Ein deutsches Requiem

Ο Γ. Λεβ μετά την ταπεινωτική ήττα από την Κορέα

Το κείμενο αυτής της ανάρτησης άρχισα να το γράφω το βράδυ του Σαββάτου, κατά τη διάρκεια της ανάπαυλας του αγώνα Σουηδίας-Γερμανίας. Μια ώρα αργότερα, η μαχητικότητα και η επιμονή των Γερμανών, η ατολμία της Σουηδίας (που οπισθοχώρησε ενώ είχε αριθμητικό πλεονέκτημα), η ποδοσφαιρική αφέλεια του Ντουρμάζ και μια μικρή διαιτητική βοήθεια που είχε προηγηθεί (το πέναλτυ στον Μπεργκ που δεν δόθηκε ποτέ) καθιστούσαν το κείμενο εντελώς ανεπίκαιρο. Όλως παραδόξως, επρόκειτο απλώς για μια παράταση ζωής. Η φετινή Γερμανία δεν άξιζε για πολλά.

Με τα στελέχη που είχαν συμβάλει στην κατάκτηση του τροπαίου του 2014 να δείχνουν γερασμένα, κουρασμένα και χορτασμένα και με τους νέους παίκτες να μην έχουν το απαιτούμενο επίπεδο για τη Μάννσαφτ (ποιοι είναι αυτοί οι Βέρνερ, οι Γκορέτσκα και οι Ζύλε;), η Γερμανία διάβηκε αυτό το ΠΚ τρεκλίζοντας. Κατέληξε να παίζει την πρόκρισή της με τη Νότια Κορέα, μια ομάδα μαχητική, γρήγορη και με εξαιρετική φυσική κατάσταση, αλλά ταυτόχρονα απίστευτα άμπαλη. Ο εξευτελισμός της πρωταθλήτριας ήταν ακριβώς η ήττα από μια τέτοια ομάδα. Στείρα ανάπτυξη, ανακάτεμα της ενδεκάδας με τρόπο που έδειχνε βραχυκύκλωμα (ο Λεβ έπαθε Σαμπάολι), αστοχία και στο τέλος… δράμα. Η παράδοση που τείνει να δημιουργηθεί τηρήθηκε. Στις 4 από τις 5 τελευταίες διοργανώσεις η κάτοχος του τροπαίου αποκλείεται ήδη από τη φάση των ομίλων. Τώρα ήρθε η σειρά και της Γερμανίας, μιας ομάδας που ποτέ πριν δεν είχε αποκλειστεί τόσο νωρίς. Τα εισιτήρια για Φρανκφούρτη εκδόθηκαν 20 ημέρες πριν από την επιθυμητή ημερομηνία.

Επιστροφή από τον ποδοσφαιρικό Άδη: Πόσο μεγάλη είναι η δυστυχία της Κασσάνδρας που βλέπει τις προφητείες της να εκπληρώνονται! Ό,τι είχαμε δει στον πρώτο αγώνα της Αλμπισελέστε πραγματοποιήθηκε στον δεύτερο αγώνα της, τον διασυρμό από την Κροατία. Ακολούθησαν επεισόδια κάποιας φτηνιάρικης τηλεοπτικής σειράς, με μπόλικο υλικό για σκανδαλοθηρικά έντυπα. Φήμες για πραξικόπημα των ποδοσφαιριστών που ήθελαν να διώξουν τον πελαγωμένο Σαμπάολι, καβγάδες και ξύλο μεταξύ των πρώτων, στην ομοσπονδία επικρατεί χάος (αν κάνετε τον κόπο να γουγλίσετε το όνομα του προέδρου Κλάουντιο «Τσίκι» Τάπια και δείτε και φωτογραφίες όλο και κάτι θα υποψιαστείτε), ο Μπουρουτσάγα έρχεται, λέει, για να σώσει το καράβι που βυθίζεται, αλλά τελικά τίποτε δεν αλλάζει και συνεχίζουμε με αυτούς που έχουμε.

Σαμπάολι και Μέσσι (φωτογραφία: Reuters)

Η Αργεντινή κατεβαίνει στο γήπεδο για να δώσει τον υπέρ πάντων αγώνα, ο Σαμπάολι ανακατεύει και πάλι την τράπουλα, από τις εμπνεύσεις του κάποιες βγαίνουν, κάποιες είναι εξίσου τραγικές με τις προηγούμενες, ο Μέσσι υπερνικά σε κάποιο βαθμό το βάρος της ευθύνης και, τελικά, διά πυρός και σιδήρου, με πόνο, δάκρυα κι αγωνία, η Αργεντινή ξεπερνά το εμπόδιο της αξιόμαχης Νιγηρίας και προκρίνεται στους 16. Μπορεί να πάει πιο μακριά; Λογικά, όχι: πού μπορεί να φτάσει με ένα μεγάλο αστέρι τόσο εύθραυστης ψυχοσύνθεσης, βασικά ατού σε κακή κατάσταση (Ιγουαΐν, Ντι Μαρία), έναν ποδοσφαιρικά συνταξιούχο που παίζει λόγω ονόματος και επειδή είναι πάλιουρας [Μασ(κ/τσ)εράνο], με παίκτες μέτριους (Έντσο Πέρες, Παβόν, Μπανέγα) ή καλούς μόνο για να τους στείλεις να δουλέψουν στα βαπόρια (Ταλιαφίκο, Ακούνια, Μέσα) κι έναν προπονητή που έχει περιέλθει σε κατάσταση πλήρους σύγχυσης κι έχει χάσει κάθε εξουσία πάνω στην ομάδα των ποδοσφαιριστών;

Από την άλλη, το ΠΚ έχει πολλές ιστορίες με τέτοιες ομάδες που ξεκίνησαν άσχημα, καμιά φορά και τραγικά, για να φτάσουν στη συνέχεια πολύ ψηλά. Κάποιες κατέκτησαν και το τρόπαιο (η Ιταλία του 1982), άλλες έπαιξαν τελικό. Όπως η ίδια η Αργεντινή στο Ιτάλια Νοβάντα, όταν άρχισε με ντροπιαστική ήττα από το Καμερούν και κατέληξε να χάνει το τρόπαιο εξαιτίας ενός πέτσινου πέναλτυ κι έχοντας αγωνιστεί στον τελικό με δεύτερη ομάδα λόγω τιμωριών από κάρτες.

Κροατία: στο ερώτημα αν υπάρχει κάποια ομάδα που με εντυπωσίασε σε αυτό το Μουντιάλ θα απαντήσω χωρίς δισταγμό ότι υπάρχει μία μόνο κι αυτή είναι η Κροατία. Υλικό το οποίο στην καλύτερη περίπτωση είναι παγκόσμιας κλάσης (Μόντριτς, Ράκιτιτς, Πέρισιτς, Μάντζουκιτς) και στη «χειρότερη» περίπτωση πολύ καλό. Σοβαρός προπονητής. Άριστη διαχείριση των αγώνων (άψογη επαγγελματική νίκη επί της Νιγηρίας, εντυπωσιακή επικράτηση επί της Αργεντινής και νίκη επί της Ισλανδίας με τους αναπληρωματικούς). Τα μόνα στοιχεία που της λείπουν είναι η παράδοση να αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο και η εμπειρία στην επιτυχή διαχείριση αγώνων νοκ άουτ.

Μόντριτς και Κροατία (φωτογραφία: Ivan Alvarado / Reuters)

Αυτοί που μένουν κι αυτοί που φεύγουν

Α. Είναι συγκινητική η εικόνα του γερόλυκου Ταμπάρες που κοουτσάρει με πατερίτσες (στο τελευταίο Κόπα Αμέρικα ήταν με αμαξίδιο). Κι η Ουρουγουάη μπορεί να ήταν εκνευριστική στα δυο πρώτα εύκολα ματς, αλλά όταν ήρθε η ώρα του δύσκολου παιχνιδιού έκανε επίδειξη ποδοσφαιρικής ωριμότητας. Η Ρωσία πανικοβλήθηκε εύκολα και στο πρώτο παιχνίδι που της στράβωσε έβγαλε ξανά στην επιφάνεια τον γνωστό κακό εαυτό της. Η Σαουδική Αραβία του Πίτσι πήρε το ντέρμπυ των ουραγών κι έσωσε τα προσχήματα. Όσο για την πολυδιαφημισμένη Αίγυπτο του Κούπερ και του Σαλάχ σημείωσε ένα ολοστρόγγυλο μηδενικό στον έλεγχό της. Θα της μείνουν οι φωτογραφίες του Σαλάχ με τον γνωστό και μη εξαιρετέο άρχοντα της Τσετσενίας Ραμζάν Καντίροφ.

Ο Ταμπάρες σε φωτογραφία του 2012 (πηγή: http://soccer.ru/gallery/51751 Елена Рыбакова)

Β. Κανείς από τους μεγάλους του Β΄ ομίλου δεν με έπεισε. Μάλλον έδειξαν πολλές αδυναμίες, αφού ζορίστηκαν και μάλιστα πολύ από το Ιράν και το Μαρόκο. Η Ισπανία έχει εξαιρετικά ευάλωτη αμυντική λειτουργία, ενώ η επίθεσή της λες και στηρίζεται στη ρέντα του Ντιέγκο Κόστα και μόνο. Η Πορτογαλία είναι πιστή στις χρόνιες αδυναμίες της, αλλά η διαφορά της με την γείτονα είναι απλή. Όταν η Ισπανία δεν παίζει καλά δεν μπορεί να πάει μακριά σε μεγάλη διοργάνωση. Η Πορτογαλία μπορεί να προχωρήσει ακόμη κι αν παίζει μέτρια. Οι εμπνεύσεις του Κριστιάνο Ρονάλντο και οι αμυντικές μαγείες του Φερνάντο Σάντος έχει αποδειχθεί ότι μπορεί και να είναι αρκετές. Καλός βαθμός και στο μαχητικό Ιράν του Κεϊρός που μπορεί να λέει ότι αδικήθηκε (το γκολ με τους Ισπανούς που ακυρώθηκε) κι ότι διεκδίκησε την πρόκριση μέχρι την τελευταία στιγμή. Συμπαθητικό και το Μαρόκο του Ερβέ Ρενάρ, αν και πιο αφελές ποδοσφαιρικά και πιο αδύνατο αμυντικά από τους Ιρανούς.

Γ. Η Γαλλία του Ντεσάν δεν εντυπωσίασε. Μάλλον για λογική της ήσσονος προσπαθείας πρέπει να μιλάμε. Το 0-0 με τους Δανούς πρέπει να ήταν το χειρότερο παιχνίδι της διοργάνωσης. Βεβαίως, οι μονάδες μεγάλης αξίας υπάρχουν, όπως και οι δυνατότητες για σπουδαία πορεία. Μένει να αποδειχθούν και στην πράξη, πράγμα που δεν θα είναι απλό. Η Δανία προκρίθηκε γιατί νίκησε στο παιχνίδι που έπρεπε να κερδίσει. Σοβαρή, επαγγελματική και αξιόμαχη, χωρίς τίποτε το εντυπωσιακό, θα αποκλειστεί πιθανότατα στον επόμενο γύρο, αλλά με αξιοπρέπεια, χωρίς να αφήσει ιδιαίτερες αναμνήσεις στον θεατή.

Ο αποκλεισμός αυτής της ταλαντούχας και τεχνική ομάδας του Περού με λύπησε ιδιαίτερα. Για να προκριθείς, όμως, πρέπει και να σκοράρεις στα κρίσιμα παιχνίδια. Στο ντέρμπυ πρόκρισης με τη Δανία το Περού αποδείχθηκε ανίκανο να μετουσιώσει σε τέρμα οποιαδήποτε ευκαιρία, από τις αμέτρητες που του παρουσιάστηκαν. Με τη Γαλλία φάνηκε πιο διστακτικό, δεν πάτησε όσο έπρεπε περιοχή. Οπότε, αρκέστηκε να σώσει τιμή και υπόληψη νικώντας την Αυστραλία. Μια ομάδα απλώς μαχητική, με περιορισμένες ποδοσφαιρικές δυνατότητες.

Δ. Για την Κροατία και την Αργεντινή τα είπαμε ήδη. Η Νιγηρία είχε αξιόλογη παρουσία και πολέμησε ως την τελευταία στιγμή, αλλά είχε την ατυχία να παίξει την πρόκριση απέναντι στον κακό της δαίμονα, την ομάδα που τόσο συχνά αντιμετωπίζει σε τελικές φάσεις ΠΚ και από την οποία, τελικά, πάντοτε χάνει. Σε σχέση με τις προσδοκίες που είχε καλλιεργήσει, η συνολική εμφάνιση της Ισλανδίας κρίνεται απογοητευτική, εξαιρουμένης της αναμέτρησης με την Αργεντινή (όπου όμως καθοριστική σημασία είχε η κάκιστη εμφάνιση του φαβορί κι όχι οι αρετές των συμπαθών Ισλανδών). Απόλυτο βραχυκύκλωμα με τη Νιγηρία, αδυναμία να κερδίσει τα δεύτερα της αδιάφορης στο ματς εκείνο Κροατίας. Το κικ εν ρας, έστω και κάπως εκσυγχρονισμένο, δεν σε πάει μακριά. Άλλο το Ευρωπαϊκό και άλλο το Παγκόσμιο, όπως αποδείχθηκε για μια φορά ακόμη.

Ε. Όχι, δεν με έπεισε η Βραζιλία. Τα βρήκε μπαστούνια με τη σκληροτράχηλη Ελβετία, με την πιο αδύναμη ομάδα του ομίλου χρειάστηκε τις καθυστερήσεις για να σκοράρει, η Σερβία την πίεσε αφόρητα για ένα διάστημα γύρω στο ημίωρο του μεταξύ τους αγώνα. Όμως, δεν χρειάστηκε να βιώσει κανένα ψυχόδραμα για να προκριθεί, όπως άλλοι. Κι αυτού του είδους οι εμφανίσεις πάνε γάντι σε ένα φαβορί που ανεβάζει σιγά-σιγά ρυθμούς. Η Ελβετία δεν κερδίζει συμπάθειες (για πολλούς και διάφορους λόγους), αλλά έχει πολλές αρετές. Η διαφορετική εθνοτική προέλευση του υλικού της, προσδίδει στην ομάδα μια ενδιαφέρουσα και χρησιμότατη ποικιλία ποδοσφαιρικών χαρακτηριστικών.

Φ. Κοουτίνιο

Η Σερβία είχε υλικό που μπορούσε να την πάει πολύ πιο μακριά. Αλλά υστέρησε δραματικά στις λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά. Αντιμετώπισε με τον χειρότερο δυνατό τρόπο το κρίσιμο παιχνίδι με τους Ελβετούς, μολονότι αυτό ξεκίνησε ιδανικά για εκείνη. Η φάση του γκολ του Σατσίρι στις καθυστερήσεις, που ξεκινά από μια αποτυχημένη σερβική επίθεση, είναι απολύτως ενδεικτική. Κι ίσως χρειαζόταν έναν επιθετικό με διαφορετικά χαρακτηριστικά από τον εντελώς βρετανικής κοπής Μίτροβιτς. Σπαρασσόμενη από εσωτερικές έριδες ανάμεσα στις κλίκες του Νάβας, του αρχηγού Ρουίς και δεν ξέρω ποιου άλλου, η Κόστα Ρίκα έμεινε μοιραία μακριά από τους στόχους της. Δεν ήταν αμελητέα ποσότητα, αλλά απείχε πολύ από την ομάδα που έφτασε στους προημιτελικούς της προηγούμενης διοργάνωσης.

ΣΤ. Η Σουηδία κατόρθωσε να ανασυνταχθεί από το δράμα της ήττας από τη Γερμανία και συντρίβοντας το Μεξικό εξασφάλισε την πρωτιά στον όμιλό της. Είναι ενδιαφέρουσα ομάδα, αλλά μένει να μάθουμε τα όριά της. Η κακή διαχείριση ενός κατά τα λοιπά εξαιρετικού ματς (αυτού με τη Γερμανία) προδιαθέτει αρνητικά. Η γρήγορα ανασύνταξη αφήνει ελπίδες για κάτι καλό.

Το Μεξικό απέτυχε πλήρως να αναλάβει τον ρόλο του φαβορί. Έχει δυνατότητες και μονάδες, είναι γρήγορο και δυναμικό, αλλά του λείπει η δύναμη και η ψυχολογία για να πετύχει όσα θα μπορούσε. Ούτε που θυμάμαι πόσες είναι οι διοργανώσεις στις οποίες κατορθώνει πάντοτε να αποκλειστεί στον γύρο των 16, παρά τις υποσχέσεις που είχε δώσει με το παιχνίδι του. Πώς να σπάσει άραγε την κακοδαιμονία;

Ζ. Όλος ο κόσμος έχει ενθουσιαστεί με την Αγγλία και το Βέλγιο, εγώ διατηρώ τις επιφυλάξεις που έχω διατυπώσει. Δεν γίνεσαι υπερομάδα επειδή συντρίβεις καφενεία (ή έστω ένα καφενείο, αυτό των δύο ωκεανών, και μια ομάδα με περιορισμένες δυνατότητες και πολλές ατυχίες τραυματισμών). Να δούμε τις δύο ομάδες σε σοβαρό παιχνίδι (όχι το μεταξύ τους) κι έπειτα θα έχουμε ακριβέστερη εικόνα των πραγματικών δυνατοτήτων τους.

Η. Η Σενεγάλη είχε τεράστια ευκαιρία να κλειδώσει την πρόκριση και την πέταξε στα σκουπίδια. Ήταν καλύτερη, προηγήθηκε δύο φορές στο σκορ, πλην όμως οι αμυντικές αδυναμίες της επέτρεψαν στην (κατώτερη, αλλά ανταγωνιστική) Ιαπωνία να ισοφαρίσει. Την ίδια ώρα, στο ντέρμπυ των υποτιθέμενων φαβορί που τα είχαν θαλασσώσει στην πρεμιέρα, η Κολομβία του Πέκερμαν ξαναέβρισκε τον καλύτερο εαυτό της και με εξαιρετικούς τους Κουαδράδο, Χάμες και Φαλκάο (και όχι μόνο) συνέτριβε τη θλιβερή Πολωνία. Τα αποτελέσματα αυτά αφήνουν σε θέση ισχύος για την πρόκριση τη λιγότερο ταλαντούχα ομάδα του ομίλου (Ιαπωνία), καθώς η μονομαχία Κολομβίας-Σενεγάλης πιθανότατα θα αφήσει μία από τις δύο ομάδες εκτός νυμφώνος.

Και τώρα;

Τα έξι από τα οχτώ ζευγάρια του γύρου των 16 είναι ήδη γνωστά. Να διακινδυνεύσουμε προγνωστικά, γνωρίζοντας ότι κατά πάσα πιθανότητα θα διαψευστούν, μια και η αλήθεια των νοκ άουτ αγώνων είναι πολύ διαφορετική από εκείνη της φάσης των ομίλων;

1. Καζάν, Γαλλία-Αργεντινή: η Γαλλία έχει καλύτερο υλικό και ψυχολογία, σοβαρότερο προπονητή, μεγαλύτερες δυνατότητες. Η Αργεντινή είναι ένα ναυαγισμένο πειρατικό με παράφρονα καπετάνιο και πλήρωμα που πλακώνεται στο ξύλο. Όμως… η Γαλλία δεν έχει κάνει ούτε ένα πραγματικά πειστικό παιχνίδι. Κι η Αργεντινή έχει πιο βαριά φανέλα. Είναι ικανή για το χειρότερο, αλλά δεν μπορείς να αποκλείσεις και το καλύτερο. Αν τα άστρα βρεθούν στη σωστή θέση, οι πειρατές ίσως και να κάνουν πετυχημένο ρεσάλτο. Πρόβλεψη: 55 % – 45 %.

2. Σότσι, Ουρουγουάη-Πορτογαλία: η Ουρουγουάη είναι καλύτερη ομάδα, μια καλή Αργεντινή, ισορροπημένη κι αποτελεσματική. Αλλά δεν ξεγράφεις εύκολα τον Κριστιάνο και τον Σάντος. Μια ηρωϊκή επικράτηση στις καθυστερήσεις της παράτασης ή στα πέναλτυ είναι πάντα πιθανή. Πρόβλεψη: 55 % – 45 %.

3. Λουζνικί, Μόσχα, Ισπανία-Ρωσία: Η Ισπανία δεν πατάει καλά, η Ρωσία δεν πείθει. Η έδρα, όμως, είναι σημαντικός παράγοντας. Η γηπεδούχος χρωστά ένα μεγάλο ματς. Πιθανότατα δεν μπορεί και δεύτερο, αλλά η νίκη στη συγκεκριμένη αναμέτρηση είναι εντός των εύλογων προσδοκιών. Πρόβλεψη: 40 % – 60 %.

4. Νίζνι Νόφγκοροντ, Κροατία-Δανία: Η διαφορά δυναμικότητας είναι μεγάλη. Το πιθανότερο στάνταρ. Πρόβλεψη: 75 % – 25 %.

5. Σαμάρα, Βραζιλία-Μεξικό: Η Βραζιλία βαδίζει στον συνήθη δρόμο ενός μεγάλου φαβορί. Δεν εντυπωσιάζει, δεν ανησυχεί υπερβολικά. Το Μεξικό τα κατάφερε να παίξει με τον χειρότερο δυνατό (για εκείνο) αντίπαλο. Θα παλέψει, αλλά μάλλον θα πέσει ηρωϊκά. Πρόβλεψη: 70 % – 30 %.

6. Πετρούπολη, Σουηδία – Ελβετία: η Σουηδία δίνει την εντύπωση ομάδας με μεγαλύτερη σύμπνοια και πίστη σε έναν κοινό σκοπό. Η Ελβετία υπερτερεί σε επίπεδο ατομικού ταλέντου. Ένας Θεός ξέρει τι μπορεί να δώσει αυτή η αναμέτρηση. Αν έδινα μικρό προβάδισμα στη Σουηδία θα ήταν για συναισθηματικούς και μόνο λόγους. Πρόβλεψη: 50 % – 50 %.

Παναγία του Ροζαρίου, Σαν Νικολάς, Αργεντινή

Πριν αρχίσει η διοργάνωση, ο Λιονέλ Μέσσι έκανε ένα τάμα. Αν η Αργεντινή κερδίσει το τρόπαιο τότε θα πάει πεζός από τη γενέτειρά του, το Ροσάριο, για να προσκυνήσει στο ιερό της Παναγίας του Ροζαρίου στο Σαν Νικολάς, 70 χιλιόμετρα μακριά. Εμπνεόμενο από την υπόσχεση αυτή, το γαλλικό Φρανς Φουτμπώλ εγκαινίασε στήλη με θέμα «τι θα κάνετε αν κερδίσετε το Παγκόσμιο Κύπελλο;». Ο Ντι Μαρία απάντησε ότι θα ακολουθήσει τον αρχηγό του στην πεζοπορία των εβδομήντα χιλιομέτρων, έχοντας τη βεβαιότητα ότι πολύς κόσμος θα θελήσει να τους συνοδέψει σε περίπτωση τελικής επικράτησης της Αλμπισελέστε. Απαντώντας στο ίδιο ερώτημα, ο Μεσούτ Εζίλ της Γερμανίας δήλωσε απλά ότι «θα πάει για διακοπές σε κάποιο τροπικό νησί, ώστε να ξεκουραστεί από τη σκληρή δουλειά». Αυτή η επαγγελματική αντίληψη ίσως είναι απολύτως υγιής. Κι εγώ θέλω να πάω διακοπές ύστερα από μερικούς μήνες σκληρής δουλειάς. Μόνο που το ποδόσφαιρο δεν είναι ένα συνηθισμένο επάγγελμα.

Γη των ηφαιστείων

Χάρτης της Ισλανδίας από τον Αβραάμ Ορτέλιους, περίπου 1590

 

Η Ισλανδία δεν είναι η καλύτερη ομάδα αυτού του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου. Δεν είναι σε καμία περίπτωση η πιο θεαματική. Είναι, μάλιστα, η ομάδα με το μικρότερο ποσοστό κατοχής ανά παιχνίδι από τις 24 που συμμετείχαν (στον αγώνα με τους Άγγλους έκανε ρεκόρ, φτάνοντας στο «δυσθεώρητο» 37 %). Η ομάδα που σουτάρει λιγότερο από τις 24. Και η έκπληξη που πέτυχε δεν είναι τελικά και τόσο μεγάλη, αν λάβουμε υπόψη την πραγματική αξία του αντιπάλου της. Ο οποίος τα τελευταία είκοσι χρόνια έχει καταφέρει ν’ αποκλείσει σε αναμέτρηση νοκ άουτ μόνο τον συμπαθή, πλην όμως περιορισμένων φιλοδοξιών και δυνατοτήτων, Ισημερινό. Γιατί, επομένως, να αρχίσουμε με την Ισλανδία;

Επειδή η Ισλανδία είναι ομάδα που ξεπερνά τον εαυτό της και τις δυνατότητες που θεωρητικά είχε. Επειδή ο τρόπος παιχνιδιού της (μακρινές μπαλιές, ακόμη κι από τον τερματοφύλακα προς τους επιθετικούς, πλάγια άουτ κ.λπ.), μολονότι αρχαϊκός, είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικός. Επειδή έχει επιτυχίες στην πρώτη της συμμετοχή σε μεγάλη ποδοσφαιρική διοργάνωση. Επειδή επιλέγει τους διεθνείς της από έναν απίστευτα μικρό πληθυσμό . Επειδή το ποδόσφαιρο εξακολουθεί να είναι το πιο δημοφιλές άθλημα χάρη σε τέτοιες όμορφες ιστορίες, στις οποίες ο Δαυίδ κατατροπώνει τον Γολιάθ. Το ότι ο Γολιάθ εν προκειμένω ήταν κουτσός θα κάνουμε ότι το ξεχνούμε.

Ράγκναρ Σίγκουρντσσον [πηγή: The Guardian/ φωτογραφία: Xinhua/Rex/Shutterstock]

Αξίζει να αφιερώσουμε πάνω από δύο γραμμές σε αυτήν την, εκ νέου, τραγική Αγγλία; Ο μόνος λόγος είναι η επιτυχία της να χάνει εντυπωσιάζοντας αρνητικά. Συμβαίνει αυτό σε μέτριες ομάδες που καμώνονται τις μεγάλες. Πάντως, πώς είναι δυνατόν να αποκλείεσαι σε παιχνίδι που αρχίζει για σένα με τον καλύτερο τρόπο (πέναλτυ και γκολ); Να ισοφαρίζεσαι αμέσως μετά την επιτυχία του δικού σου τέρματος; Να έχεις στη διάθεσή σου 80΄ κι εσύ να επιτίθεσαι με σέντρες, γεμίσματα και γιουρούσια; Να πρέπει να ισοφαρίσεις κι όλες οι ευκαιρίες να ανήκουν τελικά στον αντίπαλο; Είναι ακόμη ποδοσφαιριστής ο Ρούνυ; Ήταν ποτέ ο Κέην; Τι μπορεί να προσφέρει ως πρώτη αλλαγή ένας ποδοσφαιριστής που την αγωνιστική περίοδο που ολοκληρώθηκε αγωνίστηκε σε 3 μόλις παιχνίδια;

Είναι, πάντως, αδικία να λέμε ότι ο Χότζσον δεν παίρνει σωστές αποφάσεις. Μετά τον αποκλεισμό παραιτήθηκε…

Αριστούργημα τακτικής

Το λέει κι η Γκαζέτα που κάτι ξέρει παραπάνω. Και οργάνωσης, δουλειάς, μελέτης και πολλών πραγμάτων ακόμη. Στο δεύτερο κρίσιμο παιχνίδι στο οποίο αγωνίστηκε με σοβαρότητα, η Ιταλία ήταν σαρωτική. Κατάπιε τους ανήμπορους Ισπανούς κι αν ήταν περισσότερο εύστοχη, τότε θα είχε πάρει την απόλυτη εκδίκηση για τον χαμένο τελικό του 2012. Καμία αμυντική τακτική: η Σκουάντρα Ατζούρρα κάλυψε όλους τους χώρους του γηπέδου, προκαλώντας ασφυξία στην άτυχη αντίπαλό της. Μόνο θαυμασμός αξίζει σε αυτήν την ομάδα, της οποίας η αξία είναι πολλαπλάσια του αθροίσματος της ατομικής αξίας των παικτών που την απαρτίζουν. Δικαίως τρελάθηκε ο Κόντε μετά το τέλος του αγώνα.

Αντόνιο Κόντε [φωτογραφία: Wikipedia/ Clément Bucco-Lechat]

Πολύ άγχος

Η Γαλλία προσπαθεί, αλλά δεν μπορεί να βρεί τον καλό εαυτό της. Παίρνει, βέβαια, τα αποτελέσματα που χρειάζεται, αλλά με ζόρι. Απέναντι στους ψυχωμένους, αλλά χωρίς ποδοσφαιρική ποιότητα, Ιρλανδούς, το ματς στραβώνει με το ξεκίνημα (πόσες αμφιβολίες κουβαλάει στο μυαλό του ο Πογκμπά;) και χρειάζεται τελικά το αστέρι κι η ποδοσφαιρική ευφυΐα του Γκριζμάνν για να ανατραπεί το σκορ.

Υγιεινός περίπατος

Η εμφάνιση και το αποτέλεσμα λένε ότι η Γερμανία ανέβασε στροφές. Εγώ λέω να περιμένω κάποιον πιο σοβαρό αντίπαλο. Μπράβο, φυσικά, στους Γερμανούς για την εμφάνιση, αλλά ο αγώνας θύμιζε κάτι αναμετρήσεις Πανθρακικού-Ολυμπιακού, μείον τις βραβεύσεις βετεράνων. Αναρωτιέμαι, δηλαδή, γιατί κατέβηκαν οι Σλοβάκοι στο γήπεδο, αφού δεν είχαν σκοπό να διεκδικήσουν τη νίκη, αλλά είχαν αποδεχθεί την ήττα τους πριν καν αρχίσει το παιχνίδι.

Αδικία (λίγο)

Μου αρέσει ο τρόπος που αναπτύσσεται αυτή η εθνική Ουγγαρίας, βάζοντας πάντα τη μπάλα κάτω. Το προσπάθησε μέχρι το 80΄ και στο παιχνίδι με τους Βέλγους. Αν είχε έναν επιθετικό περιωπής που να κάνει το γκολ πιο εύκολο θα είχε ισοφαρίσει. Δεν τον έχει, όμως. Οπότε, ας πρόσεχε. Ας πρόσεχε πώς τοποθετείται η άμυνά της στα στημένα (στο πρώτο γκολ των Βέλγων, αυτό που καθόρισε τον ρυθμό του αγώνα, αμύνεται με… ζώνη, με αποτέλεσμα να αφήσει αντιπάλους εντελώς αμαρκάριστους)! Ας πρόσεχε να μη δώσει χώρους στο Βέλγιο.

Διότι αν το Βέλγιο μπορεί να κάνει κάτι με εξαιρετικό τρόπο, αυτό είναι οι αντεπιθέσεις όταν ο αντίπαλος της αφήνει ελεύθερους χώρους. Και η Ουγγαρία στο τελευταίο δεκάλεπτο άφησε πάρα πολλούς. Το Βέλγιο είχε αυτή τη φορά την τύχη (και την ικανότητα) να προηγηθεί νωρίς και να διαχειριστεί το ματς από θέση ισχύος. Στο τέλος έκανε επίδειξη ικανοτήτων και πλούτου του έμψυχου δυναμικού του. Βρίσκεται μπροστά σε μια μεγάλη διάκριση που μπορεί σαφώς να είναι κι ο τελικός (κι εκεί, ας προκύψει ό,τι θέλει).

Φάσεις με το στανιό

Η ενδοβρετανική αναμέτρηση, δυο ημέρες μετά το δημοψήφισμα του Μπρέξιτ, δεν απαιτεί λεπτομερείς αναλύσεις. Ήταν ένα κακό και πολύ νευρικό παιχνίδι, χωρίς καθόλου φάσεις. Η Ουαλία χρειάστηκε ένα αυτογκόλ για να κάμψει την αντίσταση μιας πολύ λιγότερο ταλαντούχας αντιπάλου. Ο ρόλος του φαβορί δεν της πάει καθόλου μάλλον. Οι Βορειοϊρλανδοί θα μείνουν με το παράπονο και την απορία γιατί ο προπονητής τους δεν χρησιμοποίησε έστω και για λίγο τον εμβληματικό Γουίλ Γκριγκ.

Η Πολωνία επιστρέφει;

Η Πολωνία αποτελεί αρκετά ενδιαφέρουσα περίπτωση ομάδας. Αναπτύσσεται καλά από τα άκρα (Μπουαστσυκόφσκι-Πίστσεκ από τα δεξιά, Γκροσίτσκι-Γεντζέιτσυκ από τα αριστερά), τα στόππερ της (Πάζνταν, Γκλικ) κάνουν πολύ καλό ευρωπαϊκό, ο Κρυχόβιακ είναι σε φόρμα, ο τερματοφύλακάς της (Φαμπιάνσκι) είναι εξαιρετικός. Ο μόνος που λείπει από τον πίνακα των φορμαρισμένων είναι εκείνος που θα αποτελούσε την αιχμή του δόρατος της ομάδας, ο Λεβαντόφσκι που, ενώ επιχειρεί αρκετά σε κάθε παιχνίδι, δεν του βγαίνει απολύτως τίποτε.

Γιάκουμπ Μπουαστσυκόφσκι

Έστω κι έτσι η Πολωνία διαχειρίστηκε υποδειγματικά το παιχνίδι με την Ελβετία… μέχρι το 70ό λεπτό. Μπήκε πιο δυνατά, είχε ευκαιρίες, κι ακόμη κι όταν οι Ελβετοί ισορρόπησαν τον αγώνα, ήταν εκείνη που έκανε τις πιο ουσιαστικές φάσεις και κατόρθωσε να ανοίξει το σκορ. Μετά μίλησε η κόπωση. Κι η αβλεψία του Ναβάλκα που δεν προσπάθησε καν να φρεσκάρει την ομάδα του (ο άνθρωπος περίμενε φαίνεται την παράταση για να κάνει αλλαγές – πάλι καλά που δεν το πλήρωσε).

Η Ελβετία μπορεί να κατηγορηθεί επειδή ποτέ δεν φτάνει στην υπέρβαση. Τα λογικά κι αναμενόμενα τα κάνει πάντα και με σχετική επιτυχία. Κάτι οι αλλαγές, κάτι το ξεφούσκωμα του αντιπάλου, πήρε το πάνω χέρι κι ισοφάρισε τελικά με αυτό το γκολ-ποίημα του Σατσίρι, το πιο όμορφο ίσως της διοργάνωσης μέχρι τώρα. Αλλά ως εκεί. Μπορούσε να συνεχίσει την πίεση και να κάνει τη διαφορά στην παράταση. Δεν το έκανε. Και στα πέναλτυ δικός της ήταν ο μοναδικός παίκτης που λύγισε από το άγχος.

Κακοποίηση του ποδοσφαίρου και άλλα εγκλήματα

Όταν έχεις την καλύτερη, την πιο ταλαντούχα, την πιο φορμαρισμένη ομάδα, είναι έγκλημα να μην πάρεις τα λογικά ρίσκα για να κερδίσεις το παιχνίδι. Η Κροατία αρκέστηκε σε ένα επιφυλακτικό, φοβισμένο παιχνίδι και τελικά το πλήρωσε. Σημαντική η ευθύνη του προπονητή της. Εκτός των άλλων, χρεώνεται και με σφάλματα ως προς την κατάρτιση της ενδεκάδας: στο παιχνίδι με την Ισπανία οι Κάλινιτς και Πιάτσα είχαν δείξει πολύ καλά στοιχεία για να μείνουν αυτή τη φορά στον πάγκο, παραχωρώντας τις θέσεις τους στον ντεφορμέ Μάντζουκιτς και τον άχρωμο και άοσμο Μπρόζοβιτς.

Η Κροατία ξύπνησε πολύ αργά. Στο 110΄. Έκανε ευκαιρές. Μόνο που στο συγκεκριμένο χρονικό σημείο η όποια στραβή πληρώνεται αμέσως. Η Κροατία δέχεται το γκολ στη μοναδική φάση των Πορτογάλων, αμέσως μετά το δοκάρι της! Έχει ευκαιρίες ακόμη και στα τρία λεπτά που πρόκειται να παιχτούν, αλλά ο νεαρός Πιάτσα έχει την αφέλεια να προσπαθήσει να σταθεί στα πόδια του μετά το πέναλτυ που του κάνουν οι Πορτογάλοι, ενώ ο Βίντα δεν βρίσκει στόχο ούτε και στην τελευταία προσπάθειά του. Η καλύτερη ομάδα αποκλείεται. Αλλά τις ευθύνες πρέπει να τις αναζητήσει στον ίδιο της τον εαυτό.

Βλέποντας την άμυνα-παιδική χαρά του αγώνα με τους Ούγγρους, ο Σάντος άλλαξε την ομάδα του ριζικά. Τέσσερα νέα πρόσωπα μεταξύ των αμυντικογενών του. Μπετονάρισμα. Εικόνα απωθητική για τον θεατή, αλλά τελικά αποτελεσματική. Το αποτέλεσμα το πήρε. Μαζί με την προοπτική της μεγάλης διάκρισης που διαφαίνεται. Με τις συνθήκες αυτές, ίσως και να μην έχει σημασία (για κάποιους) η μέτρια εικόνα της ομάδας.

Οι προημιτελικοί αναμένονται αμφίρροποι, όπως αρμόζει στο στάδιο αυτό της διοργάνωσης. Οι Πορτογάλοι ξεκινούν ως φαβορί, λόγω παράδοσης και βάρους φανέλας, αλλά πρέπει να προσέξουν. Οι Βέλγοι είναι ίσως το πιο ισχυρό φαβορί απέναντι στους άπειρους Ουαλούς, αλλά τίποτε δεν μπορεί να αποκλειστεί λαμβανομένων υπόψη των μειονεκτημάτων του φαβορί και των αρετών του αουτσάιντερ. Η Ιταλία είναι ως τώρα εντυπωσιακή. Ο λόγος που δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει ήδη περάσει στον επόμενο γύρο είναι ακριβώς η ιδιαίτερη ταυτότητα της εθνικής Γερμανίας. Που δεν πρόκειται να παρατήσει κανένα παιχνίδι, όσο δύσκολο κι αν δαγράφεται πριν αρχίσει ή κατά τη διάρκειά του. Οι διοργανωτές Γάλλοι έχουν την υποχρέωση να προκριθούν, λόγω έδρας και ποδοσφαιρικής αξίας των μονάδων τους. Αλλά το πολεμικό των Βίκινγκ έχει σαλπάρει και τίποτε δεν το σταματά. Κι αυτοί ξέρουν καλά από πλοήγηση στον Σηκουάνα και πλιάτσικο.

Μια στιγμή μονάχα φτάνει…

Πήτερ Μπρέχελ ο Πρεσβύτερος, Αλαζονεία

Όχι, βέβαια, για να ραγίσει το γυαλί, αλλά για να αλλάξει ριζικά τη φυσιογνωμία μιας μεγάλης ποδοσφαιρικής διοργάνωσης. Κι αυτή η στιγμή είναι εκείνη της επιτυχίας του δεύτερου κροατικού τέρματος από τον Ιβάν Πέρισιτς. Μέχρι τότε, η Ισπανία ήταν πρώτη στον όμιλό της, έχοντας τη βεβαιότητα (τάχα) ότι θα βρεθεί στο εύκολο μισό του ταμπλώ. Μετά την ήττα της πήρε μετάθεση για την κολασμένη οχτάδα όπου, αν κατορθώσει να περάσει την Ιταλία, θα έχει στον δρόμο της Γάλλους, Γερμανούς και Άγγλους. Όσο για τους Κροάτες, μπορούν να ονειρεύονται ακόμη και τελικό, αρκεί να ξεπεράσουν το, απρόβλεπτο, πορτογαλικό εμπόδιο στη φάση των 16.

Κατά τα λοιπά, λίγα πράγματα θα μείνουν στη μνήμη μας από τη δεύτερη και την τρίτη αγωνιστική της φάσης των ομίλων του Ευρωπαϊκού του 2016. Η τρελή ματσάρα Ουγγαρίας-Πορτογαλίας, το απροσδόκητο φινάλε της αναμέτρησης Κροατίας-Τσεχίας, μερικές επιδείξεις ισχύος (οι Ισπανοί επί των Τούρκων, οι Βέλγοι επί των Ιρλανδών), η αυταπάρνηση των Αλβανών και αυτό είναι όλο… Δεν παίχτηκε σπουδαίο ποδόσφαιρο. Στις περισσότερες περιπτώσεις συνέβη μάλλον το αντίθετο.

Μπρέξιτ στο ποδόσφαιρο δεν έχει! Θα θυμάστε, τέλος, την παραξενιά μου: την έλλειψη συμπάθειας προς τις βρετανοϊρλανδικές συμμετοχές. Έ, τελικά πέρασαν κι οι τέσσερις ομάδες. Όλες επέδειξαν αγωνιστικό πνεύμα κι αυτό μετράει σε τέτοιες διοργανώσεις. Οι Ουαλοί μάλιστα, τους οποίους ομολογώ ότι καθόλου δεν υπολόγιζα (mea culpa maxima), έπαιξαν και ιδιαίτερα συμπαθητικό ποδόσφαιρο.

Αγχωμένο φαβορί, μετρότητες κι αυταπάρνηση

Οι Γάλλοι δεν έπεισαν. Το τελευταίο τους παιχνίδι, τη λευκή ισοπαλία με τους Ελβετούς, δεν θα τη θυμάται κανείς σε δέκα ημέρες. Όσο για το κρίσιμο παιχνίδι της Μασσαλίας με τους Αλβανούς, τα θετικά για τους διοργανωτές ήταν το τελικό αποτέλεσμα, το ξύπνημα του Γκριζμάνν, άντε κι η θετική παρουσία του Ζιρού. Η επιλογή του Ντεσάν να κατεβάσει σύνθεση με τέσσερις επθετικογενείς παίχτες (Ζιρού ως φορ κι από πίσω του Παγιέτ στον άξονα και Κομάν, Μαρσιάλ στα άκρα), αποδείχτηκε τραγική. Μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί αν για αυτό ευθύνεται το ίδιο το σύστημα ή συγκεκριμένοι παίχτες. Το δίδυμο Κομάν-Μαρσιάλ απέδειξε ότι δεν έχει το επίπεδο για αγώνες τέτοιου επιπέδου. Κι αν ο Κομάν σε κάποιες στιγμές έδειξε ότι είναι πράγματι ποδοσφαριστής, ο Μαρσιάλ μου φαίνεται κάπως σαν τον Γιούρι Μαμούτε των πλουσίων. Είναι, βέβαια, γρήγορος… χωρίς την μπάλα. Πέραν αυτού, ουδέν.

Αν το Ευρωπαϊκό διεξαγόταν σε κάποια άλλη χώρα δεν θα υπολόγιζα τους Γάλλους για φαβορί. Στη χώρα τους, όμως, μπορούν θεωρητικά ακόμη και να κατακτήσουν το τρόπαιο. Η δύναμη της έδρας είναι μεγάλη κι η ομάδα έχει το δυναμικό για καλύτερα πράγματα, Μπάλα δεν έχει παίξει ακόμη. Εάν θέλουμε να θέσουμε το ζήτημα ευσχήμως θα δανειστούμε τα λόγια του παλαιού εκλέκτορα Ζακ Σαντινί (έι, αυτόν τον είχαμε αποκλείσει κάποτε!): «Δεν υπάρχει, καταρχήν, λόγος ανησυχίας, εξακολουθούν, όμως, να υφίστανται πολλά ερωτηματικά».

Σεμνά και ταπεινά, οι Ελβετοί προκρίθηκαν αήττητοι. Δεν είναι κακή η ομάδα τους. Ορθολογικό ποδόσφαιρο παίζει. Αν είχε κι ένα φορ της προκοπής θα πήγαινε για πιο μεγάλα πράγματα (και θα κέρδιζε και τους Ρουμάνους). Αλλά δεν μπορεί να προκαλέσει ενθουσιασμό.

Τον ενθουσιασμό, μαζί με την αυταπάρνηση, τον διέθετε η Αλβανία. Κατάφερε να εξουδετερώσει με απόλυτη επιτυχία τη γαλλική ανάπτυξη παιχνιδιού. Εξαιρετική κάλυψη χώρων και άσκηση πίεσης. Αν διέθετε επιθετικούς της προκοπής θα είχε κάνει χοντρή ζημιά στους διοργανωτές. Η αγωνιστικότητά της βοήθησε ώστε να πάρει τη νίκη εναντίον των Ρουμάνων, χωρίς να έχει την υπεροχή στο παιχνίδι. Η νίκη αυτή δεν ήταν αρκετή για να βρεθεί στους 16. Αλλά η εμφάνιση (στην πρώτη παρουσία στα τελικά μεγάλης διοργάνωσης) ήταν κάτι παραπάνω από αξιοπρεπής.

Μετρίως μέτριοι και λογικά αποκλεισμένοι, οι Ρουμάνοι άφησαν όλες τις ευκαιρίες τους να πάνε χαμένες. Η καλή τους εμφάνιση απέναντι στους Γάλλους, το πολύ καλό πρώτο ημίχρονο με τους Ελβετούς, η υπεροχή στην επανάληψη ενάντια στην Αλβανία, όλα στράφι. Για μια ομάδα χωρίς μεγάλες προσωπικότητες, μπορεί και να ήταν αναμενόμενο.

Λάρισα

Ποιος θα το περίμενε ότι η καλύτερη ομάδα του Β΄ ομίλου θα ήταν αυτή της οποίας ο προπονητής δούλευε προηγουμένως στη Λάρισα; Οπωσδήποτε όχι εγώ. Αν κι όπως διαπιστώνω, αρκετοί (κι ανάμεσά τους και σχολιαστές του ιστολογίου) ήταν εκείνοι που πόνταραν στην Ουαλία της Κρις Κόουλμαν. Η οποία είναι άδικο να χαρακτηρισθεί ως ομάδα του ενός αστέρα. Αφενός διότι ο Μπαίηλ, λόγω θέσης, στυλ παιχνιδιού και, προφανώς, χαρακτήρα, δίνει υπεραξία στην ομάδα του χωρίς να αφαιρεί τίποτε. Αφετέρου διότι μια χαρά ποδοσφαιριστές είναι λ.χ. οι άλλοι δύο σκόρερ του τελυταίου ματς, ο Ράμσυ κι ο Τέιλορ. Η Ουαλία έπαιξε στρωτό ποδόσφαιρο με αρκετή δύναμη (σε κάποιες περιπτώσεις στα όρια του θεμιτού). Εάν στην αναμέτρηση με τους Άγγλους αδικείται από την ήττα στις καθυστερήσεις, στο κρίσιμο παιχνίδι με τους Ρώσους ήταν σαρωτική. Αν δούμε το πρόγραμμά της, έχει μιαν απροσδόκητη ευκαιρία για εξαιρετική διάκριση.

Κρις Κόουλμαν (φωτογραφία: Jon Candy/ Wikipedia)

Η Αγγλία δεν ήταν κακή, αλλά οι αμφιβολίες για την αξία της δεν έχουν διαλυθεί. Με τους Ουαλούς έδειξε χαρακτήρα και πέτυχε την ανατροπή. Εναντίον της Σλοβακίας είχε καθολική υπεροχή, αλλά η ανάπτυξή της δεν ήταν πάντα ορθόδοξη, τα δε τελειώματα των φάσεων απέχουν πολύ από το να θεωρηθούν ικανοποιητικά. Έχει δυνατότητες, αλλά και εμφανείς αδυναμίες.

Οι Σλοβάκοι αντέδρασαν μετά την αρχική ήττα και σε αυτό δεν είναι αμέτοχοι κάποιοι από τους σημαντικούς παίχτες της ομάδας, όπως ο Χάμσικ, που αποφάσισαν να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων. Δίκαιη επικράτηση επί της Ρωσίας, αποτελεσματική άμυνα με τους Άγγλους κι η περιπέτεια συνεχίζεται. Όχι για πολύ, μάλλον, αλλά έστω κι έτσι η αποστολή εξετελέσθη.

Εάν η Ρωσία άφησε κάποιες ελπίδες μετά το πρώτο ματς, ήταν κακή με τη Σλοβακία και, εναντίον των Ουαλών κατάφερε να ξεπεράσει τα όρια ακόμη και του αξιοθρήνητου. Νωθρή στο πιο κρίσιμο παιχνίδι, χωρίς φιλοδοξίες, χωρίς συνοχή κι οργάνωση, με βραδύτατη ανάπτυξη, αδυναμία τοποθετήσεων και κάλυψης του χώρου. Όσοι ανησυχούσαν για τους Ρώσους χούλιγκαν θα πρέπει να ηρέμησαν. Από τη δύσκολη θέση φρόντισε να τους βγάλει η ίδια η εθνική Ρωσίας. Μακράν η πιο θλιβερή παρουσία του ευρωπαΐκού.

Αναμένοντας

Ο τρίτος όμιλος πρέπει να ήταν από τους πιο βαρετούς. Οι Γερμανοί πήραν την πρώτη θέση, ως όφειλαν, αλλά αφήνουν επίγευση ξεθυμασμένης μπίρας. Η ομάδα λειτουργεί σε πολύ πιο αργές στροφές απ’ ό,τι το 2014 και δυσκολεύεται να σκοράρει. Σε καμία περίπτωση δεν αποπνέει αέρα μεγάλου φαβορί.

Για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, οι Πολωνοί περνούν από τη φάση των ομίλων μεγάλης διοργάνωσης. Συνολική εικόνα θετική, έστω κι αν έχουν κι αυτοί δυσκολίες στο τελείωμα των φάσεων (πότε θα ξυπνήσει ο Λεβαντόφσκι;). Βρίσκονται στο εύκολο μισό του ταμπλώ των νοκ άουτ και μπορούν να πάνε μακριά, αν λύσουν το πρόβλημα παραγωγικότητας.

Φιλότιμοι οι Βορειοϊρλανδοί, πήραν το παιχνίδι που έπρεπε για να περάσουν στους 16. Για περισσότερα, δεν το νομίζω, αν κι έχουν την τύχη η διαδρομή τους να είναι βατή.

Άχρωμη, άοσμη, χωρίς προσωπικότητα, χωρίς βαθμό και χωρίς να πετύχει έστω κι ένα τέρμα, η Ουκρανία θα ήταν η χειρότερη ομάδα της διοργάνωσης, αν δεν υπήρχε η Ρωσία.

Φούρια, αλλά όχι απαραίτητα ισπανική…

Ιβάν Πέρισιτς (φωτογραφία: Светлана Бекетова, ιστότοπος soccer.ru)

Την πρώτη θέση στον όμιλο, η Κροατία δεν την έκλεψε. Αν δεν υπήρχε το χαοτικό φινάλε με τους Τσέχους, δεν θα είχα καμία επιφύλαξη για το ότι ήταν η καλύτερη ομάδα στη φάση των ομίλων. Αν το παιχνίδι εκείνο έληγε στο 75΄, θα μιλούσαμε για εμφατική νίκη κι άψογη διαχείριση του αγώνα. Κάτι το τσέχικο γκολ στην πρώτη ουσιαστική ευκαιρία τους, κάτι (έως πολύ) οι ανοησίες των Κροατών χουλιγκάνων στην κερκίδα που οδηγούν σε διακοπή του αγώνα και κάνουν την ομάδα τους να χάσει τον ρυθμό της, κάτι ο Βίντα που αποφασίζει να το παίξει Βαμβακούλας… και φτάνουμε τελικά σε μια αναπάντεχη ισοπαλία. Οι αρρυθμίες αυτές, πάντως, διορθώνονται στο παιχνίδι με την Ισπανία. Πολύ σοβαρή εμφάνιση. Ο Πέρισιτς δείχνει σε ποδοσφαιρική ωριμότητα και μαζί με τους αναμενόμενους υπόπτους Μόντριτς και Ράκιτιτς συνθέτει μια τριάδα υψηλής ποιότητας. Η Κροατία έχει ανοιχτό τον δρόμο για μια μεγάλη διάκριση. Αρκεί να περάσει το αρχικό εμπόδιο που είναι τελικά και το πιο επικίνδυνο.

Οι Ισπανοί κάνουν εμφάνιση μεγάλου φαβορί εναντίον των (διαλυμένων, να τα λέμε κι αυτά) Τούρκων. Το νέο επιθετικό δίδυμο Μοράτα και Νολίτο εντυπωσιάζει. Αλλά… η φριχτά υπεροπτική αντιμετώπιση του παιχνιδιού με την Κροατία καταδικάζει την Ισπανία σε ένα τρομακτικά δύσκολο πρόγραμμα που απαιτεί συνεχόμενους άθλους. Αυτή η βεβαιότητα ότι δεν τρέχει τίποτε και θα το πάρουμε το παιχνιδάκι, άντε έστω την ισοπαλία, αποτελεί βαρύτατη επαγγελματική αμέλεια. Ειδικά όταν ο αντίπαλος έχει αποδείξει ότι είναι επικίνδυνος και σε φόρμα. Ας πασχίσουν τώρα οι Ισπανοί να ξεπεράσουν τη δεκαπλή ζώνη άμυνας των Ιταλών για να συνεχίσουν.

Στον αγώνα με τους Ισπανούς, η Τουρκία έδινε την εντύπωση διαλυμένης ομάδας. Όχι μόνον η κατάσταση των ατού της ήταν εξαιρετικά κακή (Αρντά Τουράν μεταξύ πάγκου και κερκίδας στη Βαρκελώνη), αλλά υπήρχαν σαφείς ενδείξεις ιδιαίτερα κακού κλίματος στα αποδυτήρια της ομάδας. Τελικά οι Τούρκοι αντέδρασαν στο τελευταίο παιχνίδι και είχαν κάποιες ελπίδες ότι θα προκρίνονταν. Η ιταλική αδιαφορία δεν τους έκανε τη χάρη, όμως.

Το μόνο θετικό για τους Τσέχους ήταν η αντίδραση στο τελευταίο τέταρτο της αναμέτρησης με την Κροατία. Μέχρι τότε ήταν μια ομάδα με ιδιαίτερα προβληματική ανάπτυξη, αδύναμη επίθεση κι άμυνα επιρρεπή στα πιο παιδαριώδη λάθη. Ό,τι θετικό έδωσε το δεκαπεντάλεπτο εκείνο εξανεμίστηκε στον τελευταίο και, υποτίθεται, κρίσιμο αγώνα, όπου οι Τσέχοι ήταν ουσιαστικά απόντες. Η μετριότητα της ομάδας τους δεν θα λείψει από όσους παρακολουθούν αυτό το ευρωπαϊκό.

Η λογική της ήσσονος προσπαθείας

ήταν αυτή της Ιταλίας. Η οποία στο παιχνίδι με τους Σουηδούς κάνει το ελάχιστο προκειμένου να νικήσει με 1-0 (τι άλλο;). Ο τελευταίος αγώνας των Ιταλών είχε σημασία μόνο για τους Ιρλανδούς και τους Τούρκους. Με δεύτερη ομάδα και μηδενική διάθεση διεκδίκησης της νίκης, η Σκουάντρα απλώς εμφανίστηκε στο γήπεδο. Η μόνη αξιόλογη στιγμή της ήταν κατά τη διάρκεια της ανάκρουσης του Φρατέλλι ντ’ Ιτάλια. Φυσικά στη συνέχεια θα ξαναδούμε την πραγματική Ιταλία, αυτήν των αυτοματισμών, της εκπληκτικής κάλυψης του χώρου και της εξαιρετικής αμυντικής τριάδας Μπονούτσι-Μπαρτζάλι-Κιελλίνι.

Μπορεί να έχεις αναμφίβολα μια πλούσια φουρνιά ιδιαίτερα ταλαντούχων ποδοσφαιριστών. Να βρίσκεσαι στη δεύτερη θέση της παγκόσμιας κατάταξης της ΦΙΦΑ (και μάλιστα ως η πρώτη ευρωπαϊκή ομάδα). Αυτό δεν σε καθιστά αυτομάτως φαβορί του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Κάτι τέτοιο απαιτεί συγκεκριμένα πράγματα τα οποία, πολύ απλά, το Βέλγιο δεν τα έχει κι είναι εξαιρετικά δύσκολο να τα αποκτήσει. Το Βέλγιο έχει παίχτες που χρειάζοντα ανοιχτούς χώρους για να αναπτυχθούν, είναι ομάδα αντεπιθέσεων. Όταν βρίσκει οργανωμένες άμυνες δεν έχει ούτε τον επιτελικό μέσο ούτε τον φορ περιοχής με τα κατάλληλα χαρακτηριστικά για να τις διασπάσουν. Στις περιπτώσεις αυτές βραχυκυκλώνει κι εγκλωβίζεται σε μια στείρα ανάπτυξη. Το είδαμε πανηγυρικά εναντίον των Ιταλών, αλλά το παρατηρήσαμε και στο πρώτο ημίχρονο του ματς με τους Ιρλανδούς και στον αγώνα με τους Σουηδούς. Φυσικά, το Βέλγιο έχει τις δυνατότητες για να πάει μακριά. Πρέπει, όμως, να το βοηθήσουν και οι παίχτες του και ο προπονητής του, αλλά, τελικά, και οι… αντίπαλοί του.

Φιλότιμοι και μαχητικοί οι Ιρλανδοί και μπράβο τους για αυτό. Αν όμως δεν συναντούσαν μια προκλητικά αδιάφορη Ιταλία θα είχαν ήδη επιστρέψει στο νησί τους.

Η υπερεξάρτηση από τον Ιμπραΐμοβιτς καταδίκασε την έτσι κι αλλιώς μέτρια Σουηδία σε αποτυχία. Σε φόρμα συνταξιούχου και πραγματικά βαδιστής στη διάρκεια των αγώνων, ο Ζλάταν ήταν ένα μεγάλο βαρίδι για την ομάδα του που φιλότιμα προσπαθούσε να τον βρει. Κατά τα λοιπά, η Σουηδία έδειξε σημεία βελτίωσης στην πορεία της διοργάνωσης: πάλεψε και εναντίον των Ιταλών κι εναντίον των Βέλγων. Αν ο Κουρτουά δεν επενέβαινε στην ευκαιρία του Μπεργκ, ο τελευταίος αγώνας θα ήταν πολύ διαφορετικός. Για να σκοράρουν, όμως, οι Σκανδιναβοί χρειαζόταν αίτηση μετά χαρτοσήμου κι αναμονή μέχρι να διεκπεραιωθεί η υπόθεση. Με αυτό το πρόβλημα και με παίχτες κλειδιά (Σέλστρεμ) ένα βήμα πριν από τη σύνταξη, η Σουηδία δεν μπορούσε να πάει μακριά.

Εκπλήξεις στη σειρά

Ο έκτος όμιλος, στα χαρτιά ένας από τους πιο αδύναμους, αποδείχτηκε ο πιο συναρπαστικός της πρώτης φάσης.

Η Ουγγαρία άφησε πολύ θετικές εντυπώσεις. Αναπτύσσεται ωραία, σουτάρει, επιχειρεί επιθέσεις με ενδιαφέροντες τρόπους, έχει χαρακτήρα για να αντιδρά στις δυσκολίες. Αγωνίστηκε πολύ για να ξεπεράσει την ψυχρολουσία του παράξενου πέναλτυ στο παιχνίδι με τους Ισλανδούς, χάρισε θέαμα στην αναμέτρηση με τους Πορτογάλους. Αν βλέπω κάποια προφανή αδυναμία, αυτή είναι ο παίχτης-σύμβολο της ομάδας, ο τερματοφύλακας Γκάμπορ Κίραϋ: επικίνδυνες έξοδοι κι αργές αντιδράσεις (αχ, άτιμα γηρατειά!). Πώς, όμως, να τον βγάλεις από την ενδεκάδα;

Μπάλας Τζούτζακ (Ουγγαρία)

Θεαματικό ποδόσφαιρο η Ισλανδία δεν παίζει. Έχει, πάντως, δύναμη, αγωνιστικότητα, πνεύμα ομάδας, συμπαγή άμυνα και σωστή διαχείριση των παιχνιδιών. Για μια χώρα με λιγότερες από 350.000 ψυχές η οποία εμφανίζεται για πρώτη φορά στα τελικά μεγάλης διοργάνωσης, οι αρετές αυτές είναι ήδη πολλές. Ας προσέξουν οι Άγγλοι που θα τους αντιμετωπίσουν στον γύρο των 16.

Αχ, αυτή η Πορτογαλία! Παρά τον μεγάλο σταρ της, τις αξιόλογες μονάδες της, τον σοβαρό προπονητή της, κατάφερε να φλερτάρει ταυτόχρονα με το τραγικό (τον αποκλεισμό) και το γελοίο (η στιγμή που Κριστιάνο Ρονάλντο και Ζοάο Μάριο τσακώνονται για το ποιος θα σουτάρει, στον αγώνα με την Ουγγαρία). Η Πορτογαλία δεν έχει αληθινό σέντερ φορ, δεν έχει τον κατάλληλο επιτελικό, η άμυνά της μπάζει κι, επιπλέον, τη δέρνει κι η κακοτυχία. Για να σκοράρει τις χρειάζονται οι δεκαπλάσιες ευκαιρίες απ’ ό,τι σε μια νορμάλ ομάδα. Ωστόσο, συνεχίζει. Και, ποιος ξέρει, ίσως και να βρει τον εαυτό της στην πορεία.

Σε αντίθεση προς τις άλλες ομάδες που τερμάτισαν τελευταίες στους ομίλους της, η Αυστρία πάλεψε σε όλα της τα παιχνίδια. Κακή ομάδα δεν τη λες. Αλλά δεν άφησε και κάτι αξέχαστο στη μνήμη των θεατών.

Η αληθινή διοργάνωση αρχίζει το Σάββατο με τα νοκ άουτ παιχνίδια. Τώρα, στους αγώνες χωρίς αύριο, θα δείξουν οι ομάδες τι αξίζουν πραγματικά. Όπως προαναφέρθηκε, το πιο αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό είναι το βατό πρώτο μισό του ταμπλώ και το κολασμένο δεύτερο. Αυτό σημαίνει ότι στον τελικό θα έχουμε οπωσδήποτε μια ομάδα-έκπληξη και στους ημιτελικούς τουλάχιστον δύο. Δεν το λες κι άσχημο για το ενδιαφέρον της διοργάνωσης. Όσο γα τα προγνωστικά, λέω να περιμένω τα δικά σας, εγώ, αποδεδειγμένα, δεν είμαι καλός σ’ αυτά.

Το μερτικό μου απ’ τη χαρά

Μουράτ Δ΄, ο σουλτάνος που είχε απαγορέψει σχεδόν όλες τις απολαύσεις (μικρογραφία από το μουσείο του Τοπκαπί)

Δεν το έχουν πάρει άλλοι, για τον απλούστατο λόγο ότι εκείνοι όχι μόνον έχουν αποποιηθεί το δικό τους μερίδιο, αλλά πιστεύουν ότι το ίδιο οφείλω να πράξω κι εγώ.

Πρέπει λοιπόν να χαιρόμαστε για μια νίκη της ποδοσφαιρικής ομάδας που υποστηρίζουμε ή όχι; Για ποιους λόγους πρέπει να αρνηθούμε αυτό που θα έπρεπε να είναι προφανές λαμβανομένης υπόψη της ίδιας της φύσης και της λειτουργίας του αθλήματος/ θεάματος; Δεν υπάρχει τίποτε κακό στο να αποκομίζεις θετικά συναισθήματα από το ποδόσφαιρο. Κακό είναι να νομίζεις ότι το αποτέλεσμα ενός ποδοσφαιρικού αγώνα πρόκειται να εξαφανίσει ως διά μαγείας όλα τα σοβαρά προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζεις στη ζωή σου ή τα οποία ταλαιπωρούν την κοινωνία στην οποία ανήκεις. Όμως το πρώτο (η χαρά) δεν συνεπάγεται κατ’ ανάγκη το δεύτερο (την πεπλανημένη ερμηνεία της πραγματικότητας). Πολύ χειρότερο είναι βέβαια να πιστεύεις ότι η επικράτηση της ομάδας σου σε εντάσσει αυτοδικαίως σε ένα «ανώτερο σύνολο». Ένα από τα κύρια επιχειρήματα των επικριτών του ενθουσιασμού για το ποδόσφαιρο είναι ακριβώς το ότι το άθλημα ενέχει τον κίνδυνο να εθίσει το άτομο σε ψυχολογία μάζας και να το καταστήσει ευπρόσβλητο σε φανατισμούς και ιδεολογίες μίσους. Το, μεταξύ άλλων και μπορχεσιανό, επιχείρημα αυτό εμπεριέχει σοβαρή δόση αλήθειας. Δεν ισχύει όμως μόνο για το ποδόσφαιρο. Ισχύει κατά μείζονα λόγο για πολιτικές και άλλες ιδεολογίες, θρησκευτικά δόγματα κ.ο.κ. Έπειτα, η αιτιώδης συνάφεια μεταξύ ποδοσφαίρου και ιδεολογιών μίσους ούτε είναι αυταπόδεικτη ούτε, κυρίως, υφίσταται οπωσδήποτε σε όλες τις περιπτώσεις. Έ, ναι, υπάρχουν άνθρωποι που χαίρονται ως άτομα και με επίγνωση της πραγματικής σημασίας του ποδοσφαίρου, ικανά να διακρίνουν την αυτοτελή αξία του δεύτερου χωρίς να την υπερεκτιμήσουν και να της αποδώσουν ιδιότητες που δεν διαθέτει. Έχω επίσης την εντύπωση ότι η οξύτατη πολιτική, κοινωνική και οικονομική κρίση που πλήττει τη χώρα μας τα τελευταία χρόνο έχει καταστήσει πιο υπεύθυνους πολλούς από τους Έλληνες ποδοσφαιρόφιλους και τους έχει βοηθήσει να συνειδητοποιήσουν τη διαφορά μεταξύ πρόσκαιρου ή δευτερεύοντος και ουσιώδους.

Τέλος, όλοι, μηδενός εξαιρομένου, χαιρόμαστε για πράγματα με χαρακτηριστικά παρεμφερή αυτών του ποδοσφαίρου. Όλοι χαιρόμαστε για μια θεατρική παράσταση, ένα κινηματογραφικό έργο, μια συναυλία, ένα ωραίο φαγητό ή ένα ποτήρι καλό κρασί. Όλα αυτά δεν ασκούν καμία άμεση επίδραση στον αγώνα για την εξάλειψη των ουσιαστικών προβλημάτων. Κάνουν, όμως, καλύτερη τη ζωή μας με τρόπο απτό και άμεσο. Γιατί, από όλα αυτά, πρέπει μόνο η ποδοσφαιρική χαρά να μας προκαλεί τύψεις; Μήπως επειδή πίσω από τις επικρίσεις των διάφορων κηνσόρων υπάρχει συχνά ο αγνός ελιτισμός; Μήπως το πρόβλημα είναι ότι το ποδόσφαιρο θεωρείται ψυχαγωγικό προϊόν κατώτερης ποιότητας, «λαϊκό», απευθυνόμενο σε κοινό «χαμηλού μορφωτικού επιπέδου»; Δεν θα επιχειρήσω να αντικρούσω επί του παρόντος την επιχειρηματολογία αυτή. Αν θέλει κάποιος μπορεί να ξαναδιαβάσει τις πρώτες αναρτήσεις του ιστολογίου αυτού. Θα περιορισθώ μόνο στη διαπίστωση ότι ο ρόλος του αστυνόμου της χαράς του άλλου δεν μου μοιάζει και πολύ συμπαθής. Θα επισημάνω ότι η στάση αυτή δεν συνάδει προς την ιδεολογία του σεβασμού του διαφορετικού, διότι αυτή δεν νοείται επιλεκτικά, με κριτήριο του τι μας αρέσει και τι θεωρούμε άξιο σεβασμού. Ας αφήσουμε στην άκρη τις διάφορες διδασκαλίες και τα μαθήματα αγωγής και συμπεριφοράς. Είναι παράλογο να επιβάλλεις στον άλλο τους λόγους για τους οποίους πρέπει ή δεν πρέπει να χαίρεται. Η παρατήρηση ισχύει και για τα δύο στρατόπεδα, τόσο για αυτό των φίλων όσο και για εκείνο των εχθρών του ποδοσφαίρου.

Δεν χρειάζονταν και τόσο πολλά: Τελικά αρκούσε η προσθήκη δύο δημιουργικών παικτών με στοιχειώδη τεχνική κατάρτιση (Καραγκούνη και Χριστοδουλόπουλου), σε συνδυασμό με μια αναγκαστική απουσία, για να μεταμορφώσει την εθνική Ελλάδος από σύνολο που παίζει κάτι σαν ποδόσφαιρο σε κανονική ποδοσφαιρική ομάδα. Την ευνοήσε επίσης η συγκυρία να κρίνεται το μέλλον της στη διοργάνωση από ένα μόνο παιχνίδι: σε τέτοιες περιστάσεις η εθνική έχει δείξει ότι μπορεί να ξεπερνά τον εαυτό της (ας θυμηθούμε το παιχνίδι με τη Ρωσία στο Ευρωπαϊκό του 2012 ή, κατ’ αναλογία, τη διαχείριση των μπαράζ για την πρόκριση στα ΠΚ του 2010 και του 2014). Οι δύο αναγκαστικές αλλαγές λόγω τραυματισμών κατά τη διάρκεια του αγώνα δεν επηρέασαν τη θετική μεταμόρφωση: η αλλαγή τερματοφύλακα δεν έπαιξε κάποιο ουσιώδη ρόλο, λόγω και του μικρού αριθμού επικίνδυνων φάσεων που δημιούργησαν οι αντίπαλοι, ενώ η αντικατάσταση του Κονέ από τον Σάμαρη έκανε τελικά καλό, χωρίς ο δεύτερος να είναι καλύτερος ως μονάδα από τον πρώτο. Τα χαρακτηριστικά παιχνιδιού του μέσου του ΟΣΦΠ ήταν πιο κατάλληλα για το συγκεκριμένο παιχνίδι, μια και το κέντρο της ομάδας απέκτησε βάθος χωρίς να υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσα στις γραμμές. Τέλος, δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι βοήθησε στην επιτυχία της εθνικής και η εντελώς αποτυχημένη διαχείριση του παιχνιδιού εκ μέρους των παικτών και της τεχνικής ηγεσίας της Ακτής Ελεφαντοστού. Λογική ήσσονος προσπαθείας, υπέρμετρο άγχος και τακτική αφέλεια που δεν συγχωρείται στο επίπεδο αυτό. Η νίκη ήρθε εντελώς αγχωτικά, με το πέναλτυ του Σαμαρά στις καθυστερήσεις (2-1), αλλά τυχόν διαφορετικό αποτέλεσμα θα ήταν άδικο με βάση την εικόνα των ομάδων. Η Ελλάδα ήταν καλύτερη, επιθετικότερη και πιο ουσιαστική.

Στο άλλο παιχνίδι του Γ’ ομίλου οι όποιες φιλοδοξίες της Ιαπωνίας να διεκδικήσει πρόκριση έσβησαν γρήγορα. Η Κολομβία έδειξε τη σοβαρότητα και τον εντυπωσιακό πλούτο του έμψυχου δυναμικού της (4-1).

Πάει κι η Σκουάντρα Ατζούρρα: Πριν ξεκινήσει η διοργάνωση ποιος περίμενε ότι τελικά από τον Δ΄ όμλο θα αποκλείονταν και η Αγγλία (εντάξει αυτό το περιμέναμε ορισμένοι) και η Ιταλία; Ωστόσο, στο κρίσιμο παιχνίδι εναντίον της Ουρουγουάης (0-1) η Σκουάντρα Ατζούρρα ουσιαστικά δεν εμφανίστηκε καν στον αγωνιστικό χώρο του Εστάντιου ντας Ντούνας του Νατάλ. Εξαντλημένη από τα συνεχή κουραστικά ταξίδια, φοβισμένη, προσπάθησε να παίξει για το 0-0 που θα της χάριζε την πρόκριση και μοιραία υπέκυψε χωρίς να δώσει μάχη. Μπορεί βεβαίως να διαμαρτύρεται για την αυστηρότατη αποβολή του Μαρκίζιο και για το ότι δεν αποβλήθηκε ο Σουάρες, όμως η ίδια δεν έκανε απολύτως τίποτε για να αλλάξει τη μοίρα της. Πιο αποφασιστική και με ουσιαστικότερες ευκαιρίες, η Ουρουγουάη ήθελε περισσότερο τη νίκη και την κατέκτησε.

Δυο λόγια για την τιμωρία του Σουάρες: ο Ουρουγουανός είναι ψυχάκιας κι έπρεπε να αποβληθεί και να τιμωρηθεί. Η ίδια η ποινή όμως είνει υπέρμετρα αυστηρή (σε αυτό συμφωνεί ως κι ο Κιελλίνι, το θύμα της επίθεσης), δυσανάλογη προς το παράπτωμα κι ελαφρώς υποκριτική. Είναι αποτέλεσμα της ενορχηστρωμένης εκστρατείας των αγγλόφωνων ΜΜΕ (αυτών δηλαδή που διαμορφώνουν την παγκόσμια κοινή γνώμη) και σαφώς υπερβολική, καθόσον εξαντλεί την αυστηρότητα σε μια γραφική συμπεριφορά με ψυχοπαθολογικά αίτια, την ώρα που οι διάφοροι χασάπηδες των γηπέδων αντιμετωπίζονται με περισσότερη επιείκεια μια και η συμπεριφορά τους μοιάζει σε κάποιους πιο ταιριαστή με ένα «αντρικό και σκληρό» σπορ. Τέλος, ως καταναλωτής του προϊόντος θεάματος που λέγεται ποδόσφαιρο αισθάνομαι ότι η απόφαση με πλήττει, μια και θα λείψει από τη διοργάνωση ένας από τους παίκτες που έκαναν τη διαφορά. Ας πρόσεχε, θα μου πείτε. Δίκιο θα έχετε σε κάποιο βαθμό.

Κανείς δεν πρόκειται να θυμάται τον αγώνα Κόστα Ρίκα-Αγγλίας (0-0). Η Κόστα Ρίκα επιβεβαίωσε τη σοβαρότητά της, η Αγγλία επιστρέφει άδοξα και πολύ νωρίς στη βάση της, με τρόπο αντιστρόφως ανάλογο των ευσεβών πόθων των οπαδών της που περίμεναν διακρίσεις ή ακόμη και κατακτήσεις τροπαίων.

Παιχνίδια αδιάφορα και τυπικές διαδικασίες: Λίγοι επίσης θα θυμούνται τους αγώνες της τελευταίας αγωνιστικής στον πέμπτο όμιλο. Με πολλές αλλαγές, αδικαιολόγητα νεύρα και σχετική αδιαφορία η Γαλλία, με περιορισμένες δυνατότητες να κάνει την έκπληξη ο Ισημερινός. Καθώς στην πορεία προστέθηκε η ανάγκη επικράτησης με διαφορά κι η αποβολή του αρχηγού του Εκουαδόρ (Α. Βαλένσια), η αποστολή πρόκρισης έγινε σχεδόν αδύνατη για τους Λατινοαμερικάνους και η ισοπαλία χωρίς τέρματα ήρθε σχεδόν φυσικά. Η Ελβετία από την πλευρά της εκμεταλλεύθηκε την εκτελεστική δεινότητα του Σακίρι και την απίστευτη αδυναμία των παικτών της Ονδούρας στην τελική προσπάθεια για να σφραγίσει δίχως άγχος το εισιτήριό της για την επόμενη φάση (3-0).

Θετικά σημάδια και λόγοι ανησυχίας: Χωρίς έκπληξη τελείωσε κι ο έκτος όμιλος. Σε ένα θεαματικό παιχνίδι με γρήγορο ρυθμό, η Αργεντινή επικράτησε της Νιγηρίας 3-2. Η Αλμπισελέστε μπορεί να κρατήσει ως θετικά τη νίκη και την πρωτιά στον όμιλο, καθώς και την επιθετική αποτελεσματικότητά της που όφειλε στον Μέσσι. Σημειώνονται βήματα προόδου στο θέμα της βέλτιστης εκμετάλλευσης του μεγάλου αστεριού της ομάδας, αν κι ακόμη απέχουμε πολύ από το ιδανικό. Ωστόσο δεν είναι και λίγα τα σημάδια που πρέπει να προκαλέσουν προβληματισμό: η αργεντίνικη άμυνα έδειξε εξαιρετικά ασταθής απέναντι σε μια επίθεση αξιόλογη μεν, αλλά όχι και φόβητρο. Προβληματική αλληλοκάλυψη, όχι πάντα σωστές τοποθετήσεις κι ατομικά λάθη (όπως αυτά του Φερνάντες της Νάπολι). Επίσης, το υποτίθεται ποιοτικό τρίο Ντι Μαρία, Ιγουαΐν, Αγουέρο συνεχίζει να απογοητεύει και να μην προσφέρει τίποτε το ουσιαστικό. Όταν βγήκε ο Μέσσι η επίθεση της Αργεντινής έμοιαζε ξεδοντιασμένη. Στο άλλο ματς του ομίλου αποδείχθηκε ότι η Βοσνία έπρεπε να αποκλεισθεί για να παίξει σύμφωνα με τις δυνατότητές της. Το Ιράν έμοιαζε κατώτερο των περιστάσεων σε όλη τη διάρκεια του αγώνα κι αποχαιρέτησε τη διοργάνωση (3-1).

Οικογενειακό δίτερμα και ματς απελπισμένων: Ο αγώνας Πανιωνίου-Πλατανιά… συγγνώμη Γερμανίας-ΗΠΑ ήταν σχεδόν όπως τον περιμέναμε. Δεν τελείωσε βεβαίως ισόπαλος, αλλά το 1-0 για τους Γερμανούς ήρθε με τρόπο που έδειχνε μεγάλη προσοχή μην τυχόν και συμβεί κανένα απρόπτο στον άλλο αγώνα και μέριμνα για την πρόκριση αμφοτέρων των ομάδων. Γενικώς, ατμόσφαιρα που ταιριάζει σε οικογενειακό δίτερμα κι όχι σε παιχνίδι τελικής φάσης ΠΚ. Πώς όμως θα μπορούσε τελικά να τεθεί σε κίνδυνο η πρόκριση των Αμερικανών; Η Πορτογαλία δεν βρισκόταν σε κατάσταση ούτε καν για να προσπαθήσει να διεκδικήσει νίκη με πολύ μεγάλο σκορ. Όσο για την Γκάνα (για την οποία είναι η πρώτη φορά που αποκλείεται από τη φάση των ομίλων), δεν μπήκε καν στο κλίμα του παιχνιδιού και στη μάχη για την πρόκριση. Όταν την προηγούμενη ημέρα αποκλείεις δύο από τα βασικά στελέχη σου (Μουντάρι και Μπόατενγκ) για πειθαρχικούς λόγους, είναι σαφές ότι το κλίμα στην ομάδα δεν είναι το κατάλληλο για τέτοια πράγματα. Κρίμα για το αφρικανικό ποδόσφαιρο! Η τελική επικράτηση των Πορτογάλων έχει σημασία μόνο χάριν πληρότητας των στατιστικών στοιχείων (2-1).

Τα φεννέκ στους 16: Το Βέλγιο φαίνεται πως εμπνεύσθηκε από τη μεγάλη γείτονα Γαλλία στην προσέγγιση του τελευταίου του παιχνιδιού. Πολλές αλλαγές στην αρχική σύνθεση, πολλά κι αδικαιολόγητα νεύρα στον αγώνα. Κατάφερε να νικήσει με το γκολ που σημείωσε ο αρχηγός του (Βερτόνγκεν), έχοντας ως αντιπάλους τους Νοτιοκορεάτες που τελικά κέρδισαν τον τίτλο της πιο αδιάφορης για τον ουδέτερο θεατή ομάδας του τουρνουά. Στην κρισιμότατη σύγκρουση του ομίλου, οι Ρώσοι παρουσιάστηκαν βελτιωμένοι αλλά όχι αρκετά. Είχαν καλύτερη κυκλοφορία της μπάλας, αλλά τους έλειψε πέρα από το πάθος για τη νίκη κι ένας πραγματικός φορ περιοχής (πέραν του Κερζακόφ) που θα τελείωνε τις φάσεις και το ματς. Μαχητικοί οι Αλγερινοί, απειλούσαν μόνο στις στημένες φάσεις. Κέρδιζαν, όμως, τόσο πολλές που ήταν μαθηματικά βέβαιο ότι σε κάποια από αυτές θα ερχόταν και το γκολ (που ήρθε με τη βοήθεια του γκαφατζή Ακινφέγιεφ – ο οποίος, πάντως, είχε σαφώς επηρεαστεί κι από τα λέιζερ των οπαδών της Αλγερίας). Από την ομάδα του Χαλίλοτζιτς θα επαινέσουμε την αγωνιστικότητά της και το πνεύμα αυταπάρνησης και προσήλωσης στον στόχο το οποίο επέδειξε. Όχι και κάποιες άλλες συμπεριφορές που παρέπεμπαν σε αγώνα ελληνικού πρωταθλήματος χαμηλότερης κατηγορίας. Ας χαρεί όμως κι αυτή η χώρα που τόσο έχει υποφέρει.

Και τώρα;

Ο ερειπωμένος ναός της Άμωμης Σύλληψης (17ος αι.), Ουχαρράς, Κόστα Ρίκα

Οι αγώνες της φάσης των ομίλων έχουν τη χάρη τους. Σου επιτρέπουν να παρακολουθήσεις αρκετές φορές όλες τις ομάδες και να διαπιστώσεις πόσο έξω έχεις πέσει στα προγνωστικά σου. Τόσο αυτά που έκανες πριν τη διοργάνωση, όσο κι εκείνα μετά την πρώτη αγωνιστική. 🙂 Το πραγματικό Μουντιάλ, όμως, αρχίζει με τα νοκ άουτ παιχνίδια. Για τα παιχνίδια της φάσης των 16 μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι μόνο τρία έχουν καθαρό φαβορί: Αργεντινή-Ελβετία, Γαλλία-Νιγηρία, Γερμανία-Αλγερία. Η Βραζιλία, ως διοργανώτρια, είναι βεβαίως φαβορί στην αναμέτρηση με τη Χιλή, αλλά δεν θα περάσει κι εύκολα. Το Βέλγιο έχει σαφώς καλύτερο υλικό από τους Αμερικανούς, αλλά είναι άπειρο και με προβλήματα στο ροντάρισμα της ενδεκάδας, στοιχείο που καθιστά δυνατή την έκπληξη. Οι υπόλοιπες τρεις αναμετρήσεις είναι εντελώς αμφίρροπες. Στον αγώνα μεταξύ δύο ομάδων που εντυπωσίασαν στον πρώτο γύρο, δηλ. της Ολλανδίας και του Μεξικού, θα δώσω προβάδισμα (προς κατάπληξη των περισσότερων) στο Μεξικό, λόγω ατομικού κι ομαδικού ταλέντου του και λόγω αίσθησης ότι το σύμπλεγμα ανωτερότητας που ενδεχομένως θα έχουν οι Ολλανδοί δεν θα τους βοηθήσει καθόλου. Εκτός κι αν τελικά βγει στην επιφάνεια το σύμπλεγμα κατωτερότητας των Μεξικανών απέναντι στις πολύ καλές ευρωπαϊκές ομάδες. 😉

Με κριτήριο την απόδοση στους έως τώρα αγώνες, η Κόστα Ρίκα θα έπρεπε κι αυτή να θεωρηθεί φαβορί στην αναμέτρησή της με την εθνική Ελλάδας. Δεν μετρά μόνο αυτό. Η εθνική μας έχει μπροστά της μια τεράστια ευκαιρία: είναι πάντα προτιμότερο να αντιμετωπίζεις μια ομάδα χωρίς βαριά φανέλα, παρά κάποια που φοβάσαι το όνομα και την ιστορία της. Αρκεί φυσικά να έχει μελετηθεί επαρκώς το παιχνίδι του αντιπάλου και να μην επικρατήσουν οι ανόητες απόψεις του στυλ «αυτούς τους έχουμε».

Ίσως όμως το πιο συγκλονιστικό παιχνίδι να είναι αυτό της Κολομβίας με την Ουρουγουάη. Μια ανερχόμενη ομάδα με πολύ πλούσιο υλικό και τακτική ωριμότητα απέναντι σε μια από τις ιστορικότερες εθνικές του παγκόσμιου ποδοσφαίρου, η οποία διαθέτει και ταλέντο και αγωνιστικό φρόνημα. Ο Σουάρες θα της λείψει, αλλά αυτό δεν καθιστά κι αυτόματα φαβορί την εξαιρετική ομάδα των Καφετέρος. Είθε το θέαμα να είναι αντάξιο των προσδοκιών μας! 

Η ώρα της κρίσης έφτασε!

Ναός του αβαείου της Αγίας Πίστεως της Κονκ (11ος-12ος αι.), αναπαράσταση της Ημέρας της Κρίσεως

Όχι της τελικής, βέβαια, αλλά μέσα στις προσεχείς ημέρες οι μισές ομάδες θα μας αποχαιρετήσουν. Κάποιες στάθηκαν άτυχες, οι περισσότερες δεν άξιζαν να συνεχίσουν. Ήδη οι δύο πρώτοι όμιλοι ολοκληρώθηκαν κι από αυτούς που εγκαταλείπουν τη διοργάνωση μόνο οι Κροάτες θα μας λείψουν κάπως. Θα ήταν, όμως, άδικο να πάρουν την πρόκριση από αυτό το Μεξικό. Δίκαια αποκλείστηκε κι η κάτοχος του τίτλου Ισπανία. Ίσως σε κάποιον άλλο όμιλο να τα κατάφερνε, μόνο που η Ιστορία δεν γράφεται με υποθέσεις.

Οι όμιλοι που ολοκληρώθηκαν

Αναπαράσταση του μύθου της ίδρυσης της Τενοχτιτλάν (από τον κώδικα Μεντόσα)

Μέχικο! Μέχικο! Ρα-Ρα-Ρα! Τυπικά τερμάτισε δεύτερο, στην πραγματικότητα ήταν η καλύτερη ομάδα του ομίλου. Το Μεξικό είναι διαφορετική ομάδα από την ώρα που το ανέλαβε ο Μιγέλ Ερρέρα, λίγο πριν τα μπαράζ με τη Νέα Ζηλανδία. Στο παιχνίδι ζωής και θανάτου με τους Κροάτες, οι Μεξικανοί επικράτησαν πανάξια (3-1). Ξεπέρασαν το δυναμικό πρώτο δεκάλεπτο της Κροατίας απαντώντας με το φοβερό δοκάρι του Έκτορ Ερρέρα και την ευκαιρία του Ορίμπε Περάλτα. Ξεπέρασαν το διπλό πέναλτυ που ξέχασε να σφυρίξει ο Ουζμπέκος διαιτητής Ραφσάν Ιρμάτοφ (για τον οποίο θα πούμε και καλά λόγια πιο κάτω) και πέτυχαν τρία γκολ με την εξαιρετική τους γραμμή κρούσης (όπου ξεχωρίζει ο Χαβιέρ Ερνάντες, ο οποίος κι απόψε πέρασε ως αλλαγή περίπου μετά από μια ώρα αγώνα).

Η Βραζιλία νίκησε άνετα το Καμερούν στη Μπραζίλια (4-1) παρά το σχετικό άγχος που προκάλεσε η πρόσκαιρη ισοφάριση των Αφρικανών.Εάν πιστέψει, πάντως, ότι με τη νίκη αυτή ξεπέρασε τα προβλήματά της, θα έχει κάνει λάθος. Ομάδα με την τακτική αφέλεια του Καμερούν (χαρακτηριστικό παράδειγμα το τέταρτο βραζιλιάνικο γκολ) δεν πρόκειται να ξαναβρεί στον δρόμο της.

Στον δεύτερο όμιλο, η Ολλανδία, παίζοντας πιο ώριμα από την αντίπαλό της, νίκησε τη Χιλή 2-0 και κατέκτησε την πρώτη θέση. Μετριότατο παιχνίδι, με τη Χιλή να παίρνει την υπόθεση στα σοβαρά μόνο όταν έμεινε πίσω στο σκορ. Η Νοτιοαμερικάνοι πρέπει να ζήτησαν πέναλτυ σε καμιά δεκαριά φάσεις: κάποιες μπορεί και να ήταν, καμία όμως δεν μπορεί να χαρακτηριστεί «πέναλτυ-μαρς». Η Ισπανία εκτέλεσε ευσυνείδητα το άχαρο καθήκον της και καθάρισε 3-0 την Αυστραλία, ολοκληρώνοντας με αξιοπρέπεια, αλλά κι άδοξα την παρουσία της στο βραζιλιάνικο ΠΚ.

Το αποτέλεσμα που προέκυψε από την ολοκλήρωση των δύο πρώτων ομίλων είναι δύο νοκ άουτ αγώνες που αναμένονται με εξαιρετικό ενδιαφέρον. Στο Μπέλο Οριζόντε η Βραζιλία θα αντιμετωπίσει τη φιλόδοξη Χιλή με κύρια όπλα το ειδικό βάρος της φανέλας και τον ρόλο της διοργανώτριας. Πιθανώς αρκούν, κι ίσως αυτό να είναι κρίμα. Στη Φορταλέζα, η Ολλανδία ξεκινά θεωρητικά από τη θέση του φαβορί με αντίπαλο το εκπληκτικό Μεξικό. Ο αγώνας θα είναι αμφίρροπος και, σύμφωνα με όλα τα δεδομένα, θεαματικός. Είναι έτοιμο το Μεξικό για την υπέρβαση; Είναι η Ολλανδία ικανή για τα πολύ σπουδαία; Θα το μάθουμε στις 29 του μηνός.

Οι όμιλοι Ε΄ έως Η΄

Καρίμ Μπενζεμά

Γοητευτική, αλλά για πόσο ψηλά προορίζεται; Η Γαλλία καταλέγεται στις ομάδες που έχουν (σχεδόν) εντυπωσιάσει μέχρι τώρα. Οχτώ γκολ σε δύο παιχνίδια δεν είναι κι απλή υπόθεση. Φυσικά, στην αναμέτρηση με τη μάλλον αδύναμη Ονδούρα (3-0) το παιχνίδι κρίνεται στο πέναλτυ-αποβολή. Στο δεύτερο ματς οι Ελβετοί αποσταθεροποιούνται με τον τραυματισμό του κεντρικού αμυντικού τους (φον Μπέργκεν) πριν συμπληρωθούν δέκα λεπτά παιχνιδιού. Και πάλι, όμως, οι νίκες της Γαλλίας υπήρξαν άνετες, με συντριπτική υπεροχή κι επιθετικό ποδόσφαιρο. Τι μπορούμε να προσάψουμε στην αρκετά νεανική Γαλλία που έχει ως επίσημο στόχο το χτίσιμο ομάδας που θα διακριθεί στο «δικό της» Ευρωπαϊκό του 2016; Ως τώρα τίποτε. Μπορούμε μόνο να επισημάνουμε μια αμυντική χαλάρωση μετά το 5-0 με τους Ελβετούς (και ποιος δεν θα χαλάρωνε, όμως, σε τέτοια περίπτωση;). Και, πρωτίστως, την όχι ιδιαιτέρως υψηλή δυναμικότητα των αντιπάλων της. Θέλουμε να δούμε τους Τρικολόρ κι εναντίον ισχυρότερων, πιο φιλόδοξων ομάδων.

Πριν τη γαλλική συντριβή της, η Ελβετία είχε ήδη βγάλει τη βασική της υποχρέωση κερδίζοντας τον κυριότερο αντίπαλό της για τη διεκδίκηση της πρόκρισης, δηλαδή τον Ισημερινό. Το συγκεκριμένο παιχνίδι ήταν αμφίρροπο, γρήγορο σε ρυθμό και θεαματικό. Αν λέγαμε ότι η Ελβετία στάθηκε πιο έμπειρη στη διαχείριση του αγώνα σκοράροντας στο τέλος των καθυστερήσεων δεν θα ήμαστε απολύτως ακριβείς. Η έκβαση του παιχνιδιού κρεμόταν από μια κλωστή. Πιθανότατα ο παράγοντας που τον έκρινε ήταν ο διαιτητής Ιρμάτοφ: αφήνοντας ορθότατα το πλεονέκτημα στην τελευταία φάση, παρά το σκληρό φάουλ παίκτη του Ισημερινού, καθιστά δυνατή την επίτευξη του ελβετικού νικητήριου τέρματος. Μια απόδειξη (σπάνια φυσικά) για το ότι η διαιτησία μπορεί να καθορίζει αποτελέσματα και με θετικό τρόπο.

Στο μεταξύ, ο Ισημερινός διατήρησε τις όποιες ελπίδες του πρόκρισης κερδίζοντας τη φιλότιμη Ονδούρα (του, γνωστού μας από το πέρασμά του από τη Βέροια, Κόστλυ) με 2-1. Λαμβανομένου υπόψη του ότι το πρωταρχικό κριτήριο σε περίπτωση ισοβαθμίας είναι η γενική διαφορά τερμάτων, η κατάστασή του δεν είναι απελπιστική.

Υπερόπλο και μετριότητα: Η Αργεντινή έχει στη σύνθεσή της ένα υπερόπλο που δεν έχει κατορθώσει ακόμη να εκμεταλλευτεί. Για να είναι αποτελεσματικός ο Μέσσι πρέπει να δέχεται τη μπάλα κοντά στη μεγάλη περιοχή του αντιπάλου, ώστε να έχει τη δυνατότητα για την εξαιρετική ατομική ενέργεια που θα τον φέρει μπροστά στο τέρμα. Όλα αυτά βεβαίως στο πλαίσιο γρήγορης ανάπτυξης της ομάδας του για να μην οδηγηθεί σε ασφυξία από το πολυπρόσωπο μαρκάρισμα.

Στο προηγούμενο ΠΚ, ο Μέσσι αγωνιζόταν περισσότερο σαν κλασσικό δεκάρι: ήταν υποχρεωμένος να παίζει συχνά πίσω από τη γραμμή του κέντρου και να κατεβάζει τη μπάλα, με αποτέλεσμα να φτάνει (όποτε έφτανε) κοντά στην αντίπαλη περιοχή εξαντλημένος και δίχως την απαραίτητη εκρηκτικότητα. Φέτος παίζει πράγματι κοντά στη μεγάλη περιοχή του αντιπάλου, πλην όμως δεν παίρνει σχεδόν ποτέ τη μπάλα σε καλές συνθήκες. Η ανάπτυξη της Αργεντινής είναι και αρκετά αργή και χωρίς μεγάλη φαντασία. Πραγματικοί επιτελικοί-δημιουργικοί μέσοι δεν υπάρχουν. Ταυτόχρονα, τα επιθετικά όπλα της Αργεντινής (Ιγουαΐν και Αγουέρο) είναι μάλλον σε κακή κατάσταση (ο Λαβέτσι ίσως αξίζει περισσότερο χρόνο παιχνιδιού, ο Παλάσιο δεν νομίζω ότι είναι παίκτης του επιπέδου τελικών ΠΚ) και δεν βοηθούν όταν ο Μέσσι έχει τρεις παίχτες να τον μαρκάρουν (όπως συνέβη στο παιχνίδι με το Ιράν). Κάποιοι λένε ότι στο πρώτο παιχνίδι η Αργεντινή βελτιώθηκε όταν άλλαξε το αρχικό 4-4-2 σε 4-3-3. Προσωπικά δεν είδα κάποια σοβαρή βελτίωση: η Αργεντινή νίκησε τους (αξιόμαχους και με μερικές εξαιρετικές μονάδες) Βόσνιους με ένα τυχερό αυτογκόλ που ήρθε πολύ νωρίς και μια ατομική ενέργεια του Μέσσι, ενώ δεχόμενη γκολ προς το τέλος κινδύνεψε με ισοφάριση (2-1). Υπέρ της απαισιόδοξης ερμηνείας συνηγορεί και η εξέλιξη του δεύτερου αγώνα, με το Ιράν, στο οποίο η Αργεντινή αγωνίστηκε και πάλι με το, υποτίθεται σωτήριο, 4-3-3 δείχνοντας σχεδόν απελπιστική εικόνα. Το ηρωϊκά αμυνόμενο Ιράν έδειξε και επιθετικές αρετές και θα μπορούσε να ανοίξει το σκορ – η επικράτηση της Αργεντινής στις καθυστερήσεις οφείλεται και πάλι σε ατομική ενέργεια του Μέσσι (1-0). Μπορούμε να πούμε κάτι παρήγορο για την ομάδα του Αλεχάνδρο Σαμπέλλα; Ναι, ότι μερικές φορές ο τελικός νικητής της διοργάνωσης ξεκινά με μέτριες εμφανίσεις. 😉 Μόνο που η Αργεντινή πρέπει να αλλάξει πολλά στο παιχνίδι της για να διεκδικήσει με αξιώσεις τον ρόλο του πρωταγωνιστή.

Μετά το νερόβραστο 0-0 μεταξύ Νιγηρίας και Ιράν, όπου οι μεν Νιγηριανοί έδωσαν ρεσιτάλ φλύαρης επιθετικής ανάπτυξης οι δε Ιρανοί φοβούνταν να περάσουν τη σέντρα, είχα τη βεβαιότητα ότι, εύκολα ή δύσκολα, οι Βόσνιοι θα επικρατούσαν των Αφρικανών. Πλανήθηκα πλάνη οικτρά. Καθοδηγούμενοι από το δίδυμο του αφιονισμένου αυτή τη φορά Εμενίκε και του πολύτιμου Ρωσονιγηριανού βετεράνου Οντεμουίνγκι, οι Νιγηριανοί πέτυχαν το γκολ που ζητούσαν κι έπειτα διαχειρίστηκαν το προβάδισμά τους στο σκορ ήρεμα κι «ευρωπαϊκά» (1-0). Οι Βόσνιοι, ενώ είχαν στα χαρτιά το δεύτερο καλύτερο υλικό του ομίλου, κατάφεραν να αποκλειστούν. Έδειξαν ανωριμότητα κι ανσφάλεια, ήταν κι άτυχοι (δοκάρι στο τέλος), αδικήθηκαν και διαιτητικά (το γκολ του Τζέκο στο 0-0 που ακυρώνεται κακώς ως οφσάιντ). Ας πρόσεχαν όμως!

Χρυσή μάσκα από τον θησαυρό του Κόφι Καρικάρι, ένατου βασιλιά του Βασιλείου Ασάντι (Γκάνα, 19ος αι.)

Ακόμη ένας όμιλος-φωτιά: Η Γερμανία ξεκίνησε πυραυλοκίνητα τη διοργάνωση, συντρίβοντας τους αξιοθρήνητους Πορτογάλους. Ακόμη κι αν δεχτούμε ότι τους βοήθησαν οι συγκυρίες (αποβολή Πέπε), το 4-0 είναι σκορ που δεν σηκώνει συζήτηση. Το ίδιο βράδυ, οι Γκανέζοι χάριζαν πραγματικά τη νίκη στους Αμερικανούς. Δέχτηκαν το γκολ με το ξεκίνημα του παιχνιδιού κι αναγκάστηκαν να φορτσάρουν σε ολόκληρη τη διάρκεια του αγώνα, χωρίς αποτελεσματικότητα. Όταν κατάφεραν να ισοφαρίσουν χαλάρωσαν, με αποτέλεσμα να δεχτούν το δεύτερο (και μοιραίο) τέρμα στην επόμενη ουσιαστικά αμερικανική επίθεση. Ο τρόπος είναι ενδεικτικός: κόρνερ που παραχωρείται αναίτια κι ανόητα και φέρνει το γκολ εξαιτίας των άθλιων τοποθετήσεων των αμυνόμενων. Τόση τακτική ανωριμότητα σε ομάδα με τόσο ταλέντο και μονάδες με εξαιρετική τεχνική κατάρτιση είναι ασυγχώρητη (1-2). Οι τύψεις γιγαντώνουν μετά το εκπληκτικό ματς της Γκάνας εναντίον της Γερμανίας: το β΄ ημίχρονο του αγώνα αυτού προσέφερε στους θεατές τη μεγαλύτερη, σχεδόν εξωπραγματική, ένταση από κάθε άλλο στη διοργάνωση. Τέσσερα γκολ, καταγιστικός ρυθμός, συνεχείς ευκαιρίες εκατέρωθεν και πάθος για τη νίκη μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο (2-2). Έδειξε η Γερμανία τις αδυναμίες της, ιδίως τις αμυντικές; Έχει δίκιο ο Μπέκενμπάουερ όταν ισχυρίζεται ότι «όσο η Γερμανία προτιμά το θέαμα από την ουσία δεν πρόκειται να κερδίσει καμία μεγάλη διοργάνωση«; Πού θα μπορούσε να φτάσει η Γκάνα αν διαχειριζόταν με στοιχειώδη ορθολογισμό την αναμέτρηση με τις ΗΠΑ;

Με όλα αυτά, ίσως και να αδικούμε τους πολύ καλούς Αμερικανούς που παραλίγο να προκριθούν ήδη από το δεύτερο παιχνίδι τους. Η Πορτογαλία, βέβαια, έχει το ιδανικό προφίλ ομάδας σε παρακμή που κατευθύνεται με μαθηματική ακρίβεια στον αποκλεισμό. Διόλου δεν τη βοηθά η μετριότατη κατάσταση στην οποία βρίσκεται λόγω τραυματισμών το μεγάλο αστέρι της. Τη νύχτα της Κυριακής προς τη Δευτέρα είχε την τύχη να προηγηθεί νωρίς στο σκορ χάρη σε ένα παιδαριώδες σφάλμα της αμερικανικής άμυνας. Οι ΗΠΑ, όμως, ανέλαβαν την πρωτοβουλία, έχασαν ευκαιρίες και τελικά ανέτρεψαν το σκορ. Λίγη προσοχή και θα πανηγύριζαν την πρόκριση. Μόνο που ο συνδυασμός Κριστιάνο Ρονάλντο και Βαρέλα έφερε την πορτογαλική ισοφάριση στο πέμπτο λεπτό των καθυστερήσεων (2-2). Τώρα, οι μεν Αμερικανοί θα πρέπει να επιδιώξουν την επικύρωση του εισιτηρίου για την επόμενη φάση εναντίον των Γερμανών (ιστορία όχι απλή, ό,τι κι αν πουν οι διάφοροι πονηροί), οι δε Πορτογάλοι θα κυνηγήσουν ένα θαύμα απέναντι σε ομάδα που εμφανίζεται πολύ ανώτερή τους, χωρίς να έχουν καν τον έλεγχο της μοίρας τους (πρέπει και να συντρίψουν τη Γκάνα και παράλληλα να νικήσει η Γερμανία τις ΗΠΑ).

Κι ένας ακόμη της μετριότητας: Μαζί με (ή μάλλον μετά) τον όμιλο της εθνικής μας, ο όγδοος όμιλος πρέπει να είναι ο πιο αδύναμος της διοργάνωσης. Το Βέλγιο είναι η καλύτερη ομάδα του ομίλου, αλλά δεν πείθει κι απόλυτα. Είναι άπειρη σε επίπεδο τέτοιας διοργάνωσης, ενώ ο προπονητής προσπαθεί να χωρέσει στην ενδεκάδα όλα τα αστέρια του που αγωνίζονται στην Πρέμιερ Ληγκ χωρίς να κατορθώνει να φτιάξει πραγματικό σύνολο. Εναντίον των μαχητικών Αλγερινών του Βαχίντ Χαλίλοτζιτς χρειάστηκε πολλή προσπάθεια, επιτυχημένες αλλαγές κι η κούραση του αντιπάλου για να μπορέσει το Βέλγιο να ανατρέψει το σκορ και να φτάσει αγχωτικά στη νίκη (2-1). Εναντίον της (ξανά απογοητευτικής) Ρωσίας και σε ένα από τα ποιοτικώς χειρότερα παιχνίδια της διοργάνωσης, τη νίκη την έφερε ένα φοτσάρισμα κατά το τελευταίο δεκάλεπτο. Είχαν προηγηθεί και πάλι επιτυχημένες αλλαγές (Ορίτζι και Μιραλλάς). Μάλλον είναι βέβαιο ότι η βελγική ενδεκάδα που ξεκινά τους αγώνες δεν είναι η σωστή.

Για τη Ρωσία, αναρωτιέμαι τι δουλειά ακριβώς έχει κάνει όλο αυτό το διάστημα ο Φάμπιο Καπέλλο. Ομάδα άψυχη, ηττοπαθής, στείρα στην ανάπτυξή της, με εξαφανισμένα ατού, γενικώς μια ποδοσφαιρική τραγωδία. Με τους Νοτιοκορεάτες παραλίγο να χάσουν το παιχνίδι μετά την απίστευτη για τέτοιο επίπεδο γκάφα του Ακινφέγιεφ (τελικό σκορ 1-1). Με τους Βέλγους προσπάθησαν δειλά μπας και κλέψουν τη νίκη με κάποια αντεπίθεση. Η πλάκα μετά από όλα αυτά είναι ότι οι Ρώσοι μπορούν ακόμη να προκριθούν και μάλιστα είναι ουσιαστικά κύριοι της μοίρας τους: αρκεί να νικήσουν τους Αλγερινούς. Δεν θα στοιχημάτιζα ρούβλι στην ομάδα του Καπέλλο. Οι Αλγερινοί δεν είναι ομάδα που ξεχειλίζει από ταλέντο, αλλά είναι δεμένοι, επαρκείς τεχνικά και με μπόλικο πάθος και φιλοδοξίες. Τις κορεατικές «τίγρεις», για παράδειγμα, τα φεννέκ τις καταβρόχθισαν για πρωινό (4-2).

Οι επόμενες ημέρες θα κρίνουν πολλά: μία από τις Ουρουγουάη και Ιταλία θα υποχρεωθεί, δυστυχώς, να αποχωρήσει, την ίδια ώρα που σε ομίλους σαν τον τρίτο και τον όγδοο θα αναζητούνται οι λιγότερο κακοί για να πάρουν τη δεύτερη θέση πρόκρισης. Για να δούμε αν η εθνική μας θα τα καταφέρει έστω και για αυτόν τον ρόλο.

 

Παρακμή και πτώση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας

Απ’ την αρχή λέγαμε ότι η φετινή Ιταλία, γερασμένη και δίχως τις μεγάλες προσωπικότητες του πρόσφατου παρελθόντος, δεν είχε καμία σχέση με την ομάδα που κατέκτησε τον τίτλο πριν από τέσσερα χρόνια. Πιστεύαμε όμως ότι λόγω νοοτροπίας, ιστορίας και της παρουσίας του Λίππι στον πάγκο θα τα κατάφερνε τουλάχιστον να περάσει από αυτόν τον όχι και τόσο υψηλού επιπέδου Στ΄ όμιλο κι ίσως να φτάσει ως τα προημιτελικά για να πέσει εκεί ηρωϊκά. Τελικά, τίποτε από αυτά δεν συνέβη: η κάτοχος του κυπέλλου έπεσε με πάταγο απ’ τον θρόνο της κι αυτό, λαμβανομένης υπόψη της συνολικής της παρουσίας, δεν ήταν παρά απονομή δικαιοσύνης.

Κατεβαίνοντας στο Έλλις Παρκ του Γιοχάνεσμπουργκ, η Ιταλία παρουσιάστηκε άτολμη, νευρική κι αγχωμένη, ίσως και φοβισμένη. Μπορεί και μπλεγμένη από τα οράματα των τριών ισοπαλιών που ίσως οδηγούσαν και πάλι στον θρίαμβο, όπως το ’82. Δυστυχώς η Ιστορία μόνο σαν φάρσα επαναλαμβάνεται. Αφού επέδειξε στο γήπεδο τις αδυναμίες της σε οργάνωση παιχνιδιού και άμυνα, δέχτηκε το πρώτο γκολ από τον Ρόμπερτ Βίττεκ, τον Σλοβάκο φορ που παίζει πια για την Ανκαραγκιουτζού, ομάδα που μάλλον δεν καταλέγεται στα μεγαθήρια του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Η είσοδος του Πίρλο στο β΄ μέρος κάπως συμμάζεψε τα πράγματα, η Ιταλία έχασε ευκαιρίες, ίσως και να έπρεπε να ισοφαρίσει στο σουτ του Κουαλιαρέλλα που σταματά ο Σκρτελ στη γραμμή (;) του τέρματος. Αντί ισοφάρισης, η ολιγωρία της άμυνας δίνει στον Βίττεκ την ευκαιρία να σκοράρει για δεύτερη φορά (73΄). Το παιχνίδι έχει πια αποκτήσει την άγρια ομορφιά που συνοδεύει την αγωνία του βασιλιά λίγο πριν έρθει η πτώση του, την οποία με κάθε μέσο πασχίζει να αποφύγει. Ο Ντι Νατάλε μειώνει (85΄). Ίσως τελικά το όνειρο με τις τρεις ισοπαλίες βγει αληθινό. Και πάλι όμως η άμυνα είναι ολάνοιχτη: ο νεοεισελθών Κοπούνεκ φεύγει στην αντεπίθεση και κάνει το 1-3 (89΄). Οι Ιταλοί δεν παραδίνονται. Απελπισμένα προσπαθούν να αποφύγουν το μοιραίο. Ο Κουαλιαρέλλα μειώνει στο δεύτερο λεπτό των καθυστερήσεων. Πολιορκία. Ο Πέπε στο 90΄+ 5΄ σπαταλά την τελευταία μεγάλη ευκαιρία. ΟΙ Ιταλοί μένουν εκτός από τον πρώτο γύρο [Σλοβακία-Ιταλία 3-2 (1-0)], κάτι που είχε 36 χρόνια να τους συμβεί. Η έλλειψη μεγάλων παικτών πληρώνεται. Στη θέση τους προκρίνονται οι Σλοβάκοι που στο τελευταίο κρίσιμο ματς αποφάσισαν να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και να κάνουν το παιχνίδι που θα διηγούνται στα παιδιά και στα εγγόνια τους. Μετά από δύο μέτρια έως άσχημα παιχνίδια αποφάσισαν να αδράξουν την ευκαιρία που τους παρουσιάστηκε, ξεπερνώντας τους εαυτούς τους σε έναν αγώνα από τον οποίο δεν είχαν τίποτε να χάσουν και πολλά να κερδίσουν. Χαρακτηριστικά τα παραδείγματα του σκόρερ Βίττεκ ή του Στρμπα, του μέσου της Ξάνθης που έπαιξε με χτυπημένο το γόνατο από το 40΄ ως το 87΄.

Στο άλλο ματς, Παραγουάη και Νέα Ζηλανδία μας πρόσφεραν μια άθλια λευκή ισοπαλία στο Πολοκουάνε, την οποία και οι ίδιοι θα ξεχάσουν. Ή μάλλον όχι: οι Παραγουανοί πέτυχαν τον στόχο της πρωτιάς στον όμιλο, ενώ η θεωρητικά μικρότερης δυναμικότητας ομάδα αυτού του ΠΚ κατάφερε να ολοκληρώσει τους αγώνες της αήττητη και μπροστά από την πρωταθλήτρια κόσμου!

3Χ3 και σαμουράι: Οι πρώτοι του στ΄ ομίλου θα ζευγαρώσουν με αυτούς του ε΄, εκεί όπου η Ολλανδία, για πρώτη φορά στην ιστορία της, πέτυχε τρεις νίκες σε ισάριθμους αγώνες της πρώτης φάσης. Το πέτυχε μάλιστα. χωρίς να εντυπωσιάσει ούτε στο ελάχιστο. Το παιχνίδι με το ήδη αποκλεισμένο Καμερούν είχε διαδικαστικό χαρακτήρα [Ολλανδία-Καμερούν 2-1 (1-0), Κέηπ Τάουν]. Ούτε και την Πέμπτη έπαιξε η Ολλανδία θεαματικό ποδόσφαιρο: το παιχνίδι της ομόρφυνε κάπως με την είσοδο του Χούντελααρ και, κυρίως, του μάγου Ρόμπεν. Θα χρειαστούν αγώνες με ισχυρότερους αντιπάλους για να καταλάβουμε ποιές ακριβώς είναι οι πραγματικές δυνατότητες αυτής της Ολλανδίας. Το Καμερούν προσπάθησε να σώσει τα προσχήματα αλλά και πάλι δεν τα κατάφερε: οι συγκρούσεις μεταξύ κλικών (παλιοί και νέοι, φίλοι του Ετό’ο και μη) καταδίκασαν μια ομάδα όπου τη σύνθεση την έφτιαχνε κατά το ήμισι ο προπονητής και κατά το ήμισι οι παίχτες με τους παράγοντες της ομοσπονδίας.

Στην αναμέτρηση Ιαπωνίας και Δανίας παρακολουθήσαμε ένα από τα ωραιότερα ματς αυτού του Μουντιάλ [Ιαπωνία-Δανία 3-1 (2-0), Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ]. Οι Ιάπωνες προκρίνονταν και με ισοπαλία, μόνο που έπαιξαν για τη νίκη και μόνο. Παρότι οι Δανοί ξεκίνησαν φουριόζοι στο πρώτο τέταρτο, οι Ασιάτες ισορρόπησαν και οι μεγάλες ευκαιρίες άρχισαν να δημιουργούνται και να χάνονται εκατέρωθεν. Το ματς κρίθηκε με τα δύο αριστοτεχνικά φάουλ-γκολ των Χόντα και Έντο. Μετά το 2-0 οι Δανοί συνέχισαν να προσπαθούν, αλλά όσο περνούσε η ώρα τούς κυρίευε ο εκνευρισμός. Η μείωση του σκορ από τον Τόμασσον ήρθε πολύ αργά κι άλλωστε οι ελπίδες έσβησαν με τον αστραπιαίο συνδυασμό Χόντα και Οκαζάκι. Οι Ιάπωνες προκρίθηκαν πανάξια έχοντας παίξει σε όλα τα ματς από καλά έως εξαιρετικά. Ως και τα κεντρικά τους μπακ έπαιζαν σαν «χάμμερ» ενώ οι μέσοι τους (Έντο, Ματσούι) κεντούσαν. Ο παιχταράς είναι όμως ο Κεϊσούκε Χόντα: πασάρει, ντριμπλάρει και σουτάρει αριστοτεχνικά! Πολύ σπουδαίος παίχτης μιας ομάδας που δείχνει να έχει μέλλον.  

Όλα αγγλοσαξονικά, αλλά όχι με τη σειρά που περιμένατε: Τα δύο φαβορί προκρίθηκαν τελικά από τον Γ΄ όμιλο, όμως η πρωτιά κατέληξε (δικαιότατα) στους Αμερικανούς. Οι Αμερικανοί είναι, στον όμιλό τους, αν όχι σε ολόκληρο το Μουντιάλ, η ομάδα με την πιο υγιή ποδοσφαιρική νοοτροπία: προσπαθούν να παίξουν ποδόσφαιρο μέχρι το σφύριγμα της λήξης, αναπτύσσονται λογικά (όχι καμινάδες) και δεν πτοούνται από τις ατυχίες (την Τετάρτη είχαν δοκάρι και μπόλικες ευκαιρίες) ή τις διαιτητικές αποφάσεις σε βάρος τους (ο στόπερ των Αλγερινών, ο Αντάρ Γιάχια έπρεπε να αποβληθεί από πολύ νωρίτερα και να δοθεί και πέναλτυ στις ΗΠΑ για τη βρόμικη αγκωνιά του εντός περιοχής στον Ντέμσεϋ). Η λύτρωση στο ματς με την Αλγερία άργησε, αλλά το γκολ του Ντόνοβαν στις καθυστερήσεις τούς χάρισε ό,τι καλύτερο μπορούσαν να περιμένουν [ΗΠΑ-Αλγερία 1-0 (0-0), Πρετόρια]. Η Αλγερία είχε νωρίς τη μεγάλη της ευκαιρία (το δοκάρι του Τζεμπούρ), αλλά και πάλι εκνεύρισε με την ανορθολογική της ανάπτυξη και τον απίστευτο ατομισμό των παιχτών της (ντριμπλάρω 3-4 και σουτάρω από τα 40 μέτρα). Μπρος σε κάτι Ζιανί, ο Τζεμπούρ έμοιαζε με υπόδειγμα ομαδικότητας! Δεν είναι τυχαίο ότι η Αλγερία είναι η μία από τις 2 ομάδες που δεν πέτυχαν ούτε ένα γκολ σ’ αυτό το Μουντιάλ. Να πω, όμως, και μια καλή κουβέντα για τον μέσο της Γκλάντμπαχ Καρίμ Ματμούρ που έδειξε πολύ καλά στοιχεία. 

Ούτε και στο τρίτο παιχνίδι έπαιξαν μπάλα οι Άγγλοι, αλλά τουλάχιστον νίκησαν και προκρίθηκαν [Αγγλία-Σλοβενία 1-0 (1-0), Πορτ Ελίζαμπεθ], έστω κι αν αντίπαλός τους ήταν μια ομάδα η οποία φοβόταν τον ίσκιο της, δεν ήξερε πώς να αναπτυχθεί, λογικά δεν έχασε ούτε μισή ευκαιρία και της οποίας τον αποκλεισμό κανένας ουδέτερος δεν πρόκειται να κλάψει. Να αναγνωρίσουμε ότι παίζοντας με μια πιο λογική σύνθεση, η Αγγλία έδειξε σημάδια βελτίωσης: η έξοδος του Χέσκυ από την ενδεκάδα απέτρεψε τους συμπαίκτες του από το να επιχειρούν συνεχείς γιόμες και καμινάδες στο πουθενά, ενώ βελτίωσαν την ομάδα η είσοδος ενός πιο γρήγορου επιθετικού (του σκόρερ Ντεφόου), η τοποθέτηση του Ρούνεϋ ως τελευταίου επιθετικού και η σχετική προώθηση του Τζέρραρντ στον αγωνιστικό χώρο. Ωστόσο, οι Άγγλοι τη ζημιά την έπαθαν βγαίνοντας δεύτεροι: αντί να πάνε στο πολύ εύκολο πάνω ταμπλώ (όπου η «παράγκα» τους προόριζε για αντιπάλους της Βραζιλίας στον ημιτελικό), βρέθηκαν στο κάτω, δηλαδή στο λάκο με τα φίδια, και αρχίζουν τα νοκ άουτ με αντίπαλο τον κακό τους δαίμονα, τη Γερμανία. Για να βρουν έμπνευση νίκης κατά των Γερμανών, θα πρέπει να ταξιδέψουν 44 χρόνια πίσω, στον διαβόητο τελικό του Γουέμπλεϋ. Μ’ αυτά που έχουν δείξει έως τώρα, απλά δεν μπορούν. Επειδή, όμως, συμβαίνουν καμιά φορά και μεταμορφώσεις, κρατήστε μια (μικρή) επιφύλαξη.

Γερμανική αξιοπιστία, σερβική αυτοκτονία: Άνθρωποι αξιόπιστοι και του καθήκοντος, οι Γερμανοί δεν παρέλειψαν να πάνε στο ραντεβού τους με την πρόκριση [Γερμανία-Γκάνα 1-0 (0-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Μπάλα σπουδαία δεν έπαιξαν – το άγχος τους μη γίνει η στραβή ήταν εμφανές – αλλά το ματσάκι το καθάρισαν με τη γκολάρα του Έζιλ και τώρα περιμένουν στη γωνία τα φιλαράκια τους. Στη Γκάνα έλαχε η μοίρα να είναι η μοναδική ομάδα της Αφρικής που πέρασε στην επόμενη φάση. Σας έχω κουράσει, αλλά το κατενάτσο της αλά αφρικανικά δεν με ενθουσιάζει καθόλου. Δεδομένου ότι μέχρι τώρα σκοράρει μόνο με πέναλτυ δεν μου δίνει την εντύπωση ότι η ομάδα αυτή μπορεί να πάει πιο μακριά.

Άλλωστε η πρόκριση της Γκάνας οφείλεται εν πολλοίς στην αυτοκτονία των Σέρβων [Αυστραλία-Σερβία 2-1  (0-0), Νέλσπράυτ]. Πώς τα κατάφεραν να αποκλειστούν και πάλι, ένας θεός το ξέρει. Εγκληματικό κοουτσάρισμα του Άντιτς, που βγάζει από το παιχνίδι τον καλύτερο μέσο του (Κράσιτς) και τον πιο αξιόπιστο επιθετικό του (Ζίγκιτς) και τρώει δύο γκολ στο καπάκι από τους μαχητικούς Αυστραλούς. Όταν η Σερβία ξύπνησε, ήταν αργά: και η διαιτησία την αδίκησε (χερούκλα του Καχίλλ στην περιοχή) κι ο εαυτός της (ο Πάντελιτς που σπαταλά την ευκαιρία για το 2-2 στις καθυστερήσεις). Κρίμα στο ταλέντο των Σέρβων. Οι Αυστραλοί, αντιθέτως, επέδειξαν πείσμα πολύ μεγαλύτερο της (όχι αμελητέας) ποδοσφαιρικής αξίας τους. Αν η διαιτησία τους έπαιζε λίγο καλύτερα στο ματς με τη Γκάνα ίσως τώρα να είχαν προκριθεί αυτοί.  

Άνοστη σούπα: Διαδικαστικά και τα δύο παιχνίδια της τελευταίας αγωνιστικής του Ζ΄ ομίλου. Στο Ντέρμπαν, Βραζιλιάνοι και Πορτογάλοι δεν έδειξαν καμία διάθεση να κυνηγήσουν σοβαρά τη νίκη (δύο μεγάλες ευκαιρίες, μία για κάθε ομάδα: Νίλμαρ στο α΄ μέρος για τη Σελεσάο, Ραούλ Μεϊρέλες στο β΄ για τους Λουζιτανούς) κι έμειναν στη λευκή ισοπαλία. Η Βραζιλία κράτησε την πρώτη θέση και το προνόμιο του εύκολου δρόμου προς τον τελικό. Η Πορτογαλία πάει κατευθείαν στα αγγούρια και μένει να δούμε αν πάει ξυπόλυτη ή όχι. Ή εφτάρα επί των Βορειοκορεατών δεν μπορεί να αποτελεί σοβαρό κριτήριο για τη δυναμικότητά της.

Την ίδια ώρα, η Ακτή Ελεφαντοστού έκανε μια άνευ σημασίας επίδειξη δύναμης απέναντι στους ζαλισμένους απ’ την πορτογαλική εφτάρα Βορειοκορεάτες [Ακτή Ελεφαντοστού-Β. Κορέα 3-0 (2-0), Νέλσπράυτ]. Πολύ αργά και δίχως ουσιαστική αξία (ένα γκολ, πάντως, από τον «παλιόφιλο» Τουρέ). Η Ακτή έδωσε πολύ λιγότερα από αυτά που υποσχόταν η μεγάλη αξία των παιχτών της.

Η σωτηρία της πρωταθλήτριας Ευρώπης: Τελικά, η κατάρα του Μουντιάλ προς το παρόν έχει ξορκιστεί. Η Ισπανία δεν πλήρωσε την ήττα από τους Ελβετούς. Κατάφερε να νικήσει τη Χιλή και να πάρει και την πρώτη θέση στον όμιλο [Ισπανία-Χιλή 2-1 (2-0), Πρετόρια]. Επιβεβαιώνεται η τρομακτική φόρμα του Βίγια, βοήθησε πολύ η επάνοδος του Ινιέστα. Ωστόσο, η ισπανική νίκη δεν ήταν τόσο εύκολη όσο φάνηκε. Οι Χιλιανοί μπήκαν πολύ δυνατά στο πρώτο τέταρτο και δημιούργησαν πολλά προβλήματα στη μάλλον βραδυκίνητη ιβηρική άμυνα, ιδίως με το διάβολο Μπωσεζούρ (το γαλλικό επώνυμο οφείλεται στην καταγωγή του παίκτη από την Αϊτή). Στη συνέχεια, όμως, πλήρωσαν την απειρία τους τόσο σε επίπεδο τακτικής όσο και νοοτροπίας/ ψυχολογίας. Μεταξύ 15΄ και 21΄ δέχονται τρεις ανόητες κίτρινες. Το πρώτο ισπανικό γκολ ξεκινά από λάθος σε προσπάθεια ντριμπλαρίσματος; η ομάδα αργεί να γυρίσει, οι Ισπανοί βγαίνουν στον αιφνιδιασμό κι ο Χιλιανός τερματοφύλακας αναγκάζεται να βγεί ως τη σέντρα. Διώχνει άσχημα κι ο Βίγια βάζει τη γκολάρα του. Στη φάση του δεύτερου ισπανικού γκολ, αποβάλλεται (μάλλον άδικα) κι ο Εστράδα και το κακό γίνεται διπλό. Νομίζω ότι οι Χιλιανοί έσπασαν ψυχολογικά κάτω από την πίεση του αποφασιστικού αγώνα χωρίς αύριο με το φαβορί του ομίλου και κυρίως από το ενδεχόμενο να αποκλεισθούν μολονότι είχαν δύο νίκες. Υποκλίνομαι, πάντως, στο μουρλο-Μπιέλσα που είχε το θάρρος να περάσει μέσο κι επιθετικό αντί δύο μέσων, ενώ η ομάδα του έπαιζε με δέκα. Το κόλπο φάνηκε να δουλεύει, μια και ο νεοεισελθών Ροντρίγο Μίλλαρ, φορ της Κόλο Κόλο, μείωσε στο 47΄, δίνοντας την εντύπωση ότι η Χιλή θα κυνηγούσε τις λιγοστές πιθανότητές της για ισοφάριση. Οι Ισπανοί παρέμειναν, πάντως, κυρίαρχοι του παιχνιδιού, που μετά το 60΄ άρχισε να ατονεί. Προφανώς κάποιος σφύριξε στους ποδοσφαιριστές και των δύο ομάδων τί συνέβαινε στο άλλο ματς. Οπότε κανείς δεν είχε την όρεξη να ρισκάρει οτιδήποτε και να διαταράξει ένα σκορ που έδινε πρόκριση και στους δύο (άθλια βέβαια η εικόνα των Ισπανών να παίζουν πασίτσες στο τελευταίο δεκάλεπτο για να ροκανίσουν τον χρόνο, χωρίς οι Χιλιανοί να κάνουν την παραμικρή προσπάθεια για πίεση). Έστω κι έτσι οι δύο καλύτερες ομάδες του ομίλου προκρίθηκαν.

Και προκρίθηκαν γιατί, όταν ήρθε η ώρα να φορέσει τη στολή του φαβορί, η Ελβετία φάνηκε κατώτερη των περιστάσεων. Προσπάθησε, αλλά έλειπε το καθαρό μυαλό που χρειαζόταν για να καταβληθεί η συμπαθής Ονδούρα [Ελβετία-Ονδούρα 0-0, Μπλουμφοντέιν]. Τελικά, στο β΄ ημίχρονο οι μεγαλύτερες ευκαιρίες χάθηκαν πιθανώς από την ομάδα της Κεντρικής Αμερικής: η παροιμιώδης αστοχία των επιθετικών της, όμως, δεν της επέτρεψε να πετύχει το παρθενικό της γκολ στη διοργάνωση.

Η πρώτη φάση ολοκληρώθηκε και δεν μπορούμε να πούμε ότι το θέαμα μας ενθουσίασε. Οι υποσχέσεις της δεύτερης αγωνιστικής των ομίλων δεν επιβεβαιώθηκαν στην τρίτη αγωνιστική, όταν το άγχος και η διεκδίκηση του αποτελέσματος με κάθε μέσο λειτούργησαν σαν τροχοπέδη. Ο μέσος όρος γκολ ανά παιχνίδι έπεσε πάλι στο 2,1 (κάτω από τον τελικό μ.ο. τερμάτων στο φτωχικό Ιτάλια Νοβάντα) κι ο κίνδυνος να καταριφθεί το αρνητικό ρεκόρ παραγωγικότητας είναι πολύ μεγάλος. Ίσως οι μεγαλύτερες συγκινήσεις να είχαν «αρνητικό» χαρακτήρα μια και αφορούν τον αποκλεισμό της κατόχου του τίτλου ή το στραπάτσο της Γαλλίας. Κάποια φαβορί επιβεβαίωσαν τη φήμη τους, δηλαδή η Αργεντινή (πρωτίστως) και η Βραζιλία. Γερμανοί και Ισπανοί γνώρισαν κι ένα στραβοπάτημα, αλλά τελικά έδειξαν χαρακτήρα. Η Ουρουγουάη επέδειξε εντυπωσιακή ωριμότητα και έβαλε υποψηφιότητα για να γίνει η ομάδα έκπληξη της τετράδας. Παραγουάη, Χιλή και Μεξικό ενίσχυσαν την άποψη περί εξαιρετικής φόρμας των λατινοαμερικάνικων εθνικών. Κι είδαμε ωραίο ποδόσφαιρο από μικρομεσαίους σαν τους Ιάπωνες και τους Αμερικανούς. Όσο για αυτούς που έφυγαν, δεν πρόκειται να μας λείψουν και πολύ (ίσως οι Σέρβοι ή η Ακτή Ελεφαντοστού, αλλά ας πρόσεχαν κι οι δύο).

Τέλος, μια και φτάνει η ώρα των νοκ άουτ αγώνων, μπορείτε να περιμένετε μέχρι το μεσημέρι κι ένα σύντομο ποστ προγνωστικών κι «ανάγνωσης» του τελικού ταμπλώ της διοργάνωσης. Υπαρχουν προοπτικές για έναν πολύ μεγάλο τελικό και κάμποσες εκπλήξεις…  

Αγωνίες κι απογοητεύσεις

 Με την ολοκλήρωση της δεύτερης αγωνιστικής, η κατάσταση παραμένει αμφίρροπη στον Στ΄ όμιλο, όπου και οι τέσσερις ομάδες μπορούν μαθηματικά να προκριθούν. Ωστόσο, βάσει της συγκομιδής βαθμών και της ψυχολογίας, υπάρχει ένα μεγάλο φαβορί (Παραγουάη), ένα μεγάλο όνομα που έχει απογοητεύσει (Ιταλία), ένα αουτσάιντερ που θα κυνηγήσει το τρελό όνειρο με τις περιορισμένες δυνατότητές του (Νέα Ζηλανδία) και μια ομάδα τόσο μέτρια και άχρωμη που δεν πείθει κανένα ότι μπορεί να μετουσιώσει τις μαθηματικές ελπίδες της (Σλοβακία). Ακόμη μεγαλύτερη αγωνία χαρακτηρίζει τον Η΄ όμιλο όπου τρεις δυνατές ομάδες (Χιλή, Ισπανία, Ελβετία) θα παλέψουν για δύο θέσεις. Στον Ζ΄ όμιλο, αντιθέτως, ουσιαστικά όλα τελείωσαν, κι αν φταίει κάποιος είναι αυτός που είχε τις δυνατότητες να διεκδικήσει κάτι καλύτερο και απογοήτευσε με τον συντηρητισμό του. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.

Λατινική Αμερική-Μεσευρώπη σημειώσατε 1: Στο (τιμημένο για την εθνική μας) γήπεδο του Μπλουμφοντέιν η Σλοβακία παρουσίασε δύο πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία:

1) Τον εθνικό ύμνο της, μια και το «Nad Tatrou sa blýska» (που, χωρίς καμία ποιητική έμπνευση, θα μπορούσαμε να αποδώσουμε ως «Πάνω απ’ τα Τάτρα αστράφτει») είναι ένας από τους πιο μελωδικούς ύμνους: η μουσική του βασίζεται σε ένα παραδοσιακό σλοβάκικο τραγούδι που ντύθηκε με τους πατριωτικούς στίχους του Γιαν Ματούσκα για να γίνει το τραγούδι-έμβλημα των εξεγέρσεων των Σλοβάκων κατά των Ούγγρων κυρίων τους, στα μέσα του 19ου αιώνα. Φυσικά, καλό είναι να μην πείτε τίποτε στους Ούγγρους φίλους σας: όχι μόνο δεν εκτιμούν ένα τραγούδι που αντιμετωπίζει το έθνος τους ως τον μεγάλο εχθρό, αλλά υποστηρίζουν κιόλας ότι κλέβει ουγγρική μελωδία. Για μας τους ανθρώπους της Μεσογείου, πάντως, που αγνοούμε οτιδήποτε σχετικό με τις αντιπαλότητες της Μεσευρώπης, ο σλοβάκικος ύμνος είναι μια χαρά και μας κάνει να ονειρευτούμε ψηλά βουνά, δάση και μεσαιωνικά κάστρα.

2) Το φιλόδοξο σχήμα με το οποίο ο προπονητής παρέταξε την ομάδα: το ευέλικτο 4-2-3-1, με 4-5 επιθετικογενείς παίκτες (Βίττεκ και Σέστακ να εναλλάσονται στην κορυφή της επίθεσης, Βάις και Κόζακ ακριβώς πίσω τους και Χάμσικ ως επιτελικός) υποσχόταν πολλά (τουλάχιστον στα χαρτιά) και φαινόταν να εκφράζει τη βούληση των Σλοβάκων να προσπαθήσουν να επιβάλουν το παιχνίδι τους.

Σ’ αυτό το σημείο, όμως, σταμάτησαν τα θετικά για τη Σλοβακία. Άτολμη, ανίκανη να δημιουργήσει την παραμικρή ευκαιρία, ανύπαρκτη στον αγωνιστικό χώρο, όπως ακριβώς και το μεγάλο της αστέρι, ο Χάμσικ της Νάπολι, η ομάδα από την Κεντρική Ευρώπη πρόσφερε ένα μάλλον εύκολο απόγευμα στην Παραγουάη [Παραγουάη-Σλοβακία 2-0 (1-0)]. Ψύχραιμοι και μεθοδικοί, οι Λατινοαμερικάνοι επιβεβαίωσαν όλα τα καλά στοιχεία που είχαν δείξει στο παιχνίδι με τους Ιταλούς: συμπαγείς γραμμές, εξαιρετικό κράτημα της μπάλας, ουσιαστικό παιχνίδι. Η συμπάθειά μου, ο Ενρίκε Βέρα απέδειξε ότι μπορεί να είναι και σκόρερ εκτός από μηχανάκι του κέντρου, βάζοντας την ομάδα του μπροστά στο σκορ (27΄). Ο Ριμπέρος «κλείδωσε» το ματς λίγο πριν το τέλος (86΄). Με περισσότερους βαθμούς από κάθε άλλη ομάδα στον όμιλο και με θεωρητικά εύκολο τελευταίο παιχνίδι, η Παραγουάη του Μαρτίνο μπορεί να πιστεύει ότι είναι κοντά στην πρώτη θέση και να περιμένει για αντίπαλο στους 16 τους Δανούς ή τους Ιάπωνες. Με άλλα λόγια, ο δρόμος είναι ανοιχτός για την πρώτη πρόκριση της χώρας στους 8 ενός ΠΚ. Κι ίσως και για πιο ψηλά…

Η κάτοχος του τίτλου σε κίνδυνο: Αν στο πρώτο παιχνίδι η αξία του αντιπάλου και η παθιασμένη αντίδραση της ομάδας που απέτρεψε μια οδυνηρή ήττα μετρίαζαν την ιταλική απογοήτευση, η χτεσινή ισοπαλία στο Νέλσπράυτ επιβεβαιώνει τις μέτριες δυνατότητες της φετινής Ιταλίας [Ιταλία-Νέα Ζηλανδία 1-1 (1-1)]. Έχοντας απέναντί της μια απλώς μαχητική και «αθλητική» ομάδα με καθαρά βρετανικό παλιομοδίτικο στυλ παιχνιδιού, η Ιταλία «κατάφερε» να δεχτεί γρήγορα γκολ (σχετική γκάφα του Κανναβάρο στη φάση) και στη συνέχεια να πανικοβληθεί. Αναρωτιέται κανείς για το κατά πόσο η Ιταλία θα μπορούσε να ισοφαρίσει αν δεν υπήρχε το πέναλτυ που εκτέλεσε εύστοχα ο Γιακουίντα (29΄). Μολονότι πίεσε, το παιχνίδι της χαρακτηριζόταν από τρομακτική έλλειψη φαντασίας. Το σκηνικό του τελευταίου δεκαλέπτου, όταν ο Καμορανέζι έκανε ταυτόχρονα το δεκάρι και τον σέντερ φορ χωρίς να είναι τίποτε από τα δύο, ήταν απολύτως ενδεικτικό. Εντάξει, παίζοντας το τελευταίο παιχνίδι με τους άτολμους Σλοβάκους, η Σκουάντρα Ατζούρα μάλλον θα προκριθεί. Με ελάχιστες πιθανότητες για την πρωτιά, θα βρει στον δρόμο της τους Ολλανδούς. Μπορεί να ξυπνήσει τότε; Της λείπει τουλάχιστον ένας αξιόπιστος γκολτζής κι ένας Πίρλο. Γιατί, καλή η αυταπάρνηση και η αγωνιστικότητα, αλλά με τέτοιο ποδόσφαιρο δεν πρόκειται να συνεχίσει για πολύ.

Ελέφαντες ζαλισμένοι απ’ τη σάμπα: Πολλοί λέγαμε ότι η Ακτή Ελεφαντοστού έχει το πιο ταλαντούχο έμψυχο δυναμικό απ’ όλες τις αφρικανικές ομάδες. Η ισοπαλία της πρεμιέρας με τους Πορτογάλους, αν και απογοητευτική από άποψη θεάματος, άφηνε αρκετές ελπίδες πρόκρισης, κατά μείζονα λόγο όταν στη συνέχεια θα επέστρεφε ο Ντρογκμπά. Λογαριάζαμε, όμως, χωρίς τον «μάγο» Έρικσσον και τον κομπλεξισμό των ποδοσφαιριστών του. Πάνε πολλά χρόνια (κοντά 30) από τότε που ο Έρικσσον είχε αναδειχθεί ως ο αρχιτέκτονας της μεγάλης Γκέτεμποργκ και επρόκειτο να ασκήσει το επάγγελμά του στους μεγαλύτερους συλλόγους της Ευρώπης. Τώρα πια μοιάζει εντελώς ξεπερασμένος προπονητικά κι, ακόμα χειρότερα, συμπεριφέρεται σαν φραγκοφονιάς μισθοφόρος. Θυμίζει λίγο τους μισθοφόρους στρατηγούς που αφού εισέπρατταν την αμοιβή τους προκαταβολικά, αναλάμβαναν την αρχιστρατηγία επιβάλλοντας μια άκρως συντηρητική τακτική και αποφεύγοντας να εμπλακούν σε μάχες. Όταν πια (εξαιτίας της στρατηγικής τους) είχαν χαθεί όλες οι ευκαιρίες νίκης, συμβούλευαν την εκκένωση της πολιορκούμενης πόλης στης οποίας την υπεράσπιση είχαν ταχθεί να βοηθήσουν. Αν είχαν ακόμη λιγότερες ηθικές αναστολές δωροδοκούνταν κι από τον αντίπαλο κι αποχωρούσαν διπλά κερδισμένοι. Ο Έρικσσον παραλίγο να καταστρέψει το Μεξικό, με το οποίο ξεκίνησε τους προκριματικούς αυτού του ΠΚ, αλλά οι ιθύνοντες της μεξικάνικης ομοσπονδίας ξύπνησαν μετά τα πρώτα στραβά αποτελέσματα και έλυσαν το συμβόλαιό του. Η Ακτή Ελεφαντοστού, αφού απέλυσε τον Βαχίντ Χαλίλοτζιτς (με τον οποίο η ομάδα είχε εξασφαλίσει την πρόκρισή της), επέλεξε τον Έρικσσον για προπονητή, περισσότερο επειδή δεν πέτυχε να προσλάβει τον αρχικό της στόχο, τον Χίντινκ, κι απέμεναν δύο μήνες μόνο για την έναρξη του ΠΚ. Φαντάζομαι ότι πλέον θα το έχουν μετανιώσει εκεί στη Δυτική Αφρική.

Ο Έρικσσον κατάφερε να απονευρώσει μια ομάδα με πολλούς ταλαντούχους παίκτες: την παρέταξε με αμυντικό προσανατολισμό και χωρίς δύο από τους ποδοσφαιριστές που θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στην αντίπαλη άμυνα (Ζερβίνιο και Ρομαρίκ). Αφού στο πρώτο τέταρτο του αγώνα με τη Βραζιλία στο Γιοχάνεσμπουργκ έδωσε την ψευδαίσθηση ότι είχε την κατοχή της μπάλας, η ομάδα του Σουηδού αποδείχθηκε εντελώς ανύπαρκτη επιθετικά και άτολμη, αλλά και περιορισμένων αμυντικών δυνατοτήτων [Βραζιλία-Ακτή Ελεφαντοστού 3-0 (1-0)]. Έως το 3-0 δεν είχε κάνει ούτε υποψία ευκαιρίας. Φυσικά, μαζί με τον Έρικσσον η ευθύνη ανήκει και στους ποδοσφαιριστές. Όχι μόνο δεν πέτυχαν τίποτε το θετικό στο παιχνίδι, αλλά έπαιξαν άκρως αντιαθλητικά (ο Ελάνο και ο Μπάστος μπορούν να το επιβεβαιώσουν), ενώ κέρδισαν και το όσκαρ α΄ ανδρικού ρόλου, με την ερμηνεία του Καντέρ Κεϊτά στο έργο πώς να πετύχετε την αποβολή του αντιπάλου αστεριού κάνοντας τον τραυματισμένο στο πρόσωπο. Ειδικά η σκηνή όταν μπαίνει το φορείο για να παραλάβει τον μουσαντάν χτυπημένο Κεϊτά καταγράφεται στις μεγαλύτερες στιγμές της υποκριτικής τέχνης.

Απέναντι στην ευνουχισμένη Ακτή, η Βραζιλία του Ντούνγκα απέδειξε ότι παραμένει μια αδίστακτη μηχανή πρωταθλητισμού: ανεβάζοντας σταδιακά φόρμα και ρυθμό, έκανε χτες μια χαψιά τους «ελέφαντες». Βοήθησε και η εκτελεστική δεινότητα του Λουίς Φαμπιάνο που έδειξε γιατί είναι το σέντερ φορ της Σελεσάο πετυχαίνοντας τα δύο πρώτα γκολ, έστω κι αν στο δεύτερο χρησιμοποίησε την αγία χερούκλα του όχι μία αλλά δύο φορές. Κερασάκι στην τούρτα από τον εξαιρετικά φορμαρισμένο Ελάνο και η Βραζιλία είναι ήδη στους 16.

Εκεί δηλαδή που θα της κάνει παρέα η μητρόπολη Πορτογαλία. Ενώ περιμέναμε ένα δύσκολο παιχνίδι, οι Βορειοκορεάτες άντεξαν μόνο για 30΄. Ακόμη χειρότερα για εκείνους, αποδιοργανώθηκαν εντελώς υπό την ψυχολογική πίεση που δημιούργησαν οι προσδοκίες του πρώτου αγώνα (και, να υποθέσω, οι απαιτήσεις του καθεστώτος) με αποτέλεσμα να συντριβούν και να εισπράξουν μια ξεγυρισμένη εφτάρα, το μεγαλύτερο σκορ σε τελική φάση ΠΚ από το 2002 κι εκείνη την οχτάρα των Γερμανών επί των Σαουδαράβων [Πορτογαλία-Β. Κορέα 7-0 (1-0), Κέηπ Τάουν]. Φυσικά η Πορτογαλία δεν έγινε υπερομάδα. Της έκανε όμως πολύ καλό η είσοδος του Σιμάο στην ενδεκάδα, όπως κι η πολύ καλή φόρμα του Ραούλ Μεϊρέλες. Όπως και να έχουν τα πράγματα, η Πορτογαλία εξασφάλισε την πρόκρισή της και θα παίξει πιο ήρεμη με το φαβορί για να διεκδικήσει κάτι παραπάνω.

Ο όμιλος του θανάτου: Κάθε Μουντιάλ έχει τον δικό του όμιλο του θανάτου. Σε τούτο το ΠΚ τέτοιος είναι ο όγδοος, όπου τρεις δυνατές ομάδες θα διεκδικήσουν τις δύο θέσεις που δίνουν την πρόκριση στους 16. Το ματς Χιλής-Ελβετίας ήταν όπως το περιμέναμε: δυνατό και αμφίρροπο, με ένταση και συγκινήσεις [Χιλή-Ελβετία 1-0 (0-0), Πορτ Ελίζαμπεθ]. Η ισορροπία ανατράπηκε υπέρ των Νοτιοαμερικάνων με την (πολύ αυστηρή) αποβολή του Βαλόν Μπεχράμι στο 31΄. Γρήγορη και τεχνική ομάδα, η Χιλή πήρε τον έλεγχο του αγώνα και άρχισε να δημιουργεί ευκαιρίες. Απέναντί της είχε, όμως, την εξαιρετική ελβετική άμυνα και έναν πολύ καλό τερματοφύλακα. Τελικά, τον γόρδιο δεσμό τον έλυσε ο καλύτερος παίκτης του γηπέδου, ο Μαρκ Γκονσάλες (75΄). Το τελευταίο δεκάλεπτο είχε μια άγρια ομορφιά, με τους Ελβετούς να έχουν βγει όλοι στην επίθεση και τους Χιλιανούς να δημιουργούν και να χάνουν άπειρες ευκαιρίες. Εντούτοις, η τεράστια ευκαιρία που χάνει ο Ντέρντιγιοκ στο τέλος του αγώνα θα μπορούσε να φέρει τον αγώνα στα ίσα. Και οι Χιλιανοί θα μπορούσαν κάλλιστα να έχουν σημειώσει ένα δεύτερο γκολ που θα αύξανε κατά πολύ τις πιθανότητες πρόκρισής του. Βλέπετε, ο Μπιέλσα είναι έτοιμος να πάρει ως προπονητής την εκδίκησή του (για το φιάσκο της Αργεντινής το 2002), αλλά η ομάδα του, παρά τις δύο νίκες, δεν έχει εξασφαλίσει τίποτε ακόμη. Θέλει την ισοπαλία στο ματς με τους Ισπανούς, γιατί αν χάσει, ακόμη και με το μικρότερο των σκορ, θα βρεθεί κατά πάσα πιθανότητα τρίτη σε μια τριπλή ισοβαθμία στους 6 βαθμούς.

Οι Ισπανοί, λοιπόν, σοβαρεύτηκαν και έχοντας για αντίπαλο μια πολύ πιο αδύναμη ομάδα κέρδισαν με 2-0, κυριαρχώντας ολοκληρωτικά στο γήπεδο [Ισπανία-Ονδούρα 2-0 (0-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Εξαιρετικό ματς του σκόρερ των δύο τερμάτων, του Βίγια, ο οποίος όμως έχασε πέναλτυ. Πολύ καλή παρουσία των Νάβας, Σέρχιο Ράμος, Τσάβι και Μπουσκέτς, με φοβερό έλλειμμα αυτοπεποίθησης ο ντεφορμέ Τόρρες. Η Ισπανία θα πρέπει να τα παίξει όλα για όλα, ζητώντας αποκλειστικά τη νίκη κατά της πολύ δυνατής Χιλής. Ο κίνδυνος αποκλεισμού της πρωταθλήτριας Ευρώπης είναι πάντα υπαρκτός. Φιλότιμη, αλλά με περιορισμένες δυνατότητες (παρά τις 3-4 καλές μονάδες της: Γ. Παλάσιος, Μεντόσα, Β. Μαρτίνες – ανέτοιμος ο τραυματίας Σουάσο), η Ονδούρα δεν προβλημάτισε καθόλου την αποψινή της αντίπαλο. Ένας λόγος παραπάνω για να χαίρεται από μέσα του ο Χίτσφελντ: μια απλή νίκη της Ελβετίας μπορεί να αποδειχτεί αρκετή, μια νίκη με δύο γκολ διαφορά θα εξασφαλίσει πρόκριση.

Συνολικά, η δεύτερη αγωνιστική των ομίλων έφερε και μια παραπάνω από αισθητή βελτίωση του θεάματος, η οποία αντικατοπτρίζεται και στον αριθμό των τερμάτων που επιτεύχθηκαν: 42 (μ.ο. + 2,6 ανά αγώνα) έναντι μόλις 25 την πρώτη αγωνιστική (μ.ο. + 1,5 ανά αγώνα). Έφτασε, όμως, η ώρα της αλήθειας: η τρίτη και τελευταία αγωνιστική αρχίζει και στο γήπεδο θα μπει και η εθνική μας επιδιώκοντας το θαύμα κόντρα στην Αργεντινή του Μαραντόνα. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, η 22η Ιουνίου επιφυλάσσει συγκινήσεις. Μένει να μάθουμε ποιές ακριβώς…

Εκπλήξεις και σκόρπιες κουβέντες

 

Πολύ δουλειά, πολύ κούραση, πολλά ματς μαζεμένα… Πού να βρεθεί όρεξη για γράψιμο και καθαρό μυαλό, για αναλύσεις και παρουσιάσεις όπως θα επιθυμούσαμε. Ας προσπαθήσουμε τουλάχιστον να πούμε δυο λόγια για τα τελευταία ματς. 

Η πτώση του νεόκοπου φαβορί: Άργησε, αλλά η πρώτη ουσιαστικά έκπληξη του νοτιοαφρικανικού Μουντιάλ έγινε και είχε για θύμα ένα από τα 3-4 μεγάλα φαβορί (όχι τυχαία, αυτό που δεν είχε παράδοση κατάκτησης του τροπαίου). Στο Ντέρμπαν, οι ταύροι της Ισπανίας κατάντησαν βολικές αγελαδίτσες στα χέρια των έμπειρών Ελβετών κτηνοτρόφων [Ελβετία-Ισπανία 1-0 (0-0)]. Για τον μέσο Έλληνα φίλαθλο το αποτέλεσμα συνιστά ακόμη μεγαλύτερη έκπληξη επειδή το πέτυχε μια ομάδα που την θεωρεί πολύ μέτριας δυναμικότητας (μολονότι αυτή ακριβώς η ομάδα, η οποία στις αρχές των προκριματικών υπέστη το ανεπανάληπτο κάζο της ήττας στη Ζυρίχη από το «πανίσχυρο Λουξεμβούργο», υποχρέωσε την εθνική μας σε μπαράζ, κερδίζοντάς της καθαρότατα την πρόκριση). Οι Ελβετοί είναι μια αξιοπρεπής και σοβαρή ομάδα που συνήθως συμμετέχει στα τελικά των μεγάλων διοργανώσεων: περνά τον πρώτο γύρο και κάπου εκεί εγκαταλείπει (βέβαια στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό που συνδιοργάνωσε δεν κατάφερε να περάσει ούτε τον πρώτο γύρο). Τα όρια των δυνατοτήτων του ελβετικού ποδοσφαίρου έχουν να κάνουν τόσο με τον μικρό σχετικά πληθυσμό της χώρας όσο και με τη στάνταρ ελβετική προσέγγιση σε θέματα αθλητισμού, βάσει της οποίας ο πρωταθλητισμός δεν είναι αυτοσκοπός. Γενικά το ελβετικό ποδόσφαιρο κοιτάζει (λογικότατα) για έμπνευση και στυλ παιχνιδιού προς τη μεγάλη γείτονα Γερμανία, στην οποία και εξάγει τα καλύτερα ποδοσφαιρικά του προϊόντα. Την ποικιλία στο παιχνίδι της εθνικής τη δίνουν οι «Ιταλοί», είτε από το Τιτσίνο είτε παιδιά Ιταλών μεταναστών (ο τερματοφύλακας Μπενάλιο κι ο επιθετικός μέσος Μπαρνέττα ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία), και οι μετανάστες: ο σκόρερ του χτεσινού ματς Ζέλσον Φερνάντες από το Πράσινο Ακρωτήριο, ο Κογκολέζος Ενκούφο, ο Τούρκος Ινλέρ ή ο κουρδικής καταγωγής Ερέν Ντέρντιγιοκ (ο καλύτερος όλων χθες, αν θυμηθείτε και το φοβερό σλάλομ του στο β΄ημίχρονο που κατέληξε σε σουτ στο δοκάρι). Αν προσθέσετε τώρα και την παρουσία του Χίτσφελντ στον πάγκο (και θυμηθείτε ότι έχει κερδίσει Τσάμπιονς Ληγκ με δύο διαφορετικές ομάδες), διαπιστώνετε ότι η Ελβετία είναι μια χαρά ομάδα.  

Ας υποθέσουμε ότι οι Ισπανοί υποτίμησαν τον χτεσινό αντίπαλό τους (αλλιώς θα πρέπει να τους ξεγράψουμε από τη λίστα των φαβορί). Να δεχτούμε ότι είχαν την υπεροχή στον α΄ημίχρονο και ότι στο β΄ μετά το γκολ έκαναν ευκαιρίες και πίεσαν. Όλα αυτά δεν αρκούν: χτες η Ελβετία έμοιαζε ότι είναι η ομάδα με τη μεγαλύτερη ψυχραιμία και προσωπικότητα, κι αυτό θα πρέπει να βάλει τους Ισπανούς σε (μαύρες) σκέψεις. Φταίει η κατάρα του ΠΚ που τους χτυπάει; Μα, δεν λέγαμε ότι έφτασε η ώρα να την ξεπεράσουν; Ξέχωρα από προλήψεις κι άλλα δαιμόνια, η ομάδα φαίνεται σε πολύ χειρότερη κατάσταση από το Ευρωπαϊκό του 2008. Θα πρέπει να φταίει η μεγάλη κούραση από τον μαραθώνιο του ισπανικού πρωταθλήματος. Σίγουρα φταίει και το γεγονός ότι και ατομικά κάποιοι παίκτες κλειδιά βρίσκονται σε πιο κακή φόρμα απ’ ό,τι προ διετίας: ο Τόρρες για παράδειγμα (που μπήκε αλλαγή) κουβαλάει το βάρος της χαοτικής χρονιάς της Λίβερπουλ και δεν έχει και μεγάλη σχέση με τον παίκτη που ήταν καθοριστικός το 2008. 

Φυσικά το αποτέλεσμα δεν σημαίνει ούτε ότι η Ελβετία θα διακριθεί (ή έστω θα προκριθεί από τον όμιλο) ούτε ότι οι Ισπανοί θα αποκλειστούν. Ο δρόμος είναι μακρύς  και πολλά αλλάζουν. Ωστόσο, για τους χτεσινούς θριαμβευτές ήταν μια από αυτές τις νίκες που διαμορφώνουν τον χαρακτήρα μιας ομάδας. Για τους ηττημένους ένα σήμα κινδύνου που είτε θα τους αφυπνήσει είτε θα τους αποδιοργανώσει. Το σίγουρο είναι ότι το αποτέλεσμα ήταν το χειρότερο δυνατό για τις άλλες δύο ομάδες του ομίλου που πρέπει πια να ξεπεράσουν τον εαυτό τους για την πρόκριση. Ειδικά για την πιο πιθανή διεκδικήτρια ενός εισιτηρίου, τη Χιλή του Μαρσέλο Μπιέλσα, η οποία νίκησε την φιλότιμη Ονδούρα με 1-0 στο Νέλσπράυτ. Υπεροχή είχε, κάποια διαστήματα καλής μπάλας τα έπαιξε, αλλά σίγουρα δεν έβγαλε μάτια και χρειάζεται να τη δούμε ξανά για να βγάλουμε συμπεράσματα. Προς το παρόν το έργο της έγινε πολύ πιο δύσκολο. 

Η «επαγγελματική» νίκη των Βραζιλιάνων και ο θάλαμος αναμονής: Στα σχόλια του προηγούμενου ποστ είχα πει στα γρήγορα ότι περίμενα οι Βραζιλιάνοι να δυσκολευθούν αρκετά για να κερδίσουν τους αξιόμαχους Βορειοκορεάτες. Δικαιωμένος πια σκέφτηκα να βάλω τίτλο στο ποστ κάτι σαν «πάλι 100% πέσαμε μέσα στις προβλέψεις μας» ώστε να αποκτήσει το ιστολόγιο δημοτικότητα, αλλά τελικά η στοιχειώδης αίσθηση αξιοπρέπειας με απέτρεψε.

Η Βραζιλία είναι η «επίσημη αγαπημένη» των περισσότερων φιλάθλων (και των Ελλήνων) γιατί έχει την ιστορική φήμη της σούπερ-τεχνικής και θεαματικής ομάδας. Έκφραση της πολιτιστικής διάδρασης μεταξύ Αφροαμερικανών και Ευρωπαίων αποίκων, το βραζιλιάνικο ποδόσφαιρο έχει κάτι από Μακούμπα και Καντομπλέ μαζί με διάφορα ευρωπαϊκά στοιχεία (όχι μόνο λατινογενή). Ο μέσος Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής έχει πράγματι ζηλευτή τεχνική κατάρτιση. Αυτό φυσικά δεν συνεπάγεται ότι και η εθνική Βραζιλίας θα παίζει θεαματικά. Για την ακρίβεια, στα ματς της μπορεί κανείς να δει μερικές εντυπωσιακές ατομικές ενέργειες. Συνολικά η ομάδα είναι πλέον σπάνια θεαματική. Η ομάδα με τους 3-4 επιτελικούς μέσους, άλλα τόσα σέντερ φορ, πλάγια μπακ κατ’ όνομα που είναι στηνπραγματικότητα εξτρέμ και έναν άτυχο που εμφανίζεται σαν τερματοφύλακας ανήκει εδώ και πολλά χρόνια στο παρελθόν. Τα τελευταία είκοσι χρόνια η Βραζιλία μεταλλάχθηκε επιτυχώς σε μια μεθοδική μηχανή που στοχεύει στην κατάκτηση τίτλων και μόνο. Στα παιχνίδια των ομίλων ποτέ δεν τα δίνει όλα, παίζει το ελάχιστο αναγκαίο ποδόσφαιρο για να κερδίσει το ματς.

Προχθές, η Βραζιλία ζορίστηκε για να νικήσει έχοντας για αντίπαλο μια αξιόμαχη, αν και άπειρη, ομάδα [Βραζιλία-Β. Κορέα 2-1 (0-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Χρειάστηκε η γκολάρα του Μαϊκόν για να λυγίσει η βορειοκορεατική άμυνα, ενώ παρά το δεύτερο γκολ που σημείωσε ο Ελάνο, οι Ασιάτες συνέχισαν να προκαλούν προβλήματα στο φαβορί. Τελικά, μάλιστα, το ματς έληξε με μια σχετική αίσθηση αγωνίας για τους Βραζιλιάνους. Η ομάδα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κορέας επιβεβαίωσε κι αυτή με τη σειρά της την αξιοσημείωτη πρόοδο του ποδοσφαίρου της Άπω Ανατολής. Τις αρετές της τις είχαμε διαπιστώσει όταν σε πρόσφατο ματς προετοιμασίας είχε υποχρεώσει την εθνική μας σε ισοπαλία (2-2).  Πειθαρχημένη και παθιασμένη ομάδα από την οποία δεν απουσίαζαν οι ομαδικές και ατομικές αρετές τεχνικής και τακτικής συγκράτησε την ορμή της Σελεσάο για πάνω από ένα ημίχρονο, χωρίς σε καμία στιγμή να καταφύγει σε αντιποδόσφαιρο. Ακόμη και μετά το 0-2 συνέχισε να προσπαθεί και κατόρθωσε να μειώσει το σκορ με ένα πολύ όμορφο γκολ που συνδύαζε ομαδική προσπάθεια και εξαιρετικό τελείωμα της φάσης.  

Πιο πριν, ο αγώνας μεταξύ των δύο ομάδων που θεωρητικά θα διεκδικήσουν τη δεύτερη θέση δεν ήταν παρά μια σούπα, ένα ματς αναμονής και τακτικής, χωρίς πολλά ρίσκα. Η λευκή ισοπαλία μεταξύ Ακτής Ελεφαντοστού και Πορτογαλίας στο Πορτ Ελίζαμπεθ βολεύει κατά τη γνώμη μου πολύ περισσότερο τους Αφρικανούς του Έρικσσον. Δεν έχασαν το ματς που έπαιξαν χωρίς το μεγάλο τους αστέρι (Ντρογκμπά) και με λίγη καλή θέληση κάποιος θα μπορούσε να διακρίνει καλά στοιχεία στο παιχνίδι τους. Πιστεύω πως πρόκειται για την αφρικανική ομάδα με τις μεγαλύτερες δυνατότητες όσον αφορά το υλικό της. Οι Πορτογάλοι μου ενίσχυσαν την εντύπωση ότι βρίσκονται στα τελειώματα μιας χρυσής γενιάς που πέτυχε μεν διακρίσεις, αλλά οπωσδήποτε λιγότερες απ’ όσες θα μπορούσε. Ο, ελαφρώς ανισόρροπος, Κριστιάνο Ρονάλντο δεν αρκεί από μόνος του για να μεταβάλει τον χαρακτήρα της ομάδας του. Η ισοπαλία νομίζω ότι θα τους βάλει σε περιπέτειες.

Καθώς ολοκληρώσαμε τη σύντομη ανασκόπηση των παιχνιδιών της πρώτης αγωνιστικής της φάσης των ομίλων, ας πω με δυο λόγια τη γενική εντύπωσή μου. Όπως κι εσείς, πιστεύω ότι παρακολουθήσαμε ως τώρα ένα ΠΚ φτωχό σε θέαμα. Πώς θα ήταν διαφορετικά όταν πρόκειται για ένα Μουντιάλ φτωχό και σε γκολ; Για την ακρίβεια, το φτωχότερο της ιστορίας: σε 16 ματς σημειώθηκαν μόλις 25 τέρματα, δηλ. λίγο περισσότερα από 1,5 ανά παιχνίδι. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το φτωχότερο Μουντιάλ της Ιστορίας, το Ιτάλια Νοβάντα, είχε μ.ο. τερμάτων λίγο μεγαλύτερο από 2,2 ανά παιχνίδι. Αντιλαμβάνεστε τη διαφορά. Ας ελπίσουμε ότι η συνέχεια θα είναι κάπως καλύτερη.

Πριν προλάβω να διορθώσω το κείμενο και να το βγάλω στο διαδικτυακό «αέρα», κοσμοϊστορικά γεγονόταν συνέβαιναν; η εθνική μας, ριζικά μεταμορφωμένη, πετύχαινε όχι μόνο τα πρώτα της γκολ σε ΠΚ, αλλά και την πρώτη νίκη της. Για το παιχνίδι αυτό, όμως, θα τα πούμε πιο αργά το βράδυ, μετά και το τελευταίο ματς της ημέρας, μεταξύ της Γαλλίας και του Μεξικού. Αν θέλετε ένα προγνωστικό, θαρρώ πως οι Γάλλοι, με τα μυαλά του προπονητή τους, μπορεί να τα βρουν μπαστούνια. Αν μάλιστα παίξουν όπως πιθανολογείται δίχως τον επιτελικό τους χαφ και με το «πτώμα» του Ανρύ στην επίθεση, τότε οι δυσκολίες ίσως αποδειχθούν κι ανυπέρβλητες. Ας περιμένουμε όμως…