Η προφητεία κι η υπερηφάνεια

Η δυσοίωνη προφητεία του χταποδιού άπλωσε τη ζοφερή σκιά της πάνω από το στάδιο του Ντέρμπαν. Οι μουσουλμάνοι της ομάδας θα πρέπει να σκέφτηκαν ότι αυτό έλεγε η μοίρα και το πεπρωμένο κι έπρεπε να το αποδεχτούν. Οι «Πολωνοί» θυμήθηκαν σκοτεινές περιόδους της Ιστορίας τους, όταν ήταν υπόδουλοι όχι σ’ έναν, αλλά σε δυο και τρεις πανίσχυρους αφέντες κι έπρεπε να περιμένουν αιώνες για να ξαναβρούν την ελευθερία τους. Και οι Τεύτονες συνειδητοποίησαν ότι αυτή τη φορά οι Βαλκυρίες δεν είχαν απλώς διαλέξει τις ψυχές των πολεμιστών που θα έπαιρναν μαζί τους στη Βαλχάλλα, αλλά είχαν ήδη τοιχοκολλήσει τα ονόματά τους, έτσι για να μην υπάρχει καμιά αμφιβολία για το ποιός θα ήταν ο ηττημένος στη μάχη που θα δινόταν μές στο χειμώνα του Νότου. Καρτερικά, αν και με κάποια απροθυμία, πήραν θέσεις άμυνας περιμένοντας τον εχθρό με τη βουβή απόγνωση του πολεμιστή που ξέρει πως θα δώσει μια μάχη χαμένη εκ των προτέρων. Οι διπλές οχυρωματικές γραμμές τους ανέβαλαν για κάμποσο το μοιραίο. Για μια ώρα οι Γερμανοί κρατούσαν τα προσχήματα τουλάχιστον. Έπειτα οι εχθροί, σαν γνήσιοι ταυρομάχοι, άρχισαν να τους καρφώνουν μία-μία τις μπαντερίγιας τους. Το τέλος ήρθε, όπως ακριβώς ήταν γραφτό να συμβεί. Θα μπορούσε να ήταν και πιο οδυνηρό, αλλά αυτό δεν είχε και μεγάλη σημασία για τους άδοξα νικημένους. Η προφητεία είχε εκπληρωθεί.

Ήταν εύκολο χτες να διακρίνει κάποιος τα συμπτώματα της ασθένειας που βασάνιζε τη Γερμανία. Πολύ πιο δύσκολο, όμως, να καταλάβει ποιά ήταν η αιτία του κακού. Άτολμοι, παθητικοί, φοβισμένοι, οι Γερμανοί είχαν παραιτηθεί εξαρχής από κάθε φιλοδοξία να ελέγξουν τον αγώνα. Με διπλή ζώνη άμυνας περίμεναν απλώς να αναχαιτίσουν τις επελάσεις των Ισπανών, 10-15 μέτρα κάτω από τη γραμμή της σέντρας. Καμία πρωτοβουλία, καμία διάθεση για επιθετικό παιχνίδι. Αδυναμία να φέρουν τον κίνδυνο στην περιοχή του Κασίγιας. Παίχτες σαν τον Λαμ, που είχε αναστατώσει τις άμυνες πολλών ομάδων μέχρι τώρα, δεν τολμούσαν να αφήσουν τον χώρο άμυνάς τους. Ο Έζιλ βολόδερνε απομονωμένος. Οι δύο επιθετικοί περίμεναν μάταια κάποια μπαλιά. Ο Σβάινστάιγκερ, δίχως καθαρό μυαλό, έμοιαζε να έχει ξεχάσει το ποδόσφαιρο που ξέρει. Ο Μπόατενγκ στα αριστερά έβλεπε έντρομος τις επελάσεις του Ράμος και του Ινιέστα χωρίς να ξέρει τί να πρωτοκάνει. Κι ο Λεβ από τον πάγκο θα πρέπει να καταριόταν τη μοίρα του που η ομάδα αναγκάστηκε να παίξει το κρισιμότερο παιχνίδι της χωρίς το μεγαλύτερο επιθετικό της όπλο, τον άνθρωπο των 4 γκολ και των 3 ασσίστ. Γιατί αποδεικνυόταν ότι ο Τόμας Μύλλερ δεν ήταν απλώς ένας από τους λαμπρούς εκφραστές του παιχνιδιού αντεπιθέσεων που με τόση επιτυχία εφήρμοζε η Νατσιονάλμάννσαφτ: ήταν ο καταλύτης που μεταμόρφωνε τη γερμανική επιθετική ανάπτυξη σε δολοφονικό για τον αντίπαλο όπλο. Κανείς από τους αντικαταστάτες του χτες δεν διέθετε την ταχύτητα, τη ντρίμπλα, τη μεταβίβαση, τις τοποθετήσεις και την ικανότητα να τελειώνει τις φάσεις που χαρακτηρίζουν το μεγάλο ταλέντο της Μπάγιερν. Αργός και στατικός, ο Τροχόφσκι έχει ως μόνο όπλο το ωραίο μακρινό του σουτ. Το διαπιστώσαμε και στον ημιτελικό, στη φάση του 31΄, όταν ο Κασίγιας έδιωξε σε κόρνερ τη μπάλα με αρκετή δυσκολία. Πέραν αυτού τίποτε που να μπορεί να συγκριθεί με το παιδί-θαύμα της Γερμανίας. Όσο για τον Κρόος που πέρασε στο 61΄ αντί του Τροχόφσκι, δεν του λείπουν οι αρετές, αλλά άθελά του άλλαξε τον τρόπο παιχνιδιού της ομάδας προς το αναποτελεσματικότερο. Η ικανότητά του να σεντράρει και να κάνει ψηλές μπαλιές οδήγησαν την απρόθυμη χτεσινή Γερμανία σε μια απομίμηση τυποποιημένου και ανέμπνευστου βρετανικού ποδοσφαίρου, η οποία πρέπει να ικανοποίησε τη συμπαγή χτες ισπανική άμυνα.

Τί έφταιξε λοιπόν; Μπορεί η μεγάλη απουσία του Μύλλερ να εξηγήσει μια τόσο θεαματική μεταμόρφωση προς το χειρότερο; Ήταν ο φόβος απέναντι σε μια ισχυρή ομάδα που έχει πάρει στο πρόσφατο παρελθόν τον αέρα των Γερμανών; Έφταιξε η λογική απειρία μιας τόσο νεανικής ομάδας; Ή μήπως τελικά η προφητεία του μάντη του Ομπερχάουζεν παρέλυσε τους ποδοσφαιριστές; Ίσως, όμως, θα έπρεπε να δεχτούμε την εξήγηση ότι χτες η Γερμανία δεν βρήκε μπροστά της τους άμπαλους και γερασμένους Εγγλέζους, ούτε την ασύνδετη, άναρχη και άψυχη Αργεντινή του Ντιέγκο, αλλά μια ομάδα σίγουρη για τον εαυτό της, με κέντρο πιο δυνατό κι απ΄των Γερμανών, με επίθεση ακόμη πιο επικίνδυνη και, τέλος πάντως, χωρίς καμιά αμφιβολία για τους στόχους της και τις δυνατότητές της να τους πετύχει. Επειδή, τελικά, μπορεί να είναι η αξία του νικητή αυτή που εξηγεί την ήττα του χαμένου.

Το πρώτο ημίχρονο του παιχνιδιού δεν πρέπει να μας άφησε και πολλά πράγματα να θυμόμαστε. Παιχνίδι αναμονής, εκατέρωθεν επιφυλακτικότητα, κλίμα κρίσιμου αγώνα Τσάμπιονς Ληγκ όπου δεν συμβαίνει τίποτε, γιατί η μία ομάδα έχει εξουδετέρωσει τα ατού της άλλης και καμία δεν αποτολμά μια επιθετική κίνηση που ίσως αφήσει ακάλυπτα τα νώτα της. Βεβαίως, οι Ισπανοί πήραν από την αρχή την κατοχή της μπάλας και τον έλεγχο του αγώνα, προσπαθώντας να επιβάλουν το παιχνίδι τους. Η προσπάθεια δεν απέφερε και πολλά (μια κεφαλιά άουτ του Πουγιόλ, ένα σουτ του Αλόνσο άουτ, ένα άλλο του Πέδρο που το μπλόκαρε ο Νώυερ). Κι η Γερμανία είχε εκείνο το σουτ του Τροχόφσκι και μια φάση με κάποια υποψία πέναλτυ στο 45΄ , όταν ο Ράμος φαίνεται να ρίχνει με τον ώμο του τον Έζιλ.

Λίγο πριν συμπληρώσουμε μία ώρα παιχνιδιού, η Ισπανία αποφασίζει να βάλει τα μεγάλα μέσα και να πάρει το παιχνίδι με ένα από τα φοβερά ξεσπάσματά της που είχαν διαλύσει κάμποσους αντιπάλους στην ως τώρα πορεία της στη διοργάνωση. Η πίεση στον αντίπαλο αυξάνεται σταδιακά μέχρι να γίνει αφόρητη. Σουτ του Βίγια και του Πέδρο. Η μεγάλη ευκαιρία του 58΄ με τα σουτ του Βίγια και του Ινιέστα. Οι ύποπτες φάσεις για πέναλτυ ισοφαρίζονται όταν ο Σέρχιο Ράμος από θύτης γίνεται θύμα (62΄). Για ένα τρίλεπτο (68΄-70΄), οι Γερμανοί μοιάζουν να αντιδρούν, χάνοντας δύο ευκαιρίες (με σημαντικότερη την πρώτη όταν μόνος του στην περιοχή ο Κρόος σουτάρει για να αποκρούσει ο Κασίγιας). Μετά από την αναλαμπή αυτή έρχεται το μοιραίο: κόρνερ που εκτελεί ο Τσάβι, ανενόχλητοι σηκώνονται για κεφαλιά ο Πουγιόλ με τον Πικέ, σχεδόν συγκρούονται, αλλά ο πρώτοις βρίσκει τη δύναμη και την αποφασιστικότητα για να στείλει προς την εστία του Νώυερ μια κεφαλιά που δεν αφήνει περιθώρια αντίδρασης (72΄, 1-0). Από κει και πέρα οι Γερμανοί προσπαθούν, αλλά εντελώς ανορθόδοξα. Αφήνουν μάλιστα τόσους ανοιχτούς διαδρόμους στην άμυνα που οι Ισπανοί κάνουν πάρτυ. Με λίγο περισσότερη σοβαρότητα κι ευστοχία θα μπορούσαν να έχουν πετύχει άλλα δύο γκολ. Η φάση του 82΄ είναι χαρακτηριστική: Πέδρο και Τόρρες φεύγουν μόνοι τους προς την εστία του Νώυερ. Αντί να δώσει στον ολομόναχο Τόρρες, ο νεαρός επιθετικός της Μπαρσελόνα επιλέγει να κάνει υψηλή επίδειξη εγωισμού και βλακείας, καθυστερώντας και ψάχνοντας σχεδόν κάποιον αμυντικό για να τον ντριμπλάρει (και, φυσικά, να χάσει τη μπάλα). Η φάση θα περάσει χωρίς συνέπειες για τους Ισπανούς. Αυτή η Γερμανία δεν μπορεί να της προκαλέσει προβλήματα: καμία σχέση με το έξυπνο παιχνίδι της Παραγουάης, με την ασφυκτική πίεση ψηλά. Ακόμη κι η Χιλή (για να μη μιλήσουμε για την Ελβετία) προκάλεσε περισσότερες σκοτούρες στους Φούριας Ρόχας απ’ ό,τι η Γερμανία. Το ματς τελειώνει και η Ισπανία, πανάξια, βρίσκεται για πρώτη φορά στην ιστορία της σε τελικό ΠΚ [Ισπανία-Γερμανία 1-0 (0-0)]. Η κατάρα έσπασε!

Πάντα η εθνική Ισπανίας προσέγγιζε τα παιχνίδια της με υπερηφάνεια και αυτοπεποίθηση. Και ακριβώς αυτή η σιγουριά την είχε ρίξει πολλές φορές στην παγίδα ισχυρών, αλλά και απίθανων αντιπάλων. Αυτή τη φορά η πίστη στις δυνατότητές της ήταν όπλο για την Ισπανία, απλούστατα γιατί η ομάδα διαθέτει εξαιρετικό έμψυχο υλικό. Και ταυτόχρονα είναι η ομάδα του ΠΚ με την πιο γνήσια επιθετική νοοτροπία. Δεν διανοείται καν να περιμένει τον αντίπαλο για να τον χτυπήσει με μια αντεπίθεση. Παίρνει από την αρχή τα ηνία του αγώνα, γιατί αυτός είναι ο φυσικός τρόπος της για να νικά. Το κέντρο της είναι η μεγάλη δύναμή της, το όπλο με το οποίο επιβάλλει το παιχνίδι της: Ινιέστα, Τσάβι και Αλόνσο ήταν και χτες εξαιρετικοί΄. Και δεν χρειάζεται να μιλήσουμε για τον αθόρυβο, αλλά σίγουρο Μπουσκέτς, παίκτη με τεχνικές αρετές που ποτέ δεν θα μπορούσε να φανταστεί ο φίλαθλος που πρόλαβε να δει τον τερματοφύλακα πατέρα του (γνωστότερου για τις γκάφες του και το, όχι και τόσο τιμητικό για τη θέση, προσωνύμιο του «ανθρώπου δίχως χέρια»). Ο Βίγια δεν ήταν χτες καθοριστικός. Ωστόσο ο νέος παρτενέρ του είναι δαιμόνιος και έχει φοβερά τεχνικά προσόντα: όταν ξεπεράσει και τον ατομισμό του, ο Πέδρο έχει τα φόντα να γίνει πραγματικά μεγάλος. Όσον αφορά την άμυνα, οι δύο ακραίοι, Ράμος και Καπντεβίλα, έκαναν πολύ καλό ματς, συμμετέχοντας σε μεγάλο βαθμό στην επιθετική ανάπτυξη της ομάδας τους. Το κεντρικό αμυντικό δίδυμο, τέλος, που ως τώρα ήταν το αδύνατο σημείο της Ισπανίας, υπερέβη τον συνήθη εαυτό του και κράτησε μακριά τους κινδύνους από την εστία του Κασίγιας (ο οποίος στην πορεία του τουρνουά ξαναβρήκε άλλωστε τον καλύτερο εαυτό του). Ειδικά ο Πουγιόλ, τον οποίο βιάστηκα να κακολογήσω χτες (άδικα και όπως αποδείχθηκε άστοχα), έκανε ένα μεγάλο ματς που το σφράγισε με το νικητήριο γκολ. Όσο για τον προπονητή, Βιθέντε ντελ Μπόσκε, θα ήταν άδικο να μην του αναγνωρίσουμε τη συμβολή του στην επιτυχία, μόνο και μόνο λόγω της άχαρης εμφάνισής του. Το παλμαρές του με τη Ρεάλ, η παροιμιώδης ηρεμία του, το γεγονός ότι απέφυγε λάθη που θα μπορούσαν να στοιχίσουν (όπως η αφαίρεση ενός επιθετικού για να χωρέσει στην ενδεκάδα και ο Φάμπρεγας) αποτελούν αποδείξεις της αξίας του.   

Επιθετική, θεαματική και κατακτητική η Ισπανία βαδίζει στον τελικό ως το μεγάλο φαβορί. Σαν τον ιδάλγο που καλπάζει έφιππος στους σκονισμένους δρόμους της Σεβίλλης, περήφανος και νιώθοντας κυρίαρχος του κόσμου, ως ευγενής υπηρέτης μιας αυτοκρατορίας που εκτείνεται από τον Ειρηνικό και τις Άνδεις ως τα Καρπάθια, κι από τις Κάτω Χώρες μέχρι το Μεξικό. Οι δυνατότητες της ομάδας υπερβαίνουν κατά πολύ αυτές της αντιπάλου της. Μόνο που είναι ένας μόνο αγώνας και στο ποδόσφαιρο όλα μπορεί να συμβούν. Αφήστε που στην Ιστορία, οι Ολλανδοί έχουν δείξει ότι μπορούν να τα βάλουν με τους Ισπανούς όσο ισχυροί κι αν είναι οι δεύτεροι.

Όσο για τους ηττημένους του ημιτελικού, αυτοί μπορούν να παρηγορηθούν με τη σκέψη ότι το μέλλον τους ανήκει. Νεαροί και ταλαντούχοι, οι περισσότεροι ποδοσφαιριστές της Νατσιονάλμάννσαφτ θα έχουν τις ευκαιρίες να κατακτήσουν το τρόπαιο που χτες ξέχασαν να διεκδικήσουν.

mea (?) culpa (αλμπισελέστε ρεζιλίκια)

Κάποιοι ίσως και να υποθέσατε ότι η καθυστέρηση ως προς τη συγγραφή του ποστ για τους προημιτελικούς του Σαββάτου να οφειλόταν στην απογοήτευσή μου για τη συντριβή της ομάδας που υποστήριζα σ’ αυτό το Μουντιάλ. Όσο κι αν το αποτέλεσμα με πίκρανε, σας είχα διαβεβαιώσει ότι η ποδοσφαιρική λύπη (κι η αντίστοιχη χαρά) δεν διαρκεί παρά μια νύχτα. Στην πραγματικότητα ήμουν υποχρεωμένος να ασχοληθώ με την κανονική δουλειά μου. Έτσι, έχασα και την ευκαιρία να σκοράρω μετά την καταπληκτική ασίστ που μου έκανε χτες ο φίλτατος Νίκος Σαραντάκος. Έστω και αργά, ας δούμε πώς διαμορφώνεται η κατάσταση στο ΠΚ ενώ μπήκαμε πια στην τελική ευθεία, κι ας προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε όχι τόσο την εξαιρετική εμφάνιση της Γερμανίας (αυτό είναι πιο απλό), όσο το ξεβράκωμα της αγαπητής μου Αλμπισελέστε. Πριν περάσουμε, όμως στο κυρίως πιάτο, ας επισημάνουμε ότι ενώ περιμέναμε (ή τουλάχιστον εγώ περίμενα) ημιτελικούς με έντονα λατινοαμερικάνικο χρώμα, τελικά καταλήξαμε με τρεις ευρωπαϊκές ομάδες και πολύ μεγάλες πιθανότητες να σπάσει η παράδοση που θέλει τις εθνικές της ηπείρου μας να μην έχουν κατακτήσει ποτέ ΠΚ εκτός Ευρώπης. Παράδοξο (αλλά με κριτήριο την προ Μουντιάλ κατάσταση των ομάδων) είναι επίσης το γεγονός ότι η μόνη ομάδα της Λατινικής Αμερικής που έμεινε ζωντανή είναι η Ουρουγουάη, δηλαδή η 5η των προκριματικών της Ν. Αμερικής και τελευταία ομάδα που πήρε το εισιτήριο για τα τελικά. Από τις άλλες τρεις που διεκδίκησαν την πρόκριση (αν και στη περίπτωση της Αργεντινής η χρήση αυτού του ρήματος συνιστά ευφημισμό), αυτή που τελικά την άξιζε περισσότερο ήταν η μαχητική Παραγουάη που έπεσε ηρωϊκά και ίσως και λίγο άδικα. Και για να δω το ποτήρι των προβλέψεών μου μισογεμάτο, ας πω ότι πέτυχα τις 2 στις 4 ντεμιφιναλίστ (Ουρουγουάη, Ισπανία), έχοντας αφήσει φλου το θέμα του θεωρητικού ντέρμπυ Αργεντινής-Γερμανίας και χάνοντας βέβαια τη Σελεσάο. 

Ο αργεντίνικος καρνάβαλος και ο γερμανικός οδοστρωτήρας: Παρά τις προτιμήσεις μου, γνώριζα πολύ καλά ότι μια γερμανική επικράτηση στον αγώνα του Σαββάτου ήταν πολύ πιθανή. Δεν περίμενα όμως με τίποτε την εικόνα που είχε τελικά η αναμέτρηση. Τα κλισέ του στυλ «η καλή μέρα απ’ το πρωί φαίνεται» επιβεβαιώθηκαν για τους Γερμανούς που σκόραραν με την πρώτη ευκαιρία τους στο 3΄: φάουλ του Σβάινστάιγκερ από πλάγια, κάκιστες τοποθετήσεις της αργεντίνικης άμυνας, κεφαλιά του Μύλλερ και 1-0. Η Αργεντινή παγώνει εντελώς, παίζει χωρίς ψυχή και σίγουρα χωρίς καμία οργάνωση παιχνιδιού. Αντί να είναι αυτή που θα κυνηγήσει με πάθος την ισοφάριση, τελικά οι Γερμανοί φτάνουν κοντά στο 2-0 με το σερβίρισμα του Μύλλερ στον Κλόζε που θα σουτάρει άουτ. Λίγο μετά το 30΄, η Αργεντινή συνέρχεται στοιχειωδώς, αποκτά την κατοχή της μπάλας, αλλά αδυνατεί να διασπάσει την αμυντική οργάνωση των Γερμανών. Δεν δημιουργεί καμία πραγματική ευκαιρία, εκτός κι αν θεωρήσουμε τέτοια το ορθώς ακυρωθέν ως οφσάιντ γκολ του Ιγουαΐν στο 36΄ (και ο «σκόρερ» και ο πασέρ Τέβες δεν καλύπτονταν). Β΄ ημίχρονο κι ο Μαραντόνα δεν κάνει καμία διορθωτική κίνηση, παρά τις προφανείς δυσχέρειες που συναντά η ομάδα του. Μέχρι το 65΄ η Αργεντινή κάτι προσπαθεί να κάνει, κρατά τη μπάλα, αλλά είναι φλύαρη και δεν έχει ούτε τώρα κάποια κλασσική ευκαιρία. Η Γερμανία αντιλαμβανόμενη ότι δεν απειλείται βγαίνει στο κυνήγι του δεύτερου γκολ και αποκαλύπτει μεγαλοπρεπώς τη γύμνια της αργεντίνικης άμυνας. 67΄: ατομική προσπάθεια του Μύλλερ, πάσα στον Ποντόλσκι που σερβίρει αριστουργηματικά στον Κλόζε κι αυτός πλασάρει σε κενό τέρμα. 2-0. Η Αργεντινή καταρρέει αντί να προσπαθήσει να σώσει ό,τι μπορεί απ’ αυτό το παιχνίδι όσο υπάρχει καιρός. Η Αγγλία τουλάχιστον αντέδρασε ψυχωμένα μετά το 0-2 με τους Γερμανούς. Η Αλμπισελέστε, με παίκτες ατομικής αξίας πολύ ανώτερης από αυτήν της αγγλικής, παραδίνεται στις ορέξεις των Γερμανών. 73΄: ο Σβάινστάιγκερ γίνεται Μαραντόνα, ντριμπλάρει όποιον βρει μπροστά του και χαρίζει ένα γκολ στον καλό στρατιώτη Φρήντριχ. 3-0. Ο χρόνος κυλά και οι Αργεντινοί δείχνουν να περιμένουν το σφύριγμα της λήξης. Κάποιες μόνο ατομικές προσπάθειες του χαμένου στο διάστημα Μέσσι ή του Παστόρε που πέρασε σαν αλλαγή δεν καταλήγουν πουθενά. 88΄: νέα ταχύτατη γερμανική αντεπίθεση, Ποντόλσκι, Έζιλ, Κλόζε και γκολ! 4-0. Ο, ανύπαρκτος φέτος στη Μπάγιερν, Κλόζε φτάνει τα 14 γκολ σε τελικές φάσεις ΠΚ και διεκδικεί τον τίτλο του παίκτη με τα περισσότερα γκολ στην ιστορία των τελικών. Λήξη [Γερμανία-Αργεντινή 4-0 (1-0), Κέηπ Τάουν]. Η Γερμανία του Λεβ έκανε άριστα αυτό που ξέρει και μπορεί. Το εξαιρετικό κέντρο της ήλεγξε απόλυτα τον αγώνα και χτύπησε την αντίπαλο όταν έπρεπε. Η επίθεση ήταν και πάλι αξιόπιστη και παραγωγική. Η άμυνα δεν απειλήθηκε ποτέ. Κανείς δεν είδε τις πιθανολογούμενες πριν τον αγώνα αδυναμίες της. Πίσω απ’ όλα αυτά δεν μπορεί παρά να υπάρχει ένας προπονητής που προετοίμασε μεθοδικά την ομάδα του και την καθοδήγησε ευφυώς κατά τη διάρκεια των αγώνων της.

Η Αργεντινή, όμως; Η ομάδα που μέχρι το Σάββατο ήταν ένα από τα μεγάλα φαβορί; Πώς διαλύθηκε σαν ομαδούλα της σειράς; Πώς συνετρίβη χωρίς καν να διεκδικήσει τη νίκη (ή μάλλον ούτε καν μια αξιοπρεπή ήττα); Κάποιες εξηγήσεις υπάρχουν.

1. Η πλήρης αποτυχία της μεσαίας γραμμής: Πριν τον αγώνα ο κύριος προβληματισμός μου αφορούσε το πώς θα ανταποκρινόταν το κέντρο της Αργεντινής στην πρόκληση που συνιστούσε η φοβερή μεσαία γραμμή των Γερμανών με τέσσερις παίχτες που μπορούν να καλύψουν με μεγάλη επιτυχία τόσο τον άξονα όσο και τα άκρα (και εκ των οποίων ο ένας, ο Μύλλερ, φαίνεται να έχει αληθινή ψυχή εξτρέμ). Το πρόβλημα ήταν ότι η αργεντίνικη μεσαία γραμμή ήταν αδύναμη και αριθμητικά και σε ποικιλία παιχνιδιού, από την ώρα τουλάχιστον που ο Μαραντόνα αποφάσισε να χωρέσει στην ενδεκάδα δύο καθαρόαιμους επιθετικούς και τον Μέσσι. Από τους Μάξι, Ντι Μαρία και Μασκεράνο κανείς δεν είναι πραγματικός ακραίος. Επιπλέον η φόρμα τους έδειχνε να υπολείπεται της αντίστοιχης των Γερμανών ομοτίμων τους. Στο τεραίν η πραγματικότητα ήταν ακόμη πιο σκληρή για την Αλμπισελέστε. Κανείς δεν μπόρεσε να δημιουργήσει κινδύνους για τη γερμανική άμυνα. Όταν βρίσκονταν στα άκρα, οι Αργεντίνοι μέσοι έμοιαζαν απομονωμένοι κι ανίκανοι για κάτι δημιουργικό, όταν βρίσκονταν στον άξονα κουτούλαγαν ο ένας με τον άλλο. Όσο για τον Μέσσι, όπως έλεγα και στα σχόλια του προηγούμενο ποστ, απλώς στρογγυλοκάθισε στον θρόνο του Ροναλντίνιο με τα πατατάκια. Κοινώς το πείραμα αξιοποίησης του Μέσσι ως επιτελικού απέτυχε παταγωδώς. Ο Μαραντόνα νόμισε ότι ο Μέσσι ήταν ενσάρκωσή του, όμως ο Λιονέλ δεν είναι τελικά ικανός να παίξει τον ρόλο του δεκαριού. Είναι εξαίρετος ως «9,5», όπως αγωνίζεται με επιτυχία στη Μπαρσελόνα, όπως έπαιζε παλιά ο Ρομπέρτο Μπάτζο στην Ιταλία. Αναγκασμένος να γυρίζει πιο πίσω και να πασχίζει να οργανώσει παιχνίδι αποδείχθηκε απλά ανεπαρκής. Έτσι απλά! Αυτός, ο «καλύτερος παίχτης του κόσμου». Ωστόσο υπήρχε κάτι καταστροφικότερο για την Αργεντινή σ’ αυτήν την αδυναμία των μέσων της. Ήταν απίστευτα λίγοι στα αμυντικά τους καθήκοντα. Κι έτσι άφησαν να ξεγυμνωθούν και τα προβλήματα της άμυνας.

2. Οι μεγάλες αμυντικές αδυναμίες: Μέχρι τώρα συζητούσαμε για τις αδυναμίες της αργεντίνικης άμυνας, αλλά δεν τις είχαμε δει να πληρώνονται στον αγωνιστικό χώρο. Η ομάδα είχε δεχθεί δύο μόνο γκολ που δεν είχαν επηρεάσει καθόλου την εξέλιξη των αγώνων της. Το Σάββατο η άμυνα που παρέταξε ο Μαραντόνα ήταν πραγματικά για λύπηση. Όπως φοβόμουν, ο Οταμέντι αποδείχθηκε ο πιο αδύναμος κρίκος. Δεν έχει ούτε τις εμπειρίες ούτε τις ικανότητες να παίζει σ’ αυτό το επίπεδο. Στη φάση του καθοριστικότατου πρώτου γκολ χάνει εντελώς τον Μύλλερ με το μαρκάρισμα του οποίου ήταν επιφορτισμένος. Ντεμικέλις και Μπουρντίσσο μέτριοι, ο Χάιντσε έπαιζε σαν αριστερό μπακ, ενώ είναι κατά συνθήκη μόνο ακραίος αμυντικός. Αναρωτιέται κανείς τί απέγινε ο Σάμουελ που είχε ξεκινήσει βασικός το Μουντιάλ και πιθανώς θα ήταν πιο αξιόπιστη λύση στο κέντρο της άμυνας. Τι απέγινε ακόμη κι ο Γκουτιέρρες που μεγάλος παίχτης δεν είναι, αλλά τουλάχιστον είναι πραγματικός ακραίος. Και πάνω απ’ όλα αναρωτιόμαστε γιατί ο Μαραντόνα δεν πήρε στην αποστολή τους εμπειρότατους και απείρως πιο αξιόπιστους απ’ όσους έπαιξαν Καμπιάσσο και Τζανέττι.

3. Το είπαμε και πιο πριν, η έλλειψη αληθινών ακραίων, που θα χάριζαν ποικιλία στο παιχνίδι, θα «γέμιζαν» το γήπεδο και θα αποσυμφόριζαν τον άξονα της Αλμπισελέστε.

4. Η απουσία οποιασδήποτε βοήθειας από τον πάγκο: Ειλικρινής, αληθινός, έξω καρδιά και συμπαθής ο μέγας Ντιέγκο, αλλά ενώ έβλεπε σ’ όλο το πρώτο μέρος ότι η ομάδα του έχανε κατά κράτος το παιχνίδι τακτικής δεν τόλμησε καμία διορθωτική κίνηση. Οι αλλαγές χρειάζονταν από το 46΄ τουλάχιστον και δεν έπρεπε να είναι απλώς προσώπων, αλλά κυρίως τακτικής. Ωστόσο αποδείχθηκε ότι ο Μαραντόνα δεν είχε κανένα σχέδιο αντίδρασης για την κακιά ώρα που όπως και να το κάνουμε σε τόσο δύσκολο παιχνίδι ήταν πιθανό να έρθει. Τί θα μπορούσε να κάνει; Να αλλάξει έναν από τους επιθετικούς του, περνώντας τον Αγουέρο ή τον Μιλίτο, μπας και τονώσει την εμπροσθοφυλακή. Να περάσει τον Βερόν που θα οργάνωνε πιο ορθολογικά το παιχνίδι και θα απελευθέρωνε τον Μέσσι, δίνοντάς του την ευκαιρία να προωθηθεί περισσότερο κι έτσι να μικρύνουν οι αποστάσεις μεταξύ των γραμμών. Να δοκιμάσει να γεμίσει ένα άκρο, περνώντας ένα δραστήριο μέσο σαν τον Μπολάττι (ή έστω τον Παστόρε που τον έβαλε σαν αλλαγή μετά το 0-2) ή ακόμη κι έναν ακραίο όπως ο Γκουτιέρρες για τους λόγους που εξηγήθηκαν πιο πάνω. Για να το παίξω μάλιστα και εντελώς προπονητής του καναπέ (με κίνδυνο να γίνω ρόμπα), θα πω ότι μια ενδεχόμενη κίνηση σκακιέρας θα μπορούσε να ήταν η εξής: δύο αλλαγές στο 46΄ με αλλαγή συστήματος. Βερόν και ένας ακόμη μέσος (Μπολάττι, Παστόρε ή Γκουτιέρρες) αντί ενός μέσου (Μάξι ή Ντι Μαρία) κι ενός αμυντικού (κατά προτίμηση του τραγικού Οταμέντι). Προώθηση του Μέσσι, ανάληψη του ρόλου του επιτελικού απ’ τον Βερόν, άμυνα με τρεις, καλύτερη κάλυψη των άκρων και αποφυγή κινδύνων μέσω άσκησης πίεσης πιο ψηλά και ουσιαστικότερης επιθετικής ανάπτυξης. Κι αν μετά το 65΄ το παιχνίδι συνέχιζε να πηγαίνει στραβά αλλαγή ενός προσώπου στην επίθεση.

Προς το παρόν αυτά. Ως οπαδό το μόνο που με κρατάει είναι το όνειρο τροπαίου στο Μαρακανά. Μόνο που αυτό απαιτεί σκληρή δουλειά και πολύ καλύτερο προγραμματισμό. Και, δυστυχώς, τα μηνύματα από τις «μικρές» εθνικές της Αργεντινής δεν είναι επί του παρόντος πολύ αισιόδοξα. Άρα, δεν υπάρχουν εγγυήσεις για φουρνιά ταλέντων που θα αντικαταστήσει αυτούς που ως το 2014 θα έχουν σταματήσει.

Η Παραγουάη αγκαλιά με το θαύμα: Με το κάζο της Αλμπισελέστε αναγκαζόμαστε να αφιερώσουμε λιγότερο χώρο στην αληθινά συγκινητική προσπάθεια της Παραγουάης του «Τάτα» Μαρτίνο που έφτασε πολύ κοντά στο να αποκλείσει την πρωταθλήτρια Ευρώπης [Ισπανία-Παραγουάη 1-0  (0-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Η παρουσία της Παραγουάης, τόσο συνολικά στο ΠΚ αυτό όσο και ειδικά στον προημιτελικό με την Ισπανία, αποδεικνύει πώς μια καλά οργανωμένη και δουλεμένη ομάδα με αγωνιστικό φρόνημα μπορεί να κάνει σπουδαία πράγματα, ιδίως όταν έχει κι έναν αποδεδειγμένα ικανό προπονητή που δεν φοβάται να πειραματιστεί (στον προημιτελικό ξεκίνησαν έξι παίκτες που δεν βρίσκονταν στη βασική ενδεκάδα του προηγούμενου αγώνα) όταν βέβαια έχει βάσιμους λόγους να το πράξει. Με την πίεση που άσκησε ψηλά στο γήπεδο, η ομάδα του Μαρτίνο βραχυκύκλωσε το παιχνίδι των Φούριας Ρόχας για μεγάλο διάστημα του αγώνα. Στο πρώτο ημίχρονο μπορεί η Ισπανία να έχει την κατοχή της μπάλας, αλλά η Παραγουάη είναι αυτή που δημιουργεί τις ουσιαστικότερες ευκαιρίες. Και βέβαια μπορεί να διαμαρτύρεται για τη φάση του γκολ του Βαλντές που ακυρώνεται για οφσάιντ θέσης του Καρντόσο, ο οποίος δεν ακουμπά τη μπάλα στη συγκεκριμένη φάση. Φυσικά, είναι δύσκολο να μιλήσει κάποιος για καταφανή αδικία, γιατί πρόκειται όντως για αμφισβητούμενη φάση. Ωστόσο, υπάρχει πάντα η εντύπωση ότι αν στη θέση της Παραγουάης είχε σκοράρει κάποια μεγάλη ομάδα τότε το γκολ θα είχε μετρήσει.

Το δεύτερο ημίχρονο ξεκινά με τα ίδια χαρακτηριστικά, μέχρι να πραγματοποιηθεί το τρελό σενάριο των δύο φάσεων που σημαδεύουν τον αγώνα. Στο 57΄ ο Πικέ τραβά καθαρά τον Καρντόσο μέσα στην ισπανική μεγάλη περιοχή. Πέναλτυ που εκτελεί με τραγικό τρόπο ο παθών δίνοντας στον Κασίγιας την ευκαιρία να μπλοκάρει τη μπάλα. Δύο λεπτά μετά, επανάληψη της φάσης στην περιοχή της Παραγουάης: πέναλτυ (αυστηρό) για φάουλ του Αλκάρας στον Βίγια. Ο Αλόνσο εκτελεί και σκοράρει, αλλά ο διαιτητής διατάσσει επανάληψη γιατί κάποιος Ισπανός έχει μπει στην περιοχή πριν την εκτέλεση του πέναλτυ. Δεύτερη εκτέλεση, αλλά αυτή τη φορά ο Βιγιάρ αποκρούει. Έρχεται ο Φάμπρεγκας για να σκοράρει, ο Βιγιάρ τον ανατρέπει, ο διαιτητής από τη Γουατεμάλα δεν βλέπει τίποτε, ο Σέρχιο Ράμος ξανασουτάρει για να σώσει στη γραμμή κάποιος αμυντικός (μάλλον ο Μορέλ) βγάζοντας τη μπάλα κόρνερ. Τα λεπτά κυλούν. Οι Ισπανοί πιέζουν όλο και περισσότερο, οι Παραγουανοί δείχνουν να κουράζονται από την υπερπροσπάθεια. Στο 82΄, ο συνήθης ύποπτος, ο Βίγια, θα βάλει την Ισπανία μπροστά στο σκορ μετά από μια επική φάση που ξεκινά με επέλαση του Ινιέστα και πάσα στον Πέδρο που σουτάρει στο δοκάρι. Ο Βίγια παίρνει το «ρημπάουντ» και το σουτ του καταλήγει στα δίχτυα μετά από καραμπόλα από το αριστερό στο δεξί κάθετο δοκάρι του Βιγιάρ! Το παιχνίδι δεν έχει τελειώσει. Η κατάκοπη Παραγουάη δεν έχει πει την τελευταία της λέξη, Τα παίζει όλα για όλα. Στο 89΄ φτάνει μια ανάσα από την ισοφάριση: ο Μπάρριος που έχει μπει αλλαγή ξεφεύγει μόνος προς το ισπανικό τέρμα, ο Κασίγιας σώζει. Από πίσω έρχεται ο Σάντα Κρους, μόνο που αντί να πλασάρει, επιχειρεί να «σκοτώσει» τον Κασίγιας. Ο Ισπανός γκολκήπερ αποκρούει και οι ελπίδες της Παραγουάης σβήνουν. Όχι, όμως, και οι εξαιρετικές εντυπώσεις που άφησε η παρουσία της στο Μουντιάλ. Εύφημος μνεία για την αμυντική λειτουργία της, αλλά και στους αμυντικούς της ατομικά. Κι ακόμη, αξίζουν πολλοί έπαινοι στον Βαλντές που σχεδόν μόνος του τρομοκράτησε για 70΄ λεπτά την ισπανική άμυνα. Όσο για την Ισπανία, κατά κάποιο τρόπο εκπλήρωσε τις συμβατικές της υποχρεώσεις φτάνοντας στα ημιτελικά για πρώτη φορά στην ιστορία της μετά το 1950 και πλέον πηγαίνει για το κάτι επιπλέον. Μπορεί, όμως, να αντισταθεί στη γερμανική επέλαση; Οι ισορροπίες δυνάμεων έχουν αλλάξει σε σχέση με το 2008.      

Αύριο έχουμε τον πρώτο ημιτελικό. Οι Ολλανδοί παρουσιάζονται ως το μεγάλο φαβορί, από άποψη ομαδικών και ατομικών δυνατοτήτων, ονόματος και συγκυριών της δεδομένης χρονικής στιγμής. Η Ουρουγουάη είναι κουρασμένη από τον προημιτελικό με τη Γκάνα, μοιάζει να έχει εξαντλήσει τις δυνατότητές της και να έχει πετύχει με το παραπάνω τους στόχους της. Θα της λείπουν οι δύο τιμωρημένοι, Σουάρες και Φουσίλε, δύο παίκτες σημαντικοί για τη Σελέστε, και, κατά πάσα πιθανότητα, ο τραυματίας αρχηγός της Ντιέγκο Λουγκάνο. Εντούτοις, κανείς δεν πρέπει να παραβλέψει την αγωνιστικότητα της Ουρουγουάης και το εξαιρετικό κλίμα που επικρατεί στην ομάδα. Η τελευταία εκπρόσωπος της Λατινικής Αμερικής θα πουλήσει ακριβά το τομάρι της. Κι οι Ολλανδοί δεν είναι ακριβώς η ομάδα που αποκλείεται να υποτιμήσει τον αντίπαλο. Και θα της λείπουν και αυτής κάποιο τιμωρημένοι (Φαν ντερ Βίλ και Ντε Γιονκ). Η πιθανότητα της έκπληξης είναι μικρή, αλλά δεν μπορεί ποτέ να αποκλειστεί.

Η ώρα των δυνατών

Οι αγώνες του γύρου των 16 δεν επεφύλασσαν τελικά ιδιαίτερες εκπλήξεις. Στους 7 από τους 8 αγώνες επικράτησαν, εύκολα ή δύσκολα, τα φαβορί. Μόνο σε έναν προκρίθηκε το αουτσάιντερ (Γκάνα), αν και στην ουσία επρόκειτο για αγώνα μεταξύ σχεδόν ισοδύναμων ομάδων, όπου είχαμε θεωρήσει ως σχετικό φαβορί την ομάδα που τελικά αποκλείστηκε (ΗΠΑ), με κριτήριο ότι έπαιζε ως τότε σαφώς ωραιότερο ποδόσφαιρο από την αντίπαλό της. Η ποιότητα των παιχνιδιών κυμάνθηκε από το πολύ καλό ως το σαφώς κάτω του μετρίου. Οι αγώνες των «μικρών» το Σάββατο έδωσαν υποσχέσεις, ενώ την Κυριακή παρακολουθήσαμε δύο αναμετρήσεις υψηλού επιπέδου και μεγάλης έντασης. Δυστυχώς η συνέχεια δεν ήταν ανάλογη: τη Δευτέρα είχαμε ένα μέτριο παιχνίδι κι ένα στο οποίο η διαφορά δυναμικότητας αφαίρεσε γρήγορα  σχεδόν κάθε ενδιαφέρον, ενώ την Τρίτη παρακολουθήσαμε τις δύο χειρότερες σε ποιότητα αναμετρήσεις.

 Η Ουρουγουάη επιβεβαίωσε τις μεγάλες προσδοκίες που έχει δημιουργήσει. Ξεκίνησε δυνατά τον σαββατιάτικο αγώνα της κόντρα στη Ν. Κορέα [Ουρουγουάη.Ν. Κορέα 2-1 (1-0), Πορτ Ελίζαμπεθ] και άνοιξε γρήγορα το σκορ με τον Λουίς Σουάρες (8΄). Στη συνέχεια έκανε το λάθος να προτιμήσει να διαχειριστεί το σκορ αντί να το διευρύνει, με αποτέλεσμα, ιδίως στα πρώτα 23΄ του β΄ μέρους, να παραχωρήσει την πρωτοβουλία στην αντίπαλό της. Το αποτέλεσμα αυτής της υποχώρησης ήταν να δεχτεί την ισοφάριση από τους πάντα μαχητικούς Κορεάτες (Λη Τσουνγκ Γιονγκ, 68΄). Η ισοφάριση αφύπνησε τη Σελέστε, η οποία συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να προσπαθήσει για να κατακτήσει ξανά την πρόκριση σε προημιτελικό μετά από 40 χρόνια. Αφού χάθηκαν κάποιες ευκαιρίες, το μεγάλο ταλέντο του Σουάρες έδωσε τη λύση: αφού ντρίμπλαρε τον προσωπικό αντίπαλό του, ο φορ του Άγιαξ έπιασε ένα εξαιρετικό σουτ από τη γωνία της μεγάλης περιοχής, το οποίο κατέληξε στα αντίπαλα δίχτυα. Η περιπέτεια τελείωνε για τη φιλότιμη Κορέα. Συμπαθής, αλλά όχι για πολύ μεγάλα πράγματα, μπορεί να επιστρέψει στη χώρα της με ψηλά το κεφάλι (και να μας κάνει να σκεφτούμε ότι στη θέση της θα μπορούσε, με λίγη σοβαρότητα στο εναρκτήριο ματς, να είναι η εθνική μας). Όσο για την Ουρουγουάη, έδειξε ξανά τις αρετές της: άψογη οργάνωση, εξαιρετική αμυντική λειτουργία υπό την καθοδήγηση του Λουγκάνο (το Σάββατο δέχτηκε το πρώτο μόλις γκολ στη διοργάνωση) και μια υπέροχη επιθετική τριάδα με τους Φορλάν, Σουάρες και Καβάνι. Θα μπει στα προημιτελικά ως μεγάλο φαβορί για πρόκριση.

Οι ΗΠΑ, αντιθέτως, δεν κατόρθωσαν να δικαιώσουν τις προτιμήσεις μας. Με λιγότερη φρεσκάδα, αναγκασμένες να κυνηγούν από νωρίς το σκορ και χωρίς τη νοοτροπία της αληθινά μεγάλης ομάδας που της επιτρέπει να κερδίζει ακόμη κι όταν δεν βρίσκεται στην καλύτερη μέρα της, έπεσαν στην παγίδα της Γκάνας, μιας ομάδας που δεν παίζει ελκυστικό ποδόσφαιρο, αλλά έχει την αποφασιστικότητα να πάρει το αποτέλεσμα που θέλει απέναντι σε αντίπαλο που είναι κοντά στα κυβικά της [Γκάνα-ΗΠΑ 2-1 παράτ., 1-1 καν. αγ. (1-0), Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ]. Τρεις λόγοι εξηγούν κυρίως την αμερικανική αποτυχία: 1. οι αμυντικές ολιγωρίες (ή και αδυναμίες) σε πολύ κρίσιμα σημεία (αρχή του αγώνα και αρχή της παράτασης), τις οποίες δεν συγχώρεσε το μεγάλο ατομικό ταλέντο των δύο σκόρερ της αντιπάλου. 2. Τα ατυχή πειράματα του Μπράντλεϋ από τα οποία δεν βγήκε κανένα (η out of the blue χρησιμοποίηση στη βασική ενδεκάδα του Κλαρκ, την οποία ο κόουτς αναγκάστηκε να διορθώσει με αλλαγή α λα Αλέφαντος/ η, ανεξήγητη αν δεν ανέκυψε πρόβλημα τραυματισμού, έξοδος του Άλτιντορ πριν την έναρξη της παράτασης). 3. Η σωματική και ψυχική κούραση που συνεπάγονταν οι προσπάθειες που κατέβαλε η ομάδα κυνηγώντας το σκορ και στα τρία ματς των προκριματικών (επιστροφή από το 0-1 με τους Άγγλους, το 0-2 με τους Σλοβένους, αναζήτηση του γκολ της νίκης με τους Αλγερινούς) και στο χτεσινό. Όταν ήρθε το 1-2 στο χειρότερο σημείο, οι ΗΠΑ δεν είχαν πια δυνάμεις και μυαλό για να επιδιώξουν ορθολογικά την ισοφάριση, όπως είχαν κάνει στα προηγούμενα ματς. Σε κάθε περίπτωση, οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν το ΠΚ αφήνοντας καλές εντυπώσεις και υποσχέσεις για το μέλλον.

Η Γκάνα έφερε σε πέρας την αποστολή της, παίζοντας το τόσο προσφιλές σ’ αυτήν ποδόσφαιρο αναμονής. Ευτύχησε να πετύχουν γκολ σε καθοριστικά σημεία δύο από τις πιο ταλαντούχες μονάδες της, όπως είναι ο Κέβιν Πρινς Μπόατενγκ και, κυρίως, ο Τζυαν Ασαμόα (υπόδειγμα τελειώματος φάσης το 2ο γκολ), οπότε μπόρεσε να διαχειριστεί τον αγώνα από θέση ισχύος. Έδειξε τον σκληρό χαρακτήρα της, καθώς δεν κάμθηκε από την ισοφάριση με πέναλτυ του Ντόνοβαν που έστειλε τον αγώνα στην παράταση. Μεγάλο παιχνίδι από τον αριστερό μέσο Αντρέ Αγιού (κρατώ την προφορά των Γάλλων, μια και ο γιος του Αμπεντί Πελέ είναι προϊόν του γαλλικού ποδοσφαιρικού συστήματος: ανήκει στη Μαρσέιγ και την περασμένη χρονιά έπαιζε – και μάλλον θα παίζει και την επόμενη – στην Αρλ-Αβινιόν που κέρδισε την άνοδό της στη Λιγκ 1). Λογικά οι δυνατότητες της Γκάνας είναι για μέχρι εδώ. Ωστόσο φαντάζομαι ότι θα κυνηγήσει την πρόκριση στα ημιτελικά με όλες τις δυνάμεις της και με όπλα την υποστήριξη του κοινού και των διοργανωτών (ο εκπρόσωπος της οργανωτικής επιτροπής έδωσε συγχαρητήρια για την «πρόκριση στο ημιτελικό»! Το λάθος το διόρθωσε γρήγορα, αλλά η λανθάνουσα γλώσσα αν μη τι άλλο εκφράζει ειλικρινώς κάποιες επιθυμίες).

Τα ματς της Κυριακής ήταν με διαφορά τα καλύτερα από άποψη ποιότητας και έντασης, καθώς αφορούσαν τέσσερις μεγάλες σε όνομα και/ ή ποδοσφαιρικό ταλέντο εθνικές ομάδες. Δυστυχώς και τα δύο σημαδεύτηκαν από σοβαρά διαιτητικά σφάλματα (για την ακρίβεια σφάλματα των εποπτών) που τελικά αδικούν όχι μόνο τους ζημιωθέντες και ηττημένους, αλλά και τους ευνοηθέντες και τελικά νικητές, καθώς αφήνουν μια σοβαρή σκιά στην επικράτησή τους. Βάσει αξίας και αυτών που έδειξαν στο γήπεδο, Γερμανία και Αργεντινή θα πρέπει να προχωρούσαν και χωρίς τη διαιτητική εύνοια. Ωστόσο, τα λάθη επιτρέπουν (ίσως ακόμη περισσότερο στη χώρα μας) την ανάπτυξη μιας ολόκληρης φιλολογίας για το τί θα συνέβαινε αν είχε μετρήσει το γκολ του Λαμπάρντ, που δεν είδε ο επόπτης του Ουρουγουανού διαιτητή Χόρχε Λαρριόνδα, ή αν ακυρωνόταν όπως έπρεπε το οφσάιντ πρώτο γκολ του Τέβες.

Το εντονότερο σε συγκινήσεις, μέχρι τώρα, ματς του Μουντιάλ επρόκειτο να είναι ένας αγώνας στον οποίο συμμετείχε η εθνική Αγγλίας (έτσι για να δοκιμαστούν οι πεποιθήσεις ή οι ιδεοληψίες μου). Μετά από ένα αναγνωριστικό εικοσάλεπτο, ακολούθησε ένα καταιγιστικό τέταρτο γερμανικής κυριαρχίας που ξεγύμνωσε τις αδυναμίες της αγγλικής άμυνας. Στο 20΄ ο Κλόζε κερδίζει το σπρηντ από τον Άπσον, την ώρα που ο Τέρρυ έχει χάσει εντελώς τη φάση. Ο Ντέιβιντ «Καλάμιτυ» Τζέημς δεν επιχειρεί καμία έξοδο και ο πρώτος εκ των Πολωνών της γερμανικής επίθεσης τελειώνει τη φάση. Στο 32΄, έξοχος συνδυασμός Κλόζε, Μύλλερ, Ποντόλσκι, και ο έτερος Πολωνός σκοράρει με ωραίο διαγώνιο πλασέ. Στο σημείο εκείνο είμαι απολύτως βέβαιος ότι το ματς έχει τελειώσει και ότι το μόνο ζητούμενο είναι το εύρος του τελικού σκορ. Λογαριάζω χωρίς την παροιμιώδη αγωνιστικότητα των Άγγλων (και τις εμφανείς αμυντικές αδυναμίες των Γερμανών). Μετά από γέμισμα του Τζέρραρντ στην καρδιά της γερμανικής περιοχής και απελπιστική έξοδο του Νώυερ, ο Άπσον μειώνει με κεφαλιά (34΄). Ένα λεπτό αργότερα, ο Λαμπάρντ εξαπολύει έναν κεραυνό που βρίσκει το οριζόντιο δοκάρι και σκάει μισό τουλάχιστον μέτρο μέσα από τη γραμμή του τέρματος του Νώυερ. Επόπτης και διαιτητής δεν βλέπουν τίποτε και ιδού πεδίο δόξης λαμπρό για όσους αρέσκονται στην κατασκευή υποθετικών σεναρίων. Οι Άγγλοι μπαίνουν φουριόζοι και στο β΄, ο Λαμπάρντ, πάλι, έχει ένα εξαιρετικό φάουλ που χτυπά στο οριζόντιο δοκάρι των Γερμανών. Σιγά-σιγά οι Γερμανοί ανακτούν τον έλεγχο του αγώνα και στο πιο κρίσιμο σημείο χτυπούν δύο φορές, εκμεταλλευόμενοι όχι μόνο την υποδειγματική ανάπτυξή τους, αλλά και τις παιδικές επιστροφές της αγγλικής ομάδας στον χώρο άμυνάς της. Οι δύο αντεπιθέσεις με δημιουργούς, αντίστοιχα, τον Σβάινστάιγκερ και τον Έζιλ και εκτελεστή και τις δύο φορές τον Μύλλερ (66΄, 69΄) τελειώνουν το ματς [Γερμανία-Αγγλία 4-1 (2-1), Μπλουμφοντέιν]. Και στις δύο περιπτώσεις όλη η Αγγλία έχει ξεμείνει κοντά στη γερμανική περιοχή από την εκτέλεση προηγούμενου φάουλ και ύστερα από πούλημα της μπάλλας: η επιδίωξη της ισοφάρισης με κατέβασμα ολόκληρης της ομάδας στην αντίπαλη περιοχή και η πλήρης αδυναμία επιστροφών μετά την απώλεια της κατοχής της μπάλας είναι συμπτώματα τακτικής αδυναμίας που δεν συναντά κανείς ούτε σε ερασιτεχνικές ομάδες. 

Οι Γερμανοί μπορούν να προετοιμαστούν με ηρεμία και αυτοπεποίθηση για τον πρόωρο «τελικό» του Σαββάτου. Το κέντρο τους μοιάζει να είναι το πληρέστερο και το πιο δημιουργικό της διοργάνωσης: με τέσσερις ποδοσφαιριστές που συμμετέχουν όλοι στην επιθετική ανάπτυξη της ομάδας, με την πάντα γοητευτική ιδέα των δύο ακραίων επιτελικών μέσων (έναν πιο χαφ και δημιουργικό, όπως είναι ο Έζιλ, κι έναν πιο εξτρέμ, όπως ο Μύλλερ) να υλοποιείται τέλεια, η Γερμανία υπόσχεται πολλά, δίνοντας την εικόνα ενός μελλοντικού φιναλίστ ή, ακόμη και, τροπαιούχου. Αν πρέπει να ανησυχεί για κάτι, αυτό είναι η άμυνα, περιλαμβανομένου και του τερματοφύλακά της. Η τρικυμία μετά το 2-0 (δηλαδή σε ένα ευνοϊκότατο σημείο του αγώνα) προκαλεί ανησυχίες και καταδεικνύει την αχίλλειο πτέρνα μιας ομάδας που παίζει επιθετικό ποδόσφαιρο.

Οι Άγγλοι εγκατέλειψαν και πάλι νωρίς τη διοργάνωση (όπως είχαμε προβλέψει και όπως δεν πίστευαν κάποιοι ειδήμονες). Εντούτοις, η τελευταία εικόνα της ήταν και η πιο συμπαθητική. Άλλες ομάδες θα είχαν διαλυθεί μετά το 0-2. Η Αγγλία ουσιαστικά ισοφάρισε το σκορ. Θα μπορούσε να επικαλείται το μεγάλο διαιτητικό σφάλμα και να υποστηρίζει ότι δεν της δόθηκε η ευκαιρία να κερδίσει το παιχνίδι. Δεν αρκούν, όμως, το πάθος και η εξαιρετική απόδοση κάποιων εκλεκτών μονάδων (Λαμπάρντ, Τζέρραρντ) για να γίνει μια ομάδα μεγάλη και να αποκλείσει τους Γερμανούς. Το υλικό της εθνικής Αγγλίας ήταν (και δεν είναι η πρώτη φορά) άνισης ποιότητας. Από τους σπουδαίους παίκτες της, ο μεν Ρούνευ εμφανίστηκε πραγματικά «καμένος» και δεν υπήρξε σε καμία στιγμή καθοριστικός. Ο Τέρρυ ήταν ξεχασμένος στις περιπέτειές του. Από τους υπόλοιπους, πολλοί είναι τόσο μέτριοι που δεν θα έβρισκαν θέση στην ενδεκάδα των περισσότερων από τις εθνικές που συμμετείχαν σ’ αυτό το Μουντιάλ. Ειδικά όσον αφορά την άμυνα και τους τερματοφύλακες η κατάσταση είναι απελπιστική. Προσθέστε τα ατυχή πειράματα του Καπέλλο (ο Ρούνεϋ δεύτερος επιθετικός, ο Τζέρραρντ στο αριστερό άκρο και όχι στον άξονα όπου αποδίδει καλύτερα) και τη χρόνια αφέλεια σε θέματα τακτικής κι έχετε τις εξηγήσεις του αποκλεισμού των Άγγλων χωρίς να μπείτε σε συζητήσεις περί διαιτησίας.

Κατά τη γνώμη μου, το ματς με το υψηλότερο επίπεδο τεχνικής ήταν η σύγκρουση Αργεντινής-Μεξικού στο Γιοχάνεσμπουργκ [3-1 (2-0)]. Το Μεξικό έδωσε ένα μάθημα για το πώς μπορείς να κοντράρεις στα ίσα μια ποδοσφαιρική υπερδύναμη, με την προϋπόθεση βέβαια να διαθέτεις και κάμποσο ταλέντο. Μολονότι δεν βγήκε το τρυκ του Αγκίρρε (χρησιμοποίηση, για πρώτη φορά, του Αδόλφο Μπαουτίστα στο αριστερό άκρο της επίθεσης – ο Μπαρρρέρα, με την απόδοσή του στο β΄μέρος που πέρασε σαν αλλαγή και με τα τεχνικά του χαρακτηριστικά, απέδειξε ότι ήταν καταλληλότερη λύση από τον βαρύ επιθετικό της Τσίβας της Γουαδαλαχάρα), στο πρώτο τέταρτο το Μεξικό είχε δημιουργήσει πολλά προβλήματα στην άμυνα της Αλμπισελέστε κι είχε ήδη χάσει τρεις μεγάλες ευκαιρίες (δοκάρι στο φοβερό σουτ του Σαλσίδο, σουτ του Γουαρδάδο που γλείφει το δοκάρι του Ρομέρο, σουτ του Ερνάντες λίγο άουτ). Μετά από ένα εικοσάλεπτο στο οποίο είναι επιθετικά μπλοκαρισμένη, η Αργεντινή θα αντιδράσει και θα σκοράρει στο 26΄ με τον Τέβες, χάρη στην αβλεψία επόπτη και διαιτητή που δεν προσέχουν ότι ο Αργεντίνος επιθετικός βρίσκεται σε καθαρή θέση οφσάιντ όταν δέχεται τη μπαλιά του Μέσσι. Το αντικανονικό γκολ που μέτρησε θα αποδιοργανώσει εντελώς το Μεξικό που γρήγορα θα βρεθεί και με δεύτερο γκολ στην καμπούρα του, ύστερα από το τραγικό γύρισμα του Οσόριο που θα εκμεταλλεύεται ψύχραιμα ο Ιγουαΐν. Στις αρχές του β΄μέρους ο Τέβες θα πετύχει και τρίτο γκολ με ένα εξαιρετικής ομορφιάς μακρινό σουτ. Προς τιμήν του, το Μεξικό δεν θα καταθέσει τα όπλα, θα παίξει όμορφο επιθετικό ποδόσφαιρο και θα πετύχει το γκολ της τιμής με μια φοβερή προσπάθεια του Ερνάντες (που ξεφεύγει από δύο αμυντικούς και σουτάρει από δύσκολη θέση).

Η Αργεντινή δείχνει να αποκτά αυτοπεποίθηση και να ανεβάζει σταδιακά την απόδοσή της σ’ αυτό το ΠΚ. Έχει βελτιωθεί σημαντικά στους τομείς αδυναμίας της. Δεν έχει, πάντως, λύσει όλα τα προβλήματά της: ο Μέσσι δεν έχει κάνει ακόμη το παιχνίδι που όλοι περιμένουν απ’ αυτόν, βάζοντας ως μέτρο σύγκρισης τις εμφανίσεις του με τη Μπαρσελόνα. Ίσως και να είναι δύσκολο να το κάνει παίζοντας με την εθνική πολύ πιο πίσω απ’ ό,τι με την ομάδα της Καταλωνίας. Και η άμυνα δεν εμπνέει και τόση σιγουριά, ώστε να τη θεωρεί κάποιος εγγύηση όταν επόμενος αντίπαλος είναι η επιθετικά καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης. 

Όσο για το Μεξικό, νομίζω ότι ο Αγκίρρε και οι παίχτες του διέπραξαν μεγάλο σφάλμα που δεν κυνήγησαν με περισσότερο πάθος και αποφασιστικότητα τη νίκη στο τελευταίο παιχνίδι του ομίλου κατά της Ουρουγουάης. Η πρωτιά θα τους εξασφάλιζε μια σχετικά άνετη πορεία μέχρι τα ημιτελικά, διάκριση που ποτέ δεν έχει πετύχει το Μεξικό. Είναι κρίμα που μια τόσο ταλαντούχα κι επιθετική ομάδα εγκαταλείπει τη διοργάνωση, αποτυγχάνοντας μάλιστα για πέμπτη συνεχή φορά να προκριθεί από τους 16 στα προημιτελικά. Επειδή, όμως, αρκετοί από τους παίκτες του είναι ακόμη νέοι, μπορεί να διατηρήσει την αισιοδοξία του και να κάνει σχέδια για το μέλλον. 

Απέναντι στη Σλοβακία, δηλαδή μια ομάδα με σαφώς μικρότερες δυνατότητες και ταλέντο, πιο κουρασμένη και με παίκτες που σε κάποιο βαθμό ένιωθαν ότι είχαν εκπληρώσει την αποστολή τους αποκλείοντας την Ιταλία, η Ολλανδία συνέχισε να συλλέγει νίκες χωρίς να πείθει με την απόδοσή της [Ολλανδία-Σλοβακία 2-1 (1-0), Ντέρμπαν]. Φυσικά, η παρουσία στην ενδεκάδα του Ρόμπεν (σκόρερ του πρώτου γκολ) δίνει στην ομάδα άλλον αέρα, ο Κέϋτ είναι πολύ πειστικός σε ρόλο χαφ εξτρέμ που μοιράζει ασίστ (εν προκειμένω στον Σνάϊντερ για το δεύτερο γκολ), δικαιολογημένα αναμένεται ότι ο Σνάϊντερ μπορεί να ανεβάσει απόδοση, αλλά αυτό είναι όλο. Ο Φαν Πέρσι συνεχίζει να απογοητεύει, ενώ στον αγώνα της Δευτέρας έδειξε και πολύ κακή συμπεριφορά, δυσανασχετώντας με πολύ προφανή τρόπο όταν (επιτέλους) έγινε αλλαγή με τον Χούντελααρ. Επίσης, η άμυνά της δείχνει να παίζει με τη φωτιά όσον αφορά το οφσάιντ. Οι αργές κινήσεις των Ολλανδών αμυντικών πρόσφεραν στη Σλοβακία δύο τουλάχιστον κλασσικές ευκαιρίες (και μάλιστα κολλητές, μέσα σ’ ένα δίλεπτο), τις οποίες σταμάτησε ο Στεκέλενμπυρχ. Σε παιχνίδι με πιο δύσκολο αντίπαλο τέτοιες ολιγωρίες πληρώνονται τοις μετρητοίς. Με δεδομένο ότι επόμενος είναι η Βραζιλία, γρήγορα θα μάθουμε τα όρια των δυνατοτήτων των Οράνιε. Δεν μπορώ να αποκλείσω εντελώς το ενδεχόμενο οι Ολλανδοί να κάνουν την υπέρβαση. Πιστεύω όμως ότι οι πιθανότητές τους είναι πολύ μικρές.

Σε θέματα επιλογών τακτικής, ο Μαρσέλο Μπιέλσα βρίσκεται στους αντίποδες του Ρεχάγκελ. Έχοντας να αντιμετωπίσει το υπ’ αριθμόν ένα φαβορί για τον τίτλο, ο Αργεντίνος προπονητής παρέταξε τη Χιλή με το αγαπημένο του 3-3-1-3 (Σουάσο φορ, Αλέξις Σάντσες και Μπωσεζούρ στα άκρα της επίθεσης, Μαρκ Γκονσάλες πίσω τους ως επιθετικός μέσος). Κι όταν το ματς στράβωσε, δεν δίστασε να βγάλει δύο αμυντικούς και ένα μέσο για να περάσει δύο επθετικούς μέσους (Τέλλο, Βαλντίβια) κι έναν καθαρόαιμο επιθετικό (Μίλλαρ). Φυσικά όλες αυτές οι παρακινδυνευμένες κινήσεις δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα, εκτός της συμπάθειας που προκαλεί ο μέχρι τρέλας επιθετικός προσανατολισμός της εθνικής Χιλής. Δύο γκολ μετά το ημίωρο (κεφαλιά του Ζουάν, 34΄, πάσα Ρομπίνιο και ατομική προσπάθεια του Λουίς Φαμπιάνο, 37΄) κι ένα τρίτο με πολύ ωραίο φαλτσαριστό σουτ του Ρομπίνιο, έδωσαν ακόμη μία άνετη νίκη στη Σελεσάο [Βραζιλία-Χιλή 3-0 (2-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Ας επισημανθεί το εξαιρετικό παιχνίδι (αμυντικά και επιθετικά) του Ζιλμπέρτο Σίλβα. Με απόλυτη αυτοπεποίθηση και εντυπωσιάζοντας με τον τρόπο που αποκτά τον πλήρη έλεγχο των παιχνιδιών της, η Βραζιλία του Ντούνγκα αποτελεί ένα καθ’ όλα πειστικό φαβορί. Νομίζω ότι έχει με διαφορά την καλύτερη αμυντική λειτουργία από κάθε άλλη ομάδα αυτής της διοργάνωσης (έτσι για να καταρρίπτονται τα στερεότυπα).

Το τέλος των αγώνων της φάσης των 16 μας επιφύλαξε δύο άνοστα και μάλλον απογοητευτικά ματς. Στο ματς μεταξύ Παραγουανών και Ιαπώνων και οι δύο ομάδες είχαν παραλύσει από το δέος της πρόκρισης στους προημιτελικούς. Ο Μαρτίνο παρέταξε την ομάδα του, που ως πιο έμπειρη και δεμένη ήταν και το λογικό φαβορί, με αμυντικούς προσανατολισμούς: η βασική έγνοια ήταν να εξουδετερώσει τα επιθετικά ατού της αντιπάλου και ειδικά τον Χόντα. Ο σκοπός αυτός επιτεύχθηκε, αλλά ευκαιρίες στο παιχνίδι αυτό ουσιαστικά δεν είδαμε. Τελικά, χρειάστηκαν τα πέναλτυ για να προκριθεί το φαβορί [Παραγουάη-Ιαπωνία 0-0, 5-3 πέναλτυ, Πρετόρια]. Περιμένουμε πολύ περισσότερα πράγματα από την Παραγουάη: ο δύσκολος προημιτελικός της κόντρα σε μια ομάδα που επιδιώκει να επιβάλει το παιχνίδι της θα δείξει τί ακριβώς αξίζουν οι «Γκουαρανί». Με όπλο μια από τις καλύτερες άμυνες και ορισμένους εξαιρετικούς μέσους, η Παραγουάη θα παλέψει με ουσιαστικές πιθανότητες για να κάνει την έκπληξη. Άλλωστε ο ρόλος του αουτσάιντερ της πάει πιο πολύ. 

Το ιβηρικό ντέρμπυ ίσως είχε ένταση και σκληρότητα, θέαμα πάντως όχι [Ισπανία-Πορτογαλία 1-0 (0-0), Κέηπ Τάουν]. Ναι μεν η Ισπανία επιδίωκε να επιβάλει τον ρυθμό της, αλλά ήταν πιο επιφυλακτική από άλλες φορές, μια και φοβόταν μήπως οι γείτονες της κάνουν τη ζημιά. Η δε Πορτογαλία, στημένη καρααμυντικά από τον Κεϊρός, δεν είχε παρά πρωτόγονο σχέδιο επιθετικής ανάπτυξης: είτε περίμενε από τον (και πάλι ανύπαρκτο) Κριστιάνο Ρονάλντο να περάσει 25 αντιπάλους και να κάνει το θαύμα, είτε έστελνε καμινάδες προς την ισπανική περιοχή με την ελπίδα να πάρει την κεφαλιά ο Αλμέιντα και να συμβεί κάτι. Στο εικοστό λεπτό του παιχνιδιού είχα ήδη παραδοθεί στην αγκαλιά του Μορφέα. Ξύπνησα γύρω στο 40΄ και έντρομος προσπάθησα να δω αν είχε ανοίξει το σκορ. Τίποτε, φυσικά. Περίμενα έπειτα τη σύνοψη του πρώτου μέρους για να διαπιστώσω αν είχα χάσει κάποια καλή φάση. Και πάλι τίποτε. Τελικά, το παιχνίδι κρίθηκε από το ισπανικό επιθετικό ξέσπασμα του δεκαλέπτου 60΄-70΄, το οποίο συνέπεσε (όχι τυχαία) με την είσοδο στην ενδεκάδα του Γιορέντε, ενός παίκτη με πιο κλασσικές τοποθετήσεις σέντερ φορ, ο οποίος δεν κατατρύχεται από τις ανασφάλειες του Τόρρες. Και πάλι το γκολ το πέτυχε ο Βίγια (62΄, από θέση οφσάιντ πάντως). Μένει να διαπιστώσουμε αν οι Ισπανοί θα μπορέσουν να απελευθερωθούν από την πίεση που δημιουργεί ο τίτλος του φαβορί και οι προσδοκίες του κόσμου στην πατρίδα τους (προσδοκίες που δεν έχουν κανένα έρεισμα στην ιστορία του ΠΚ: η Ισπανία έχει να βρεθεί σε τετράδα από το 1950!). Όσο για τους Πορτογάλους, επιβεβαίωσαν την εντύπωση ότι η εποχή της δόξας έχει περάσει για τη συγκεκριμένη ομάδα. Και, λυπάμαι που το λέω, αυτή η Πορτογαλία δεν πρόκειται να μας λείψει ιδιαίτερα. Πώς να μας λείψει μια ομάδα που σε τέσσερα παιχνίδια σκόραρε (ασύστολα μεν, αλλά…) μόνο σε ένα, αυτό που έδωσε με τα βορειοκορεατικά πτώματα.

Οι προημιτελικοί αρχίζουν την Παρασκευή και το μενού έχει παιχνίδια για όλα τα γούστα, από πρόωρο τελικό, μέχρι ντέρμπυ ανάμεσα σε αουτσάιντερ. Βραζιλία, Ισπανία και Ουρουγουάη ξεκινούν σαν φαβορί, αλλά δεν έχουν και την πρόκριση εξασφαλισμένη. Στο τέταρτο ματς πιστεύω ότι η Αργεντινή έχει ένα μικρό (πολύ μικρό) προβάδισμα, λόγω μεγαλύτερης εμπειρίας των μονάδων της και πληρότητας στη σύνθεσή της. Αλλά δεν είμαι καθόλου βέβαιος για το αν αυτά θα σταθούν αρκετά για να συγκρατήσουν την πιο ταλαντούχα και νεανική Νατσιονάλμάνσαφτ της τελευταίας εικοσαετίας.

Παρακμή και πτώση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας

Απ’ την αρχή λέγαμε ότι η φετινή Ιταλία, γερασμένη και δίχως τις μεγάλες προσωπικότητες του πρόσφατου παρελθόντος, δεν είχε καμία σχέση με την ομάδα που κατέκτησε τον τίτλο πριν από τέσσερα χρόνια. Πιστεύαμε όμως ότι λόγω νοοτροπίας, ιστορίας και της παρουσίας του Λίππι στον πάγκο θα τα κατάφερνε τουλάχιστον να περάσει από αυτόν τον όχι και τόσο υψηλού επιπέδου Στ΄ όμιλο κι ίσως να φτάσει ως τα προημιτελικά για να πέσει εκεί ηρωϊκά. Τελικά, τίποτε από αυτά δεν συνέβη: η κάτοχος του κυπέλλου έπεσε με πάταγο απ’ τον θρόνο της κι αυτό, λαμβανομένης υπόψη της συνολικής της παρουσίας, δεν ήταν παρά απονομή δικαιοσύνης.

Κατεβαίνοντας στο Έλλις Παρκ του Γιοχάνεσμπουργκ, η Ιταλία παρουσιάστηκε άτολμη, νευρική κι αγχωμένη, ίσως και φοβισμένη. Μπορεί και μπλεγμένη από τα οράματα των τριών ισοπαλιών που ίσως οδηγούσαν και πάλι στον θρίαμβο, όπως το ’82. Δυστυχώς η Ιστορία μόνο σαν φάρσα επαναλαμβάνεται. Αφού επέδειξε στο γήπεδο τις αδυναμίες της σε οργάνωση παιχνιδιού και άμυνα, δέχτηκε το πρώτο γκολ από τον Ρόμπερτ Βίττεκ, τον Σλοβάκο φορ που παίζει πια για την Ανκαραγκιουτζού, ομάδα που μάλλον δεν καταλέγεται στα μεγαθήρια του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Η είσοδος του Πίρλο στο β΄ μέρος κάπως συμμάζεψε τα πράγματα, η Ιταλία έχασε ευκαιρίες, ίσως και να έπρεπε να ισοφαρίσει στο σουτ του Κουαλιαρέλλα που σταματά ο Σκρτελ στη γραμμή (;) του τέρματος. Αντί ισοφάρισης, η ολιγωρία της άμυνας δίνει στον Βίττεκ την ευκαιρία να σκοράρει για δεύτερη φορά (73΄). Το παιχνίδι έχει πια αποκτήσει την άγρια ομορφιά που συνοδεύει την αγωνία του βασιλιά λίγο πριν έρθει η πτώση του, την οποία με κάθε μέσο πασχίζει να αποφύγει. Ο Ντι Νατάλε μειώνει (85΄). Ίσως τελικά το όνειρο με τις τρεις ισοπαλίες βγει αληθινό. Και πάλι όμως η άμυνα είναι ολάνοιχτη: ο νεοεισελθών Κοπούνεκ φεύγει στην αντεπίθεση και κάνει το 1-3 (89΄). Οι Ιταλοί δεν παραδίνονται. Απελπισμένα προσπαθούν να αποφύγουν το μοιραίο. Ο Κουαλιαρέλλα μειώνει στο δεύτερο λεπτό των καθυστερήσεων. Πολιορκία. Ο Πέπε στο 90΄+ 5΄ σπαταλά την τελευταία μεγάλη ευκαιρία. ΟΙ Ιταλοί μένουν εκτός από τον πρώτο γύρο [Σλοβακία-Ιταλία 3-2 (1-0)], κάτι που είχε 36 χρόνια να τους συμβεί. Η έλλειψη μεγάλων παικτών πληρώνεται. Στη θέση τους προκρίνονται οι Σλοβάκοι που στο τελευταίο κρίσιμο ματς αποφάσισαν να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και να κάνουν το παιχνίδι που θα διηγούνται στα παιδιά και στα εγγόνια τους. Μετά από δύο μέτρια έως άσχημα παιχνίδια αποφάσισαν να αδράξουν την ευκαιρία που τους παρουσιάστηκε, ξεπερνώντας τους εαυτούς τους σε έναν αγώνα από τον οποίο δεν είχαν τίποτε να χάσουν και πολλά να κερδίσουν. Χαρακτηριστικά τα παραδείγματα του σκόρερ Βίττεκ ή του Στρμπα, του μέσου της Ξάνθης που έπαιξε με χτυπημένο το γόνατο από το 40΄ ως το 87΄.

Στο άλλο ματς, Παραγουάη και Νέα Ζηλανδία μας πρόσφεραν μια άθλια λευκή ισοπαλία στο Πολοκουάνε, την οποία και οι ίδιοι θα ξεχάσουν. Ή μάλλον όχι: οι Παραγουανοί πέτυχαν τον στόχο της πρωτιάς στον όμιλο, ενώ η θεωρητικά μικρότερης δυναμικότητας ομάδα αυτού του ΠΚ κατάφερε να ολοκληρώσει τους αγώνες της αήττητη και μπροστά από την πρωταθλήτρια κόσμου!

3Χ3 και σαμουράι: Οι πρώτοι του στ΄ ομίλου θα ζευγαρώσουν με αυτούς του ε΄, εκεί όπου η Ολλανδία, για πρώτη φορά στην ιστορία της, πέτυχε τρεις νίκες σε ισάριθμους αγώνες της πρώτης φάσης. Το πέτυχε μάλιστα. χωρίς να εντυπωσιάσει ούτε στο ελάχιστο. Το παιχνίδι με το ήδη αποκλεισμένο Καμερούν είχε διαδικαστικό χαρακτήρα [Ολλανδία-Καμερούν 2-1 (1-0), Κέηπ Τάουν]. Ούτε και την Πέμπτη έπαιξε η Ολλανδία θεαματικό ποδόσφαιρο: το παιχνίδι της ομόρφυνε κάπως με την είσοδο του Χούντελααρ και, κυρίως, του μάγου Ρόμπεν. Θα χρειαστούν αγώνες με ισχυρότερους αντιπάλους για να καταλάβουμε ποιές ακριβώς είναι οι πραγματικές δυνατότητες αυτής της Ολλανδίας. Το Καμερούν προσπάθησε να σώσει τα προσχήματα αλλά και πάλι δεν τα κατάφερε: οι συγκρούσεις μεταξύ κλικών (παλιοί και νέοι, φίλοι του Ετό’ο και μη) καταδίκασαν μια ομάδα όπου τη σύνθεση την έφτιαχνε κατά το ήμισι ο προπονητής και κατά το ήμισι οι παίχτες με τους παράγοντες της ομοσπονδίας.

Στην αναμέτρηση Ιαπωνίας και Δανίας παρακολουθήσαμε ένα από τα ωραιότερα ματς αυτού του Μουντιάλ [Ιαπωνία-Δανία 3-1 (2-0), Ράστενμπεργκ/ Ρύστενμπυρχ]. Οι Ιάπωνες προκρίνονταν και με ισοπαλία, μόνο που έπαιξαν για τη νίκη και μόνο. Παρότι οι Δανοί ξεκίνησαν φουριόζοι στο πρώτο τέταρτο, οι Ασιάτες ισορρόπησαν και οι μεγάλες ευκαιρίες άρχισαν να δημιουργούνται και να χάνονται εκατέρωθεν. Το ματς κρίθηκε με τα δύο αριστοτεχνικά φάουλ-γκολ των Χόντα και Έντο. Μετά το 2-0 οι Δανοί συνέχισαν να προσπαθούν, αλλά όσο περνούσε η ώρα τούς κυρίευε ο εκνευρισμός. Η μείωση του σκορ από τον Τόμασσον ήρθε πολύ αργά κι άλλωστε οι ελπίδες έσβησαν με τον αστραπιαίο συνδυασμό Χόντα και Οκαζάκι. Οι Ιάπωνες προκρίθηκαν πανάξια έχοντας παίξει σε όλα τα ματς από καλά έως εξαιρετικά. Ως και τα κεντρικά τους μπακ έπαιζαν σαν «χάμμερ» ενώ οι μέσοι τους (Έντο, Ματσούι) κεντούσαν. Ο παιχταράς είναι όμως ο Κεϊσούκε Χόντα: πασάρει, ντριμπλάρει και σουτάρει αριστοτεχνικά! Πολύ σπουδαίος παίχτης μιας ομάδας που δείχνει να έχει μέλλον.  

Όλα αγγλοσαξονικά, αλλά όχι με τη σειρά που περιμένατε: Τα δύο φαβορί προκρίθηκαν τελικά από τον Γ΄ όμιλο, όμως η πρωτιά κατέληξε (δικαιότατα) στους Αμερικανούς. Οι Αμερικανοί είναι, στον όμιλό τους, αν όχι σε ολόκληρο το Μουντιάλ, η ομάδα με την πιο υγιή ποδοσφαιρική νοοτροπία: προσπαθούν να παίξουν ποδόσφαιρο μέχρι το σφύριγμα της λήξης, αναπτύσσονται λογικά (όχι καμινάδες) και δεν πτοούνται από τις ατυχίες (την Τετάρτη είχαν δοκάρι και μπόλικες ευκαιρίες) ή τις διαιτητικές αποφάσεις σε βάρος τους (ο στόπερ των Αλγερινών, ο Αντάρ Γιάχια έπρεπε να αποβληθεί από πολύ νωρίτερα και να δοθεί και πέναλτυ στις ΗΠΑ για τη βρόμικη αγκωνιά του εντός περιοχής στον Ντέμσεϋ). Η λύτρωση στο ματς με την Αλγερία άργησε, αλλά το γκολ του Ντόνοβαν στις καθυστερήσεις τούς χάρισε ό,τι καλύτερο μπορούσαν να περιμένουν [ΗΠΑ-Αλγερία 1-0 (0-0), Πρετόρια]. Η Αλγερία είχε νωρίς τη μεγάλη της ευκαιρία (το δοκάρι του Τζεμπούρ), αλλά και πάλι εκνεύρισε με την ανορθολογική της ανάπτυξη και τον απίστευτο ατομισμό των παιχτών της (ντριμπλάρω 3-4 και σουτάρω από τα 40 μέτρα). Μπρος σε κάτι Ζιανί, ο Τζεμπούρ έμοιαζε με υπόδειγμα ομαδικότητας! Δεν είναι τυχαίο ότι η Αλγερία είναι η μία από τις 2 ομάδες που δεν πέτυχαν ούτε ένα γκολ σ’ αυτό το Μουντιάλ. Να πω, όμως, και μια καλή κουβέντα για τον μέσο της Γκλάντμπαχ Καρίμ Ματμούρ που έδειξε πολύ καλά στοιχεία. 

Ούτε και στο τρίτο παιχνίδι έπαιξαν μπάλα οι Άγγλοι, αλλά τουλάχιστον νίκησαν και προκρίθηκαν [Αγγλία-Σλοβενία 1-0 (1-0), Πορτ Ελίζαμπεθ], έστω κι αν αντίπαλός τους ήταν μια ομάδα η οποία φοβόταν τον ίσκιο της, δεν ήξερε πώς να αναπτυχθεί, λογικά δεν έχασε ούτε μισή ευκαιρία και της οποίας τον αποκλεισμό κανένας ουδέτερος δεν πρόκειται να κλάψει. Να αναγνωρίσουμε ότι παίζοντας με μια πιο λογική σύνθεση, η Αγγλία έδειξε σημάδια βελτίωσης: η έξοδος του Χέσκυ από την ενδεκάδα απέτρεψε τους συμπαίκτες του από το να επιχειρούν συνεχείς γιόμες και καμινάδες στο πουθενά, ενώ βελτίωσαν την ομάδα η είσοδος ενός πιο γρήγορου επιθετικού (του σκόρερ Ντεφόου), η τοποθέτηση του Ρούνεϋ ως τελευταίου επιθετικού και η σχετική προώθηση του Τζέρραρντ στον αγωνιστικό χώρο. Ωστόσο, οι Άγγλοι τη ζημιά την έπαθαν βγαίνοντας δεύτεροι: αντί να πάνε στο πολύ εύκολο πάνω ταμπλώ (όπου η «παράγκα» τους προόριζε για αντιπάλους της Βραζιλίας στον ημιτελικό), βρέθηκαν στο κάτω, δηλαδή στο λάκο με τα φίδια, και αρχίζουν τα νοκ άουτ με αντίπαλο τον κακό τους δαίμονα, τη Γερμανία. Για να βρουν έμπνευση νίκης κατά των Γερμανών, θα πρέπει να ταξιδέψουν 44 χρόνια πίσω, στον διαβόητο τελικό του Γουέμπλεϋ. Μ’ αυτά που έχουν δείξει έως τώρα, απλά δεν μπορούν. Επειδή, όμως, συμβαίνουν καμιά φορά και μεταμορφώσεις, κρατήστε μια (μικρή) επιφύλαξη.

Γερμανική αξιοπιστία, σερβική αυτοκτονία: Άνθρωποι αξιόπιστοι και του καθήκοντος, οι Γερμανοί δεν παρέλειψαν να πάνε στο ραντεβού τους με την πρόκριση [Γερμανία-Γκάνα 1-0 (0-0), Γιοχάνεσμπουργκ]. Μπάλα σπουδαία δεν έπαιξαν – το άγχος τους μη γίνει η στραβή ήταν εμφανές – αλλά το ματσάκι το καθάρισαν με τη γκολάρα του Έζιλ και τώρα περιμένουν στη γωνία τα φιλαράκια τους. Στη Γκάνα έλαχε η μοίρα να είναι η μοναδική ομάδα της Αφρικής που πέρασε στην επόμενη φάση. Σας έχω κουράσει, αλλά το κατενάτσο της αλά αφρικανικά δεν με ενθουσιάζει καθόλου. Δεδομένου ότι μέχρι τώρα σκοράρει μόνο με πέναλτυ δεν μου δίνει την εντύπωση ότι η ομάδα αυτή μπορεί να πάει πιο μακριά.

Άλλωστε η πρόκριση της Γκάνας οφείλεται εν πολλοίς στην αυτοκτονία των Σέρβων [Αυστραλία-Σερβία 2-1  (0-0), Νέλσπράυτ]. Πώς τα κατάφεραν να αποκλειστούν και πάλι, ένας θεός το ξέρει. Εγκληματικό κοουτσάρισμα του Άντιτς, που βγάζει από το παιχνίδι τον καλύτερο μέσο του (Κράσιτς) και τον πιο αξιόπιστο επιθετικό του (Ζίγκιτς) και τρώει δύο γκολ στο καπάκι από τους μαχητικούς Αυστραλούς. Όταν η Σερβία ξύπνησε, ήταν αργά: και η διαιτησία την αδίκησε (χερούκλα του Καχίλλ στην περιοχή) κι ο εαυτός της (ο Πάντελιτς που σπαταλά την ευκαιρία για το 2-2 στις καθυστερήσεις). Κρίμα στο ταλέντο των Σέρβων. Οι Αυστραλοί, αντιθέτως, επέδειξαν πείσμα πολύ μεγαλύτερο της (όχι αμελητέας) ποδοσφαιρικής αξίας τους. Αν η διαιτησία τους έπαιζε λίγο καλύτερα στο ματς με τη Γκάνα ίσως τώρα να είχαν προκριθεί αυτοί.  

Άνοστη σούπα: Διαδικαστικά και τα δύο παιχνίδια της τελευταίας αγωνιστικής του Ζ΄ ομίλου. Στο Ντέρμπαν, Βραζιλιάνοι και Πορτογάλοι δεν έδειξαν καμία διάθεση να κυνηγήσουν σοβαρά τη νίκη (δύο μεγάλες ευκαιρίες, μία για κάθε ομάδα: Νίλμαρ στο α΄ μέρος για τη Σελεσάο, Ραούλ Μεϊρέλες στο β΄ για τους Λουζιτανούς) κι έμειναν στη λευκή ισοπαλία. Η Βραζιλία κράτησε την πρώτη θέση και το προνόμιο του εύκολου δρόμου προς τον τελικό. Η Πορτογαλία πάει κατευθείαν στα αγγούρια και μένει να δούμε αν πάει ξυπόλυτη ή όχι. Ή εφτάρα επί των Βορειοκορεατών δεν μπορεί να αποτελεί σοβαρό κριτήριο για τη δυναμικότητά της.

Την ίδια ώρα, η Ακτή Ελεφαντοστού έκανε μια άνευ σημασίας επίδειξη δύναμης απέναντι στους ζαλισμένους απ’ την πορτογαλική εφτάρα Βορειοκορεάτες [Ακτή Ελεφαντοστού-Β. Κορέα 3-0 (2-0), Νέλσπράυτ]. Πολύ αργά και δίχως ουσιαστική αξία (ένα γκολ, πάντως, από τον «παλιόφιλο» Τουρέ). Η Ακτή έδωσε πολύ λιγότερα από αυτά που υποσχόταν η μεγάλη αξία των παιχτών της.

Η σωτηρία της πρωταθλήτριας Ευρώπης: Τελικά, η κατάρα του Μουντιάλ προς το παρόν έχει ξορκιστεί. Η Ισπανία δεν πλήρωσε την ήττα από τους Ελβετούς. Κατάφερε να νικήσει τη Χιλή και να πάρει και την πρώτη θέση στον όμιλο [Ισπανία-Χιλή 2-1 (2-0), Πρετόρια]. Επιβεβαιώνεται η τρομακτική φόρμα του Βίγια, βοήθησε πολύ η επάνοδος του Ινιέστα. Ωστόσο, η ισπανική νίκη δεν ήταν τόσο εύκολη όσο φάνηκε. Οι Χιλιανοί μπήκαν πολύ δυνατά στο πρώτο τέταρτο και δημιούργησαν πολλά προβλήματα στη μάλλον βραδυκίνητη ιβηρική άμυνα, ιδίως με το διάβολο Μπωσεζούρ (το γαλλικό επώνυμο οφείλεται στην καταγωγή του παίκτη από την Αϊτή). Στη συνέχεια, όμως, πλήρωσαν την απειρία τους τόσο σε επίπεδο τακτικής όσο και νοοτροπίας/ ψυχολογίας. Μεταξύ 15΄ και 21΄ δέχονται τρεις ανόητες κίτρινες. Το πρώτο ισπανικό γκολ ξεκινά από λάθος σε προσπάθεια ντριμπλαρίσματος; η ομάδα αργεί να γυρίσει, οι Ισπανοί βγαίνουν στον αιφνιδιασμό κι ο Χιλιανός τερματοφύλακας αναγκάζεται να βγεί ως τη σέντρα. Διώχνει άσχημα κι ο Βίγια βάζει τη γκολάρα του. Στη φάση του δεύτερου ισπανικού γκολ, αποβάλλεται (μάλλον άδικα) κι ο Εστράδα και το κακό γίνεται διπλό. Νομίζω ότι οι Χιλιανοί έσπασαν ψυχολογικά κάτω από την πίεση του αποφασιστικού αγώνα χωρίς αύριο με το φαβορί του ομίλου και κυρίως από το ενδεχόμενο να αποκλεισθούν μολονότι είχαν δύο νίκες. Υποκλίνομαι, πάντως, στο μουρλο-Μπιέλσα που είχε το θάρρος να περάσει μέσο κι επιθετικό αντί δύο μέσων, ενώ η ομάδα του έπαιζε με δέκα. Το κόλπο φάνηκε να δουλεύει, μια και ο νεοεισελθών Ροντρίγο Μίλλαρ, φορ της Κόλο Κόλο, μείωσε στο 47΄, δίνοντας την εντύπωση ότι η Χιλή θα κυνηγούσε τις λιγοστές πιθανότητές της για ισοφάριση. Οι Ισπανοί παρέμειναν, πάντως, κυρίαρχοι του παιχνιδιού, που μετά το 60΄ άρχισε να ατονεί. Προφανώς κάποιος σφύριξε στους ποδοσφαιριστές και των δύο ομάδων τί συνέβαινε στο άλλο ματς. Οπότε κανείς δεν είχε την όρεξη να ρισκάρει οτιδήποτε και να διαταράξει ένα σκορ που έδινε πρόκριση και στους δύο (άθλια βέβαια η εικόνα των Ισπανών να παίζουν πασίτσες στο τελευταίο δεκάλεπτο για να ροκανίσουν τον χρόνο, χωρίς οι Χιλιανοί να κάνουν την παραμικρή προσπάθεια για πίεση). Έστω κι έτσι οι δύο καλύτερες ομάδες του ομίλου προκρίθηκαν.

Και προκρίθηκαν γιατί, όταν ήρθε η ώρα να φορέσει τη στολή του φαβορί, η Ελβετία φάνηκε κατώτερη των περιστάσεων. Προσπάθησε, αλλά έλειπε το καθαρό μυαλό που χρειαζόταν για να καταβληθεί η συμπαθής Ονδούρα [Ελβετία-Ονδούρα 0-0, Μπλουμφοντέιν]. Τελικά, στο β΄ ημίχρονο οι μεγαλύτερες ευκαιρίες χάθηκαν πιθανώς από την ομάδα της Κεντρικής Αμερικής: η παροιμιώδης αστοχία των επιθετικών της, όμως, δεν της επέτρεψε να πετύχει το παρθενικό της γκολ στη διοργάνωση.

Η πρώτη φάση ολοκληρώθηκε και δεν μπορούμε να πούμε ότι το θέαμα μας ενθουσίασε. Οι υποσχέσεις της δεύτερης αγωνιστικής των ομίλων δεν επιβεβαιώθηκαν στην τρίτη αγωνιστική, όταν το άγχος και η διεκδίκηση του αποτελέσματος με κάθε μέσο λειτούργησαν σαν τροχοπέδη. Ο μέσος όρος γκολ ανά παιχνίδι έπεσε πάλι στο 2,1 (κάτω από τον τελικό μ.ο. τερμάτων στο φτωχικό Ιτάλια Νοβάντα) κι ο κίνδυνος να καταριφθεί το αρνητικό ρεκόρ παραγωγικότητας είναι πολύ μεγάλος. Ίσως οι μεγαλύτερες συγκινήσεις να είχαν «αρνητικό» χαρακτήρα μια και αφορούν τον αποκλεισμό της κατόχου του τίτλου ή το στραπάτσο της Γαλλίας. Κάποια φαβορί επιβεβαίωσαν τη φήμη τους, δηλαδή η Αργεντινή (πρωτίστως) και η Βραζιλία. Γερμανοί και Ισπανοί γνώρισαν κι ένα στραβοπάτημα, αλλά τελικά έδειξαν χαρακτήρα. Η Ουρουγουάη επέδειξε εντυπωσιακή ωριμότητα και έβαλε υποψηφιότητα για να γίνει η ομάδα έκπληξη της τετράδας. Παραγουάη, Χιλή και Μεξικό ενίσχυσαν την άποψη περί εξαιρετικής φόρμας των λατινοαμερικάνικων εθνικών. Κι είδαμε ωραίο ποδόσφαιρο από μικρομεσαίους σαν τους Ιάπωνες και τους Αμερικανούς. Όσο για αυτούς που έφυγαν, δεν πρόκειται να μας λείψουν και πολύ (ίσως οι Σέρβοι ή η Ακτή Ελεφαντοστού, αλλά ας πρόσεχαν κι οι δύο).

Τέλος, μια και φτάνει η ώρα των νοκ άουτ αγώνων, μπορείτε να περιμένετε μέχρι το μεσημέρι κι ένα σύντομο ποστ προγνωστικών κι «ανάγνωσης» του τελικού ταμπλώ της διοργάνωσης. Υπαρχουν προοπτικές για έναν πολύ μεγάλο τελικό και κάμποσες εκπλήξεις…  

Αγγλικά ναυάγια… γερμανική προέλαση

Κατά Αγγλίας πολεμικός: Οι πολυάριθμοι Έλληνες φίλοι του αγγλικού ποδοσφαίρου μπορούν να σταματήσουν να διαβάζουν. Ή να συνεχίσουν για να με γιουχάρουν πανηγυρικά αν τυχόν η εθνική Αγγλίας κάνει μεγάλες εμφανίσεις σ’ αυτό το Μουντιάλ. Προσωπικά απεχθάνομαι το αγγλικό ποδόσφαιρο και ειδικότερα την εθνική Αγγλίας. Δεν μπορώ, επομένως, να είμαι αντικειμενικός. Για να μην παρεξηγούμαστε, όμως, να πω ότι αναφέρομαι αποκλειστικά στο ποδόσφαιρο, όχι στους Άγγλους γενικά κι αόριστα, στην κουλτούρα τους, τη συμβολή τους στον πολιτισμό και τις επιστήμες. Μόνο για μπάλα. Εκεί, πολύ απλά δεν τους αντέχω.

Όταν μικρός άρχισα να παρακολουθώ συστηματικά ποδόσφαιρο, στα τέλη της δεκαετίας του ’70, ανακάλυψα ότι με εκνεύριζαν πολλά πράγματα στο εγγλέζικο πρωτάθλημα: τα γλυστερά γήπεδα, τα «τετράγωνα» δοκάρια στις εστίες, η μπάλα που το μέγεθος και οι ραφές της διέφεραν από αυτές που χρησιμοποιούνταν στην ηπειρωτική Ευρώπη, οι οπαδοί, ο σαφέστατα ταξικός χαρακτήρας που είχε το άθλημα στο Νησί. Πάνω απ’ όλα με εκνεύριζε ο αγγλικός τρόπος παιχνιδιού, οι αναρίθμητες σέντρες για το κεφάλι του ψηλού και δυνατού επιθετικού, οι ψηλές μπαλιές, η άσκοπη χρήση δύναμης, η συνήθως ανύπαρκτη τεχνική, η εντελώς πρωτόγονη προσέγγιση της τακτικής και του αθλήματος εν γένει. Και βέβαια με τσάντιζε η αγγλοδουλεία του Έλληνα αθλητικογράφου, το γεγονός ότι όλοι αυτοί αντιμετώπιζαν με θρησκευτική ευλάβεια το κάθε ανύπαρκτο ματς «μεταξύ της ιστορικής Στόουκ και της ισχυρής Λέστερ». Δεν άντεχα! Από αντίδραση άρχισα να παρακολουθώ τη Μπουντεσλίγκα και είχα πειστεί ότι η πεμπτουσία του ποδοσφαίρου εκφραζόταν στο κάθε ματς Κολωνίας-Κάιζερσλάουτερν 6-3, όπου οι τερματοφύλακες απ’ ό,τι πήγαινε μέσα στο τέρμα τους έπιαναν μόνο τις πάσες των αμυντικών τους προς τα πίσω (κι αυτές όχι πάντα).

Όποτε πλησίαζε τελική φάση ΠΚ, ανατρίχιαζα διαπιστώνοντας ότι διάφοροι «ειδικοί», γραφεία στοιχημάτων (παλιότερα αποκλειστικά βρετανικά) και (εσχάτως) διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οίκοι και οίκοι παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών (κι αυτοί εγκατεστημένοι συνήθως στον αγγλοσαξονικό κόσμο) ανακήρυσσαν με περισσή ευκολία την Αγγλία «μεγάλο φαβορί για την κατάκτηση του τροπαίου». Πώς μπορούσε να συμβαίνει αυτό, όταν σχεδόν τίποτε στην ιστορία της διοργάνωσης δεν το δικαιολογούσε; Η Αγγλία είχε να επιδείξει την πιο πέτσινη κατάκτηση κυπέλλου: μέσα στη χώρα της και με σκανδαλώδη διαιτητική εύνοια. Εκτός από το περίφημο τρίτο γκολ που δεν μπήκε ποτέ στην παράταση του τελικού, υπήρχε και το πιο παραγκάτο ματς τελικής φάσης ΠΚ, ο προημιτελικός με την Αργεντινή. Ένα ματς πριν από το οποίο εκφράστηκε ο πιο χυδαίος ρατσισμός, αυτός της αποικιοκρατικής δύναμης (οι αγγλικές εφημερίδες «έφτιαχναν κλίμα», ανεβοκατεβάζοντας «ζώα» τους Αργεντίνους) και το οποίο αποτελεί μνημείο στημένης διαιτησίας (η αποβολή του Ραττίν στο 35΄ είναι χαρακτηριστική). Μετά από την κατάκτηση αυτή, η Αγγλία δεν έκανε τίποτε σπουδαίο σε τελική φάση (τρεις φορές, μάλιστα, δεν προκρίθηκε καν σ’ αυτήν), με την εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα (ο χαμένος ημιτελικός στα πέναλτυ του Ιτάλια Νοβάντα, όταν η Αγγλία προδόθηκε από τα γέρικα αντανακλαστικά του Πήτερ Σίλτον: σχεδόν σε όλα τα γερμανικά πέναλτυ κινήθηκε στη σωστή γωνία αλλά δεν κατάφερε να αποκρούσει κανένα).

Φυσικά, η Αγγλία έβγαλε σπουδαίες ομάδες σε συλλογικό επίπεδο (η Λίβερπουλ του 77-85, η Φόρεστ του Κλαφ, η Μάντσεστερ Γιουνάϊτεντ της τελευταίας δεκαετίας και βάλε) και ανέδειξε μεγάλους ποδοσφαιριστές: Κήγκαν, Χοντλ, Λίνεκερ, Γουόντλ, Όουεν προ των τραυματισμών, τελευταία Ρούνεϋ. Αυτοί όμως πλαισίωνονταν πάντα από μπόλικους άτεχνους ξυλοκόπους και άχρωμους ρολίστες που δεν θα περνούσαν την πόρτα άλλης μεγάλης εθνικής.

Η Αγγλία του 2010 και το αμερικάνικο κάζο:  Η φετινή Αγγλία δεν είναι διαφορετική. Το μεγάλο της ατού είναι ο προπονητής της: εκτιμώ απεριόριστα τον Φάμπιο Καπέλλο. Έχει. ίσως, το πιο εντυπωσιακό παλμαρές και υπήρξε ο αρχιτέκτονας της πιο σπουδαίας Μίλαν, αυτής που διέλυσε 4-0 τη Μπαρσελόνα του Κρόιφ στον τελικό της Αθήνας το 1994. Όμως, ακόμη κι ο καλύτερος προπονητής του κόσμου χρειάζεται τα απαραίτητα υλικά για να φτιάξει μεγάλη ομάδα. Στην Αγγλία δεν τα βρίσκει (άρα μπορεί να προσφέρει μόνο τον επαγγελματισμό, την πειθαρχία και τις γνώσεις του περί τακτικής). Η σημερινή Αγγλία έχει μόνο ένα πραγματικά μεγάλο παίκτη (τον Ρούνεϋ), που εμφανίζεται στο ΠΚ σε κακή κατάσταση λόγω κούρασης και τραυματισμών, και μερικούς ακόμη σπουδαίους (Τζέρραρντ, Λαμπάρντ, Τέρρυ), οι οποίοι δεν είναι στην καλύτερη κατάσταση της καριέρας του και έχουν φτάσει στα 30. Το υλικό από κει και πέρα είναι από μέτριο μέχρι και προβληματικό (επιπλέον, η Αγγλία, μαζί με τη Βραζιλία, είναι η ομάδα του ΠΚ με τον μεγαλύτερο μέσο όρο ηλικίας). Τα όρια της αγγλικής ομάδας φάνηκαν γρήγορα, με τον πρώτο κιόλας αγώνα απέναντι στους Αμερικανούς.

Η εθνική των ΗΠΑ δεν θαμπώνει κανένα με το παιχνίδι της, αλλά έχει πολλά προτερήματα. Είναι πειθαρχημένη, αρκετά γρήγορη, με ικανοποιητικό τεχνικό επίπεδο, καλή φυσική κατάσταση και συγκριτικό πλεονέκτημα ψυχολογίας: ως εκπρόσωπος της υπερδύναμης δεν εμφορείται από κανένα σύμπλεγμα κατωτερότητας, παρά τη φτωχή ποδοσφαιρική της ιστορία (εντούτοις, το 2002 έφτασε στα προημιτελικά, την περασμένη χρονιά έπαιξε στον τελικό του Κυπέλλου Συνομοσπονδιών απέναντι στη Βραζιλία). Το υλικό της είναι αρκετά ομοιογενές, χωρίς κραχτές αδυναμίες. Επιπλέον ένα Μουντιάλ σε χώρα (και) αγγλόφωνη χωρίς παράδοση στο ποδόσφαιρο αποτελεί ευνοϊκό περιβάλλον δράσης για την αμερικανική ομάδα.

Στο παιχνίδι του Σαββάτου [Αγγλία-ΗΠΑ 1-1, Ράστενμπεργκ ή Ρύστενμπυρχ, για περισσότερα δείτε κι εδώ] οι ΗΠΑ έδειξαν αρκετές από τις αρετές τους. Μολονότι βρέθηκαν γρήγορα πίσω στο σκορ (από τον ωραιότατο συνδυασμό Χέσκυ-Τζέρραρντ), δεν τα παράτησαν, κυνήγησαν το ματς, πίεσαν και αξιώθηκαν να ισοφαρίσουν προς το τέλος του ημιχρόνου με τον Ντέμσεϋ. Φυσικά το γκολ ήταν σε μεγάλο βαθμό ευγενική προσφορά του ανεκδιήγητου Άγγλου τερματοφύλακα Ρόμπερτ Γκρην, στο πρόσωπο του οποίου εκφράζονται ορισμένες από τις διαχρονικές αδυναμίες της εθνικής Αγγλίας. Στο β΄ημίχρονο οι αγγλικές προσπάθειες για τη νίκη ήταν φιλότιμες, πλην όμως ανορθόδοξες και ελάχιστα θεαματικές για τον ουδέτερο θεατή. Πάντως, υπάρχει κάτι παρήγορο για τους Άγγλους: ο τρίτος όμιλος είναι από τους πιο αδύναμους του φετινού ΠΚ. Είναι σχεδόν αδύνατο να τους στερήσει την πρόκριση κάποια από τις Σλοβενία και Αλγερία.

Σλοβενία-Αλγερία 1-0 (0-0) [Πολοκουάνε]: Το ματς του μεσημεριού θα το ξεχάσει γρήγορα όλος ο κόσμος εκτός από τους άμεσα ενδιαφερόμενους. Οι Σλοβένοι θα έχουν να λένε ότι στη δεύτερη συμμετοχή τους σε τελική φάση (μετά από τη γενιά Ζάχοβιτς το 2002) πέτυχαν την πρώτη νίκη τους (ενώ κάποιοι άλλοι κακομοίρηδες την κυνηγάμε ακόμη), οι Αλγερινοί μπορούν να χτυπήσουν άνετα το κεφάλι τους στον τοίχο, γιατί έχασαν ένα ματς που με λίγη προσοχή θα ήταν δικό τους. Νευρικό παιχνίδι (παιχνίδι τακτικής θα έλεγαν οι πολιτικά ορθώς εκφραζόμενοι), ομάδες μέτριων δυνατοτήτων, δύο καλές φάσεις για τα «φεννέκ» (το φάουλ του Μπελχάτζ στο δοκάρι, η κεφαλιά άουτ του Χαλλίς), μια για τους Σλοβένους. Το ματς κρίθηκε από δύο ανοησίες των Αλγερινών: την αποβολή με δεύτερη κίτρινη του φορ της Σιέννα Αμπντελκαντέρ Γκεζάλ (που είχε μπει αλλαγή αντί του γνωστού μας Τζεμπούρ) και τη λάθος εκτίμηση του τερματοφύλακα Σαουσί στο σουτ του Κόρεν (που όμως είχε φάλτσα και έσκασε λίγο μπροστά από τον Αλγερινό γκολκήπερ). Οι Σλοβένοι δέχτηκαν με χαρά το δώρο και πάνε για το κάτι παραπάνω. Αν αποτύχουν κανείς δεν θα τους ζητήσει ευθύνες. Οι Αλγερινοί θα χρειαστούν κάποιο θαύμα για να σώσουν το Μουντιάλ τους. Η επιτυχία να αποκλείσουν την πανίσχυρη Αίγυπτο στα προκριματικά και μάλιστα με επικό τρόπο (λόγω απόλυτης ισοβαθμίας έδωσαν μπαράζ) μάλλον έχει ήδη ξεχαστεί και έδωσε τη θέση της σε ένα πολύ κακό κλίμα στο εσωτερικό της αποστολής των Βορειοαφρικανών.     

Ο όμιλος του θανάτου ή φοβάται ο Γιάννης το θεριό… Αντίθετα προς τον αδύναμου επιπέδου γ΄ όμιλο, ο τέταρτος είναι ίσως ο πιο δύσκολος του φετινού ΠΚ. Περίμενα με μεγάλο ενδιαφέρον τη σύγκρουση Γκάνας-Σερβίας. Ήθελα να διαπιστώσω και αν η Γκάνα (του Σέρβου Μίλοβαν Ράγιεβατς) είναι τουλάχιστον στο καλό επίπεδο του 2006 και αν η Σερβία μπορεί να δικαιώσει τις προσδοκίες που αρκετοί έχουν εναποθέσει σ’ αυτήν. Πράγματι η Σερβία έχει εξαιρετικές μονάδες, το ερωτηματικό ήταν αν αυτές θα έφτιαχναν ένα σύνολο με νοοτροπία μεγάλης ομάδας (σημείο στο επίπεδο οι σερβικές και παλιότερα γιουγκοσλαβικές ομάδες παραδοσιακά έπασχαν). Είδαμε ένα παιχνίδι αναμονής , χωρίς ρίσκα και φάσεις. Το ματς «ξεμπλόκαρε» με την αποβολή του Λούκοβιτς στο 74΄ (δεύτερη κίτρινη). Περιέργως, αυτοί που πήγαν να το κερδίσουν ήταν οι μειονεκτούντες αριθμητικά Σέρβοι που έχασαν τρεις σπουδαίες ευκαιρίες (σουτ του Κράσιτς μέσα στην περιοχή, κεφαλιά του Βίντιτς, μακρινό σουτ του Ιβάνοβιτς). Ακολούθησε το χαζό χέρι-πέναλτυ του Κουζμάνοβιτς στο τέλος του αγώνα, που καταδίκασε τους Σέρβους σε ήττα [Γκάνα-Σερβία 1-0 (0-0), Πρετόρια]. Η Γκάνα έχει όλες τις ελπίδες με το μέρος της, η Σερβία πρέπει να διεκδικήσει την πρόκριση από μια φορμαρισμένη μεγάλη ομάδα την οποία πάντα αντιμετωπίζει με κόμπλεξ κατωτερότητας ή να ελπίσει σε καραμπόλες (νίκη των Αυστραλών επί των Αφρικανών, ενδεχόμενο μάλλον χλωμό). Οι Βαλκάνιοι κινδυνεύουν σοβαρά να επιστρέψουν γρήγορα στην πατρίδα τους. Ίσως και να είναι κρίμα, αλλά ας πρόσεχαν και ας έπαιζαν μπάλα λίγο περισσότερο.

Η γερμανική μηχανή δουλεύει στο φουλ: Πριν το Μουντιάλ πολλοί είχαν αμφιβολίες για τις ικανότητες και την αξία της φετινής εθνικής Γερμανίας. Σφάλμα! Πρώτον, ακόμα και με μέτρια έως και πολύ μέτρια ομάδα (π.χ. 1986, 2002) η Γερμανία πάει πολύ καλά. Στα χειρότερά της παίζει προημιτελικό. Δεύτερον, η φετινή Νατσιονάλμάνσαφτ είναι πολύ καλή ομάδα και ο Μπάλλακ δεν της λείπει καθόλου. Τους άτυχους Αυστραλούς τους τελείωσε με συνοπτικές διαδικασίες [Γερμανία-Αυστραλία 4-0 (2-0), Ντέρμπαν]. Ο Έζιλ και ο Χεντίρα έκαναν γιογιό την αυστραλέζικη άμυνα, ο Μύλλερ είναι παιχτούρα, ο Λαμ σε φοβερή φόρμα, ο Σβαϊνστάιγκερ μπορεί να παίξει ηγετικό ρόλο, ο Ποντόλσκι σε μια χαρά κατάσταση, ο Κλόζε κι αν εγέρασε την τέχνη του την ξέρει. Μου άρεσε ότι η Γερμανία (σε αντίθεση προς τη χτεσινή Αργεντινή που κάθησε στο 1-0 παίζοντας με τη φωτιά)  δεν προσπάθησε να διαχειριστεί το προβάδισμά της, αλλά πάλεψε να «σκοτώσει» το ματς και ανταμείφθηκε γι’ αυτό. Η φετινή Γερμανία είναι γκαραντί για ημιτελικό και πιθανώς για περισσότερα.

Σε σχέση με την ομάδα που άφησε εξαιρετικές εντυπώσεις το 2006 στη Γερμανία (πέφτοντας ηρωϊκά στο τελευταίο λεπτό κόντρα στους Ιταλούς) η φετινή Αυστραλία είναι απλώς τέσσερα χρόνια πιο γερασμένη και δεν έχει σοβαρό προπονητή. Ίσως αν σκόραρε στο 3΄ (στη φοβερή διπλή ευκαιρία της) να παρακολουθούσαμε ένα εντελώς διαφορετικό παιχνίδι. Με τα αν δεν γράφεται όμως η Ιστορία. Όπως έχουν τα πράγματα, οι «σοκερούς» δύσκολα θα αποφύγουν την τελευταία θέση του ομίλου.