Το μερτικό μου απ’ τη χαρά

Μουράτ Δ΄, ο σουλτάνος που είχε απαγορέψει σχεδόν όλες τις απολαύσεις (μικρογραφία από το μουσείο του Τοπκαπί)

Δεν το έχουν πάρει άλλοι, για τον απλούστατο λόγο ότι εκείνοι όχι μόνον έχουν αποποιηθεί το δικό τους μερίδιο, αλλά πιστεύουν ότι το ίδιο οφείλω να πράξω κι εγώ.

Πρέπει λοιπόν να χαιρόμαστε για μια νίκη της ποδοσφαιρικής ομάδας που υποστηρίζουμε ή όχι; Για ποιους λόγους πρέπει να αρνηθούμε αυτό που θα έπρεπε να είναι προφανές λαμβανομένης υπόψη της ίδιας της φύσης και της λειτουργίας του αθλήματος/ θεάματος; Δεν υπάρχει τίποτε κακό στο να αποκομίζεις θετικά συναισθήματα από το ποδόσφαιρο. Κακό είναι να νομίζεις ότι το αποτέλεσμα ενός ποδοσφαιρικού αγώνα πρόκειται να εξαφανίσει ως διά μαγείας όλα τα σοβαρά προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζεις στη ζωή σου ή τα οποία ταλαιπωρούν την κοινωνία στην οποία ανήκεις. Όμως το πρώτο (η χαρά) δεν συνεπάγεται κατ’ ανάγκη το δεύτερο (την πεπλανημένη ερμηνεία της πραγματικότητας). Πολύ χειρότερο είναι βέβαια να πιστεύεις ότι η επικράτηση της ομάδας σου σε εντάσσει αυτοδικαίως σε ένα «ανώτερο σύνολο». Ένα από τα κύρια επιχειρήματα των επικριτών του ενθουσιασμού για το ποδόσφαιρο είναι ακριβώς το ότι το άθλημα ενέχει τον κίνδυνο να εθίσει το άτομο σε ψυχολογία μάζας και να το καταστήσει ευπρόσβλητο σε φανατισμούς και ιδεολογίες μίσους. Το, μεταξύ άλλων και μπορχεσιανό, επιχείρημα αυτό εμπεριέχει σοβαρή δόση αλήθειας. Δεν ισχύει όμως μόνο για το ποδόσφαιρο. Ισχύει κατά μείζονα λόγο για πολιτικές και άλλες ιδεολογίες, θρησκευτικά δόγματα κ.ο.κ. Έπειτα, η αιτιώδης συνάφεια μεταξύ ποδοσφαίρου και ιδεολογιών μίσους ούτε είναι αυταπόδεικτη ούτε, κυρίως, υφίσταται οπωσδήποτε σε όλες τις περιπτώσεις. Έ, ναι, υπάρχουν άνθρωποι που χαίρονται ως άτομα και με επίγνωση της πραγματικής σημασίας του ποδοσφαίρου, ικανά να διακρίνουν την αυτοτελή αξία του δεύτερου χωρίς να την υπερεκτιμήσουν και να της αποδώσουν ιδιότητες που δεν διαθέτει. Έχω επίσης την εντύπωση ότι η οξύτατη πολιτική, κοινωνική και οικονομική κρίση που πλήττει τη χώρα μας τα τελευταία χρόνο έχει καταστήσει πιο υπεύθυνους πολλούς από τους Έλληνες ποδοσφαιρόφιλους και τους έχει βοηθήσει να συνειδητοποιήσουν τη διαφορά μεταξύ πρόσκαιρου ή δευτερεύοντος και ουσιώδους.

Τέλος, όλοι, μηδενός εξαιρομένου, χαιρόμαστε για πράγματα με χαρακτηριστικά παρεμφερή αυτών του ποδοσφαίρου. Όλοι χαιρόμαστε για μια θεατρική παράσταση, ένα κινηματογραφικό έργο, μια συναυλία, ένα ωραίο φαγητό ή ένα ποτήρι καλό κρασί. Όλα αυτά δεν ασκούν καμία άμεση επίδραση στον αγώνα για την εξάλειψη των ουσιαστικών προβλημάτων. Κάνουν, όμως, καλύτερη τη ζωή μας με τρόπο απτό και άμεσο. Γιατί, από όλα αυτά, πρέπει μόνο η ποδοσφαιρική χαρά να μας προκαλεί τύψεις; Μήπως επειδή πίσω από τις επικρίσεις των διάφορων κηνσόρων υπάρχει συχνά ο αγνός ελιτισμός; Μήπως το πρόβλημα είναι ότι το ποδόσφαιρο θεωρείται ψυχαγωγικό προϊόν κατώτερης ποιότητας, «λαϊκό», απευθυνόμενο σε κοινό «χαμηλού μορφωτικού επιπέδου»; Δεν θα επιχειρήσω να αντικρούσω επί του παρόντος την επιχειρηματολογία αυτή. Αν θέλει κάποιος μπορεί να ξαναδιαβάσει τις πρώτες αναρτήσεις του ιστολογίου αυτού. Θα περιορισθώ μόνο στη διαπίστωση ότι ο ρόλος του αστυνόμου της χαράς του άλλου δεν μου μοιάζει και πολύ συμπαθής. Θα επισημάνω ότι η στάση αυτή δεν συνάδει προς την ιδεολογία του σεβασμού του διαφορετικού, διότι αυτή δεν νοείται επιλεκτικά, με κριτήριο του τι μας αρέσει και τι θεωρούμε άξιο σεβασμού. Ας αφήσουμε στην άκρη τις διάφορες διδασκαλίες και τα μαθήματα αγωγής και συμπεριφοράς. Είναι παράλογο να επιβάλλεις στον άλλο τους λόγους για τους οποίους πρέπει ή δεν πρέπει να χαίρεται. Η παρατήρηση ισχύει και για τα δύο στρατόπεδα, τόσο για αυτό των φίλων όσο και για εκείνο των εχθρών του ποδοσφαίρου.

Δεν χρειάζονταν και τόσο πολλά: Τελικά αρκούσε η προσθήκη δύο δημιουργικών παικτών με στοιχειώδη τεχνική κατάρτιση (Καραγκούνη και Χριστοδουλόπουλου), σε συνδυασμό με μια αναγκαστική απουσία, για να μεταμορφώσει την εθνική Ελλάδος από σύνολο που παίζει κάτι σαν ποδόσφαιρο σε κανονική ποδοσφαιρική ομάδα. Την ευνοήσε επίσης η συγκυρία να κρίνεται το μέλλον της στη διοργάνωση από ένα μόνο παιχνίδι: σε τέτοιες περιστάσεις η εθνική έχει δείξει ότι μπορεί να ξεπερνά τον εαυτό της (ας θυμηθούμε το παιχνίδι με τη Ρωσία στο Ευρωπαϊκό του 2012 ή, κατ’ αναλογία, τη διαχείριση των μπαράζ για την πρόκριση στα ΠΚ του 2010 και του 2014). Οι δύο αναγκαστικές αλλαγές λόγω τραυματισμών κατά τη διάρκεια του αγώνα δεν επηρέασαν τη θετική μεταμόρφωση: η αλλαγή τερματοφύλακα δεν έπαιξε κάποιο ουσιώδη ρόλο, λόγω και του μικρού αριθμού επικίνδυνων φάσεων που δημιούργησαν οι αντίπαλοι, ενώ η αντικατάσταση του Κονέ από τον Σάμαρη έκανε τελικά καλό, χωρίς ο δεύτερος να είναι καλύτερος ως μονάδα από τον πρώτο. Τα χαρακτηριστικά παιχνιδιού του μέσου του ΟΣΦΠ ήταν πιο κατάλληλα για το συγκεκριμένο παιχνίδι, μια και το κέντρο της ομάδας απέκτησε βάθος χωρίς να υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσα στις γραμμές. Τέλος, δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι βοήθησε στην επιτυχία της εθνικής και η εντελώς αποτυχημένη διαχείριση του παιχνιδιού εκ μέρους των παικτών και της τεχνικής ηγεσίας της Ακτής Ελεφαντοστού. Λογική ήσσονος προσπαθείας, υπέρμετρο άγχος και τακτική αφέλεια που δεν συγχωρείται στο επίπεδο αυτό. Η νίκη ήρθε εντελώς αγχωτικά, με το πέναλτυ του Σαμαρά στις καθυστερήσεις (2-1), αλλά τυχόν διαφορετικό αποτέλεσμα θα ήταν άδικο με βάση την εικόνα των ομάδων. Η Ελλάδα ήταν καλύτερη, επιθετικότερη και πιο ουσιαστική.

Στο άλλο παιχνίδι του Γ’ ομίλου οι όποιες φιλοδοξίες της Ιαπωνίας να διεκδικήσει πρόκριση έσβησαν γρήγορα. Η Κολομβία έδειξε τη σοβαρότητα και τον εντυπωσιακό πλούτο του έμψυχου δυναμικού της (4-1).

Πάει κι η Σκουάντρα Ατζούρρα: Πριν ξεκινήσει η διοργάνωση ποιος περίμενε ότι τελικά από τον Δ΄ όμλο θα αποκλείονταν και η Αγγλία (εντάξει αυτό το περιμέναμε ορισμένοι) και η Ιταλία; Ωστόσο, στο κρίσιμο παιχνίδι εναντίον της Ουρουγουάης (0-1) η Σκουάντρα Ατζούρρα ουσιαστικά δεν εμφανίστηκε καν στον αγωνιστικό χώρο του Εστάντιου ντας Ντούνας του Νατάλ. Εξαντλημένη από τα συνεχή κουραστικά ταξίδια, φοβισμένη, προσπάθησε να παίξει για το 0-0 που θα της χάριζε την πρόκριση και μοιραία υπέκυψε χωρίς να δώσει μάχη. Μπορεί βεβαίως να διαμαρτύρεται για την αυστηρότατη αποβολή του Μαρκίζιο και για το ότι δεν αποβλήθηκε ο Σουάρες, όμως η ίδια δεν έκανε απολύτως τίποτε για να αλλάξει τη μοίρα της. Πιο αποφασιστική και με ουσιαστικότερες ευκαιρίες, η Ουρουγουάη ήθελε περισσότερο τη νίκη και την κατέκτησε.

Δυο λόγια για την τιμωρία του Σουάρες: ο Ουρουγουανός είναι ψυχάκιας κι έπρεπε να αποβληθεί και να τιμωρηθεί. Η ίδια η ποινή όμως είνει υπέρμετρα αυστηρή (σε αυτό συμφωνεί ως κι ο Κιελλίνι, το θύμα της επίθεσης), δυσανάλογη προς το παράπτωμα κι ελαφρώς υποκριτική. Είναι αποτέλεσμα της ενορχηστρωμένης εκστρατείας των αγγλόφωνων ΜΜΕ (αυτών δηλαδή που διαμορφώνουν την παγκόσμια κοινή γνώμη) και σαφώς υπερβολική, καθόσον εξαντλεί την αυστηρότητα σε μια γραφική συμπεριφορά με ψυχοπαθολογικά αίτια, την ώρα που οι διάφοροι χασάπηδες των γηπέδων αντιμετωπίζονται με περισσότερη επιείκεια μια και η συμπεριφορά τους μοιάζει σε κάποιους πιο ταιριαστή με ένα «αντρικό και σκληρό» σπορ. Τέλος, ως καταναλωτής του προϊόντος θεάματος που λέγεται ποδόσφαιρο αισθάνομαι ότι η απόφαση με πλήττει, μια και θα λείψει από τη διοργάνωση ένας από τους παίκτες που έκαναν τη διαφορά. Ας πρόσεχε, θα μου πείτε. Δίκιο θα έχετε σε κάποιο βαθμό.

Κανείς δεν πρόκειται να θυμάται τον αγώνα Κόστα Ρίκα-Αγγλίας (0-0). Η Κόστα Ρίκα επιβεβαίωσε τη σοβαρότητά της, η Αγγλία επιστρέφει άδοξα και πολύ νωρίς στη βάση της, με τρόπο αντιστρόφως ανάλογο των ευσεβών πόθων των οπαδών της που περίμεναν διακρίσεις ή ακόμη και κατακτήσεις τροπαίων.

Παιχνίδια αδιάφορα και τυπικές διαδικασίες: Λίγοι επίσης θα θυμούνται τους αγώνες της τελευταίας αγωνιστικής στον πέμπτο όμιλο. Με πολλές αλλαγές, αδικαιολόγητα νεύρα και σχετική αδιαφορία η Γαλλία, με περιορισμένες δυνατότητες να κάνει την έκπληξη ο Ισημερινός. Καθώς στην πορεία προστέθηκε η ανάγκη επικράτησης με διαφορά κι η αποβολή του αρχηγού του Εκουαδόρ (Α. Βαλένσια), η αποστολή πρόκρισης έγινε σχεδόν αδύνατη για τους Λατινοαμερικάνους και η ισοπαλία χωρίς τέρματα ήρθε σχεδόν φυσικά. Η Ελβετία από την πλευρά της εκμεταλλεύθηκε την εκτελεστική δεινότητα του Σακίρι και την απίστευτη αδυναμία των παικτών της Ονδούρας στην τελική προσπάθεια για να σφραγίσει δίχως άγχος το εισιτήριό της για την επόμενη φάση (3-0).

Θετικά σημάδια και λόγοι ανησυχίας: Χωρίς έκπληξη τελείωσε κι ο έκτος όμιλος. Σε ένα θεαματικό παιχνίδι με γρήγορο ρυθμό, η Αργεντινή επικράτησε της Νιγηρίας 3-2. Η Αλμπισελέστε μπορεί να κρατήσει ως θετικά τη νίκη και την πρωτιά στον όμιλο, καθώς και την επιθετική αποτελεσματικότητά της που όφειλε στον Μέσσι. Σημειώνονται βήματα προόδου στο θέμα της βέλτιστης εκμετάλλευσης του μεγάλου αστεριού της ομάδας, αν κι ακόμη απέχουμε πολύ από το ιδανικό. Ωστόσο δεν είναι και λίγα τα σημάδια που πρέπει να προκαλέσουν προβληματισμό: η αργεντίνικη άμυνα έδειξε εξαιρετικά ασταθής απέναντι σε μια επίθεση αξιόλογη μεν, αλλά όχι και φόβητρο. Προβληματική αλληλοκάλυψη, όχι πάντα σωστές τοποθετήσεις κι ατομικά λάθη (όπως αυτά του Φερνάντες της Νάπολι). Επίσης, το υποτίθεται ποιοτικό τρίο Ντι Μαρία, Ιγουαΐν, Αγουέρο συνεχίζει να απογοητεύει και να μην προσφέρει τίποτε το ουσιαστικό. Όταν βγήκε ο Μέσσι η επίθεση της Αργεντινής έμοιαζε ξεδοντιασμένη. Στο άλλο ματς του ομίλου αποδείχθηκε ότι η Βοσνία έπρεπε να αποκλεισθεί για να παίξει σύμφωνα με τις δυνατότητές της. Το Ιράν έμοιαζε κατώτερο των περιστάσεων σε όλη τη διάρκεια του αγώνα κι αποχαιρέτησε τη διοργάνωση (3-1).

Οικογενειακό δίτερμα και ματς απελπισμένων: Ο αγώνας Πανιωνίου-Πλατανιά… συγγνώμη Γερμανίας-ΗΠΑ ήταν σχεδόν όπως τον περιμέναμε. Δεν τελείωσε βεβαίως ισόπαλος, αλλά το 1-0 για τους Γερμανούς ήρθε με τρόπο που έδειχνε μεγάλη προσοχή μην τυχόν και συμβεί κανένα απρόπτο στον άλλο αγώνα και μέριμνα για την πρόκριση αμφοτέρων των ομάδων. Γενικώς, ατμόσφαιρα που ταιριάζει σε οικογενειακό δίτερμα κι όχι σε παιχνίδι τελικής φάσης ΠΚ. Πώς όμως θα μπορούσε τελικά να τεθεί σε κίνδυνο η πρόκριση των Αμερικανών; Η Πορτογαλία δεν βρισκόταν σε κατάσταση ούτε καν για να προσπαθήσει να διεκδικήσει νίκη με πολύ μεγάλο σκορ. Όσο για την Γκάνα (για την οποία είναι η πρώτη φορά που αποκλείεται από τη φάση των ομίλων), δεν μπήκε καν στο κλίμα του παιχνιδιού και στη μάχη για την πρόκριση. Όταν την προηγούμενη ημέρα αποκλείεις δύο από τα βασικά στελέχη σου (Μουντάρι και Μπόατενγκ) για πειθαρχικούς λόγους, είναι σαφές ότι το κλίμα στην ομάδα δεν είναι το κατάλληλο για τέτοια πράγματα. Κρίμα για το αφρικανικό ποδόσφαιρο! Η τελική επικράτηση των Πορτογάλων έχει σημασία μόνο χάριν πληρότητας των στατιστικών στοιχείων (2-1).

Τα φεννέκ στους 16: Το Βέλγιο φαίνεται πως εμπνεύσθηκε από τη μεγάλη γείτονα Γαλλία στην προσέγγιση του τελευταίου του παιχνιδιού. Πολλές αλλαγές στην αρχική σύνθεση, πολλά κι αδικαιολόγητα νεύρα στον αγώνα. Κατάφερε να νικήσει με το γκολ που σημείωσε ο αρχηγός του (Βερτόνγκεν), έχοντας ως αντιπάλους τους Νοτιοκορεάτες που τελικά κέρδισαν τον τίτλο της πιο αδιάφορης για τον ουδέτερο θεατή ομάδας του τουρνουά. Στην κρισιμότατη σύγκρουση του ομίλου, οι Ρώσοι παρουσιάστηκαν βελτιωμένοι αλλά όχι αρκετά. Είχαν καλύτερη κυκλοφορία της μπάλας, αλλά τους έλειψε πέρα από το πάθος για τη νίκη κι ένας πραγματικός φορ περιοχής (πέραν του Κερζακόφ) που θα τελείωνε τις φάσεις και το ματς. Μαχητικοί οι Αλγερινοί, απειλούσαν μόνο στις στημένες φάσεις. Κέρδιζαν, όμως, τόσο πολλές που ήταν μαθηματικά βέβαιο ότι σε κάποια από αυτές θα ερχόταν και το γκολ (που ήρθε με τη βοήθεια του γκαφατζή Ακινφέγιεφ – ο οποίος, πάντως, είχε σαφώς επηρεαστεί κι από τα λέιζερ των οπαδών της Αλγερίας). Από την ομάδα του Χαλίλοτζιτς θα επαινέσουμε την αγωνιστικότητά της και το πνεύμα αυταπάρνησης και προσήλωσης στον στόχο το οποίο επέδειξε. Όχι και κάποιες άλλες συμπεριφορές που παρέπεμπαν σε αγώνα ελληνικού πρωταθλήματος χαμηλότερης κατηγορίας. Ας χαρεί όμως κι αυτή η χώρα που τόσο έχει υποφέρει.

Και τώρα;

Ο ερειπωμένος ναός της Άμωμης Σύλληψης (17ος αι.), Ουχαρράς, Κόστα Ρίκα

Οι αγώνες της φάσης των ομίλων έχουν τη χάρη τους. Σου επιτρέπουν να παρακολουθήσεις αρκετές φορές όλες τις ομάδες και να διαπιστώσεις πόσο έξω έχεις πέσει στα προγνωστικά σου. Τόσο αυτά που έκανες πριν τη διοργάνωση, όσο κι εκείνα μετά την πρώτη αγωνιστική. 🙂 Το πραγματικό Μουντιάλ, όμως, αρχίζει με τα νοκ άουτ παιχνίδια. Για τα παιχνίδια της φάσης των 16 μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι μόνο τρία έχουν καθαρό φαβορί: Αργεντινή-Ελβετία, Γαλλία-Νιγηρία, Γερμανία-Αλγερία. Η Βραζιλία, ως διοργανώτρια, είναι βεβαίως φαβορί στην αναμέτρηση με τη Χιλή, αλλά δεν θα περάσει κι εύκολα. Το Βέλγιο έχει σαφώς καλύτερο υλικό από τους Αμερικανούς, αλλά είναι άπειρο και με προβλήματα στο ροντάρισμα της ενδεκάδας, στοιχείο που καθιστά δυνατή την έκπληξη. Οι υπόλοιπες τρεις αναμετρήσεις είναι εντελώς αμφίρροπες. Στον αγώνα μεταξύ δύο ομάδων που εντυπωσίασαν στον πρώτο γύρο, δηλ. της Ολλανδίας και του Μεξικού, θα δώσω προβάδισμα (προς κατάπληξη των περισσότερων) στο Μεξικό, λόγω ατομικού κι ομαδικού ταλέντου του και λόγω αίσθησης ότι το σύμπλεγμα ανωτερότητας που ενδεχομένως θα έχουν οι Ολλανδοί δεν θα τους βοηθήσει καθόλου. Εκτός κι αν τελικά βγει στην επιφάνεια το σύμπλεγμα κατωτερότητας των Μεξικανών απέναντι στις πολύ καλές ευρωπαϊκές ομάδες. 😉

Με κριτήριο την απόδοση στους έως τώρα αγώνες, η Κόστα Ρίκα θα έπρεπε κι αυτή να θεωρηθεί φαβορί στην αναμέτρησή της με την εθνική Ελλάδας. Δεν μετρά μόνο αυτό. Η εθνική μας έχει μπροστά της μια τεράστια ευκαιρία: είναι πάντα προτιμότερο να αντιμετωπίζεις μια ομάδα χωρίς βαριά φανέλα, παρά κάποια που φοβάσαι το όνομα και την ιστορία της. Αρκεί φυσικά να έχει μελετηθεί επαρκώς το παιχνίδι του αντιπάλου και να μην επικρατήσουν οι ανόητες απόψεις του στυλ «αυτούς τους έχουμε».

Ίσως όμως το πιο συγκλονιστικό παιχνίδι να είναι αυτό της Κολομβίας με την Ουρουγουάη. Μια ανερχόμενη ομάδα με πολύ πλούσιο υλικό και τακτική ωριμότητα απέναντι σε μια από τις ιστορικότερες εθνικές του παγκόσμιου ποδοσφαίρου, η οποία διαθέτει και ταλέντο και αγωνιστικό φρόνημα. Ο Σουάρες θα της λείψει, αλλά αυτό δεν καθιστά κι αυτόματα φαβορί την εξαιρετική ομάδα των Καφετέρος. Είθε το θέαμα να είναι αντάξιο των προσδοκιών μας! 

Κάποιοι πέφτουν μα σηκώνονται, κάποιοι άλλοι μένουν για πάντα ασάλευτοι στη νοτισμένη γη

 

Αλικσάντρ Ντεϊνέκα «Η Άμυνα της Σεβαστούπολής», 1942

Κι ανάμεσά τους βρίσκονται γενναίοι και δειλοί, άτυχοι κι απερίσκεπτοι. Γιατί σ’ αυτήν την προσομοίωση πολέμου που ονομάζεται ποδόσφαιρο πρέπει να συνδυάζεται το ακόρεστο πάθος για τη νίκη με την ψυχραιμία, τη διορατικότητα και την ευφυΐα που θα οδηγήσουν στη σωστή επιλογή την κρίσιμη στιγμή. Διαφορετικά ο νόμος είναι πολύ σκληρός. Κατά μείζονα λόγο στη διοργάνωση αυτή που δεν συχωρεί σχεδόν τίποτε.

Άλβαρο Περέιρα

Βρισκόμαστε στο Σάο Πάουλο, στο 60ό λεπτό της αναμέτρησης Ουρουγουάης-Αγγλίας. Ο Άλβαρο Περέιρα επιχειρεί με αυτοθυσία να ανακόψει τον επιτιθέμενο Στέρλινγκ. Ο Άγγλος ποδοσφαιριστής βρίσκει τον αντίπαλό του στο πρόσωπο, πρώτα με το παπούτσι, έπειτα με το γόνατο. Ο Περέιρα βρίσκεται αναίσθητος στο έδαφος. Για κάποιες στιγμές δεν κινείται καθόλου. Τον μεταφέρουν εκτός αγωνιστικού χώρου ώστε να του παρασχεθούν οι πρώτες βοήθειες. Συνέρχεται. Ο γιατρός της νοτιοαμερικάνικης ομάδας ζητεί αλλαγή. Τότε ο Περέιρα αρχίζει να ουρλιάζει σαν αγρίμι. «Είμαι εντάξει! Είμαι έτοιμος! Μπορώ να παίξω!» Η απόλυτη αυταπάρνηση. Το απόλυτο πάθος για τη νίκη.

Ο όμιλος των γενναίων: Η Ουρουγουάη ξεκίνησε τη διοργάνωση με το αριστερό. Μπήκε στο γήπεδο απροετοίμαστη κι έχοντας φανερά υποτιμήσει τον αντίπαλό της. Μέχρι να καταλάβει τι συμβαίνει κι ότι έχει απέναντί της μια ομάδα γρήγορη, τεχνική και φιλόδοξη, το πλεονέκτημά της στο σκορ έχει εξανεμιστεί.  Για την ακρίβεια προσπαθεί πλέον, ζαλισμένη και λαβωμένη, να ισοφαρίσει την Κόστα Ρίκα του Κάμπελλ. Μόνο που όταν έχεις πλανηθεί σε όλα δεν πρέπει να περιμένεις να σ’ ευνοήσει η τύχη. Το αντίθετο! Η ομάδα από την Κεντρική Αμερική πετυχαίνει και τρίτο γκολ με τον αναπληρωματικό της Μάρκο Ουρένια ο οποίος μόλις έχει περάσει στο παιχνίδι: εξαιρετική κίνηση στον κενό χώρο και τέλειο πλασέ για το 3-1. Η Ουρουγουάη, μια από τις ομάδες που πολλοί περιμένουν να πετύχει κάτι σπουδαίο σε τούτο το ΠΚ, έχει τελειώσει το πρώτο παιχνίδι της χάνοντας με διαφορά δύο γκολ από τη θεωρητικά ασθενέστερη ομάδα του ομίλου και με επιπλέον απώλεια την αποβολή του Μάξι Περέιρα. Χειρότερα ίσως και να μη γίνεται.

Πέντε ημέρες αργότερα, η Ουρουγουάη είναι μια άλλη ομάδα. Έχει πλέον θυμηθεί την ιστορία και την αξία

Λουίς Σουάρες

της. Έχει ξανά στις τάξεις της τον τραυματία Λουίς Σουάρες. Σε ένα ματς μεγάλης ποδοσφαιρικής έντασης και ομορφιάς, από αυτά που μόνο το Παγκόσμιο Κύπελλο προσφέρει, κατορθώνει να επικρατήσει της Αγγλίας με 2-1 και να ανακτήσει τις ελπίδες της για πρόκριση. Ένα σύνολο ενωμένο που αγωνίζεται με ξεχωριστό πάθος κι έχει ως επιπλέον πλεονέκτημα την ύπαρξη ποδοσφαιριστών μεγάλης αξίας σαν τον Καβάνι ή τον σκόρερ και των δύο τερμάτων Σουάρες.

Κι αν η Ουρουγουάη νίκησε δίκαια, οφείλω να ομολογήσω ότι αυτή τη φορά η Αγγλία άξιζε κάτι καλύτερο στο Μουντιάλ από ένα διαφαινόμενο αποκλεισμό. Μετά από πολλά χρόνια έπαιξε καλό ποδόσφαιρο, είχε στη σύνθεσή της παίκτες με πολύ ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά (σαν τον Στάρριτζ λ.χ.), αλλά στάθηκε άτυχη πέφτοντας στον δυσκολότερο δυνατό όμιλο. Γιατί πριν από τους Ουρουγουανούς, είχαν περάσει κι οι συνήθεις ύποπτοι Ιταλοί. Με ένα υλικό που στα χαρτιά μάλλον δεν εντυπωσιάζει, πλην όμως με όλες τις παραδοσιακές αρετές των ιταλικών ομάδων: υψηλή τεχνική κατάρτιση, τακτική κουλτούρα επιπέδου καθηγητή πανεπιστημίου, ομαδικό πνεύμα. Η νίκη τους στο Μανάους επί των αξιόμαχων Άγγλων έρχεται αβίαστα και φυσικά, με απόλυτο έλεγχο της εξέλιξης του παιχνιδιού. Με τον Μπαλοτέλλι να δείχνει πιο ώριμος και καθοριστικός από ποτέ και με κάποιους νέους στην ομάδα να αποδεικνύουν ότι αξίζουν τη θέση τους στη Σκουάντρα Ατζούρρα (σαν τον Καντρέβα της Λάτσιο για παράδειγμα).

Μόνο που αυτή η εθνική Ιταλίας έχει ένα πρόβλημα που η καλή ημέρα κάποιων παικτών της και οι αμυντικές αδυναμίες της Αγγλίας δεν άφησαν να φανεί στο πρώτο παιχνίδι. Αν δούμε την ιταλική αποστολή, ποιοι διαπιστώνουμε ότι είναι οι επιθετικοί της, εκτός του Μπαλοτέλλι; Ο Κασσάνο (παίζει ακόμη ποδόσφαιρο αυτός;), και οι… Ινσίνιε, Ιμμόμπιλε και Τσέρτσι. Δεν εντυπωσιάζουν τα ονόματα. Άλλους ήθελε να πάρει μαζί του ο Πραντέλλι, μα κάποιοι έμειναν πίσω από τραυματισμούς (ο «φαραώ» Ελ Σαρααουύ, ο «Αμερικάνος» Τζουζέππε Ρόσσι) ή έκαναν εσφαλμένες επιλογές για τη συνέχιση της ποδοσφαιρικής σταδιοδρομίας τους (ο Ιταλοαργεντίνος Οσβάλντο που πήγε και θάφτηκε στο Σαουθάμπτον). Η ιταλική επίθεση δεν είναι επομένως παντός καιρού. Κι αυτό μπορεί να στοιχίσει. Για την ακρίβεια, ήδη στοίχισε.

Σε συνδυασμό με το περίπλοκο ταξίδι από το Μανάους στο Ρεσίφε και ένα παιχνίδι στο τροπικό καταμεσήμερο, η επιθετική φτώχεια των Ατζούρρι οδήγησε σε μια κατά τα φαινόμενη απροσδόκητη ήττα. Η Ιταλία βραχυκύκλωσε κι εκείνη με τη σειρά της μπροστά στο παιχνίδι των Κοσταρικανών που πήραν από την αρχή τον έλεγχο του αγώνα. Μετά ο Πραντέλλι πανικοβλήθηκε κι άρχισε τις αλλαγές που κάνει ένας προπονητής για να σώσει την ομάδα του, πλην όμως καταλήγει να την αποδιοργανώσει εντελώς: η Ιταλία κατέληξε να παίζει με τέσσερις επιθετικούς, μόνο που δεν μπορούσε να κάνει ούτε ευκαιρία. Οι Τίκος (που θα έπρεπε να έχουν πάρει κι ένα πέναλτυ που έγινε στον Κάμπελλ) κατακτούσαν δίκαια τη νίκη. Τελικά αυτοί είναι μάλλον η πιο άξια ομάδα του ομίλου (κι οπωσδήποτε η πιο συνηθισμένη να αγωνίζεται στις συγκεκριμένες κλιματικές συνθήκες).

Μετά κι από τον αγώνα του Ρεσίφε η Κόστα Ρίκα είναι ήδη στον επόμενο γύρο. Ουρουγουάη κι Ιταλία θα παίξουν για μια θέση σε έναν ακόμη αγώνα ζωής και θανάτου. Όσο για τη βαριά λαβωμένη Αγγλία που από χτες βρισκόταν πεσμένη στο πεδίο της μάχης χωρίς καν δυνατότητα ιατρικής βοήθειας, καταλέγεται πλέον στους ηρωικά πεσόντες. Κρίμα που δύο από αυτές τις ομάδες θα γυρίσουν στη βάση τους.

Οι αφόρητα πληκτικοί: Και κρίμα, θα τολμούσα να πω, που θα προκριθούν δύο ομάδες από τον Γ΄ Όμιλο. Η Κολομβία του Πέκερμαν πήρε αυτό που ήθελε, αν και τελικά με την ψυχή στο στόμα. Ενώ φάνηκε να καθαρίζει το παιχνίδι με τα γκολ των Κιντέρο και Τζέιμς Ροδρίγες, γύρισε πίσω κι επέτρεψε στην Ακτή να ξαναμπεί στο παιχνίδι και παραλίγο να ισοφαρίσει με την ευκαιρία του Ντρογκμπά, τον οποίο σταμάτησε με έξοδο ο Οσπίνα. Η Κολομβία προκρίθηκε, η Ακτή ελπίζει βάσιμα, αλλά η κατάστασή της είναι πιο περίπλοκη απ’ ό,τι φαίνεται με πρώτη ματιά. Η ομάδα της βασίζεται σε μια γενιά ιδιαίτερα ταλαντούχων παικτών που δεν κατάφερε όλα όσα θα μπορούσε να επιτύχει βάσει του ταλέντου της, αλλά βρίσκεται κοντά στην ολοκλήρωση του κύκλου της. Αυτή είναι η τελευταία της ευκαιρία: στοιχείο που μπορεί να συνιστά κίνητρο, μπορεί όμως και να βραχυκυκλώσει αυτούς που συνειδητοποιούν ότι ο χρόνος τους τελειώνει. Επιπλέον, αν απέδειξε ότι μπορεί να ανατρέψει τη σε βάρος της κατάσταση αντιμετωπίζοντας μια μέτρια ομάδα όπως είναι η Ιαπωνία, με δυσκολότερους αντιπάλους η τακτική της προσέγγιση εξακολουθεί να είναι αρκετά αφελής. Προσθέτουμε και το πρόσφατο δράμα της οικογένειας Τουρέ και συνειδητοποιούμε ότι το συγκριτικό της πλεονέκτημα περιορίζεται στο ότι της αρκεί και η ισοπαλία στον τρίτο αγώνα και στο ταλέντο κάποιων μονάδων της. Μπορεί να αποδειχθεί αρκετό, μπορεί και όχι.

Κατσουράνης

Κάποιος φίλος έγραψε ότι, ακόμη κι αν δεχθούμε ότι η εθνική μας αμύνθηκε ηρωικά εναντίον των Ιαπώνων, οι πραγματικοί ήρωες ήμασταν όσοι παρακολουθήσαμε σε προχωρημένη ώρα ολόκληρο το παιχνίδι. Θα προσέθετα ότι η εθνική μας παίζει ποδόσφαιρο ακριβώς όπως η χώρα «ξεπερνά την κρίση και βγαίνει στις αγορές». Με τα ψέμματα, θα διευκρίνιζε κάποιος κακεντρεχής. Η πικρή αλήθεια είναι ότι η ομάδα αυτή δεν δίνει κανένα λόγο σ’ έναν ουδέτερο φίλαθλο για να τη συμπαθήσει. Δεν παίζει θεαματικό ποδόσφαιρο, δεν διακρίνεται για το αθλητικό πνεύμα της, δεν είναι καν αουτσάιντερ για να προκαλέσει τη συμπάθεια που δείχνει κανείς στους Δαυίδ που τολμούν να αναμετρηθούν με τους Γολιάθ. Είναι μια βαρετή, κακομαθημένη ομάδα. Τόσο βαρετή που δεν μπορεί να κατακτήσει ούτε τον τίτλο της χειρότερης ομάδας της διοργάνωσης. 😉 Ο συντηρητισμός του Σάντος περιόρισε τις αλλαγές μετά το κολομβιανό στραπάτσο στις ελάχιστες «αναγκαίες». Η ομάδα έπαιξε ποδόσφαιρο νεολιθικής εποχής μέχρι την ανόητη κι αντιεπαγγελματική αποβολή του Κατσουράνη κι έπειτα δεν είχε κανέναν ενδοιασμό να το γυρίσει σε σύστημα παλαιολιθικής: όλη η ομάδα πίσω για να συγκρατηθεί η υπερδύναμη του παγκοσμίου ποδοσφαίρου Ιαπωνία και γιόμες ή μοναχικές τρεχάλες χωρίς καμία απολύτως ελπίδα για δημιουργία επικίνδυνης για τον αντίπαλο φάσης.

Η τύχη βέβαια τα έφερε έτσι που αυτή η ομάδα μπορεί ακόμη να προκριθεί. Με απόλυτη ειλικρίνεια θα έλεγα ότι αυτό δεν θα είναι καλό ούτε για το παγκόσμιο ποδόσφαιρο ούτε για το ελληνικό.

Και το jogo bonito; Πάει αυτό, πέθανε. Εδώ και 25 χρόνια οι Βραζιλιάνοι παίζουν με ευρωπαϊκό ρεαλισμό. Απλώς είχαν 3-4 μέσους κι επιθετικούς οι οποίοι, με τις τεχνικές αρετές και τη φαντασία τους, ικανοποιούσαν τις ψευδαισθήσεις του Ευρωπαίου οπαδού τους. Τώρα πια χάθηκε κι αυτό. Μια ομάδα με αμυντικούς, αμυντικούς μέσους και τον Νεϋμάρ που όσο καλός κι αν είναι δεν αρκεί από μόνος του. Η λευκή ισοπαλία με το Μεξικό στη Φορταλέζα επιβεβαίωσε όλες τις (άσχημες) υποψίες που προκάλεσε ο αγώνας με την Κροατία. Τρομακτική επιθετική στειρότητα που εύλογα δημιουργεί την εντύπωση ότι χωρίς τη διαιτητική βοήθεια στο πρώτο παιχνίδι η Βραζιλία θα αντιμετώπιζε πολλές δυσκολίες για να προκριθεί. Εάν δεν ήταν η διοργανώτρια δεν θα της έδινα ούτε μισή πιθανότητα να κατακτήσει τρόπαιο.

Θα ήταν πολύ άδικο για το Μεξικό να συνοψίσουμε την πολύ καλή του εμφάνιση στην εξαιρετική βραδιά του Οτσόα. Το Μεξικό έδειξε καλύτερο της Βραζιλίας σε όλους τους τομείς. Θα διεκδικήσει την πρόκριση με το αβαντάζ ότι μπορεί να αρκεστεί και στην ισοπαλία. Οι προσεχείς αντίπαλοί του, πάντως, δεν αστειεύονται. Το κακορίζικο Καμερούν οι Κροάτες το έκαναν μια χαψιά (4-0). Οι επιστροφές του Πράνιτς (ναι, μη γελάτε) και, κυρίως, του Μάντζουκιτς έκαναν το παιχνίδι της Κροατίας πιο συγκροτημένο και πιο αποτελεσματικό. Το ντέρμπυ για τη δεύτερη θέση αναμένεται εξαιρετικά ενδιαφέρον.

Το Καμερούν κερδίζει με το σπαθί του τον τίτλο της χειρότερης ομάδας του τουρνουά. Ξεκινά τον κρίσιμο αγώνα εναντίον των Κροατών με υποσχέσεις, αλλά δέχεται γκολ στην πρώτη οργανωμένη επίθεση των αντιπάλων του. Χάνει κάθε ελπίδα από μόνο του, με την εγκληματική βλακεία του Σονγκ (βραβείο ψυχάκια της διοργάνωσης, συν βραβείο για την πιο αντιεπαγγελματική συμπεριφορά) που οδηγεί στην αποβολή του. Καταρρέει, με αποθέωση το ξύλο που παίζουν ο Ασσού-Εκοτό (βραβείο καλύτερης κόμμωσης στο Μουντιάλ) με τον Μουκαντζό ενώ παίζεται ακόμη παιχνίδι. Ντροπιαστική εμφάνιση για τη χώρα που πρώτη από την Αφρική έφτασε μέχρι και να χτυπά την πόρτα των ημιτελικών του ΠΚ.

«Εμείς δεν παίζουμε ξύλο μοναχά στις προπονήσεις, γατάκια!»

Η αποκαθήλωση: Η παγκόσμια πρωταθλήτρια παρέδωσε το στέμμα της μετά από δύο μόνο παιχνίδια, ανήμπορη να αντιδράσει μπροστά στο ομαδικό κι ατομικό ταλέντο των Χιλιανών, την τακτική ωριμότητα και τον ρεαλισμό τους. Η Ισπανία δεν έπαιξε κακό ποδόσφαιρο: της έλειψε όμως εντελώς η αποτελεσματικότητα, η τύχη και, πρωτίστως, το κίνητρο, η επιθυμία υπέρβασης με στόχο ένα ακόμη τρόπαιο. Ήταν κουρασμένη και κορεσμένη. Η δήλωση του Κασίγιας (πριν αρχίσει το Μουντιάλ) ότι «η γενιά αυτή έχει κερδίσει το δικαίωμα στην αποτυχία» είναι απολύτως ενδεικτική της άτυχης ψυχολογικής προσέγγισης των Ισπανών. Η μεγάλη διοργάνωση δεν συγχωρεί όσους δεν έχουν πάθος, όσο ταλέντο κι αν διαθέτουν. Κι όλα αυτά σε μια χρονιά που ισπανικοί σύλλογοι κατέκτησαν και τα δύο ευρωπαϊκά τρόπαια και στον τελικό του Τσάμπιονς Ληγκ αναμετρήθηκαν δύο ισπανικές ομάδες. Ίσως αυτή η παταγώδης αποτυχία να ήταν αναπότρεπτη αν λάβουμε υπόψη την κούραση των παικτών της, την ηλικία τους, τη μέτρια κατάσταση κάποιων. Ο κύκλος της πιο ένδοξης ισπανικής γενιάς έφτασε στο τέλος. Μπροστά στο πεπρωμένο η όποια συζήτηση για επιμέρους επιλογές (ο Ντιέγκο Κόστα ως ξένο σώμα στην ομάδα) μάλλον παρέλκει.

Αφιερώνοντας τόσο χρόνο στον ηττημένο, αδικούμε τη θριαμβεύτρια. Η Χιλή αυτή είναι εντυπωσιακή από κάθε άποψη, οι παίκτες της εξαιρετική. Αν η φανέλα της ήταν πιο βαριά δεν θα διστάζαμε ούτε στιγμή να τη χρίσουμε φαβορί για το τρόπαιο. Αλλά…

Ο καθεδρικός του Σαντιάγο της Χιλής

Η Ολλανδία δυσκολεύτηκε πολύ για να καταβάλει τους Αυστραλούς (3-2) σε ένα θεαματικό ματς το οποίο κατέδειξε τα όρια και τις (σοβαρές) αμυντικές αδυναμίες των Οράνιε. Καλοί μεν οι Ολλανδοί, αλλά θα τους χρειαστούν πολλά ακόμη για να φτάσουν ψηλά. Η Αυστραλία ήταν μια ομάδα μέτριων δυνατοτήτων με μια μεγάλη αρετή: ομαδικό πνεύμα κι αγωνιστικότητα. Ακριβώς ό,τι λείπει από ομάδες σαν τη δική μας.

Ο αγώνας μεταξύ των δύο που εξασφάλισαν την πρόκριση δεν θα είναι καθόλου αδιάφορος. Ο ηττημένος (ή, σε περίπτωση ισοπαλίας, η Χιλή) θα πρέπει να παίξει στο Μπέλο Οριζόντε με αντίπαλο τη διοργανώτρια Βραζιλία. Κι όσο κι αν αυτή η ομάδα δεν πείθει κανέναν για τις ικανότητές της, λίγοι μπορούν να φανταστούν ότι είναι δυνατό ν’ αποκλειστεί από τον γύρο των 16.

Εάν τα διδάγματα του πρώτου αγώνα δεν απέχουν πολύ από το τίποτε, αυτά του δεύτερου δεν είναι κατ’ ανάγκη πολύ πιο χρήσιμα. Κάποιες φορές μάλιστα ούτε και το τέλος της πρώτης φάσης βοηθά. Ποιος περίμενε τους Ιταλούς το ’82 μετά τη μετριότητα των τριών ισοπαλιών. Ίσως λοιπόν η τελική νικήτρια να κρύβεται ανάμεσα στις ομάδες που ξεκίνησαν μέτρια. Αλλά ας μη βιαζόμαστε, μπορούμε να απολαύσουμε τα παιχνίδια ένα προς ένα και να περιμένουμε. Όσο για την τάχα μου «ηρωική» εθνική μας, αυτη βρίσκεται πάντα πεσμένη στο πεδίο της μάχης. Διατηρεί βεβαίως τις αισθήσεις της και φωνάζει στους τραυματιοφορείς να τη σώσουν, αλλά η κατάστασή της δεν εμπνέει και μεγάλη αισιοδοξία για τη συνέχεια.

Η ώρα των δυνατών

Οι αγώνες του γύρου των 16 δεν επεφύλασσαν τελικά ιδιαίτερες εκπλήξεις. Στους 7 από τους 8 αγώνες επικράτησαν, εύκολα ή δύσκολα, τα φαβορί. Μόνο σε έναν προκρίθηκε το αουτσάιντερ (Γκάνα), αν και στην ουσία επρόκειτο για αγώνα μεταξύ σχεδόν ισοδύναμων ομάδων, όπου είχαμε θεωρήσει ως σχετικό φαβορί την ομάδα που τελικά αποκλείστηκε (ΗΠΑ), με κριτήριο ότι έπαιζε ως τότε σαφώς ωραιότερο ποδόσφαιρο από την αντίπαλό της. Η ποιότητα των παιχνιδιών κυμάνθηκε από το πολύ καλό ως το σαφώς κάτω του μετρίου. Οι αγώνες των «μικρών» το Σάββατο έδωσαν υποσχέσεις, ενώ την Κυριακή παρακολουθήσαμε δύο αναμετρήσεις υψηλού επιπέδου και μεγάλης έντασης. Δυστυχώς η συνέχεια δεν ήταν ανάλογη: τη Δευτέρα είχαμε ένα μέτριο παιχνίδι κι ένα στο οποίο η διαφορά δυναμικότητας αφαίρεσε γρήγορα  σχεδόν κάθε ενδιαφέρον, ενώ την Τρίτη παρακολουθήσαμε τις δύο χειρότερες σε ποιότητα αναμετρήσεις.

 Η Ουρουγουάη επιβεβαίωσε τις μεγάλες προσδοκίες που έχει δημιουργήσει. Ξεκίνησε δυνατά τον σαββατιάτικο αγώνα της κόντρα στη Ν. Κορέα [Ουρουγουάη.Ν. Κορέα 2-1 (1-0), Πορτ Ελίζαμπεθ] και άνοιξε γρήγορα το σκορ με τον Λουίς Σουάρες (8΄). Στη συνέχεια έκανε το λάθος να προτιμήσει να διαχειριστεί το σκορ αντί να το διευρύνει, με αποτέλεσμα, ιδίως στα πρώτα 23΄ του β΄ μέρους, να παραχωρήσει την πρωτοβουλία στην αντίπαλό της. Το αποτέλεσμα αυτής της υποχώρησης ήταν να δεχτεί την ισοφάριση από τους πάντα μαχητικούς Κορεάτες (Λη Τσουνγκ Γιονγκ, 68΄). Η ισοφάριση αφύπνησε τη Σελέστε, η οποία συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να προσπαθήσει για να κατακτήσει ξανά την πρόκριση σε προημιτελικό μετά από 40 χρόνια. Αφού χάθηκαν κάποιες ευκαιρίες, το μεγάλο ταλέντο του Σουάρες έδωσε τη λύση: αφού ντρίμπλαρε τον προσωπικό αντίπαλό του, ο φορ του Άγιαξ έπιασε ένα εξαιρετικό σουτ από τη γωνία της μεγάλης περιοχής, το οποίο κατέληξε στα αντίπαλα δίχτυα. Η περιπέτεια τελείωνε για τη φιλότιμη Κορέα. Συμπαθής, αλλά όχι για πολύ μεγάλα πράγματα, μπορεί να επιστρέψει στη χώρα της με ψηλά το κεφάλι (και να μας κάνει να σκεφτούμε ότι στη θέση της θα μπορούσε, με λίγη σοβαρότητα στο εναρκτήριο ματς, να είναι η εθνική μας). Όσο για την Ουρουγουάη, έδειξε ξανά τις αρετές της: άψογη οργάνωση, εξαιρετική αμυντική λειτουργία υπό την καθοδήγηση του Λουγκάνο (το Σάββατο δέχτηκε το πρώτο μόλις γκολ στη διοργάνωση) και μια υπέροχη επιθετική τριάδα με τους Φορλάν, Σουάρες και Καβάνι. Θα μπει στα προημιτελικά ως μεγάλο φαβορί για πρόκριση.

Οι ΗΠΑ, αντιθέτως, δεν κατόρθωσαν να δικαιώσουν τις προτιμήσεις μας. Με λιγότερη φρεσκάδα, αναγκασμένες να κυνηγούν από νωρίς το σκορ και χωρίς τη νοοτροπία της αληθινά μεγάλης ομάδας που της επιτρέπει να κερδίζει ακόμη κι όταν δεν βρίσκεται στην καλύτερη μέρα της, έπεσαν στην παγίδα της Γκάνας, μιας ομάδας που δεν παίζει ελκυστικό ποδόσφαιρο, αλλά έχει την αποφασιστικότητα να πάρει το αποτέλεσμα που θέλει απέναντι σε αντίπαλο που είναι κοντά στα κυβικά της [Γκάνα-ΗΠΑ 2-1 παράτ., 1-1 καν. αγ. (1-0), Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ]. Τρεις λόγοι εξηγούν κυρίως την αμερικανική αποτυχία: 1. οι αμυντικές ολιγωρίες (ή και αδυναμίες) σε πολύ κρίσιμα σημεία (αρχή του αγώνα και αρχή της παράτασης), τις οποίες δεν συγχώρεσε το μεγάλο ατομικό ταλέντο των δύο σκόρερ της αντιπάλου. 2. Τα ατυχή πειράματα του Μπράντλεϋ από τα οποία δεν βγήκε κανένα (η out of the blue χρησιμοποίηση στη βασική ενδεκάδα του Κλαρκ, την οποία ο κόουτς αναγκάστηκε να διορθώσει με αλλαγή α λα Αλέφαντος/ η, ανεξήγητη αν δεν ανέκυψε πρόβλημα τραυματισμού, έξοδος του Άλτιντορ πριν την έναρξη της παράτασης). 3. Η σωματική και ψυχική κούραση που συνεπάγονταν οι προσπάθειες που κατέβαλε η ομάδα κυνηγώντας το σκορ και στα τρία ματς των προκριματικών (επιστροφή από το 0-1 με τους Άγγλους, το 0-2 με τους Σλοβένους, αναζήτηση του γκολ της νίκης με τους Αλγερινούς) και στο χτεσινό. Όταν ήρθε το 1-2 στο χειρότερο σημείο, οι ΗΠΑ δεν είχαν πια δυνάμεις και μυαλό για να επιδιώξουν ορθολογικά την ισοφάριση, όπως είχαν κάνει στα προηγούμενα ματς. Σε κάθε περίπτωση, οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν το ΠΚ αφήνοντας καλές εντυπώσεις και υποσχέσεις για το μέλλον.

Η Γκάνα έφερε σε πέρας την αποστολή της, παίζοντας το τόσο προσφιλές σ’ αυτήν ποδόσφαιρο αναμονής. Ευτύχησε να πετύχουν γκολ σε καθοριστικά σημεία δύο από τις πιο ταλαντούχες μονάδες της, όπως είναι ο Κέβιν Πρινς Μπόατενγκ και, κυρίως, ο Τζυαν Ασαμόα (υπόδειγμα τελειώματος φάσης το 2ο γκολ), οπότε μπόρεσε να διαχειριστεί τον αγώνα από θέση ισχύος. Έδειξε τον σκληρό χαρακτήρα της, καθώς δεν κάμθηκε από την ισοφάριση με πέναλτυ του Ντόνοβαν που έστειλε τον αγώνα στην παράταση. Μεγάλο παιχνίδι από τον αριστερό μέσο Αντρέ Αγιού (κρατώ την προφορά των Γάλλων, μια και ο γιος του Αμπεντί Πελέ είναι προϊόν του γαλλικού ποδοσφαιρικού συστήματος: ανήκει στη Μαρσέιγ και την περασμένη χρονιά έπαιζε – και μάλλον θα παίζει και την επόμενη – στην Αρλ-Αβινιόν που κέρδισε την άνοδό της στη Λιγκ 1). Λογικά οι δυνατότητες της Γκάνας είναι για μέχρι εδώ. Ωστόσο φαντάζομαι ότι θα κυνηγήσει την πρόκριση στα ημιτελικά με όλες τις δυνάμεις της και με όπλα την υποστήριξη του κοινού και των διοργανωτών (ο εκπρόσωπος της οργανωτικής επιτροπής έδωσε συγχαρητήρια για την «πρόκριση στο ημιτελικό»! Το λάθος το διόρθωσε γρήγορα, αλλά η λανθάνουσα γλώσσα αν μη τι άλλο εκφράζει ειλικρινώς κάποιες επιθυμίες).

Τα ματς της Κυριακής ήταν με διαφορά τα καλύτερα από άποψη ποιότητας και έντασης, καθώς αφορούσαν τέσσερις μεγάλες σε όνομα και/ ή ποδοσφαιρικό ταλέντο εθνικές ομάδες. Δυστυχώς και τα δύο σημαδεύτηκαν από σοβαρά διαιτητικά σφάλματα (για την ακρίβεια σφάλματα των εποπτών) που τελικά αδικούν όχι μόνο τους ζημιωθέντες και ηττημένους, αλλά και τους ευνοηθέντες και τελικά νικητές, καθώς αφήνουν μια σοβαρή σκιά στην επικράτησή τους. Βάσει αξίας και αυτών που έδειξαν στο γήπεδο, Γερμανία και Αργεντινή θα πρέπει να προχωρούσαν και χωρίς τη διαιτητική εύνοια. Ωστόσο, τα λάθη επιτρέπουν (ίσως ακόμη περισσότερο στη χώρα μας) την ανάπτυξη μιας ολόκληρης φιλολογίας για το τί θα συνέβαινε αν είχε μετρήσει το γκολ του Λαμπάρντ, που δεν είδε ο επόπτης του Ουρουγουανού διαιτητή Χόρχε Λαρριόνδα, ή αν ακυρωνόταν όπως έπρεπε το οφσάιντ πρώτο γκολ του Τέβες.

Το εντονότερο σε συγκινήσεις, μέχρι τώρα, ματς του Μουντιάλ επρόκειτο να είναι ένας αγώνας στον οποίο συμμετείχε η εθνική Αγγλίας (έτσι για να δοκιμαστούν οι πεποιθήσεις ή οι ιδεοληψίες μου). Μετά από ένα αναγνωριστικό εικοσάλεπτο, ακολούθησε ένα καταιγιστικό τέταρτο γερμανικής κυριαρχίας που ξεγύμνωσε τις αδυναμίες της αγγλικής άμυνας. Στο 20΄ ο Κλόζε κερδίζει το σπρηντ από τον Άπσον, την ώρα που ο Τέρρυ έχει χάσει εντελώς τη φάση. Ο Ντέιβιντ «Καλάμιτυ» Τζέημς δεν επιχειρεί καμία έξοδο και ο πρώτος εκ των Πολωνών της γερμανικής επίθεσης τελειώνει τη φάση. Στο 32΄, έξοχος συνδυασμός Κλόζε, Μύλλερ, Ποντόλσκι, και ο έτερος Πολωνός σκοράρει με ωραίο διαγώνιο πλασέ. Στο σημείο εκείνο είμαι απολύτως βέβαιος ότι το ματς έχει τελειώσει και ότι το μόνο ζητούμενο είναι το εύρος του τελικού σκορ. Λογαριάζω χωρίς την παροιμιώδη αγωνιστικότητα των Άγγλων (και τις εμφανείς αμυντικές αδυναμίες των Γερμανών). Μετά από γέμισμα του Τζέρραρντ στην καρδιά της γερμανικής περιοχής και απελπιστική έξοδο του Νώυερ, ο Άπσον μειώνει με κεφαλιά (34΄). Ένα λεπτό αργότερα, ο Λαμπάρντ εξαπολύει έναν κεραυνό που βρίσκει το οριζόντιο δοκάρι και σκάει μισό τουλάχιστον μέτρο μέσα από τη γραμμή του τέρματος του Νώυερ. Επόπτης και διαιτητής δεν βλέπουν τίποτε και ιδού πεδίο δόξης λαμπρό για όσους αρέσκονται στην κατασκευή υποθετικών σεναρίων. Οι Άγγλοι μπαίνουν φουριόζοι και στο β΄, ο Λαμπάρντ, πάλι, έχει ένα εξαιρετικό φάουλ που χτυπά στο οριζόντιο δοκάρι των Γερμανών. Σιγά-σιγά οι Γερμανοί ανακτούν τον έλεγχο του αγώνα και στο πιο κρίσιμο σημείο χτυπούν δύο φορές, εκμεταλλευόμενοι όχι μόνο την υποδειγματική ανάπτυξή τους, αλλά και τις παιδικές επιστροφές της αγγλικής ομάδας στον χώρο άμυνάς της. Οι δύο αντεπιθέσεις με δημιουργούς, αντίστοιχα, τον Σβάινστάιγκερ και τον Έζιλ και εκτελεστή και τις δύο φορές τον Μύλλερ (66΄, 69΄) τελειώνουν το ματς [Γερμανία-Αγγλία 4-1 (2-1), Μπλουμφοντέιν]. Και στις δύο περιπτώσεις όλη η Αγγλία έχει ξεμείνει κοντά στη γερμανική περιοχή από την εκτέλεση προηγούμενου φάουλ και ύστερα από πούλημα της μπάλλας: η επιδίωξη της ισοφάρισης με κατέβασμα ολόκληρης της ομάδας στην αντίπαλη περιοχή και η πλήρης αδυναμία επιστροφών μετά την απώλεια της κατοχής της μπάλας είναι συμπτώματα τακτικής αδυναμίας που δεν συναντά κανείς ούτε σε ερασιτεχνικές ομάδες. 

Οι Γερμανοί μπορούν να προετοιμαστούν με ηρεμία και αυτοπεποίθηση για τον πρόωρο «τελικό» του Σαββάτου. Το κέντρο τους μοιάζει να είναι το πληρέστερο και το πιο δημιουργικό της διοργάνωσης: με τέσσερις ποδοσφαιριστές που συμμετέχουν όλοι στην επιθετική ανάπτυξη της ομάδας, με την πάντα γοητευτική ιδέα των δύο ακραίων επιτελικών μέσων (έναν πιο χαφ και δημιουργικό, όπως είναι ο Έζιλ, κι έναν πιο εξτρέμ, όπως ο Μύλλερ) να υλοποιείται τέλεια, η Γερμανία υπόσχεται πολλά, δίνοντας την εικόνα ενός μελλοντικού φιναλίστ ή, ακόμη και, τροπαιούχου. Αν πρέπει να ανησυχεί για κάτι, αυτό είναι η άμυνα, περιλαμβανομένου και του τερματοφύλακά της. Η τρικυμία μετά το 2-0 (δηλαδή σε ένα ευνοϊκότατο σημείο του αγώνα) προκαλεί ανησυχίες και καταδεικνύει την αχίλλειο πτέρνα μιας ομάδας που παίζει επιθετικό ποδόσφαιρο.

Οι Άγγλοι εγκατέλειψαν και πάλι νωρίς τη διοργάνωση (όπως είχαμε προβλέψει και όπως δεν πίστευαν κάποιοι ειδήμονες). Εντούτοις, η τελευταία εικόνα της ήταν και η πιο συμπαθητική. Άλλες ομάδες θα είχαν διαλυθεί μετά το 0-2. Η Αγγλία ουσιαστικά ισοφάρισε το σκορ. Θα μπορούσε να επικαλείται το μεγάλο διαιτητικό σφάλμα και να υποστηρίζει ότι δεν της δόθηκε η ευκαιρία να κερδίσει το παιχνίδι. Δεν αρκούν, όμως, το πάθος και η εξαιρετική απόδοση κάποιων εκλεκτών μονάδων (Λαμπάρντ, Τζέρραρντ) για να γίνει μια ομάδα μεγάλη και να αποκλείσει τους Γερμανούς. Το υλικό της εθνικής Αγγλίας ήταν (και δεν είναι η πρώτη φορά) άνισης ποιότητας. Από τους σπουδαίους παίκτες της, ο μεν Ρούνευ εμφανίστηκε πραγματικά «καμένος» και δεν υπήρξε σε καμία στιγμή καθοριστικός. Ο Τέρρυ ήταν ξεχασμένος στις περιπέτειές του. Από τους υπόλοιπους, πολλοί είναι τόσο μέτριοι που δεν θα έβρισκαν θέση στην ενδεκάδα των περισσότερων από τις εθνικές που συμμετείχαν σ’ αυτό το Μουντιάλ. Ειδικά όσον αφορά την άμυνα και τους τερματοφύλακες η κατάσταση είναι απελπιστική. Προσθέστε τα ατυχή πειράματα του Καπέλλο (ο Ρούνεϋ δεύτερος επιθετικός, ο Τζέρραρντ στο αριστερό άκρο και όχι στον άξονα όπου αποδίδει καλύτερα) και τη χρόνια αφέλεια σε θέματα τακτικής κι έχετε τις εξηγήσεις του αποκλεισμού των Άγγλων χωρίς να μπείτε σε συζητήσεις περί διαιτησίας.

Κατά τη γνώμη μου, το ματς με το υψηλότερο επίπεδο τεχνικής ήταν η σύγκρουση Αργεντινής-Μεξικού στο Γιοχάνεσμπουργκ [3-1 (2-0)]. Το Μεξικό έδωσε ένα μάθημα για το πώς μπορείς να κοντράρεις στα ίσα μια ποδοσφαιρική υπερδύναμη, με την προϋπόθεση βέβαια να διαθέτεις και κάμποσο ταλέντο. Μολονότι δεν βγήκε το τρυκ του Αγκίρρε (χρησιμοποίηση, για πρώτη φορά, του Αδόλφο Μπαουτίστα στο αριστερό άκρο της επίθεσης – ο Μπαρρρέρα, με την απόδοσή του στο β΄μέρος που πέρασε σαν αλλαγή και με τα τεχνικά του χαρακτηριστικά, απέδειξε ότι ήταν καταλληλότερη λύση από τον βαρύ επιθετικό της Τσίβας της Γουαδαλαχάρα), στο πρώτο τέταρτο το Μεξικό είχε δημιουργήσει πολλά προβλήματα στην άμυνα της Αλμπισελέστε κι είχε ήδη χάσει τρεις μεγάλες ευκαιρίες (δοκάρι στο φοβερό σουτ του Σαλσίδο, σουτ του Γουαρδάδο που γλείφει το δοκάρι του Ρομέρο, σουτ του Ερνάντες λίγο άουτ). Μετά από ένα εικοσάλεπτο στο οποίο είναι επιθετικά μπλοκαρισμένη, η Αργεντινή θα αντιδράσει και θα σκοράρει στο 26΄ με τον Τέβες, χάρη στην αβλεψία επόπτη και διαιτητή που δεν προσέχουν ότι ο Αργεντίνος επιθετικός βρίσκεται σε καθαρή θέση οφσάιντ όταν δέχεται τη μπαλιά του Μέσσι. Το αντικανονικό γκολ που μέτρησε θα αποδιοργανώσει εντελώς το Μεξικό που γρήγορα θα βρεθεί και με δεύτερο γκολ στην καμπούρα του, ύστερα από το τραγικό γύρισμα του Οσόριο που θα εκμεταλλεύεται ψύχραιμα ο Ιγουαΐν. Στις αρχές του β΄μέρους ο Τέβες θα πετύχει και τρίτο γκολ με ένα εξαιρετικής ομορφιάς μακρινό σουτ. Προς τιμήν του, το Μεξικό δεν θα καταθέσει τα όπλα, θα παίξει όμορφο επιθετικό ποδόσφαιρο και θα πετύχει το γκολ της τιμής με μια φοβερή προσπάθεια του Ερνάντες (που ξεφεύγει από δύο αμυντικούς και σουτάρει από δύσκολη θέση).

Η Αργεντινή δείχνει να αποκτά αυτοπεποίθηση και να ανεβάζει σταδιακά την απόδοσή της σ’ αυτό το ΠΚ. Έχει βελτιωθεί σημαντικά στους τομείς αδυναμίας της. Δεν έχει, πάντως, λύσει όλα τα προβλήματά της: ο Μέσσι δεν έχει κάνει ακόμη το παιχνίδι που όλοι περιμένουν απ’ αυτόν, βάζοντας ως μέτρο σύγκρισης τις εμφανίσεις του με τη Μπαρσελόνα. Ίσως και να είναι δύσκολο να το κάνει παίζοντας με την εθνική πολύ πιο πίσω απ’ ό,τι με την ομάδα της Καταλωνίας. Και η άμυνα δεν εμπνέει και τόση σιγουριά, ώστε να τη θεωρεί κάποιος εγγύηση όταν επόμενος αντίπαλος είναι η επιθετικά καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης. 

Όσο για το Μεξικό, νομίζω ότι ο Αγκίρρε και οι παίχτες του διέπραξαν μεγάλο σφάλμα που δεν κυνήγησαν με περισσότερο πάθος και αποφασιστικότητα τη νίκη στο τελευταίο παιχνίδι του ομίλου κατά της Ουρουγουάης. Η πρωτιά θα τους εξασφάλιζε μια σχετικά άνετη πορεία μέχρι τα ημιτελικά, διάκριση που ποτέ δεν έχει πετύχει το Μεξικό. Είναι κρίμα που μια τόσο ταλαντούχα κι επιθετική ομάδα εγκαταλείπει τη διοργάνωση, αποτυγχάνοντας μάλιστα για πέμπτη συνεχή φορά να προκριθεί από τους 16 στα προημιτελικά. Επειδή, όμως, αρκετοί από τους παίκτες του είναι ακόμη νέοι, μπορεί να διατηρήσει την αισιοδοξία του και να κάνει σχέδια για το μέλλον. 

Απέναντι στη Σλοβακία, δηλαδή μια ομάδα με σαφώς μικρότερες δυνατότητες και ταλέντο, πιο κουρασμένη και με παίκτες που σε κάποιο βαθμό ένιωθαν ότι είχαν εκπληρώσει την αποστολή τους αποκλείοντας την Ιταλία, η Ολλανδία συνέχισε να συλλέγει νίκες χωρίς να πείθει με την απόδοσή της [Ολλανδία-Σλοβακία 2-1 (1-0), Ντέρμπαν]. Φυσικά, η παρουσία στην ενδεκάδα του Ρόμπεν (σκόρερ του πρώτου γκολ) δίνει στην ομάδα άλλον αέρα, ο Κέϋτ είναι πολύ πειστικός σε ρόλο χαφ εξτρέμ που μοιράζει ασίστ (εν προκειμένω στον Σνάϊντερ για το δεύτερο γκολ), δικαιολογημένα αναμένεται ότι ο Σνάϊντερ μπορεί να ανεβάσει απόδοση, αλλά αυτό είναι όλο. Ο Φαν Πέρσι συνεχίζει να απογοητεύει, ενώ στον αγώνα της Δευτέρας έδειξε και πολύ κακή συμπεριφορά, δυσανασχετώντας με πολύ προφανή τρόπο όταν (επιτέλους) έγινε αλλαγή με τον Χούντελααρ. Επίσης, η άμυνά της δείχνει να παίζει με τη φωτιά όσον αφορά το οφσάιντ. Οι αργές κινήσεις των Ολλανδών αμυντικών πρόσφεραν στη Σλοβακία δύο τουλάχιστον κλασσικές ευκαιρίες (και μάλιστα κολλητές, μέσα σ’ ένα δίλεπτο), τις οποίες σταμάτησε ο Στεκέλενμπυρχ. Σε παιχνίδι με πιο δύσκολο αντίπαλο τέτοιες ολιγωρίες πληρώνονται τοις μετρητοίς. Με δεδομένο ότι επόμενος είναι η Βραζιλία, γρήγορα θα μάθουμε τα όρια των δυνατοτήτων των Οράνιε. Δεν μπορώ να αποκλείσω εντελώς το ενδεχόμενο οι Ολλανδοί να κάνουν την υπέρβαση. Πιστεύω όμως ότι οι πιθανότητές τους είναι πολύ μικρές.

Σε θέματα επιλογών τακτικής, ο Μαρσέλο Μπιέλσα βρίσκεται στους αντίποδες του Ρεχάγκελ. Έχοντας να αντιμετωπίσει το υπ’ αριθμόν ένα φαβορί για τον τίτλο, ο Αργεντίνος προπονητής παρέταξε τη Χιλή με το αγαπημένο του 3-3-1-3 (Σουάσο φορ, Αλέξις Σάντσες και Μπωσεζούρ στα άκρα της επίθεσης, Μαρκ Γκονσάλες πίσω τους ως επιθετικός μέσος). Κι όταν το ματς στράβωσε, δεν δίστασε να βγάλει δύο αμυντικούς και ένα μέσο για να περάσει δύο επθετικούς μέσους (Τέλλο, Βαλντίβια) κι έναν καθαρόαιμο επιθετικό (Μίλλαρ). Φυσικά όλες αυτές οι παρακινδυνευμένες κινήσεις δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα, εκτός της συμπάθειας που προκαλεί ο μέχρι τρέλας επιθετικός προσανατολισμός της εθνικής Χιλής. Δύο γκολ μετά το ημίωρο (κεφαλιά του Ζουάν, 34΄, πάσα Ρομπίνιο και ατομική προσπάθεια του Λουίς Φαμπιάνο, 37΄) κι ένα τρίτο με πολύ ωραίο φαλτσαριστό σουτ του Ρομπίνιο, έδωσαν ακόμη μία άνετη νίκη στη Σελεσάο [Βραζιλία-Χιλή 3-0 (2-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Ας επισημανθεί το εξαιρετικό παιχνίδι (αμυντικά και επιθετικά) του Ζιλμπέρτο Σίλβα. Με απόλυτη αυτοπεποίθηση και εντυπωσιάζοντας με τον τρόπο που αποκτά τον πλήρη έλεγχο των παιχνιδιών της, η Βραζιλία του Ντούνγκα αποτελεί ένα καθ’ όλα πειστικό φαβορί. Νομίζω ότι έχει με διαφορά την καλύτερη αμυντική λειτουργία από κάθε άλλη ομάδα αυτής της διοργάνωσης (έτσι για να καταρρίπτονται τα στερεότυπα).

Το τέλος των αγώνων της φάσης των 16 μας επιφύλαξε δύο άνοστα και μάλλον απογοητευτικά ματς. Στο ματς μεταξύ Παραγουανών και Ιαπώνων και οι δύο ομάδες είχαν παραλύσει από το δέος της πρόκρισης στους προημιτελικούς. Ο Μαρτίνο παρέταξε την ομάδα του, που ως πιο έμπειρη και δεμένη ήταν και το λογικό φαβορί, με αμυντικούς προσανατολισμούς: η βασική έγνοια ήταν να εξουδετερώσει τα επιθετικά ατού της αντιπάλου και ειδικά τον Χόντα. Ο σκοπός αυτός επιτεύχθηκε, αλλά ευκαιρίες στο παιχνίδι αυτό ουσιαστικά δεν είδαμε. Τελικά, χρειάστηκαν τα πέναλτυ για να προκριθεί το φαβορί [Παραγουάη-Ιαπωνία 0-0, 5-3 πέναλτυ, Πρετόρια]. Περιμένουμε πολύ περισσότερα πράγματα από την Παραγουάη: ο δύσκολος προημιτελικός της κόντρα σε μια ομάδα που επιδιώκει να επιβάλει το παιχνίδι της θα δείξει τί ακριβώς αξίζουν οι «Γκουαρανί». Με όπλο μια από τις καλύτερες άμυνες και ορισμένους εξαιρετικούς μέσους, η Παραγουάη θα παλέψει με ουσιαστικές πιθανότητες για να κάνει την έκπληξη. Άλλωστε ο ρόλος του αουτσάιντερ της πάει πιο πολύ. 

Το ιβηρικό ντέρμπυ ίσως είχε ένταση και σκληρότητα, θέαμα πάντως όχι [Ισπανία-Πορτογαλία 1-0 (0-0), Κέηπ Τάουν]. Ναι μεν η Ισπανία επιδίωκε να επιβάλει τον ρυθμό της, αλλά ήταν πιο επιφυλακτική από άλλες φορές, μια και φοβόταν μήπως οι γείτονες της κάνουν τη ζημιά. Η δε Πορτογαλία, στημένη καρααμυντικά από τον Κεϊρός, δεν είχε παρά πρωτόγονο σχέδιο επιθετικής ανάπτυξης: είτε περίμενε από τον (και πάλι ανύπαρκτο) Κριστιάνο Ρονάλντο να περάσει 25 αντιπάλους και να κάνει το θαύμα, είτε έστελνε καμινάδες προς την ισπανική περιοχή με την ελπίδα να πάρει την κεφαλιά ο Αλμέιντα και να συμβεί κάτι. Στο εικοστό λεπτό του παιχνιδιού είχα ήδη παραδοθεί στην αγκαλιά του Μορφέα. Ξύπνησα γύρω στο 40΄ και έντρομος προσπάθησα να δω αν είχε ανοίξει το σκορ. Τίποτε, φυσικά. Περίμενα έπειτα τη σύνοψη του πρώτου μέρους για να διαπιστώσω αν είχα χάσει κάποια καλή φάση. Και πάλι τίποτε. Τελικά, το παιχνίδι κρίθηκε από το ισπανικό επιθετικό ξέσπασμα του δεκαλέπτου 60΄-70΄, το οποίο συνέπεσε (όχι τυχαία) με την είσοδο στην ενδεκάδα του Γιορέντε, ενός παίκτη με πιο κλασσικές τοποθετήσεις σέντερ φορ, ο οποίος δεν κατατρύχεται από τις ανασφάλειες του Τόρρες. Και πάλι το γκολ το πέτυχε ο Βίγια (62΄, από θέση οφσάιντ πάντως). Μένει να διαπιστώσουμε αν οι Ισπανοί θα μπορέσουν να απελευθερωθούν από την πίεση που δημιουργεί ο τίτλος του φαβορί και οι προσδοκίες του κόσμου στην πατρίδα τους (προσδοκίες που δεν έχουν κανένα έρεισμα στην ιστορία του ΠΚ: η Ισπανία έχει να βρεθεί σε τετράδα από το 1950!). Όσο για τους Πορτογάλους, επιβεβαίωσαν την εντύπωση ότι η εποχή της δόξας έχει περάσει για τη συγκεκριμένη ομάδα. Και, λυπάμαι που το λέω, αυτή η Πορτογαλία δεν πρόκειται να μας λείψει ιδιαίτερα. Πώς να μας λείψει μια ομάδα που σε τέσσερα παιχνίδια σκόραρε (ασύστολα μεν, αλλά…) μόνο σε ένα, αυτό που έδωσε με τα βορειοκορεατικά πτώματα.

Οι προημιτελικοί αρχίζουν την Παρασκευή και το μενού έχει παιχνίδια για όλα τα γούστα, από πρόωρο τελικό, μέχρι ντέρμπυ ανάμεσα σε αουτσάιντερ. Βραζιλία, Ισπανία και Ουρουγουάη ξεκινούν σαν φαβορί, αλλά δεν έχουν και την πρόκριση εξασφαλισμένη. Στο τέταρτο ματς πιστεύω ότι η Αργεντινή έχει ένα μικρό (πολύ μικρό) προβάδισμα, λόγω μεγαλύτερης εμπειρίας των μονάδων της και πληρότητας στη σύνθεσή της. Αλλά δεν είμαι καθόλου βέβαιος για το αν αυτά θα σταθούν αρκετά για να συγκρατήσουν την πιο ταλαντούχα και νεανική Νατσιονάλμάνσαφτ της τελευταίας εικοσαετίας.

Παρακμή και πτώση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας

Απ’ την αρχή λέγαμε ότι η φετινή Ιταλία, γερασμένη και δίχως τις μεγάλες προσωπικότητες του πρόσφατου παρελθόντος, δεν είχε καμία σχέση με την ομάδα που κατέκτησε τον τίτλο πριν από τέσσερα χρόνια. Πιστεύαμε όμως ότι λόγω νοοτροπίας, ιστορίας και της παρουσίας του Λίππι στον πάγκο θα τα κατάφερνε τουλάχιστον να περάσει από αυτόν τον όχι και τόσο υψηλού επιπέδου Στ΄ όμιλο κι ίσως να φτάσει ως τα προημιτελικά για να πέσει εκεί ηρωϊκά. Τελικά, τίποτε από αυτά δεν συνέβη: η κάτοχος του κυπέλλου έπεσε με πάταγο απ’ τον θρόνο της κι αυτό, λαμβανομένης υπόψη της συνολικής της παρουσίας, δεν ήταν παρά απονομή δικαιοσύνης.

Κατεβαίνοντας στο Έλλις Παρκ του Γιοχάνεσμπουργκ, η Ιταλία παρουσιάστηκε άτολμη, νευρική κι αγχωμένη, ίσως και φοβισμένη. Μπορεί και μπλεγμένη από τα οράματα των τριών ισοπαλιών που ίσως οδηγούσαν και πάλι στον θρίαμβο, όπως το ’82. Δυστυχώς η Ιστορία μόνο σαν φάρσα επαναλαμβάνεται. Αφού επέδειξε στο γήπεδο τις αδυναμίες της σε οργάνωση παιχνιδιού και άμυνα, δέχτηκε το πρώτο γκολ από τον Ρόμπερτ Βίττεκ, τον Σλοβάκο φορ που παίζει πια για την Ανκαραγκιουτζού, ομάδα που μάλλον δεν καταλέγεται στα μεγαθήρια του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Η είσοδος του Πίρλο στο β΄ μέρος κάπως συμμάζεψε τα πράγματα, η Ιταλία έχασε ευκαιρίες, ίσως και να έπρεπε να ισοφαρίσει στο σουτ του Κουαλιαρέλλα που σταματά ο Σκρτελ στη γραμμή (;) του τέρματος. Αντί ισοφάρισης, η ολιγωρία της άμυνας δίνει στον Βίττεκ την ευκαιρία να σκοράρει για δεύτερη φορά (73΄). Το παιχνίδι έχει πια αποκτήσει την άγρια ομορφιά που συνοδεύει την αγωνία του βασιλιά λίγο πριν έρθει η πτώση του, την οποία με κάθε μέσο πασχίζει να αποφύγει. Ο Ντι Νατάλε μειώνει (85΄). Ίσως τελικά το όνειρο με τις τρεις ισοπαλίες βγει αληθινό. Και πάλι όμως η άμυνα είναι ολάνοιχτη: ο νεοεισελθών Κοπούνεκ φεύγει στην αντεπίθεση και κάνει το 1-3 (89΄). Οι Ιταλοί δεν παραδίνονται. Απελπισμένα προσπαθούν να αποφύγουν το μοιραίο. Ο Κουαλιαρέλλα μειώνει στο δεύτερο λεπτό των καθυστερήσεων. Πολιορκία. Ο Πέπε στο 90΄+ 5΄ σπαταλά την τελευταία μεγάλη ευκαιρία. ΟΙ Ιταλοί μένουν εκτός από τον πρώτο γύρο [Σλοβακία-Ιταλία 3-2 (1-0)], κάτι που είχε 36 χρόνια να τους συμβεί. Η έλλειψη μεγάλων παικτών πληρώνεται. Στη θέση τους προκρίνονται οι Σλοβάκοι που στο τελευταίο κρίσιμο ματς αποφάσισαν να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και να κάνουν το παιχνίδι που θα διηγούνται στα παιδιά και στα εγγόνια τους. Μετά από δύο μέτρια έως άσχημα παιχνίδια αποφάσισαν να αδράξουν την ευκαιρία που τους παρουσιάστηκε, ξεπερνώντας τους εαυτούς τους σε έναν αγώνα από τον οποίο δεν είχαν τίποτε να χάσουν και πολλά να κερδίσουν. Χαρακτηριστικά τα παραδείγματα του σκόρερ Βίττεκ ή του Στρμπα, του μέσου της Ξάνθης που έπαιξε με χτυπημένο το γόνατο από το 40΄ ως το 87΄.

Στο άλλο ματς, Παραγουάη και Νέα Ζηλανδία μας πρόσφεραν μια άθλια λευκή ισοπαλία στο Πολοκουάνε, την οποία και οι ίδιοι θα ξεχάσουν. Ή μάλλον όχι: οι Παραγουανοί πέτυχαν τον στόχο της πρωτιάς στον όμιλο, ενώ η θεωρητικά μικρότερης δυναμικότητας ομάδα αυτού του ΠΚ κατάφερε να ολοκληρώσει τους αγώνες της αήττητη και μπροστά από την πρωταθλήτρια κόσμου!

3Χ3 και σαμουράι: Οι πρώτοι του στ΄ ομίλου θα ζευγαρώσουν με αυτούς του ε΄, εκεί όπου η Ολλανδία, για πρώτη φορά στην ιστορία της, πέτυχε τρεις νίκες σε ισάριθμους αγώνες της πρώτης φάσης. Το πέτυχε μάλιστα. χωρίς να εντυπωσιάσει ούτε στο ελάχιστο. Το παιχνίδι με το ήδη αποκλεισμένο Καμερούν είχε διαδικαστικό χαρακτήρα [Ολλανδία-Καμερούν 2-1 (1-0), Κέηπ Τάουν]. Ούτε και την Πέμπτη έπαιξε η Ολλανδία θεαματικό ποδόσφαιρο: το παιχνίδι της ομόρφυνε κάπως με την είσοδο του Χούντελααρ και, κυρίως, του μάγου Ρόμπεν. Θα χρειαστούν αγώνες με ισχυρότερους αντιπάλους για να καταλάβουμε ποιές ακριβώς είναι οι πραγματικές δυνατότητες αυτής της Ολλανδίας. Το Καμερούν προσπάθησε να σώσει τα προσχήματα αλλά και πάλι δεν τα κατάφερε: οι συγκρούσεις μεταξύ κλικών (παλιοί και νέοι, φίλοι του Ετό’ο και μη) καταδίκασαν μια ομάδα όπου τη σύνθεση την έφτιαχνε κατά το ήμισι ο προπονητής και κατά το ήμισι οι παίχτες με τους παράγοντες της ομοσπονδίας.

Στην αναμέτρηση Ιαπωνίας και Δανίας παρακολουθήσαμε ένα από τα ωραιότερα ματς αυτού του Μουντιάλ [Ιαπωνία-Δανία 3-1 (2-0), Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ]. Οι Ιάπωνες προκρίνονταν και με ισοπαλία, μόνο που έπαιξαν για τη νίκη και μόνο. Παρότι οι Δανοί ξεκίνησαν φουριόζοι στο πρώτο τέταρτο, οι Ασιάτες ισορρόπησαν και οι μεγάλες ευκαιρίες άρχισαν να δημιουργούνται και να χάνονται εκατέρωθεν. Το ματς κρίθηκε με τα δύο αριστοτεχνικά φάουλ-γκολ των Χόντα και Έντο. Μετά το 2-0 οι Δανοί συνέχισαν να προσπαθούν, αλλά όσο περνούσε η ώρα τούς κυρίευε ο εκνευρισμός. Η μείωση του σκορ από τον Τόμασσον ήρθε πολύ αργά κι άλλωστε οι ελπίδες έσβησαν με τον αστραπιαίο συνδυασμό Χόντα και Οκαζάκι. Οι Ιάπωνες προκρίθηκαν πανάξια έχοντας παίξει σε όλα τα ματς από καλά έως εξαιρετικά. Ως και τα κεντρικά τους μπακ έπαιζαν σαν «χάμμερ» ενώ οι μέσοι τους (Έντο, Ματσούι) κεντούσαν. Ο παιχταράς είναι όμως ο Κεϊσούκε Χόντα: πασάρει, ντριμπλάρει και σουτάρει αριστοτεχνικά! Πολύ σπουδαίος παίχτης μιας ομάδας που δείχνει να έχει μέλλον.  

Όλα αγγλοσαξονικά, αλλά όχι με τη σειρά που περιμένατε: Τα δύο φαβορί προκρίθηκαν τελικά από τον Γ΄ όμιλο, όμως η πρωτιά κατέληξε (δικαιότατα) στους Αμερικανούς. Οι Αμερικανοί είναι, στον όμιλό τους, αν όχι σε ολόκληρο το Μουντιάλ, η ομάδα με την πιο υγιή ποδοσφαιρική νοοτροπία: προσπαθούν να παίξουν ποδόσφαιρο μέχρι το σφύριγμα της λήξης, αναπτύσσονται λογικά (όχι καμινάδες) και δεν πτοούνται από τις ατυχίες (την Τετάρτη είχαν δοκάρι και μπόλικες ευκαιρίες) ή τις διαιτητικές αποφάσεις σε βάρος τους (ο στόπερ των Αλγερινών, ο Αντάρ Γιάχια έπρεπε να αποβληθεί από πολύ νωρίτερα και να δοθεί και πέναλτυ στις ΗΠΑ για τη βρόμικη αγκωνιά του εντός περιοχής στον Ντέμσεϋ). Η λύτρωση στο ματς με την Αλγερία άργησε, αλλά το γκολ του Ντόνοβαν στις καθυστερήσεις τούς χάρισε ό,τι καλύτερο μπορούσαν να περιμένουν [ΗΠΑ-Αλγερία 1-0 (0-0), Πρετόρια]. Η Αλγερία είχε νωρίς τη μεγάλη της ευκαιρία (το δοκάρι του Τζεμπούρ), αλλά και πάλι εκνεύρισε με την ανορθολογική της ανάπτυξη και τον απίστευτο ατομισμό των παιχτών της (ντριμπλάρω 3-4 και σουτάρω από τα 40 μέτρα). Μπρος σε κάτι Ζιανί, ο Τζεμπούρ έμοιαζε με υπόδειγμα ομαδικότητας! Δεν είναι τυχαίο ότι η Αλγερία είναι η μία από τις 2 ομάδες που δεν πέτυχαν ούτε ένα γκολ σ’ αυτό το Μουντιάλ. Να πω, όμως, και μια καλή κουβέντα για τον μέσο της Γκλάντμπαχ Καρίμ Ματμούρ που έδειξε πολύ καλά στοιχεία. 

Ούτε και στο τρίτο παιχνίδι έπαιξαν μπάλα οι Άγγλοι, αλλά τουλάχιστον νίκησαν και προκρίθηκαν [Αγγλία-Σλοβενία 1-0 (1-0), Πορτ Ελίζαμπεθ], έστω κι αν αντίπαλός τους ήταν μια ομάδα η οποία φοβόταν τον ίσκιο της, δεν ήξερε πώς να αναπτυχθεί, λογικά δεν έχασε ούτε μισή ευκαιρία και της οποίας τον αποκλεισμό κανένας ουδέτερος δεν πρόκειται να κλάψει. Να αναγνωρίσουμε ότι παίζοντας με μια πιο λογική σύνθεση, η Αγγλία έδειξε σημάδια βελτίωσης: η έξοδος του Χέσκυ από την ενδεκάδα απέτρεψε τους συμπαίκτες του από το να επιχειρούν συνεχείς γιόμες και καμινάδες στο πουθενά, ενώ βελτίωσαν την ομάδα η είσοδος ενός πιο γρήγορου επιθετικού (του σκόρερ Ντεφόου), η τοποθέτηση του Ρούνεϋ ως τελευταίου επιθετικού και η σχετική προώθηση του Τζέρραρντ στον αγωνιστικό χώρο. Ωστόσο, οι Άγγλοι τη ζημιά την έπαθαν βγαίνοντας δεύτεροι: αντί να πάνε στο πολύ εύκολο πάνω ταμπλώ (όπου η «παράγκα» τους προόριζε για αντιπάλους της Βραζιλίας στον ημιτελικό), βρέθηκαν στο κάτω, δηλαδή στο λάκο με τα φίδια, και αρχίζουν τα νοκ άουτ με αντίπαλο τον κακό τους δαίμονα, τη Γερμανία. Για να βρουν έμπνευση νίκης κατά των Γερμανών, θα πρέπει να ταξιδέψουν 44 χρόνια πίσω, στον διαβόητο τελικό του Γουέμπλεϋ. Μ’ αυτά που έχουν δείξει έως τώρα, απλά δεν μπορούν. Επειδή, όμως, συμβαίνουν καμιά φορά και μεταμορφώσεις, κρατήστε μια (μικρή) επιφύλαξη.

Γερμανική αξιοπιστία, σερβική αυτοκτονία: Άνθρωποι αξιόπιστοι και του καθήκοντος, οι Γερμανοί δεν παρέλειψαν να πάνε στο ραντεβού τους με την πρόκριση [Γερμανία-Γκάνα 1-0 (0-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Μπάλα σπουδαία δεν έπαιξαν – το άγχος τους μη γίνει η στραβή ήταν εμφανές – αλλά το ματσάκι το καθάρισαν με τη γκολάρα του Έζιλ και τώρα περιμένουν στη γωνία τα φιλαράκια τους. Στη Γκάνα έλαχε η μοίρα να είναι η μοναδική ομάδα της Αφρικής που πέρασε στην επόμενη φάση. Σας έχω κουράσει, αλλά το κατενάτσο της αλά αφρικανικά δεν με ενθουσιάζει καθόλου. Δεδομένου ότι μέχρι τώρα σκοράρει μόνο με πέναλτυ δεν μου δίνει την εντύπωση ότι η ομάδα αυτή μπορεί να πάει πιο μακριά.

Άλλωστε η πρόκριση της Γκάνας οφείλεται εν πολλοίς στην αυτοκτονία των Σέρβων [Αυστραλία-Σερβία 2-1  (0-0), Νέλσπράυτ]. Πώς τα κατάφεραν να αποκλειστούν και πάλι, ένας θεός το ξέρει. Εγκληματικό κοουτσάρισμα του Άντιτς, που βγάζει από το παιχνίδι τον καλύτερο μέσο του (Κράσιτς) και τον πιο αξιόπιστο επιθετικό του (Ζίγκιτς) και τρώει δύο γκολ στο καπάκι από τους μαχητικούς Αυστραλούς. Όταν η Σερβία ξύπνησε, ήταν αργά: και η διαιτησία την αδίκησε (χερούκλα του Καχίλλ στην περιοχή) κι ο εαυτός της (ο Πάντελιτς που σπαταλά την ευκαιρία για το 2-2 στις καθυστερήσεις). Κρίμα στο ταλέντο των Σέρβων. Οι Αυστραλοί, αντιθέτως, επέδειξαν πείσμα πολύ μεγαλύτερο της (όχι αμελητέας) ποδοσφαιρικής αξίας τους. Αν η διαιτησία τους έπαιζε λίγο καλύτερα στο ματς με τη Γκάνα ίσως τώρα να είχαν προκριθεί αυτοί.  

Άνοστη σούπα: Διαδικαστικά και τα δύο παιχνίδια της τελευταίας αγωνιστικής του Ζ΄ ομίλου. Στο Ντέρμπαν, Βραζιλιάνοι και Πορτογάλοι δεν έδειξαν καμία διάθεση να κυνηγήσουν σοβαρά τη νίκη (δύο μεγάλες ευκαιρίες, μία για κάθε ομάδα: Νίλμαρ στο α΄ μέρος για τη Σελεσάο, Ραούλ Μεϊρέλες στο β΄ για τους Λουζιτανούς) κι έμειναν στη λευκή ισοπαλία. Η Βραζιλία κράτησε την πρώτη θέση και το προνόμιο του εύκολου δρόμου προς τον τελικό. Η Πορτογαλία πάει κατευθείαν στα αγγούρια και μένει να δούμε αν πάει ξυπόλυτη ή όχι. Ή εφτάρα επί των Βορειοκορεατών δεν μπορεί να αποτελεί σοβαρό κριτήριο για τη δυναμικότητά της.

Την ίδια ώρα, η Ακτή Ελεφαντοστού έκανε μια άνευ σημασίας επίδειξη δύναμης απέναντι στους ζαλισμένους απ’ την πορτογαλική εφτάρα Βορειοκορεάτες [Ακτή Ελεφαντοστού-Β. Κορέα 3-0 (2-0), Νέλσπράυτ]. Πολύ αργά και δίχως ουσιαστική αξία (ένα γκολ, πάντως, από τον «παλιόφιλο» Τουρέ). Η Ακτή έδωσε πολύ λιγότερα από αυτά που υποσχόταν η μεγάλη αξία των παιχτών της.

Η σωτηρία της πρωταθλήτριας Ευρώπης: Τελικά, η κατάρα του Μουντιάλ προς το παρόν έχει ξορκιστεί. Η Ισπανία δεν πλήρωσε την ήττα από τους Ελβετούς. Κατάφερε να νικήσει τη Χιλή και να πάρει και την πρώτη θέση στον όμιλο [Ισπανία-Χιλή 2-1 (2-0), Πρετόρια]. Επιβεβαιώνεται η τρομακτική φόρμα του Βίγια, βοήθησε πολύ η επάνοδος του Ινιέστα. Ωστόσο, η ισπανική νίκη δεν ήταν τόσο εύκολη όσο φάνηκε. Οι Χιλιανοί μπήκαν πολύ δυνατά στο πρώτο τέταρτο και δημιούργησαν πολλά προβλήματα στη μάλλον βραδυκίνητη ιβηρική άμυνα, ιδίως με το διάβολο Μπωσεζούρ (το γαλλικό επώνυμο οφείλεται στην καταγωγή του παίκτη από την Αϊτή). Στη συνέχεια, όμως, πλήρωσαν την απειρία τους τόσο σε επίπεδο τακτικής όσο και νοοτροπίας/ ψυχολογίας. Μεταξύ 15΄ και 21΄ δέχονται τρεις ανόητες κίτρινες. Το πρώτο ισπανικό γκολ ξεκινά από λάθος σε προσπάθεια ντριμπλαρίσματος; η ομάδα αργεί να γυρίσει, οι Ισπανοί βγαίνουν στον αιφνιδιασμό κι ο Χιλιανός τερματοφύλακας αναγκάζεται να βγεί ως τη σέντρα. Διώχνει άσχημα κι ο Βίγια βάζει τη γκολάρα του. Στη φάση του δεύτερου ισπανικού γκολ, αποβάλλεται (μάλλον άδικα) κι ο Εστράδα και το κακό γίνεται διπλό. Νομίζω ότι οι Χιλιανοί έσπασαν ψυχολογικά κάτω από την πίεση του αποφασιστικού αγώνα χωρίς αύριο με το φαβορί του ομίλου και κυρίως από το ενδεχόμενο να αποκλεισθούν μολονότι είχαν δύο νίκες. Υποκλίνομαι, πάντως, στο μουρλο-Μπιέλσα που είχε το θάρρος να περάσει μέσο κι επιθετικό αντί δύο μέσων, ενώ η ομάδα του έπαιζε με δέκα. Το κόλπο φάνηκε να δουλεύει, μια και ο νεοεισελθών Ροντρίγο Μίλλαρ, φορ της Κόλο Κόλο, μείωσε στο 47΄, δίνοντας την εντύπωση ότι η Χιλή θα κυνηγούσε τις λιγοστές πιθανότητές της για ισοφάριση. Οι Ισπανοί παρέμειναν, πάντως, κυρίαρχοι του παιχνιδιού, που μετά το 60΄ άρχισε να ατονεί. Προφανώς κάποιος σφύριξε στους ποδοσφαιριστές και των δύο ομάδων τί συνέβαινε στο άλλο ματς. Οπότε κανείς δεν είχε την όρεξη να ρισκάρει οτιδήποτε και να διαταράξει ένα σκορ που έδινε πρόκριση και στους δύο (άθλια βέβαια η εικόνα των Ισπανών να παίζουν πασίτσες στο τελευταίο δεκάλεπτο για να ροκανίσουν τον χρόνο, χωρίς οι Χιλιανοί να κάνουν την παραμικρή προσπάθεια για πίεση). Έστω κι έτσι οι δύο καλύτερες ομάδες του ομίλου προκρίθηκαν.

Και προκρίθηκαν γιατί, όταν ήρθε η ώρα να φορέσει τη στολή του φαβορί, η Ελβετία φάνηκε κατώτερη των περιστάσεων. Προσπάθησε, αλλά έλειπε το καθαρό μυαλό που χρειαζόταν για να καταβληθεί η συμπαθής Ονδούρα [Ελβετία-Ονδούρα 0-0, Μπλουμφοντέιν]. Τελικά, στο β΄ ημίχρονο οι μεγαλύτερες ευκαιρίες χάθηκαν πιθανώς από την ομάδα της Κεντρικής Αμερικής: η παροιμιώδης αστοχία των επιθετικών της, όμως, δεν της επέτρεψε να πετύχει το παρθενικό της γκολ στη διοργάνωση.

Η πρώτη φάση ολοκληρώθηκε και δεν μπορούμε να πούμε ότι το θέαμα μας ενθουσίασε. Οι υποσχέσεις της δεύτερης αγωνιστικής των ομίλων δεν επιβεβαιώθηκαν στην τρίτη αγωνιστική, όταν το άγχος και η διεκδίκηση του αποτελέσματος με κάθε μέσο λειτούργησαν σαν τροχοπέδη. Ο μέσος όρος γκολ ανά παιχνίδι έπεσε πάλι στο 2,1 (κάτω από τον τελικό μ.ο. τερμάτων στο φτωχικό Ιτάλια Νοβάντα) κι ο κίνδυνος να καταριφθεί το αρνητικό ρεκόρ παραγωγικότητας είναι πολύ μεγάλος. Ίσως οι μεγαλύτερες συγκινήσεις να είχαν «αρνητικό» χαρακτήρα μια και αφορούν τον αποκλεισμό της κατόχου του τίτλου ή το στραπάτσο της Γαλλίας. Κάποια φαβορί επιβεβαίωσαν τη φήμη τους, δηλαδή η Αργεντινή (πρωτίστως) και η Βραζιλία. Γερμανοί και Ισπανοί γνώρισαν κι ένα στραβοπάτημα, αλλά τελικά έδειξαν χαρακτήρα. Η Ουρουγουάη επέδειξε εντυπωσιακή ωριμότητα και έβαλε υποψηφιότητα για να γίνει η ομάδα έκπληξη της τετράδας. Παραγουάη, Χιλή και Μεξικό ενίσχυσαν την άποψη περί εξαιρετικής φόρμας των λατινοαμερικάνικων εθνικών. Κι είδαμε ωραίο ποδόσφαιρο από μικρομεσαίους σαν τους Ιάπωνες και τους Αμερικανούς. Όσο για αυτούς που έφυγαν, δεν πρόκειται να μας λείψουν και πολύ (ίσως οι Σέρβοι ή η Ακτή Ελεφαντοστού, αλλά ας πρόσεχαν κι οι δύο).

Τέλος, μια και φτάνει η ώρα των νοκ άουτ αγώνων, μπορείτε να περιμένετε μέχρι το μεσημέρι κι ένα σύντομο ποστ προγνωστικών κι «ανάγνωσης» του τελικού ταμπλώ της διοργάνωσης. Υπαρχουν προοπτικές για έναν πολύ μεγάλο τελικό και κάμποσες εκπλήξεις…  

Δύσκολοι καιροί για φαβορί και πρίγκιπες

 

Στα περισσότερα παιχνίδια που περιλάμβανε το χορταστικό πρόγραμμα της Παρασκευής και του Σαββάτου τα θεωρητικά φαβορί δυσκολεύτηκαν να πετύχουν τον στόχο τους ή απλούστατα απέτυχαν. Μετά από τα αποτελέσματα της δεύτερης αγωνιστικής στον Γ΄ και Δ΄ όμιλο η κατάσταση είναι εξαιρετικά μπερδεμένη, καθώς και οι 8 ομάδες έχουν ελπίδες πρόκρισης. Η μόνη (αλλά σημαντική) διαφορά μεταξύ των δύο ομίλων είναι η σαφώς μεγαλύτερη ποδοσφαιρική αξία των αντιπάλων του Δ΄ ομίλου. Στον Ε΄ όμιλο, πάντως, έχουμε και μαθηματικά την πρώτη πρόκριση και τον πρώτο αποκλεισμό: μολονότι η ομάδα που προκρίθηκε ήταν και το λογικό φαβορί, εντούτοις και στα δυο παιχνίδια της συνάντησε δυσκολίες και δεν έπεισε με τις εμφανίσεις της. 

Ο αναπάντεχος θρίαμβος της σερβικής αντίστασης: Κατά την πρώτη αγωνιστική η Γερμανία έκανε το πιο εντυπωσιακό, το πιο πειστικό για τις δυνατότητές της παιχνίδι. Η Σερβία από την πλευρά της, παρά τις εξαίρετες μονάδες της, «τιμωρήθηκε» για την απροθυμία της να πάρει ρίσκα και να κυνηγήσει ουσιαστικά τη νίκη όταν έπρεπε. Στο μεταξύ τους παιχνίδι, οι Σέρβοι, για τους οποίους δεν θα υπήρχε αύριο σε περίπτωση ήττας, μπήκαν αποφασισμένοι και έδειξαν να κυνηγούν τη νίκη από την αρχή. Οι συγκυρίες αυτή τη φορά τους ευνόησαν: το καθοριστικό σημείο του παιχνιδιού ήταν η (αυστηρή) αποβολή του Κλόζε που έφερε τους Γερμανούς σε δύσκολη θέση (37΄). Αμέσως μετά οι Σέρβοι σκόραραν με μια ωραία φάση που ξεκινά με το μπάσιμο και τη σέντρα του Κράσιτς, την κεφαλιά-πάσα του Ζίγκιτς και το τελείωμα της φάσης από τον Γιοβάνοβιτς (38΄). Οι Γερμανοί θα μπορούσαν να ισοφαρίσουν στο τελείωμα του α΄ημιχρόνου, αλλά το σουτ του Χεντίρα κατέληξε στο οριζόντιο δοκάρι. Στο β΄ μέρος, παρά το αριθμητικό μειονέκτημα, συνέχισαν να προσπαθούν. Η χρυσή ευκαιρία παρουσιάστηκε με το πέναλτυ που κέρδισαν στο 60΄ και χαράμισε ο Ποντόλσκι, ο οποίος το εκτέλεσε αδύναμα δίνοντας την ευκαιρία στον Στόικοβιτς να το σταματήσει. Ταυτόχρονα και οι Σέρβοι είχαν σπουδαίες ευκαιρίες να πετύχουν το δεύτερο γκολ που θα τους εξασφάλιζε. Στο τέλος η αγωνιστικότητά τους ανταμείφθηκε με μια νίκη που πριν τον αγώνα έμοιαζε σχεδόν απίθανη και η οποία τους επιτρέπει να διεκδικήσουν την πρόκριση από θέση ισχύος [Σερβία-Γερμανία 1-0 (1-0), Πορτ Ελίζαμπεθ].

Η πτώση του μεγάλου φαβορί στο Πορτ Ελίζαμπεθ έφερε σε δύσκολη θέση τη Γκάνα. Ενώ μετά τη νίκη επί των Σέρβων πίστεψαν ότι είχαν ολοκληρώσει το δυσκολότερο τμήμα της αποστολής τους για την πρόκριση, οι Αφρικανοί του Ράγιεβατς ήξεραν πλέον ότι ακόμη και σε περίπτωση νίκης στο δεύτερο παιχνίδι δεν θα εξασφαλίζονταν, αλλά θα έπρεπε να διεκδικήσουν την πρόκριση σε μονομαχία με τους Γερμανούς (σε τριπλή ισοβαθμία η Γκάνα δεν θα είχε πολλές ελπίδες). Θυμίζω ότι η Γκάνα ήταν η μοναδική αφρικανική ομάδα που είχε προκριθεί στους 16 του ΠΚ της Γερμανίας. Ωστόσο και τότε και τώρα υπάρχει κάτι στο παιχνίδι της που δεν μου αρέσει καθόλου. Σε απόλυτη αντίθεση προς το στερεότυπο που θέλει της αφρικανικές ομάδες να κυνηγούν τη νίκη ακόμη κι απερίσκεπτα, στηριζόμενες στις εμπνεύσεις και τον αυθορμητισμό των ποδοσφαιριστών τους, η Γκάνα επιδίδεται σε παιχνίδι αναμονής και υπολογισμού: προτιμά να της προσφέρει τη νίκη ο αντίπαλος, παρά να την κυνηγήσει μόνη της. Η στάση αυτή συχνά τιμωρείται στο ποδόσφαιρο.

Στον αγώνα του Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ [Γκάνα-Αυστραλία 1-1 (1-1)], οι Αυστραλοί εμφανίστηκαν αποφασισμένοι να αφήσουν πίσω τους τη ντροπή της τεσσάρας του πρώτου αγώνα. Ξεκινώντας με τον Κιούελλ βασικό αντί του τιμωρημένου και πιο αμυντικογενούς Καχίλλ, οι Αυστραλοί μπήκαν δυνατά και πέτυχαν ένα γρήγορο γκολ, όταν ο Κίνγκσον δεν κατάφερε να συγκρατήσει το φάουλ του Μπρεσάνο και ο Χόλμαν που καιροφυλακτούσε έβαλε την ομάδα του μπροστά στο σκορ (11΄). Ωστόσο, τα βάσανα των Σοκερούς δεν είχαν τελειώσει: η πρώτη μεγάλη ευκαιρία της Γκάνας κατέληγε σε σουτ του Τζόναθαν Μένσα που σταμάτησε πάνω στη γραμμή ο Κιούελλ με το χέρι. Αποβολή και πέναλτυ (για δεύτερη φορά υπέρ της αφρικανικής ομάδας) και 1-1 από τον Τζυαν Ασαμόα (25΄). Η συνέχεια του ημιχρόνου υπήρξε πολύ δύσκολη για τους Αυστραλούς, οι οποίοι με αριθμητικό μειονέκτημα κατέβαλαν υπεράνθρωπες προσπάθειες για να συγκρατήσουν τις επιθέσεις των Αφρικανών και να μην καταρρεύσουν. Κι ενώ περιμέναμε το β΄ ημίχρονο να επισφραγίσει την αφρικανική υπεροχή, η Γκάνα άρχισε να παίζει όλο και πιο επιφυλακτικά, ενώ και η άμυνά της άρχισε να δείχνει σημάδια αστάθειας. Κι επειδή από τους Αυστραλούς το πάθος και η θέληση για νίκη δεν λείπουν, αυτοί τα έπαιξαν όλα για όλα, ρίχνοντας στο παιχνίδι τους Τσίππερφηλντ και Κέννεντυ. Το τελευταίο εικοσάλεπτο χαρακτηρίστηκε από σαφή υπεροχή και μεγάλες ευκαιρίες των Αυστραλών (ειδικά αυτή του Γουίλκσερ). Δεν τα κατάφεραν, μπορούν να έχουν παράπονα από τη διαιτησία του Ροζέττι, αλλά κέρδισαν τη συμπάθειά μας.

Έτσι όπως ήρθαν τα πράγματα, Γερμανοί και Σέρβοι είναι και πάλι τα φαβορί για την πρόκριση στον Δ΄ όμιλο. Σ’ ένα παιχνίδι ζωής και θανάτου μεταξύ Γερμανών και Γκανέζων το πλεονέκτημα ανήκει στους πρώτους. Και στη σύγκρουση των άλλων δύο ομάδων, οι Αυστραλοί θα εμφανιστούν με απώλειες και έχοντας ξοδέψει πολλές από τις δυνάμεις τους.

Μαχητές κι ανύπαρκτοι: Στα δυο παιχνίδια της Παρασκευής για τον Γ΄ όμιλο δεν εμφανίστηκε στο γήπεδο καμία μεγάλη ομάδα. Ωστόσο, το ένα ματς ήταν συναρπαστικό και το άλλο μια ανάλατη σούπα. Έχοντας να αντιμετωπίσουν μια μέτρια αλλά σοβαρή ομάδα [ΗΠΑ-Σλοβενία 2-2 (0-2), Γιοχάνεσμπουργκ], οι Αμερικανοί πλήρωσαν τις ολιγωρίες της άμυνάς τους και βρέθηκαν να χάνουν από τους Σλοβένους με 0-2 στο ημίχρονο, ενώ θα έπρεπε να έχουν σκοράρει τουλάχιστον μια φορά. Στο β΄ μέρος, το πάθος, η αγωνιστικότητα και η επιθυμία τους να επιτεθούν με κάθε λογικό τρόπο συγκίνησαν. Μείωσαν γρήγορα το σκορ με τον ηγέτη τους, τον Λάντον Ντόνοβαν (48΄), ισοφάρισαν στο 82΄ με τον γιο του προπονητή τους Μπράντλεϋ και θα έπαιρναν και τη νίκη αν ο ανεπαρκέστατος διαιτητής Κουλιμπαλύ από το Μαλί δεν τους ακύρωνε ένα κανονικότατο γκολ όπου ούτε οφσάιντ υπάρχει, ούτε επιθετικό φάουλ (αντιθέτως τρεις, τουλάχιστον, Σλοβένοι αμυντικοί κρατούν αντικανονικά τους αντιπάλους τους). Ακόμη κι έτσι θα παίξουν το τελευταίο ματς από θέση (ψυχολογικής) ισχύος, ζητώντας βέβαια μόνο τη νίκη για την πρόκριση. Οι Σλοβένοι, χωρίς να έχουν εντυπωσιάσει, έχουν ήδη μαζέψει 4 βαθμούς και τους αρκεί μια ισοπαλία. Το πρόβλημά τους είναι ότι θα παίξουν με το φαβορί του ομίλου, το οποίο θέλει πια απελπισμένα τη νίκη.  

Μέχρι τώρα, σε δύο ματς του Μουντιάλ κόντεψε να με πάρει ο ύπνος. Και τα δύο ήταν ματς της Εθνικής Αγγλίας. Αυτή η Αγγλία είναι πολύ χειρότερη απ’ ό,τι κι εγώ (ο ορκισμένος εχθρός της) την περίμενα. Απολύτως στείρα κι αντιπαραγωγική (σχεδόν όσο κι η Γαλλία) έχει και την ατυχία όλα τα ατού της να βρίσκονται σε μέτρια ή κακή κατάσταση. Μηδέν ουσιαστικά ευκαιρίες σε 90΄, καμία φαντασία στο παιχνίδι, ανορθόδοξη ανάπτυξη και, αυτή τη φορά, ανεπίτρεπτη υποτίμηση του αντιπάλου [Αγγλία-Αλγερία 0-0, Κέηπ Τάουν]. Οι πριγκιπικές παρουσίες στην εξέδρα δεν φάνηκε να εμπνέουν τους Άγγλους διεθνείς. Όσο για την Αλγερία, ο βασικός στόχος του Ραμπά Σααντάν ήταν να συμμαζέψει τα κομμάτια μιας ομάδας που έχασε κοροϊδίστικα το πρώτο παιχνίδι της και η οποία σπαράσσεται από εσωτερικές έριδες. Η φιλοδοξία ήταν να εμφανιστεί ενωμένη, να μη χάσει, εξουδετερώνοντας τις επιθέσεις της αντιπάλου, κι αν ο Αλλάχ ήθελε κάτι παραπάνω ας ερχόταν. Χαρακτηριστικό ήταν ότι η Αλγερία ξεκίνησε και τελείωσε το ματς χωρίς κανένα πραγματικό επιθετικό (ο Μαατμούρ που έπαιζε, ας πούμε, προωθημένος είναι μέσος). Υπό τις συνθήκες αυτές η επιτυχία ενός τέρματος θα ήταν θαύμα το οποίο ποτέ δεν συνέβη. Βεβαίως, οι Αλγερινοί πέτυχαν τον στόχο τους κι έμειναν ζωντανοί. Οι Άγγλοι, τώρα, έχουν πια ένα μόνο πλεονέκτημα (όχι πάντως ασήμαντο, αν κάνουμε σύγκριση με τη θλιβερή θέση των Γάλλων): είναι πάντα κύριοι της τύχης τους κι αν νικήσουν τους Σλοβένους προκρίνονται.

Η πρώτη πρόκριση κι ο πρώτος αποκλεισμός: Στον Ε΄ όμιλο, το φαβορί προκρίθηκε ήδη. Μόνο που δεν έχει ενθουσιάσει κανέναν. Μετά από μια δύσκολη επικράτηση επί των Δανών, η Ολλανδία πέτυχε και τη δεύτερη νίκη της: η επικράτηση, όμως, επί της Ιαπωνίας ήταν τελικά δύσκολη [Ολλανδία-Ιαπωνία 1-0 (0-0), Ντέρμπαν]. Η επιθετική ανάπτυξη των Οράνιε είναι προς το παρόν προβληματική. Τους έσωσε το γκολ του Σνάιντερ (53΄, ωραίο σουτ, αλλά και ευθύνη του Ιάπωνα τερματοφύλακα) και η καλή απόδοση μονάδων όπως ο Kuijt. Άλλοι, όπως ο Φαν Πέρσι είναι σκιές του εαυτού τους (ίσως θα έπρεπε να εξεταστεί η χρησιμοποίηση του Χούντελααρ στη βασική ενδεκάδα, άλλωστε είναι κλασσικό φορ και μπορεί να παίξει σαν μόνος προωθημένος καλύτερα από τον Φαν Πέρσι). Αν η Ιαπωνία είχε μεγαλύτερη τόλμη και ποικιλία στην επιθετική ανάπτυξή της ίσως να είχε πετύχει την έκπληξη.

Το άλλο ματς του ομίλου ήταν κυριολεκτικά αγώνας ζωής και θανάτου για τις δύο ομάδες [Δανία-Καμερούν 2-1 (0-0), Πρετόρια] και υπήρξε συναρπαστικό για τους θεατές. Οι Δανοί ξεκίνησαν μουδιασμένα και πλήρωσαν γρήγορα ένα φριχτό λάθος της άμυνάς τους που εκμεταλλεύθηκε άψογα ο Ετό΄ο (10΄). Σταδιακά ξαναβρήκαν τον εαυτό τους, ισορρόπησαν τον ενθουσιασμό των Αφρικανών και η καλή απόδοση των τιμημένων βετεράνων τους (Ρόμμενταλ, Γκρένκγιερ, Τόμασσον), του Κρ. Πόουλσεν και του νεαρού Μπέντνερ τους επέτρεψε να ισοφαρίσουν (Μπέντνερ 33΄). Εντούτοις, μετά την ισοφάριση των Δανών, το Καμερούν έχασε δύο τουλάχιστον απίστευτες ευκαιρίες (π.χ. το δοκάρι του Ετό΄ο στο 43΄). Στο β΄ μέρος και οι δύο ομάδες πάλεψαν για τη νίκη, την οποία κέρδισε η πιο έμπειρη και προσεκτική από τις δύο, χάρη στην υπέροχη προσπάθεια του Ρόμμενταλ (που καταπίνει κυριολεκτικά τον Μακούν και σουτάρει ιδανικά, 61΄). Οι Δανοί χρειάζονται τώρα τη νίκη με τους Ιάπωνες για να προκριθούν: νομίζω ότι μάλλον θα την πάρουν. Το Καμερούν παίρνει πρώτο το δρόμο της επιστροφής, χωρίς να είναι κι η χειρότερη ομάδα που είδαμε σ΄αυτό το ΠΚ. Πιθανώς να πλήρωσε και εξωγηπεδικά προβλήματα βασικής οργάνωσης και λειτουργίας (οι κακές γλώσσες λένε ότι τη χθεσινή σύνθεση την επέβαλαν στον Πωλ Λε Γκουέν οι άνθρωποι της ομοσπονδίας)!

Όπου ηττημένος και η μοίρα του – Rien ne va plus: Ενώ το κύριο θέμα είναι συνήθως τα αγωνιστικά ζητήματα, για την ταλαίπωρη εθνική Γαλλίας οι σημαντικές ειδήσεις αφορούν τα παρασκήνια. Όπως αποκάλυψε η χτεσινή Εκίπ, η αλλαγή του Ανελκά με το Ζινιάκ μεταξύ α΄ και β΄ ημιχρόνου του αγώνα με το Μεξικό δεν ήταν αποτέλεσμα επιλογής αγωνιστικής τακτικής του Ρ. Ντομνέκ. Όταν στα αποδυτήρια ο προπονητής προσπάθησε να κάνει παρατηρήσεις στον Ανελκά, προσάπτοντάς του ότι εγκατέλειπε τη θέση του κεντρικού επιθετικού και γύριζε προς το κέντρο ή βρισκόταν στα άκρα, ο παίκτης του απάντησε με την όχι και τόσο κομψή φράση που διαβάζετε στο πρωτοσέλιδο και που δεν σημαίνει ακριβώς «κόουτς δεν συμφωνώ». Η αντίδραση του τιτανοτεράστιου Ντομνέκ ήταν να πει στον ποδοσφαιριστή: «ΟΚ, βγαίνεις από το παιχνίδι!». Μετά την αποκάλυψη, η γαλλική ομοσπονδία αποφάσισε τον αποκλεισμό του Ανελκά από την αποστολή της εθνικής (αυτή την ώρα πρέπει να πετά προς Παρίσι).

Τα προβλήματα της Γαλλίας δεν σταμάτησαν φυσικά εκεί. Οι δημοσιογράφοι αναφέρθηκαν στη στάση του Γκουρκύφφ όταν, ενώ έκανε δηλώσεις μετά το ματς, πέρασαν από δίπλα του οι δύο φερόμενοι ως συνωμότες που επέβαλαν τον αποκλεισμό του από την ενδεκάδα, δηλαδή ο Ριμπερύ και ο Ανελκά. Ο Γκουρκύφφ χαμήλωσε το βλέμμα, σαν το μαθητή που του έχουν κάνει τη ζωή πατίνι οι νταήδες του σχολείου του. Να προσθέσω ότι η υποψία μου είναι πως η κλίκα δεν περιορίζεται σ’ αυτούς τους δύο (εκ των οποίων ο Ανελκά αποδεικνύεται διπλά ανόητος γιατί πέταξε από την ομάδα τον μοναδικό παίκτη που μπορούσε να του δίνει πάσες της προκοπής).

Επίσης, στη χτεσινή συνέντευξη τύπου, ο αρχηγός της ομάδας Πατρίς Εβρά δήλωσε ότι το «πρόβλημα για την ομάδα δεν είναι ο Νικολά [Ανελκά], τον οποίο δυστυχώς ανάγκασαν να εγκαταλείψει την ομάδα, αλλά ο προδότης που βρίσκεται ανάμεσά μας». Σήμερα, στην πρωϊνή προπόνηση της Γαλλίας, ο Εβρά πλακώθηκε με τον Ντομνέκ και με τον γυμναστή της ομάδας. Η εκρηκτική συνέχεια αναμένεται. Bonjour l’ambiance, που λένε και οι άμεσα ενδιαφερόμενοι…

Fratelli d’Italia.. και τουλίπες

 

Από μικρός επιδίωκα να παρακολουθώ από νωρίς τις μεταδόσεις των παιχνιδιών εθνικών ομάδων. Ο λόγος ήταν ότι ήθελα να προλάβω την ανάκρουση των εθνικών ύμνων. Εθνικοί ύμνοι; Αυτά τα άθλια κατάλοιπα της ιδεολογίας του εθνικού κράτους; Ό,τι και να πείτε, πολλοί από τους ύμνους είναι μουσικά πολύ ωραίοι. Κυρίως, όμως, η στάση κι η εικόνα των ποδοσφαιριστών την ώρα που ακούγεται ο εθνικός τους ύμνος είναι πολύ συχνά απολύτως ενδεικτική της ψυχολογίας τους, του état d’ esprit τους, του κλίματος που επικρατεί στο εσωτερικό της ομάδας, της επιθυμίας των παικτών για τη νίκη. Εντάξει, εξυπακούεται ότι πρέπει η ομάδα να είναι καλή με ποδοσφαιρικούς όρους, αλλιώς τα ΠΚ θα τα κατακτούσε η Ονδούρα ή η Γουατεμάλα. Και, για ένα «αντιπαράδειγμα», ρωτήστε με για το «χυμείο» των Σέρβων την ώρα ανάκρουσης του «εθνικού» τους ύμνου πριν από τα παιχνίδια του ΠΚ της Γερμανίας το 2006 (και ιδίως το πρώτο, με τους Ολλανδούς). 

Ιταλία: Πιστεύω, λοιπόν, ότι δεν υπάρχει μουσικά ωραιότερος εθνικός ύμνος από το Φρατέλλι ντ’ Ιτάλια , το τραγούδι σύμβολο του Ρισορτζιμέντο (που πάντως έγινε εθνικός ύμνος της γειτονικής χώρας μόλις το 1948, μια και ο οίκος της Σαβοΐας είχε δικό του ύμνο). Βεβαίως, οι στίχοι του Μαμέλι (για την Ιταλία που φορά την περικεφαλαία του Σκιπίωνα και καλεί τους πατριώτες, οι οποίοι πυκνώνουν τις κοόρτεις, έτοιμοι να δώσουν τη ζωή τους για τη χώρα) εντάσσονται στο γνωστό πλαίσιο του εθνικισμού του προπερασμένου αιώνα (πώς θα μπορούσε, άλλωστε, να είναι διαφορετικά;), τουλάχιστον όμως δεν είναι αιμοβόρικοι όπως αυτοί της Μασσαλιώτιδας. Παραδοσιακά οι Ιταλοί ποδοσφαιριστές είναι οι πιο παθιασμένοι ερμηνευτές εθνικού ύμνου. Φέτος κιόλας που δεν ξεκινά στην ενδεκάδα ο (Αργεντίνος) Καμορανέζι έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε 11 παίχτες να τραγουδούν με την ψυχή τους αγκαλιασμένοι. Και φέτος το κλίμα της εθνικής Ιταλίας μοιάζει πολύ καλό: το πάθος για τη νίκη υπάρχει σε επαρκέστατο βαθμό. Αρκεί; 

Εδώ αρχίζουν τα δύσκολα, γιατί, μολονότι στον πάγκο έχει επιστρέψει ο παμμέγιστος Μαρτσέλο Λίππι, από τους ήρωες της επικής κατάκτησης του γερμανικού μουντιάλ πολλοί δεν βρίσκονται πια στην αποστολή, λόγω ηλικίας ή φόρμας (Γκρόσσο, Τόνι, Τόττι, Ματεράτσι) ή είναι στον πάγκο (Πίρλο, Γκαττούζο, Καμορανέζι). Υπάρχουν βέβαια οι Τζαμπρόττα, Ντε Ρόσσι, Γιακουίντα και Τζιλαρντίνο (μόνο ο πρώτος ήταν όμως βασικός το 2006) και φυσικά ο ηγέτης Φάμπιο Κανναβάρο που και χτες ακόμη έδειξε σε κάποιες στιγμές το γιατί είναι ο μεγαλύτερος αμυντικός που ανέδειξε το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο τα τελευταία 20 χρόνια. Στα 37 του, πάντως, δεν μπορεί να είναι αυτός που ήταν σε ολόκληρο ενενηντάλεπτο. Η νέα φουρνιά των Ατζούρι δεν είναι κακή, αλλά δείχνει να της λείπουν οι προσωπικότητες που θα κάνουν την ομάδα πραγματικά σπουδαία και θα της επιτρέψουν να υπερασπιστεί τον τίτλο της. 

Τα προτερήματα και τα μειονεκτήματα της φετινής Σκουάντρα Ατζούρα φάνηκαν και στο πρώτο παιχνίδι της [Ιταλία-Παραγουάη 1-1 (0-0), Κέηπ Τάουν], όπου η συνεχής βροχή μας θύμισε ότι εκεί στο νότιο ημισφαίριο έχουν μπει στον χειμώνα. Η Ιταλία είχε ως συνήθως την υπεροχή, αλλά αυτή ήταν άκαρπη. Είχε την ατυχία να ξεκινήσει τους αγώνες της με την πιο δυνατή από τις αντιπάλους της στον όμιλο. Δέχτηκε πρώτη γκολ σε πολύ δυσάρεστο για αυτήν χρονικό σημείο (λίγο πριν το τέλος του α΄ ημιχρόνου), αλλά αντέδρασε, μπόρεσε να ισοφαρίσει και συνέχισε να πιέζει για τη νίκη μέχρι τέλους, χωρίς πάντως να δημιουργήσει φάσεις. Η ισοπαλία ήταν φυσική και δίκαιη κατάληξη αυτού του ματς τακτικής και έντασης που παρακολουθήσαμε. Εννοείται ότι η πρόκριση της Ιταλίας στην επόμενη φάση δεν τίθεται εν αμφιβόλω. Άλλωστε οι άλλες δύο ομάδες του ομίλου είναι πολύ αδύναμες. Η κατάκτηση της πρώτης θέσης, όμως, δεν είναι πια σίγουρη για τους Ιταλούς, κι οι δεύτεροι έχουν πάντα μεγάλες πιθανότητες να πέσουν πάνω σε ομάδα φόβητρο ή πολύ φορμαρισμένη (εδώ το μενού για τον δεύτερο του Στ΄ ομίλου προβλέπει λογικά Ολλανδία) και τη βεβαιότητα δυσμενέστερης μεταχείρισης όσον αφορά τις μετακινήσεις και τις ημέρες ξεκούρασης. Απομένει να διαπιστώσουμε πόσο μακριά μπορούν να πάνε μια Ιταλία που δεν είναι η πιο προικισμένη σε ταλέντο και προσωπικότητες το πάθος, οι παραδοσιακές αρετές της νοοτροπίας και τακτικής και η προπονητική επάρκεια του Λίππι.  

Παραγουάη, υποψήφια για μεγάλα πράγματα: Για τη χτεσινή αντίπαλο της Ιταλίας αξίζουν περισσότερα από δυο λόγια. Η Παραγουάη προκρίθηκε πολύ άνετα από το μίνι πρωτάθλημα της Ν. Αμερικής (τερμάτισε τελικά τρίτη πίσω από Βραζιλία, Χιλή, αλλά αφού είχε ήδη εξασφαλίσει από νωρίς την πρόκρισή της). Θα θυμάστε ότι από την πρώτη στιγμή θεωρήσαμε την Παραγουάη την πιο σοβαρή υποψήφια για να κάνει την έκπληξη σ’ αυτό το ΠΚ. Η ομάδα του άγνωστου στην Ευρώπη Αργεντινού τεχνικού Χεράρδο Μαρτίνο έδειξε τις αρετές της στο παιχνίδι με τους Ιταλούς: πραγματικό σύνολο, απίστευτα οργανωμένη, πρεσάρει και αμύνεται έξυπνα, ενώ ξέρει να κρατά τη μπάλα πολύ καλά, ανεξαρτήτως αντιπάλου. Έχει όλες τις δυνατότητες να πάει ψηλά, αλλά πρέπει να κατακτήσει τη νοοτροπία μεγάλης ομάδας, πράγμα δύσκολο. Το υλικό της είναι πολύ ενδιαφέρον: χτες ξεκίνησε αφήνοντας στον πάγκο τα δύο επιθετικά αστέρια της (Καρντόσο και Σάντα Κρους), αγωνιζόμενη με δύο παίκτες της Μπουντεσλίγκα, και συγκεκριμένα της Ντόρτμουντ (τον Βαλντές και τον Αργεντίνο Μπάρριος, ο οποίος πολιτογραφήθηκε πριν ένα μήνα για να καλυφθεί η μεγάλη απώλεια του πρώτου σκόρερ των προκριματικών: του Σαλβαδόρ Καμπάνιας, ο οποίος τραυματίστηκε σοβαρότατα τον Ιανουάριο από πυροβολισμό στο κεφάλι σ’ ένα μπαρ της Πόλης του Μεξικού). Και μια απορία, λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι οι Παραγουανοί δεν είναι κι οι πιο ακριβοί της αγοράς. Τα τζιμάνια οι σκάουτερ των μεγάλων ελληνικών ομάδων δεν μπορούσαν να ανακαλύψουν αυτό το «χάμμερ» της παραγουανής άμυνας, τον στόππερ (και σκόρερ χτες) Αλκάρας (έπαιζε στη Μπρυζ και μεταγράφηκε εσχάτως στη Γουίγκαν) ή αυτή την παιχτούρα, τον δεξί χαφ Βέρα, που χτες πρέπει να έκανε ίσα με 100 χλμ (αυτός παίζει στον Ισημερινό, στην LDU του Κίτο);    

Το άλλο ματς  του Στ΄ ομίλου [Σλοβακία-Νέα Ζηλανδία 1-1 (0-0), Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ] δεν θα μας απασχολήσει και πολύ. Η σύγκρουση ανάμεσα σε μια μέτρια ευρωπαϊκή ομάδα που δεν έχει ξαναπαίξει σε τελικά ΠΚ και την ασθενέστερη σε δυναμικότητα ομάδα του Μουντιάλ, δεν είχε να δείξει κάτι το ιδιαίτερο. Εκτός από τη νευρικότητα των Κεντροευρωπαίων που φάνηκαν να νιώθουν πολύ άβολα στο κοστούμι του φαβορί και τη φιλοτιμία και αγωνιστικότητα (βρετανικού τύπου φυσικά) των Νεοζηλανδών που ανταμείφθηκαν με την ισοφάριση στις καθυστερήσεις. Καμία από τις δύο ομάδες δεν έχει ουσιαστικές πιθανότητες πρόκρισης, οπότε πάμε παρακάτω.    

Τουλίπες με γερές ρίζες: Αν η Αργεντινή και η Αγγλία αποτελούν, αντίστοιχα, τον Αχούρα Μάζδα και τον Αχριμάν της προσωπικής ποδοσφαιρικής μου θρησκείας, τα συναισθήματά μου για τους Οράνιε έχουν περάσει από πολλές διακυμάνσεις. Πρόλαβα πολύ μικρός να θαυμάσω την τεράστια ομάδα της δεκαετίας του ’70 (την καλύτερη έκθεσή μου έβερ την έγραψα στην Ε΄ Δημοτικού για τον Γιόχαν Κρόϊφ, τον οποίο επέλεξα αντί πολιτικών και ανθρώπων του πνεύματος στο κλασσικό θέμα «ποιά προσωπικότητα θαυμάζετε»), γοητεύτηκα από την πρωταθλήτρια Ευρώπης του ’88, εκτίμησα τον Άγιαξ του φαν Χάαλ και την Αϊντχόφεν του Χίντινκ. Ωστόσο, γύρω στα μέσα της δεκαετίας του ’90 άρχισα να «κρυώνω» με τους Οράνιε. Η κοινώς αποδεκτή άποψη θέλει τους Ολλανδούς να παίζουν πάντα γρήγορα, τεχνικά και καθαρά. Στην πραγματικότητα παίζουν εδώ και κάποια χρόνια πάντα δυνατά και συχνά στα όρια του αντιαθλητικού. Δεν μπορώ, πάντως, να αμφισβητήσω ότι στην καλή μέρα τους και με μια καλή φουρνιά παιχτών έχουν τις δυνατότητες για πολλά πράγματα. 

Οι Ολλανδοί ξεκίνησαν φέτος με το δυσκολότερο παιχνίδι που είχαν να δώσουν στην πρώτη φάση [Ολλανδία-Δανία 2-0 (0-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Οι Δανοί είναι μια καλή ομάδα με μερικές σπουδαίες μονάδες (Κρίστιαν Πόουλσεν, Γιόργκενσεν, Κάλενμπεργκ), αλλά χωρίς τη νοοτροπία μεγάλης ομάδας. Για ένα ημίχρονο προβλημάτισαν ιδιαίτερα το φαβορί, μέχρι που ξεμπλόκαραν το παιχνίδι για χάρη των αντιπάλων τους με το αυτογκόλ στο 46΄. Οι Ολλανδοί άργησαν, αλλά κλείδωσαν τη νίκη με τον εξαιρετικό αυτό παίχτη που ανέδειξε το Κάτβαϊκ και ο οποίος διαθέτει ένα όνομα που αψηφά κάθε προσπάθεια μεταγραφής του στα ελληνικά (ας το πούμε συμβατικά Κέυτ). Ο δρόμος για την Ολλανδία φαίνεται πια ανοιχτός μέχρι τον προημιτελικό όπου κατά τα φαινόμενα θα τους περιμένει η Βραζιλία (όπως και το ’94). 

Το δεύτερο ματς  του πέμπτου ομίλου δεν πρόκειται να μείνει χαραγμένο στη μνήμη μας [Ιαπωνία-Καμερούν 1-0 (1-0), Μπλουμφοντέιν]. Θα κρατήσουμε τη μεθοδική και πειθαρχημένη προσπάθεια της ιαπωνικής ομάδας, που επιβεβαιώνει την πρόοδο του ποδοσφαίρου της Άπω Ανατολής. Αντιθέτως, η απογοητευτική εμφάνιση του Καμερούν καταδεικνύει την οπισθοχώρηση του αφρικάνικου ποδοσφαίρου. Θα θυμάστε ότι εκεί γύρω στο ’90, μετά τη φοβερή πορεία των Αδάμαστων Λιονταριών του Καμερούν στην Ιταλία (και τον άδοξα χαμένο προημιτελικό με τους Άγγλους) όλοι πλειοδοτούσαν σχετικά με το πόσο γρήγορα μια αφρικανική ομάδα θα διεκδικήσει ΠΚ. Είκοσι χρόνια μετά, και, με την εξαίρεση της πολύ καλής Σενεγάλης του Μπρυνό Μετσύ στο ασιατικό Μουντιάλ του 2002, οι αφρικανικές εθνικές δεν έχουν σπουδαία επιτεύγματα να επιδείξουν. Οι εξηγήσεις είναι πολλές και σύνθετες για να παρατεθούν εδώ και τώρα. Ίσως βέβαια οι κριτικές να ήταν λιγότερο αυστηρές αν το σουτ του ΕμΜπία στο δοκάρι είχε δώσει την ισοφάριση στους Καμερουνέζους. Όπως έχουν, όμως, τα πράγματα, το Μουντιάλ του Καμερούν μάλλον έχει ήδη τελειώσει. 

Αύριο, θα έχουμε την ευκαιρία να πούμε κάτι και για τη σούπα Ακτής Ελεφαντοστού και Πορτογάλων, καθώς και την, όχι και τόσο άνετη, είσοδο στη διοργάνωση του μεγάλου φαβορί.