Το μερτικό μου απ’ τη χαρά

Μουράτ Δ΄, ο σουλτάνος που είχε απαγορέψει σχεδόν όλες τις απολαύσεις (μικρογραφία από το μουσείο του Τοπκαπί)

Δεν το έχουν πάρει άλλοι, για τον απλούστατο λόγο ότι εκείνοι όχι μόνον έχουν αποποιηθεί το δικό τους μερίδιο, αλλά πιστεύουν ότι το ίδιο οφείλω να πράξω κι εγώ.

Πρέπει λοιπόν να χαιρόμαστε για μια νίκη της ποδοσφαιρικής ομάδας που υποστηρίζουμε ή όχι; Για ποιους λόγους πρέπει να αρνηθούμε αυτό που θα έπρεπε να είναι προφανές λαμβανομένης υπόψη της ίδιας της φύσης και της λειτουργίας του αθλήματος/ θεάματος; Δεν υπάρχει τίποτε κακό στο να αποκομίζεις θετικά συναισθήματα από το ποδόσφαιρο. Κακό είναι να νομίζεις ότι το αποτέλεσμα ενός ποδοσφαιρικού αγώνα πρόκειται να εξαφανίσει ως διά μαγείας όλα τα σοβαρά προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζεις στη ζωή σου ή τα οποία ταλαιπωρούν την κοινωνία στην οποία ανήκεις. Όμως το πρώτο (η χαρά) δεν συνεπάγεται κατ’ ανάγκη το δεύτερο (την πεπλανημένη ερμηνεία της πραγματικότητας). Πολύ χειρότερο είναι βέβαια να πιστεύεις ότι η επικράτηση της ομάδας σου σε εντάσσει αυτοδικαίως σε ένα «ανώτερο σύνολο». Ένα από τα κύρια επιχειρήματα των επικριτών του ενθουσιασμού για το ποδόσφαιρο είναι ακριβώς το ότι το άθλημα ενέχει τον κίνδυνο να εθίσει το άτομο σε ψυχολογία μάζας και να το καταστήσει ευπρόσβλητο σε φανατισμούς και ιδεολογίες μίσους. Το, μεταξύ άλλων και μπορχεσιανό, επιχείρημα αυτό εμπεριέχει σοβαρή δόση αλήθειας. Δεν ισχύει όμως μόνο για το ποδόσφαιρο. Ισχύει κατά μείζονα λόγο για πολιτικές και άλλες ιδεολογίες, θρησκευτικά δόγματα κ.ο.κ. Έπειτα, η αιτιώδης συνάφεια μεταξύ ποδοσφαίρου και ιδεολογιών μίσους ούτε είναι αυταπόδεικτη ούτε, κυρίως, υφίσταται οπωσδήποτε σε όλες τις περιπτώσεις. Έ, ναι, υπάρχουν άνθρωποι που χαίρονται ως άτομα και με επίγνωση της πραγματικής σημασίας του ποδοσφαίρου, ικανά να διακρίνουν την αυτοτελή αξία του δεύτερου χωρίς να την υπερεκτιμήσουν και να της αποδώσουν ιδιότητες που δεν διαθέτει. Έχω επίσης την εντύπωση ότι η οξύτατη πολιτική, κοινωνική και οικονομική κρίση που πλήττει τη χώρα μας τα τελευταία χρόνο έχει καταστήσει πιο υπεύθυνους πολλούς από τους Έλληνες ποδοσφαιρόφιλους και τους έχει βοηθήσει να συνειδητοποιήσουν τη διαφορά μεταξύ πρόσκαιρου ή δευτερεύοντος και ουσιώδους.

Τέλος, όλοι, μηδενός εξαιρομένου, χαιρόμαστε για πράγματα με χαρακτηριστικά παρεμφερή αυτών του ποδοσφαίρου. Όλοι χαιρόμαστε για μια θεατρική παράσταση, ένα κινηματογραφικό έργο, μια συναυλία, ένα ωραίο φαγητό ή ένα ποτήρι καλό κρασί. Όλα αυτά δεν ασκούν καμία άμεση επίδραση στον αγώνα για την εξάλειψη των ουσιαστικών προβλημάτων. Κάνουν, όμως, καλύτερη τη ζωή μας με τρόπο απτό και άμεσο. Γιατί, από όλα αυτά, πρέπει μόνο η ποδοσφαιρική χαρά να μας προκαλεί τύψεις; Μήπως επειδή πίσω από τις επικρίσεις των διάφορων κηνσόρων υπάρχει συχνά ο αγνός ελιτισμός; Μήπως το πρόβλημα είναι ότι το ποδόσφαιρο θεωρείται ψυχαγωγικό προϊόν κατώτερης ποιότητας, «λαϊκό», απευθυνόμενο σε κοινό «χαμηλού μορφωτικού επιπέδου»; Δεν θα επιχειρήσω να αντικρούσω επί του παρόντος την επιχειρηματολογία αυτή. Αν θέλει κάποιος μπορεί να ξαναδιαβάσει τις πρώτες αναρτήσεις του ιστολογίου αυτού. Θα περιορισθώ μόνο στη διαπίστωση ότι ο ρόλος του αστυνόμου της χαράς του άλλου δεν μου μοιάζει και πολύ συμπαθής. Θα επισημάνω ότι η στάση αυτή δεν συνάδει προς την ιδεολογία του σεβασμού του διαφορετικού, διότι αυτή δεν νοείται επιλεκτικά, με κριτήριο του τι μας αρέσει και τι θεωρούμε άξιο σεβασμού. Ας αφήσουμε στην άκρη τις διάφορες διδασκαλίες και τα μαθήματα αγωγής και συμπεριφοράς. Είναι παράλογο να επιβάλλεις στον άλλο τους λόγους για τους οποίους πρέπει ή δεν πρέπει να χαίρεται. Η παρατήρηση ισχύει και για τα δύο στρατόπεδα, τόσο για αυτό των φίλων όσο και για εκείνο των εχθρών του ποδοσφαίρου.

Δεν χρειάζονταν και τόσο πολλά: Τελικά αρκούσε η προσθήκη δύο δημιουργικών παικτών με στοιχειώδη τεχνική κατάρτιση (Καραγκούνη και Χριστοδουλόπουλου), σε συνδυασμό με μια αναγκαστική απουσία, για να μεταμορφώσει την εθνική Ελλάδος από σύνολο που παίζει κάτι σαν ποδόσφαιρο σε κανονική ποδοσφαιρική ομάδα. Την ευνοήσε επίσης η συγκυρία να κρίνεται το μέλλον της στη διοργάνωση από ένα μόνο παιχνίδι: σε τέτοιες περιστάσεις η εθνική έχει δείξει ότι μπορεί να ξεπερνά τον εαυτό της (ας θυμηθούμε το παιχνίδι με τη Ρωσία στο Ευρωπαϊκό του 2012 ή, κατ’ αναλογία, τη διαχείριση των μπαράζ για την πρόκριση στα ΠΚ του 2010 και του 2014). Οι δύο αναγκαστικές αλλαγές λόγω τραυματισμών κατά τη διάρκεια του αγώνα δεν επηρέασαν τη θετική μεταμόρφωση: η αλλαγή τερματοφύλακα δεν έπαιξε κάποιο ουσιώδη ρόλο, λόγω και του μικρού αριθμού επικίνδυνων φάσεων που δημιούργησαν οι αντίπαλοι, ενώ η αντικατάσταση του Κονέ από τον Σάμαρη έκανε τελικά καλό, χωρίς ο δεύτερος να είναι καλύτερος ως μονάδα από τον πρώτο. Τα χαρακτηριστικά παιχνιδιού του μέσου του ΟΣΦΠ ήταν πιο κατάλληλα για το συγκεκριμένο παιχνίδι, μια και το κέντρο της ομάδας απέκτησε βάθος χωρίς να υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσα στις γραμμές. Τέλος, δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι βοήθησε στην επιτυχία της εθνικής και η εντελώς αποτυχημένη διαχείριση του παιχνιδιού εκ μέρους των παικτών και της τεχνικής ηγεσίας της Ακτής Ελεφαντοστού. Λογική ήσσονος προσπαθείας, υπέρμετρο άγχος και τακτική αφέλεια που δεν συγχωρείται στο επίπεδο αυτό. Η νίκη ήρθε εντελώς αγχωτικά, με το πέναλτυ του Σαμαρά στις καθυστερήσεις (2-1), αλλά τυχόν διαφορετικό αποτέλεσμα θα ήταν άδικο με βάση την εικόνα των ομάδων. Η Ελλάδα ήταν καλύτερη, επιθετικότερη και πιο ουσιαστική.

Στο άλλο παιχνίδι του Γ’ ομίλου οι όποιες φιλοδοξίες της Ιαπωνίας να διεκδικήσει πρόκριση έσβησαν γρήγορα. Η Κολομβία έδειξε τη σοβαρότητα και τον εντυπωσιακό πλούτο του έμψυχου δυναμικού της (4-1).

Πάει κι η Σκουάντρα Ατζούρρα: Πριν ξεκινήσει η διοργάνωση ποιος περίμενε ότι τελικά από τον Δ΄ όμλο θα αποκλείονταν και η Αγγλία (εντάξει αυτό το περιμέναμε ορισμένοι) και η Ιταλία; Ωστόσο, στο κρίσιμο παιχνίδι εναντίον της Ουρουγουάης (0-1) η Σκουάντρα Ατζούρρα ουσιαστικά δεν εμφανίστηκε καν στον αγωνιστικό χώρο του Εστάντιου ντας Ντούνας του Νατάλ. Εξαντλημένη από τα συνεχή κουραστικά ταξίδια, φοβισμένη, προσπάθησε να παίξει για το 0-0 που θα της χάριζε την πρόκριση και μοιραία υπέκυψε χωρίς να δώσει μάχη. Μπορεί βεβαίως να διαμαρτύρεται για την αυστηρότατη αποβολή του Μαρκίζιο και για το ότι δεν αποβλήθηκε ο Σουάρες, όμως η ίδια δεν έκανε απολύτως τίποτε για να αλλάξει τη μοίρα της. Πιο αποφασιστική και με ουσιαστικότερες ευκαιρίες, η Ουρουγουάη ήθελε περισσότερο τη νίκη και την κατέκτησε.

Δυο λόγια για την τιμωρία του Σουάρες: ο Ουρουγουανός είναι ψυχάκιας κι έπρεπε να αποβληθεί και να τιμωρηθεί. Η ίδια η ποινή όμως είνει υπέρμετρα αυστηρή (σε αυτό συμφωνεί ως κι ο Κιελλίνι, το θύμα της επίθεσης), δυσανάλογη προς το παράπτωμα κι ελαφρώς υποκριτική. Είναι αποτέλεσμα της ενορχηστρωμένης εκστρατείας των αγγλόφωνων ΜΜΕ (αυτών δηλαδή που διαμορφώνουν την παγκόσμια κοινή γνώμη) και σαφώς υπερβολική, καθόσον εξαντλεί την αυστηρότητα σε μια γραφική συμπεριφορά με ψυχοπαθολογικά αίτια, την ώρα που οι διάφοροι χασάπηδες των γηπέδων αντιμετωπίζονται με περισσότερη επιείκεια μια και η συμπεριφορά τους μοιάζει σε κάποιους πιο ταιριαστή με ένα «αντρικό και σκληρό» σπορ. Τέλος, ως καταναλωτής του προϊόντος θεάματος που λέγεται ποδόσφαιρο αισθάνομαι ότι η απόφαση με πλήττει, μια και θα λείψει από τη διοργάνωση ένας από τους παίκτες που έκαναν τη διαφορά. Ας πρόσεχε, θα μου πείτε. Δίκιο θα έχετε σε κάποιο βαθμό.

Κανείς δεν πρόκειται να θυμάται τον αγώνα Κόστα Ρίκα-Αγγλίας (0-0). Η Κόστα Ρίκα επιβεβαίωσε τη σοβαρότητά της, η Αγγλία επιστρέφει άδοξα και πολύ νωρίς στη βάση της, με τρόπο αντιστρόφως ανάλογο των ευσεβών πόθων των οπαδών της που περίμεναν διακρίσεις ή ακόμη και κατακτήσεις τροπαίων.

Παιχνίδια αδιάφορα και τυπικές διαδικασίες: Λίγοι επίσης θα θυμούνται τους αγώνες της τελευταίας αγωνιστικής στον πέμπτο όμιλο. Με πολλές αλλαγές, αδικαιολόγητα νεύρα και σχετική αδιαφορία η Γαλλία, με περιορισμένες δυνατότητες να κάνει την έκπληξη ο Ισημερινός. Καθώς στην πορεία προστέθηκε η ανάγκη επικράτησης με διαφορά κι η αποβολή του αρχηγού του Εκουαδόρ (Α. Βαλένσια), η αποστολή πρόκρισης έγινε σχεδόν αδύνατη για τους Λατινοαμερικάνους και η ισοπαλία χωρίς τέρματα ήρθε σχεδόν φυσικά. Η Ελβετία από την πλευρά της εκμεταλλεύθηκε την εκτελεστική δεινότητα του Σακίρι και την απίστευτη αδυναμία των παικτών της Ονδούρας στην τελική προσπάθεια για να σφραγίσει δίχως άγχος το εισιτήριό της για την επόμενη φάση (3-0).

Θετικά σημάδια και λόγοι ανησυχίας: Χωρίς έκπληξη τελείωσε κι ο έκτος όμιλος. Σε ένα θεαματικό παιχνίδι με γρήγορο ρυθμό, η Αργεντινή επικράτησε της Νιγηρίας 3-2. Η Αλμπισελέστε μπορεί να κρατήσει ως θετικά τη νίκη και την πρωτιά στον όμιλο, καθώς και την επιθετική αποτελεσματικότητά της που όφειλε στον Μέσσι. Σημειώνονται βήματα προόδου στο θέμα της βέλτιστης εκμετάλλευσης του μεγάλου αστεριού της ομάδας, αν κι ακόμη απέχουμε πολύ από το ιδανικό. Ωστόσο δεν είναι και λίγα τα σημάδια που πρέπει να προκαλέσουν προβληματισμό: η αργεντίνικη άμυνα έδειξε εξαιρετικά ασταθής απέναντι σε μια επίθεση αξιόλογη μεν, αλλά όχι και φόβητρο. Προβληματική αλληλοκάλυψη, όχι πάντα σωστές τοποθετήσεις κι ατομικά λάθη (όπως αυτά του Φερνάντες της Νάπολι). Επίσης, το υποτίθεται ποιοτικό τρίο Ντι Μαρία, Ιγουαΐν, Αγουέρο συνεχίζει να απογοητεύει και να μην προσφέρει τίποτε το ουσιαστικό. Όταν βγήκε ο Μέσσι η επίθεση της Αργεντινής έμοιαζε ξεδοντιασμένη. Στο άλλο ματς του ομίλου αποδείχθηκε ότι η Βοσνία έπρεπε να αποκλεισθεί για να παίξει σύμφωνα με τις δυνατότητές της. Το Ιράν έμοιαζε κατώτερο των περιστάσεων σε όλη τη διάρκεια του αγώνα κι αποχαιρέτησε τη διοργάνωση (3-1).

Οικογενειακό δίτερμα και ματς απελπισμένων: Ο αγώνας Πανιωνίου-Πλατανιά… συγγνώμη Γερμανίας-ΗΠΑ ήταν σχεδόν όπως τον περιμέναμε. Δεν τελείωσε βεβαίως ισόπαλος, αλλά το 1-0 για τους Γερμανούς ήρθε με τρόπο που έδειχνε μεγάλη προσοχή μην τυχόν και συμβεί κανένα απρόπτο στον άλλο αγώνα και μέριμνα για την πρόκριση αμφοτέρων των ομάδων. Γενικώς, ατμόσφαιρα που ταιριάζει σε οικογενειακό δίτερμα κι όχι σε παιχνίδι τελικής φάσης ΠΚ. Πώς όμως θα μπορούσε τελικά να τεθεί σε κίνδυνο η πρόκριση των Αμερικανών; Η Πορτογαλία δεν βρισκόταν σε κατάσταση ούτε καν για να προσπαθήσει να διεκδικήσει νίκη με πολύ μεγάλο σκορ. Όσο για την Γκάνα (για την οποία είναι η πρώτη φορά που αποκλείεται από τη φάση των ομίλων), δεν μπήκε καν στο κλίμα του παιχνιδιού και στη μάχη για την πρόκριση. Όταν την προηγούμενη ημέρα αποκλείεις δύο από τα βασικά στελέχη σου (Μουντάρι και Μπόατενγκ) για πειθαρχικούς λόγους, είναι σαφές ότι το κλίμα στην ομάδα δεν είναι το κατάλληλο για τέτοια πράγματα. Κρίμα για το αφρικανικό ποδόσφαιρο! Η τελική επικράτηση των Πορτογάλων έχει σημασία μόνο χάριν πληρότητας των στατιστικών στοιχείων (2-1).

Τα φεννέκ στους 16: Το Βέλγιο φαίνεται πως εμπνεύσθηκε από τη μεγάλη γείτονα Γαλλία στην προσέγγιση του τελευταίου του παιχνιδιού. Πολλές αλλαγές στην αρχική σύνθεση, πολλά κι αδικαιολόγητα νεύρα στον αγώνα. Κατάφερε να νικήσει με το γκολ που σημείωσε ο αρχηγός του (Βερτόνγκεν), έχοντας ως αντιπάλους τους Νοτιοκορεάτες που τελικά κέρδισαν τον τίτλο της πιο αδιάφορης για τον ουδέτερο θεατή ομάδας του τουρνουά. Στην κρισιμότατη σύγκρουση του ομίλου, οι Ρώσοι παρουσιάστηκαν βελτιωμένοι αλλά όχι αρκετά. Είχαν καλύτερη κυκλοφορία της μπάλας, αλλά τους έλειψε πέρα από το πάθος για τη νίκη κι ένας πραγματικός φορ περιοχής (πέραν του Κερζακόφ) που θα τελείωνε τις φάσεις και το ματς. Μαχητικοί οι Αλγερινοί, απειλούσαν μόνο στις στημένες φάσεις. Κέρδιζαν, όμως, τόσο πολλές που ήταν μαθηματικά βέβαιο ότι σε κάποια από αυτές θα ερχόταν και το γκολ (που ήρθε με τη βοήθεια του γκαφατζή Ακινφέγιεφ – ο οποίος, πάντως, είχε σαφώς επηρεαστεί κι από τα λέιζερ των οπαδών της Αλγερίας). Από την ομάδα του Χαλίλοτζιτς θα επαινέσουμε την αγωνιστικότητά της και το πνεύμα αυταπάρνησης και προσήλωσης στον στόχο το οποίο επέδειξε. Όχι και κάποιες άλλες συμπεριφορές που παρέπεμπαν σε αγώνα ελληνικού πρωταθλήματος χαμηλότερης κατηγορίας. Ας χαρεί όμως κι αυτή η χώρα που τόσο έχει υποφέρει.

Και τώρα;

Ο ερειπωμένος ναός της Άμωμης Σύλληψης (17ος αι.), Ουχαρράς, Κόστα Ρίκα

Οι αγώνες της φάσης των ομίλων έχουν τη χάρη τους. Σου επιτρέπουν να παρακολουθήσεις αρκετές φορές όλες τις ομάδες και να διαπιστώσεις πόσο έξω έχεις πέσει στα προγνωστικά σου. Τόσο αυτά που έκανες πριν τη διοργάνωση, όσο κι εκείνα μετά την πρώτη αγωνιστική. 🙂 Το πραγματικό Μουντιάλ, όμως, αρχίζει με τα νοκ άουτ παιχνίδια. Για τα παιχνίδια της φάσης των 16 μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι μόνο τρία έχουν καθαρό φαβορί: Αργεντινή-Ελβετία, Γαλλία-Νιγηρία, Γερμανία-Αλγερία. Η Βραζιλία, ως διοργανώτρια, είναι βεβαίως φαβορί στην αναμέτρηση με τη Χιλή, αλλά δεν θα περάσει κι εύκολα. Το Βέλγιο έχει σαφώς καλύτερο υλικό από τους Αμερικανούς, αλλά είναι άπειρο και με προβλήματα στο ροντάρισμα της ενδεκάδας, στοιχείο που καθιστά δυνατή την έκπληξη. Οι υπόλοιπες τρεις αναμετρήσεις είναι εντελώς αμφίρροπες. Στον αγώνα μεταξύ δύο ομάδων που εντυπωσίασαν στον πρώτο γύρο, δηλ. της Ολλανδίας και του Μεξικού, θα δώσω προβάδισμα (προς κατάπληξη των περισσότερων) στο Μεξικό, λόγω ατομικού κι ομαδικού ταλέντου του και λόγω αίσθησης ότι το σύμπλεγμα ανωτερότητας που ενδεχομένως θα έχουν οι Ολλανδοί δεν θα τους βοηθήσει καθόλου. Εκτός κι αν τελικά βγει στην επιφάνεια το σύμπλεγμα κατωτερότητας των Μεξικανών απέναντι στις πολύ καλές ευρωπαϊκές ομάδες. 😉

Με κριτήριο την απόδοση στους έως τώρα αγώνες, η Κόστα Ρίκα θα έπρεπε κι αυτή να θεωρηθεί φαβορί στην αναμέτρησή της με την εθνική Ελλάδας. Δεν μετρά μόνο αυτό. Η εθνική μας έχει μπροστά της μια τεράστια ευκαιρία: είναι πάντα προτιμότερο να αντιμετωπίζεις μια ομάδα χωρίς βαριά φανέλα, παρά κάποια που φοβάσαι το όνομα και την ιστορία της. Αρκεί φυσικά να έχει μελετηθεί επαρκώς το παιχνίδι του αντιπάλου και να μην επικρατήσουν οι ανόητες απόψεις του στυλ «αυτούς τους έχουμε».

Ίσως όμως το πιο συγκλονιστικό παιχνίδι να είναι αυτό της Κολομβίας με την Ουρουγουάη. Μια ανερχόμενη ομάδα με πολύ πλούσιο υλικό και τακτική ωριμότητα απέναντι σε μια από τις ιστορικότερες εθνικές του παγκόσμιου ποδοσφαίρου, η οποία διαθέτει και ταλέντο και αγωνιστικό φρόνημα. Ο Σουάρες θα της λείψει, αλλά αυτό δεν καθιστά κι αυτόματα φαβορί την εξαιρετική ομάδα των Καφετέρος. Είθε το θέαμα να είναι αντάξιο των προσδοκιών μας! 

Η ώρα της κρίσης έφτασε!

Ναός του αβαείου της Αγίας Πίστεως της Κονκ (11ος-12ος αι.), αναπαράσταση της Ημέρας της Κρίσεως

Όχι της τελικής, βέβαια, αλλά μέσα στις προσεχείς ημέρες οι μισές ομάδες θα μας αποχαιρετήσουν. Κάποιες στάθηκαν άτυχες, οι περισσότερες δεν άξιζαν να συνεχίσουν. Ήδη οι δύο πρώτοι όμιλοι ολοκληρώθηκαν κι από αυτούς που εγκαταλείπουν τη διοργάνωση μόνο οι Κροάτες θα μας λείψουν κάπως. Θα ήταν, όμως, άδικο να πάρουν την πρόκριση από αυτό το Μεξικό. Δίκαια αποκλείστηκε κι η κάτοχος του τίτλου Ισπανία. Ίσως σε κάποιον άλλο όμιλο να τα κατάφερνε, μόνο που η Ιστορία δεν γράφεται με υποθέσεις.

Οι όμιλοι που ολοκληρώθηκαν

Αναπαράσταση του μύθου της ίδρυσης της Τενοχτιτλάν (από τον κώδικα Μεντόσα)

Μέχικο! Μέχικο! Ρα-Ρα-Ρα! Τυπικά τερμάτισε δεύτερο, στην πραγματικότητα ήταν η καλύτερη ομάδα του ομίλου. Το Μεξικό είναι διαφορετική ομάδα από την ώρα που το ανέλαβε ο Μιγέλ Ερρέρα, λίγο πριν τα μπαράζ με τη Νέα Ζηλανδία. Στο παιχνίδι ζωής και θανάτου με τους Κροάτες, οι Μεξικανοί επικράτησαν πανάξια (3-1). Ξεπέρασαν το δυναμικό πρώτο δεκάλεπτο της Κροατίας απαντώντας με το φοβερό δοκάρι του Έκτορ Ερρέρα και την ευκαιρία του Ορίμπε Περάλτα. Ξεπέρασαν το διπλό πέναλτυ που ξέχασε να σφυρίξει ο Ουζμπέκος διαιτητής Ραφσάν Ιρμάτοφ (για τον οποίο θα πούμε και καλά λόγια πιο κάτω) και πέτυχαν τρία γκολ με την εξαιρετική τους γραμμή κρούσης (όπου ξεχωρίζει ο Χαβιέρ Ερνάντες, ο οποίος κι απόψε πέρασε ως αλλαγή περίπου μετά από μια ώρα αγώνα).

Η Βραζιλία νίκησε άνετα το Καμερούν στη Μπραζίλια (4-1) παρά το σχετικό άγχος που προκάλεσε η πρόσκαιρη ισοφάριση των Αφρικανών.Εάν πιστέψει, πάντως, ότι με τη νίκη αυτή ξεπέρασε τα προβλήματά της, θα έχει κάνει λάθος. Ομάδα με την τακτική αφέλεια του Καμερούν (χαρακτηριστικό παράδειγμα το τέταρτο βραζιλιάνικο γκολ) δεν πρόκειται να ξαναβρεί στον δρόμο της.

Στον δεύτερο όμιλο, η Ολλανδία, παίζοντας πιο ώριμα από την αντίπαλό της, νίκησε τη Χιλή 2-0 και κατέκτησε την πρώτη θέση. Μετριότατο παιχνίδι, με τη Χιλή να παίρνει την υπόθεση στα σοβαρά μόνο όταν έμεινε πίσω στο σκορ. Η Νοτιοαμερικάνοι πρέπει να ζήτησαν πέναλτυ σε καμιά δεκαριά φάσεις: κάποιες μπορεί και να ήταν, καμία όμως δεν μπορεί να χαρακτηριστεί «πέναλτυ-μαρς». Η Ισπανία εκτέλεσε ευσυνείδητα το άχαρο καθήκον της και καθάρισε 3-0 την Αυστραλία, ολοκληρώνοντας με αξιοπρέπεια, αλλά κι άδοξα την παρουσία της στο βραζιλιάνικο ΠΚ.

Το αποτέλεσμα που προέκυψε από την ολοκλήρωση των δύο πρώτων ομίλων είναι δύο νοκ άουτ αγώνες που αναμένονται με εξαιρετικό ενδιαφέρον. Στο Μπέλο Οριζόντε η Βραζιλία θα αντιμετωπίσει τη φιλόδοξη Χιλή με κύρια όπλα το ειδικό βάρος της φανέλας και τον ρόλο της διοργανώτριας. Πιθανώς αρκούν, κι ίσως αυτό να είναι κρίμα. Στη Φορταλέζα, η Ολλανδία ξεκινά θεωρητικά από τη θέση του φαβορί με αντίπαλο το εκπληκτικό Μεξικό. Ο αγώνας θα είναι αμφίρροπος και, σύμφωνα με όλα τα δεδομένα, θεαματικός. Είναι έτοιμο το Μεξικό για την υπέρβαση; Είναι η Ολλανδία ικανή για τα πολύ σπουδαία; Θα το μάθουμε στις 29 του μηνός.

Οι όμιλοι Ε΄ έως Η΄

Καρίμ Μπενζεμά

Γοητευτική, αλλά για πόσο ψηλά προορίζεται; Η Γαλλία καταλέγεται στις ομάδες που έχουν (σχεδόν) εντυπωσιάσει μέχρι τώρα. Οχτώ γκολ σε δύο παιχνίδια δεν είναι κι απλή υπόθεση. Φυσικά, στην αναμέτρηση με τη μάλλον αδύναμη Ονδούρα (3-0) το παιχνίδι κρίνεται στο πέναλτυ-αποβολή. Στο δεύτερο ματς οι Ελβετοί αποσταθεροποιούνται με τον τραυματισμό του κεντρικού αμυντικού τους (φον Μπέργκεν) πριν συμπληρωθούν δέκα λεπτά παιχνιδιού. Και πάλι, όμως, οι νίκες της Γαλλίας υπήρξαν άνετες, με συντριπτική υπεροχή κι επιθετικό ποδόσφαιρο. Τι μπορούμε να προσάψουμε στην αρκετά νεανική Γαλλία που έχει ως επίσημο στόχο το χτίσιμο ομάδας που θα διακριθεί στο «δικό της» Ευρωπαϊκό του 2016; Ως τώρα τίποτε. Μπορούμε μόνο να επισημάνουμε μια αμυντική χαλάρωση μετά το 5-0 με τους Ελβετούς (και ποιος δεν θα χαλάρωνε, όμως, σε τέτοια περίπτωση;). Και, πρωτίστως, την όχι ιδιαιτέρως υψηλή δυναμικότητα των αντιπάλων της. Θέλουμε να δούμε τους Τρικολόρ κι εναντίον ισχυρότερων, πιο φιλόδοξων ομάδων.

Πριν τη γαλλική συντριβή της, η Ελβετία είχε ήδη βγάλει τη βασική της υποχρέωση κερδίζοντας τον κυριότερο αντίπαλό της για τη διεκδίκηση της πρόκρισης, δηλαδή τον Ισημερινό. Το συγκεκριμένο παιχνίδι ήταν αμφίρροπο, γρήγορο σε ρυθμό και θεαματικό. Αν λέγαμε ότι η Ελβετία στάθηκε πιο έμπειρη στη διαχείριση του αγώνα σκοράροντας στο τέλος των καθυστερήσεων δεν θα ήμαστε απολύτως ακριβείς. Η έκβαση του παιχνιδιού κρεμόταν από μια κλωστή. Πιθανότατα ο παράγοντας που τον έκρινε ήταν ο διαιτητής Ιρμάτοφ: αφήνοντας ορθότατα το πλεονέκτημα στην τελευταία φάση, παρά το σκληρό φάουλ παίκτη του Ισημερινού, καθιστά δυνατή την επίτευξη του ελβετικού νικητήριου τέρματος. Μια απόδειξη (σπάνια φυσικά) για το ότι η διαιτησία μπορεί να καθορίζει αποτελέσματα και με θετικό τρόπο.

Στο μεταξύ, ο Ισημερινός διατήρησε τις όποιες ελπίδες του πρόκρισης κερδίζοντας τη φιλότιμη Ονδούρα (του, γνωστού μας από το πέρασμά του από τη Βέροια, Κόστλυ) με 2-1. Λαμβανομένου υπόψη του ότι το πρωταρχικό κριτήριο σε περίπτωση ισοβαθμίας είναι η γενική διαφορά τερμάτων, η κατάστασή του δεν είναι απελπιστική.

Υπερόπλο και μετριότητα: Η Αργεντινή έχει στη σύνθεσή της ένα υπερόπλο που δεν έχει κατορθώσει ακόμη να εκμεταλλευτεί. Για να είναι αποτελεσματικός ο Μέσσι πρέπει να δέχεται τη μπάλα κοντά στη μεγάλη περιοχή του αντιπάλου, ώστε να έχει τη δυνατότητα για την εξαιρετική ατομική ενέργεια που θα τον φέρει μπροστά στο τέρμα. Όλα αυτά βεβαίως στο πλαίσιο γρήγορης ανάπτυξης της ομάδας του για να μην οδηγηθεί σε ασφυξία από το πολυπρόσωπο μαρκάρισμα.

Στο προηγούμενο ΠΚ, ο Μέσσι αγωνιζόταν περισσότερο σαν κλασσικό δεκάρι: ήταν υποχρεωμένος να παίζει συχνά πίσω από τη γραμμή του κέντρου και να κατεβάζει τη μπάλα, με αποτέλεσμα να φτάνει (όποτε έφτανε) κοντά στην αντίπαλη περιοχή εξαντλημένος και δίχως την απαραίτητη εκρηκτικότητα. Φέτος παίζει πράγματι κοντά στη μεγάλη περιοχή του αντιπάλου, πλην όμως δεν παίρνει σχεδόν ποτέ τη μπάλα σε καλές συνθήκες. Η ανάπτυξη της Αργεντινής είναι και αρκετά αργή και χωρίς μεγάλη φαντασία. Πραγματικοί επιτελικοί-δημιουργικοί μέσοι δεν υπάρχουν. Ταυτόχρονα, τα επιθετικά όπλα της Αργεντινής (Ιγουαΐν και Αγουέρο) είναι μάλλον σε κακή κατάσταση (ο Λαβέτσι ίσως αξίζει περισσότερο χρόνο παιχνιδιού, ο Παλάσιο δεν νομίζω ότι είναι παίκτης του επιπέδου τελικών ΠΚ) και δεν βοηθούν όταν ο Μέσσι έχει τρεις παίχτες να τον μαρκάρουν (όπως συνέβη στο παιχνίδι με το Ιράν). Κάποιοι λένε ότι στο πρώτο παιχνίδι η Αργεντινή βελτιώθηκε όταν άλλαξε το αρχικό 4-4-2 σε 4-3-3. Προσωπικά δεν είδα κάποια σοβαρή βελτίωση: η Αργεντινή νίκησε τους (αξιόμαχους και με μερικές εξαιρετικές μονάδες) Βόσνιους με ένα τυχερό αυτογκόλ που ήρθε πολύ νωρίς και μια ατομική ενέργεια του Μέσσι, ενώ δεχόμενη γκολ προς το τέλος κινδύνεψε με ισοφάριση (2-1). Υπέρ της απαισιόδοξης ερμηνείας συνηγορεί και η εξέλιξη του δεύτερου αγώνα, με το Ιράν, στο οποίο η Αργεντινή αγωνίστηκε και πάλι με το, υποτίθεται σωτήριο, 4-3-3 δείχνοντας σχεδόν απελπιστική εικόνα. Το ηρωϊκά αμυνόμενο Ιράν έδειξε και επιθετικές αρετές και θα μπορούσε να ανοίξει το σκορ – η επικράτηση της Αργεντινής στις καθυστερήσεις οφείλεται και πάλι σε ατομική ενέργεια του Μέσσι (1-0). Μπορούμε να πούμε κάτι παρήγορο για την ομάδα του Αλεχάνδρο Σαμπέλλα; Ναι, ότι μερικές φορές ο τελικός νικητής της διοργάνωσης ξεκινά με μέτριες εμφανίσεις. 😉 Μόνο που η Αργεντινή πρέπει να αλλάξει πολλά στο παιχνίδι της για να διεκδικήσει με αξιώσεις τον ρόλο του πρωταγωνιστή.

Μετά το νερόβραστο 0-0 μεταξύ Νιγηρίας και Ιράν, όπου οι μεν Νιγηριανοί έδωσαν ρεσιτάλ φλύαρης επιθετικής ανάπτυξης οι δε Ιρανοί φοβούνταν να περάσουν τη σέντρα, είχα τη βεβαιότητα ότι, εύκολα ή δύσκολα, οι Βόσνιοι θα επικρατούσαν των Αφρικανών. Πλανήθηκα πλάνη οικτρά. Καθοδηγούμενοι από το δίδυμο του αφιονισμένου αυτή τη φορά Εμενίκε και του πολύτιμου Ρωσονιγηριανού βετεράνου Οντεμουίνγκι, οι Νιγηριανοί πέτυχαν το γκολ που ζητούσαν κι έπειτα διαχειρίστηκαν το προβάδισμά τους στο σκορ ήρεμα κι «ευρωπαϊκά» (1-0). Οι Βόσνιοι, ενώ είχαν στα χαρτιά το δεύτερο καλύτερο υλικό του ομίλου, κατάφεραν να αποκλειστούν. Έδειξαν ανωριμότητα κι ανσφάλεια, ήταν κι άτυχοι (δοκάρι στο τέλος), αδικήθηκαν και διαιτητικά (το γκολ του Τζέκο στο 0-0 που ακυρώνεται κακώς ως οφσάιντ). Ας πρόσεχαν όμως!

Χρυσή μάσκα από τον θησαυρό του Κόφι Καρικάρι, ένατου βασιλιά του Βασιλείου Ασάντι (Γκάνα, 19ος αι.)

Ακόμη ένας όμιλος-φωτιά: Η Γερμανία ξεκίνησε πυραυλοκίνητα τη διοργάνωση, συντρίβοντας τους αξιοθρήνητους Πορτογάλους. Ακόμη κι αν δεχτούμε ότι τους βοήθησαν οι συγκυρίες (αποβολή Πέπε), το 4-0 είναι σκορ που δεν σηκώνει συζήτηση. Το ίδιο βράδυ, οι Γκανέζοι χάριζαν πραγματικά τη νίκη στους Αμερικανούς. Δέχτηκαν το γκολ με το ξεκίνημα του παιχνιδιού κι αναγκάστηκαν να φορτσάρουν σε ολόκληρη τη διάρκεια του αγώνα, χωρίς αποτελεσματικότητα. Όταν κατάφεραν να ισοφαρίσουν χαλάρωσαν, με αποτέλεσμα να δεχτούν το δεύτερο (και μοιραίο) τέρμα στην επόμενη ουσιαστικά αμερικανική επίθεση. Ο τρόπος είναι ενδεικτικός: κόρνερ που παραχωρείται αναίτια κι ανόητα και φέρνει το γκολ εξαιτίας των άθλιων τοποθετήσεων των αμυνόμενων. Τόση τακτική ανωριμότητα σε ομάδα με τόσο ταλέντο και μονάδες με εξαιρετική τεχνική κατάρτιση είναι ασυγχώρητη (1-2). Οι τύψεις γιγαντώνουν μετά το εκπληκτικό ματς της Γκάνας εναντίον της Γερμανίας: το β΄ ημίχρονο του αγώνα αυτού προσέφερε στους θεατές τη μεγαλύτερη, σχεδόν εξωπραγματική, ένταση από κάθε άλλο στη διοργάνωση. Τέσσερα γκολ, καταγιστικός ρυθμός, συνεχείς ευκαιρίες εκατέρωθεν και πάθος για τη νίκη μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο (2-2). Έδειξε η Γερμανία τις αδυναμίες της, ιδίως τις αμυντικές; Έχει δίκιο ο Μπέκενμπάουερ όταν ισχυρίζεται ότι «όσο η Γερμανία προτιμά το θέαμα από την ουσία δεν πρόκειται να κερδίσει καμία μεγάλη διοργάνωση«; Πού θα μπορούσε να φτάσει η Γκάνα αν διαχειριζόταν με στοιχειώδη ορθολογισμό την αναμέτρηση με τις ΗΠΑ;

Με όλα αυτά, ίσως και να αδικούμε τους πολύ καλούς Αμερικανούς που παραλίγο να προκριθούν ήδη από το δεύτερο παιχνίδι τους. Η Πορτογαλία, βέβαια, έχει το ιδανικό προφίλ ομάδας σε παρακμή που κατευθύνεται με μαθηματική ακρίβεια στον αποκλεισμό. Διόλου δεν τη βοηθά η μετριότατη κατάσταση στην οποία βρίσκεται λόγω τραυματισμών το μεγάλο αστέρι της. Τη νύχτα της Κυριακής προς τη Δευτέρα είχε την τύχη να προηγηθεί νωρίς στο σκορ χάρη σε ένα παιδαριώδες σφάλμα της αμερικανικής άμυνας. Οι ΗΠΑ, όμως, ανέλαβαν την πρωτοβουλία, έχασαν ευκαιρίες και τελικά ανέτρεψαν το σκορ. Λίγη προσοχή και θα πανηγύριζαν την πρόκριση. Μόνο που ο συνδυασμός Κριστιάνο Ρονάλντο και Βαρέλα έφερε την πορτογαλική ισοφάριση στο πέμπτο λεπτό των καθυστερήσεων (2-2). Τώρα, οι μεν Αμερικανοί θα πρέπει να επιδιώξουν την επικύρωση του εισιτηρίου για την επόμενη φάση εναντίον των Γερμανών (ιστορία όχι απλή, ό,τι κι αν πουν οι διάφοροι πονηροί), οι δε Πορτογάλοι θα κυνηγήσουν ένα θαύμα απέναντι σε ομάδα που εμφανίζεται πολύ ανώτερή τους, χωρίς να έχουν καν τον έλεγχο της μοίρας τους (πρέπει και να συντρίψουν τη Γκάνα και παράλληλα να νικήσει η Γερμανία τις ΗΠΑ).

Κι ένας ακόμη της μετριότητας: Μαζί με (ή μάλλον μετά) τον όμιλο της εθνικής μας, ο όγδοος όμιλος πρέπει να είναι ο πιο αδύναμος της διοργάνωσης. Το Βέλγιο είναι η καλύτερη ομάδα του ομίλου, αλλά δεν πείθει κι απόλυτα. Είναι άπειρη σε επίπεδο τέτοιας διοργάνωσης, ενώ ο προπονητής προσπαθεί να χωρέσει στην ενδεκάδα όλα τα αστέρια του που αγωνίζονται στην Πρέμιερ Ληγκ χωρίς να κατορθώνει να φτιάξει πραγματικό σύνολο. Εναντίον των μαχητικών Αλγερινών του Βαχίντ Χαλίλοτζιτς χρειάστηκε πολλή προσπάθεια, επιτυχημένες αλλαγές κι η κούραση του αντιπάλου για να μπορέσει το Βέλγιο να ανατρέψει το σκορ και να φτάσει αγχωτικά στη νίκη (2-1). Εναντίον της (ξανά απογοητευτικής) Ρωσίας και σε ένα από τα ποιοτικώς χειρότερα παιχνίδια της διοργάνωσης, τη νίκη την έφερε ένα φοτσάρισμα κατά το τελευταίο δεκάλεπτο. Είχαν προηγηθεί και πάλι επιτυχημένες αλλαγές (Ορίτζι και Μιραλλάς). Μάλλον είναι βέβαιο ότι η βελγική ενδεκάδα που ξεκινά τους αγώνες δεν είναι η σωστή.

Για τη Ρωσία, αναρωτιέμαι τι δουλειά ακριβώς έχει κάνει όλο αυτό το διάστημα ο Φάμπιο Καπέλλο. Ομάδα άψυχη, ηττοπαθής, στείρα στην ανάπτυξή της, με εξαφανισμένα ατού, γενικώς μια ποδοσφαιρική τραγωδία. Με τους Νοτιοκορεάτες παραλίγο να χάσουν το παιχνίδι μετά την απίστευτη για τέτοιο επίπεδο γκάφα του Ακινφέγιεφ (τελικό σκορ 1-1). Με τους Βέλγους προσπάθησαν δειλά μπας και κλέψουν τη νίκη με κάποια αντεπίθεση. Η πλάκα μετά από όλα αυτά είναι ότι οι Ρώσοι μπορούν ακόμη να προκριθούν και μάλιστα είναι ουσιαστικά κύριοι της μοίρας τους: αρκεί να νικήσουν τους Αλγερινούς. Δεν θα στοιχημάτιζα ρούβλι στην ομάδα του Καπέλλο. Οι Αλγερινοί δεν είναι ομάδα που ξεχειλίζει από ταλέντο, αλλά είναι δεμένοι, επαρκείς τεχνικά και με μπόλικο πάθος και φιλοδοξίες. Τις κορεατικές «τίγρεις», για παράδειγμα, τα φεννέκ τις καταβρόχθισαν για πρωινό (4-2).

Οι επόμενες ημέρες θα κρίνουν πολλά: μία από τις Ουρουγουάη και Ιταλία θα υποχρεωθεί, δυστυχώς, να αποχωρήσει, την ίδια ώρα που σε ομίλους σαν τον τρίτο και τον όγδοο θα αναζητούνται οι λιγότερο κακοί για να πάρουν τη δεύτερη θέση πρόκρισης. Για να δούμε αν η εθνική μας θα τα καταφέρει έστω και για αυτόν τον ρόλο.

 

Δύο έργα! 1. «Ένα μόνο λάθος φτάνει» (αισθηματικό δράμα), 2. «Δια πυρός και σιδήρου» (πολεμικό, θρίλλερ)

Οι δύο πρώτοι προημιτελικοί της διοργάνωσης δεν μας απογοήτευσαν: χωρίς να είναι κατ’ ανάγκη αγώνες τεχνικής τελειότητας και μεγάλου ποδοσφαιρικού θεάματος, είχαν την ομορφιά της έντασης και της αγωνίας που χαρακτηρίζει αναμετρήσεις με έπαθλο μια θέση στην τελική τετράδα. Και στα δύο παιχνίδια το στοιχείο του δράματος ήταν παρόν. Στον πρώτο προημιτελικό παρακολουθήσαμε την απροσδόκητη πτώση του ακλόνητου φαβορί. Ο δεύτερος είχε την ομορφιά του αγώνα όπου οι δύο ομάδες κυνηγούν με πάθος επί 120΄ τη νίκη, χρησιμοποιώντας όλα τα όπλα που διαθέτουν, και ο οποίος κρίνεται τελικά στη διαδικασία των πέναλτυ. Μόνο που για να φτάσουμε σ’ αυτήν χρειάστηκε ένα απίστευτο από κάθε άποψη σενάριο. 

Ένα μόνο λάθος φτάνει ή πώς διαλύθηκε το «ακλόνητο» φαβορί: Η Βραζιλία θα πρέπει να περιμένει τουλάχιστον τέσσερα χρόνια και τα τελικά που θα διοργανώσει η ίδια για να προσπαθήσει να κατακτήσει τον έκτο τίτλο της. Μολονότι είχε χαρακτηρισθεί ως ακλόνητο φαβορί της διοργάνωσης, σκόνταψε ξανά στον προημιτελικό, όπως και το 2006, και υπό συνθήκες αρκετά όμοιες: με αντίπαλο μια «μεγαλομεσαία» ευρωπαϊκή ομάδα (τότε τη Γαλλία, χτες την Ολλανδία) που είχε ξεκινήσει στη διοργάνωση χωρίς απώλειες, αλλά και χωρίς να εντυπωσιάσει, είχε όμως το πάθος και την εξυπνάδα να μη φοβηθεί το όνομα της αντιπάλου και να κυνηγήσει κάθε ευκαιρία που θα παρουσιαζόταν. 

Ομολογώ ότι δεν είχα φανταστεί την εξέλιξη που τελικά είχε ο χτεσινός προημιτελικός. Περίμενα βέβαια ότι η Ολλανδία θα πρόβαλε τη μεγαλύτερη αντίσταση που είχε συναντήσει μέχρι τότε η Σελεσάο, αλλά το δύσκολο σενάριο για τους Βραζιλιάνους ήταν στο μυαλό μου το εξής: είτε να παρέμενε το 0-0 είτε οι Ολλανδοί να άνοιγαν το σκορ (κατά προτίμηση νωρίς). Το ζητούμενο από τους Βραζιλιάνους θα ήταν τότε να κυνηγήσουν το γκολ με σύνεση, χωρίς να ανοιχτούν υπερβολικά και χωρίς να πανικοβληθούν από το εναντίον τους αποτέλεσμα. Δεν φανταζόμουν, όμως, ότι οι Βραζιλιάνοι θα αποκλείονταν ενώ το παιχνίδι θα είχε ξεκινήσει ιδανικά για αυτούς. Και το παιχνίδι του Πορτ Ελίζαμπεθ άρχισε με τον καλύτερο τρόπο για τη Σελεσάο: γρήγορο γκολ από τον Ρομπίνιο (10΄) ΄κι ένα ολόκληρο πρώτο μέρος κατά το οποίο οι Βραζιλιάνοι έχουν την υπεροχή και, κατά τα φαινόμενα, τον απόλυτο έλεγχο του παιχνιδιού. Κι ενώ το δεύτερο μέρος ξεκίνησε με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, δημιουργώντας την εντύπωση ότι η έκβαση του αγώνα θα ήταν αυτή που αναμενόταν βάσει των προγνωστικών, η μορφή του άλλαξε άρδην μέσα σ’ ένα λεπτό. Στην αρχή της φάσης υπάρχει ένα φάουλ λίγο κάτω από τη σέντρα, το οποίο κερδίζει θεατρικά ο Ρόμπεν από τον Μπάστος, πέφτοντας θεαματικά ενώ δεν υπάρχει καν επαφή μεταξύ των δύο παικτών. Πρώτα νεύρα και απώλεια συγκέντρωσης από την πλευρά των Βραζιλιάνων. Στην εξέλιξη, σέντρα του Σνάιντερ προς τη βραζιλιάνικη περιοχή και σ’ ένα σημείο όπου δεν υπάρχει κανένας Ολλανδός. Ο Φελίπε Μέλο ετοιμάζεται να διώξει με κεφαλιά. Λογαριάζει, όμως, χωρίς τον τερματοφύλακά του: ο Ζούλιο Σέζαρ επιχειρεί αψυχολόγητα έξοδο για να διώξει αυτός τη μπάλα. Το αποτέλεσμα είναι να συγκρουστεί με τον Μέλο, ο οποίος άθελά του βρίσκει τη μπάλα με το κεφάλι και τη στέλνει στο βάθος της εστίας του (53΄). Αυτό το χοντρό λάθος θα σταθεί αρκετό για να πανικοβληθεί εντελώς το μεγάλο φαβορί, με την πρώτη μόλις δυσκολία που αντιμετώπιζε στη διοργάνωση. Νεύρα και ταραγμένο μυαλό. Ειδικά οι πρωταγωνιστές της φάσης χάνουν ολότελα τα λογικά τους: οι μετέπειτα ενέργειές τους δείχνουν ανθρώπους που βρίσκονται σε κατάσταση απόλυτης ταραχής και μόνο κακό μπορούν να κάνουν στην ομάδα τους. Ο πανικός πληρώνεται τοις μετρητοίς: 68΄, κόρνερ του Ρόμπεν, κεφαλιά του Κέυτ που πασάρει προς τον Σνάιντερ κι αυτός με κεφαλιά κάνει το 2-1. Κανείς από τους Βραζιλιάνους που βρίσκονται στη μεγάλη και στη μικρή περιοχή τους δεν επιχειρεί να μαρκάρει ή να εμποδίσει κάπως είτε τον πασέρ είτε τον σκόρερ. Ο κοντούλης Σνάιντερ πιάνει την κεφαλιά χωρίς να χρειαστεί να σηκωθεί από το έδαφος. Στο 73΄ το βραζιλιάνικο δράμα κορυφώνεται: ο Φελίπε Μέλο επιχειρεί να «αποδώσει δικαιοσύνη» μόνος του και να εκδικηθεί τον Ρόμπεν πατώντας τον εκτός φάσης. Αποβολή. Αν με 11 η Βραζιλία έδειχνε ήδη ανήμπορη να αντιδράσει, με 10 τα πράγματα γίνονται πολύ χειρότερα. Οι προσπάθειες για την ισοφάριση θα γίνουν, αλλά εντελώς ανορθόδοξα: ατομικές προσπάθειες του Κακά, γεμίσματα και σέντρες, την ώρα που οι Οράνιε πιέζουν όλο και πιο ψηλά και απειλούν να τελειώσουν τον αγώνα, εκμεταλλευόμενοι κάποιο από τα πολλά λάθη της πελαγωμένης ή ανύπαρκτης αντίπαλης άμυνας. Το σκορ δεν θα αλλάξει [Ολλανδία-Βραζιλία 2-1 (0-0)]. Η Ολλανδία επιστρέφει στα ημιτελικά μετά από 12 χρόνια. 

Πώς μπορεί να εξηγηθεί το ξαφνικό βραζιλιάνικο ναυάγιο; Από πολλούς και διάφορους λόγους. 

– Η ποιότητα του αντιπάλου. Η, τελικά επιτυχής, προσπάθεια των Ολλανδών να πρεσάρουν ψηλά και (τουλάχιστον στο β΄ μέρος) διαρκώς τη Σελέστε, δεν επέτρεψε στη δεύτερη να αναπτυχθεί όπως συνηθίζει. Ταυτόχρονα, η νοοτροπία των Ολλανδών που δεν φοβήθηκαν το όνομα του αντιπάλου και προσπάθησαν να πάρουν ό,τι μπορούσαν από ένα παιχνίδι στο οποίο δεν ήταν φαβορί και δεν είχαν να χάσουν τίποτε, ενώ μπορούσαν να κερδίσουν πολλά. Αντιθέτως, η ταμπέλα του φαβορί έκανε κακό στη Βραζιλία: όχι μόνο επαναπαύθηκε σ’ αυτήν (βλ. και επιχείρημα Κώστα Ζαφείρη σε σχόλιο του προηγούμενου ποστ), υποτιμώντας σε ορισμένο βαθμό την αντίπαλό της, αλλά τελικά αποδείχθηκε ότι δεν είχε και σχέδιο αντίδρασης σε περίπτωση που η εξέλιξη του αγώνα διέψευδε τις βεβαιότητές της. Η εικόνα της καθολικής βραζιλιάνικης υπεροχής στο α΄ μέρος επέτεινε την αίσθηση αυτή και τελικά κατέστησε ακόμη δυσκολότερη την αντίδραση στην ώρα των δυσκολιών (βλ. σχόλιο π2 στο προηγούμενο ποστ). 

–  Η υποχρέωση όχι απλώς νίκης, αλλά κατάκτησης του τροπαίου αποδείχθηκε ότι είχε συσσωρεύσει τεράστιο άγχος στους Βραζιλιάνους, άγχος που εκδηλώθηκε στην πρώτη δυσκολία που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν και τελικά τους παρέλυσε. 

– Εδώ και περίπου 15 χρόνια οι Ολλανδοί έχουν γίνει δεξιοτέχνες του “βρόμικου” παιχνιδιού. Όχι βέβαια με την έννοια του επικίνδυνου για τη σωματική ακεραιότητα του αντιπάλου, αλλά μ’ αυτήν της χρήσης κάθε μέσου ικανού να τον εκνευρίσει (θέατρο για να κερδηθούν φάουλ – βλ. Ρόμπεν στη φάση που προηγήθηκε της ισοφάρισης -, τραβήγματα φανέλας και σορτ σε κάθε μονομαχία – βλ. Φαν Μπόμμελ, Όιγιερ, Ντε Γιονκ -, και γενικά όλα αυτά τα φάουλ, εντός και εκτός φάσης, που συνήθως δεν σφυρίζονται). 

Σε τελική ανάλυση, κι ας μη μου κρατήσουν κακία οι φίλοι των Οράνιε, νομίζω ότι τον χτεσινό προημιτελικό περισσότερο τον έχασε η Βραζιλία παρά τον κέρδισε η Ολλανδία. Σε κάθε περίπτωση όμως για να έχεις ευκαιρίες σε έναν αγώνα και για να κλονίσεις την αυτοπεποίθηση του αντιπάλου σου, πρέπει να το επιδιώξεις ο ίδιος. Η Ολλανδία το προσπάθησε και ανταμείφθηκε για αυτό. Άλλωστε χτες τα περισσότερα ατού της βρέθηκαν σε σπουδαία μέρα: ο Σνάιντερ έκανε το μεγάλο παιχνίδι που χρωστούσε. Ο Φαν Πέρσι ήταν σαφώς βελτιωμένος. Ρόμπεν και Κέυτ ήταν και πάλι οι σταθερές αξίες. Η άμυνα κράτησε στις δύσκολες στιγμές. Πάνω από όλους, όμως, νομίζω ότι στάθηκε ο Φαν Μπόμμελ, αποδιοργανώνοντας πλήρως τη βραζιλιάνικη ανάπτυξη με τις τοποθετήσεις και τη διορατικότητα στο παιχνίδι του, αλλά και με τα σκόπιμα φάουλ. Η Ολλανδία έχει πλέον την ευκαιρία να παίξει έναν ημιτελικό ως φαβορί, απέναντι σε μια αντίπαλο πιο κουρασμένη και με σημαντικές απώλεις. Πόσο της πάει, όμως, το ένδυμα του φαβορί; Η απάντηση την Τρίτη στο Κέηπ Τάουν. 

Δια πυρός και σιδήρου – Η Ουρουγουάη επιστρέφει στα ημιτελικά: Η τελευταία φορά ήταν πριν 40 χρόνια, σ’ ένα μάλλον φιλικό περιβάλλον (Πόλη του Μεξικού). Τότε αντίπαλος ήταν η υπερδύναμη του υπαρκτού σοσιαλισμού, η οποία μάλλον είχε και την υπεροχή στο παιχνίδι. Και τότε χρειάστηκε παράταση, η Σελέστε όμως πρόλαβε να χτυπήσει λίγο πριν το τέλος με την κεφαλιά του αναπληρωματικού φορ Εσπάρραγκο (Ουρουγουάη-ΕΣΣΔ 1-0). Χτες το περιβάλλον ήταν εχθρικό, μια και όλο το στάδιο υποστήριζε την προσπάθεια της Γκάνας να γίνει η πρώτη αφρικανική ομάδα που θα παίξει σε ημιτελικό ΠΚ. Χρειάστηκε όχι μόνο παράταση, αλλά και πέναλτυ. Ένας συνεχής αγώνας τεράστιας έντασης και με απίστευτη εξέλιξη. Χορταστικό θέαμα από δύο ομάδες που θα χάσουν πολλές ευκαιρίες επιδιώκοντας τη νίκη. 

Στα πρώτα 25΄, μία μόνο ομάδα υπάρχει στον αγωνιστικό χώρο. Παρά την απόφαση του Ταμπάρες να γυρίσει τον Καβάνι σε θέση μέσου, η Ουρουγουάη έχει καθολική υπεροχή και χάνει πέντε τουλάχιστον ευκαιρίες με σπουδαιότερη την τελευταία, όταν ο Σουάρες ξεφεύγει από τους αντιπάλους του και σουτάρει για να διώξει σε κόρνερ ο Κίνγκσον την τελευταία στιγμή. Έπειτα η Γκάνα ισορροπεί το παιχνίδι και στη συνέχει παίρνει τον έλεγχό του. Δύο μεγάλες ευκαιρίες στο 29΄ και 30΄ (κεφαλιά του Βόρσα και σουτ του Τζυαν ελάχιστα άουτ). Η Ουρουγουάη χάνει στο 37΄ τον αρχηγό και στυλοβάτη της άμυνάς της, τον Ντιέγκο Λογκάνο. Η Γκάνα επιμένει και ανοίγει το σκορ σε καθοριστική στιγμή, ενώ παίζονται οι καθυστερήσεις του α΄ ημιχρόνου, με απίστευτο σουτ του Μουντάρι (σχεδόν από τη σέντρα και με τη μπάλα να αναπηδά μπροστά από τον Μουσλέρα, ο οποίος δεν έχει και οπτικό πεδίο). Η Ουρουγουάη μπαίνει στην επανάληψη αποφασισμένη να ισοφαρίσει και το πετυχαίνει στο 55΄ με το εξαιρετικό φάουλ του Φορλάν. Μετά την ισοφάριση ο αγώνας ισορροπεί ξανά, ενώ χάνονται ευκαιρίες εκατέρωθεν. Παράταση. Στο πρώτο μέρος της είναι η Γκάνα που ξεκινά πιο δυνατά κι η Ουρουγουάη που χάνει τις ευκαιρίες προς το τέλος του. Στο δεύτερο, μετά το 110΄, η Ουρουγουάη φαίνεται πιο κουρασμένη, η Γκάνα διαπιστώνει ότι μπορεί να κερδίσει τον αγώνα πριν από τα πέναλτυ, πιέζει και δημιουργεί φάσεις, τις οποίες χάνει στην τελική προσπάθεια. Κι ενώ είμαστε πια βέβαιοι ότι η αναμέτρηση θα κριθεί στα πέναλτυ, έρχεται η ώρα του δράματος του 120΄. 

Ο Πορτογάλος διαιτητής, που έχει παίξει πολύ διακριτικά τη «γηπεδούχο» Γκάνα (δίνοντας ευκολότερα φάουλ στους επιθετικούς της σε επικίνδυνες θέσεις) σφυρίζει ακόμη ένα φάουλ κοντά στη μεγάλη περιοχή των Ουρουγουανών. Ακολουθεί ένα απίστευτο μελέ όπου οι Γκανέζοι επιθετικοί έχουν 4 ή 5 τεράστιες ευκαιρίες να πετύχουν το γκολ της νίκης, αλλά η μπάλα αποκρούεται στη γραμμή από τον Μουσλέρα ή τους αμυνόμενους. Η μία από αυτές τις αποκρούσεις οφείλεται στο χέρι του Σουάρες. Πέναλτυ και αποβολή του αστεριού της επίθεσης της Σελέστε, αλλά αυτό είναι το λογικό τίμημα για τη σωτηρία από ένα βέβαιο γκολ. Ο Τζυαν ετοιμάζεται να εκτελέσει το πέναλτυ και να στείλει την αφρικανική ομάδα στον τελικό. Μόνο που το σουτ του χτυπά με δύναμη στο οριζόντιο δοκάρι του Μουσλέρα. Ενώ αγκάλιασαν σφιχτά τον παράδεισο του ημιτελικού, οι Γκανέζοι διαπιστώνουν με απογοήτευση ότι ο δρόμος προς την κόλαση είναι πιο ανοιχτός. 

Αρχίζουν τα πέναλτυ. Φορλάν 1-0. Ο Τζυαν νικά την απογοήτευση και πηγαίνει να επιτελέσει το καθήκον του: τέλεια εκτέλεση στο παραθυράκι του Μουσλέρα και 1-1. Αν είχε κάνει το ίδιο λίγα λεπτά πιο πριν… Βικτορίνο και Άπια εκτελούν υποδειγματικά και 2-2. Ο βετεράνος κεντρικός μπακ Σκόττι που αντικατέστησε τον τραυματία Λουγκάνο εκτελεί με ελάχιστη φόρα και ξεγελά για λίγο τον Κίνγκσον. Το αποτέλεσμα είναι, όμως, αυτό που μετράει και 3-2 για την Ουρουγουάη. Ο Τζων Μένσα παίρνει σειρά. Σουτάρει χωρίς καθόλου φόρα και ο Μουσλέρα αποκρούει σχεδόν άνετα. Ο Μάξι Περέιρα πάει να σκοτώσει τον αντίπαλο. Σουτάρει δυνατά και άουτ. Οι αφρικάνικες ελπίδες παίρνουν παράταση ζωής. Για ελάχιστο χρόνο. Ο νεαρός επιθετικός Αντίγια εκτελεί άτολμα κι ο Μουσλέρα αποκρούει στην αριστερή γωνία. Τώρα ο γνώριμός μας Αμπρέου έχει την πρόκριση στα πόδια του. Εκτελεί δεξιοτεχνικά το πέναλτυ (α λα Πανένκα) και στέλνει τη Σελέστε στα ημιτελικά [Ουρουγουάη-Γκάνα 1-1 παράτ. (1-1 καν. αγ., 0-1 ημίχρ.), 4-2 πέναλτυ, Γιοχάνεσμπουργκ]. Σαράντα χρόνια μετά. Και με τρελά όνειρα για έναν ημιτελικό στον οποίο η Ουρουγουάη θα ξεκινήσει από σαφή θέση αουτσάιντερ. Κουρασμένη. Δίχως το μεγάλο της επιθετικό αστέρι, τον Λουίς Σουάρες, που χτες έκανε ένα μεγάλο παιχνίδι, τόσο επιθετικά όσο και αμυντικά. Απλώς δεν σκόραρε, απέτρεψε όμως την ήττα. Χωρίς τον αριστερό ακραίο της, τον Χόρχε Φουσίλε, που κι αυτός έκανε σπουδαίο παιχνίδι στον προημιτελικό. Κόντρα σε μια αντίπαλο που οι ειδήμονες θεωρούν σαφώς καλύτερή της σε ποδοσφαιρική αξία. Με την πεποίθηση, όμως, ότι από το παιχνίδι αυτό δεν έχει τίποτε να χάσει, μόνο να κερδίσει δόξα που όμοιά της γνώρισαν μόνον οι θριαμβευτές του Μαρακανά πριν από 60 χρόνια.

Απόψε μας περιμένουν δύο σπουδαία, αν και διαφορετικών προδιαγραφών παιχνίδια. Μετά το χτεσινό παιχνίδι της Βραζιλίας, η σύγκρουση Αργεντινής και Γερμανίας προβάλλει ακόμη πιο έντονα ως πρόωρος τελικός της διοργάνωσης. Κανένα αποτέλεσμα δεν θα αποτελέσει έκπληξη σ’ αυτήν την αναμέτρηση μεταξύ των δύο πιο φορμαρισμένων ομάδων του ΠΚ. Ίσως η πληρότητα και η μεγαλύτερη εμπερία των μονάδων της Αργεντινής να της δίνουν ένα ελάχιστο προβάδισμα. Όταν, όμως, απέναντι βρίσκεται η πιο ταλαντούχα και επικίνδυνη μεσαία γραμμή, το όποιο προβάδισμα τείνει να εξαλειφθεί. Ας ελπίσουμε μόνο να παρακολουθήσουμε έναν αγώνα υψηλής ποιότητας, όπως αρμόζει στην μεγάλη ποδοσφαιρική αξία των μονομάχων.

Στο δεύτερο ματς, η Ισπανία ξεκινά ως το μεγάλο φαβορί. Βεβαίως, οι δυνατότητές της (ως ομάδας και ατομικά των ποδοσφαιριστών της) υπερβαίνουν κατά πολύ αυτές της Παραγουάης. Δεν αρκούν όμως για να της εξασφαλίζουν την πρόκριση σε ένα ματς που έχει τα χαρακτηριστικά της παγίδας: μια αντίπαλος αποφασισμένη, καλά οργανωμένη και ικανή για να διεκδικήσει το καλύτερο. Αν προσθέσουμε το γεγονός ότι η Ισπανία δεν έχει βρει ακόμη το επίπεδο παιχνιδιού που είχε στο τελευταίο Ευρωπαϊκό, καθώς και το βάρος που συνιστά για τους παίχτες της ο τίτλος του φαβορί και η υποχρέωση επικράτησης και τελικής νίκης στη διοργάνωση, τότε ίσως συνειδητοποιήσουμε ότι δεν βρισκόμαστε και τόσο μακριά από την έκπληξη…

Η ώρα των δυνατών

Οι αγώνες του γύρου των 16 δεν επεφύλασσαν τελικά ιδιαίτερες εκπλήξεις. Στους 7 από τους 8 αγώνες επικράτησαν, εύκολα ή δύσκολα, τα φαβορί. Μόνο σε έναν προκρίθηκε το αουτσάιντερ (Γκάνα), αν και στην ουσία επρόκειτο για αγώνα μεταξύ σχεδόν ισοδύναμων ομάδων, όπου είχαμε θεωρήσει ως σχετικό φαβορί την ομάδα που τελικά αποκλείστηκε (ΗΠΑ), με κριτήριο ότι έπαιζε ως τότε σαφώς ωραιότερο ποδόσφαιρο από την αντίπαλό της. Η ποιότητα των παιχνιδιών κυμάνθηκε από το πολύ καλό ως το σαφώς κάτω του μετρίου. Οι αγώνες των «μικρών» το Σάββατο έδωσαν υποσχέσεις, ενώ την Κυριακή παρακολουθήσαμε δύο αναμετρήσεις υψηλού επιπέδου και μεγάλης έντασης. Δυστυχώς η συνέχεια δεν ήταν ανάλογη: τη Δευτέρα είχαμε ένα μέτριο παιχνίδι κι ένα στο οποίο η διαφορά δυναμικότητας αφαίρεσε γρήγορα  σχεδόν κάθε ενδιαφέρον, ενώ την Τρίτη παρακολουθήσαμε τις δύο χειρότερες σε ποιότητα αναμετρήσεις.

 Η Ουρουγουάη επιβεβαίωσε τις μεγάλες προσδοκίες που έχει δημιουργήσει. Ξεκίνησε δυνατά τον σαββατιάτικο αγώνα της κόντρα στη Ν. Κορέα [Ουρουγουάη.Ν. Κορέα 2-1 (1-0), Πορτ Ελίζαμπεθ] και άνοιξε γρήγορα το σκορ με τον Λουίς Σουάρες (8΄). Στη συνέχεια έκανε το λάθος να προτιμήσει να διαχειριστεί το σκορ αντί να το διευρύνει, με αποτέλεσμα, ιδίως στα πρώτα 23΄ του β΄ μέρους, να παραχωρήσει την πρωτοβουλία στην αντίπαλό της. Το αποτέλεσμα αυτής της υποχώρησης ήταν να δεχτεί την ισοφάριση από τους πάντα μαχητικούς Κορεάτες (Λη Τσουνγκ Γιονγκ, 68΄). Η ισοφάριση αφύπνησε τη Σελέστε, η οποία συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να προσπαθήσει για να κατακτήσει ξανά την πρόκριση σε προημιτελικό μετά από 40 χρόνια. Αφού χάθηκαν κάποιες ευκαιρίες, το μεγάλο ταλέντο του Σουάρες έδωσε τη λύση: αφού ντρίμπλαρε τον προσωπικό αντίπαλό του, ο φορ του Άγιαξ έπιασε ένα εξαιρετικό σουτ από τη γωνία της μεγάλης περιοχής, το οποίο κατέληξε στα αντίπαλα δίχτυα. Η περιπέτεια τελείωνε για τη φιλότιμη Κορέα. Συμπαθής, αλλά όχι για πολύ μεγάλα πράγματα, μπορεί να επιστρέψει στη χώρα της με ψηλά το κεφάλι (και να μας κάνει να σκεφτούμε ότι στη θέση της θα μπορούσε, με λίγη σοβαρότητα στο εναρκτήριο ματς, να είναι η εθνική μας). Όσο για την Ουρουγουάη, έδειξε ξανά τις αρετές της: άψογη οργάνωση, εξαιρετική αμυντική λειτουργία υπό την καθοδήγηση του Λουγκάνο (το Σάββατο δέχτηκε το πρώτο μόλις γκολ στη διοργάνωση) και μια υπέροχη επιθετική τριάδα με τους Φορλάν, Σουάρες και Καβάνι. Θα μπει στα προημιτελικά ως μεγάλο φαβορί για πρόκριση.

Οι ΗΠΑ, αντιθέτως, δεν κατόρθωσαν να δικαιώσουν τις προτιμήσεις μας. Με λιγότερη φρεσκάδα, αναγκασμένες να κυνηγούν από νωρίς το σκορ και χωρίς τη νοοτροπία της αληθινά μεγάλης ομάδας που της επιτρέπει να κερδίζει ακόμη κι όταν δεν βρίσκεται στην καλύτερη μέρα της, έπεσαν στην παγίδα της Γκάνας, μιας ομάδας που δεν παίζει ελκυστικό ποδόσφαιρο, αλλά έχει την αποφασιστικότητα να πάρει το αποτέλεσμα που θέλει απέναντι σε αντίπαλο που είναι κοντά στα κυβικά της [Γκάνα-ΗΠΑ 2-1 παράτ., 1-1 καν. αγ. (1-0), Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ]. Τρεις λόγοι εξηγούν κυρίως την αμερικανική αποτυχία: 1. οι αμυντικές ολιγωρίες (ή και αδυναμίες) σε πολύ κρίσιμα σημεία (αρχή του αγώνα και αρχή της παράτασης), τις οποίες δεν συγχώρεσε το μεγάλο ατομικό ταλέντο των δύο σκόρερ της αντιπάλου. 2. Τα ατυχή πειράματα του Μπράντλεϋ από τα οποία δεν βγήκε κανένα (η out of the blue χρησιμοποίηση στη βασική ενδεκάδα του Κλαρκ, την οποία ο κόουτς αναγκάστηκε να διορθώσει με αλλαγή α λα Αλέφαντος/ η, ανεξήγητη αν δεν ανέκυψε πρόβλημα τραυματισμού, έξοδος του Άλτιντορ πριν την έναρξη της παράτασης). 3. Η σωματική και ψυχική κούραση που συνεπάγονταν οι προσπάθειες που κατέβαλε η ομάδα κυνηγώντας το σκορ και στα τρία ματς των προκριματικών (επιστροφή από το 0-1 με τους Άγγλους, το 0-2 με τους Σλοβένους, αναζήτηση του γκολ της νίκης με τους Αλγερινούς) και στο χτεσινό. Όταν ήρθε το 1-2 στο χειρότερο σημείο, οι ΗΠΑ δεν είχαν πια δυνάμεις και μυαλό για να επιδιώξουν ορθολογικά την ισοφάριση, όπως είχαν κάνει στα προηγούμενα ματς. Σε κάθε περίπτωση, οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν το ΠΚ αφήνοντας καλές εντυπώσεις και υποσχέσεις για το μέλλον.

Η Γκάνα έφερε σε πέρας την αποστολή της, παίζοντας το τόσο προσφιλές σ’ αυτήν ποδόσφαιρο αναμονής. Ευτύχησε να πετύχουν γκολ σε καθοριστικά σημεία δύο από τις πιο ταλαντούχες μονάδες της, όπως είναι ο Κέβιν Πρινς Μπόατενγκ και, κυρίως, ο Τζυαν Ασαμόα (υπόδειγμα τελειώματος φάσης το 2ο γκολ), οπότε μπόρεσε να διαχειριστεί τον αγώνα από θέση ισχύος. Έδειξε τον σκληρό χαρακτήρα της, καθώς δεν κάμθηκε από την ισοφάριση με πέναλτυ του Ντόνοβαν που έστειλε τον αγώνα στην παράταση. Μεγάλο παιχνίδι από τον αριστερό μέσο Αντρέ Αγιού (κρατώ την προφορά των Γάλλων, μια και ο γιος του Αμπεντί Πελέ είναι προϊόν του γαλλικού ποδοσφαιρικού συστήματος: ανήκει στη Μαρσέιγ και την περασμένη χρονιά έπαιζε – και μάλλον θα παίζει και την επόμενη – στην Αρλ-Αβινιόν που κέρδισε την άνοδό της στη Λιγκ 1). Λογικά οι δυνατότητες της Γκάνας είναι για μέχρι εδώ. Ωστόσο φαντάζομαι ότι θα κυνηγήσει την πρόκριση στα ημιτελικά με όλες τις δυνάμεις της και με όπλα την υποστήριξη του κοινού και των διοργανωτών (ο εκπρόσωπος της οργανωτικής επιτροπής έδωσε συγχαρητήρια για την «πρόκριση στο ημιτελικό»! Το λάθος το διόρθωσε γρήγορα, αλλά η λανθάνουσα γλώσσα αν μη τι άλλο εκφράζει ειλικρινώς κάποιες επιθυμίες).

Τα ματς της Κυριακής ήταν με διαφορά τα καλύτερα από άποψη ποιότητας και έντασης, καθώς αφορούσαν τέσσερις μεγάλες σε όνομα και/ ή ποδοσφαιρικό ταλέντο εθνικές ομάδες. Δυστυχώς και τα δύο σημαδεύτηκαν από σοβαρά διαιτητικά σφάλματα (για την ακρίβεια σφάλματα των εποπτών) που τελικά αδικούν όχι μόνο τους ζημιωθέντες και ηττημένους, αλλά και τους ευνοηθέντες και τελικά νικητές, καθώς αφήνουν μια σοβαρή σκιά στην επικράτησή τους. Βάσει αξίας και αυτών που έδειξαν στο γήπεδο, Γερμανία και Αργεντινή θα πρέπει να προχωρούσαν και χωρίς τη διαιτητική εύνοια. Ωστόσο, τα λάθη επιτρέπουν (ίσως ακόμη περισσότερο στη χώρα μας) την ανάπτυξη μιας ολόκληρης φιλολογίας για το τί θα συνέβαινε αν είχε μετρήσει το γκολ του Λαμπάρντ, που δεν είδε ο επόπτης του Ουρουγουανού διαιτητή Χόρχε Λαρριόνδα, ή αν ακυρωνόταν όπως έπρεπε το οφσάιντ πρώτο γκολ του Τέβες.

Το εντονότερο σε συγκινήσεις, μέχρι τώρα, ματς του Μουντιάλ επρόκειτο να είναι ένας αγώνας στον οποίο συμμετείχε η εθνική Αγγλίας (έτσι για να δοκιμαστούν οι πεποιθήσεις ή οι ιδεοληψίες μου). Μετά από ένα αναγνωριστικό εικοσάλεπτο, ακολούθησε ένα καταιγιστικό τέταρτο γερμανικής κυριαρχίας που ξεγύμνωσε τις αδυναμίες της αγγλικής άμυνας. Στο 20΄ ο Κλόζε κερδίζει το σπρηντ από τον Άπσον, την ώρα που ο Τέρρυ έχει χάσει εντελώς τη φάση. Ο Ντέιβιντ «Καλάμιτυ» Τζέημς δεν επιχειρεί καμία έξοδο και ο πρώτος εκ των Πολωνών της γερμανικής επίθεσης τελειώνει τη φάση. Στο 32΄, έξοχος συνδυασμός Κλόζε, Μύλλερ, Ποντόλσκι, και ο έτερος Πολωνός σκοράρει με ωραίο διαγώνιο πλασέ. Στο σημείο εκείνο είμαι απολύτως βέβαιος ότι το ματς έχει τελειώσει και ότι το μόνο ζητούμενο είναι το εύρος του τελικού σκορ. Λογαριάζω χωρίς την παροιμιώδη αγωνιστικότητα των Άγγλων (και τις εμφανείς αμυντικές αδυναμίες των Γερμανών). Μετά από γέμισμα του Τζέρραρντ στην καρδιά της γερμανικής περιοχής και απελπιστική έξοδο του Νώυερ, ο Άπσον μειώνει με κεφαλιά (34΄). Ένα λεπτό αργότερα, ο Λαμπάρντ εξαπολύει έναν κεραυνό που βρίσκει το οριζόντιο δοκάρι και σκάει μισό τουλάχιστον μέτρο μέσα από τη γραμμή του τέρματος του Νώυερ. Επόπτης και διαιτητής δεν βλέπουν τίποτε και ιδού πεδίο δόξης λαμπρό για όσους αρέσκονται στην κατασκευή υποθετικών σεναρίων. Οι Άγγλοι μπαίνουν φουριόζοι και στο β΄, ο Λαμπάρντ, πάλι, έχει ένα εξαιρετικό φάουλ που χτυπά στο οριζόντιο δοκάρι των Γερμανών. Σιγά-σιγά οι Γερμανοί ανακτούν τον έλεγχο του αγώνα και στο πιο κρίσιμο σημείο χτυπούν δύο φορές, εκμεταλλευόμενοι όχι μόνο την υποδειγματική ανάπτυξή τους, αλλά και τις παιδικές επιστροφές της αγγλικής ομάδας στον χώρο άμυνάς της. Οι δύο αντεπιθέσεις με δημιουργούς, αντίστοιχα, τον Σβάινστάιγκερ και τον Έζιλ και εκτελεστή και τις δύο φορές τον Μύλλερ (66΄, 69΄) τελειώνουν το ματς [Γερμανία-Αγγλία 4-1 (2-1), Μπλουμφοντέιν]. Και στις δύο περιπτώσεις όλη η Αγγλία έχει ξεμείνει κοντά στη γερμανική περιοχή από την εκτέλεση προηγούμενου φάουλ και ύστερα από πούλημα της μπάλλας: η επιδίωξη της ισοφάρισης με κατέβασμα ολόκληρης της ομάδας στην αντίπαλη περιοχή και η πλήρης αδυναμία επιστροφών μετά την απώλεια της κατοχής της μπάλας είναι συμπτώματα τακτικής αδυναμίας που δεν συναντά κανείς ούτε σε ερασιτεχνικές ομάδες. 

Οι Γερμανοί μπορούν να προετοιμαστούν με ηρεμία και αυτοπεποίθηση για τον πρόωρο «τελικό» του Σαββάτου. Το κέντρο τους μοιάζει να είναι το πληρέστερο και το πιο δημιουργικό της διοργάνωσης: με τέσσερις ποδοσφαιριστές που συμμετέχουν όλοι στην επιθετική ανάπτυξη της ομάδας, με την πάντα γοητευτική ιδέα των δύο ακραίων επιτελικών μέσων (έναν πιο χαφ και δημιουργικό, όπως είναι ο Έζιλ, κι έναν πιο εξτρέμ, όπως ο Μύλλερ) να υλοποιείται τέλεια, η Γερμανία υπόσχεται πολλά, δίνοντας την εικόνα ενός μελλοντικού φιναλίστ ή, ακόμη και, τροπαιούχου. Αν πρέπει να ανησυχεί για κάτι, αυτό είναι η άμυνα, περιλαμβανομένου και του τερματοφύλακά της. Η τρικυμία μετά το 2-0 (δηλαδή σε ένα ευνοϊκότατο σημείο του αγώνα) προκαλεί ανησυχίες και καταδεικνύει την αχίλλειο πτέρνα μιας ομάδας που παίζει επιθετικό ποδόσφαιρο.

Οι Άγγλοι εγκατέλειψαν και πάλι νωρίς τη διοργάνωση (όπως είχαμε προβλέψει και όπως δεν πίστευαν κάποιοι ειδήμονες). Εντούτοις, η τελευταία εικόνα της ήταν και η πιο συμπαθητική. Άλλες ομάδες θα είχαν διαλυθεί μετά το 0-2. Η Αγγλία ουσιαστικά ισοφάρισε το σκορ. Θα μπορούσε να επικαλείται το μεγάλο διαιτητικό σφάλμα και να υποστηρίζει ότι δεν της δόθηκε η ευκαιρία να κερδίσει το παιχνίδι. Δεν αρκούν, όμως, το πάθος και η εξαιρετική απόδοση κάποιων εκλεκτών μονάδων (Λαμπάρντ, Τζέρραρντ) για να γίνει μια ομάδα μεγάλη και να αποκλείσει τους Γερμανούς. Το υλικό της εθνικής Αγγλίας ήταν (και δεν είναι η πρώτη φορά) άνισης ποιότητας. Από τους σπουδαίους παίκτες της, ο μεν Ρούνευ εμφανίστηκε πραγματικά «καμένος» και δεν υπήρξε σε καμία στιγμή καθοριστικός. Ο Τέρρυ ήταν ξεχασμένος στις περιπέτειές του. Από τους υπόλοιπους, πολλοί είναι τόσο μέτριοι που δεν θα έβρισκαν θέση στην ενδεκάδα των περισσότερων από τις εθνικές που συμμετείχαν σ’ αυτό το Μουντιάλ. Ειδικά όσον αφορά την άμυνα και τους τερματοφύλακες η κατάσταση είναι απελπιστική. Προσθέστε τα ατυχή πειράματα του Καπέλλο (ο Ρούνεϋ δεύτερος επιθετικός, ο Τζέρραρντ στο αριστερό άκρο και όχι στον άξονα όπου αποδίδει καλύτερα) και τη χρόνια αφέλεια σε θέματα τακτικής κι έχετε τις εξηγήσεις του αποκλεισμού των Άγγλων χωρίς να μπείτε σε συζητήσεις περί διαιτησίας.

Κατά τη γνώμη μου, το ματς με το υψηλότερο επίπεδο τεχνικής ήταν η σύγκρουση Αργεντινής-Μεξικού στο Γιοχάνεσμπουργκ [3-1 (2-0)]. Το Μεξικό έδωσε ένα μάθημα για το πώς μπορείς να κοντράρεις στα ίσα μια ποδοσφαιρική υπερδύναμη, με την προϋπόθεση βέβαια να διαθέτεις και κάμποσο ταλέντο. Μολονότι δεν βγήκε το τρυκ του Αγκίρρε (χρησιμοποίηση, για πρώτη φορά, του Αδόλφο Μπαουτίστα στο αριστερό άκρο της επίθεσης – ο Μπαρρρέρα, με την απόδοσή του στο β΄μέρος που πέρασε σαν αλλαγή και με τα τεχνικά του χαρακτηριστικά, απέδειξε ότι ήταν καταλληλότερη λύση από τον βαρύ επιθετικό της Τσίβας της Γουαδαλαχάρα), στο πρώτο τέταρτο το Μεξικό είχε δημιουργήσει πολλά προβλήματα στην άμυνα της Αλμπισελέστε κι είχε ήδη χάσει τρεις μεγάλες ευκαιρίες (δοκάρι στο φοβερό σουτ του Σαλσίδο, σουτ του Γουαρδάδο που γλείφει το δοκάρι του Ρομέρο, σουτ του Ερνάντες λίγο άουτ). Μετά από ένα εικοσάλεπτο στο οποίο είναι επιθετικά μπλοκαρισμένη, η Αργεντινή θα αντιδράσει και θα σκοράρει στο 26΄ με τον Τέβες, χάρη στην αβλεψία επόπτη και διαιτητή που δεν προσέχουν ότι ο Αργεντίνος επιθετικός βρίσκεται σε καθαρή θέση οφσάιντ όταν δέχεται τη μπαλιά του Μέσσι. Το αντικανονικό γκολ που μέτρησε θα αποδιοργανώσει εντελώς το Μεξικό που γρήγορα θα βρεθεί και με δεύτερο γκολ στην καμπούρα του, ύστερα από το τραγικό γύρισμα του Οσόριο που θα εκμεταλλεύεται ψύχραιμα ο Ιγουαΐν. Στις αρχές του β΄μέρους ο Τέβες θα πετύχει και τρίτο γκολ με ένα εξαιρετικής ομορφιάς μακρινό σουτ. Προς τιμήν του, το Μεξικό δεν θα καταθέσει τα όπλα, θα παίξει όμορφο επιθετικό ποδόσφαιρο και θα πετύχει το γκολ της τιμής με μια φοβερή προσπάθεια του Ερνάντες (που ξεφεύγει από δύο αμυντικούς και σουτάρει από δύσκολη θέση).

Η Αργεντινή δείχνει να αποκτά αυτοπεποίθηση και να ανεβάζει σταδιακά την απόδοσή της σ’ αυτό το ΠΚ. Έχει βελτιωθεί σημαντικά στους τομείς αδυναμίας της. Δεν έχει, πάντως, λύσει όλα τα προβλήματά της: ο Μέσσι δεν έχει κάνει ακόμη το παιχνίδι που όλοι περιμένουν απ’ αυτόν, βάζοντας ως μέτρο σύγκρισης τις εμφανίσεις του με τη Μπαρσελόνα. Ίσως και να είναι δύσκολο να το κάνει παίζοντας με την εθνική πολύ πιο πίσω απ’ ό,τι με την ομάδα της Καταλωνίας. Και η άμυνα δεν εμπνέει και τόση σιγουριά, ώστε να τη θεωρεί κάποιος εγγύηση όταν επόμενος αντίπαλος είναι η επιθετικά καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης. 

Όσο για το Μεξικό, νομίζω ότι ο Αγκίρρε και οι παίχτες του διέπραξαν μεγάλο σφάλμα που δεν κυνήγησαν με περισσότερο πάθος και αποφασιστικότητα τη νίκη στο τελευταίο παιχνίδι του ομίλου κατά της Ουρουγουάης. Η πρωτιά θα τους εξασφάλιζε μια σχετικά άνετη πορεία μέχρι τα ημιτελικά, διάκριση που ποτέ δεν έχει πετύχει το Μεξικό. Είναι κρίμα που μια τόσο ταλαντούχα κι επιθετική ομάδα εγκαταλείπει τη διοργάνωση, αποτυγχάνοντας μάλιστα για πέμπτη συνεχή φορά να προκριθεί από τους 16 στα προημιτελικά. Επειδή, όμως, αρκετοί από τους παίκτες του είναι ακόμη νέοι, μπορεί να διατηρήσει την αισιοδοξία του και να κάνει σχέδια για το μέλλον. 

Απέναντι στη Σλοβακία, δηλαδή μια ομάδα με σαφώς μικρότερες δυνατότητες και ταλέντο, πιο κουρασμένη και με παίκτες που σε κάποιο βαθμό ένιωθαν ότι είχαν εκπληρώσει την αποστολή τους αποκλείοντας την Ιταλία, η Ολλανδία συνέχισε να συλλέγει νίκες χωρίς να πείθει με την απόδοσή της [Ολλανδία-Σλοβακία 2-1 (1-0), Ντέρμπαν]. Φυσικά, η παρουσία στην ενδεκάδα του Ρόμπεν (σκόρερ του πρώτου γκολ) δίνει στην ομάδα άλλον αέρα, ο Κέϋτ είναι πολύ πειστικός σε ρόλο χαφ εξτρέμ που μοιράζει ασίστ (εν προκειμένω στον Σνάϊντερ για το δεύτερο γκολ), δικαιολογημένα αναμένεται ότι ο Σνάϊντερ μπορεί να ανεβάσει απόδοση, αλλά αυτό είναι όλο. Ο Φαν Πέρσι συνεχίζει να απογοητεύει, ενώ στον αγώνα της Δευτέρας έδειξε και πολύ κακή συμπεριφορά, δυσανασχετώντας με πολύ προφανή τρόπο όταν (επιτέλους) έγινε αλλαγή με τον Χούντελααρ. Επίσης, η άμυνά της δείχνει να παίζει με τη φωτιά όσον αφορά το οφσάιντ. Οι αργές κινήσεις των Ολλανδών αμυντικών πρόσφεραν στη Σλοβακία δύο τουλάχιστον κλασσικές ευκαιρίες (και μάλιστα κολλητές, μέσα σ’ ένα δίλεπτο), τις οποίες σταμάτησε ο Στεκέλενμπυρχ. Σε παιχνίδι με πιο δύσκολο αντίπαλο τέτοιες ολιγωρίες πληρώνονται τοις μετρητοίς. Με δεδομένο ότι επόμενος είναι η Βραζιλία, γρήγορα θα μάθουμε τα όρια των δυνατοτήτων των Οράνιε. Δεν μπορώ να αποκλείσω εντελώς το ενδεχόμενο οι Ολλανδοί να κάνουν την υπέρβαση. Πιστεύω όμως ότι οι πιθανότητές τους είναι πολύ μικρές.

Σε θέματα επιλογών τακτικής, ο Μαρσέλο Μπιέλσα βρίσκεται στους αντίποδες του Ρεχάγκελ. Έχοντας να αντιμετωπίσει το υπ’ αριθμόν ένα φαβορί για τον τίτλο, ο Αργεντίνος προπονητής παρέταξε τη Χιλή με το αγαπημένο του 3-3-1-3 (Σουάσο φορ, Αλέξις Σάντσες και Μπωσεζούρ στα άκρα της επίθεσης, Μαρκ Γκονσάλες πίσω τους ως επιθετικός μέσος). Κι όταν το ματς στράβωσε, δεν δίστασε να βγάλει δύο αμυντικούς και ένα μέσο για να περάσει δύο επθετικούς μέσους (Τέλλο, Βαλντίβια) κι έναν καθαρόαιμο επιθετικό (Μίλλαρ). Φυσικά όλες αυτές οι παρακινδυνευμένες κινήσεις δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα, εκτός της συμπάθειας που προκαλεί ο μέχρι τρέλας επιθετικός προσανατολισμός της εθνικής Χιλής. Δύο γκολ μετά το ημίωρο (κεφαλιά του Ζουάν, 34΄, πάσα Ρομπίνιο και ατομική προσπάθεια του Λουίς Φαμπιάνο, 37΄) κι ένα τρίτο με πολύ ωραίο φαλτσαριστό σουτ του Ρομπίνιο, έδωσαν ακόμη μία άνετη νίκη στη Σελεσάο [Βραζιλία-Χιλή 3-0 (2-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Ας επισημανθεί το εξαιρετικό παιχνίδι (αμυντικά και επιθετικά) του Ζιλμπέρτο Σίλβα. Με απόλυτη αυτοπεποίθηση και εντυπωσιάζοντας με τον τρόπο που αποκτά τον πλήρη έλεγχο των παιχνιδιών της, η Βραζιλία του Ντούνγκα αποτελεί ένα καθ’ όλα πειστικό φαβορί. Νομίζω ότι έχει με διαφορά την καλύτερη αμυντική λειτουργία από κάθε άλλη ομάδα αυτής της διοργάνωσης (έτσι για να καταρρίπτονται τα στερεότυπα).

Το τέλος των αγώνων της φάσης των 16 μας επιφύλαξε δύο άνοστα και μάλλον απογοητευτικά ματς. Στο ματς μεταξύ Παραγουανών και Ιαπώνων και οι δύο ομάδες είχαν παραλύσει από το δέος της πρόκρισης στους προημιτελικούς. Ο Μαρτίνο παρέταξε την ομάδα του, που ως πιο έμπειρη και δεμένη ήταν και το λογικό φαβορί, με αμυντικούς προσανατολισμούς: η βασική έγνοια ήταν να εξουδετερώσει τα επιθετικά ατού της αντιπάλου και ειδικά τον Χόντα. Ο σκοπός αυτός επιτεύχθηκε, αλλά ευκαιρίες στο παιχνίδι αυτό ουσιαστικά δεν είδαμε. Τελικά, χρειάστηκαν τα πέναλτυ για να προκριθεί το φαβορί [Παραγουάη-Ιαπωνία 0-0, 5-3 πέναλτυ, Πρετόρια]. Περιμένουμε πολύ περισσότερα πράγματα από την Παραγουάη: ο δύσκολος προημιτελικός της κόντρα σε μια ομάδα που επιδιώκει να επιβάλει το παιχνίδι της θα δείξει τί ακριβώς αξίζουν οι «Γκουαρανί». Με όπλο μια από τις καλύτερες άμυνες και ορισμένους εξαιρετικούς μέσους, η Παραγουάη θα παλέψει με ουσιαστικές πιθανότητες για να κάνει την έκπληξη. Άλλωστε ο ρόλος του αουτσάιντερ της πάει πιο πολύ. 

Το ιβηρικό ντέρμπυ ίσως είχε ένταση και σκληρότητα, θέαμα πάντως όχι [Ισπανία-Πορτογαλία 1-0 (0-0), Κέηπ Τάουν]. Ναι μεν η Ισπανία επιδίωκε να επιβάλει τον ρυθμό της, αλλά ήταν πιο επιφυλακτική από άλλες φορές, μια και φοβόταν μήπως οι γείτονες της κάνουν τη ζημιά. Η δε Πορτογαλία, στημένη καρααμυντικά από τον Κεϊρός, δεν είχε παρά πρωτόγονο σχέδιο επιθετικής ανάπτυξης: είτε περίμενε από τον (και πάλι ανύπαρκτο) Κριστιάνο Ρονάλντο να περάσει 25 αντιπάλους και να κάνει το θαύμα, είτε έστελνε καμινάδες προς την ισπανική περιοχή με την ελπίδα να πάρει την κεφαλιά ο Αλμέιντα και να συμβεί κάτι. Στο εικοστό λεπτό του παιχνιδιού είχα ήδη παραδοθεί στην αγκαλιά του Μορφέα. Ξύπνησα γύρω στο 40΄ και έντρομος προσπάθησα να δω αν είχε ανοίξει το σκορ. Τίποτε, φυσικά. Περίμενα έπειτα τη σύνοψη του πρώτου μέρους για να διαπιστώσω αν είχα χάσει κάποια καλή φάση. Και πάλι τίποτε. Τελικά, το παιχνίδι κρίθηκε από το ισπανικό επιθετικό ξέσπασμα του δεκαλέπτου 60΄-70΄, το οποίο συνέπεσε (όχι τυχαία) με την είσοδο στην ενδεκάδα του Γιορέντε, ενός παίκτη με πιο κλασσικές τοποθετήσεις σέντερ φορ, ο οποίος δεν κατατρύχεται από τις ανασφάλειες του Τόρρες. Και πάλι το γκολ το πέτυχε ο Βίγια (62΄, από θέση οφσάιντ πάντως). Μένει να διαπιστώσουμε αν οι Ισπανοί θα μπορέσουν να απελευθερωθούν από την πίεση που δημιουργεί ο τίτλος του φαβορί και οι προσδοκίες του κόσμου στην πατρίδα τους (προσδοκίες που δεν έχουν κανένα έρεισμα στην ιστορία του ΠΚ: η Ισπανία έχει να βρεθεί σε τετράδα από το 1950!). Όσο για τους Πορτογάλους, επιβεβαίωσαν την εντύπωση ότι η εποχή της δόξας έχει περάσει για τη συγκεκριμένη ομάδα. Και, λυπάμαι που το λέω, αυτή η Πορτογαλία δεν πρόκειται να μας λείψει ιδιαίτερα. Πώς να μας λείψει μια ομάδα που σε τέσσερα παιχνίδια σκόραρε (ασύστολα μεν, αλλά…) μόνο σε ένα, αυτό που έδωσε με τα βορειοκορεατικά πτώματα.

Οι προημιτελικοί αρχίζουν την Παρασκευή και το μενού έχει παιχνίδια για όλα τα γούστα, από πρόωρο τελικό, μέχρι ντέρμπυ ανάμεσα σε αουτσάιντερ. Βραζιλία, Ισπανία και Ουρουγουάη ξεκινούν σαν φαβορί, αλλά δεν έχουν και την πρόκριση εξασφαλισμένη. Στο τέταρτο ματς πιστεύω ότι η Αργεντινή έχει ένα μικρό (πολύ μικρό) προβάδισμα, λόγω μεγαλύτερης εμπειρίας των μονάδων της και πληρότητας στη σύνθεσή της. Αλλά δεν είμαι καθόλου βέβαιος για το αν αυτά θα σταθούν αρκετά για να συγκρατήσουν την πιο ταλαντούχα και νεανική Νατσιονάλμάνσαφτ της τελευταίας εικοσαετίας.

Παρακμή και πτώση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας

Απ’ την αρχή λέγαμε ότι η φετινή Ιταλία, γερασμένη και δίχως τις μεγάλες προσωπικότητες του πρόσφατου παρελθόντος, δεν είχε καμία σχέση με την ομάδα που κατέκτησε τον τίτλο πριν από τέσσερα χρόνια. Πιστεύαμε όμως ότι λόγω νοοτροπίας, ιστορίας και της παρουσίας του Λίππι στον πάγκο θα τα κατάφερνε τουλάχιστον να περάσει από αυτόν τον όχι και τόσο υψηλού επιπέδου Στ΄ όμιλο κι ίσως να φτάσει ως τα προημιτελικά για να πέσει εκεί ηρωϊκά. Τελικά, τίποτε από αυτά δεν συνέβη: η κάτοχος του κυπέλλου έπεσε με πάταγο απ’ τον θρόνο της κι αυτό, λαμβανομένης υπόψη της συνολικής της παρουσίας, δεν ήταν παρά απονομή δικαιοσύνης.

Κατεβαίνοντας στο Έλλις Παρκ του Γιοχάνεσμπουργκ, η Ιταλία παρουσιάστηκε άτολμη, νευρική κι αγχωμένη, ίσως και φοβισμένη. Μπορεί και μπλεγμένη από τα οράματα των τριών ισοπαλιών που ίσως οδηγούσαν και πάλι στον θρίαμβο, όπως το ’82. Δυστυχώς η Ιστορία μόνο σαν φάρσα επαναλαμβάνεται. Αφού επέδειξε στο γήπεδο τις αδυναμίες της σε οργάνωση παιχνιδιού και άμυνα, δέχτηκε το πρώτο γκολ από τον Ρόμπερτ Βίττεκ, τον Σλοβάκο φορ που παίζει πια για την Ανκαραγκιουτζού, ομάδα που μάλλον δεν καταλέγεται στα μεγαθήρια του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Η είσοδος του Πίρλο στο β΄ μέρος κάπως συμμάζεψε τα πράγματα, η Ιταλία έχασε ευκαιρίες, ίσως και να έπρεπε να ισοφαρίσει στο σουτ του Κουαλιαρέλλα που σταματά ο Σκρτελ στη γραμμή (;) του τέρματος. Αντί ισοφάρισης, η ολιγωρία της άμυνας δίνει στον Βίττεκ την ευκαιρία να σκοράρει για δεύτερη φορά (73΄). Το παιχνίδι έχει πια αποκτήσει την άγρια ομορφιά που συνοδεύει την αγωνία του βασιλιά λίγο πριν έρθει η πτώση του, την οποία με κάθε μέσο πασχίζει να αποφύγει. Ο Ντι Νατάλε μειώνει (85΄). Ίσως τελικά το όνειρο με τις τρεις ισοπαλίες βγει αληθινό. Και πάλι όμως η άμυνα είναι ολάνοιχτη: ο νεοεισελθών Κοπούνεκ φεύγει στην αντεπίθεση και κάνει το 1-3 (89΄). Οι Ιταλοί δεν παραδίνονται. Απελπισμένα προσπαθούν να αποφύγουν το μοιραίο. Ο Κουαλιαρέλλα μειώνει στο δεύτερο λεπτό των καθυστερήσεων. Πολιορκία. Ο Πέπε στο 90΄+ 5΄ σπαταλά την τελευταία μεγάλη ευκαιρία. ΟΙ Ιταλοί μένουν εκτός από τον πρώτο γύρο [Σλοβακία-Ιταλία 3-2 (1-0)], κάτι που είχε 36 χρόνια να τους συμβεί. Η έλλειψη μεγάλων παικτών πληρώνεται. Στη θέση τους προκρίνονται οι Σλοβάκοι που στο τελευταίο κρίσιμο ματς αποφάσισαν να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και να κάνουν το παιχνίδι που θα διηγούνται στα παιδιά και στα εγγόνια τους. Μετά από δύο μέτρια έως άσχημα παιχνίδια αποφάσισαν να αδράξουν την ευκαιρία που τους παρουσιάστηκε, ξεπερνώντας τους εαυτούς τους σε έναν αγώνα από τον οποίο δεν είχαν τίποτε να χάσουν και πολλά να κερδίσουν. Χαρακτηριστικά τα παραδείγματα του σκόρερ Βίττεκ ή του Στρμπα, του μέσου της Ξάνθης που έπαιξε με χτυπημένο το γόνατο από το 40΄ ως το 87΄.

Στο άλλο ματς, Παραγουάη και Νέα Ζηλανδία μας πρόσφεραν μια άθλια λευκή ισοπαλία στο Πολοκουάνε, την οποία και οι ίδιοι θα ξεχάσουν. Ή μάλλον όχι: οι Παραγουανοί πέτυχαν τον στόχο της πρωτιάς στον όμιλο, ενώ η θεωρητικά μικρότερης δυναμικότητας ομάδα αυτού του ΠΚ κατάφερε να ολοκληρώσει τους αγώνες της αήττητη και μπροστά από την πρωταθλήτρια κόσμου!

3Χ3 και σαμουράι: Οι πρώτοι του στ΄ ομίλου θα ζευγαρώσουν με αυτούς του ε΄, εκεί όπου η Ολλανδία, για πρώτη φορά στην ιστορία της, πέτυχε τρεις νίκες σε ισάριθμους αγώνες της πρώτης φάσης. Το πέτυχε μάλιστα. χωρίς να εντυπωσιάσει ούτε στο ελάχιστο. Το παιχνίδι με το ήδη αποκλεισμένο Καμερούν είχε διαδικαστικό χαρακτήρα [Ολλανδία-Καμερούν 2-1 (1-0), Κέηπ Τάουν]. Ούτε και την Πέμπτη έπαιξε η Ολλανδία θεαματικό ποδόσφαιρο: το παιχνίδι της ομόρφυνε κάπως με την είσοδο του Χούντελααρ και, κυρίως, του μάγου Ρόμπεν. Θα χρειαστούν αγώνες με ισχυρότερους αντιπάλους για να καταλάβουμε ποιές ακριβώς είναι οι πραγματικές δυνατότητες αυτής της Ολλανδίας. Το Καμερούν προσπάθησε να σώσει τα προσχήματα αλλά και πάλι δεν τα κατάφερε: οι συγκρούσεις μεταξύ κλικών (παλιοί και νέοι, φίλοι του Ετό’ο και μη) καταδίκασαν μια ομάδα όπου τη σύνθεση την έφτιαχνε κατά το ήμισι ο προπονητής και κατά το ήμισι οι παίχτες με τους παράγοντες της ομοσπονδίας.

Στην αναμέτρηση Ιαπωνίας και Δανίας παρακολουθήσαμε ένα από τα ωραιότερα ματς αυτού του Μουντιάλ [Ιαπωνία-Δανία 3-1 (2-0), Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ]. Οι Ιάπωνες προκρίνονταν και με ισοπαλία, μόνο που έπαιξαν για τη νίκη και μόνο. Παρότι οι Δανοί ξεκίνησαν φουριόζοι στο πρώτο τέταρτο, οι Ασιάτες ισορρόπησαν και οι μεγάλες ευκαιρίες άρχισαν να δημιουργούνται και να χάνονται εκατέρωθεν. Το ματς κρίθηκε με τα δύο αριστοτεχνικά φάουλ-γκολ των Χόντα και Έντο. Μετά το 2-0 οι Δανοί συνέχισαν να προσπαθούν, αλλά όσο περνούσε η ώρα τούς κυρίευε ο εκνευρισμός. Η μείωση του σκορ από τον Τόμασσον ήρθε πολύ αργά κι άλλωστε οι ελπίδες έσβησαν με τον αστραπιαίο συνδυασμό Χόντα και Οκαζάκι. Οι Ιάπωνες προκρίθηκαν πανάξια έχοντας παίξει σε όλα τα ματς από καλά έως εξαιρετικά. Ως και τα κεντρικά τους μπακ έπαιζαν σαν «χάμμερ» ενώ οι μέσοι τους (Έντο, Ματσούι) κεντούσαν. Ο παιχταράς είναι όμως ο Κεϊσούκε Χόντα: πασάρει, ντριμπλάρει και σουτάρει αριστοτεχνικά! Πολύ σπουδαίος παίχτης μιας ομάδας που δείχνει να έχει μέλλον.  

Όλα αγγλοσαξονικά, αλλά όχι με τη σειρά που περιμένατε: Τα δύο φαβορί προκρίθηκαν τελικά από τον Γ΄ όμιλο, όμως η πρωτιά κατέληξε (δικαιότατα) στους Αμερικανούς. Οι Αμερικανοί είναι, στον όμιλό τους, αν όχι σε ολόκληρο το Μουντιάλ, η ομάδα με την πιο υγιή ποδοσφαιρική νοοτροπία: προσπαθούν να παίξουν ποδόσφαιρο μέχρι το σφύριγμα της λήξης, αναπτύσσονται λογικά (όχι καμινάδες) και δεν πτοούνται από τις ατυχίες (την Τετάρτη είχαν δοκάρι και μπόλικες ευκαιρίες) ή τις διαιτητικές αποφάσεις σε βάρος τους (ο στόπερ των Αλγερινών, ο Αντάρ Γιάχια έπρεπε να αποβληθεί από πολύ νωρίτερα και να δοθεί και πέναλτυ στις ΗΠΑ για τη βρόμικη αγκωνιά του εντός περιοχής στον Ντέμσεϋ). Η λύτρωση στο ματς με την Αλγερία άργησε, αλλά το γκολ του Ντόνοβαν στις καθυστερήσεις τούς χάρισε ό,τι καλύτερο μπορούσαν να περιμένουν [ΗΠΑ-Αλγερία 1-0 (0-0), Πρετόρια]. Η Αλγερία είχε νωρίς τη μεγάλη της ευκαιρία (το δοκάρι του Τζεμπούρ), αλλά και πάλι εκνεύρισε με την ανορθολογική της ανάπτυξη και τον απίστευτο ατομισμό των παιχτών της (ντριμπλάρω 3-4 και σουτάρω από τα 40 μέτρα). Μπρος σε κάτι Ζιανί, ο Τζεμπούρ έμοιαζε με υπόδειγμα ομαδικότητας! Δεν είναι τυχαίο ότι η Αλγερία είναι η μία από τις 2 ομάδες που δεν πέτυχαν ούτε ένα γκολ σ’ αυτό το Μουντιάλ. Να πω, όμως, και μια καλή κουβέντα για τον μέσο της Γκλάντμπαχ Καρίμ Ματμούρ που έδειξε πολύ καλά στοιχεία. 

Ούτε και στο τρίτο παιχνίδι έπαιξαν μπάλα οι Άγγλοι, αλλά τουλάχιστον νίκησαν και προκρίθηκαν [Αγγλία-Σλοβενία 1-0 (1-0), Πορτ Ελίζαμπεθ], έστω κι αν αντίπαλός τους ήταν μια ομάδα η οποία φοβόταν τον ίσκιο της, δεν ήξερε πώς να αναπτυχθεί, λογικά δεν έχασε ούτε μισή ευκαιρία και της οποίας τον αποκλεισμό κανένας ουδέτερος δεν πρόκειται να κλάψει. Να αναγνωρίσουμε ότι παίζοντας με μια πιο λογική σύνθεση, η Αγγλία έδειξε σημάδια βελτίωσης: η έξοδος του Χέσκυ από την ενδεκάδα απέτρεψε τους συμπαίκτες του από το να επιχειρούν συνεχείς γιόμες και καμινάδες στο πουθενά, ενώ βελτίωσαν την ομάδα η είσοδος ενός πιο γρήγορου επιθετικού (του σκόρερ Ντεφόου), η τοποθέτηση του Ρούνεϋ ως τελευταίου επιθετικού και η σχετική προώθηση του Τζέρραρντ στον αγωνιστικό χώρο. Ωστόσο, οι Άγγλοι τη ζημιά την έπαθαν βγαίνοντας δεύτεροι: αντί να πάνε στο πολύ εύκολο πάνω ταμπλώ (όπου η «παράγκα» τους προόριζε για αντιπάλους της Βραζιλίας στον ημιτελικό), βρέθηκαν στο κάτω, δηλαδή στο λάκο με τα φίδια, και αρχίζουν τα νοκ άουτ με αντίπαλο τον κακό τους δαίμονα, τη Γερμανία. Για να βρουν έμπνευση νίκης κατά των Γερμανών, θα πρέπει να ταξιδέψουν 44 χρόνια πίσω, στον διαβόητο τελικό του Γουέμπλεϋ. Μ’ αυτά που έχουν δείξει έως τώρα, απλά δεν μπορούν. Επειδή, όμως, συμβαίνουν καμιά φορά και μεταμορφώσεις, κρατήστε μια (μικρή) επιφύλαξη.

Γερμανική αξιοπιστία, σερβική αυτοκτονία: Άνθρωποι αξιόπιστοι και του καθήκοντος, οι Γερμανοί δεν παρέλειψαν να πάνε στο ραντεβού τους με την πρόκριση [Γερμανία-Γκάνα 1-0 (0-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Μπάλα σπουδαία δεν έπαιξαν – το άγχος τους μη γίνει η στραβή ήταν εμφανές – αλλά το ματσάκι το καθάρισαν με τη γκολάρα του Έζιλ και τώρα περιμένουν στη γωνία τα φιλαράκια τους. Στη Γκάνα έλαχε η μοίρα να είναι η μοναδική ομάδα της Αφρικής που πέρασε στην επόμενη φάση. Σας έχω κουράσει, αλλά το κατενάτσο της αλά αφρικανικά δεν με ενθουσιάζει καθόλου. Δεδομένου ότι μέχρι τώρα σκοράρει μόνο με πέναλτυ δεν μου δίνει την εντύπωση ότι η ομάδα αυτή μπορεί να πάει πιο μακριά.

Άλλωστε η πρόκριση της Γκάνας οφείλεται εν πολλοίς στην αυτοκτονία των Σέρβων [Αυστραλία-Σερβία 2-1  (0-0), Νέλσπράυτ]. Πώς τα κατάφεραν να αποκλειστούν και πάλι, ένας θεός το ξέρει. Εγκληματικό κοουτσάρισμα του Άντιτς, που βγάζει από το παιχνίδι τον καλύτερο μέσο του (Κράσιτς) και τον πιο αξιόπιστο επιθετικό του (Ζίγκιτς) και τρώει δύο γκολ στο καπάκι από τους μαχητικούς Αυστραλούς. Όταν η Σερβία ξύπνησε, ήταν αργά: και η διαιτησία την αδίκησε (χερούκλα του Καχίλλ στην περιοχή) κι ο εαυτός της (ο Πάντελιτς που σπαταλά την ευκαιρία για το 2-2 στις καθυστερήσεις). Κρίμα στο ταλέντο των Σέρβων. Οι Αυστραλοί, αντιθέτως, επέδειξαν πείσμα πολύ μεγαλύτερο της (όχι αμελητέας) ποδοσφαιρικής αξίας τους. Αν η διαιτησία τους έπαιζε λίγο καλύτερα στο ματς με τη Γκάνα ίσως τώρα να είχαν προκριθεί αυτοί.  

Άνοστη σούπα: Διαδικαστικά και τα δύο παιχνίδια της τελευταίας αγωνιστικής του Ζ΄ ομίλου. Στο Ντέρμπαν, Βραζιλιάνοι και Πορτογάλοι δεν έδειξαν καμία διάθεση να κυνηγήσουν σοβαρά τη νίκη (δύο μεγάλες ευκαιρίες, μία για κάθε ομάδα: Νίλμαρ στο α΄ μέρος για τη Σελεσάο, Ραούλ Μεϊρέλες στο β΄ για τους Λουζιτανούς) κι έμειναν στη λευκή ισοπαλία. Η Βραζιλία κράτησε την πρώτη θέση και το προνόμιο του εύκολου δρόμου προς τον τελικό. Η Πορτογαλία πάει κατευθείαν στα αγγούρια και μένει να δούμε αν πάει ξυπόλυτη ή όχι. Ή εφτάρα επί των Βορειοκορεατών δεν μπορεί να αποτελεί σοβαρό κριτήριο για τη δυναμικότητά της.

Την ίδια ώρα, η Ακτή Ελεφαντοστού έκανε μια άνευ σημασίας επίδειξη δύναμης απέναντι στους ζαλισμένους απ’ την πορτογαλική εφτάρα Βορειοκορεάτες [Ακτή Ελεφαντοστού-Β. Κορέα 3-0 (2-0), Νέλσπράυτ]. Πολύ αργά και δίχως ουσιαστική αξία (ένα γκολ, πάντως, από τον «παλιόφιλο» Τουρέ). Η Ακτή έδωσε πολύ λιγότερα από αυτά που υποσχόταν η μεγάλη αξία των παιχτών της.

Η σωτηρία της πρωταθλήτριας Ευρώπης: Τελικά, η κατάρα του Μουντιάλ προς το παρόν έχει ξορκιστεί. Η Ισπανία δεν πλήρωσε την ήττα από τους Ελβετούς. Κατάφερε να νικήσει τη Χιλή και να πάρει και την πρώτη θέση στον όμιλο [Ισπανία-Χιλή 2-1 (2-0), Πρετόρια]. Επιβεβαιώνεται η τρομακτική φόρμα του Βίγια, βοήθησε πολύ η επάνοδος του Ινιέστα. Ωστόσο, η ισπανική νίκη δεν ήταν τόσο εύκολη όσο φάνηκε. Οι Χιλιανοί μπήκαν πολύ δυνατά στο πρώτο τέταρτο και δημιούργησαν πολλά προβλήματα στη μάλλον βραδυκίνητη ιβηρική άμυνα, ιδίως με το διάβολο Μπωσεζούρ (το γαλλικό επώνυμο οφείλεται στην καταγωγή του παίκτη από την Αϊτή). Στη συνέχεια, όμως, πλήρωσαν την απειρία τους τόσο σε επίπεδο τακτικής όσο και νοοτροπίας/ ψυχολογίας. Μεταξύ 15΄ και 21΄ δέχονται τρεις ανόητες κίτρινες. Το πρώτο ισπανικό γκολ ξεκινά από λάθος σε προσπάθεια ντριμπλαρίσματος; η ομάδα αργεί να γυρίσει, οι Ισπανοί βγαίνουν στον αιφνιδιασμό κι ο Χιλιανός τερματοφύλακας αναγκάζεται να βγεί ως τη σέντρα. Διώχνει άσχημα κι ο Βίγια βάζει τη γκολάρα του. Στη φάση του δεύτερου ισπανικού γκολ, αποβάλλεται (μάλλον άδικα) κι ο Εστράδα και το κακό γίνεται διπλό. Νομίζω ότι οι Χιλιανοί έσπασαν ψυχολογικά κάτω από την πίεση του αποφασιστικού αγώνα χωρίς αύριο με το φαβορί του ομίλου και κυρίως από το ενδεχόμενο να αποκλεισθούν μολονότι είχαν δύο νίκες. Υποκλίνομαι, πάντως, στο μουρλο-Μπιέλσα που είχε το θάρρος να περάσει μέσο κι επιθετικό αντί δύο μέσων, ενώ η ομάδα του έπαιζε με δέκα. Το κόλπο φάνηκε να δουλεύει, μια και ο νεοεισελθών Ροντρίγο Μίλλαρ, φορ της Κόλο Κόλο, μείωσε στο 47΄, δίνοντας την εντύπωση ότι η Χιλή θα κυνηγούσε τις λιγοστές πιθανότητές της για ισοφάριση. Οι Ισπανοί παρέμειναν, πάντως, κυρίαρχοι του παιχνιδιού, που μετά το 60΄ άρχισε να ατονεί. Προφανώς κάποιος σφύριξε στους ποδοσφαιριστές και των δύο ομάδων τί συνέβαινε στο άλλο ματς. Οπότε κανείς δεν είχε την όρεξη να ρισκάρει οτιδήποτε και να διαταράξει ένα σκορ που έδινε πρόκριση και στους δύο (άθλια βέβαια η εικόνα των Ισπανών να παίζουν πασίτσες στο τελευταίο δεκάλεπτο για να ροκανίσουν τον χρόνο, χωρίς οι Χιλιανοί να κάνουν την παραμικρή προσπάθεια για πίεση). Έστω κι έτσι οι δύο καλύτερες ομάδες του ομίλου προκρίθηκαν.

Και προκρίθηκαν γιατί, όταν ήρθε η ώρα να φορέσει τη στολή του φαβορί, η Ελβετία φάνηκε κατώτερη των περιστάσεων. Προσπάθησε, αλλά έλειπε το καθαρό μυαλό που χρειαζόταν για να καταβληθεί η συμπαθής Ονδούρα [Ελβετία-Ονδούρα 0-0, Μπλουμφοντέιν]. Τελικά, στο β΄ ημίχρονο οι μεγαλύτερες ευκαιρίες χάθηκαν πιθανώς από την ομάδα της Κεντρικής Αμερικής: η παροιμιώδης αστοχία των επιθετικών της, όμως, δεν της επέτρεψε να πετύχει το παρθενικό της γκολ στη διοργάνωση.

Η πρώτη φάση ολοκληρώθηκε και δεν μπορούμε να πούμε ότι το θέαμα μας ενθουσίασε. Οι υποσχέσεις της δεύτερης αγωνιστικής των ομίλων δεν επιβεβαιώθηκαν στην τρίτη αγωνιστική, όταν το άγχος και η διεκδίκηση του αποτελέσματος με κάθε μέσο λειτούργησαν σαν τροχοπέδη. Ο μέσος όρος γκολ ανά παιχνίδι έπεσε πάλι στο 2,1 (κάτω από τον τελικό μ.ο. τερμάτων στο φτωχικό Ιτάλια Νοβάντα) κι ο κίνδυνος να καταριφθεί το αρνητικό ρεκόρ παραγωγικότητας είναι πολύ μεγάλος. Ίσως οι μεγαλύτερες συγκινήσεις να είχαν «αρνητικό» χαρακτήρα μια και αφορούν τον αποκλεισμό της κατόχου του τίτλου ή το στραπάτσο της Γαλλίας. Κάποια φαβορί επιβεβαίωσαν τη φήμη τους, δηλαδή η Αργεντινή (πρωτίστως) και η Βραζιλία. Γερμανοί και Ισπανοί γνώρισαν κι ένα στραβοπάτημα, αλλά τελικά έδειξαν χαρακτήρα. Η Ουρουγουάη επέδειξε εντυπωσιακή ωριμότητα και έβαλε υποψηφιότητα για να γίνει η ομάδα έκπληξη της τετράδας. Παραγουάη, Χιλή και Μεξικό ενίσχυσαν την άποψη περί εξαιρετικής φόρμας των λατινοαμερικάνικων εθνικών. Κι είδαμε ωραίο ποδόσφαιρο από μικρομεσαίους σαν τους Ιάπωνες και τους Αμερικανούς. Όσο για αυτούς που έφυγαν, δεν πρόκειται να μας λείψουν και πολύ (ίσως οι Σέρβοι ή η Ακτή Ελεφαντοστού, αλλά ας πρόσεχαν κι οι δύο).

Τέλος, μια και φτάνει η ώρα των νοκ άουτ αγώνων, μπορείτε να περιμένετε μέχρι το μεσημέρι κι ένα σύντομο ποστ προγνωστικών κι «ανάγνωσης» του τελικού ταμπλώ της διοργάνωσης. Υπαρχουν προοπτικές για έναν πολύ μεγάλο τελικό και κάμποσες εκπλήξεις…  

Δύσκολοι καιροί για φαβορί και πρίγκιπες

 

Στα περισσότερα παιχνίδια που περιλάμβανε το χορταστικό πρόγραμμα της Παρασκευής και του Σαββάτου τα θεωρητικά φαβορί δυσκολεύτηκαν να πετύχουν τον στόχο τους ή απλούστατα απέτυχαν. Μετά από τα αποτελέσματα της δεύτερης αγωνιστικής στον Γ΄ και Δ΄ όμιλο η κατάσταση είναι εξαιρετικά μπερδεμένη, καθώς και οι 8 ομάδες έχουν ελπίδες πρόκρισης. Η μόνη (αλλά σημαντική) διαφορά μεταξύ των δύο ομίλων είναι η σαφώς μεγαλύτερη ποδοσφαιρική αξία των αντιπάλων του Δ΄ ομίλου. Στον Ε΄ όμιλο, πάντως, έχουμε και μαθηματικά την πρώτη πρόκριση και τον πρώτο αποκλεισμό: μολονότι η ομάδα που προκρίθηκε ήταν και το λογικό φαβορί, εντούτοις και στα δυο παιχνίδια της συνάντησε δυσκολίες και δεν έπεισε με τις εμφανίσεις της. 

Ο αναπάντεχος θρίαμβος της σερβικής αντίστασης: Κατά την πρώτη αγωνιστική η Γερμανία έκανε το πιο εντυπωσιακό, το πιο πειστικό για τις δυνατότητές της παιχνίδι. Η Σερβία από την πλευρά της, παρά τις εξαίρετες μονάδες της, «τιμωρήθηκε» για την απροθυμία της να πάρει ρίσκα και να κυνηγήσει ουσιαστικά τη νίκη όταν έπρεπε. Στο μεταξύ τους παιχνίδι, οι Σέρβοι, για τους οποίους δεν θα υπήρχε αύριο σε περίπτωση ήττας, μπήκαν αποφασισμένοι και έδειξαν να κυνηγούν τη νίκη από την αρχή. Οι συγκυρίες αυτή τη φορά τους ευνόησαν: το καθοριστικό σημείο του παιχνιδιού ήταν η (αυστηρή) αποβολή του Κλόζε που έφερε τους Γερμανούς σε δύσκολη θέση (37΄). Αμέσως μετά οι Σέρβοι σκόραραν με μια ωραία φάση που ξεκινά με το μπάσιμο και τη σέντρα του Κράσιτς, την κεφαλιά-πάσα του Ζίγκιτς και το τελείωμα της φάσης από τον Γιοβάνοβιτς (38΄). Οι Γερμανοί θα μπορούσαν να ισοφαρίσουν στο τελείωμα του α΄ημιχρόνου, αλλά το σουτ του Χεντίρα κατέληξε στο οριζόντιο δοκάρι. Στο β΄ μέρος, παρά το αριθμητικό μειονέκτημα, συνέχισαν να προσπαθούν. Η χρυσή ευκαιρία παρουσιάστηκε με το πέναλτυ που κέρδισαν στο 60΄ και χαράμισε ο Ποντόλσκι, ο οποίος το εκτέλεσε αδύναμα δίνοντας την ευκαιρία στον Στόικοβιτς να το σταματήσει. Ταυτόχρονα και οι Σέρβοι είχαν σπουδαίες ευκαιρίες να πετύχουν το δεύτερο γκολ που θα τους εξασφάλιζε. Στο τέλος η αγωνιστικότητά τους ανταμείφθηκε με μια νίκη που πριν τον αγώνα έμοιαζε σχεδόν απίθανη και η οποία τους επιτρέπει να διεκδικήσουν την πρόκριση από θέση ισχύος [Σερβία-Γερμανία 1-0 (1-0), Πορτ Ελίζαμπεθ].

Η πτώση του μεγάλου φαβορί στο Πορτ Ελίζαμπεθ έφερε σε δύσκολη θέση τη Γκάνα. Ενώ μετά τη νίκη επί των Σέρβων πίστεψαν ότι είχαν ολοκληρώσει το δυσκολότερο τμήμα της αποστολής τους για την πρόκριση, οι Αφρικανοί του Ράγιεβατς ήξεραν πλέον ότι ακόμη και σε περίπτωση νίκης στο δεύτερο παιχνίδι δεν θα εξασφαλίζονταν, αλλά θα έπρεπε να διεκδικήσουν την πρόκριση σε μονομαχία με τους Γερμανούς (σε τριπλή ισοβαθμία η Γκάνα δεν θα είχε πολλές ελπίδες). Θυμίζω ότι η Γκάνα ήταν η μοναδική αφρικανική ομάδα που είχε προκριθεί στους 16 του ΠΚ της Γερμανίας. Ωστόσο και τότε και τώρα υπάρχει κάτι στο παιχνίδι της που δεν μου αρέσει καθόλου. Σε απόλυτη αντίθεση προς το στερεότυπο που θέλει της αφρικανικές ομάδες να κυνηγούν τη νίκη ακόμη κι απερίσκεπτα, στηριζόμενες στις εμπνεύσεις και τον αυθορμητισμό των ποδοσφαιριστών τους, η Γκάνα επιδίδεται σε παιχνίδι αναμονής και υπολογισμού: προτιμά να της προσφέρει τη νίκη ο αντίπαλος, παρά να την κυνηγήσει μόνη της. Η στάση αυτή συχνά τιμωρείται στο ποδόσφαιρο.

Στον αγώνα του Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ [Γκάνα-Αυστραλία 1-1 (1-1)], οι Αυστραλοί εμφανίστηκαν αποφασισμένοι να αφήσουν πίσω τους τη ντροπή της τεσσάρας του πρώτου αγώνα. Ξεκινώντας με τον Κιούελλ βασικό αντί του τιμωρημένου και πιο αμυντικογενούς Καχίλλ, οι Αυστραλοί μπήκαν δυνατά και πέτυχαν ένα γρήγορο γκολ, όταν ο Κίνγκσον δεν κατάφερε να συγκρατήσει το φάουλ του Μπρεσάνο και ο Χόλμαν που καιροφυλακτούσε έβαλε την ομάδα του μπροστά στο σκορ (11΄). Ωστόσο, τα βάσανα των Σοκερούς δεν είχαν τελειώσει: η πρώτη μεγάλη ευκαιρία της Γκάνας κατέληγε σε σουτ του Τζόναθαν Μένσα που σταμάτησε πάνω στη γραμμή ο Κιούελλ με το χέρι. Αποβολή και πέναλτυ (για δεύτερη φορά υπέρ της αφρικανικής ομάδας) και 1-1 από τον Τζυαν Ασαμόα (25΄). Η συνέχεια του ημιχρόνου υπήρξε πολύ δύσκολη για τους Αυστραλούς, οι οποίοι με αριθμητικό μειονέκτημα κατέβαλαν υπεράνθρωπες προσπάθειες για να συγκρατήσουν τις επιθέσεις των Αφρικανών και να μην καταρρεύσουν. Κι ενώ περιμέναμε το β΄ ημίχρονο να επισφραγίσει την αφρικανική υπεροχή, η Γκάνα άρχισε να παίζει όλο και πιο επιφυλακτικά, ενώ και η άμυνά της άρχισε να δείχνει σημάδια αστάθειας. Κι επειδή από τους Αυστραλούς το πάθος και η θέληση για νίκη δεν λείπουν, αυτοί τα έπαιξαν όλα για όλα, ρίχνοντας στο παιχνίδι τους Τσίππερφηλντ και Κέννεντυ. Το τελευταίο εικοσάλεπτο χαρακτηρίστηκε από σαφή υπεροχή και μεγάλες ευκαιρίες των Αυστραλών (ειδικά αυτή του Γουίλκσερ). Δεν τα κατάφεραν, μπορούν να έχουν παράπονα από τη διαιτησία του Ροζέττι, αλλά κέρδισαν τη συμπάθειά μας.

Έτσι όπως ήρθαν τα πράγματα, Γερμανοί και Σέρβοι είναι και πάλι τα φαβορί για την πρόκριση στον Δ΄ όμιλο. Σ’ ένα παιχνίδι ζωής και θανάτου μεταξύ Γερμανών και Γκανέζων το πλεονέκτημα ανήκει στους πρώτους. Και στη σύγκρουση των άλλων δύο ομάδων, οι Αυστραλοί θα εμφανιστούν με απώλειες και έχοντας ξοδέψει πολλές από τις δυνάμεις τους.

Μαχητές κι ανύπαρκτοι: Στα δυο παιχνίδια της Παρασκευής για τον Γ΄ όμιλο δεν εμφανίστηκε στο γήπεδο καμία μεγάλη ομάδα. Ωστόσο, το ένα ματς ήταν συναρπαστικό και το άλλο μια ανάλατη σούπα. Έχοντας να αντιμετωπίσουν μια μέτρια αλλά σοβαρή ομάδα [ΗΠΑ-Σλοβενία 2-2 (0-2), Γιοχάνεσμπουργκ], οι Αμερικανοί πλήρωσαν τις ολιγωρίες της άμυνάς τους και βρέθηκαν να χάνουν από τους Σλοβένους με 0-2 στο ημίχρονο, ενώ θα έπρεπε να έχουν σκοράρει τουλάχιστον μια φορά. Στο β΄ μέρος, το πάθος, η αγωνιστικότητα και η επιθυμία τους να επιτεθούν με κάθε λογικό τρόπο συγκίνησαν. Μείωσαν γρήγορα το σκορ με τον ηγέτη τους, τον Λάντον Ντόνοβαν (48΄), ισοφάρισαν στο 82΄ με τον γιο του προπονητή τους Μπράντλεϋ και θα έπαιρναν και τη νίκη αν ο ανεπαρκέστατος διαιτητής Κουλιμπαλύ από το Μαλί δεν τους ακύρωνε ένα κανονικότατο γκολ όπου ούτε οφσάιντ υπάρχει, ούτε επιθετικό φάουλ (αντιθέτως τρεις, τουλάχιστον, Σλοβένοι αμυντικοί κρατούν αντικανονικά τους αντιπάλους τους). Ακόμη κι έτσι θα παίξουν το τελευταίο ματς από θέση (ψυχολογικής) ισχύος, ζητώντας βέβαια μόνο τη νίκη για την πρόκριση. Οι Σλοβένοι, χωρίς να έχουν εντυπωσιάσει, έχουν ήδη μαζέψει 4 βαθμούς και τους αρκεί μια ισοπαλία. Το πρόβλημά τους είναι ότι θα παίξουν με το φαβορί του ομίλου, το οποίο θέλει πια απελπισμένα τη νίκη.  

Μέχρι τώρα, σε δύο ματς του Μουντιάλ κόντεψε να με πάρει ο ύπνος. Και τα δύο ήταν ματς της Εθνικής Αγγλίας. Αυτή η Αγγλία είναι πολύ χειρότερη απ’ ό,τι κι εγώ (ο ορκισμένος εχθρός της) την περίμενα. Απολύτως στείρα κι αντιπαραγωγική (σχεδόν όσο κι η Γαλλία) έχει και την ατυχία όλα τα ατού της να βρίσκονται σε μέτρια ή κακή κατάσταση. Μηδέν ουσιαστικά ευκαιρίες σε 90΄, καμία φαντασία στο παιχνίδι, ανορθόδοξη ανάπτυξη και, αυτή τη φορά, ανεπίτρεπτη υποτίμηση του αντιπάλου [Αγγλία-Αλγερία 0-0, Κέηπ Τάουν]. Οι πριγκιπικές παρουσίες στην εξέδρα δεν φάνηκε να εμπνέουν τους Άγγλους διεθνείς. Όσο για την Αλγερία, ο βασικός στόχος του Ραμπά Σααντάν ήταν να συμμαζέψει τα κομμάτια μιας ομάδας που έχασε κοροϊδίστικα το πρώτο παιχνίδι της και η οποία σπαράσσεται από εσωτερικές έριδες. Η φιλοδοξία ήταν να εμφανιστεί ενωμένη, να μη χάσει, εξουδετερώνοντας τις επιθέσεις της αντιπάλου, κι αν ο Αλλάχ ήθελε κάτι παραπάνω ας ερχόταν. Χαρακτηριστικό ήταν ότι η Αλγερία ξεκίνησε και τελείωσε το ματς χωρίς κανένα πραγματικό επιθετικό (ο Μαατμούρ που έπαιζε, ας πούμε, προωθημένος είναι μέσος). Υπό τις συνθήκες αυτές η επιτυχία ενός τέρματος θα ήταν θαύμα το οποίο ποτέ δεν συνέβη. Βεβαίως, οι Αλγερινοί πέτυχαν τον στόχο τους κι έμειναν ζωντανοί. Οι Άγγλοι, τώρα, έχουν πια ένα μόνο πλεονέκτημα (όχι πάντως ασήμαντο, αν κάνουμε σύγκριση με τη θλιβερή θέση των Γάλλων): είναι πάντα κύριοι της τύχης τους κι αν νικήσουν τους Σλοβένους προκρίνονται.

Η πρώτη πρόκριση κι ο πρώτος αποκλεισμός: Στον Ε΄ όμιλο, το φαβορί προκρίθηκε ήδη. Μόνο που δεν έχει ενθουσιάσει κανέναν. Μετά από μια δύσκολη επικράτηση επί των Δανών, η Ολλανδία πέτυχε και τη δεύτερη νίκη της: η επικράτηση, όμως, επί της Ιαπωνίας ήταν τελικά δύσκολη [Ολλανδία-Ιαπωνία 1-0 (0-0), Ντέρμπαν]. Η επιθετική ανάπτυξη των Οράνιε είναι προς το παρόν προβληματική. Τους έσωσε το γκολ του Σνάιντερ (53΄, ωραίο σουτ, αλλά και ευθύνη του Ιάπωνα τερματοφύλακα) και η καλή απόδοση μονάδων όπως ο Kuijt. Άλλοι, όπως ο Φαν Πέρσι είναι σκιές του εαυτού τους (ίσως θα έπρεπε να εξεταστεί η χρησιμοποίηση του Χούντελααρ στη βασική ενδεκάδα, άλλωστε είναι κλασσικό φορ και μπορεί να παίξει σαν μόνος προωθημένος καλύτερα από τον Φαν Πέρσι). Αν η Ιαπωνία είχε μεγαλύτερη τόλμη και ποικιλία στην επιθετική ανάπτυξή της ίσως να είχε πετύχει την έκπληξη.

Το άλλο ματς του ομίλου ήταν κυριολεκτικά αγώνας ζωής και θανάτου για τις δύο ομάδες [Δανία-Καμερούν 2-1 (0-0), Πρετόρια] και υπήρξε συναρπαστικό για τους θεατές. Οι Δανοί ξεκίνησαν μουδιασμένα και πλήρωσαν γρήγορα ένα φριχτό λάθος της άμυνάς τους που εκμεταλλεύθηκε άψογα ο Ετό΄ο (10΄). Σταδιακά ξαναβρήκαν τον εαυτό τους, ισορρόπησαν τον ενθουσιασμό των Αφρικανών και η καλή απόδοση των τιμημένων βετεράνων τους (Ρόμμενταλ, Γκρένκγιερ, Τόμασσον), του Κρ. Πόουλσεν και του νεαρού Μπέντνερ τους επέτρεψε να ισοφαρίσουν (Μπέντνερ 33΄). Εντούτοις, μετά την ισοφάριση των Δανών, το Καμερούν έχασε δύο τουλάχιστον απίστευτες ευκαιρίες (π.χ. το δοκάρι του Ετό΄ο στο 43΄). Στο β΄ μέρος και οι δύο ομάδες πάλεψαν για τη νίκη, την οποία κέρδισε η πιο έμπειρη και προσεκτική από τις δύο, χάρη στην υπέροχη προσπάθεια του Ρόμμενταλ (που καταπίνει κυριολεκτικά τον Μακούν και σουτάρει ιδανικά, 61΄). Οι Δανοί χρειάζονται τώρα τη νίκη με τους Ιάπωνες για να προκριθούν: νομίζω ότι μάλλον θα την πάρουν. Το Καμερούν παίρνει πρώτο το δρόμο της επιστροφής, χωρίς να είναι κι η χειρότερη ομάδα που είδαμε σ΄αυτό το ΠΚ. Πιθανώς να πλήρωσε και εξωγηπεδικά προβλήματα βασικής οργάνωσης και λειτουργίας (οι κακές γλώσσες λένε ότι τη χθεσινή σύνθεση την επέβαλαν στον Πωλ Λε Γκουέν οι άνθρωποι της ομοσπονδίας)!

Όπου ηττημένος και η μοίρα του – Rien ne va plus: Ενώ το κύριο θέμα είναι συνήθως τα αγωνιστικά ζητήματα, για την ταλαίπωρη εθνική Γαλλίας οι σημαντικές ειδήσεις αφορούν τα παρασκήνια. Όπως αποκάλυψε η χτεσινή Εκίπ, η αλλαγή του Ανελκά με το Ζινιάκ μεταξύ α΄ και β΄ ημιχρόνου του αγώνα με το Μεξικό δεν ήταν αποτέλεσμα επιλογής αγωνιστικής τακτικής του Ρ. Ντομνέκ. Όταν στα αποδυτήρια ο προπονητής προσπάθησε να κάνει παρατηρήσεις στον Ανελκά, προσάπτοντάς του ότι εγκατέλειπε τη θέση του κεντρικού επιθετικού και γύριζε προς το κέντρο ή βρισκόταν στα άκρα, ο παίκτης του απάντησε με την όχι και τόσο κομψή φράση που διαβάζετε στο πρωτοσέλιδο και που δεν σημαίνει ακριβώς «κόουτς δεν συμφωνώ». Η αντίδραση του τιτανοτεράστιου Ντομνέκ ήταν να πει στον ποδοσφαιριστή: «ΟΚ, βγαίνεις από το παιχνίδι!». Μετά την αποκάλυψη, η γαλλική ομοσπονδία αποφάσισε τον αποκλεισμό του Ανελκά από την αποστολή της εθνικής (αυτή την ώρα πρέπει να πετά προς Παρίσι).

Τα προβλήματα της Γαλλίας δεν σταμάτησαν φυσικά εκεί. Οι δημοσιογράφοι αναφέρθηκαν στη στάση του Γκουρκύφφ όταν, ενώ έκανε δηλώσεις μετά το ματς, πέρασαν από δίπλα του οι δύο φερόμενοι ως συνωμότες που επέβαλαν τον αποκλεισμό του από την ενδεκάδα, δηλαδή ο Ριμπερύ και ο Ανελκά. Ο Γκουρκύφφ χαμήλωσε το βλέμμα, σαν το μαθητή που του έχουν κάνει τη ζωή πατίνι οι νταήδες του σχολείου του. Να προσθέσω ότι η υποψία μου είναι πως η κλίκα δεν περιορίζεται σ’ αυτούς τους δύο (εκ των οποίων ο Ανελκά αποδεικνύεται διπλά ανόητος γιατί πέταξε από την ομάδα τον μοναδικό παίκτη που μπορούσε να του δίνει πάσες της προκοπής).

Επίσης, στη χτεσινή συνέντευξη τύπου, ο αρχηγός της ομάδας Πατρίς Εβρά δήλωσε ότι το «πρόβλημα για την ομάδα δεν είναι ο Νικολά [Ανελκά], τον οποίο δυστυχώς ανάγκασαν να εγκαταλείψει την ομάδα, αλλά ο προδότης που βρίσκεται ανάμεσά μας». Σήμερα, στην πρωϊνή προπόνηση της Γαλλίας, ο Εβρά πλακώθηκε με τον Ντομνέκ και με τον γυμναστή της ομάδας. Η εκρηκτική συνέχεια αναμένεται. Bonjour l’ambiance, που λένε και οι άμεσα ενδιαφερόμενοι…

Αγγλικά ναυάγια… γερμανική προέλαση

Κατά Αγγλίας πολεμικός: Οι πολυάριθμοι Έλληνες φίλοι του αγγλικού ποδοσφαίρου μπορούν να σταματήσουν να διαβάζουν. Ή να συνεχίσουν για να με γιουχάρουν πανηγυρικά αν τυχόν η εθνική Αγγλίας κάνει μεγάλες εμφανίσεις σ’ αυτό το Μουντιάλ. Προσωπικά απεχθάνομαι το αγγλικό ποδόσφαιρο και ειδικότερα την εθνική Αγγλίας. Δεν μπορώ, επομένως, να είμαι αντικειμενικός. Για να μην παρεξηγούμαστε, όμως, να πω ότι αναφέρομαι αποκλειστικά στο ποδόσφαιρο, όχι στους Άγγλους γενικά κι αόριστα, στην κουλτούρα τους, τη συμβολή τους στον πολιτισμό και τις επιστήμες. Μόνο για μπάλα. Εκεί, πολύ απλά δεν τους αντέχω.

Όταν μικρός άρχισα να παρακολουθώ συστηματικά ποδόσφαιρο, στα τέλη της δεκαετίας του ’70, ανακάλυψα ότι με εκνεύριζαν πολλά πράγματα στο εγγλέζικο πρωτάθλημα: τα γλυστερά γήπεδα, τα «τετράγωνα» δοκάρια στις εστίες, η μπάλα που το μέγεθος και οι ραφές της διέφεραν από αυτές που χρησιμοποιούνταν στην ηπειρωτική Ευρώπη, οι οπαδοί, ο σαφέστατα ταξικός χαρακτήρας που είχε το άθλημα στο Νησί. Πάνω απ’ όλα με εκνεύριζε ο αγγλικός τρόπος παιχνιδιού, οι αναρίθμητες σέντρες για το κεφάλι του ψηλού και δυνατού επιθετικού, οι ψηλές μπαλιές, η άσκοπη χρήση δύναμης, η συνήθως ανύπαρκτη τεχνική, η εντελώς πρωτόγονη προσέγγιση της τακτικής και του αθλήματος εν γένει. Και βέβαια με τσάντιζε η αγγλοδουλεία του Έλληνα αθλητικογράφου, το γεγονός ότι όλοι αυτοί αντιμετώπιζαν με θρησκευτική ευλάβεια το κάθε ανύπαρκτο ματς «μεταξύ της ιστορικής Στόουκ και της ισχυρής Λέστερ». Δεν άντεχα! Από αντίδραση άρχισα να παρακολουθώ τη Μπουντεσλίγκα και είχα πειστεί ότι η πεμπτουσία του ποδοσφαίρου εκφραζόταν στο κάθε ματς Κολωνίας-Κάιζερσλάουτερν 6-3, όπου οι τερματοφύλακες απ’ ό,τι πήγαινε μέσα στο τέρμα τους έπιαναν μόνο τις πάσες των αμυντικών τους προς τα πίσω (κι αυτές όχι πάντα).

Όποτε πλησίαζε τελική φάση ΠΚ, ανατρίχιαζα διαπιστώνοντας ότι διάφοροι «ειδικοί», γραφεία στοιχημάτων (παλιότερα αποκλειστικά βρετανικά) και (εσχάτως) διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οίκοι και οίκοι παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών (κι αυτοί εγκατεστημένοι συνήθως στον αγγλοσαξονικό κόσμο) ανακήρυσσαν με περισσή ευκολία την Αγγλία «μεγάλο φαβορί για την κατάκτηση του τροπαίου». Πώς μπορούσε να συμβαίνει αυτό, όταν σχεδόν τίποτε στην ιστορία της διοργάνωσης δεν το δικαιολογούσε; Η Αγγλία είχε να επιδείξει την πιο πέτσινη κατάκτηση κυπέλλου: μέσα στη χώρα της και με σκανδαλώδη διαιτητική εύνοια. Εκτός από το περίφημο τρίτο γκολ που δεν μπήκε ποτέ στην παράταση του τελικού, υπήρχε και το πιο παραγκάτο ματς τελικής φάσης ΠΚ, ο προημιτελικός με την Αργεντινή. Ένα ματς πριν από το οποίο εκφράστηκε ο πιο χυδαίος ρατσισμός, αυτός της αποικιοκρατικής δύναμης (οι αγγλικές εφημερίδες «έφτιαχναν κλίμα», ανεβοκατεβάζοντας «ζώα» τους Αργεντίνους) και το οποίο αποτελεί μνημείο στημένης διαιτησίας (η αποβολή του Ραττίν στο 35΄ είναι χαρακτηριστική). Μετά από την κατάκτηση αυτή, η Αγγλία δεν έκανε τίποτε σπουδαίο σε τελική φάση (τρεις φορές, μάλιστα, δεν προκρίθηκε καν σ’ αυτήν), με την εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα (ο χαμένος ημιτελικός στα πέναλτυ του Ιτάλια Νοβάντα, όταν η Αγγλία προδόθηκε από τα γέρικα αντανακλαστικά του Πήτερ Σίλτον: σχεδόν σε όλα τα γερμανικά πέναλτυ κινήθηκε στη σωστή γωνία αλλά δεν κατάφερε να αποκρούσει κανένα).

Φυσικά, η Αγγλία έβγαλε σπουδαίες ομάδες σε συλλογικό επίπεδο (η Λίβερπουλ του 77-85, η Φόρεστ του Κλαφ, η Μάντσεστερ Γιουνάϊτεντ της τελευταίας δεκαετίας και βάλε) και ανέδειξε μεγάλους ποδοσφαιριστές: Κήγκαν, Χοντλ, Λίνεκερ, Γουόντλ, Όουεν προ των τραυματισμών, τελευταία Ρούνεϋ. Αυτοί όμως πλαισίωνονταν πάντα από μπόλικους άτεχνους ξυλοκόπους και άχρωμους ρολίστες που δεν θα περνούσαν την πόρτα άλλης μεγάλης εθνικής.

Η Αγγλία του 2010 και το αμερικάνικο κάζο:  Η φετινή Αγγλία δεν είναι διαφορετική. Το μεγάλο της ατού είναι ο προπονητής της: εκτιμώ απεριόριστα τον Φάμπιο Καπέλλο. Έχει. ίσως, το πιο εντυπωσιακό παλμαρές και υπήρξε ο αρχιτέκτονας της πιο σπουδαίας Μίλαν, αυτής που διέλυσε 4-0 τη Μπαρσελόνα του Κρόιφ στον τελικό της Αθήνας το 1994. Όμως, ακόμη κι ο καλύτερος προπονητής του κόσμου χρειάζεται τα απαραίτητα υλικά για να φτιάξει μεγάλη ομάδα. Στην Αγγλία δεν τα βρίσκει (άρα μπορεί να προσφέρει μόνο τον επαγγελματισμό, την πειθαρχία και τις γνώσεις του περί τακτικής). Η σημερινή Αγγλία έχει μόνο ένα πραγματικά μεγάλο παίκτη (τον Ρούνεϋ), που εμφανίζεται στο ΠΚ σε κακή κατάσταση λόγω κούρασης και τραυματισμών, και μερικούς ακόμη σπουδαίους (Τζέρραρντ, Λαμπάρντ, Τέρρυ), οι οποίοι δεν είναι στην καλύτερη κατάσταση της καριέρας του και έχουν φτάσει στα 30. Το υλικό από κει και πέρα είναι από μέτριο μέχρι και προβληματικό (επιπλέον, η Αγγλία, μαζί με τη Βραζιλία, είναι η ομάδα του ΠΚ με τον μεγαλύτερο μέσο όρο ηλικίας). Τα όρια της αγγλικής ομάδας φάνηκαν γρήγορα, με τον πρώτο κιόλας αγώνα απέναντι στους Αμερικανούς.

Η εθνική των ΗΠΑ δεν θαμπώνει κανένα με το παιχνίδι της, αλλά έχει πολλά προτερήματα. Είναι πειθαρχημένη, αρκετά γρήγορη, με ικανοποιητικό τεχνικό επίπεδο, καλή φυσική κατάσταση και συγκριτικό πλεονέκτημα ψυχολογίας: ως εκπρόσωπος της υπερδύναμης δεν εμφορείται από κανένα σύμπλεγμα κατωτερότητας, παρά τη φτωχή ποδοσφαιρική της ιστορία (εντούτοις, το 2002 έφτασε στα προημιτελικά, την περασμένη χρονιά έπαιξε στον τελικό του Κυπέλλου Συνομοσπονδιών απέναντι στη Βραζιλία). Το υλικό της είναι αρκετά ομοιογενές, χωρίς κραχτές αδυναμίες. Επιπλέον ένα Μουντιάλ σε χώρα (και) αγγλόφωνη χωρίς παράδοση στο ποδόσφαιρο αποτελεί ευνοϊκό περιβάλλον δράσης για την αμερικανική ομάδα.

Στο παιχνίδι του Σαββάτου [Αγγλία-ΗΠΑ 1-1, Ράστενμπεργκ ή Ρύστενμπυρχ, για περισσότερα δείτε κι εδώ] οι ΗΠΑ έδειξαν αρκετές από τις αρετές τους. Μολονότι βρέθηκαν γρήγορα πίσω στο σκορ (από τον ωραιότατο συνδυασμό Χέσκυ-Τζέρραρντ), δεν τα παράτησαν, κυνήγησαν το ματς, πίεσαν και αξιώθηκαν να ισοφαρίσουν προς το τέλος του ημιχρόνου με τον Ντέμσεϋ. Φυσικά το γκολ ήταν σε μεγάλο βαθμό ευγενική προσφορά του ανεκδιήγητου Άγγλου τερματοφύλακα Ρόμπερτ Γκρην, στο πρόσωπο του οποίου εκφράζονται ορισμένες από τις διαχρονικές αδυναμίες της εθνικής Αγγλίας. Στο β΄ημίχρονο οι αγγλικές προσπάθειες για τη νίκη ήταν φιλότιμες, πλην όμως ανορθόδοξες και ελάχιστα θεαματικές για τον ουδέτερο θεατή. Πάντως, υπάρχει κάτι παρήγορο για τους Άγγλους: ο τρίτος όμιλος είναι από τους πιο αδύναμους του φετινού ΠΚ. Είναι σχεδόν αδύνατο να τους στερήσει την πρόκριση κάποια από τις Σλοβενία και Αλγερία.

Σλοβενία-Αλγερία 1-0 (0-0) [Πολοκουάνε]: Το ματς του μεσημεριού θα το ξεχάσει γρήγορα όλος ο κόσμος εκτός από τους άμεσα ενδιαφερόμενους. Οι Σλοβένοι θα έχουν να λένε ότι στη δεύτερη συμμετοχή τους σε τελική φάση (μετά από τη γενιά Ζάχοβιτς το 2002) πέτυχαν την πρώτη νίκη τους (ενώ κάποιοι άλλοι κακομοίρηδες την κυνηγάμε ακόμη), οι Αλγερινοί μπορούν να χτυπήσουν άνετα το κεφάλι τους στον τοίχο, γιατί έχασαν ένα ματς που με λίγη προσοχή θα ήταν δικό τους. Νευρικό παιχνίδι (παιχνίδι τακτικής θα έλεγαν οι πολιτικά ορθώς εκφραζόμενοι), ομάδες μέτριων δυνατοτήτων, δύο καλές φάσεις για τα «φεννέκ» (το φάουλ του Μπελχάτζ στο δοκάρι, η κεφαλιά άουτ του Χαλλίς), μια για τους Σλοβένους. Το ματς κρίθηκε από δύο ανοησίες των Αλγερινών: την αποβολή με δεύτερη κίτρινη του φορ της Σιέννα Αμπντελκαντέρ Γκεζάλ (που είχε μπει αλλαγή αντί του γνωστού μας Τζεμπούρ) και τη λάθος εκτίμηση του τερματοφύλακα Σαουσί στο σουτ του Κόρεν (που όμως είχε φάλτσα και έσκασε λίγο μπροστά από τον Αλγερινό γκολκήπερ). Οι Σλοβένοι δέχτηκαν με χαρά το δώρο και πάνε για το κάτι παραπάνω. Αν αποτύχουν κανείς δεν θα τους ζητήσει ευθύνες. Οι Αλγερινοί θα χρειαστούν κάποιο θαύμα για να σώσουν το Μουντιάλ τους. Η επιτυχία να αποκλείσουν την πανίσχυρη Αίγυπτο στα προκριματικά και μάλιστα με επικό τρόπο (λόγω απόλυτης ισοβαθμίας έδωσαν μπαράζ) μάλλον έχει ήδη ξεχαστεί και έδωσε τη θέση της σε ένα πολύ κακό κλίμα στο εσωτερικό της αποστολής των Βορειοαφρικανών.     

Ο όμιλος του θανάτου ή φοβάται ο Γιάννης το θεριό… Αντίθετα προς τον αδύναμου επιπέδου γ΄ όμιλο, ο τέταρτος είναι ίσως ο πιο δύσκολος του φετινού ΠΚ. Περίμενα με μεγάλο ενδιαφέρον τη σύγκρουση Γκάνας-Σερβίας. Ήθελα να διαπιστώσω και αν η Γκάνα (του Σέρβου Μίλοβαν Ράγιεβατς) είναι τουλάχιστον στο καλό επίπεδο του 2006 και αν η Σερβία μπορεί να δικαιώσει τις προσδοκίες που αρκετοί έχουν εναποθέσει σ’ αυτήν. Πράγματι η Σερβία έχει εξαιρετικές μονάδες, το ερωτηματικό ήταν αν αυτές θα έφτιαχναν ένα σύνολο με νοοτροπία μεγάλης ομάδας (σημείο στο επίπεδο οι σερβικές και παλιότερα γιουγκοσλαβικές ομάδες παραδοσιακά έπασχαν). Είδαμε ένα παιχνίδι αναμονής , χωρίς ρίσκα και φάσεις. Το ματς «ξεμπλόκαρε» με την αποβολή του Λούκοβιτς στο 74΄ (δεύτερη κίτρινη). Περιέργως, αυτοί που πήγαν να το κερδίσουν ήταν οι μειονεκτούντες αριθμητικά Σέρβοι που έχασαν τρεις σπουδαίες ευκαιρίες (σουτ του Κράσιτς μέσα στην περιοχή, κεφαλιά του Βίντιτς, μακρινό σουτ του Ιβάνοβιτς). Ακολούθησε το χαζό χέρι-πέναλτυ του Κουζμάνοβιτς στο τέλος του αγώνα, που καταδίκασε τους Σέρβους σε ήττα [Γκάνα-Σερβία 1-0 (0-0), Πρετόρια]. Η Γκάνα έχει όλες τις ελπίδες με το μέρος της, η Σερβία πρέπει να διεκδικήσει την πρόκριση από μια φορμαρισμένη μεγάλη ομάδα την οποία πάντα αντιμετωπίζει με κόμπλεξ κατωτερότητας ή να ελπίσει σε καραμπόλες (νίκη των Αυστραλών επί των Αφρικανών, ενδεχόμενο μάλλον χλωμό). Οι Βαλκάνιοι κινδυνεύουν σοβαρά να επιστρέψουν γρήγορα στην πατρίδα τους. Ίσως και να είναι κρίμα, αλλά ας πρόσεχαν και ας έπαιζαν μπάλα λίγο περισσότερο.

Η γερμανική μηχανή δουλεύει στο φουλ: Πριν το Μουντιάλ πολλοί είχαν αμφιβολίες για τις ικανότητες και την αξία της φετινής εθνικής Γερμανίας. Σφάλμα! Πρώτον, ακόμα και με μέτρια έως και πολύ μέτρια ομάδα (π.χ. 1986, 2002) η Γερμανία πάει πολύ καλά. Στα χειρότερά της παίζει προημιτελικό. Δεύτερον, η φετινή Νατσιονάλμάνσαφτ είναι πολύ καλή ομάδα και ο Μπάλλακ δεν της λείπει καθόλου. Τους άτυχους Αυστραλούς τους τελείωσε με συνοπτικές διαδικασίες [Γερμανία-Αυστραλία 4-0 (2-0), Ντέρμπαν]. Ο Έζιλ και ο Χεντίρα έκαναν γιογιό την αυστραλέζικη άμυνα, ο Μύλλερ είναι παιχτούρα, ο Λαμ σε φοβερή φόρμα, ο Σβαϊνστάιγκερ μπορεί να παίξει ηγετικό ρόλο, ο Ποντόλσκι σε μια χαρά κατάσταση, ο Κλόζε κι αν εγέρασε την τέχνη του την ξέρει. Μου άρεσε ότι η Γερμανία (σε αντίθεση προς τη χτεσινή Αργεντινή που κάθησε στο 1-0 παίζοντας με τη φωτιά)  δεν προσπάθησε να διαχειριστεί το προβάδισμά της, αλλά πάλεψε να «σκοτώσει» το ματς και ανταμείφθηκε γι’ αυτό. Η φετινή Γερμανία είναι γκαραντί για ημιτελικό και πιθανώς για περισσότερα.

Σε σχέση με την ομάδα που άφησε εξαιρετικές εντυπώσεις το 2006 στη Γερμανία (πέφτοντας ηρωϊκά στο τελευταίο λεπτό κόντρα στους Ιταλούς) η φετινή Αυστραλία είναι απλώς τέσσερα χρόνια πιο γερασμένη και δεν έχει σοβαρό προπονητή. Ίσως αν σκόραρε στο 3΄ (στη φοβερή διπλή ευκαιρία της) να παρακολουθούσαμε ένα εντελώς διαφορετικό παιχνίδι. Με τα αν δεν γράφεται όμως η Ιστορία. Όπως έχουν τα πράγματα, οι «σοκερούς» δύσκολα θα αποφύγουν την τελευταία θέση του ομίλου.