματος της ατομικής αξίας των παικτών που την απαρτίζουν. Δικαίως τρελάθηκε ο Κόντε μετά το τέλος του αγώνα.

Αντόνιο Κόντε [φωτογραφία: Wikipedia/ Clément Bucco-Lechat]

Πολύ άγχος

Η Γαλλία προσπαθεί, αλλά δεν μπορεί να βρεί τον καλό εαυτό της. Παίρνει, βέβαια, τα αποτελέσματα που χρειάζεται, αλλά με ζόρι. Απέναντι στους ψυχωμένους, αλλά χωρίς ποδοσφαιρική ποιότητα, Ιρλανδούς, το ματς στραβώνει με το ξεκίνημα (πόσες αμφιβολίες κουβαλάει στο μυαλό του ο Πογκμπά;) και χρειάζεται τελικά το αστέρι κι η ποδοσφαιρική ευφυΐα του Γκριζμάνν για να ανατραπεί το σκορ.

Υγιεινός περίπατος

Η εμφάνιση και το αποτέλεσμα λένε ότι η Γερμανία ανέβασε στροφές. Εγώ λέω να περιμένω κάποιον πιο σοβαρό αντίπαλο. Μπράβο, φυσικά, στους Γερμανούς για την εμφάνιση, αλλά ο αγώνας θύμιζε κάτι αναμετρήσεις Πανθρακικού-Ολυμπιακού, μείον τις βραβεύσεις βετεράνων. Αναρωτιέμαι, δηλαδή, γιατί κατέβηκαν οι Σλοβάκοι στο γήπεδο, αφού δεν είχαν σκοπό να διεκδικήσουν τη νίκη, αλλά είχαν αποδεχθεί την ήττα τους πριν καν αρχίσει το παιχνίδι.

Αδικία (λίγο)

Μου αρέσει ο τρόπος που αναπτύσσεται αυτή η εθνική Ουγγαρίας, βάζοντας πάντα τη μπάλα κάτω. Το προσπάθησε μέχρι το 80΄ και στο παιχνίδι με τους Βέλγους. Αν είχε έναν επιθετικό περιωπής που να κάνει το γκολ πιο εύκολο θα είχε ισοφαρίσει. Δεν τον έχει, όμως. Οπότε, ας πρόσεχε. Ας πρόσεχε πώς τοποθετείται η άμυνά της στα στημένα (στο πρώτο γκολ των Βέλγων, αυτό που καθόρισε τον ρυθμό του αγώνα, αμύνεται με… ζώνη, με αποτέλεσμα να αφήσει αντιπάλους εντελώς αμαρκάριστους)! Ας πρόσεχε να μη δώσει χώρους στο Βέλγιο.

Διότι αν το Βέλγιο μπορεί να κάνει κάτι με εξαιρετικό τρόπο, αυτό είναι οι αντεπιθέσεις όταν ο αντίπαλος της αφήνει ελεύθερους χώρους. Και η Ουγγαρία στο τελευταίο δεκάλεπτο άφησε πάρα πολλούς. Το Βέλγιο είχε αυτή τη φορά την τύχη (και την ικανότητα) να προηγηθεί νωρίς και να διαχειριστεί το ματς από θέση ισχύος. Στο τέλος έκανε επίδειξη ικανοτήτων και πλούτου του έμψυχου δυναμικού του. Βρίσκεται μπροστά σε μια μεγάλη διάκριση που μπορεί σαφώς να είναι κι ο τελικός (κι εκεί, ας προκύψει ό,τι θέλει).

Φάσεις με το στανιό

Η ενδοβρετανική αναμέτρηση, δυο ημέρες μετά το δημοψήφισμα του Μπρέξιτ, δεν απαιτεί λεπτομερείς αναλύσεις. Ήταν ένα κακό και πολύ νευρικό παιχνίδι, χωρίς καθόλου φάσεις. Η Ουαλία χρειάστηκε ένα αυτογκόλ για να κάμψει την αντίσταση μιας πολύ λιγότερο ταλαντούχας αντιπάλου. Ο ρόλος του φαβορί δεν της πάει καθόλου μάλλον. Οι Βορειοϊρλανδοί θα μείνουν με το παράπονο και την απορία γιατί ο προπονητής τους δεν χρησιμοποίησε έστω και για λίγο τον εμβληματικό Γουίλ Γκριγκ.

Η Πολωνία επιστρέφει;

Η Πολωνία αποτελεί αρκετά ενδιαφέρουσα περίπτωση ομάδας. Αναπτύσσεται καλά από τα άκρα (Μπουαστσυκόφσκι-Πίστσεκ από τα δεξιά, Γκροσίτσκι-Γεντζέιτσυκ από τα αριστερά), τα στόππερ της (Πάζνταν, Γκλικ) κάνουν πολύ καλό ευρωπαϊκό, ο Κρυχόβιακ είναι σε φόρμα, ο τερματοφύλακάς της (Φαμπιάνσκι) είναι εξαιρετικός. Ο μόνος που λείπει από τον πίνακα των φορμαρισμένων είναι εκείνος που θα αποτελούσε την αιχμή του δόρατος της ομάδας, ο Λεβαντόφσκι που, ενώ επιχειρεί αρκετά σε κάθε παιχνίδι, δεν του βγαίνει απολύτως τίποτε.

Γιάκουμπ Μπουαστσυκόφσκι

Έστω κι έτσι η Πολωνία διαχειρίστηκε υποδειγματικά το παιχνίδι με την Ελβετία… μέχρι το 70ό λεπτό. Μπήκε πιο δυνατά, είχε ευκαιρίες, κι ακόμη κι όταν οι Ελβετοί ισορρόπησαν τον αγώνα, ήταν εκείνη που έκανε τις πιο ουσιαστικές φάσεις και κατόρθωσε να ανοίξει το σκορ. Μετά μίλησε η κόπωση. Κι η αβλεψία του Ναβάλκα που δεν προσπάθησε καν να φρεσκάρει την ομάδα του (ο άνθρωπος περίμενε φαίνεται την παράταση για να κάνει αλλαγές – πάλι καλά που δεν το πλήρωσε).

Η Ελβετία μπορεί να κατηγορηθεί επειδή ποτέ δεν φτάνει στην υπέρβαση. Τα λογικά κι αναμενόμενα τα κάνει πάντα και με σχετική επιτυχία. Κάτι οι αλλαγές, κάτι το ξεφούσκωμα του αντιπάλου, πήρε το πάνω χέρι κι ισοφάρισε τελικά με αυτό το γκολ-ποίημα του Σατσίρι, το πιο όμορφο ίσως της διοργάνωσης μέχρι τώρα. Αλλά ως εκεί. Μπορούσε να συνεχίσει την πίεση και να κάνει τη διαφορά στην παράταση. Δεν το έκανε. Και στα πέναλτυ δικός της ήταν ο μοναδικός παίκτης που λύγισε από το άγχος.

Κακοποίηση του ποδοσφαίρου και άλλα εγκλήματα

Όταν έχεις την καλύτερη, την πιο ταλαντούχα, την πιο φορμαρισμένη ομάδα, είναι έγκλημα να μην πάρεις τα λογικά ρίσκα για να κερδίσεις το παιχνίδι. Η Κροατία αρκέστηκε σε ένα επιφυλακτικό, φοβισμένο παιχνίδι και τελικά το πλήρωσε. Σημαντική η ευθύνη του προπονητή της. Εκτός των άλλων, χρεώνεται και με σφάλματα ως προς την κατάρτιση της ενδεκάδας: στο παιχνίδι με την Ισπανία οι Κάλινιτς και Πιάτσα είχαν δείξει πολύ καλά στοιχεία για να μείνουν αυτή τη φορά στον πάγκο, παραχωρώντας τις θέσεις τους στον ντεφορμέ Μάντζουκιτς και τον άχρωμο και άοσμο Μπρόζοβιτς.

Η Κροατία ξύπνησε πολύ αργά. Στο 110΄. Έκανε ευκαιρές. Μόνο που στο συγκεκριμένο χρονικό σημείο η όποια στραβή πληρώνεται αμέσως. Η Κροατία δέχεται το γκολ στη μοναδική φάση των Πορτογάλων, αμέσως μετά το δοκάρι της! Έχει ευκαιρίες ακόμη και στα τρία λεπτά που πρόκειται να παιχτούν, αλλά ο νεαρός Πιάτσα έχει την αφέλεια να προσπαθήσει να σταθεί στα πόδια του μετά το πέναλτυ που του κάνουν οι Πορτογάλοι, ενώ ο Βίντα δεν βρίσκει στόχο ούτε και στην τελευταία προσπάθειά του. Η καλύτερη ομάδα αποκλείεται. Αλλά τις ευθύνες πρέπει να τις αναζητήσει στον ίδιο της τον εαυτό.

Βλέποντας την άμυνα-παιδική χαρά του αγώνα με τους Ούγγρους, ο Σάντος άλλαξε την ομάδα του ριζικά. Τέσσερα νέα πρόσωπα μεταξύ των αμυντικογενών του. Μπετονάρισμα. Εικόνα απωθητική για τον θεατή, αλλά τελικά αποτελεσματική. Το αποτέλεσμα το πήρε. Μαζί με την προοπτική της μεγάλης διάκρισης που διαφαίνεται. Με τις συνθήκες αυτές, ίσως και να μην έχει σημασία (για κάποιους) η μέτρια εικόνα της ομάδας.

Οι προημιτελικοί αναμένονται αμφίρροποι, όπως αρμόζει στο στάδιο αυτό της διοργάνωσης. Οι Πορτογάλοι ξεκινούν ως φαβορί, λόγω παράδοσης και βάρους φανέλας, αλλά πρέπει να προσέξουν. Οι Βέλγοι είναι ίσως το πιο ισχυρό φαβορί απέναντι στους άπειρους Ουαλούς, αλλά τίποτε δεν μπορεί να αποκλειστεί λαμβανομένων υπόψη των μειονεκτημάτων του φαβορί και των αρετών του αουτσάιντερ. Η Ιταλία είναι ως τώρα εντυπωσιακή. Ο λόγος που δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει ήδη περάσει στον επόμενο γύρο είναι ακριβώς η ιδιαίτερη ταυτότητα της εθνικής Γερμανίας. Που δεν πρόκειται να παρατήσει κανένα παιχνίδι, όσο δύσκολο κι αν δαγράφεται πριν αρχίσει ή κατά τη διάρκειά του. Οι διοργανωτές Γάλλοι έχουν την υποχρέωση να προκριθούν, λόγω έδρας και ποδοσφαιρικής αξίας των μονάδων τους. Αλλά το πολεμικό των Βίκινγκ έχει σαλπάρει και τίποτε δεν το σταματά. Κι αυτοί ξέρουν καλά από πλοήγηση στον Σηκουάνα και πλιάτσικο.

Μια στιγμή μονάχα φτάνει…

Πήτερ Μπρέχελ ο Πρεσβύτερος, Αλαζονεία

Όχι, βέβαια, για να ραγίσει το γυαλί, αλλά για να αλλάξει ριζικά τη φυσιογνωμία μιας μεγάλης ποδοσφαιρικής διοργάνωσης. Κι αυτή η στιγμή είναι εκείνη της επιτυχίας του δεύτερου κροατικού τέρματος από τον Ιβάν Πέρισιτς. Μέχρι τότε, η Ισπανία ήταν πρώτη στον όμιλό της, έχοντας τη βεβαιότητα (τάχα) ότι θα βρεθεί στο εύκολο μισό του ταμπλώ. Μετά την ήττα της πήρε μετάθεση για την κολασμένη οχτάδα όπου, αν κατορθώσει να περάσει την Ιταλία, θα έχει στον δρόμο της Γάλλους, Γερμανούς και Άγγλους. Όσο για τους Κροάτες, μπορούν να ονειρεύονται ακόμη και τελικό, αρκεί να ξεπεράσουν το, απρόβλεπτο, πορτογαλικό εμπόδιο στη φάση των 16.

Κατά τα λοιπά, λίγα πράγματα θα μείνουν στη μνήμη μας από τη δεύτερη και την τρίτη αγωνιστική της φάσης των ομίλων του Ευρωπαϊκού του 2016. Η τρελή ματσάρα Ουγγαρίας-Πορτογαλίας, το απροσδόκητο φινάλε της αναμέτρησης Κροατίας-Τσεχίας, μερικές επιδείξεις ισχύος (οι Ισπανοί επί των Τούρκων, οι Βέλγοι επί των Ιρλανδών), η αυταπάρνηση των Αλβανών και αυτό είναι όλο… Δεν παίχτηκε σπουδαίο ποδόσφαιρο. Στις περισσότερες περιπτώσεις συνέβη μάλλον το αντίθετο.

Μπρέξιτ στο ποδόσφαιρο δεν έχει! Θα θυμάστε, τέλος, την παραξενιά μου: την έλλειψη συμπάθειας προς τις βρετανοϊρλανδικές συμμετοχές. Έ, τελικά πέρασαν κι οι τέσσερις ομάδες. Όλες επέδειξαν αγωνιστικό πνεύμα κι αυτό μετράει σε τέτοιες διοργανώσεις. Οι Ουαλοί μάλιστα, τους οποίους ομολογώ ότι καθόλου δεν υπολόγιζα (mea culpa maxima), έπαιξαν και ιδιαίτερα συμπαθητικό ποδόσφαιρο.

Αγχωμένο φαβορί, μετρότητες κι αυταπάρνηση

Οι Γάλλοι δεν έπεισαν. Το τελευταίο τους παιχνίδι, τη λευκή ισοπαλία με τους Ελβετούς, δεν θα τη θυμάται κανείς σε δέκα ημέρες. Όσο για το κρίσιμο παιχνίδι της Μασσαλίας με τους Αλβανούς, τα θετικά για τους διοργανωτές ήταν το τελικό αποτέλεσμα, το ξύπνημα του Γκριζμάνν, άντε κι η θετική παρουσία του Ζιρού. Η επιλογή του Ντεσάν να κατεβάσει σύνθεση με τέσσερις επθετικογενείς παίχτες (Ζιρού ως φορ κι από πίσω του Παγιέτ στον άξονα και Κομάν, Μαρσιάλ στα άκρα), αποδείχτηκε τραγική. Μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί αν για αυτό ευθύνεται το ίδιο το σύστημα ή συγκεκριμένοι παίχτες. Το δίδυμο Κομάν-Μαρσιάλ απέδειξε ότι δεν έχει το επίπεδο για αγώνες τέτοιου επιπέδου. Κι αν ο Κομάν σε κάποιες στιγμές έδειξε ότι είναι πράγματι ποδοσφαριστής, ο Μαρσιάλ μου φαίνεται κάπως σαν τον Γιούρι Μαμούτε των πλουσίων. Είναι, βέβαια, γρήγορος… χωρίς την μπάλα. Πέραν αυτού, ουδέν.

Αν το Ευρωπαϊκό διεξαγόταν σε κάποια άλλη χώρα δεν θα υπολόγιζα τους Γάλλους για φαβορί. Στη χώρα τους, όμως, μπορούν θεωρητικά ακόμη και να κατακτήσουν το τρόπαιο. Η δύναμη της έδρας είναι μεγάλη κι η ομάδα έχει το δυναμικό για καλύτερα πράγματα, Μπάλα δεν έχει παίξει ακόμη. Εάν θέλουμε να θέσουμε το ζήτημα ευσχήμως θα δανειστούμε τα λόγια του παλαιού εκλέκτορα Ζακ Σαντινί (έι, αυτόν τον είχαμε αποκλείσει κάποτε!): «Δεν υπάρχει, καταρχήν, λόγος ανησυχίας, εξακολουθούν, όμως, να υφίστανται πολλά ερωτηματικά».

Σεμνά και ταπεινά, οι Ελβετοί προκρίθηκαν αήττητοι. Δεν είναι κακή η ομάδα τους. Ορθολογικό ποδόσφαιρο παίζει. Αν είχε κι ένα φορ της προκοπής θα πήγαινε για πιο μεγάλα πράγματα (και θα κέρδιζε και τους Ρουμάνους). Αλλά δεν μπορεί να προκαλέσει ενθουσιασμό.

Τον ενθουσιασμό, μαζί με την αυταπάρνηση, τον διέθετε η Αλβανία. Κατάφερε να εξουδετερώσει με απόλυτη επιτυχία τη γαλλική ανάπτυξη παιχνιδιού. Εξαιρετική κάλυψη χώρων και άσκηση πίεσης. Αν διέθετε επιθετικούς της προκοπής θα είχε κάνει χοντρή ζημιά στους διοργανωτές. Η αγωνιστικότητά της βοήθησε ώστε να πάρει τη νίκη εναντίον των Ρουμάνων, χωρίς να έχει την υπεροχή στο παιχνίδι. Η νίκη αυτή δεν ήταν αρκετή για να βρεθεί στους 16. Αλλά η εμφάνιση (στην πρώτη παρουσία στα τελικά μεγάλης διοργάνωσης) ήταν κάτι παραπάνω από αξιοπρεπής.

Μετρίως μέτριοι και λογικά αποκλεισμένοι, οι Ρουμάνοι άφησαν όλες τις ευκαιρίες τους να πάνε χαμένες. Η καλή τους εμφάνιση απέναντι στους Γάλλους, το πολύ καλό πρώτο ημίχρονο με τους Ελβετούς, η υπεροχή στην επανάληψη ενάντια στην Αλβανία, όλα στράφι. Για μια ομάδα χωρίς μεγάλες προσωπικότητες, μπορεί και να ήταν αναμενόμενο.

Λάρισα

Ποιος θα το περίμενε ότι η καλύτερη ομάδα του Β΄ ομίλου θα ήταν αυτή της οποίας ο προπονητής δούλευε προηγουμένως στη Λάρισα; Οπωσδήποτε όχι εγώ. Αν κι όπως διαπιστώνω, αρκετοί (κι ανάμεσά τους και σχολιαστές του ιστολογίου) ήταν εκείνοι που πόνταραν στην Ουαλία της Κρις Κόουλμαν. Η οποία είναι άδικο να χαρακτηρισθεί ως ομάδα του ενός αστέρα. Αφενός διότι ο Μπαίηλ, λόγω θέσης, στυλ παιχνιδιού και, προφανώς, χαρακτήρα, δίνει υπεραξία στην ομάδα του χωρίς να αφαιρεί τίποτε. Αφετέρου διότι μια χαρά ποδοσφαιριστές είναι λ.χ. οι άλλοι δύο σκόρερ του τελυταίου ματς, ο Ράμσυ κι ο Τέιλορ. Η Ουαλία έπαιξε στρωτό ποδόσφαιρο με αρκετή δύναμη (σε κάποιες περιπτώσεις στα όρια του θεμιτού). Εάν στην αναμέτρηση με τους Άγγλους αδικείται από την ήττα στις καθυστερήσεις, στο κρίσιμο παιχνίδι με τους Ρώσους ήταν σαρωτική. Αν δούμε το πρόγραμμά της, έχει μιαν απροσδόκητη ευκαιρία για εξαιρετική διάκριση.

Κρις Κόουλμαν (φωτογραφία: Jon Candy/ Wikipedia)

Η Αγγλία δεν ήταν κακή, αλλά οι αμφιβολίες για την αξία της δεν έχουν διαλυθεί. Με τους Ουαλούς έδειξε χαρακτήρα και πέτυχε την ανατροπή. Εναντίον της Σλοβακίας είχε καθολική υπεροχή, αλλά η ανάπτυξή της δεν ήταν πάντα ορθόδοξη, τα δε τελειώματα των φάσεων απέχουν πολύ από το να θεωρηθούν ικανοποιητικά. Έχει δυνατότητες, αλλά και εμφανείς αδυναμίες.

Οι Σλοβάκοι αντέδρασαν μετά την αρχική ήττα και σε αυτό δεν είναι αμέτοχοι κάποιοι από τους σημαντικούς παίχτες της ομάδας, όπως ο Χάμσικ, που αποφάσισαν να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων. Δίκαιη επικράτηση επί της Ρωσίας, αποτελεσματική άμυνα με τους Άγγλους κι η περιπέτεια συνεχίζεται. Όχι για πολύ, μάλλον, αλλά έστω κι έτσι η αποστολή εξετελέσθη.

Εάν η Ρωσία άφησε κάποιες ελπίδες μετά το πρώτο ματς, ήταν κακή με τη Σλοβακία και, εναντίον των Ουαλών κατάφερε να ξεπεράσει τα όρια ακόμη και του αξιοθρήνητου. Νωθρή στο πιο κρίσιμο παιχνίδι, χωρίς φιλοδοξίες, χωρίς συνοχή κι οργάνωση, με βραδύτατη ανάπτυξη, αδυναμία τοποθετήσεων και κάλυψης του χώρου. Όσοι ανησυχούσαν για τους Ρώσους χούλιγκαν θα πρέπει να ηρέμησαν. Από τη δύσκολη θέση φρόντισε να τους βγάλει η ίδια η εθνική Ρωσίας. Μακράν η πιο θλιβερή παρουσία του ευρωπαΐκού.

Αναμένοντας

Ο τρίτος όμιλος πρέπει να ήταν από τους πιο βαρετούς. Οι Γερμανοί πήραν την πρώτη θέση, ως όφειλαν, αλλά αφήνουν επίγευση ξεθυμασμένης μπίρας. Η ομάδα λειτουργεί σε πολύ πιο αργές στροφές απ’ ό,τι το 2014 και δυσκολεύεται να σκοράρει. Σε καμία περίπτωση δεν αποπνέει αέρα μεγάλου φαβορί.

Για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, οι Πολωνοί περνούν από τη φάση των ομίλων μεγάλης διοργάνωσης. Συνολική εικόνα θετική, έστω κι αν έχουν κι αυτοί δυσκολίες στο τελείωμα των φάσεων (πότε θα ξυπνήσει ο Λεβαντόφσκι;). Βρίσκονται στο εύκολο μισό του ταμπλώ των νοκ άουτ και μπορούν να πάνε μακριά, αν λύσουν το πρόβλημα παραγωγικότητας.

Φιλότιμοι οι Βορειοϊρλανδοί, πήραν το παιχνίδι που έπρεπε για να περάσουν στους 16. Για περισσότερα, δεν το νομίζω, αν κι έχουν την τύχη η διαδρομή τους να είναι βατή.

Άχρωμη, άοσμη, χωρίς προσωπικότητα, χωρίς βαθμό και χωρίς να πετύχει έστω κι ένα τέρμα, η Ουκρανία θα ήταν η χειρότερη ομάδα της διοργάνωσης, αν δεν υπήρχε η Ρωσία.

Φούρια, αλλά όχι απαραίτητα ισπανική…

Ιβάν Πέρισιτς (φωτογραφία: Светлана Бекетова, ιστότοπος soccer.ru)

Την πρώτη θέση στον όμιλο, η Κροατία δεν την έκλεψε. Αν δεν υπήρχε το χαοτικό φινάλε με τους Τσέχους, δεν θα είχα καμία επιφύλαξη για το ότι ήταν η καλύτερη ομάδα στη φάση των ομίλων. Αν το παιχνίδι εκείνο έληγε στο 75΄, θα μιλούσαμε για εμφατική νίκη κι άψογη διαχείριση του αγώνα. Κάτι το τσέχικο γκολ στην πρώτη ουσιαστική ευκαιρία τους, κάτι (έως πολύ) οι ανοησίες των Κροατών χουλιγκάνων στην κερκίδα που οδηγούν σε διακοπή του αγώνα και κάνουν την ομάδα τους να χάσει τον ρυθμό της, κάτι ο Βίντα που αποφασίζει να το παίξει Βαμβακούλας… και φτάνουμε τελικά σε μια αναπάντεχη ισοπαλία. Οι αρρυθμίες αυτές, πάντως, διορθώνονται στο παιχνίδι με την Ισπανία. Πολύ σοβαρή εμφάνιση. Ο Πέρισιτς δείχνει σε ποδοσφαιρική ωριμότητα και μαζί με τους αναμενόμενους υπόπτους Μόντριτς και Ράκιτιτς συνθέτει μια τριάδα υψηλής ποιότητας. Η Κροατία έχει ανοιχτό τον δρόμο για μια μεγάλη διάκριση. Αρκεί να περάσει το αρχικό εμπόδιο που είναι τελικά και το πιο επικίνδυνο.

Οι Ισπανοί κάνουν εμφάνιση μεγάλου φαβορί εναντίον των (διαλυμένων, να τα λέμε κι αυτά) Τούρκων. Το νέο επιθετικό δίδυμο Μοράτα και Νολίτο εντυπωσιάζει. Αλλά… η φριχτά υπεροπτική αντιμετώπιση του παιχνιδιού με την Κροατία καταδικάζει την Ισπανία σε ένα τρομακτικά δύσκολο πρόγραμμα που απαιτεί συνεχόμενους άθλους. Αυτή η βεβαιότητα ότι δεν τρέχει τίποτε και θα το πάρουμε το παιχνιδάκι, άντε έστω την ισοπαλία, αποτελεί βαρύτατη επαγγελματική αμέλεια. Ειδικά όταν ο αντίπαλος έχει αποδείξει ότι είναι επικίνδυνος και σε φόρμα. Ας πασχίσουν τώρα οι Ισπανοί να ξεπεράσουν τη δεκαπλή ζώνη άμυνας των Ιταλών για να συνεχίσουν.

Στον αγώνα με τους Ισπανούς, η Τουρκία έδινε την εντύπωση διαλυμένης ομάδας. Όχι μόνον η κατάσταση των ατού της ήταν εξαιρετικά κακή (Αρντά Τουράν μεταξύ πάγκου και κερκίδας στη Βαρκελώνη), αλλά υπήρχαν σαφείς ενδείξεις ιδιαίτερα κακού κλίματος στα αποδυτήρια της ομάδας. Τελικά οι Τούρκοι αντέδρασαν στο τελευταίο παιχνίδι και είχαν κάποιες ελπίδες ότι θα προκρίνονταν. Η ιταλική αδιαφορία δεν τους έκανε τη χάρη, όμως.

Το μόνο θετικό για τους Τσέχους ήταν η αντίδραση στο τελευταίο τέταρτο της αναμέτρησης με την Κροατία. Μέχρι τότε ήταν μια ομάδα με ιδιαίτερα προβληματική ανάπτυξη, αδύναμη επίθεση κι άμυνα επιρρεπή στα πιο παιδαριώδη λάθη. Ό,τι θετικό έδωσε το δεκαπεντάλεπτο εκείνο εξανεμίστηκε στον τελευταίο και, υποτίθεται, κρίσιμο αγώνα, όπου οι Τσέχοι ήταν ουσιαστικά απόντες. Η μετριότητα της ομάδας τους δεν θα λείψει από όσους παρακολουθούν αυτό το ευρωπαϊκό.

Η λογική της ήσσονος προσπαθείας

ήταν αυτή της Ιταλίας. Η οποία στο παιχνίδι με τους Σουηδούς κάνει το ελάχιστο προκειμένου να νικήσει με 1-0 (τι άλλο;). Ο τελευταίος αγώνας των Ιταλών είχε σημασία μόνο για τους Ιρλανδούς και τους Τούρκους. Με δεύτερη ομάδα και μηδενική διάθεση διεκδίκησης της νίκης, η Σκουάντρα απλώς εμφανίστηκε στο γήπεδο. Η μόνη αξιόλογη στιγμή της ήταν κατά τη διάρκεια της ανάκρουσης του Φρατέλλι ντ’ Ιτάλια. Φυσικά στη συνέχεια θα ξαναδούμε την πραγματική Ιταλία, αυτήν των αυτοματισμών, της εκπληκτικής κάλυψης του χώρου και της εξαιρετικής αμυντικής τριάδας Μπονούτσι-Μπαρτζάλι-Κιελλίνι.

Μπορεί να έχεις αναμφίβολα μια πλούσια φουρνιά ιδιαίτερα ταλαντούχων ποδοσφαιριστών. Να βρίσκεσαι στη δεύτερη θέση της παγκόσμιας κατάταξης της ΦΙΦΑ (και μάλιστα ως η πρώτη ευρωπαϊκή ομάδα). Αυτό δεν σε καθιστά αυτομάτως φαβορί του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Κάτι τέτοιο απαιτεί συγκεκριμένα πράγματα τα οποία, πολύ απλά, το Βέλγιο δεν τα έχει κι είναι εξαιρετικά δύσκολο να τα αποκτήσει. Το Βέλγιο έχει παίχτες που χρειάζοντα ανοιχτούς χώρους για να αναπτυχθούν, είναι ομάδα αντεπιθέσεων. Όταν βρίσκει οργανωμένες άμυνες δεν έχει ούτε τον επιτελικό μέσο ούτε τον φορ περιοχής με τα κατάλληλα χαρακτηριστικά για να τις διασπάσουν. Στις περιπτώσεις αυτές βραχυκυκλώνει κι εγκλωβίζεται σε μια στείρα ανάπτυξη. Το είδαμε πανηγυρικά εναντίον των Ιταλών, αλλά το παρατηρήσαμε και στο πρώτο ημίχρονο του ματς με τους Ιρλανδούς και στον αγώνα με τους Σουηδούς. Φυσικά, το Βέλγιο έχει τις δυνατότητες για να πάει μακριά. Πρέπει, όμως, να το βοηθήσουν και οι παίχτες του και ο προπονητής του, αλλά, τελικά, και οι… αντίπαλοί του.

Φιλότιμοι και μαχητικοί οι Ιρλανδοί και μπράβο τους για αυτό. Αν όμως δεν συναντούσαν μια προκλητικά αδιάφορη Ιταλία θα είχαν ήδη επιστρέψει στο νησί τους.

Η υπερεξάρτηση από τον Ιμπραΐμοβιτς καταδίκασε την έτσι κι αλλιώς μέτρια Σουηδία σε αποτυχία. Σε φόρμα συνταξιούχου και πραγματικά βαδιστής στη διάρκεια των αγώνων, ο Ζλάταν ήταν ένα μεγάλο βαρίδι για την ομάδα του που φιλότιμα προσπαθούσε να τον βρει. Κατά τα λοιπά, η Σουηδία έδειξε σημεία βελτίωσης στην πορεία της διοργάνωσης: πάλεψε και εναντίον των Ιταλών κι εναντίον των Βέλγων. Αν ο Κουρτουά δεν επενέβαινε στην ευκαιρία του Μπεργκ, ο τελευταίος αγώνας θα ήταν πολύ διαφορετικός. Για να σκοράρουν, όμως, οι Σκανδιναβοί χρειαζόταν αίτηση μετά χαρτοσήμου κι αναμονή μέχρι να διεκπεραιωθεί η υπόθεση. Με αυτό το πρόβλημα και με παίχτες κλειδιά (Σέλστρεμ) ένα βήμα πριν από τη σύνταξη, η Σουηδία δεν μπορούσε να πάει μακριά.

Εκπλήξεις στη σειρά

Ο έκτος όμιλος, στα χαρτιά ένας από τους πιο αδύναμους, αποδείχτηκε ο πιο συναρπαστικός της πρώτης φάσης.

Η Ουγγαρία άφησε πολύ θετικές εντυπώσεις. Αναπτύσσεται ωραία, σουτάρει, επιχειρεί επιθέσεις με ενδιαφέροντες τρόπους, έχει χαρακτήρα για να αντιδρά στις δυσκολίες. Αγωνίστηκε πολύ για να ξεπεράσει την ψυχρολουσία του παράξενου πέναλτυ στο παιχνίδι με τους Ισλανδούς, χάρισε θέαμα στην αναμέτρηση με τους Πορτογάλους. Αν βλέπω κάποια προφανή αδυναμία, αυτή είναι ο παίχτης-σύμβολο της ομάδας, ο τερματοφύλακας Γκάμπορ Κίραϋ: επικίνδυνες έξοδοι κι αργές αντιδράσεις (αχ, άτιμα γηρατειά!). Πώς, όμως, να τον βγάλεις από την ενδεκάδα;

Μπάλας Τζούτζακ (Ουγγαρία)

Θεαματικό ποδόσφαιρο η Ισλανδία δεν παίζει. Έχει, πάντως, δύναμη, αγωνιστικότητα, πνεύμα ομάδας, συμπαγή άμυνα και σωστή διαχείριση των παιχνιδιών. Για μια χώρα με λιγότερες από 350.000 ψυχές η οποία εμφανίζεται για πρώτη φορά στα τελικά μεγάλης διοργάνωσης, οι αρετές αυτές είναι ήδη πολλές. Ας προσέξουν οι Άγγλοι που θα τους αντιμετωπίσουν στον γύρο των 16.

Αχ, αυτή η Πορτογαλία! Παρά τον μεγάλο σταρ της, τις αξιόλογες μονάδες της, τον σοβαρό προπονητή της, κατάφερε να φλερτάρει ταυτόχρονα με το τραγικό (τον αποκλεισμό) και το γελοίο (η στιγμή που Κριστιάνο Ρονάλντο και Ζοάο Μάριο τσακώνονται για το ποιος θα σουτάρει, στον αγώνα με την Ουγγαρία). Η Πορτογαλία δεν έχει αληθινό σέντερ φορ, δεν έχει τον κατάλληλο επιτελικό, η άμυνά της μπάζει κι, επιπλέον, τη δέρνει κι η κακοτυχία. Για να σκοράρει τις χρειάζονται οι δεκαπλάσιες ευκαιρίες απ’ ό,τι σε μια νορμάλ ομάδα. Ωστόσο, συνεχίζει. Και, ποιος ξέρει, ίσως και να βρει τον εαυτό της στην πορεία.

Σε αντίθεση προς τις άλλες ομάδες που τερμάτισαν τελευταίες στους ομίλους της, η Αυστρία πάλεψε σε όλα της τα παιχνίδια. Κακή ομάδα δεν τη λες. Αλλά δεν άφησε και κάτι αξέχαστο στη μνήμη των θεατών.

Η αληθινή διοργάνωση αρχίζει το Σάββατο με τα νοκ άουτ παιχνίδια. Τώρα, στους αγώνες χωρίς αύριο, θα δείξουν οι ομάδες τι αξίζουν πραγματικά. Όπως προαναφέρθηκε, το πιο αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό είναι το βατό πρώτο μισό του ταμπλώ και το κολασμένο δεύτερο. Αυτό σημαίνει ότι στον τελικό θα έχουμε οπωσδήποτε μια ομάδα-έκπληξη και στους ημιτελικούς τουλάχιστον δύο. Δεν το λες κι άσχημο για το ενδιαφέρον της διοργάνωσης. Όσο γα τα προγνωστικά, λέω να περιμένω τα δικά σας, εγώ, αποδεδειγμένα, δεν είμαι καλός σ’ αυτά.

«Υψηλότατε, έχει αγώνα απόψε!»

Ο θυρεός της Αυστροουγγαρίας στα χρόνια του Α΄ Π Π

Υπάρχει ένα αρκετά συμπαθητικό ανέκδοτο για τον Όθωνα των Αψβούργων και της Λωρραίνης, γιο του Καρόλου Α΄, του τελευταίου αυτοκράτορα της Αυστροουγγαρίας, και διεκδικητή του εκλιπόντος θρόνου της Διπλής Μοναρχίας. Κάποιος συνεργάτης του τον ενημέρωνε: «Υψηλότατε, έχει αγώνα απόψε στην τηλεόραση. Αυστρία-Ουγγαρία!» Κι ο Όττο απαντούσε: «Ά, πολύ ωραία! Όμως, εναντίον ποιας ομάδας παίζουμε;»

Δίχως αμφιβολία, η Αυστροουγγαρία είναι ο μεγάλος νικητής αυτού του Ευρωπαϊκού σε ό,τι αφορά τις χώρες που συμμετέχουν: 9 κράτη που το σύνολο ή μέρος των εδαφών τους διοικούνταν κάποτε από τους Αψβούργους (Αυστρία, Ουγγαρία, Τσεχία, Σλοβακία, Κροατία συν Ρουμανία, Πολωνία, Ουκρανία και… Ιταλία) δίνουν το παρών στη φετινή διοργάνωση! Οι υπόλοιπες αυτοκρατορίες του παρελθόντος βρίσκονται πολύ πίσω στη σχετική κατάταξη. 🙂

Με αυτά κι εκείνα, τα δύο κύρια συστατικά της αυτοκρατορίας αναμετρήθηκαν στο Μπορντώ και το αποτέλεσμα του μεταξύ τους αγώνα αποτελεί την πρώτη (σχετική) έκπληξη του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος. Η Αυστρία είχε κάνει εξαιρετικά προκριματικά. Κάποιοι μάλιστα τη θεωρούσαν κι υπολογίσιμο αουτσάιντερ για διάκριση. Η αλήθεια του γηπέδου ήταν πολύ διαφορετική, Ύστερα από ένα πρώτο ημίχρονο μάλλον χαμηλού επιπέδου (αν κάποιος μου έλεγε ότι παρακολουθώ παιχνίδι ελληνικής β΄ εθνικής μπορεί και να τον πίστευα), το ματς ξεμπλόκαρε με το γκολ του Σάλαϊ και την αποβολή του Ντράγκοβιτς. Από εκεί και πέρα οι Αυστριακοί προσπάθησαν να αντιδράσουν, μόνο που δεν ήξεραν πώς ακριβώς. Το γκολ του Στίμπερ σφράγισε την έκβαση του αγώνα. Πιθανότατα οι δυνατότητες αυτής της εθνικής Ουγγαρίας δεν είναι μεγάλες. Μετά τη νίκη τους, όμως, οι Ούγγροι έθεσαν σοβαρή υποψηφιότητα για να περάσουν στην επόμενη φάση.

Η πραγματικά μεγάλη έκπληξη έγινε βέβαια το βράδυ στον ίδιο όμιλο. Στο πρώτο ημίχρονο οι Πορτογάλοι έκαναν τα πάντα σωστά, εκτός από το να σημειώσουν περισσότερα του ενός τέρματα. Στη συνέχεια, μία και μόνο ευκαιρία (και η αντίστοιχη ολιγωρία του Βιερίνια) αποδείχτηκε αρκετή για τους Ισλανδούς. Από το σημείο εκείνο και μετά, η Πορτογαλία βραχυκύκλωσε. Οι αλλαγές του Σάντος (Ρενάτο Σάντσες, Βιερίνια, Έντερ) αντί να βελτιώσουν την επιθετική εικόνα της ομάδας την έκαναν χειρότερη. Άγχος και ανορθολογική ανάπτυξη επέτρεψαν στους Ισλανδούς να φύγουν με μια παλικαρίσια ισοπαλία. Για μια μικρή χώρα στην πρώτη της εμφάνιση στα τελικά μεγάλης διοργάνωσης δεν είναι και λίγο. Δεν νομίζω ότι οι Πορτογάλοι θα δυσκολευθούν να περάσουν στον όμιλο αυτό. Αλλά η αδυναμία να διαχειριστούν ένα δικό τους παιχνίδι αποδεικνύει ότι δεν είναι η μεγάλη ομάδα που (θεωρητικά) θα μπορούσαν να γίνουν.

Ας δούμε εν συντομία και τα υπόλοιπα παιχνίδια της πρώτης αγωνιστικής

Απειρία

Σε ένα παιχνίδι που οι ουδέτεροι δεν πρόκειται να θυμούνται για πολύ καιρό, η απειρία της φιλότιμης Αλβανίας ήταν αυτή που έκρινε το αποτέλεσμα της εμφύλιας σύγκρουσης στη Λανς (η μισή εθνική Ελβετίας αποτελείτα από ποδοσφαιριστές αλβανικής καταγωγής). Το ελβετικό γκολ αποτελεί συνέπεια μνημειώδους συνολικής ολιγωρίας της αλβανικής άμυνας (ο Σερ σκοράρει με κεφαλιά αμαρκάριστος, ο Μπερίσα κάνει έξοδο της συμφοράς). Η ανόητη αποβολή του Τσάνα αφήνει την ομάδα του με αριθμητικό πλεονέκτημα. Η τεράστια ευκαιρία του Γκάσι κανονικά δεν χάνεται με τίποτε. Είτε ως δεύτεροι είτε ως τρίτοι, οι Ελβετοί θα συνεχίσουν μάλλον για ένα γύρο ακόμη (και, με κακία, θα συμπληρώσω ότι και πολύ τους είναι).

Χουλιγκάνοι

Με το σύνολο των γαλλικών αστυνομικών δυνάμεων να έχει στρέψει την προσοχή του στην αποτροπή της τρομοκρατικής απειλής, τα γεγονότα της Μασσαλίας μάς υπενθύμισαν ότι ο χώρος του ποδοσφαίρου αποτελεί παραδοσιακά εκκολαπτήριο βίας. Αυτή τη φορά φαίνεται πως είχαν φτάσει από τον Μόσκοβο κομμάντο με ειδική αποστολή για χοντρούς τσαμπουκάδες. Οι Άγγλοι αποτέλεσαν τους ιδανικούς παρτεναίρ σε αυτή τη χορογραφία βίας. Όταν ξύπνησαν οι δυνάμεις της αστυνομίας το κακό είχε γίνει.

Ύστερα από όσα προηγήθηκαν, ο αγώνας Αγγλίας-Ρωσίας έγινε σε τεταμένη ατμόσφαιρα. Για τη φετινή εθνική Αγγλίας θα μπορούσε κάποιος να πει αρκετά θετικά: το κικ εν ρας ανήκει στο μακρινό παρελθόν, η ομάδα αναπτύσσεται εξαιρετικά από τα άκρα και, όσο έχει τις απαιτούμενες δυνάμεις, ασκεί ασφυκτική πίεση στον αντίπαλο. Ταυτόχρονα, όμως, εμφανίζει και σαφείς αδυναμίες που μπορούν να της στοιχίσουν σε οποιοδήποτε νοκ άουτ παιχνίδι. Απρόσεκτη άμυνα, προβληματική διαχείριση δυνάμεων (στο β΄μέρος η κατοχή από 70-30 πήγε σχεδόν στα ίσα), μεγάλες δυσκολίες στο τελείωμα των φάσεων (ο Ρούνυ μοιάζει να έχει κάνει βήματα πίσω). Οι Ρώσοι, πάντα με ενδιαφέροντα στοιχεία τεχνικής, έδειξαν για μια φορά ικανοί να αντιδράσουν μένοντας πίσω στο σκορ. Είναι μια σημαντική πρόοδος σε σχέση με την εποχή του τελευταίου Μουντιάλ, ακόμη πιο αξιοσημείωτη αν αναλογιστούμε ότι η Ρωσία μετρά τέσσερις απώλειες βασικών παικτών λίγο πριν την έναρξη της διοργάνωσης. Μένει να δούμε αν οι χούλιγκαν της ομάδας θα την αφήσουν να συνεχίσει την όποια πορεία της, μια και πλέον επικρέμεται η Δαμόκλειος Σπάθη της ποινής αποκλεισμού.

Στο άλλο ματς του Β΄ ομίλου παρακολουθήσαμε δύο εθνικές που μάλλον δεν δαθέτουν το απαιτούμενο επίπεδο για τέτοια διοργάνωση. Τουλάχιστον οι Ουαλοί ήξεραν τι ήθελαν από το παιχνίδι κι επέδειξαν δύναμη και μαχητικότητα. Ο αγωνιστικός προσανατολισμός της Σλοβακίας αποτελεί μάλλον ανέκδοτο. Κάποιες μονάδες της ομάδας από τη Μεσευρώπη έχουν αξία σαφώς μεγαλύτερη από εκείνην των αντιπάλων τους του περασμένου Σαββάτου. Αλλά οι ομάδες δεν φτιάχνονται με απλή πρόσθεση μονάδων.

Εν αναμονή

Οι Πολωνοί έκαναν το καθήκον τους και, έστω και χωρίς πολλή λάμψη,  νίκησαν τους μάλλον αδύναμους Βορειοιρλανδούς. Θα συνεχίσουν με σχετική αυτοπεποίθηση, αλλά τα δύσκολα τους περιμένουν.

Υπό άλλες συνθήκες, θα λέγαμε ότι οι Γερμανοί πήραν μια επαγγελματική νίκη και συνεχίζουν ακάθεκτοι. Μπορεί. Αλλά στη θέση τους θα άκουγα αρκετά καμπανάκια. Απέναντι σε μια ομάδα που έκανε φανερό ότι δεν τρελαινόταν για τη νίκη, κινδύνεψαν αρκετές φορές να ισοφαριστούν. Η γερμανική άμυνα δεν εμπνέει καμία εμπιστοσύνη. Η ανάπτυξη της ομάδας μοιάζει πιο προβληματική. Η συνολική εικόνα, όπως κι αυτή αρκετών βασικών στελεχών, απέχει πολύ από την καλοκουρδισμένη ομάδα του τελευταίου Παγκοσμίου Κυπέλλου. Φυσικά, μπορεί απλώς να επρόκειτο για μια μέτρια βραδιά, χωρίς συνέχεια και συνέπειες. Θα δείξει.

Ζόρια

Όπως πήγε το κυριακάτικο ματς, θα ήταν αδικία να μη νικήσουν οι Κροάτες. Πατούσαν καλύτερα στο γήπεδο, είχαν αρκετές ευκαιρίες, κι ακόμη κι αν το νικητήριο τέρμα τους προήλθε από μια ιδιοφυή ενέργεια του Μόντριτς κι όχι από συνδυασμό, έπειθαν ότι ήταν οι καλύτεροι. Πολύ προβληματικό παιχνίδι από την Τουρκία, όλα τα ατού της οποίας υστέρησαν.

Ναι, οι Ισπανοί είχαν την υπεροχή και περισσότερες ευκαιρίες, αλλά όπως εξελίχθηκε το παιχνίδι θα μπορούσαν ακόμη και να το χάσουν. Ούτε κι αυτοί έδωσαν την εντύπωση του μεγάλου φαβορί κι ο όμιλός τους έχει παγίδες. Υπό τις συνθήκες αυτές οι 3 βαθμοί αποτελούν το μεγαλύτερο κέρδος. Μαχητικοί οι Τσέχοι, τίμησαν την παράδοση που τους θέλει να εμφανίζονται σχεδόν πάντα ανταγωνιστικοί στα ευρωπαϊκά. Αλλά το ταμείο τους είναι ακόμη άδειο.

Μαθήματα τακτικής

Για την, απογοητευτικού επιπέδου, αναμέτρηση Ιρλανδίας-Σουηδίας δεν υπάρχουν πολλά να πεις. Από τη Σουηδία το μόνο που ξεχώρισε ήταν το κομψότατο τρουά πιες κοστούμι του Χάμρεν. Κατά τα λοιπά, οι Σκανδιναβοί έδιναν σε ορισμένες στιγμές την εντύπωση ότι παίζουν για πρώτη φορά μαζί και προσπαθεί να μάθει ο ένας το παιχνίδι του άλλου. Μαχητικοί οι Ιρλανδοί, ίδρωσαν τη φανέλα. Το ποδόσφαιρό τους ανήκει μάλλον στην παλαιολιθική εποχή του αθλήματος. Ά, εμφάνισαν ως ατραξιόν και τον συμπαθέστατο Χέντρικ, τον παίκτη που σουτάρει και φτιάχνει ταυτόχρονα το μαλλί.

Δεν αρκεί να έχεις μια φουρνιά ιδιαίτερα ταλαντούχων ποδοσφαιρστών για να φτιάξεις μεγάλη ομάδα. Οι Βέλγοι το έμαθαν πληρώνοντας τον λογαριασμό. Μπορεί η φετινή Ιταλία να μη διαθέτει τις καλύτερες μονάδες (το υλικό της ίσως να είναι και μέτριο για τα δεδομένα τους), μπορεί να εμφανίζει επιθετικό δίδυμο που το αποτελούν ένας Βραζιλιάνος β΄ διαλογής κι ένας γυρολόγος με καλούτσικη πορεία στο ολλανδικό πρωτάθλημα που χρειάστηκε να φτάσει στα τριάντα για να ξεχωρίσει αγωνιζόμενος στη Σαουθάμπτον, αλλά… η Σκουάντρα Ατζούρα αγωνίζεται ως πραγματικό σύνολο και η τακτική κουλτούρα της είναι αξεπέραστη. Την ώρα που οι Κόκκινοι Διάβολοι προσπαθούσαν χωρίς να ξέρουν πώς, οι Ιταλοί διαχειρίζονταν άψογα την αναμέτρηση, χτυπώντας όταν έπρεπε. Η Ιταλία είναι εδώ. Η εικόνα της ήταν κατά τη γνώμη μου η πιο θετική της αγωνιστικής αυτής, κατά μείζονα λόγο αν ληφθεί υπόψη κι η αξία του αντιπάλου.

Είναι, πάντως, πολύ νωρίς ακόμη. Όλοι έχουν το περιθώριο να βελτιωθούν. Κι αν βελτιωθεί συνολικά και το θέαμα θα είναι καλύτερα για όλους. Γιατί μέχρι στιγμής δεν είναι και πολλά αυτά που έχουν εντυπωθεί στη μνήμη μας.

Ανοιχτοί ορίζοντες

Μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αγωνιστικής στους τρεις ομίλους (κι εν αναμονή του τέταρτου), μπορούμε να πούμε ότι, προς το παρόν, τα προγνωστικά είναι ανοιχτά. Τα φαβορί δεν δείχνουν άτρωτα, οι αποστάσεις μεταξύ των ομάδων είναι μάλλον μικρές, οι εκπλήξεις μοιάζουν πιθανές. Μπορεί τελικά αυτό το ευρωπαϊκό να αποδειχτεί διοργάνωση στην οποία θα τηρηθούν ιεραρχίες και επετηρίδες. Μπορεί, όμως, να είναι κι ευρωπαϊκό εκπλήξεων. Είναι νωρίς για να αποκλείσουμε κάποια από τις δύο πιθανότητες. Όλα αυτά με την επιφύλαξη ότι η αλήθεια του ενός αγώνα είναι πάντα μερική: ίσως κάποιοι βρέθηκαν σε κακή ημέρα και στη συνέχεια δείξουν το καλό τους πρόσωπο. Ίσως κάποιοι άλλοι έκαναν ήδη την καλύτερη δυνατή εμφάνισή τους και στη συνέχεια ξεφουσκώσουν. Σε κάθε περίπτωση, η ευχάριστη διαπίστωση έγκειται στο ότι παρακολουθούμε μάλλον καλό ποδόσφαιρο. Όλοι προσπαθούν να παίξουν μπάλα με τα μέσα που διαθέτουν, επιχειρούν να εκμεταλλευτούν τα πλεονεκτήματά τους κι όχι κυρίως να καταστρέψουν. Ας ελπίσουμε η τάση αυτή να επιβεβαιωθεί στη συνέχεια.

Όμιλος Α΄: Για τον αγώνα της εθνικής μας στη Βαρσοβία, που ήταν κι ο εναρκτήριος της διοργάνωσης, τα ουσιαστικά γράφτηκαν στα σχόλια της προηγούμενης ανάρτησης. Ικανοποιητικότατη εμφάνιση, ιδίως για κάποιους από εμάς που είχαμε περιορισμένες προσδοκίες από αυτήν την εθνική του Σάντος [Βαρσοβία: Πολωνία-Ελλάδα 1-1 (17′ Λεβαντόφσκι – 51′ Σαλπιγγίδης)]. Ένα κακό πρώτο ημίχρονο που κλείνει με τη άδικη αποβολή του Παπασταθόπουλου. Κι εκεί που περιμένουμε την κατάρρευση, πίσω στο σκορ και με παίχτη λιγότερο, η κατάσταση ανατρέπεται σε σημείο που να λυπούμαστε που δεν φτάσαμε σε μια νίκη την οποία με βάση την εικόνα του παιχνιδιού δικαιούμασταν. Η Ελλάδα επέδειξε μεγάλα ψυχικά αποθέματα, τακτική ανωτερότητα και τεχνική επάρκεια. Μεγάλη εμφάνιση του Σαλπιγγίδη που περνώντας σαν αλλαγή γυρίζει κυριολεκτικά το παιχνίδι (ισοφαρίζει, κερδίζει το πέναλτυ που σπαταλά ο Καραγκούνης, πετυχαίνει το γκολ που ακυρώνεται σαν οφσάιντ – κακώς κατά τη γνώμη μου, αλλά έλα που όλα τα ΜΜΕ το βλέπουν σαν οριακό οφσάιντ), καλό παιχνίδι του Σαμαρά (που αν είχε καλά τελειώματα των φάσεων θα ήταν τώρα ο ήρωας του αγώνα), εύφημος μνεία στον νεαρό Φορτούνη. Απίστευτα αγχωμένη και τακτικά ανώριμη, η Πολωνία πρέπει να αισθάνεται τυχερή με την ισοπαλία. Εάν δεν βελτιωθεί, γίνεται ακλόνητο φαβορί για τον ρόλο της συνδιοργανώτριας που θα κάνει άσχημο τουρνουά. Διαιτησία εντελώς παραγκάτη: εάν το χέρι του Περκίς στο α’ ημίχρονο μπορεί να γίνει γαργάρα με μπόλικη καλή θέληση, η αποβολή του Παπασταθόπουλου, οι κάρτες που δείχτηκαν μόνο σε Έλληνες και το γεγονός ότι ο Καρμπάγιο δεν έδωσε ούτε ένα αμφισβητούμενο σφύριγμα στην Ελλάδα αποδεικνύουν ότι ο Ισπανός ήταν αποφασισμένος να παίξει έδρα με κάθε τίμημα.

Με το πρώτο της παιχνίδι, η Ρωσία απέδειξε ότι όλα τα καλά που λέγονταν για αυτήν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα [Βρότσουαφ: Ρωσία-Τσεχία 4-1 (15′ και 79′ Τζαγκόγιεφ, 24′ Σιρόκαφ, 82′ Παβλιουτσένκα – 52′ Πίλαρζ)]. Μπήκε αποφασισμένη να καθαρίσει το παιχνίδι νωρίς και με ένα ημίωρο ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου βρέθηκε στη θέση του οδηγού. Είχε βέβαια το νεκρό της διάστημα, στο πρώτο εικοσάλεπτο του β΄ ημιχρόνου, όταν δέχτηκε το γκολ από τον Πίλαρζ, αλλά στο τέλος καθάρισε με εμφατικό τρόπο το παιχνίδι. Τεράστιο ματς του Αλάν Τζαγκόγιεφ (μην ξανακούσω για Άλαν: ο παίχτης είναι γεννημένος στη Βόρεια Οσετία, και το όνομά του παραπέμπει στους  Αλανούς, τους οποίους οι Οσέτες θεωρούν ευλόγως προγόνους τους) κι ένα υπέροχο γκολ από τον Παβλιουτσένκα. Περιμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον τη συνέχεια, μια κι αυτή η Ρωσία τον ημιτελικό τουλάχιστον δείχνει να τον έχει στο τσεπάκι της. Και να μην παραβλέψουμε το ότι η Τσεχία δεν είναι τόσο κακή όσο δείχνει το 1-4.

Όμιλος Β΄: Και η πρώτη μεγάλη έκπληξη του Ευρωπαϊκού έγινε στο Χάρκοβο [Ολλανδία-Δανία 0-1, 24′ Κρον-Ντέλι]. Μπλοκάροντας την κυκλοφορία των Ολλανδών κι εκμεταλλευόμενη άριστα το παιχνίδι αντεπιθέσεων, η Δανία έφτασε σε δίκαιη νίκη. Ναι μεν οι Ολλανδοί έχουν συντριπτική κατοχή της μπάλας, αλλά δέχονται γκολ στην πρώτη επικίνδυνη αντεπίθεση των Δανών (με σκόρερ τον πολύ καλό επιθετικό μέσο της Μπρέντμπυ), ενώ κι η μεγαλύτερη ευκαιρία τους στο α΄ ημίχρονο (το δοκάρι του Ρόμπεν) προήλθε από μνημειώδη γκάφα του Άντερσεν. Στο παρελθόν είχα εκφράσει τις αμφιβολίες μου για το πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι η Ολλανδία έχοντας τον Φαν Πέρσι μόνο φορ. Το Σάββατο, πάντως, έγινε πιο ουσιαστική μόνο αφότου πέρασαν στο παιχνίδι ο Χούντελααρ κι ο Φαν ντερ Φάαρτ. Κι αυτοί, όμως, δεν μπόρεσαν να αλλάξουν το τελικό αποτέλεσμα. Μένει να δούμε τις συνέπειες αυτής της έκπληξης: προάγγελλος σπουδαίας πορείας των Δανών, ξύπνημα για να σοβαρευτούν οι Ολλανδοί ή αποτέλεσμα που τελικά θα οδηγήσει σε αποκλεισμό και τους δύο αντιπάλους του Χαρκόβου;

Στο ντέρμπυ του Λβιφ φάνηκε καθαρά ότι το μεγάλο φαβορί δεν είναι καθόλου άτρωτο [Γερμανία-Πορτογαλία 1-0, 72′ Γκόμεζ]. Αντιμέτωπη με μια Πορτογαλία που όλοι θεωρούσαν ντεφορμέ, η Γερμανία συνάντησε τις χειρότερες δυσκολίες μέχρι να κατακτήσει τη νίκη. Απέναντι σε μια ομάδα που μπορεί να παίξει με ιδιαίτερη επιτυχία από τα άκρα, η γερμανική άμυνα βρέθηκε συχνά σε σύγχυση. Και, αν υπήρχε ποδοσφαιρική δικαιοσύνη, οι Πορτογάλοι θα έπρεπε να έχουν ανοίξει το σκορ στη φάση του δοκαριού του Πέπε. Τελικά, η άψογα εκτελεσμένη κεφαλιά του Γκόμεζ λύτρωσε σε πρώτο χρόνο τους Γερμανούς. Το τελευταίο δεκάλεπτο ήταν πραγματικά κολασμένο, με την Πορτογαλία να τα δίνει όλα επιζητώντας, μάταια, την ισοφάριση. Οι Γερμανοί μπορούν να κρατήσουν το ότι μετά από ένα μέτριο παιχνίδι τους (δεν λέω κακό γιατί συνυπολογίζω και την αξία του αντιπάλου) δεν είχαν καμιά απώλεια. Και οι Πορτογάλοι να παρηγορηθούν με την καλή εμφάνισή τους για τη συνέχεια. Αν είχαν κι έναν αληθινό φόρ περιοχής, όπως κάποτε τον Παουλέτα…

Όμιλος Γ΄: Στο Γκντανσκ, η Ιταλία απέδειξε γιατί κάνουν λάθος όσοι τη θεωρούν ξοφλημένη [Ισπανία-Ιταλία 1-1, 64′ Φάμπρεγκας – 61′ Ντι Νατάλε]. Για μια ώρα παιχνιδιού, όχι μόνο μπλόκαρε άψογα το παιχνίδι της – κάπως κουρασμένης – ισπανικής μηχανής, αλλά ήταν κι η ομάδα με τις καλύτερες ευκαιρίες. Έπειτα, ανοίγει το σκορ με τη γκολάρα του Ντι Νατάλε (άψογη μπαλιά και τελείωμα φάσης που πρέπει να διδάσκεται σε σεμινάρια ποδοσφαίρου) και το παιχνίδι ανοίγει μέχρι τρέλας. Οι Ισπανοί ισοφαρίζουν, περνούν επιτέλους κι επιθετικούς στο παιχνίδι, τα δίνουν όλα. Ένα ημίωρο μεγάλης έντασης και γενικά ένα παιχνίδι υψηλότατου ποδοσφαιρικού επιπέδου. Ειδικά για την Ισπανία, διαβάστε το σχόλιο του Αναγνώστη του Αθηναίου στο προηγούμενο ποστ: επιχειρεί να εξηγήσει, με τρόπο ιδιαιτέρως πειστικό, τους λόγους για τους οποίους ο Ντελ Μπόσκε επιχείρησε να παίξει χωρίς ουσιαστικά κανένα επιθετικό, αλλά και βέβαια το γιατί το σύστημα αυτό δεν λειτούργησε, τουλάχιστον όχι τόσο καλά όσο θα ήθελαν οι Ισπανοί.

Θέλω να πιστεύω ότι δεν είναι μόνο θέμα προσωπικής συμπάθειας, αλλά πάντως η Κροατία του Μπίλιτς μου άρεσε [Πόζναν: Ιρλανδία-Κροατία 1-3, 19′ Στ. Λέτζερ – 3′ και 49′ Μάντζουκιτς, 43′ Γέλαβιτς]. Πολύ καλή επιθετική ανάπτυξη, εξαιρετικό επιθετικό δίδυμο (Μάντζουκιτς και Γέλαβιτς), καλή τετράδα στο κέντρο (Μόντριτς, Πέρισιτς, Σρνα και Ράκιτιτς). Μένει να διαπιστώσουμε αν η χτεσινή εμφάνιση οφειλόταν στον αδύναμο αντίπαλο. Γιατί η φιλότιμη Ιρλανδία του Τραπατόνι είχε μεν τη μαχητικότητα για να ισοφαρίσει σχετικά γρήγορα, αλλά όχι και για κάτι παραπάνω. Το μονοκόμματο παιχνίδι με τις σέντρες δεν είναι δυνατό να σε πάει μακριά.

Δύο ματς ακόμη και θα έχουμε μια πρώτη εικόνα και για τις 16 ομάδες. Τολμώ να επαναλάβω την άποψή μου ότι τα σημερινά παιχνίδια έχουν φαβορί, τη Γαλλία και την Ουκρανία, αντίστοιχα. Και λέω «τολμώ» γιατί διαπιστώνω ότι η Αγγλία έχει πάντα οπαδούς και τυγχάνει εκτίμησης και μεταξύ των φίλων του ιστολογίου. Κοντή γιορτή σε κάθε περίπτωση, το βράδυ θα έχουμε απάντηση. Κι έπειτα ακολουθούν κρίσιμα ματς, με την εθνική μας να παίζει αύριο τον καθοριστικότατο αγώνα με την Τσεχία. Για να δούμε αν οι υποσχέσεις που δόθηκαν στη Βαρσοβία θα εκπληρωθούν στη Σιλεσία.

Και τώρα Ευρωπαϊκό;

Πέρασε σχεδόν χρόνος από την τελευταία ανάρτηση και ομολογώ ότι σε καμία στιγμή αυτού του μεγάλου χρονικού διαστήματος δεν είχα ιδιαίτερη διάθεση να γράψω για ποδόσφαιρο. Θα φταίει μάλλον η ανησυχητική, αν όχι νοσηρή, ατμόσφαιρα: πολιτική και οικονομική κρίση στην Ελλάδα, κρίση χρέους σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό Νότο, κρίση στην ευρωζώνη, κρίση στην ΕΕ… Με ποδόσφαιρο να ασχολούμαστε τώρα και μάλιστα με ελληνικό; Που υποβαθμίζεται με ταχύτητα διαστημόπλοιου, ενώ ήταν ήδη χαμηλά;

Ι.   Τα περασμένα

Αν μετανιώνω για κάτι είναι που δεν έγραψα τίποτε για το τελευταίο Κόπα Αμέρικα. Για τη σταθερότητα σε υψηλό επίπεδο της Ουρουγουάης που κατέκτησε το τρόπαιο επικυρώνοντας τον άτυπο τίτλο της καλύτερης λατινοαμερικάνικης ομάδας της τελευταίας τριετίας. Για το αξιόμαχο της Παραγουάης. Και για την εντυπωσιακή άνοδο της Βενεζουέλας που από σάκος του μποξ για τους ισχυρούς της περιφέρειας έφτασε να είναι μια από τις καλύτερες ομάδες της Νότιας Αμερικής.

Για την Ελλάδα λίγα πράγματα αρκούν. Η ευκαιρία εξυγίανσης που παρείχε η αποκάλυψη του σκανδάλου των στημένων αγώνων και της Παράγκας ΙΙ χάθηκε. Την πλήρωσαν μόνον ο Ολυμπιακός Βόλου, η Καβάλα κι η Ηλιούπολη, καθώς κι οι μεγαλοπαράγοντές τους (αφήστε που οι δυο πρώτες ομάδες πρόκειται συντόμως να αποκατασταθούν). Τίποτε ουσιαστικά δεν άλλαξε στο παρασκήνιο. Όσο για το προσκήνιο, η βαθιά οικονομική κρίση επέτεινε τα χρόνια προβλήματα σχεδόν όλων των ομάδων. Ο Ολυμπιακός κέρδισε το νταμπλ, αλλά με δυσκολίες και χωρίς κάτι το εντυπωσιακό. Και για να προκαλέσω τους ολυμπιακούς φίλους μου θα πω (με μεγάλη δόση υπερβολής) ότι το πρωτάθλημα κρίθηκε σχεδόν στα χαρτιά. Ο Παναθηναϊκός άντεξε όσο του επέτρεπαν το αριθμητικά περιορισμένο υλικό του, η ένδεια κι η διοικητική ανυπαρξία. Όταν τραυματίστηκε ο Λέτο, όταν ο Ολυμπιακός φοβήθηκε ότι μπορεί να χάσει το πρωτάθλημα (τότε που δεν είδε το πέναλτυ στην Ξάνθη ο «Πάμε παιχταρά μου») και φούλαρε εντός κι εκτός αγωνιστικών χώρων, όταν ξαναεμφανίστηκαν στο προσκήνιο οι αμέτοχοι «σωτήρες», τότε η σεμνή τελετή έλαβε τέλος. Για να μην παρεξηγηθώ, δεν ισχυρίζομαι ότι ο Ολυμπιακός «έκλεψε» το πρωτάθλημά του. Αλλά να, έτσι για να πικάρουμε τους φίλους μας, μπορούμε κι εμείς οι πράσινοι να πούμε ότι αυτό ήταν «πρωτάθλημα Δούρου, Βγενόπουλου και κάφρων ΟΑΚΑ». Κι ακόμη μπορούμε να πούμε την αλήθεια: ότι, δηλαδή, ο Ολυμπιακός του Μπαλβέρδε είναι μια μέτρια ομάδα. Πόσο μέτρια; Όσο χρειάζεται για να τον αποκλείσει μια εντελώς άπειρη από ευρωπαϊκές διοργανώσεις ουκρανική ομάδα με μάλλον μισθοφορική σύνθεση. Μέτριος, όπως φυσικά κι ο αιώνιος αντίπαλός του που κατάφερε μέσα στον ίδιο μήνα του καλοκαιριού να αποκλειστεί από δύο ευρωπαϊκά κύπελλα, για δεύτερη φορά στην ιστορία του. Αλλά καλύτερα ας σταματήσουμε εδώ (ξεχνώντας π.χ. την περσινή και φετική οπερέττα των αδειοδοτήσεων…).

ΙΙ. Το Ευρωπαϊκό

Μπήκε Ιούνιος και το ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου βρίσκεται προ των πυλών. Πρέπει να ομολογήσω ότι είναι η πρώτη φορά που μια μεγάλη ποδοσφαιρική διοργάνωση μου προκαλεί τόσο μικρό ενθουσιασμό. Βέβαια, από τη φύση τους τα ευρωπαϊκά μας έκαναν να ονερευόμαστε λιγότερο από τα παγκόσμια κύπελλα. Ομάδες γνωστές, κανένας εξωτισμός. Φέτος, όμως, τα πράγματα μοιάζουν ακόμη πιο αδιάφορα. Από τη μία λες «Γιούρο» και αναρωτιέσαι χωρίς να το θες αν θα έχεις ευρώ στην τσέπη σου. Από την άλλη, τα φαβορί φαντάζουν ψιλοαδιάφορα, ντεφορμέ και πεσμένα, οι μεγαλομεσαίοι ψάχνονται, έκπληξη να μας κάνει να παθιαστούμε δεν φαίνεται πουθενά στον ορίζοντα. Και, τέλος, αναρωτιέσαι πώς στο καλό θα μπορούσε να ενθουσιάσει η εθνική μας και κινδυνεύεις να απελπιστείς.

Η διοργάνωση

Φέτος είναι η τρίτη φορά που δοκιμάζεται στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα το μοντέλο της συνδιοργάνωσης (μετά την Ολλανδία και το Βέλγιο το 2000 και τις Αυστρία-Ελβετία το 2008). Πιθανώς δεν είναι και ό,τι καλύτερο, αλλά (ιδίως σε συνθήκες γενικευμένης οικονομικής κρίσης) δίνει την ευκαιρία διοργάνωσης ενός μεγάλου ποδοσφαιρικού τουρνουά σε χώρες που μόνες τους δεν θα μπορούσαν να το διοργανώσουν ποτέ. Αυτή τη φορά το Γιούρο πάει ανατολικά: η Πολωνία και η Ουκρανία είναι ό,τι εξωτικότερο θα μπορούσε να μας προσφερθεί σε επίπεδο διοργάνωσης (αν υποθέσουμε ότι το μέλος της Ουέφα που λέγεται… Καζακστάν δεν έχει και πολλές πιθανότητες να πάρει τέτοια διοργάνωση). Άλλωστε, μέχρι τώρα ο «εξωτισμός» ως προς τον διοργανωτή έφτανε μέχρι… το Βελιγράδι (το ’76) ή τη Σουηδία (το ’92). Για να ευλογήσουμε τα γένεια μας, θα τονίσουμε ότι ο «κανονικός» Ρογήρος σας προετοίμασε με την πολωνο-ουκρανικού ενδιαφέροντος τελευταία ανάρτησή του. Και θα θυμίσουμε ότι τα γεγονότα εκείνα είχαν τη σημασία τους στη διαμόρφωση νοοτροπιών που επιβιώνουν ακόμη και σήμερα. Αρκετά, όμως, με τα εξωαγωνιστικά (κι άλλη ώρα, άμα το θέλετε, συζητούμε και για μερικά πολιτικά ζητηματάκια, όπως οι – μάλλον μουσαντένιες – απειλές των Δυτικών για μποϊκοτάζ λόγω της συνεχιζόμενης φυλάκισης της Τιμασένκα).

Όμιλος Α΄(Βαρσοβία και Βρότσουαφ): Όπου και η Εθνική μας, η οποία μάλιστα ανοίγει και τη διοργάνωση στη Βαρσοβία αντιμετωπίζοντας την οικοδέσποινα Πολωνία. Πέρα από το ότι είμαστε Έλληνες κ.λπ., δεν βλέπω κανένα σοβαρό λόγο αισιοδοξίας. Η αποστολή της εθνικής καταρτίστηκε με τα γνωστά υπερσυντηρητικά κριτήρια του Σάντος (αυτούς ξέρω κι αυτούς εμπιστεύομαι όσο παίζουν μπάλα). Έτσι καταλήξαμε με τρεις τερματοφύλακες που όλοι μαζί έχουν παίξει το 2012 ματς που μετριούνται στα δάχτυλα. Το να καλέσει τον Καρνέζη θα πρέπει να φάνηκε στον Σάντος σαν επαναστατική κίνηση που θα προκαλούσε πανικό στις χρηματαγορές. Κατά τα λοιπά, οι παλιοσειρές (Κατσουράνης και Καραγκούνης) θα κληθούν να σηκώσουν το βάρος (λίγο πριν τη σύνταξη) κι εμείς θα περιμένουμε το κάτι παραπάνω από τον Νίνη (αν αποκτήσει τη σταθερότητα που δεν είχε ποτέ), τον Σαμαρά (αν θυμηθεί ότι ήξερε κάποια μπάλα πριν περάσει τη Μάγχη) ή τον τρελο-Μήτρογλου (πώς άραγε;), άντε και τον φιλότιμο Σαλπιγγίδη. Το (μόνο) θετικό είναι ότι ο όμιλός μας είναι βατός, τουλάχιστον στα χαρτιά. Μόνο που η μία από τις ομάδες του χεριού μας είναι η διοργανώτρια, οπότε το πλεονέκτημα μπορεί και να πάει περίπατο.

Η οικοδέσποινα, λοιπόν, διασχίζει εδώ και πολλά χρόνια την ποδοσφαιρική έρημό της. Πάνε τριάντα χρόνια που δεν έχει παρουσιάσει κάτι το αληθινά σπουδαίο. Το υλικό της είναι μέτριο. Ο υποτίθεται πιο ταλαντούχος παίχτης της, ο Σουαβόμιρ Πέσκο θα δει το ευρωπαϊκό από την τηλεόραση (αν το δει), μια και, διακρινόμενος στο πιοτό και τους καυγάδες σε μπαρ και ταξί, βρέθηκε εκτός αποστολής λόγω επανειλημμένων πειθαρχικών παραπτωμάτων. Μπορεί η δύναμη της έδρας να σηκώσει μια μέτρια ομάδα; Μπορεί, ειδικά όταν αυτή είναι κάπως καλύτερη π.χ.από τη θλιβερή Αυστρία του 2008 κι όταν ο προπονητής της, ο Φραντσίσεκ Σμούντα, δεν είναι και ο πρώτος τυχών.

Μετά την εντυπωσιακή ομάδα που ήπιε το πικρό ποτήρι του αποκλεισμού με άδοξο τρόπο το 2004, η Τσεχία κάνει σταθερά βήματα προς τη μετριότητα. Αστέρια που σταμάτησαν, ταλέντα που δεν επιβεβαίωσαν τις προσδοκίες. Δύσκολο να κάνει ξαφνικά την όποια υπέρβαση.

Η Ρωσία, τέλος, είναι το απόλυτο φαβορί του ομίλου. Ενδιαφέρον έμψυχο δυναμικό, επαρκής προπονητής, οικονομική δύναμη σε επίπεδο συλλόγων και καλή φόρμα (ρωτήστε τους Ιταλούς που εισέπραξαν μια ωραία τριάρα σε πρόσφατο φιλικό). Μένουν δύο ερωτηματικά, σχετικά με τις χρόνιες αδυναμίες του ρωσικού ποδοσφαίρου σε επίπεδο εθνικής: την αστάθεια στην απόδοση και, πάνω απ’ όλα, την έλλειψη προσωπικότητας και ψυχολογίας μεγάλης ομάδας. Κάποτε όλα αυτά αλλάζουν. Μπορεί να συμβεί φέτος;

Πρόβλεψη για την πρόκριση: Ρωσία, Πολωνία.

Όμιλος Β΄(Χάρκοβο, Λβιφ): Όμιλος που έχει την παρουσία του ενός από τα δύο μεγάλα φαβορί. Η Γερμανία συνεχίζει σταθερά με τον κορμό της εντυπωσιακής νεανικής ομάδας που εμφάνισε στη Νότια Αφρική. Μοιάζει να είναι η πιο αξιόπιστη και η πιο πεινασμένη για τίτλους από όλα τα φαβορί. Είναι η λογική πρόβλεψη για τον τίτλο της πρωταθλήτριας. Μόνο ερωτηματικό αποτελεί το αν οι (εφτά στην αποστολή) παίχτες της Μπάγιερν θα έχουν ξεπεράσει ψυχολογικά το σοκ του τελικού του Μονάχου.

Σε έναν μάλλον εύκολο όμιλο, η Ολλανδία προκρίθηκε με χαρακτηριστική άνεση. Κι αυτή διατηρεί τον κορμό που της επέτρεψε να φτάσει στον τελικό του τελευταίου Μουντιάλ. Κάποιοι βέβαια έχουν πάρει χρόνια (Φαν Μπόμμελ, Κάουτ) ή δείχνουν κάπως κουρασμένοι (Ρόμπεν). Ωστόσο, τα περισσότερα δεδομένα συνηγορούν υπέρ μιας καλής πορείας. Πόσο καλής;  Μπορεί και πολύ, ιδίως αν επιστρατέψουν και πάλι το γνωστό σύστημα των δρεπανηφόρων αρμάτων. Μόνο που υπάρχει ένα αλλά: δεν θα τρελαθώ από έκπληξη αν τους δω να αποκλείονται από τη φάση των ομίλων. Ο όμιλός τους είναι πονηρός.

Και είναι πονηρός γιατί υπάρχει η Πορτογαλία. Κάπως γερασμένη, με δυσκολίες στα προκριματικά, το χρόνιο πρόβλημά της στην επίθεση και σε μέτρια φόρμα, η Πορτογαλία μοιάζει ικανή για το καλύτερο ή το χειρότερο. Αν ήταν σε καλή κατάσταση θα την έδινα φαβορί για την πρόκριση. Τώρα αποτελεί ερωτηματικό (εκτός κι αν τη σώσει ο παλιός μας γνώριμος Έλντερ Ποστίγκα 😉 ).

Αξιόπιστη, μαχητική, αλλά περιορισμένων δυνατοτήτων, η Δανία του Μόρτεν Όλσεν και του Νίκλας Μπέντνερ έχει ελάχιστες πιθανότητες για κάτι καλό μέσα σ’ αυτόν τον όμιλο φωτιά. Και καθώς τα θαύματα σ’ αυτές τις περιπτώσεις γίνονται μονάχα μια φορά (βλ. το ’92)…

Πρόβλεψη για την πρόκριση: Γερμανία, Ολλανδία ή Πορτογαλία.

Όμιλος Γ΄(Πόζναν, Γκντανσκ): Όταν ένας όμιλος έχει τρεις τουλάχιστον πολύ δυνατές ομάδες (οπότε μία από αυτές δεν θα συνεχίσει) συνηθίζουμε να τον αποκαλούμε «όμιλο του θανάτου» ή άλλως «group of death». Παρακολουθώντας χαιρέκακα την αγωνία της Ευρωζώνης, οι αγγλικές φυλλάδες αποφάσισαν να βαφτίσουν τούτο τον όμιλο «group of debt»! Ισπανοί, Ιταλοί και Ιρλανδοί μαζί (εμείς κι οι Πορτογάλοι δεν χωρούσαμε). Αν αφήσουμε στην άκρη τον σωβινισμό του κερατά και το άκομψο χιούμορ των μετρ του είδους, θα διαπιστώσουμε ότι ο όμιλος δεν είναι και τόσο αμφίρροπος, αλλά μπορεί και να κρύβει εκπλήξεις (όχι πολύ πιθανές).

Η Ισπανία είναι η υπερδύναμη των τελευταίων χρόνων. Ο κορμός των επιτυχιών είναι πάλι εδώ (μείον τον άτυχο τραυματία Βίγια), ενώ ο Τόρρες σαν να ξαναθυμήθηκε ότι κάποτε ήταν σπουδαίος ποδοσφαιριστής. Ωστόσο, υπάρχει η απογοήτευση του αποκλεισμού των δύο μεγάλων ομάδων της Ισπανίας στα ημιτελικά του Τσάμπιονς Ληγκ, ενώ όλοι τις περίμεναν στον τελικό. Και η ομάδα μοιάζει κάπως πιο βαριά, με μικρότερο ενθουσιασμό, λιγότερο πεινασμένη για τίτλους. Έπειτα, ποτέ ευρωπαϊκή ομάδα δεν έχει πάρει σερί τίτλους σε τρεις μεγάλες διοργανώσεις.

Οι Ιταλοί προέρχονται από το κάζο του νοτιοαφρικανικού μουντιάλ τους. Η ομάδα του Πραντέλλι διεκπεραίωσε με επαγγελματικό τρόπο την υπόθεση πρόκριση, αλλά δεν εντυπωσίασε. Τα ονόματα των παιχτών δεν προκαλούν ενθουσιασμό, ούτε η φόρμα τους (όπως διαπίστωσαν κι οι Ρώσοι). Μόνο που οι Ιταλοί είναι Ιταλοί και δεν μπορείς να τους ξεγράψεις μέχρι… να αποκλειστούν πραγματικά. Η κουλτούρα τους σε θέματα τακτικής και η τεχνική κατάρτισή τους είναι τέτοια που μπορούν να σηκώσουν τρόπαιο, χωρίς να τους περιμένει κανείς. Δύσκολα θα κάνουν δεύτερο συνεχόμενο αποτυχημένο τουρνουά. Δύσκολο όμως και να καταφέρουν να πάνε πολύ ψηλά τώρα αμέσως.

Με μια ομάδα που αποτελούν κυρίως ρολίστες του αγγλικού πρωταθλήματος και με μόνα όπλα την παροιμιώδη ιρλανδική αγωνιστικότητα και την ιταλική αλεπού στον πάγκο τους, οι πτωχοί πλην όμως τίμιοι Ιρλανδοί θα παίξουν για την περηφάνεια τους με την ελπίδα να πιάσουν κάποιον στον ύπνο ή σε στιγμή αδυναμίας.

Η Κροατία, τέλος, ποτέ δεν μπόρεσε να πλησιάσει τα επιτεύγματα της ομαδάρας του ’98, όταν με λίγη τύχη κι αν δεν έπεφτε πάνω στους διοργανωτές θα μπορούσε μέχρι και να σηκώσει το τρόπαιο. Φυσικά είναι δύσκολο μια μικρή χώρα να βγάλει τόσο σύντομα μια γενιά αστεριών ισάξια μ’ εκείνη. Επιπλέον, η πορεία της Κροατίας είναι μια καλή απόδειξη για τον τρόπο με τον οποίο η πολιτική επηρεάζει το ποδόσφαιρο. Η εθνική είχε συνδεθεί με το καθεστώς Τούτζμαν. Όταν αυτό έπεσε, ακολούθησε η απονομιμοποίηση του ποδοσφαίρου στο πλαίσιο της κροατικής κοινωνίας με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται. Μετά το ’98 η εθνική Κροατίας προκρίνεται συνήθως στις μεγάλες διοργανώσεις, αλλά δεν καταφέρνει κάτι το αξιόλογο. Η φετινή ομάδα δεν δείχνει ικανή να ανατρέψει την παράδοση αυτή, παρά την αδιαμφισβήτητη προπονητική αξία του Σλάβεν Μπίλιτς. Ο Μόντριτς είναι μόνος, ο Κράνιτσαρ δεν εκπλήρωσε τις προσδοκίες που είχε δημιουργήσει το τεράστιο ταλέντο του κι ο απών της τελευταίας στιγμής Ίβιτσα Όλιτς θα λείψει πολύ από την κροατική επίθεση, ακόμη κι αν έχει μεγαλώσει και δεν βρισκόταν στην καλύτερη κατάσταση της καριέρας του.

Πρόβλεψη για την πρόκριση: Ισπανία, Ιταλία.

Όμιλος Δ΄ (Κίεβο, Ντονιέτσκ): Δεν είναι ο όμιλος με το υψηλότερο επίπεδο, αλλά ίσως είναι ο πιο αμφίρροπος.

Μετά από ένα άθλιο ευρωπαϊκό (2008) και την τραγικότερη αγωνιστική κι εξωαγωνιστική παρουσία ομάδας σε μουντιάλ, η Γαλλία του Λωράν Μπλαν θα επιχειρήσει να αποκαταστήσει την τιμή κι αξιοπρέπειά της. Δεν υπάρχουν πια τόσες βεντέτες κι αυτό είναι καλό μετά από τα ρεζιλίκια στη Νότια Αφρική. Επίσης, μετά από πολλά χρόνια η αποστολή της εθνικής Γαλλίας απαρτίζεται κυρίως από παίκτες του γαλλικού πρωταθλήματος κι όχι από εκπατρισμένους. Κι αυτό μπορεί να είναι και καλό (γιατί δεν είμαι βέβαιος ότι η παρουσία σε μικρομεσαίες ομάδες του αγγλικού πρωταθλήματος βοήθησε στην πρόοδο πολλών ταλέντων του γαλλικού ποδοσφαίρου). Στα προκριματικά δεν έλαμψαν ακριβώς (ήττα και ισοπαλία με τη Λευκορωσία!) κι άλλωστε ο όμιλός τους δεν ήταν και τίποτα σπουδαίο. Επίσης, όπως επισήμαινε ο Πατρίκ Υρμπινί στο Φρανς Φουτμπώλ, η Γαλλία δεν έχει πετύχει ούτε μία νίκη στα τελικά διοργάνωσης χωρίς τον Πλατινί ή τον Ζιντάν! Τέλος πάντων, κάτι μου λέει ότι η σοβαρότητα του Μπλαν και η θέληση των νεαρών Γάλλων για διάκριση θα τους βοηθήσει να προκριθούν. Για περισσότερα είναι μάλλον νωρίς.

Η Αγγλία του Χότζσον κουβαλάει το βαρύ όνομα και την καλύτερη επικοινωνιακή μηχανή που τη φέρνει πάντα μεταξύ των φαβορί για κατάκτηση τίτλου ενώ η πραγματική αξία της είναι πολλές σκάλες κάτω. Και η φετινή Αγγλία είναι μια ομάδα με ρολίστες του εθνικού της πρωταθλήματος (κανένα μέλος της αποστολής δεν αγωνίζεται στο εξωτερικό), χωρίς σπουδαίους ποδοσφαιριστές (μετά τον τραυματισμό και του Λαμπάρντ απέμειναν μόνο ο Τζέρραρντ και ο Ρούνευ, που έτσι κι αλλιώς είναι τιμωρημένος για τα δυο πρώτα ματς). Εάν δεν υπήρχαν οι παραδοσιακές αρετές της αγωνιστικότητας και της περηφάνειας θα τους ξέγραφα άνετα.

Ο κανόνας στις συνδιοργανώσεις είναι ότι διακρίνεται η μία μόνο από τις οικοδέσποινες, ενώ η άλλη πατώνει. Εάν εξετάσουμε την παρουσία τους κατά την τελευταία δεκαετία, η Ουκρανία αποτελεί πολύ πιο αξιόπιστη υποψήφια για διάκριση από την Πολωνία. Μόνο που βρίσκεται σε πτώση. Και μόνο το γεγονός ότι το αστέρι της στην επίθεση εξακολουθεί να είναι ο γερο-Σέβα, λίγο πριν την τιμημένη συνταξιοδότηση, λέει πολλά. Ωστόσο η δύναμη της έδρας μπορεί να μεταμορφώσει προς το καλύτερο. Και, όσο κι αν ακούγεται σε κάποιους παράδοξο, έχω μεγάλη εκτίμηση για τον προπονητή Μπλαχίν.

Σταθερή στην αξιόπιστη μετριότητά της, η Σουηδία του Χάμρεν δεν δείχνει ικανή για σπουδαία πράγματα στον όμιλο αυτό. Ο Ιμπραΐμοβιτς δεν είναι ακριβώς στην καλύτερη κατάστασή του και μεταξύ των υπολοίπων είναι αρκετοί τόσο οι γερασμένοι (Μέλλμπεργκ), όσο και οι άπειροι.

Πρόβλεψη για την πρόκριση: Γαλλία, Ουκρανία.

Αυτά προς το παρόν κι έχοντας επίγνωση του ότι οι προβλέψεις στα χαρτιά ανατρέπονται συνήθως χαλαρά στην πραγματικότητα του αγωνιστικού χώρου. Επειδή, όμως, ύστερα από ένα χρόνο αγρανάπαυσης, κάπως πρέπει να προσελκύσουμε… πελατεία, είπα να προσθέσω μια μικρή δημοσκόπηση με θέμα τον τελικό νικητή του Ευρωπαϊκού. Και καθώς δεν είμαστε σουξεδιάρικο ιστολόγιο να ψηφίσουν πεντακόσια άτομα στην πρώτη ώρα, θα το αφήσω ανοιχτό μέχρι και το τέλος της πρώτης αγωνιστικής των ομίλων (Δευτέρα 11 Ιουνίου και μέχρι τα μεσάνυχτα, ώρα Κεντρικής Ευρώπης), έτσι ώστε να ψηφίσετε έχοντας εικόνα όλων των ομάδων ή, ακόμη καλύτερα, να διορθώσετε την αρχική ψήφο σας με μια δεύτερη, πιο ώριμη. 😉 Ανοίξαμε και σας περιμένουμε! 🙂